BINNENLAND.
VERSPREIDE BERICHTEN.
DE MOUNT EVEREST-EXPEDITIE.
Twee deelnemers verongelukt.
Het Londensche Everest-comité heeft giste-
len van kolonel Norton, den leider von de
Evcrest-exp-editie, het volgende telegram ont
vangen
„Pharudzong, 19 Juni, 4.50 n.m. Mollory en
Irving zijn bij de jongste poging tot beklim
ming van de Everest omgekomen. De overigen
zijn in goeden welstand in het hoofdkwartier
aangekomen".
Verdere bijzonderheden van dit drama wor
den nog verwacht.
Het Londensche comité heeft terstond aan
kolonel Norton een betuiging van deelneming
in het verlies van twee dappere kameroden
von de leden der Everest-expeditie getelegra
feerd.
Men vermoedt, volgens het Hbld., dat hun
dood is te wijten aan de ongunstige weersge
steldheid, waarmede de expeditie reeds bij
voortduring te kampen heeft gehad. Immers,
in het jongste verslog von kolonel Norton
von 26 Mei wordt gemeld, hoe de expeditie ten
tweeden male door hevigen sneeuwval von uit
het hoofdkamp op weg naar het hoofdkwartier
werd teruggedreven. Vermoedelijk is in het
begin von deze moond een nieuwe poging ge
daan om den top te bereiken en heeft de dra
matische gebeurtenis, welke aan twee der
beste bergklimmers het leven heeft gekost,
omstreeks 6 Juni j.l. plaats gevonden.
George Mollory was eon ervaren bergbe
klimmer. Hij was lid von de eerste Everest-
expeditie en nam in 1922 ook deel aan dc
tweede. Toen wist hij de Everest te bereiken
tot een hoogte van 26.800 voet, het hoogste
punt tot dusver op dien berg bereikt.
Irving was een der nieuwe en jongste
leden der huidige expeditie en student aan de
Hoogeschool van Oxford. Hij heeft gedurende
de beide laatste jaren deelgenomen aan de
jaorlijksche bootrace.
Eerste Kamer.
Aon dc begrooting van Curacao knoopt de
heer v n n Kol eenige beschouwingen over
misstanden vast. De begrooting wordt hierna
aangenomen.
Bij de begrooting van het departement van
Koloniën houdt de heer van Kol een inter
pellatie over de rechtmatigheid van het beste
den van Indische gelden voor de Nederlondsche
marine en dient een molio van afkeuring in. De
ze motio wordt door de heeren deMurnlten
van Embden bestreden en door den heer
Mendels verdedigd.
Na redactiewijziging wordt dc motie verwor
pen met 228 stemmen.
De begrooting van het departement van ko
loniën wordt na opmerkingen van den heer
van Kol aangenomen met 21—5 stemmen
(tegen soc.-dem.).
Aan de orde is dc behandeling der Oorlogs-
bcgrooting.
De heer De M u r a 11 bestrijdt het denk
beeld van nationale ontwapening. Hij motiveert
de stem van den Vrijheidsbond tegen deze be
grooting, als brengende een te groote organi
satie.
Mevr. Pothuis Smit vraagt de meening
von den minister omtrent de gemaakte fouten
in de kleedingborakken te Zeist en vraagt meer
steun voor mobilisotie slachtoffers.
De hceT Idenburg zegt dot de lcgerfoi -
matie breeder moest worden opgezet, oangezien
in 1914 het onontbeerlijk minimum niet aanwe
zig was.
De heer Verkouteren bestrijdt mevrouw
Pothuis Smit. De vergadering wordt verdaagd
tot Dinsdag 2 uur.
Tweed© Kamer.
Bij de voortzetting van het debat naasting der
spoorwegen Zutphen—Duitschland en Almelo—
Duitschlnnd bestrijdt de heer van Voorst tot
Voorst het wetsontwerp, dat z. i. onrechtvaar
dig is. De minister moet trachten tot een minne
lijke schikking te komen door behoorlijke scha
deloosstelling.
De heer van Braambeek acht naasting
na 20 jaar geoorloofd, ook als de exploitatie
niets te wenschen overlaat. Hij acht vaststelling
van den naastingsprijs onbillijk.
De heer Monté Verloren staat in prin
cipe aan regeeringszijde, omdat naasting in het
algemeen belang is, doch wensebt schadeloos
stelling behoorlijk te zien gesteld c-n de Stoten-
Generaal daarin te worden gekend. Als do mi
nister dat niet toezegt, zal spr. tegenstemmen.
De heer Boogaars acht het hoofddoel der
noasting invoering van twee lijnen op het hoofd-
net en niet ontbinding van een onereus con
tract. De minister, aldus spr., krijgt machtiging
tot naasting en moet daarna onderhandelen over
den prijs.
Dc minister gaat occoord met dit stand
punt de bedoeling van het contract wos de
eigenaren en exploitanten van voordeelen te
doen genieten.
Na aanneming der ontwerpen zal de minister
onderhandelen. Slaagt hij niet, dan moet de
rechter den naastingsprijs vaststellen, waarbij
het risico der eigenaren grooter is don van den
staat. Spr. neemt het amendement- van Voorst
tot Voorst over.
Bij den aanvang der middagzrtting deelt de
voorzitter mede, dat; Juli in de nfdeelingen en
in het openbaar en 4 Juli eveneens in het open
baar wordt vergaderd.
De wetsontwerpen betreffende spoor wegnnas-
tingen worden aangenomen z.h.s.
Daarna komt het wetsontwerp betreffende
onteigening voor den aanleg van den weg
's-GravenhageRotterdam aan de orde.
De heer Stulemeijer bepleit *en ander
tracé, beter aansluitend bij het verkeer van Rot
terdam.
De heer Schokking bepleit directe verbe
tering van het gedeelte DelftHoornbrug, waar
door sneller en goedkooper (t J; millioen min
der) een oplossing wordt verkregen.
De heer Ter Hall sluit zich daarbij aan.
De heer Ter Laan bestrijdt de heeren
Stulemeijer en Ter Hall.
De'minister bestrijdt eveneens de heeren
Stulemeijer en Ter Hall.
Het ontwerp wordt aangenomen zonder h. s.
Hei Wetsontwerp betreffende ruilverkaveling
wordt afgehandeld, komt 1 of 4 Juli in eindstem
ming wegens de vele wijzigingen.
Bij de behandeling van het wetsontwerp tot
onthouding sm sidie aan H. B. S.- en Gymna
sium critiseert dc heer von Wijnbergen de hou
ding van den minister, die de scholen
hoort te steunen die na 6 October zijn opge
richt. Dc sluiting van subsidie hek moet door
den Minister in de Kamer worden verricht.
De Minister heeft tegen de oprichting van
scholen gewaarschuwd toen bleek, dat de ver
lenging der stopzetting niet spoedig genoeg
wet kon worden, zoodra de financieele toestond
thans zwaarst moet wegen.
Het wetsontwerp wordt aangenomen.
Het Wetsontwerp Bepalingen betreffende ruil
verkaveling wordt verder behandeld. De heer
Van Sasse van Ysselt licht een amendement toe
cm het besluit tot ruilverkaveling te onderwer
pen aan dc goedkeuring von Gedep. Stoten.
Dit amendement wordt verworpen met 44
tegen 25 stemmen.
Berichten.
HET ROODE KRUIS.
Algcmeene vergadering.
(Vervolg.)
Na de pauze kwamen de voorgestelde wijzi
gingen van de statuten in behandeling. Zij
werden na enkele opmerkingen goedgekeurd.
Naar aanleiding van vragen uit de vergade
ring deelde de heer Dresselhuijs mede, dat de
minister van oorlog een regeling zal treffen,
dot bij de tronsportcolonnes van het Roode
Kruis buitengewoon dienstplichtigen zullen
dienst doen. Het hoofdbestuur zal een nadere
regeling uitwerken.
Bij de rondvraag werd de wenschelijkheid en
mogelijkheid opgeworpen om voor de popula
riteit van het Roode Kruis de jaarvergadering
niet steeds in Den Haag, maar ook eens in
andere plaatsen te doen plaats hebben.
Nadat een der afgevaardigden den Prins een
gelukkige en voorspoedige reis had toege-
wenscht, waarmede dc vergadering door harte
lijk applaus instemde, heeft Zijne Koninklijke
Hoogheid de vergadering gesloten.
Door bemiddeling \an het Roode Kruis werd
tot dusverre oen bedrag van 38.709.80 aan
de Nederlanders in Duitschland, zoowel in
nntura als in geld, verstrekt.
DEENSCH OORLOGSSCHIP TE
AMSTERDAM.
Kranslegging op het graf van
De Ruyter.
Gistermorgen is door de bemanning van het
te Amsterdam verblijvende Deensche oorlogs
schip „Heimdal" een krans gelegd op het graf
van Michiel Adriaanszoon de Ruyter in de
Nieuwe Kerk. De commandant van de „Heim
dal", kapitein G. Hansen, hield bij deze plech
tigheid een korte rede in de Engclschc taal.
„loen ons land eens in groote moeilijkheden
verkeerde" aldus sprak de Deensche com
mandant „heeft Holland de Ruyter uitgezon
den, om ons te helpen, hetgeen hij op schitte
rende wijze heeft gedaan. We zijn thans hier
gekomen, om uw volk te vertellen, dot uw
naam nog niet vergeten is. Moge God tot in
lengte von dagen uw land en mijn land be
hoeden 1"
Daarop legde kapitein Hansen de krans, aan
welke de Deensche linten bevestigd waren, op
het praalgraf van De Ruyter neer.
Wethouder J. ter Hoor dankte namens het ge
meentebestuur van Amsterdam voor deze be
wijzen van vriendschap. B. en W. waardeeren
het zeer, dat in Denemarken de naam van De
Ruyter zoo hoog wordt gehouden en hij sprak
de hoop uit, dat dit bezoek moge bijdragen tot
versterking der bonden tusschen beide landen.
Ook luitenant-kolonel Groen sprak, bij afwe
zigheid van den ondercommandant van de ma
rine kolonel Greve, een woord van donk.
Van Deensche zijde werd de plechtigheid bij
gewoond door de officieren en adelborsten van
de „Heimdnl" en den Deenschen consul dr. I.
Muller en den kanselier van het Deensche con
sulaat de heer Ravn.
Behalve wethouder Ter Haar waren voor het
gemeentebestuur aonwezig mr. S. van Lier, di
recteur van Algemeene Zaken, en de heer J.
N. v. d. Poll, havenmeester. Vervolgens wa
ren tegenwoordig leden van het kerkbestuur en
eenige Nederlondsche officieren.
Vóór de kranslegging speelde het orgel het
Deensche volkslied en na afloop daarvan het
Wilhelmus.
Het gemeentebestuur heeft gisteravond in
„Mnison Couturier" aan officieren en adel
borsten van den Deenschen kruiser „Hjcmdal",
die op een oefentocht onze haven heeft aan
gedaan, een diner aangeboden.
Burgemeester De Vlugt had aan zijn rechter
zijde den commandant van de „Hjemdal", kapi
tein ter zee Godfred Hansen, die ongeveer twin
tig jaar geleden eerste officier van Roald
Amundsen wos bij diens ontdekking met de
„Gjoa" van de Noordwestelijke doorvaart. Ver
der zaten aan dc wethouders Wibaut, Ter Haar
en Vos, de waarnemende gemeentesecretaris, de
heer Roovcrs, de havenmeester, de heer Van
de Poll, de directeur von algemeene zaken, de
heer Van Lier.
Wijders behoorden tot de genoodigden de
Deensche consul te Amsterdam, dr. Moller cn
de kanselier van het consulaat, de heer Ravn.
De Nederlandsche marine was vertegenwoor
digd door den onder-commandant der marine
te Amsterdam, kapitein ter zee Greve, den lui-
tenont-kolonel der mariniers Groen, den com
mandant van de torpedoboot G. 16, luitenant
ter zee le klasse Coolhans en den commandant
von de „Douwe Aukes", luitenant ter zee le
klasse Eikenboom.
Dr. Lind, voorzitter der Deensche verecniging,
behoorde mede tot de aanzittenden.
Bij den aanvang van den maaltijd bracht bur
gemeester De Vlugt een dronk uit op den Ko
ning en de Koningin van Denemarken, waarbij
de muziek het Deensche volkslied aanhief. De
Deensche consul, de heer Moller, dronk hierna
op Koningin Wilhelmina, terwijl de muziek het
„Wilhelmus" inzette.
Aon het dessert heeft de burgemeester in het
Engelsch een rede gehouden, waarin hij den
commandant en de officieren van de „Hjemdal"
namens het gemeentebestuur welkom heette.
Daarna ging spr. breedvoerig de vriendschappe
lijke betrekkingen na die sedert eeuwen tusschen
beide landen bestaan hebben en die nog immer
voortduren.
Spr. eindigde aldus: Moge dit bezoek er toe
bijdragen de bonden tusschen Denemarken en
Nederland tc versterkenl
De rede van den burgemeester, eveneens in
het Engelsch beantwoordend, herinnerde com
mandant Hansen van de „Hjemdal" aan het leg
gen von een krans op het graf van De Ruyter,
aenzelfdcn morgen, in de Nieuwe Kerk, waarbij
hij deed uitkomen, dat de namen van de Ruyter,
Wasseneer van Obdam en Tromp den tockom-
stigen zee-officieren in Denemarken ols voor
beeld worden voorgehouden. Voorts vertelde hij
in zijn tafelrede hoe eens een kleine Nederlond
sche tjalk in de Sont, ofschoon zij het recht
had voor te gaan, op een groot Engelsch schip
had moeten wachten, waarbij de Britschc gezag
voerder den schipper van de tjalk toevoegde:
De kleine moet voor de groote wijken. Luter,
op het douanekantoor, hudden de Nederland
sche schipper, een kerel als een boom, en de
Britsche gezagvoerder, die klein van stuk wos,
elkaar ontmoet. De Nederlondsche schipper had
toen den Brit opzij geduwd en hem op zijn beurt
toegevoegd: De kleine moet voor den groote
wijken.
Kapitein ter zee Hansen eindigde met te drin
ken op den voorspoed van de stad Amsterdofn.
HET CONFLICT IN DE TWENTSCHE
TEXTIELNIJVERHEID.
De Eendracht geeft de staking op.
Men meldt ons uit Enschedé
In de gisternomiddüg gehouden ledenvergade
ring van de Eendracht, welke door 1500 arbei
ders werd bijgewoond en die duurde van half
drie tot zes uur, werd in verband met de steeds
toenemende hervatting van het werk en de aan
melding voor werk door arbeiders van buiten
Enschedé en uit de Duitsche grensplaatsen, op
voorstel van het hoofdbestuur bij acclamatie be
sloten aan dc commissie ad hoe uit de fabrikan
ten te berichten, dat voor wat betreft de En-
schedesche fabrieken, Maandag a. s.het werk
door de stakende leden van de Eendracht zal
worden hervat. De landelijke federatie van tex
tielarbeiders nam een gelijk besluit.
Tc Almelo.
Uit Almelo meldt men ons
In een gisteravond gehouden vergadering weid
besloten met 43 tegen 7 stemmen (23 blanco)
a. s. Maandag het werk op dc stoomspinnerij
„Twenthe" te hervatten.
Vooraf deelde de voorzitter mede, dat hij
voortzetting- van den strijd vruchteloos achtte cn
voortzetting van den strijd een strijd zou zijn
tegen 38 verbonden werkgevers.
Nader vernemen wij nog, dat ten opzichte van
de werkhervatting in de Textielbedrijven te Gla-
nerbrug, Losser en Overdinkel gelijkluidende
besluiten zijn genomen.
DE ZUID-HOLLANDSCHE CREDIET-
VEREENIGING.
Het cassatieberoep van den
heer Truffino verworpen.
De liooge Rood heeft uitspraak gedaan in
zake het cassatieberoep van W. J. J. A. Truf
fino tegen een arrest van het Haagsche Hof,
waarbij met bevestiging van een vonnis der
rechtbank te 's Gravenhnge, de heer Truffino
werd veroordeeld tot betaling van ruim
ƒ1.700.000 aan curatoren in.het faillissement
der Zuid-Hollandsche Credietvereeniging, op
grond dat de heer Truffino als directeur van
deze vennootschap in strijd met de statuten
verschillende crcdieten had verleend boven het
in de statuten vastgelegde maximum-bedrag
van 30,000, tcrwj^JjUhcm voor het verlecncn
van die hoogere eremieten geen toestemming
was verleend door de algemeene vergadering.
Hierbij werd het beroep op telken jare ver
leende décharge ongegrond verklaard, omdat
van de overschrijdingen niets bleek uit de over
gelegde balansen en verslagen.
De Hooge Rand verwierp thans het ingestelde
cassatieberoep.
EEN BELANGRIJKE AANHOUDING.
Dc „antiek"-dief gesnapt.
Dezer dagen mankten wij melding van oen
gToote inbraak, die gepleegd was in een villa
aan den Ginnekenweg onder Teteringen cn
waarbij voor eenige duizenden guldens aan an
tiek werd gestolen.
Thans is de wachtmeester der marechaussee
Molenbroek, geassisteerd door de recherche te
Breda, er in geslaagd een berucht individu acn
te houden, die na een langdurig verhoor bekend
heeft bovengenoemde inbraak gepleegd te heb
ben. Bij een antiquair tc Breda zi|n nagenoeg
alle antieke voorwerpen in beslag genomen.
Behalve de genoemde, heeft het heerschap neg
een inbraak op zijn geweten, terwijl hij tevens
de dader moet zijn van talrijke fietsendiefstallen.
Een tweetal caféhouders te Gilze-Rijen zijn
wegens heling van deze rijwielen eveneens in ar
rest gesteld.
De dodeT heeft bekend, de inbraken en dief
stallen alleen gepleegd te hebben, doch de
recherche heeft redenen om aan te nemen dat
meerdere personen bij deze diefstallen betrok
ken zijn geweest.
Hoe het zij, de hoofdman is geknipt, wat reeds
een heele geruststelling geeft.
DE ONBEWAAKTE OVERWEGEN'.
Weer een slachtoffer.
Gisteravond is een I8-jarig jongmensch onder
Neerpelt bij het oversteken von een onbewaok-
ten overweg door den trein gegrepen en ver
pletterd
Het lijk werd overgebracht naar het zieken
huis te Neerpelt. Daar de identiteit van het
slachtoffer nog niet is vastgesteld, weet men niet
of het een Hollonder of een Belg is. Wel heeft
een familie te Valkenswaurd, wier zoon niet is
thuisgekomen, zich naar Neerpelt begeven om
zekerheid te krijgen.
KORTE BERICHTEN.
Droevig ongeluk.
Gistermiddag is de gehuwde landbouwer Au
gust Scheuvcn te Kling Merkelbeek bij het
plukken van kersen uit den boom gevallen en
op het hoofd terecht gekomen. De ontboden
geneesheer constateerde schedelbreuk en liet
den man onmiddellijk naar het gasthuis te Heer
len vervoeren.
De toestand van S. is levensgevaarlijk.
De kartonindustrie te Oude
Pekela.
In 1920 en 1921 kon van de circa 800 fa
brieksarbeiders in Oude Pekela elke week
slechts een vijfde deel werk krijgen. Met de»
opleving dor kartonindustrie alhier is hierin
echter verandering gekomen. Deze week waren
ulhver slechts drie arbeiders werkloos I
Onder een houtstapel.
Tc Treebeek is het g-jarig zoontje van den
heer Bekkers onder een vallenden houtstapel
gekomen. Het ventje werd er dood onder van
daan gehaald.
C r
Tijdens een voorWalcheren haast ongekend
zwaar en langdurig onweer is de bliksem gesla
gen in de landbouwschuur van J. Reinierse on
der Koudekerke, waar een paar geiten en jonge
honden omkwamen.
Ook te Souburg is een landbouwschuur van
F. van Soelen afgebrand.
Knaapje verdronken.
Donderdagmiddag is de Il-jarige T. V. uit Hel
mond, die naar Mierlo was gegaan om te spe
len, aldaar te water geraakt en verdronken.
Het lijkje werd naar het St. Anthoniusgosthuis
in Helmond vervoerd.
Brandstichting
De bewoner van een Woensdagavond te En
schedé afgebrand winkelhuis, dc koopman D.
M., is, verdacht van brandstichting, door de
politie gearresteerd.
Het warme weer en de veenbranden.
Het gevaar voor veenbranden neemt met het
warme, droge weer toe.
Bij Foksel, tusschen Compascuum en het
Scholtenskanaal, is brand ontstaan in het veen.
De brand was gelukkig niet van ernstigen aard.
DOOD DOOR SCHULD.
Een autobestuurder als be
klaagde.
De 25-jarige chauffeur J. E uit Delft stond
terecht wegens het veroorzaken van dood door
schuld. Op 18 Januari reed bekl ols bestuur
der van een autobus op den Haagweg onder
Rijswijk. Het was regenachtig weer, waardoor
de ruiten van de bus voortdurend werden be
slagen. Bckl. zou hiermee geen voldoende re
kening hebben gehouden en door zonder be
hoorlijk uit te kijken, het aan zijn schuld te
wijten hebben gehad, dot hij een man, een 43-
jarigen bediende von de firma Peek en Clop-
'penburg, die op een transportrijwiel reed, over
reed. Deze man kreeg zoodanige verwondin
gen, dat hij korten later overleed.
Bekl. zeide, dat hij met een ruitenwisscher
voortdurend de ruiten had schoon gehouden.
Hij kon een meter of tien voor zich uitkijken.
Den man heeft hij niet voor zijn wagen gezien;
anders zou hij op 5 M. afstond nog hebben
kunnen stoppen.
Dr. Rochat heeft de schouwing van het lijk
verricht. De verwondingen waren van dien
aard, dat het zeer waarschijnlijk is, dat een
wiel over den man is heengegaan. Afdrukken
van wielen zijn op den man niet gevonden.
Verschillende getuigen werden gehoord,
o.w, passogiers van de autobus. Deze hadden,
evenmin ols de chauffeur, gevoeld dat de bus
over jets heen ging. Wel had men een slag ge
hoord. Deze getuigen hadden er niet speciaal
op gelet of de bekl. dc ruiten had schoonge-
houden cn of hij signalen had gegeven. De
bus had kalm gereden.
Eenige andere getuigen verklaarden omtrent
de identiteit van het lijk.
De autobushouder, ols getuige u décharge ge
hoord, legde gunstige verklaringen af omtrent
bekl.'s capaciteiten als chauffeur en omtrent
zijn wijze van rijden Gctuige's indruk is, dat
het slachtoffer, op het oogenblik dat de bus
naast hem kwam, gedacht heeft, dat er een
tram achter hem aan kwam. Hij is toen waar
schijnlijk links uitgeweken en tegen de bus
aangekomen.
De conducteur op de bus bevestigde, dat de
bekl. de ruitenwisscher heeft gebruikt. Ook
deze getuige heeft niet gevoeld, dat men over
iets heen gereden is, doch heeft alleen een
klap gehoord.
Mr. Bauduin, requisitoir nemende, meende
dat van een goed chauffeur verwacht mag wor
den, dat hij ziet niet alleen wot in zijn baan is
maar ook wat verder op den weg is. Deze
bekl. zegt nu ik heb den man niet gezien.
Maar daar zit juist de fout van dezen bekl. in.
De verwondingen in aanmerking genomen is
het zeer waarschijnlijk dat het slachtoffer in
aanraking is geweest met één der wielen.
Eisch 1 maand gevangenisstraf.
Bekl.'s verdediger mr. v. Nispen tot Sevc-
noar meende, dat hier een zeer ernstig ongeluk
heeft plaats gehad maar tevens dot niemand
hier eenige blaam treft. PI. concludeerde tot
vrijspraak.
EEN DRIEVOUDIGE AANRIJDING.
Vier licht gewonden.
Donderdagavond heeft tegen kwart voor negen
op de Nieuwe Porklaan hoek Nieuwen Duin
weg te den Haag een ernstig ongeluk plaats
gehad. Een auto reed daar een motorrijwiel en
twee wielrijdstcrs aan. De bestuurder van het
motorrijwiel, de 24-jarige Th. H., uit dc Joh.
Camphuysstrnnt, brok zijn neusbeen en be
kwam verschillende verwondingen aan de lede
maten, terwijl een dame, die op de duo zot,
schaafwonden aan de beide knieën bekwam.
Een der beide wielrijdstcrs werd aan enkel en
beenen verwond, terwijl de andere er met lich
te schaafwonden is afgekomen. Het viertal is
door den Geneeskundigen Dienst naar den
Centralen Post vervoerd, waar zij verbonden
zijn en vervolgens naar huis vervoerd.
Het ongeval heeft zich als volgt toegedragen:
De auto, die links van den weg op de Nieuwe
Parkloan reed, reed bij de Badkopel een wiel-
rijdster aan. Na deze aanrijding haalde dc
automobilist plotseling naar rechts uit, waarbij
hij tegen het motorrijwiel botste, ten gevolge
waarvan de bestuurder op zijn beurt een dame
op een fiets aanreed. Daarna zijn nog twee
fietsers aangereden, maar deze kwamen er
zonder verwondingen of. Met den kraanwagen
vnn de Brandweer is de ruïne opgeruimd. Van
de fietsen zijn sturen en frames gebroken en
de wielen in elkaar gedeukt. Ook de motor,
een ééncylinder Sunbeam, heeft een harden
klap gehad. Het voorwiel is in elkaar gedrukt,
cylinder en magneet lagen naast het rijwiel.
De deskundige von de gemeente, de heer H.
C. Dolk, assisteerde de justilieete politie bij
het onderzoek.
Eigenaardig is, dat de auto na het ongeluk
doorgereden is. Het nummer is echter be
kend. Ooggetuigen hebben ook een der inzit
tenden herkend.
Nog hedennacht is de politie op het pad ge
togen om den automobilist aan te houden.
Kunst en Wetenschap.
EEN NIEUWE OPERA-ONDERNEMING.
Op coöperatieven gTondsleg.
Woensdag had zich een aantal journalisten ver
zameld in de Caeciliozaol van het Gebouw voor
Kunsten en Wetenschappen te 's Gravenhagc,
teneinde inlichtingen te ontvangen over een
nieuwe opera-onderneming in ons land.
Voor het verstrekken van die inlichtingen
waren daar aanwezig de heeren Albert van
Raalte en Alexander Poolman.
De heer Van Raalte herinnerde allereerst
ann het te gTonde gaan van de Nationale
Opera. Nadien hebben andere personen meer
malen getracht iets anders op tc zetten, doch zij
hebben het nimmer verder kunnen brengen,
dan dat soms een enkele voorstelling werd ge
geven, echter met buitenlandsche krachten.
Ook had men zich eenige malen tot den heer
Van Raalte gewend met het verzoek de lei
ding van een nieuwe onderneming op zich te
nemen, doch deze had daartoe weinig zin, voor
namelijk naar aanleiding von de door hem
meegemoukte debacle van de Nat. Opera.
Eindelijk is men evenwel tot een resultaat
gekomen, en nadat men had gesproken met de
eerste krachten van de vroegere Nat. Opera,
bij welke conferenties werd nagegaan, welke de
eigenlijke fouten waren van de vroegere exploi
tatie, is het besluit genomen om te komen tot
een opera-onderneming op coöperatieven
grondslag. Bij deze wijze van exploitatie ver
valt men niet in Ihet uitbetalen van hooge sa
larissen, zonder dat de winst zulks toelaat,
doch de duurstbetoolde krachten loopen het
risico, dat zij eerst uitbetaling van salaris zul
len krijgen, wanneer er ook werkelijk iets is.
Natuurlijk is het bij een onderneming van
artisten onder elkander niet mogelijk iets goeds
tot stand te brengen. Daarom is met verschil
lende personen gesproken cn men had het ge
luk, dat prof. Treub na de plannen te hebben
bestudeerd, zich buitengewooh voor de onder
neming interesseerde. In een schrijven ver
klaarde prof. Treub, dan ook, het denkbeeld
sympathiek to vinden cn van het welslagen er
van overtuigd te zijn. Medo verklaarde de (heer
Treub zich bereid het voorzitterschap van den
Raad van commissarissen te aanvaarden.
Verder deelde de heer Van Raalte mede, dat
de acte van oprichting der coöperatieve vcr-
eeniging Maandag j.l. reeds voor notaris Treub
is gepasseerd en dot de naam van de nieuwe
onderneming zal zijn: „De co-opera-tie".
De artisten werken geheel op coöperatieven
basis.
Uit de verschillende koren van den heer Ber
nard Diamant uit Rotterdam is een koor ge
vormd, dat aan de coöperatieve vereeniging
verbonden is, en welk koor, bestaande uit 100
koristen, waarvan met het oog op afwisseling
ongeveer 60 gelijktijdig zullen optreden, gratis
medewerkt aan de nieuwe opera, waardoor dus
mede de exploitatie gemakkelijker wordt.
Dit koor deelt met T aandeel in de winst der
nieuwe onderneming.
De heer Van Raalte deelde verder mede, dat
er uit particulier initiatief een garantiefonds is
bijeengebracht, dat absoluut toereikend is om
eventueel verlies te dekken.
Mede met het oog hierop is het aantal voor
stellingen zeer beperkt gehouden. Zoo zullen in
Den Haag per seizoen 20—25 voorstellingen
worden gegeven in het Gebouw voor K. en \V.
en in Rotterdam 16—20 in den Grooten
Schouwburg, welke gebouwen daarvoor reeds
zijn afgehuurd.
Uit Amsterdam is tot dusver nog geen bericht
ingekomen.
Tevens zullen in den Koninklijken Schouw
burg in Den Haag eenige gala-voorstellingen
worden gegeven, waorvoor abonnementen zullen
worden uitgegeven.
Ook is reeds een aanvraag om subsidie tot
B. en W. van Den Haag gericht.
Aan „De co-opera-tie" zijn thans reeds ver
bonden de heeren v. Helvoirt-Pel en Kubbinga
en de dames PoolmanMeissner en Van
Raalte—Horneman, terwijl nog onderhandelin
gen gaande zijn met mevr. Santhagens—Man-
ders en de heeren Jacques Urlus, Jos Groenen
en Gerrit Visser.
Alle werken zullen steeds in de oorspronke
lijke taal gegeven worden. Het orkest, dat uit
ten minste 54 leden zal bestaan, zal worden ge
vormd door 80 van de vroegere orkest
leden der Nationale Opera, allen leden van den
Ned. Toonkunstenaarsbond, aangevuld met de
beste krachten uit den Haag en elders.
Naast den heer Von Raalte zal als kapel
meester optreden de heer Bernard Diamant uit
Rotterdam.
Medegedeeld werd verder nog, dat één novi
teit zal worden uitgevoerd met medewerking van
het Residentie-orkest.
Op het répertoire komen o.a. voorTristan,
Lohengrin, Tonnhouser, Samson et Dalila, Frei-
schütz, Tiefland, Die toten Augen etc., terwijl
nog onderhandeld wordt over de opvoering van
een werk van Richard Strauss. Of ook een Itali-
aansch werk zal kunnen worden uitgevoerd,
wordt afhankelijk gesteld van de al dan niet-
verleening van subsidie.
Op de wijze als hierboven uiteengezet, zal
worden getracht een geregelde opera-exploitatie
mogelijk te maken met Nederlandsche krochten.
Als directeuren zullen optreden de heeren Van
Raalte en Poolman, van wie de heer Van Raalte
de meeste werken zal instudeeren en dirigeeren,
terwijl de heer Poolman de regie zal voeren.
Verwacht wordt, mede met het oog op het
betrekkelijk gering aantal op te voeren werken,
en een daarmede gepaard gaande goede voorbe
reiding, dat met de bestaande middelen het beste
zal worden verkregen, wat onder de huidige om
standigheden mogelijk is.
Als factor van beteekenis deelde de heer Van
Raalte mede, dat de financieele aangelegenheden
zullen worden geregeld door een Raad van Com
missarissen, waarin naast den voorzitter, den
heer Treub, zitting zullen nemen de heeren K.
Huijsinga, directeur van de N. U. M. en Wouter
Hutschenruyter.
Ten slotte verklaarde de heer Van Raalte nog,
dat er een speciale overeenkomst is getroffen
met den Ned. Toonkunstenaarsbondover de
honoreering van de orkestleden, als gevolg waar
van de kosten der repetities niet fnuikend zullen
werken op de exploitatie.
Voorts is overeengekomen, dat het z.g.n.
plaatsvervangers-systeem niet zal worden toe
gestaan.
Wat het materiaal betreft, kan worden mede
gedeeld, dat het geheele materiaal van de
Nationale Opera in het bezit is gekomen van
het Gebouw voor K. en W., en dat de Directie
van dit gebouw alles welwillend ter beschikking
heeft gesteld van de nieuwe onderneming. Op
deze manier worden uitgaven voor nieuwe aan
schaffing voorkomen, cn kan de exploitatie dus
zoo zuinig mogelijk worden opgezet.
Eindelijk werd nog medegedeeld, dót „De co-
opera-tie" ook wel in de provincie uitvoeringen
zal geven, doch alleen dan, wanneer de kosten
daarvan worden gegarandeerd.
De eerste uitvoering te Rotterdam heeft plaats
op 25 October, de eerste te den Haag op 50
October.
