UIT DEN OMTREK.
inenten van Oorlog en van Marine. Het gehou
den overleg heeft echter niet tot samensmelting
van beide diensten geJoid.
Naar aanleiding van het feit, dat de voor
schriften van het watcrstaatspersonce! beletten,
dat dit tot onderhoudswerkzaamheden kan wor
den verplicht, heeft de commissie den minister
van Waterstaat voorgesteld, spoedig over te
gaan tol wijziging van de voorschriften in dier
voege, dat gezagvoerders, machinist-stoker^ en
bakenmeesters verplicht konden worden, behal
ve hun gewone werk, ook het geheele onder
houd van de vaartuigen, het inladen van brand-
stqf en andere goederen cn verder voorkomende
scheepswerkzaahmcden eigenhandig te verrich
ten.
De minister berichtte daarop, dat een her
ziening der instructie van de beambten in voor
bereiding was-
b. Bezuiniging ten opzichte van be
paalde vaartuigen.
De commissie voegt aan haar verslag toe een
staat van dc reeds bereikte bezuinigingen, waar
van verscheidene zijn te danken aan het initia
tief van de betiokken diensten, al werd bij de
uitvoeiing der voorstellen dan ook in overleg
met de commissie gehandeld;
De bezuirjgingen bedrogen in totaal 146008
aan exploitatiekosten en 31.394 aan op
brengst bij verkoop.
Tegenover deze verkregen bezuinigingen
hebben de kosten van de commissie in totaal
bedrogen 4678.
c. De commissie als advies- cn be
middelingsbureau.
In haar kwaliteit als advies- en bemiddelings
bureau heeft de commissie aan de departemen
ten van Justitie, Binnenl. Zaken.en Landbouw,
Financiën, Oorlog en Waterstaat advies ver
strekt met betrekking tot verkoop, belangrijke
herstellingen enz.
Slotopmerking.
Als slotopmerking voegt de commissie o.m.
het volgende toe
De commissie ls met voldoening werkzaam
geweest op het thans zoo actueele gebied der
bezuiniging. Bij vele ambtenaren is het besef
nog te weinig doorgcdiongen, dat de diensten
elkander moeten helpen, en niet, zroals meer
molen voorkomt, zich tegenover elkander stel
len. De commissie meent voorts, dot met de
indiening van haar verslag de bezuinigingsactie
op het terrein der rijksvaartuigen geenszins ols
beëindigd mog worden beschouwd.
In verband met de aanstaande instelling van
den centrolcn dienst der rijksvaartuigen heeft
de commissie van het ontwerpen van verdere
voorstellen afgezien.
De ambtenaar, aan wien voor den vervolge
het centrale toezicht op.de rijksvaartuigen zal
worden opgedragen, zal ollcreerst de nog loo-
pende voorstellen van de commissie verder te
behandelen hebben, cn voorts er voor hebben
te waken, dot de door de commissie tot stand
gebrachte bezuinigingen niet na eenigen tijd
weer geheel of ten deele ongedaan zullen wor
den gemaakt. Voorts zal hij stecds_ de aandacht
gevestigd hebben te houden op het bereiken
van verdere bezuinigingen.
De commissie stelt den minister ten slotte
voor haar niet tc ontbinden alvorens zij haar
taak zal hebben overgedragen aan den centro
lcn dienst der rijksvoartuigen.
UIT DEN MIDDENSTANDSZAAD.
Het rcgeeringscrcdivi van dc
Handelskamer.
Het aanhangige wetsontwerp naar aanleiding
van de verliezen van de Handelskamer heeft
in de laatste vergadering van den Middenstands-
raad tot uitvoerige besprekingen aanleiding ge
geven. Zooals .men, zich zal herinneren, heeft
van den aanvang af dc Middenstondsraad ern
stig gewaarschuwd tegen het verleenen von een
regeering'scrediet aan genoemd lichaam, wijl
hierin te zien was een bevoorrechting van de
coöperaties boven den middenstand en vanwege
het gevaar, dat deze steunverleening tot groote
verliezen voor den Staat zou leiden, zonder dat
het beoogde doe!bestrijding der duurte, be
reikt werd.
Naar aanleiding van deze waarschuwing heeft
minister Van IJsselstcyn indertijd den Midden-
standsroad toegezegd, dot hij de aandacht van
den toenmaligen minister von Financiën op deze
zaak zou vestigen en verzekerd, dat leatstge-
mclde bewindsman ongetwijfeld zou ingrijpen,
wanneer de Handelsknmer lot gevaarlijke han
delstransacties zou overgaan (verslag Midden
stondsraad 1920, blz. 27).
Het was den Middenstandsraad onbegrijpelijk,
dot er een millioenenverlies is-kunnen ontstaan,
wanneer inderdaad een behoorlijk toezicht door
dc regeering op de gestie van de Handelskamer
is uitgeoefend. Heeft, zoo vroeg men zich af, de
minister van financiën de waarschuwing van
zijn ambtgenoot van landbouw in den wind ge
slagen? Hoe was het mogelijk, dot terwijl de
president-directeur van de Handelskamer den
minister beloofd had „klein" te beginnen (ver
slag 1920, blz. 26), er een' zoo ontstellend ver
lies geleden was als waarvan de regeering zelf
gewaagt? De memorie van toelichting bevatte
hieromtrent geen enkel gegeven; trouwens op
schier elk onderdeel is deze memorie vaag en
geeft zij tot allerlei vragen aanleiding. Welke
zekerheid wordt er geboden, dat de thans te
verstrekken nieuwen steun niet zijn goedgeld,
naar kwaadgeld gooien? Blijft het beheer der
Handelskamer in handen derzelfde lieden, wier
beleid zoo jammerlijk gefaald'heeft? Welk toe
zicht stelt de regeering zich voor uit te oefenen,
dat er voortaan beleidvol en commercieel znl
worden opgetreden? Welke verliezen zijn er in
1923 geleden? Wat zal er geschieden, als de
Handelsknmer het resteerend crediet van
2,300,000 niet aflos*? Welk verhaal heeft de
Staat op de Handelskamcr ols na 18 jodr het
voorschot von ruim 600,000 niet is afbetaald?
Waarom wijkt de Staat nf van de beginselen
in de wet op de coöpe-aties neergelegd? Heeft
de steunverleening alleen ten doel voor den
Staat nog te redden, .wat te redden valt, of
heerschen er ook nog bijoogmerken?
Een passage in de memorie ven toelichting
als de volgende„het behoeft geen betoog, dat
aan de coöperatieve beweging in Nederland
een slag van beteekenis zou worden toegebracht,
els de Handelskamer werd genoopt tot liquidatie
over te gaan", wekt indejdaad den indruk, dat
zulke bijoogmerken bestaan, en de regeering
tevens bewijst de coöperatie de hand boven het
hoofd te houden en deze nieuw te bevoordee-
len boven den middenstand
Zulks nu acht dc Middenstandsraad ten
©enenmale ongeoorloofd. Het behoort niet tot
de taak van den Staat om voor een bepaalden
vorm een handeldrijvende partij te kiezen en
daardoor het advies op den middenstand te la
den. als zou deze prijsopdrijvend werken. De
middenstand heeft niet het voorrecht gehad
evenals de Handelskamcr een millioenencrcdiet
tc ontvangen aan inkoopscombinaties van
winkeliers, die een rcgeeringscrediet vroegen
op den voet von de Handelskamer, teneinde
meer daadwerkelijk tegen de duurte te kunnen
optreden, is zulks geweigerd de midden
stand heeft moeten werken met duurder geld
dan dc Handelskamcr; de middenstand kon niet
als de Hondelskamer zich erop beroepen, dat
de Regeering voor haar reclame moakt, waar
door tijdelijk een deel der koopers noar de Han
delskamer overging, om deze „teleurgesteld"
weer even snel in den steek te laten; de ongun
stige valuta-factoren, die de debacle van de
Hnndelskamer heeten veroorzaakt te hebben,
hebben evengoed voor den middenstand gegol
den trots al dien voorsprong is de Handels-
kamer in den val der prijzen meegesleurd en
heeft zij met haar duurte de goedkoopte van
den middenstond niet kunnen volgen, onder wel
ken er talloozen zijn, die evenmin als de Han
delskamer in den oorlog groote reserves hebben
kunnen kweeken qn toch staande zijn gebleven.
De vraog werd don ook gesteld, of het niet
onverantwoordelijk zou te noemen zijn, zoo de
regeering dc Handelskamer te hulp kwam, onder
het motief, dot als de Hondelskamer verdwijnt,
aan de coöperatieve beweging een slag zou
worden toegebracht. Evenals de middenstand
moet ook de coöperatie toonen, dot zij door
eigen kracht zich hon handhaven en groeien;
kan de coöperatie tegen den middenstand niet
op, dan bewijst zulks, dat zij overbodig is cn
is er geen enkel landsbelang mee gemoeid, haar
kunstmatig in het leven tc houden.
Bovendien: is het wel juist, dat met het ver
dwijnen van de Handelsknmer een slag aan de
coöperatieve beweging wordt toegebruc' Kan
niet evenzeer de stelling verdedigd worden, dat
met het verdwijnen der Handelskamcr de coöpe-
Totie gebaat zal zijn Is ook niet aan de mid-
denstondsinkoopcombinatic overvloedig geble
ken, dat een werken met een magazijnsysteem,
zooals de Hondelskamer heeft, funest is in zijn
gevolgen
Op grond van een en ander meende de Mid
denstondsraad, dot inzake deze aangelegenheid
de Staat zich alleen de vraag heeft te stellen,
wat zijn eigen belang in deze gebiedt en dat het
ingediende wetsontwerp alleen dnn zou mogen
aangenomen worden, wanneer onomstootelijk
vaststaat, dat op grond van vroeger aangegane
•verplichtingen geen andere oplossing mogelijk
is
In allen gevalle, meende de Raad, heeft het
publiek recht om beter dan in dc Memorie van
Toelichting geschiedt, ingelicht te worden om
trent de oorzaken, die tot dc debacle van de
Handelskamer hebben geleid, het al of niet ont
breken van Regeeringstoezicht in de nfgcloopen
periode cn omtrent de waarborgen, die de Staat
voortaan van de leiders der Handelskamer zal
vorderen, om te verzekeren, dot in de toekomst
geen verder verlies znl volgen.
DE ROTTERDAMSCHE TRAM ON HOT
AUTOBUSVORKEOR.
Dc tram gaat don dienst beperken.
Reeds geruimen tijd heeft de directie .van de
R.E.T.M. (Rotterdemsche* Electrische Tramweg-
Mnntschappij) tc kennen gegeven, dat haar be
drijf niet loonend meer is door de groote con
currentie von dc ongeveer 50Ó bussen, die in
Rotterdam rijden.
Vorige week heeft de gemeenteraad besloten,
na langdurige onderhandelingen met de trom-
wegmaatschoppij, dat het verbond dat bestond
tusschen dc loonen van het trampersoneel en
dat in gemeentedienst, zou worden opgeheven.
De directie van de tram zou wederom de
loonen kunnen vaststellen behoudens goedkeu
ring van B. en W.
Van dat recht heeft zij gebruik gemaakt en
thans zijn, naar wij vernemen, nieuwe loons-
en arbeidsvoorwaarden bij de commissie voor
personeelsaangelegenheden ingekomen. Deze
heeft op haar beurt de diverse organisaties vnn
het trampersoneel met de verlongcns van de
R.E.T.M. directie in kennis gesteld. Wat de in
houd van de voorstellen precies omvat konden
wij niet te weten komen, aangezien de bestuien
van dc vakvereenigingen was verzocht geen in
lichtingen nan derden te verstrekken.
Van andere zijde vernemen wij echter dat dc
directie van pion is naast een aanmerkelijke
loonsverlaging (deze zal ruim 20% bedragen),
ook den dienst in te krimpen, tengevolge waar
van personeel rrtslogen zal moeten worden.
Vrijdagnacht zullen huishoudelijke vergade
ringen worden gehouden dooi het personeel,
waar de directie-voorstellen zullen worden be
handeld.
Zaterdagmorgen heeft ten stadhuize een con
ferentie plaats tusschen verschillende besturen
van vakvereenigingen en de Commissie voor
Personeelsaongclegenheden.
ONWEER IN DE STAD.
Weinig trefkans.
Z. schrijft o.m. in de Zutf. Courant
Wie in de stad onder een onweer in een huis
zonder bliksemafleider verblijf houdt, heeft geen
reden om angstig u worden. In dc stad met haar
hooge gebouwen kan de bliksem den bewoners
en hun eigendommen nauwelijks eqjpige noe
menswaardige schade toebrengen. De onweers
kroniek der groote steden met haar zee van
huizen spreekt wel van inslaan door schoorstee-
nen en uitbouwsels, maar bijna zonder brand
te veroorzaken cn met gewoonlijk onbetcekcnde
materieele schade. Ook meldt zij het treffen
van boomen cn polen van telegraaf, telefoon cn
electrische verlichting. Deze schijnt de bliksem
altijd en ovegal te zoeken, ook in de dorpen en
zoowat bij elke bui, die er over komt. Nagenoeg
nlle gevallen van het doodslaan van mcnschen in
de groote stad, betreffen personen, die zich op
straat ophielden.
Op landwegen en onder alleenstaande boomen
wordep olie jaren nog vele menschcn en in
weiden nog' vele runderen door den bliksem ge
troffen, moor bhinen de huizen op het land is
dat zeldzaam geworden, zoodat men beweren
kan, dat iemand, die in een auto rijdt, in veel
grooter levensgevaar verkeeit, dan de bewoner
van een steenen huis onder een zwaar onweer.
Slechts in een paar oprichten zijn wij in on
ze woningen aan gevaar blootgesteld. Ten eer
ste door de inductieverschijnselen, die bij zware
ontladingen in de electrische geleidingen kunnen
optreden. Het is bekend, dat men onder een on
weer niet moet telefoneeren en ook niet bij het
telefoontoestel moet komen, tenminste waar bo-
vengrondsche geleiding bestaat. Bij kabelgelei
ding is niets te vreezeru Daarom wordt de dienst
op kantoren onder een onweer geschorst, want
zelfs een slag op grooten afstand kan voor den
deelnemer aan een gesprek door de inductie-
stroomen, die hij opwekt, ernstige gevolgen
hebben. In de tweede plaats is de nabijheid van
den schoorsteen een gevaarlijke plek, door het
rookkanaal een uitstekende geleider is.
Summa summarum wc zijn tamelijk veilig in
ons huis. Wil men nu bij nocht nog iets doen,
om zijn weinige trefkansen te verminderen, dan
kan men in bed blijven of op het vloerkleed
gaan liggen het meerendeel der ledikanten met
de daarin liggende matrassen, kussens en de
kens werken evennis het vloerkleed ols isola
toren. Zeer verkeerd is het onder zwaar onwo-
dcr met elkaar nnor de woonkamer te trekken,
om daar onder of niet ver van den schoorsteen
saam te kruipen. Wil je opstoon uit vrees, dat
een mogelijke brand, je ongekleed zou kunnen
verrassen, ga dan in 'een vertrek zonder schoor
steen, b.v. naar de gang. die meestal midden
door 't huis gaat. Die wordt door den bliksem
zelden bereikt Meestal omplijdt het hemelvuur
het getroffen gebouw, waarbij een -stroodak of
een gedokt dok natuurlijk in brand geraakt, maar
een pannen dak meestal alleen beschadigd wordt.
Buitenshuis geldt nog altijd dc goede oude
ondervinding: Loop onder een zwaar onweer niet
door een open veld en schuil niet onder alleen
staande boomen. Pas daarbij het versje toe
„Ontwijk den eik.
Maar zoek den boek."
De laotste oude volkswaaineming is door de
wetenschap gestaafd eiken worden dikwijls ge
troffen, beuken bijna nooit. Ook dennen en spar
ren dienen vermeden te worden.
Z.
LOLL'/ EN MOLLy.
Beklaagde vrijgesproken.
Het Heagsche «Hof heeft vrijgesproken den
fabrikant R. S. uit Rotterdam, die door de
rechtbank te Rotterdam wegens oneerlijke me
dedinging (de bekende lolly- en molly-kwestic)
is veroordeeld tot een geldboete van 350.
KRANKZINNIG GEWORDEN.
In den sneltrein Bcrliin-Vlissingcn.
In den internationalen trein Berlijn—Vlissin-
gen, die te Roosendaal 1.T5 arriveert, is een En-
gelschman, die van Berlijn naar Londen ging
krankzinnig geworden. Dc treinconducteurs hiel
den hem in bedwong en leverden hem te Roo
sendaal over aan de marcchoussee, die hem met
denzelfdcn trein naar Vlissingen overbrachten,
waar hij aan de bootnutoritoitcn is overgeleverd.
AUTOBUS OMGESLAGEN.
Vele gekwetsten.
Donderdagmiddag omstreeks 4 Uur wilde J.
de J., bestuurder van een autobus van den dienst
Rotterdam—Heerjansdam, in de Rosestraot te
Rotterdam uitwijken voor twee honden, die
voor de bus liepen. Een van de dieren kwam
niettemin ondcV de bus met het gevolg, dat
deze kantelde en omviel. De bus kwam in hnor
val tegen een straatlantaarn die afbrak. Van do
grootendeels vernielde bus braken eveneens nlle
ruiten.
Van de inzittenden werden door glasscher
ven enz. niet ernstig, gewond juffrouw M. van
D., uit Heerjansdam non neus en handen. D.
van D., eveneens uit Heerjansdam. ann den
lechtcrarm, J. W. uit Bnrcndrccht en P. K. van
den Charloischen Logedijk beiden aan het
hoofd. De ov.erigcn kwamen met den schrik
vrij. Zij zijn, nadat dr. S. van Dantzich en een
verpleger van den geneeskundigen dienst hulp
verleend hadden, per rijtuig, autobus cn auto
vnn den geneeskundigen dienst huiswaarts ge
bracht.
Toen het ongeluk gebeurde, reed een 12-jarige
jongen wonende aan den Hillevliet te Rotterdam,
op zijn fiets achter dc autobus. Hij wilde nog uit
wijken doch werd door de omvallende bus ge
troffen. Deze jongen is met een groote scheur-
wond aan de linkerknie en een kwetsuur non de
rechterknie in het ziekenhuis opgenomen.
GROOTE BRAND IN DEN
AMSTERDAMSCHEN POLDER.
Gisteravond uitgebroken.
Donderdagavond tien uur brok dooi on
bekende oorzaak brand uit in de boerenhofstede
„Riddeihovc" in den Amsterdomschcn Polder,
bewoond door den heer S. de Ridder Az.
De eerste die don brand ontdekte was de
heer Elisc Holling, die zich juist ontkleed hrd
om zich ter ruste te begeven.
Zóózeer had het vuur toen al om zich heen
gegrepen, dat hij met moeite zijn vier kinde
ren in veiligheid kon brengen.
Binnen weinige minuten stond het geheele,
van hout opgetrokken gebouw, waarin zich
verscheidene landbouwmachines bevonden, be
nevens een partij tarwe en erwten, in de vlom-
men.
Gelukkig slaagde er in een vat en onge
veer 60 bussen benzine buiten het gebouw te
brengen, waardoor aan de vlammen een waar
devol prooi was ontnomen.
De brandweer van het Tuindorp Oostzaan
verleende het eerst de hulp en tastte het vuur
aan de achterzijde van het gebouw aan. eenige
tijd later versterkt met een z.g. babyspuit.
Toen later de brandweer met meer volledig
materiaal ter plaatse verscheen, bleek het
blusschingswcrk nog al moeilijkheden op ta
leveren, door den grooten afstand, van waar
het watei moest worden gevonden.
Verscheidene slangen moesten aan elkaar
gekoppeld worden, om het water uit de sloot
achter den dijk naar het terrein van den brand
te voeren.
Het geheele gebouw ging verloren. Oók drie
paarden kwamen in de vlammen om.
MEVROUW VAN KARNEBEGK DOOR EEN
WIELRIJDER AANGEREDEN.
Zij heeft vrij ernstige verwon
dingen opgeloopen.
In %de Parkstraat te den Haag is Doftderdcg
de hoogbejaarde mevrouw Van Knrnebeek, echt-
genoote van den minister van Staat jhr. mr.
A P. C. van Karnebeek en moeder van den
minister van Buitenlandsche Zaken, aangereden
door een wielrijder, die met een groot pak was
beladen. Zij kwam daarbij zoo ongelukkig te
vollen, dat zij een arm brok en een hoofdkneu
zing bekwam.
Na in het gemeenteziekenhuis te zijn verbon
den werd mevrouw Van Karnebeek naar hare
woning in de Alexanderstraat verroerd, waar zij
een onrustigen nacht doorbracht.
UIT DEN TREIN GEVALLEN.
Aan de bekomen verwondingen
overleden.
Donderdagavond is in den tre;n bij slation Rcn-
kum bij Zwolle een ernstig ongeval met een
gedetineerde gebeurd. Zekere F. Halbcrtsma die
door don rijksveldwachter van Amsterdam naar
Leeuwarden werd overgebracht, is waarschijn
lijk door hel raampje von de W. C. aan zijn
bewaker ontsnapt. De linkervoet werd hem af
gereden en de rechter arm op drie plaatsen
gebroken. Bovendien kreeg hij ernstige inwen
dige kneuzingen en een ernstige hoofdwonde.
Het slachtoffer overleed spoedig aan de be
komen verwondingen.
TUSSCHEN TAPELLAKEN EN SERVET.
Dc Haagschc H.B.S. jeugd.
Als men ouder wordt denkt men met wee
moed terug onn die onbezorgde jeugd, maar
de jeugd verlangt niets liever dan ouder te
worden. Wat een gewichtig moment is het
niet als men de H.B.S. verlaat om student
te worden of in betrekking te gaan. Wie heeft
toen hij dezen dag meemaakte niet het gevoel
gehad dat nu alle narigheid achter den rug
was en dat dc wereld wijd en zonnig open lag?
Is het wonder de de jongelui don iets an
ders doen dan anders? Zoo is het gisteren ook
gegaan met de leerlingen von de hoogste klos
van de H. B. S. Waldeck Piermontkade, te
's-Gravenhage. zoo lezen wij in het Vaderland,
't Was de laatste halve dog dat ze op school
zouden zijn. En dus deden ze gek, ze hadden
witte broeken en kleurige sokken aangetrok
ken. Ze hadden groote bloemen in het knoops
gat, een had schaatsenbond om zijn strooien
dopje, een Indischman had een tropenhelm op
gezet.
En voor de H B. S. stond de Directeur met
het horloge in de hond cn voor het hek stond
een jog uit dc eerste klas, omgekocht voor
twee reepen Mecco, om een hoogen hoed op
te zetten cn een flodderdas om te doen cn de
portieren te openen en te sluiten.
Toen ging de stoet naar binnen, d© hoogc
hoed werd weggemoffeld, mooi* geen kans hoor.
Het spiedend oog vnn den directeur ontdekte
den snoodaard en de deur ging voor zijn neus
dicht.
Bij het einde van den schooltijd zijn de jon
gelui per autobus afgehaald.
School- en Kerknieuws.
AFSCHEID VAN PROFESSOR KLINKHAMER
Als hooglccraar aon dc Techni
sche hoogcschool tc Delft.
Prof. ii. J. F. Klinkhamer, hooglce.nar aan
dc Technische Hoogeschool te Delft, die giste
ren zijn afscheidscollege heeft gegeven, werd
geboden te Amsterdam, 21 Juni 1854 en genoot
zijn vooropleiding aan dc H. B. S. aldaor.
Van 1874 tot 1878 studeerde hij onn de toen
malige Polytechnische school te Delft, in laatst
genoemd jno.- behaalde hij het diploma van
bouwkundig ingenieur. Daarna was hij tot 1881
assistent van prof. Gugel. Tot 1899, in welk
joar hij op 1 Juli tot hooglcernor te Delft werd
benoemd, was hij nis bouwmeester gevestigd
te Amsterdam.
De voornaamste doo.- hem uitgevoerde wer
ken zijn, behalve tol vnn woonhuizen en villa's
het Centraal Administratieve Gebouw der. Stoais
spoorwegen tc Utrecht en de stations aan dc
Üin Bonrn, Soest—Soestdijk naar Utrecht. De
buskruitfab.ickcn te Muiden cn Ouwerkerk en
het petroleum etablissement van dc A. P. C.
in den IJpolde: Verder tc Amsterdam verschei
dene wc/ken in den Zoölogischcn tuin (Atis)
en drie silos voo: fabrieken, alsmede de groote
graansilo, aan het IJ aldaar, voorts eenige klei
nere fabrieken.
Buiten Europa werd het station der Z.A.S.M.
te Johannesburg naar zijn ontwerpen uitgevoerd
en in Indië, in verecniging inet den architect
B. J. Oudendag, het administratiegebouw van
de Indische'Spoor tc Semarong.
In zaal 32 van het hoofdgebouw der T. H.
had vanmorgen het afscheidscollege plaats.
Tegenv/oordig waren de 'rector-magnificus, prof.
C. L. ven der Bi t, vele ombtgenooton en een
groot aantal b' ngstel lenden, wan-onder velo
leerlingen en oud-leerlingen.
Nadat prof. Klinkhamer voo. 't laatst ge
doceerd hnd en wel over het onderwerp Utili-
teitswerken, sprak prof. von der Bilt eenige
afscheidswoorden waarin hij deed uitkomen d?
vele diensten, door den vertrekkenden hoog
leraar non het hooger onderwijs bewezen. Na-
!ms de oud-lecrlirvgen sprak jr. Jan G.atnma
ei namens dc studenten de heer Bourdrez, die
hem zijn buste, ontworpen door prof. Ode aan
bood. Het beeld zal in de Techn. Hoogeschool
worden r.cplaatst.
Onder de Aanwezigen waren prof dr. J
Krans, voorzitter van het college van curatoren
Ir. J. de Vogel, curator en de secretaris van het
college jk; II. St.ick van Linschoten.
DE EERSTE PROMOTIE AAN DO
ROOMSCHE UNTVERSITEIT.
Het is een nict-kotholiek die ann
deze universiteit het eerst promo
veert.
Men schrijft aan De T ij d uit Nijmegen:
De eerste promotie aan de kath. universiteit,
vastgesteld op 28 Mei a.s., is wel een bijzon
dere vermelding waard.
Om verschillende redenen is zij heel merk
waardig te noemen.
Natuurlijk mag het voor de eerste maal verlee
nen van den doctoralen graad op zich zelf al een
gewichtige gebeurtenis heeten. Maar van verder-
reikende beteekenis is ze als overduidelijk be
wijs van de ruimheid van het standpunt, waarop
zich van den aanvang af de Academische Se
naat tegenover nict-geloofsgenooten heeft ge
steld. De heer R. v. d Velde, doctorandus in
de klassieke letteren, is niet katholiek. Het feit
van deze eerste promotie, van de inschrijving
van een aantal niet-katholieke studenten en van
'de uitwisseling met andere universiteiten op
velschillend terrein, o.a. dooi het afnemen van
tentaminn van elders door Nijmeegsche hoog-
leeraren, moge dc buitenwacht er in het vervolg
van terughouden ons afscheiding en opsluiting
in eigen koö.C tc verwijten. De promovendus,
geboren te Sappemeer. bezocht hel stedelijk
gymnasium te Arnhem en studeerde in de klas
sieke letteren aan de Utrechtsche Universiteit,
waar hij in 1918 zijn doctoraal examen aflegde.
Hü was daarna als leeraar werkzaam èan bet
lnosium te Gorinchem, thans te Amersio t.
Waar hij in Utrecht de colleges volgde van
prof. Schrijnen in de Grieksehe en Latijnsche
taalwetenschap cn zich ook sedert zijn doctoraal
examen onder leiding van dezen hoogleeranr in
deze richting voorbereidde, voor een dissertatie,
lag hot voor de hand, dot dc benoeming van
prof. Schrijnen in Nijmegen hem naar de katho
lieke Alma Mater bracht, zoodat dus de eerste
Rector-Magnificus tevens de eerste promotor
zijn zal.
Terwijl deze indertijd in een studie dc mo
derne methode van de dialectgeografie op de
Italische dialecten heeft toegepast, is in deze
dissertatie Thessnlische dialectgeografie
hetzelfde beproefd voor een gedeelte der Griek
sehe dialecten.
ALG. S/NODALE COMMISSIE DER
NED HERV. KERK.
Achtste zitting.
De heer Tammcns brengt mede namens den
heer Timmers rapport uit over afschriften van
besluiten enz. en over staten van kosten. Over
de afschriften worden geen opmerkingen ge
maakt, wat dc stoten van kosten betreft zal aan
één Provinciaal Kerkbestuur eene opmerking
worden gemaakt.
In behandeling komen de aangelegenheden
van de kerkelijke archieven, die in de laatste
jaren zijn toevertrouwd aan dr. Lasonder.
Kennis wordt genomen van de rekening van
de Provinciale Wcduwenbcurs in Drenthe.
In behandeling komt een cassatieverzoek met
betrekking tot de bediening von den Doop in
eene gemeente
Nog een paar andere cassatieverzoeken wor
den afgehandeld.
Met belangstelling wordt kennis genomen van
de notulen der vergadering van de commissie
voor de buitenlandsche kerken. Een verzoek om
steun vqor een predikant in Posen, evenals
steun voor de uitgave von Geschichte des Pro-
testantismus in Oesterreich en een verzoek om
inteekening op „Das Evangelische Dcutsch-
land" worden gesteld ter fine van advies in
handcr der genoemde commissie. Eveneens een
verzoek om steun voor de herstelling van den
Wartburg.
Op een verzoek van den Kerkeraad van Am
sterdam om een boete- cn bededag uit te schrij
ven, met het oog op het te houden eucharistisch
congres, besluit de Synodale Commissie met
algemcene stemmen op dit verzoek te antwoor
den, dnt er voor inwilliging van dit verzoek
geen grond bestaat; dot er, zonder twijfel,
steeds reden is, om zich voor God te veroot
moedigen, maar dat het haar onjuist toeschijnt
de oorzaak van die verootmoediging te zoeken
in handelingen von een ander kerkgenootschap.
Tot leden van de. spocdcommissie worden be
noemd de heeren G E M Picord en H. Veen-
man en tot hunne secundi dr. M Callenbach
en irir. dr. C. F. Schoch. Tot gcconiitteerden
voor het toezicht op dc administratie van den
Quaestor-Generaal de heeren Picard en mr.
Schoch. cn tot hunne secundi de heeren Collen-
boch cn Vecnman.
No resumtie van de notulen spreekt de pre-
sident een woord van afscheid tot de heeren
De Haan, Tommens en Timmcrs cn van dank
tot den secretaris en de leden.
Nadat de vice-president hem heeft bedankt
voor zijne leiding, wordt de vergadering met
dankgebed gesloten.
Gemeenteraad van Ut.echt.
In do avondzitting van Donderdog werden de
besprekingen over het Werklieden-Reglement
voortgezet.
Na eenige discussie werd aangenomen met 20
tegen 18 stemmen een amendement van de
hceicn JelicsReijnders (S. D. A. P.) om de
verplichting tot het verrichten van arbeid in
particulieren dienst, bij geval van staking te
doen ve-vallen en voorts te bepalen dot het
verrichten van arbeid in plaats van stakers
slechts kan worden verplicht indien deze arbeid
door B. en W. na overleg met de organisaties
van gemeentepersoneel, voor de algemcene vei
ligheid of (en) de gezondheid noodzakelijk
wordt geacht.
Over een amendement von den heer Struycken
(R. K.) strekkende het hoofd van den tak van
dienst bevoegd te doen zijn nevenwerkzaamhe
den e.d. tc verbieden, doch om dit verbod op
B. en W. mogelijk te maken, staken de stemmen,
zoodat er in een volgende zitting opnieuw over
moot worden gestemd.
Door dc heeren Jolles en Reijnders (S D. A.
P.) werd een voorstel ingediend om, indien geen
ove "eenstemming over oen werkrooster is be
reikt de regeling onn B- en W. ter beslissing
vcor te leggen cn voorts om ten aanzien van
de continu-arbeidcrs in plants von 288 uren
te lezen 270.
Voorts diende de heer De Boe (V.D.) een
amendement in, luidende
De werktijd wordt ten aanzien van lederen
weikman zoo mogelijk zoodanig geregeld, dat
hij op Zondag of Zaterdag cn de voor hem gel
dende kerkelijke feestdagen zijn godsdienstoefe
ningen kan bezoeken.
Bii de stemming werd het eerste deel vnn het
amendement JellesReijnders verworpen n\ct
21 tegen 12 stemmen cn het tweede deel (con
tinu-arbeidcrs 270 uur) aangenomen met 18
tegen 16 stemmen.
Het amendement De Boej werd zonder stem
ming aangenomen.
Gistermiddag zette de Raad dc behandeling
van het We klicdenreglment voert.
B. en W. namen over en amendement-Jeiles
—Reijnders (S.D.A.P.) om op den werkrooster
van de continu-arbeiders in elke periode var.
zes weken ten minste zes wekelijksche rustda
gen van ten minste 24 ss doen voorkomen,
waarvan ten minste twee rusttijden op een
Zondag vallen, met dien verstande, dat deze
Zondagen niet vooraf worden gegaan door
nachtdienst.
Aangenomen werd een amendement-Jelles—
Reynders om het loon voor werklieden die niet
gedurende den vollen wekehjkschen werktijd in
dienst der gemeente werken enz., niet lager te
doen ziin dan een door den Gemeenteraad vast
te stellen minimum per uur.
Eveneens vereenigde de Raad zich met 28 te
gen zes stemmen met oen omendement-Jelles
Reynders om de iritbetaling dei loonen in den
regel te doen geschieden in den werktijd.
Ook werd aangenomen een amendement
Biuna (R..K.) om bij hes tusschentijds eindi
gen der dienstbetrekking het verlof te stellen
op zooveel dagen als de betrokkene van het
kalenderjaar volle maanden in dienst der ge
meente is.
Over e«?n amendcment-Jelies—Reynders om