KOK'S Brandstoffenhandel en Electrische Brekers]
LINNEN
DE ADELAAR
Magazijn ..Voorwaarts" Langestraat 60 - Telefoon 529.
FAJ.W.v»ACHTERBERGH
SCHILLETJE
Bestelt thans Uw BRANDSTOFFEN om op te doen; ze zijn nu het GOEDKOOPST!
Onze GLORIA ANTHRACIET is ongeëvenaard in kwaliteit en prijs. Het is DE BRANDSTOF voor
VULHAARDEN en KACHELS. Aanbevolen door de fabrikant der Gioriahaarden.
Bestelhuizen: van Per^eyostraat 4 - Utrechtscheweg 71. Iel 539.
Sumatrastraat 20. Langestraat 25. (Depot VerverU Palthe).
Witgranietborden 43 ct.
Witaardewerk 17 ct.
FONTEIN SCHIPPERS
BEHANGERSJ - - STOFFEERDERIJ
Langestraat 24 Telefoon 496
linoleum
congoleum
karpetten
tafelkleeden
divankleeden
marquizen
rolschermen
westsingel 12-13 tel. 238.
MVIEUBELMAGAZIJN EN J
BEHANGERIJ STOFFEERDERIJ
Langestraat 24 Telefoon 224
Heeren Costumes f 9.SO
Motor - 8.50
Tuin pakken - 7.25
Jongenspakjes - 1.90
Malson de Coiffure
AMERSFQORTSCK 0A6SLAD
H. Bokking Zn.
Koletipark Sossterweg-Spoor Telefoon 863
ca
*<3
Prachtkeuze LUXE TIN-, KOPER- EN NIKKELWAREN.
tegen uiterst billijken prijs.
BEZOEKT ONZE
WIJ ER8STK A AT 14. Tel. «O 5
Speciale liehitn<t«iang tegen uit ri
vallen en afbreken van liet haar.
Haarzalf - Ifiaarzeep voorkom t
de roon en liet vet worden
van het haar.
Likeur van hijzonder fijne
samenstelling
p. «I. f 3.4o
I 1
S. H MASSA
AFD Advertentie Bureau
Arnhemsche Poortwal 2a.
Tel. 513
Plaatsing van
advertentiesin
alle bladen zonder
prijsverhooging
inzameling van gelden
van MAANDAG 26 tot ZA
TERDAG 31 Mei 1924 ten bate
L-art de Nederlandsche Kinderen
in den Vreemde. Hoofddoel
1Verzorging in Nederland
m- Geen verschil in Godsdiem
stige of Politieke richting.
ATTENTIE!
Door de steeds j?rootore vraag
naar ons artikel KUNSTAARDE
WERK, hebben wij dit artikel
enorm uitgebreid.
Ziet onze étalage en prijzon.
Aanbevelend:
LANGESTKAAT 80.
althans dat hij destijds oldaar voornemens
zijnde, opzettelijk R. C. Timmermans behulp
zaam te zijn bij, althans opzettelijk aan dezen
gelegenheid en middelen te verschaffen tot,
net in handen van een vreemde mogendheid
spelen, althans openbaar maken van de boven
Slib. 'a. en b. aangegeven bescheiden omtrent
zaken, waarvan Timmermans wist, dat de ge
heimhouding door het belong van den Staat
werd geboden, ter uitvoering van dat voorne
men opzettelijk op tijd en plaats voornoemd
ean R. C. Timmermans bedoelde bescheiden,
Waarvan hij, beklaagde, wist, dat de geheim
houding door het belang van den Staat werd
geboden, heeft gegeven, terwijl hij wist, dat
deze die bescheiden zou overgeven aan een
derde en aan dezen daai omtrent inlichtingen
zou verschaffen en aan dezen gelegenheid zou
geven van den inhoud dier bescheiden kennis
te nemen en daarvan afschriften en uittreksels
te maken, terwijl beklaagde wist, dat Timmei-
mans wist, dat die derde dezelve aan een bui-
tenlondsche mogendheid in handen zou spelen,
althans openbaar zou maken, zijnd* do uitvoe
ring van het dooi Timmermans voorgenomen
misdrijf achterwege gebleven, alleen tenger
volge van de van diens wil onafhankelijke om.
standigheid, dat mee: genoemde derde de ge
noemde bescheiden en inlichtingen niet aon een
vreemde mogendheid heeft in handen ge
speeld, noch heeft openbaar gemaakt.
KORTE BERICHTEN.
Principieele dienstweigering.
De Krijgsraad te 's-Hcrtogenbosch veroor
deelde de dienstplichtige soldaten J. H. v. d. B.
uit LeeuwardenH. K. uit Finstcrwolde, E. H,
uit Odoorn, alleen tot 10 maanden en R. K. uit
Emmen tot 9 maanden gevangenisstraf, met
ontslag uit den militairen dienst, zonder ont
zetting van de bevoegdheid om bij de gewa
pende macht te dienen. Bekloogden werden ver
oordeeld terzake van principieels dienstweige
ring.
Financieel Overzicht.
AANHOUDENDE LOOME STEMMING DEK
FONDSENMARKT DE ONZEKERHEID OP
POLITIEK GEBIED. DE ONDERHANDELIN
GEN INZAKE DE RUSSISCHE PETROLEUM
VELDEN; EEN GUNSTIGE RESULTAAT
VERWACHT OP WELKE WIJZE ZAL DE
KONINKLIJKE DE RUSSISCHE EXPLOITATIE
FINANCIEREN? HET JAARVERSLAG VAN
VAN DEN BERGHS FABRIEKEN. HET
GUNSAIGE VERLOOP DER TABAKSIN-
SCHRIIVINGEN. OPPOSITIE TEGEN HET
VERLEENEN VAN REGEERINGSVOORSCHOT
AAN DE KONINKLIJK HOLLANDSCHE
LLOYD
Ruimte op de Amsterdanische
geldmarkt.
Zoowel wat de factoren betreft, die in laatste
instantie liet beursverloop beheerschen, als wat
den omvang van den handel en de tendenz op
de fondseniharkt aangaat, zouden wij feitelijk
slechts in herhalingen kunnen vervallen. Zoowel
hier als elders blijft de stemming uiterst loom en
de handel gering. Dit weerspiegelt zich in een
daling der geldkoersen. In Amsterdam noteert
prolongatie in den laatstcn tijd niet hooger dan
3 Deze ruimte van op korten termijn be
schikbare middelen, door gebrek aan vraag van
de zijde van den fondsenhandel, vormt wel een
opmerkelijke tegenstelling niet de spanning, die
nog altijd op de markt voor langer crediet blijft
heerschcn en waarvan de betrekkelijk lage koer
sen van beleggingswaarden een uiting zijn. Aan
deze zelfde ruimte van geld op korten termijn
is het to danken, dat de laatste uitgifte vari
schatkistpapier aanmerkelijk is överteekend, in
tegenstelling met de moeite, die de Staat in de
eerste maanden van het jnar heeft gehad, om
het losbare schatkistpapier te verlengen, toen
aan de eene zijde de Duitsche saldi eensklaps
gingen ontbreken, en aan den anderen kant
een \rij groote bedrijvigheid op de fondsen-
markt beslag legde op belangrijke middelen.
De vorming der nieuwe regec-
ringen in Frankrijk en Duitsch-
land.
Een gunstig verschijnsel vormt die gel dm im te
natuurlijk niet, daar zij slechts een uiting is van
de bestaande malaise en van de afwachting,
waarin men overal verkeert omtrent den ver
deren loop van zaken op politiek en economisch
gebied. In dit opzicht is zoo goed als geen
verandering ingetreden. Zoowel in Duitschland
als in Frankrijk laat de vorming van een nieuwe
regeering nog op zich wachten. In Duitschland
moet nog worden uitgemaakt, of de midden
partijen het roer in handen zullen houden, dan
of de Duitsch-Nationalen het heft in handen
zullen krijgen, in welk laatste geval de onder
handelingen over de oorlogsschatting etc. nog
heel wat moeilijkheden zullen kunnen veroor
zaken.
In Frankrijk wacht men op de beslissing der
socialistische partij betreffende al of niet deel
neming aan de regeering. welke beslissing na
tuurlijk zoowel op de binnenlandsche als op de
buitenlandsche politiek van grooten invloed zal
kunnen worden. In Engeland blijft de positie
van het Ministerie onzeker tegenover de her
haalde aanvallen van de oppositie. In Amerika
eindelijk is thans op een belangrijk punt van
practische politiek zekerheid verkregen, maar op
een wijze, die de fondsenmarkt op het alleron
aangenaamst heeft getroffen. Wij bedoelen de
bonus aan de oud-strijders, die er thans toch
definitief is doorgekomen, ondanks het veto van
den President. Dit heeft tot een scherpe daling
in Wallstreet geleid, waardoor de toch reeds
matte stemming elders cr ook al niet op is ver
beterd.
Een groote petroleumtrust in
Rusland tc verwachten?
Ook hier heeft de markt een ongeanimeerd
verloop gehad. Alleen Koninklijke hebben hier
op tijdelijk een uitzondering gemaakt, in ver
band met de berichten omtrent een vermoede-
lijken verkoop van het minderheidsbelang der
maatschappij bij de Union Oil Company of Cali
fornia, en de plannen tot een samengaan met
de Standard Oil Company en eventueel ook met
de andere belanghebbenden in Rusland ten aan
zien van een hervatting der exploitatie van de
Russische petroleuinvelden. Het is wel te ver
wachten, dat de onderhandelingen, welke hier
omtrent nog moeten worden gevoerd, een guns
tig verloop zullen hebben. Tusschen de Konink
lijke en verschillende der andere vroegere
exploitanten van petroleumterreinen in Rusland,
vooral de Fransche, bestaat weliswaar sinds
eenigen tijd een gespannen verhouding. Deze
heeft zelfs geleid tot een ontbinding van de
„Groupement", die indertijd was gevormd voor
een samengaan van deze belangen onder leiding
van de Koninklijke. Het is vaak juist bijzonder
moeilijk om tot overeenstemming tc komen
tusschen vroegere vrienden, die elkaar den rug
hebben toegekeerd.
In dit speciale geval, nu de Standard Oil Com
pany en de met haar verbonden groote Nobel-
maatschappij aan den eenen kant en de Konink
lijke aan de andere zijde het onderling eens zijn
geworden, is echter de positie der onafhankelij-
ken zoodanig verzwakt, dat men voor een pes
simistisch verloop der onderhandelingen wel
geen bijzondere vrees zal behoeven te koesteren.
De Fransche ondernemingen zijn niet krachtig
genoeg, om zelfstandig aan de Sovjets een be
hoorlijke exploitatie der Russische terreinen te
kunnen garandeeren, laat staan om de groote
voorschotten toe te zeggen, waarom het de
Russische machthebbers in laatste instantie te
doen is.
Onder die omstandigheden mag men wel ver
wachten, dat vrij spoedig een algeheele over
eenstemming zal worden bereikt, die er dan op
zou uitloopen, dat in Rusland een geweldige
petroleumtrust wordt gevormd, nog veel krach
tiger clan vóór de revolutie het geval is ge
weest, toen de verschillende groote petroleum-
groepen er elkander het terrein hebben betwist.
Dit zal dan wel een merkwaardig verloop van
zaken zijn voor een land, dat officieel het par
ticuliere bezit heeft opgeheven, maar dat zich
thans, zij het ook tegenstribbelend, moet gaan
bukken voor de macht der feiten, omdat het on
mogelijk blijkt, uit de Staatskas voldoende gel
den beschikbaar te stellen voor de exploitatie
der in beslag genomen eigendommen. Boven
dien ontbreekt het hiervoor op een terrein als
dat der petroleumindustrie aan voldoende tech
nici, die alleen door wereldondernemingen als
de Koninklijke en de Standard Oil beschikbaar
kunnen worden gesteld.
Verkoop van het minderheids
belang bij de Union Oil Co.
door de Koninklijke.
Het is natuurlijk de vraag, hoe de Konink
lijke eventueel deze exploitatie zal financieren.
Zij gaat weliswaar dezer dagen over tot uit
gifte van nieuwe aandeden. De opbrengst hier
van zal echter voor een groot deel noodig zijn
voor de betaling van het slotdividend, terwijl
op de rest wel zal zijn gerekend voor alge-
ineene bedrijfsdoeleinden, temeer omdat tot de
uitgifte besloten is vóór de onderhandelingen
met Rusland in het tegenwoordige gunstige sta
dium waren gekomen. Men zal daarom wel ver
band inoetén zoeken tusschen de berichten om
trent de Russische plannen en de medcdeelingen
betreffende een verkoop van het minderheids
belang bij de Union Oil Company of California,
waarvan hierboven melding werd gemaakt. Ver
moedelijk zal het dan wel in de bedoeling liggen,
de uit dezen verkoop vrijkomende gelden aan te
wenden voor het Russische bedrijf, zoodat da::
een belegging, die blijkbaar niet aan de ver
wachtingen heeft voldaan, door een meer
lucratieve zou worden vervangen
Betere verstandhouding tus
schen Koninklijke en Standard
Oil?
Natuurlijk is liet ook mogelijk, dat de Union
Oil op zich zelf wel een loonend bezit is ge
weest, al had de Koninklijke er dan ook slechts
een minderheidsbelang bij, maar dat de Standard
Oil Company het opgeven van de belangen der
Koninklijke bij deze onderneming als eisch heeft
gesteld voor een samengaan in Rusland. Mocht
deze veronderstelling juist zijn, dan verschijnt de
zaak nog in een ander licht, nl. in dat van een
herstel van een betere verstandhouding tusschen
Koninklijke cn Standard Oil Company ook in
andere productie-gebieden, door wederzijdscft?
concessies. Ook hieromtrent hebben geruchten
de rondte gedaan, die in het bovenstaande v/el
eens hun bevestiging zouden kunnen vinden.
Het behoeft geen betoog dat zulk een overeen-
stemming aan de prijsvorming op de petroleum-
markt, en bijgevolg aan dc winstgevendheid van
het bedrijf der Koninklijke in belangrijke mate
ten goede zou komen, al behoeft het hierbij
slechts een veronderstelling, toch mag men wel
aannemen, dat de markt voor aandeelen
Koninklijke Petroleum Mij., welke juist voor
dergelijke speculatieve factoren in het algemeen
zoo gevoelig is, hiervan in vrij sterke mate den
invloed zou hebben ondervonden, wanneer niet
de algemeene tendenz ter beurze in den laatsten
tijd zoo apathisch zou zijn geweest. Wellicht zal
het bestuur der Koninklijke nog aanleiding vin
den, zich in de aanstaande jaarvergadering na
der over deze verschillende onderwerpen uit te
laten, indien althans de aandeelhouders genoeg
belangstelling aan den dag leggen, om de ver
gadering bij te wonen en vragen te stellen.
De toestand in de margarine-
industrie.
Een gunstigen indruk heeft liet verslag van
Van den Bergh's (margarine) Fabrieken ge
maakt, dat weliswaar geen groote afwijkingen
tegenover de cijfers van 1922 aanwijst, maar
waarin uitdrukkelijk gewag wordt gemaakt
van vergrooting van afzet in binnen- en buiten
land en van redelijke winstmarges, in tegenstel
ling met hetgeen bij zoo vele andere maat
schappijen hier te lande in dezen depressietijd
het geval is. Het bestuur der maatschappij volgt
blijkbaar een conservatieve politiek, te oordee-
len naar de mededeeling, dat uitbreiding van
fabrieken en van belangen bij onderhoorige on**
dernemingen slechts in beperkte mate plaats
vond. Ook in de oorlogsjaren en daarna is dit
zelfde het geval geweest. Dat verklaart het
groote verschil tusschen de positie van Jurgens
cn Van den Bergh, die een geheel gelijksoortig
bedrijf uitoefenen, maar van welke beide de
Jurgenscombinatie zich te buiten is gegaan aan
liet nemen van belangen bij tal van onderne
mingen op top-prijzen, waarvan zij thans de ge
volgen ondervindt in de noodzakelijkheid van
een politiek van terughouding en van geleide
lijke consolidatie.
Goede vooruitrichten voor de
Sumatra Tabaksmljnen.
Tabakken waren aan den flauwcn kant, on
danks het nog steeds gunstige verloop van de
inschrijvingen. Dit geldt zoowel voor het ver
kochte aantal pakken als voor de behaalde prij-
zijn. Gewoonlijk komt de beste tabak het eerst
aan de markt. Naarmate het aantal verkochte
pakken stijgt, daalt derhalve de gemiddelde
prijs. Zonder uitzondering hebben de groote
tabaksmaatschappijen thans meer product ge
realiseerd dan in 1924 op den overeenkomstigen
datum het geval is geweest. Men zou derhalve
kunnen verwachten, dat de middenprijs momen
teel lager zou liggen dan in 1923, wat op zich
zelf dan nog geenszins zou beteekenen, dat
voor een overeenkomstige hoeveelheid als in het
vorig jaar eveneens een lager opbrengst was
verkregen. In werkelijkheid staat de zaak ech
ter anders. De Deli Maatschappij heeft verleden
jaar in de eerste zes inschrijvingen totaal 34.927
pakken tabak van de hand gedaan en thans
39.955. Terwijl zij in 1923 hiervoor een midden-
prijs maakte van f 4.02 bedraagt thans het ge
middelde voor het grootere gedeelte van de
productie, .hetwelk al van de hand is gedaan.
f 5.15, d i. dus een avans van meer dan f 1 per
pond.
Hetzelfde is het geval met de Senembah. Ver
leden jaar verkocht deze in de eerste zes in
schrijvingen 13.931 pakken. Thans is zij reeds
aan 22.300 pakken toe. Terwijl in 1923 voor dit
gedeelte van de verkoopen een doorsneeprijs
van 2.66 was gemaakt, is men nu aan 2.89
per pond toe, waaruit valt af te leiden, dat de
Senembah, die in de drie laatste jaren onfor
tuinlijk had geboerd, eindelijk op weg naar be
terschap schijnt te zijn.
Alleen dc Deli Batavia staat er thans wat
minder gunstig voor dan verleden jaar. Ook zij
heeft weliswaar reeds meer verkocht dan in het
vorige jaar, nl. 21.370 pakken, tegen 16.811 in
1923. Terwijl zij echter hiervoor in 1923 in
doorsnee 4.30 per pak ontving, is zij thans
slechts op 3 46 per pond gekomen. Zooals
hierboven gezegd, staat die teruggang op zich
zelf natuurlijk in verband met de grootere ver
koopen, daar nu reeds een ruimer aantal vak
ken van minder goede kwaliteit aan dc markt
moet zijn gebracht. Dit neemt echter niet weg.
dat het resultaat afwijkt van die der andere
groote maatschappijen, die immers, wat hun
verkoop betreft, in hetzelfde geval verkeeren.
Intusschen zijn ook de cijfers der Deli Batavia
nog zeer fraai. Ten aanzien van al de Sumatra
tabakmaatschappijen moet bovendien in aan
merking worden genomen, dat de onkosten in
het afgcloopen jaar aanmerkelijk zijn vermin
derd, bij de Deli Mij. zelfs, zooals in het jaar
verslag werd medegedeeld, met niet minder dan
0 30 per pond. Bij eenzelfde opbrengst als in
1Ö23 zal dus een aanmerkelijk grooter winst
worden gemaakt, en liet verschil wordt nog
grooter. wanneer bovendien een hooger door-
sneecijfer wordt bedongen. Bij de beoordeeling
van de positie onzer tabakmaatschappijen nioet
echter in aanmerking worden genomen, dal
deze ook in toenemende mate belang hebben bij
de rubber, voor welk artikel de prijzen aan het
terugloopen zijn. Echter is het belang bij tabak
uit den aard der zaak nog sterk overwegend.
Flauwe houding voor scheep-
vaartwaarden. De rivaliteit
tusschen de Amsterdamsche en
de Rotterdamsche haven.
Voor sclieepvaartwaarden blijft eveneens een
flauwe stemming bestaan. Gemeenschappelijk
Eigendom HollandAmerika Lijn zijn thans
zelfs gedaald tot een prijs van 65 Ook de
overige waarden zijn weder aan het afbrokke
len na liet vleugje herstel op de vrachtenmarkt
in het begin van dit jaar, hetwelk niet gehand
haafd is gebleven Aleeen in de Indische vaart
is de toestand nog altijd vrij bevredigend, in
haafd is gebleven. Alleen in de Indische vaart
ductenmarlct en het nog steeds voortdurende
groote passagiersvervoer, waarvoor natuurlijk
op dit traject een vaste kern aanwezig is door
de aanstellingen en de verlofsregelingen van
staatsambtenaren etc. Dit verschil met het be
drijf van de overige stoomvaartmaatschappijen
komt dan ook terdege tot uiting zoowel in de
koersen der Indische lijnen als in de dividend
politiek.
Aandeelen en obligation Koninklijke Holland-
sclie Lloyd blijven gedrukt in verband met de
oppositie, die meer en meer het hoofd opsteekt
inzake het verleenen van kasvoorschotten uit de
schatkist aan deze maatschappij. Het is wel op
merkelijk, dat die oppositie, zooal niet alleen,
dan toch voor een belangrijk deel, uit Rotter
dam afkomstig is. Thans is het weer de Rotter
damsche Kamer van Koophandel die tegen het
ontwerp verzet heeft aangeteekend. Het maakt
sterk den indruk, alsof de rivaliteit tusschen Am
sterdam en Rotterdam hierop niet zonder in
vloed is, wanneer men ziet, dat het Amsterdam
sche gemeentebestuur, ondanks den sterken in
vloed der socialistische partij op de leiding van
zaken in de hoofdstad, zich bij het initiatief der
regeering heeft aangesloten en ook van zijn kant
deel wil nemen in de gevraagde kasvoorschot
ten. Blijkbaar ziet het Amsterdamsche gemeen
tebestuur, evenals de regeering, derhalve een
groot belang van de Amsterdamsche haven door
het wetsvoorstel gediend. Onder die omstandig
heden is het des te meer te betreuren, dat te
dien aanzien zoo weinig overeenstemming blijkt
te bestaan tusschen onze beide groote haven
steden. De kans, dat de Koninklijke Hollandsche
Lloyd voor Amsterdam en voor ons land behou
den zal blijven, wordt er door die oneenigheid
zeker niet grooter op, al blijft natuurlijk af te
wachten of ingeval het wetsvoorstel mocht wor
den verworpen, de Nederlandsche Handel Mij.
die zulk een belangrijke rol heeft gespeeld bij
de Oprichting van de Lloyd, en die haar ook
verder altijd zoo krachtig ter zijde is blijven
staan, niet alsnog bereid zou worden gevonden,
het voortbestaan der maatschappij te helpen
verzekeren. Dit is echter in elk geval een onze
kere speculatie.
Suikerwaarden hebben In den aanvang der
week aanzienlijk in koers verloren, in aanslui
ting aan de flauwe noteering voor Cuba-suiker
te New York, die op haar beurt verband hield
met berichten betreffende het meevallen van
den Cuba-suikeroogst. Later kon het koersver
lies tendeele worden Ingehaald,
