UIT DEN OMTREK.
SPORTNIEUWS
STADSNIEUWS.
Uit een boom gevallen.
Het zoontje vun den heer J. N. te Helder,
dot bij zijn grootvader te Grootebeek logeer
de, is uit een boom gevallen met het gevolg,
dat hij onmiddellijk dood was
Een slechte zoon.
Te Haaksbergen is aangehouden de zoon
van den landbouwer W., verdocht van brand
stichting ten huize van zijn vader.
Een inbreker aangehouden.
De politie te Doetinchern heeft aangehouden
den 26-jarigen J. M. H., uit Amsterdam, een
bekend recidivist. H. had Woensdagnacht in
de openbare school te Harreveld, gem. Lich
tenvoorde, ingebroken en daar een Simplex
motorrijwiel gestolen. Het rijwiel is in beslag
genomen.
Oplichter gearresteerd.
Te IJmuiden is aangehouden zekere M. we
gens oplichting en valschheid in geschrifte.
Als familielid van de firma M., die daar vroe
ger gevestigd is geweest, had hij bij grossiers
verschillende goederen besteld; een had de be
stelling uitgevoerd.
Een zwaar bezocht gezin.
Te Emmerik is het 9-jarig zoontje van den
Nederlandschen schipper De Groof van zijn
schip jn den Rijn gevallen en verdronken. Zijn
vader, die hem ter redding in het water na
sprong, verdween mede in de diepte. Het vo
rig jaar was reeds een 15-jarige zoon van den
zelfden schipper in den Rijn verdronken.
De valsche rijwielplaatjes.
Te Velseroord kocht een persoon een rijwiel
plaatje, maar niet op het postkantoor. Toen hij
het een ander liet zien, bleek het een nagemaakt
plaatje te zijn en heeft hij het bij de politie ge-
denponeerd.
Voerman verdronken.
Tusschen Monster cn 's-Gravenzande zijn
twee slecperswagens, waarvan de een den an
der wilde passeeren, tegen elkander gereden
De voorste wagen, die aangereden werd,
kwam in een sloot terecht, waarbij de voerman
is verdronken.
Luchtvaart.
DE DUITSCHE VLIEGPROEVEN IN
LIMBURG.
De proefnemingen, welke door een drietal
Duitsche ingenieurs op een terrein te Heerlen
genomen werden met een nieuw model vliegtuig
van bijzonder lichte constructie, zijn naar
de Ct. meldt afgebroken. Het terrein werd
ongeschikt verklaard. De proefnemingen zullen
thans te Mimster in hot onbezette gebied wor
den voortgezet.
VLIEGONGEVAL.
Een twee-moto rig Goliath-toestel van de
Fransche Farman-lijn, dat Zaterdagochtend te
11.30 van Schiphol was opgestegen, was ten
gevolge van een motorstoring gedwongen kort
na de opstijging weder te landen. Daar het
toestel nog geen hoogte van beteekenis had
gekregen, kon het niet naar Schiphol terug-
keeren, maar was genoodzaakt buiten het
vliegterrein te dalen. Bij het maken van een
sprong over een sloot werd het toestel tot
stilstand gebracht. De passsagiers stapten on
gedeerd uit, behalve een heer die vóórin het
toestel had gezeten en door den schok tegen
den voorwand licht aan het voorhoofd was
gewond. Dc cabine zelf had niet de minste
schade geleden.
B a r n e v e 1 d. In do alhier gehouden ver
gadering van de Vcreeniging „Wilhclmina is
besloten, den verjaardag van H. M. de Konin
gin op Dinsdag 2 Sept. n.s. feestelijk te her
denken.
Hoewel de samenstelling van het programma
aan het Bestuur is overgelaten, zullen 's mid
dags waarschijnlijk atletiekwedstrijden wor
den gehouden, terwijl 's avonds een vurwerk
zal worden ontstoken.
Barneveld. De Nijkerker Grintweg, van
de kom van het dorp Barneveld tot den Rijks
weg 'Apeldoorn'Amersfoort zal gedurende de
maand September voor het verkeer met rij- en
voertuigen, behalve rijwielen en motorrijwielen,
gesloten zijn, in verband met de verbetering
van dien weg.
Het verkeer met rij- en voertuigen kan ge
durende deze sluiting öf over Achterveld öf
over den Schoenlapperweg nabij Voorthuizen
plaats hebben.
Er werd op dc splitsing der wegen Amers
foortApeldoornBarneveld een nieuw model
wegwijzer geplaatst, terwijl binnenkort een
wegwijzer zal geplaatst worden op het kruis
punt AmersfoortApeldoorn—Putton
Soest. In de Vrijdagfniddag gehouden
raadsvergadering werd tot wethouder (vac. Van
Elten) gekozen de heer J. van El ten (R -K
HOENDERPEST IN ONS LAND.
Woudenberg. In de omgeving van Wou
denberg cn Schcrpcnzeel, zoo deelt dr. Bau-
det uit het Instituut voor parasitaiie en in
fectieziekte der Veeartsenijkundige Hooge-
school (directeur prof. L. de Blieck) mede in
het «Tijdschrift voor diergeneeskunde, heerscht
een kippenziekte, waarvan de voornaamste ver
schijnselen bestonden in groote somnolentie,
sterke blauwe verkleuring van de kam cn groo
te sterfte.
Na den dood werden puntvormige bloedin
gen gevonden in tal van organen. Het bacte
riologisch onderzoek was steeds negatieF.
Proefdieren, besmet met emulsie van organen
en met bloed en ook met ïiltraat van dit mo-
levlde door een Chamberlandkaars (L 23, mo
del Martin) stierven na 1 tot 3 dagen onder
dezelfde verschijnselen en met dezelfde bevin
dingen bij de lijkopening. Op deze wijze was
de besmetting steeds van dier op dier over te
brengen.
Dr. Baudet komt tot de gevolgtrekking, dat
we hier te doen hebben met hoenderpest.
Nadere bijzonderheden zullen spoedig gepu
bliceerd worden
DE MALVERSATIES AAN DE ZEISTER
BOAZ-BANK.
Waar het geld gebleven is.
Zooals wij reeds meldden in ons middagblad
van heden, zijn de drie verdachten inzake do
malversaties aan de Boaz-bank, voor 'den
U chtschén rechter-commissaris geleid, die
beden een omstandig verhoor afnam.
Wij vernemen dat thans gebleken is, waar
het geld gebleven is. Niet alleen dat K. die
dezer dogen in het huwelijk trad, daar groote
hoeveelheden huishoudelijke artikelen en luxe
voorwerpen voor aangeschaft had, maar een
groot gedeelte van het geld is door den
schoonvader van hem besteed voor een druk
kerij, die hij had in zijn huis te IJsselmuiden.
Gebleken zou óók zijn, dat hij verschillende
onderen eveneens zou hebben opgelicht. In
deze richting wordt thans ijverig gezocht; de
justitie heeft inmiddels de boeken en beschei
den van deze drukkerij in beslag genomen.
Wij kunnen ten slotte categorisch het ge
rucht, dat thans in Zeist de ronde doet, en
volgens welke mr. D. in vrijheid zou zijn ge
steld, tegenspreken. De directeur bevindt zich
nog steeds in voorloopig arrest.
Nog steeds staat niet vast, hoe groot het be
drag is, dat door K. verduisterd is. Het moet
ongeveer 40.000 zijn. Hij had de gewoonte
een gedeelte van het geld tc boeken uls ont
vangen en het overige zelf te houden. De goe
deren die door hem zijn gekocht, zijn in be
slag genomen.
Tenslotte meenen wij te weten, dat het voor
namelijk gelden van het Christ. Lyceum te
Zeist zijn, die door K. zijn verduisterd, t.w.
schoolgelden, die door de ouders werden toe
gezonden.
VOETBAL.
Gisteren speelde Quick in de eerste ronde te
Hilversum voor den Gooi- en Eemlanderbeker
tegen Bloemendoal Onze stodgenooten wisten
met T0 de overwinning re behalen, zoodat
zij volgende week Zondag in de tweede ronde
moeten uitkomen.
Een goed begin voor Quick, dat moed geeft
vóór het komend seizoen
KORFBAL
Blijkens de competitic-indeeling 19241925
van den Ned. Korfbalbond zal Amersfoort spe
len in dc westelijke tweede klas D. In deze af-
dceling spelen verder K.V.D., L.U.T.O., Ex
celsior II, Dc Zwaluwen, Bilt hoven en De
Gooiers.
DE AFSTANDSRIT OSTENDE-SPA.
Zaterdag moest de vierde proef worden af
gelegd. Groote vrees bestond er voor Zcnny,
daar Vrijdag het rechterachterbeen vrij pijn
lijk was. De buitengewone zorg door luit. v. d.
Goes aan zijn paard besteed bleek Zaterdag
gelukkig niet zonder resultaat tc zijn. Zenny
was geheel hersteld en maakte, evenals de
Hark van luit. Pahud een goed parcours. Zij
kwamen tijdig en in goede conditie in Nomen
aan.
De uitslag van de tweede snelheidsproef
over 2ff K.M. wijst aan, dat luitenant Pahud
de Mortonges Tide is, tijd 36.37 minuten, cn
jhr. van der Goes, die zijn paard moest spa
ren, T4de met een tijd van 42.54.
Zondag moest gereden worden Namen—Spa,
een afstand van 110 K.M. door bergterrein. Er
vielen telkens regenbuien, waardoor de toch
reeds zware tocht niet aangenamer werd.
Luit. v. d. Goes heeft uren naast zijn paard
geloopen. Hij kwam te 5 uur in Spa aan, waar
luit. Pahud de Mortangcs een kwartier vroe
ger was gearriveerd
ZWEMWEDSTRIJDEN „NEPTUNUS."
1 K.M. wedstrijd.
De wedstrijden van de Amersfoortschc Zwem
club „Ncptimus" werden Zaterdagmiddag wel
onder de ongunstigste omstandigheden gehou
den. De temperatuur van het water was al
dagen lang allesbehalve aanlokkelijk, zoodot
van een geregelde oefening bij de meeste zwem
mers en zwemsters wel geen sprake zal zijn
geweest.
Ook het weer was Zaterdag niet bijzonder
geschikt voor zwemwedsti ijden. Aanvankelijk
liet het zich nog al aardig aanzien, maar even
na het begin van den 1 K.M. wedstrijd brak een
bui los, die bij menigeen de goede stemming
wel moest bederven.
Te verwonderen viel het den ook niet, dat van
buiten Amersfoort geen deelnemers kwamen
opdagen. Gelukkig' telt Amersfoort genoeg'
zwemmers om in zoo'n geval de wedstrijden
toch te doep slagen.
Hef hoofdnummer was dc 1 K.M. wedstrijd.
Het beginpunt was in de zweminrichting, ter
wijl het traject ging tot dc brug bij de Hoef-
smddschool, waar het keerpunt was. Langs de
beek was de belangstelling buitengewoon groot;
in weerwil van den regen bleef men de verrich
tingen in het water volgen
De uitslag was als volgt
Dames.
1. mej. M Vierdag (A Z. en P. C.) 20 min
16 sec.; 2. me. C. Leybbrand (Nept.) 23 min.
47 sec.; 3. mej. G. Vierdag (A. Z. on P. C.)
24 min. 57% sec.; 4. mej. J. van Eek (A. Z.
en P. C.) 29 min. 9 sec.; 5. mej. A. Neerop
(Nept.) 37 min 15% sec.
Veteranen.
1. C Dekkers (Nept.) 25 min. 12% sec.; 2.
P. Goorhuis (Nept) 27 min 16% sec.; 3. H.
Zoethout (Nept.) 28 min. 11 sec.
Leden van Neptunus.
1. Kagenaar, 22 min. 2 k. sec.; 2. A. Vonke-
man, 22 min. 32 sec.; 3. J. van Bekkum, 22
min. 45 sec.; 4. A. Vonk, 22 min. 45% sec.;
5 H. Vierdag, 28 min. 54 sec.; 6. A van
Nïeuwkerk, 29 mm 51% sec.
Adspirant-leden Neptunus.
1. C. van Zwol, 22 nun. 59 sec.; 2. D Nies-
sen, 24 min. 22% sec.; 3. A v Hoorn, 26 min.
35% sec.; 4. J. Zwan, 29 min. 15% sec.; 5. J.
Zwarteveen, 30 min 1 sec.
Vrije deelname.
1. H. P. von Hsselen (A. Z. en P. C.) 19 min
19% sec 2. J. Gerritsen (A. Z. en P. C.) 21
min. 15% sec.; 3 H. Kamerling (A. Z. en P. C.)
24 min. 26 sec;.; 4. C. v. Palland (R. O G.) 25
min. 37sec.; 5. A. Kremer (R. O. G.) 30 min.
10% sec.; 6. W. C. Oosterman Jr. (A. Z. en
P C.) 31 min. 17% sec
Aangezien mej. M. Vierdag en de heeren J.
Kagenaar en H. P. van Haselen th^ns voor de
d.-rde maal den wisselprijs gewonnen hebben,
is deze htm eigendom geworden. Mej. Vierdag
en de heer Kagenaar ontvingen dan ook dei)
wisselbaker en de heer van Haselen een Zwem-
mersbeeld.
In de zweminrichting hadden daarna nog
eenige wedstrijden plaats, welke wel zeer tc
lijden hadden onder het slechte weer en het
gbbrek aan deelname.
Voor 50 M. snelzwemmen voor ndspirnntcn
was de uitslag
T. J. Gast, 59% sec.; 2. J. Pesie, 48 scc.; 3.
J. Vermcii, 50% scc.; 4. L. v. Dommelen, 53%
sec.; 5. H. Scholte, 54 sec.; 6. A Woudenberg,
54% sec.; 7. H. Heyligers, 59% see.
Schoonspringen.
1. S. van Haselen, 125' p.; 2. T. Dirksen,
114% p.; 3. B. van Nes, 96 p.
Adspiranten.
1. B. Vink, 112 p.; 2. J. v. Gelder, 109 p.; 3.
W. Vink, 107 p.'; 4. A. Woudenberg, 99 p.
Daarna zou nog een polowcdstrijd worden
gehouden, waarvoor Zeist was uitgenoodigd.
Neptunus bracht 2 spelers te water, terwijl
A. Z. en P. C. met 4 spelers te hulp kwam.
Vermoedelijk was het te doen om te loten zien
hoe het niet moest, want het was inderdaad
niets dan een parodie op waterpolo.
De jury voor de wedstrijden bestond uit de
heerenC. Minnes, J. W v. Doorn, P. van
Goor, E. Klusser, L. Pesie en C. v. Ommeren.
De prijs ui tdeeTing vond des avonds plaats in
de lunchroom „Amsvorde". De voorzitter, de
heer Grootendorst, sprak ieder deelnemer af
zonderlijk toe en complimenteerde in het bij
zonder de eerste prijs-winnaars.
Intusschen is Neptunus van zijn wisselpi ijzen
af. Wel had de voorzitter hooren fluisteren, dat
een nieuwe beker beschikbaar zou worden ge
steld. Misschien is er in Amersfoort nog wel
een sportliefhebber die in de gelegenheid is
voor een tweeden beker te zorgen. Neptunus
zal men daarmede ten zeerste verplichten, en
de zwemsport zal er ongetwijfeld mede ge
diend zijn.
KENNISGEVING.
B. en W. van Amersfoort brengen ter open
bare kennis, dat bij hun besluit van 22
Augustus 1924, aan J. Sm ink en zijne
rechtverkrijgenden voorwaardelijk vergunning
is verleend tot het oprichten van een slagerij
ep rookerij en daarin tc plautsen een electro
motor von I P.K. ih het perceel alhier gele
gen aan de Kump no. 64.
Amersfoort. 23 Augustus 1924
B. cn W. voornoemd,
Dc Secretaris, De Burgemeester,
J HAARS. (IS) N. VELS ÏIEÏJN, (l.B.)
DRANKVERLOF.
B. en W. maken bekend, dat aan het Stadhuis
is aangeplakt een publicatie inzake een verzoek
van T. van Scheik om drankverlof in het per
ceel Leusdcrwcg 109.
GARNIZOEN.
De Kapitein G. Dames, Adjudant van dc
V'IIIe Infanteriebrigade, die bij Koninklijk Be
sluit van 16 Augustus werd overgeplaatst bij
den Gencralcn Staf, komt te Breda in gornizocn
als Adjunct Chef van den Staf der ITTc Divi
sie.
DE OFFICIERSOPLEIDING DER S. V. O.
Opkomst van dienstplichtigen.
Dienstplichtigen vun de lichting 1924, toe
gewezen aan de infanterie en de weirijders, die
voor de officiersopleiding zijn aangewezen en
bestemd zijn ter inlijving op 6 October a.s.
(niet voorgeoefend-en) en 17 Nov. d.a.v. (voor-
geoefenden), worden blijkens legerorder dade-
lijk na de inlijving rechtstreeks gezonden naar
de scholen voor verlofsoffidcren te Amersfoort
en Bredu, met dien verstande, dat een deel der
dienstplichtigeh, die bestemd zijn voor de Te
school te Amersfoort, rechtstreeks moet opko
men te Kampen.
Voor zooveel betreft de verdeelinng over die
scholen, gelden ten aanzien van deze perso
nen, evenals van de dienstplichtigen van oudere
lichtingen dan ven T924, behoorendc to.t de
infanterie en de wielrijders, die aangewezen
zijn voor co officiersopleiding cn na uitstel van
eerste-oefening, verstreken vrijstelling of om
andere reden op genoemde datums recht
streeks bij de scholen in werkelijkcn dienst
moeten komen, de bepalingen in dc. legerorder
no 205 van 1924 voer do dienstplichtigen, die
op 21 Juli jl. in werkelijken dienst moesten
komen. De inspecteur der infanterie bepaalt,
wie van do dienstplichtigen, bestemd voor de
school te Amersfoort, aldaar moeten opkomen
en wie tc Kampen.
E G. STAAL, f
Op 65-jarigen leeftijd overleden.
Gisternacht is in hot St Elisabethsgasthuis
alhier overleden de gep. luit.-kolonel der in
fanterie E. G. Staal.
De overledene was 24 Nov. '82 benoemd
tot 2cn luitenant. In '87 werd hij Ien luite
nant en 4 April 1900 volgde zijn benoeming
tot kapitein, terwijl hij 24 Aug. '08 tot ma
joor werd benoemd.
Nadat de overledene den militairen dienst
had verloten, vestigde hij zich weder te dezer
stede, waar hij o.a. de functie van vvnd. voor
zitter der HuuTCommissie bekleedde.
SOCIËTEIT „AMICITIA
Concert op 31 Augustus.
Op 51 Augustus a.s. des middags van 2.30
tot 4.30 biedt de Commandant van het 5e
Regiment Infanterie aan de leden een concert
aan, te geven door het Stafmuziekkorps van
dit Regiment; kapelmeester de heer J. R. van
der Glas.
Programma
Wilhelmus.
1 Onze Regiments-commandant Marsch
J. R. van der Glos.
(Opgedragen aan den Commandant van he-t
5e Regiment Infanterie).
2. Freischutz Ouverture. C. M. van Weber.
3. Symphonic (Unvollendete)
Frans Schubert.
4. Lohengrin, Fanteisie Sur l'Oper»
Rich. Wagner.
5. Rapsodie XIII Franz Liszt
6. Albumblatt Richard Wagner.
7. Rheinsagen, Walzer, Nehl
8. Les Cloches de Corneville, Potpourri Sur
l'Operette, Planquette
arr. F. Bicknese.
FLORALIA-TENTOONSTELLING.
In dc Hudcs.
Zoo heeft jaren geleden een der Grieksch-
verslinders of -kauwers aan het gymnasium het
toen vooral sombere leszaaltje gedoopt in het
achtergedeelte van het gebouw, waarin men
langs een paar treden moet afdalen.
De naam van Hades of onderwereld is in
zwang gebleven tot het gym geen gym meer
was.
In dat zaaltje was deze drie dogen tentoon
gesteld het Reizend Museum van den Volks
bond legen Drankmisbruik en de bloempjes
van Floralio, waarvan we Zaterdag hebben ge
sproken.
Moge er veel bezoek zijn geweest.
De tentoonstelling werd Zaterdag geopend
door den heer J. P. Zolner (Utrecht), lid van
het H. B.
Deze zou guarnc de ouders der kinderen ge
wezen hebben op wat de Volksbond in zijn 50-
jarig bestaan heeft verricht, en hoe deze drank
misbruik heeft bestreden ook door het schep
pen van prettige bezigheid en gelegenheid tot
zedelijk gezond amusement in de vrije uren.
Hij zou gewezen hebben op den steun, dien
de Volksbond steeds van regeering en besturen
heeft mogen'ondervinden. Hij zou der tentoon
stelling hebben genoemd een keerpunt vooi
de afdeeling Amersfoort, waardoor vernieuwd
leven wordt ingeluid.
Dit olies bleef echter in de openingsrede
achterwege, daar de ouders ook waren achter
wege gebleven en het gehoor vrijwel geheel
bestond uit de jonge mannelijke cn vrouwelijko
inzenders.
t Spreken was dan ook geheel tot dezen ge
richt.
Spr. liet jongens en meisjes voelen, dat hot
hun tentoonstelling was, mogelijk geworden
alleen door hun werk.
Zij moesten de plantjes wel hebben liefgekre-
gen en er een eer in stellen, dot hun verzor
ging ze zoo mooi had doen worden. Ze zou
den ook zeker wel lief vinden, niet alleen wat
zij zei ven hadden gebracht, maar eveneens de
bloemen van de andere kinderen.
Wat die bloemen voor hen waren, dat waren
zi z.elven voor hun ouders.
Welk een genoegen zouden dezen ondervin
den en wat een eer er in stellen, nis hun kin
deren braaf en flink opgroeiden.
Dit alles bracht spr. den kleinen op prctti-
gen toon onder het oog.
't Bestuut wenschte hij geluk met 't slagen
der tentoonstelling, waar reeds zoo veel goed
werk te zien was vnn verzorging door kin
derhand
Causerie van den heer Brulde.
J.l. Zaterdagavond half' acht zou in het oudo
gymnasium, waar de tentoonstelling van „Flo
ralio gehouden werd, een causerie worden ge
houden door den heer Budde, hortulunus in
Utrecht. Bij nadere beschouwing bleek ech
ter, dat er geen lokaal met voldoende capaci
teit was, waarom ccn aankondiging op de deux
verscheen, welke alle liefhebbers naar het mi
litair tehuis op de Kortegracht verwees. En lief
hebbers waren cr legio, allemaal kleine inzen
ders en inzendsters, die kwamen luisteren naai
wat die vreemde mijnheer hun wel te zeggen
zou hebben.
Vóór den aanvang was er natuurlijk dat be
kende stemmencomplex, dat nu eenmaul over
al, waar veel kinderen bijeen zijn, onvermijde
lijk is, doch toen de voorzitter om stilte maan
de, duurde het niet zoo heel lang meer of do
heer Budde kon zich verstaanbaar maken en
laten we het maar dadelijk er bij zeggen van
het begin tot het einde boeien.
Spreker begon met een compliment te ma
ken over wat de kinderen op de tentoonstelling
hadden laten zien, cn hoewel hij straks nog
op foutjes zou wijzen kon hij gerust vast
stellen, dat de tentoonstelling geslaagd was.
Hij vertelde verder in hoofdzaak het vol
gende
Ik wil jullie wat vertellen van wat er noodig
is voor een Floralia-tcntoonslelling en daarom
begin ik met jullie voor tc lezen, wat ik jaren
geleden reeds heb geschreven. Dan heb ik hiei
wat stokjes liggen van, verschillende plantjes
en die wil ik uitdeelen voornamelijk aan hom
of haar, die het best naar mo luistert.
Toen ik 6 jaar oud was begon ik reeds met
kweeken en het plantje, dat ik toen vun mijn
vader kreeg en verzorgde, do Peterselie Ver
bena (hier is het kweek ik na een halve eeuw
nog altijd met het meeste genoegen. Dat ge
noegen is een gevolg van het verzorgen van
zoo n plantje en ik geloof, dat het verzorgen
en kweeken van planten een goeden invloed
moet hebben op het karakter van een me&ch.
Een kind, dot zijn centen bespoort om er op do
markt een viooltje voor te koopen in plaats
van snoepgoed, in zoo'n kind is dc kiem van
het goede aanwezig. Wie met aandacht de in
richting van zoo'n eenvoudig viooltje heeft be
keken, die kan er niet toe komen om in tuinen
of plantsoenen een plont te beschadigen. Daar
om werkt Floralio in een opvoedkundige rich
ting. Ziet die 2 kinderen, broertje en zusje. Ze
hebben samen een kwartje bespaardhij 12,
zij 15 centen en nu gaan ze naar dot gebouw,
waar ze voor hun bespaarde centen 5 plantjes
kunnen krijgen. Met de armen vol van die
schatten, een Fuchsia, een Coleus, een Pelar
gonium en nog meer komen ze thuis. Wat zijn
ze opgetogen!Maar vader houdt niet van
zulk spul. „Die gaan toch kapot", zegt hij
norsch. Maar als hij na verloop van tijd ziet,
hoe de planten zich ontwikkelen, wat mooie
bloemen ze dragen, hoe moeder al weken lang
de ruiten zindelijk houdt en de gordijnen knap,
omdat bij die mooie bloemen geen slordigheid
staat, dan gebeurt het, dat diezelfde vader op
een regenachtigen Zaterdagmiddag een hekje
timmert voor de Fuchsia in plaats van de deur
uit te gaan. En dan is het voor een goed op
merker duidelijk geworden, dat die 5 plantjes
in dit gezin de huiselijkheid hebben bevorderd
in niet geringe mate.
Tot zoover mijn lezing f
Wat moeten we nu doen om bij het kweeken
van planten succes te hebben? Och, daar is
maar één ding voor noodig, en dat is liefde.
Liefde, die alle dingen tot een goed einde
brengt. Toen ik jaren geleden chef werd op
een kweekerij in Edinburg, de hoofdstad van
Schotland, zag ik zóóveel vreemds, waarmee ik
oorspronkelijk geen raad wist. Toch had ik suc
ces, en "dat dankte ik aan de liefde voor de
planten.
Plantjes krijgt g^ als kleine, teere kinderen,
die net als kindertjes moeten worden verzorgd
cu vertroeteld. Ze moeten worden opgekweekt,
op tijd van voedsel voorzien, dus goed gedekt,
verpot, begoten en opgebonden. Daarbij maakt
ge in den beginne fouten. Muur dat is niet erg,
als go mour liefde hebt, komt ge daar wel
overheen. Ik zal er u een wijzenOp de ten
toonstelling stond een Pelargonium, die uitge
bloeid was. De uitgebloeide bloemtros was niet
verwijderd. Dat was ccn fout. Er waren planten
met te groote stokken, mot te veel stokjes, cén
met een met papier omwonden stok. Allemaal
fouten, die ge of moet leeren.
Kijk, ik heb hier stekken meegebracht. Dit is
ccn stek van een Pelargonium. De menschen
zeggen er altijd Geranium tegen, maur dat is
lout, 't Is een Pelargonium en wel Pelargonium
Zonale. En nu mogen jullie die geen Geranium
noemen. Een jongen, die Piet heet, moeten we
nl»t Jan noemen. Welnu, dit is Piet cn geen
Jan. Hoe heet nu deze bloem? („Geranium"
riep het koor en „Piet"). Welnu, ik zal den
naam opschrijven. Hier staat hij Pelargonium
Zonale en nu onthoucjen hoor l
Die willen we nu stekken. We snijden er
eerst de bloemen cn bloemknoppen uit. Die
vragen teveel voedsel von dc plant cn die kan
dat jonge ding niet brengen. En dun heel wat
van de bladeren weg, want bladeren verdum
pen veel vocht uit duizenden mondjes cn dus
moeten we-dot aantal mondjes sterk vermin
deren. Ziezoo I Nu kunt ge uw stekje in de
aarde zetten
Hieris een heel andere plant. Dit is nog
geen FloraIia-plont, moar het moet er een wor
den. Die is er alleszins geschikt voor, want zij
is zeer gemakkelijk te kweeken. Reincckio cor
nea is hnar naam en ik schenk haar aan den
voorzitter.
Hier is alweer wat moois. Dat moet Ook een
Flornliaplont worden. Dit parupluutje mocf
eerst worden gesnoeid, kijk, zool En nu gaan
we het planten. Dnt meisje mag het doen I
I let is een uiterst gewillige plant. Als ge die
3 maal op een dag water wilt geven, verdraagt
z.e dot cn uls ge hoor een poos vergeet, goat
7.0 ook nog niet dood.»Maar eerst op een ge
woon medicijnfleschje met water aan den gong
brengen. Dc nnum is Cyperus alternifolia.
Dit is een Sigurenpijpplnntje of wel Cuphea
plotyccntrn, een heel oud plantje, dat nu niet
veel meer gekweekt wordt cn het toch wel ver
dient. Hert bloeit winter cn zomer door: Ik
geef het den secretaris cadeau en die kan er
nu voor zorgen, dut jullie over 2 jaar allemaal
een Sigorenpijpplantje hebt.
Dit is pen Begonia, een heel ouderwctsche,
Begonia Weltonicpsis cn deze ook. Die heb ik
zelf gekweekt 't is een kruising tusschen B.
semporllorens oh tuberosa. Dc geef ze den heer
Joman cadeau om ze op tc kweeken.
Kent ge dit ouderwetsche hongplantje 't Is
een Moederplant, die lange afleggers vormt,
waaraan weer jonge plantjes verschijnen, do
kindertjes van de moeder.*Ook de bloempjes
zijn allerliefst.
Dit noemen de menschen Bonte brandnetel,
maar het heeft met brandnetels niets uit te
staan. Het is een Coleus, die uit Ceylon van
daan hier is ingevoerd. Dit is er ook een, met
kleiner blaadjes.
Dit mooie blad is van een Bladbegonia. Ook
zoo'n blad kon je stekken. Je neemt een siga
renkistje cn vult dat voor do helft met zand.
Nu zoek je ccn stuk glas, dnt het geheel be
dekt en in dat broeibokje leg je nu je blad op
het zand, na er eerst wat kerfjes in te hebben
gemaakt aan do onderzijde; kijk zoo f Strooi
er nu een beetje zand op om het wat vast to
leggen en wacht of tot do jonge stekjes be
ginnen te groeien. Bij elk kerfje één T
Dit bonte hongplantje noemt men wel eens
Fradescontin, moor het heet anders. Het is Cal-
lisseo repens. Repcns beteekent kruipend en
ge moet uw stekje, dus niet zoo erg rechtop
zetten. Meer zóó en dan een stuk of 4 in een
12 ccntimcterspot.
En wot zeg je van deze Fubhsiabelletjes?
(Hécóbewondering van 't auditorium), Jo,
't is een pracht en in den Lltrcchtschen Hor
tus kweeken wc er oltijd veel van. „Mistres
Rundie" heet het. Het is de mooiste Fuchsia,
din ik ken.
Nu wil ik jullie nog wat vertollen over gie
ten. Gieten is niet gemakkelijk. Wie zegt dat
er „niks on" is, weet er „niks von." Gieten is
een kunst, die slechts weinigo menschen ver-
stdan. Te veel gieten is slecht, vooral in den
winter. Don mogen sommige planten volstrekt
geen water hebben, bijvoorbeeld de Pelargoni
ums. Ook Clivia moet in November,, December
en Januari geen dropje. Fuchsia's zoo goed als
niets cn als ze in een vochtige omgeving staan,
bijv. in een kelder mag je ze hcelemaal wel
met rust loten. In den winter gieten we zoo
tusschen TI cn 12 uur. In den zomer 's avonds.
Don pompt de plant 's nachts alle celletjes vol
cn kan dan 's morgens weer tegen een warmen
dag.
Met welk water moeten we gieten Liefst
met regenwoter en heb je dat niet, met sloot
water cn heb je dat ook niet, don maar met
leidingwater, doch zorg er dan asjeblieft voor,
dot het water op temperatuur is en dus al
een poos gestaan heeft in het vertrek, waar
de bloemen staan.
Moeten we veel of weinig gieten? Dat hangt
van allerlei omstandigheden of. Ook von do
plant zelf. planten met veel bladoppervlaktc
verdumpen veel water cn moeten dus goed
voorzien worden. Andere, zóoals bijvoorbeeld
Heidcplantjes hebben aan weinig genoeg.
Zoo nu en dan moeten we ook verplanten.
Is de plant te groot geworden voor de pot,
dan moet ze in een grootere, doch zet ze nu
wiet uit een klein potje in een kuip of emmer!
Van een ochtcentimcterspotje gaat ze over naar
een tién of twaalfccntimeters. Dat is goed.
Vóór we guan stekken of overpottcn moeten
we eerst drainceren, dat is, zorgen, dat op den
bodem van de bloempot óver het gaatje, pot-
scherfjes liggen, liefst die ronde, welke een
oude, gebroken bloempot oplevert en dan met
de holle kant naar beneden. Don kon het giet-
water behoorlijk afvloeien. Vraag aan een bloe
mist om wat blndoarde dat is de beste grond
voor planten.
Op de tentoonstelling stond een Pelargo
nium, die huilde. Het was een mooie plant,
maar ze was zoo uit den bodem opgenomen en
in een pot gezét. Tal van worteltjes waren
achtergebleven en nu miste de plant z'n mond
jes om voedsel op te ncinen. Daarom huilde
ze natuurlijk en treurde met slappe bladeren.
Ten slotte de stokjes. Gaat een plant scheef
groeien of hangen, don moet er een stokje bij-
In het begin, als de plant nog jong is, mag
dat stokje er wel boven uit komen, maar daar
na moet de plont het winnen, ©p een tentoon-