ROTTERDAMSCHE GEMEENTERAAD.
Heijcrmans herdacht. Wijziging
van het reglement van orde.
De burgemeester van Rotterdam, mr. W ij-
ft e m a, heeft in de raadwergadtiing van
Woensdag waarin hij het voornemen aan
kondigde om een straat naar wijlen Herman
Heijermans te noemen, hulde gebracht aan den
ontslapen kunstenaar. In Rotterdam, de ge
boorteplaats van Heijermans, aldus de burge-
mester, past het eenigc woorden van eerbiedige
hulde en dankbaarheid te wijden oon den ont
slapene, die aan zijn land, zijn gezin en aan de
kunst is ontvallen. Hoe verschillend wij ook
mogen denken over de strekking van zijn wer
ken, hierin zijn wij het allen eens, dot in hem
een groot kunstenaar heenging. Een kunste
naar, wiens naam in zijn geboortestad niet
enkel door een straatnaam in herinnering zal
blijven
Rotterdam is trotsch op de geboortstad
van Heijermans te zijn. Dc leden van den ge
meenteraad hoorden deze toespraak staande
aan.
De meerderheid von het college van B. en W.
heeft bij don gemeenteraad een voorstel inge
diend tot wijziging van het reglement van orde
voor de vergaderingen van den gemeenteraad.
De Voorzitter krijgt daarbij het recht een
raadslid, dat weigert zich aan de orde te onder
werpen, uit de vergadering te laten verwijde
ren, indien de meerderheid van den raad hem
daartoe toestemming verleent
De heer v. R a v e s t e ij n die het voorstel
een aanslag op de burgerlijke parlementaire
inrichting noemde, klaagde over te weinig toe
lichting, waardoor hij niet in staat was zich
een, oordeel te vormen, welke beweegredenen
tot dt voorstel hadden geleid
In den Rotterdamschen raad is de orde den
Inatsten tijd herhaaldelijk verstooïd. Dr. Van
Rnvesteijn geeft dat toe, maar hij voegde er
bij dat hij de meerderheid van den raad daar
van als de oorzaak beschouwde. Een lid kan
nooit de vergaderingen ernstig storen door zijn
aanwezigheid
De heer Coremans had den indruk ge
kregen dat het voorstel op hem gemunt was.
De communisten zijn parlementair en ordelijk
genoeg. Hem zal het niet treffen.
De heer L h r s verklaarde dat een groot
deel der soc.-dem. fractie zich met dc voor
gestelde wijziging niet kan vereenigen. Zij acht
het middel erger dan de kwaal en vindt het
vooruitzicht niet aanlokkelijk, dat er politie
agenten in de raadszaal zullen binnenkomen
om een of meer raadsleden te verwijderen.
De heer De Meester wees op de moeilijke
uitvoering van het voorstel. Hij geloofde dat
een voorzitter zich wel tien maal zou beden
ken voor hij zijn toevlucht zou nemen tot iets
als nu wordt voorgesteld.
De voorzitter zou zoo iets slechts zelfstandig
kunnen doen. Als hij eerst toestemming van
den raad moet vragen en hij krijgt die toestem
ming niet is hij zijn prestige kwijt. Als er een
lid dronken binnenkomt behoeft de voorzittei
toch niet eerst te laten stemmen.
Spr. vond het wenschelijk, dot de voorzitter
van dit recht zelfstandig gebruik zou kunnen
maken, dat toch maar hoogst zelden zou wor
den toegepast. Een voorstel in die richting
wilde hij echter niet indienen.
Do heer v. B u r i n k wenschte to vernemen
wat ei zal gebeuren als een raadslid, dat dooi
de meerderheid der vergadering uit gestemd
wordt, aan die opdracht njet voldoet. Hij zog
in de toekomst politie-charges in de raads
zaal.
De heer Schouten verdedigde het voor
stel, hoewel hij de hoop uitte, dat van de nieu
we aanvulling van het reglement geen gebruik
behoeft te worden gemaakt
De heer v. A a 11 e n verklaarde, dat de
vrijzinnig-democrotisohe fractie voor het voor
stel zal stemmen. Zij doet het echter met leed
wezen. Hij uitte de hoop, dot van het nieuwe
recht geen misbruik zal worden gemaakt.
Slechts bij bijna algemeene erkenning dot een
lid de orde verstoort mag de nieuwe bepaling
worden toegepast
De Voorzitter merkte op, dat dit voor
stel niet anders is dan een bescherming voor
den raad en de raadsvergaderingen.
Hij gaf een bloemlezing uit de handelingen,
ten betooge, dat er verschillende raadsleden
geweest zijn, die weigerden zich aan de orde te
onderwerpen.
Het voorstel slaat overigens niet zoo zeer op
dingen, die gebeurd zijn, als op dingen dio
wel eens kunnen gebeuren
De heer Coremans verklaarde onder
groote hilariteit, dat hij voor het voorstel van
B. en W. zou stemmen.
De heer v. B u r i n k kwam in tweeden ter
mijn nog eens betoogen, dat incidenten spon
taan ontstoan. Met eep reglement doet men
daartegen niets. Hij voorspelde onrustige raads
zittingen onder de nieuwe bepaling.
De heer Ter Laan deed een ander geluid
hooren dan zijn partijgenoot Lührs. Den laat-
sten tijd zijn er in den raad elementen doorge
drongen, die aan geen partij en oan geen pro
gram zijn gebonden, die geen verantwoordelijk
heid hebben jegens hun kiezers en opzettelijk
de orde verstoren. Tegen hen moet men zich
kunnen beschermen en daarom zal hij vóór
stemmen.
De heer Coremansje bent consequent. Het
is tegen mij.)
Het voorstel werd aangenomen met 29 tegen
14 stemmen.
De heer Coremans stemde vóór. De tegen
stemmers bestonden uit de soc.-dem. (op do
heer Ter Laan en Dijk na) en de communisten.
HAAGSCHE GEMEENTERAAD.
Montessori-ondcrwijs, Coop.
Volkswosschcrij. School-
tondverzorging. Arbeiders
woningbouw.
Voor de gemeenteraad van Den Haag een
aanvang maakte met de algemeene beschouwin
gen over de begrootiiyr 1925 werd Donderdag
morgen en gistermiddag eerst nog een aantal
andere zaken afgewerkt Tegen het voorstel
om een proef te nemen met de invoering van
Montessori-onderwijs op de lagere scholen be
stond slechts bezwaar bij mevr. Hania (c. h.),
die met het oog op het niet-maatschappelijk
karakter van dit onderwijs er niet voor voelde
en bij den heer Duymaor van Twist (r.-k.) in
verband met de financieele gevolgen. Hiertegen
over wees de wethouder van onderwijs, dr. W.
W. van der Meulen (lib.), erop, dat als de ge
meente het niet invoert ongetwijfeld de voor
standers een bijzondere Montessori-school zul
len oprichten, die men don toch ook to bekos
tigen zal hebben, terwijl men nu de leiding zelf
in honden houdt. Met voorstel werd z. h. st
aangenomen.
Bij de bespreking der mcdedeclingen van B.
cn W. over de CoÖp. Volkswasscherij werden
speciaal door den heer Van Steenbergen (a.-r.)
bedenkingen geuit tegen het hondhaven van
het voorstel om aan deze inrichting een tweede
hypotheek te geven van 275,000. Hij achtte
dit voor de belastingbetalers niet verantwoord,
gezien de zwokke positie dezer wasscherij en
drong er daarom op aan deze zaak opnieuw in
de commissie voor de Financiën onder de oogen
te zien.
Dc wethouder van Financiën, mr. Do Wilde,
verdedigde het standpunt van B. en W. en be
toogde, dot het niet aanging op een éénmaal
genomen besluit terug te komen, waarmede de
Raad zich ten slotte vereenigde.
Op het verzoek van de Tondheelkundige
Vcreeniging om een gemeentelijke school-tand-
verzorging in 't leven Ie roepen stelde dc meer
derheid van B. en W voor afwijzend te be
schikken. In den Raad bleek de meerderheid
dit standpunt niet te deelen. Ook de wethouder
van Onderwijs, dr. Van der Meulen, bleek een
voorstander
De heer Josephus Jitta (v.dL stelde voor een
bedrog van 5650 beschikbaar te stellen, waar
toe de Raad met 21 tegen 15 stemmen besloot
In de vorige zitting had de Rood besloten te
gen het voorstel van B. en W. in om de door
braak Prinsengracht—Elandstraat voort te zet
ten en in verband daarmede tot den bouw van
200 arbeiderswoningen.
De interpretatie, die B. en W. aan dit Raads
besluit hadden gegeven had de ontstemming
opgewekt van den heer Albardn (s.d.a.p.) cn de
ze interpelleerde het college hierover, waarbij
spr. betoogde, dat B. en W., ondanks de uit
spraak van den Raad, kalm hun eigen weg zijn
gegaan. Bij 'motie stelde spr. voor dat B. en \V.
onverwijld het Raadsbesluit zullen uitvoeren.
De voorzitter, mr. P a t ij n, antwoordde, dat
B. en W wel degelijk het raadsbesluit uitvoer
den, alleen met de 200 arbeiderswoningen
wachtten zij, omdat een voorstel tot den bouw
van een grooter aantal in voorbereiding is. De
burgemeester protesteerde tegen het verwijt
van den heer Albarda, dat B. en W een raads
besluit naast zich zouden neerleggen.
Hierna ontstond een langdurige discussie
over de bcteekenis van het Raadsbesluit, die
ten slotte zoo verward werd, dat verklaard
werd, dat men er nu geen touw meer oan kon
vostknoopen. Er kwam nog een motie-M a r-
chant, om met den meesten spoed tot den
bouw van nieuwe woningen te besluiten en de
doorbraak ten spoedigste vport te zetten
In stemming gebracht, werd de rnotie-Albarda
verworpen met 23—16 stemmen. De motie-
Marchant werd in tweeën gesplitst, welke helf
ten resp. met 31 tegen 7 en 25 tegen 14 stem
men werden oangenorfien.
Ondanks protesten van yele raadsleden open
de de voorziter, Mr. P a t ij n, op 't late namid
daguur toch nog de algemeene beschouwingen
over de begrooting.
Baron Wittert van Hooglondt (r.-k.) was de
eerste spreker, die erop wees, dat het belang
rijkste vraagstuk bij de begrooting zal zijn de
vermindering van den belastingdruk.
Voor diens desbetreffende voorstel bracht spr.
den wethouder, mr. De Wilde, hulde. Groot be
zwaar had spr.'s fractie tegen het verhaal van
de premie voor pensioen op het gemeenteperso-
ncel. Om de belastingverlaging niet in gevaar te
brengen, zouden zij or zich niet tegen verzet
ten. Voorts drong hij nog aan op intrekking der
zakelijke bedrijfsbelasting.
De heer Snoeck Henckemans (c.h.)
verdedigde hierna den pcnsiocnaftrek, waarna
de vergadering tot Vrijdagmiddag werd ver
daagd.
GEZELLE-HERDENKING.
In 's-Hertogenbosch is Woensdag ter ge^gen-
heid van het 25-jyig herdenken van Guido
Gezelles dood een tentoonstelling geopend,
die op het leven en werken van den Vlaom-
schcn priester-dichter betrekking heeft, en
die acht dagen duren zal. In verband met deze
belangwekkende expositie -heeft het Noord-
brabantsch Dagblad Het Huisgezin een extra
nummer het licht doen zien, verlucht met foto's
en samengesteld uit artikelen van verschillende
hand. Caesar Gczelle schrijft in het blad eeni-
ge krabbels neer uit z'n geheugen, herinne
ringen aan Gezelle's laatste levensdagen. Dc
heer H. Linnebank, kruisheer, laat Gu'do Ge-
zelle zien aan den feestdisoh, Fr. Th. Horsten
vertelt van een kleine briefwisseling met Gezel-
Ie, drs. A. B. M. Brants, aan wiens krachtig
initiatief de tentoonstelling in hoofdzaak is te
danken, schrijft over de Noord-Nederlandsche
literaire kritiek van Guido Gezelle.
Uit het aangrijpend artikel van den neef
blijkt, dat Guido Gezelle in zijn laatste ziekte
dagen uitermate heeft geleden. Buiten de zus
ters en de meid waren er slechts twee men-
schen in Guido's huis, twee priesters, E. H.
Eugeen Isebaert, leeraar aan St. Leo's gesticht,
Guido's biechtvader, nog een zeer jong gees
telijke, muziek- en dichtliefhebber, cn Caesar
zelf, die zijn oom verving orn de tweede Mis
te lezen in 't Engelsche klooster.
„Buiten ons getweeën was er dus niemand
daar en dat is zoo gebleven van den Donder
dag tot den Maandag noen. Ik was den Don
derdag, vernemend dot Noom's toestand ver-
slech'te, uit Leuven naar 'Brugge gekomen.
Korte dagen voordien had mijne merder mij
doen verwittigen, dat Noom's toestand gedu
rig verergerde cn dat dc zieke vroeg naar dok
ter Gusiaf Verriest (broer von den dichter Tlu-
go Verriest Red. U. D.); hij wilde door geen
anderen dokter verzorgd wordc-n.
Ik trok met die boodschap zekeren avond
naar Vernest in de Vaartstraat. De professor
was thuis en antwoordde mij
„Jammer uw Heeroom is al een lastige klont,
ik kan hier mijne leerlingen en mijne lessen
niet loten staan om naar Brugge te tTekken en
hem te verzorgen. Gaat bij dokter Verhoef
cn zegt hem, in mijnen naam, dat hij bij uwen
oom moet komen cn hem el de zorgen besteen
die hij noodig heeft."
De dichter was veel to lang weg uit Brugge,
en sedert al te korten tijd te Brugge terug, om
aldaar nog veel bekend te zijn. Brugge kende
Gezelle niet meer of nog niet, het cosmopoliti-
sche stadje was elzoo gerust in hem els in
't jaar duizend en dokter Verhoef, alsdan een
opkomend en reeds befaamd chirurg, was met
Gezelle evenmin bekend als 't meerendeel zij
ner stadgenooten; hij was dus voor hem een
gewoon patiënt 'hem door zijn gewezen mees
ter aanbevolen. Onbekend, door onbekende
honden zou hij dus gemeesterd worden, hij die
een half dozijn van de knapste dokters onder
zijne vrienden telde.
Later, onder den oorlog en in ballingschap te
St. Cloud, kwam Verriest te lezen wat ik daar
over in mijne levensschets van Guido Gezelle
geschreven had; 't zelfde als hier ter plaats.
De oude gebroken man, ik was er bij, reeds op
verontwaardigd
„Wat I riep hij, ik zou God en zijn heiligen
laten staan om Gezelle te dienen!" En ik zou
't niet geschreven hebben, was 't geen waor-
heid binst de dagen van Gezelle's doodstrijd
was Verriest er niet; de operatie ging door
zonder hem. Hij kwam eerst toen de dichter
overleden was.
Dr. Verhoef ging dus aan 't werk zonder zij
nen patiënt te kennen en waarschijnlijk zonder
te vermoeden dat deze in een gevorderden toe
stand van diabeet was. De dorst waaraan hij
zoo geweldig leed in zijn laatste dagen, kwam
van geen koorts, maar van de suikerziekte voort
en 't was pijnlijk om aan te zien telkens hij bij
ons aan huis kwam, hoe deze anders zoo sobere
mcnsch, het eenc glas water of bier of wat
Mj krijgen kon, op het andere ledigde, in één
gulp en daarna om nóg vroeg.
Eerst had hij pijn gekregen in zijn linke
hand aan de kleine vinger; deze zwol eerst op
maar genas; de kwaal verhuisde naar den elle
boog en genos daar na zekeren tijd ook om zich
te gaan vermaken tot een groot gezwel met
tv.ee drie kleine, bochten het lir.ke oor. Een
abces, zoo meenden wij.
De mensch was nu zoo zwok geworden, zoo
uitgeput van alle kracht, dat hij zich, wilde hij
nog de H. Mis lezen, aonzijds het altaar, hou
dend oan alles wat steun bood de trappen op
moest slepen. Zoo kwam het ook, toen hij de
laatste maal zijn bad nam, dat hij uit de bad
kuip niet meer opgerocht, men moest hem ko
men helpen; hij liet zich dan een soort harig
kamerkleed aandoen, en aldus, geleund op de
schouders van die hem geholpen hadden, suk
kelde hij weer naar zijn bed. Hij heeft het niet
meer verlaten. Zoo lag hij don als de armste
onder de armen en is gestorven zonder een
stuk lijnwaad oan zijn lichaam, hij die er zóó
veel met alles had geholopen. De vernedering
ging mede met hem tot in zijn dood.
Hij was geheel zijn leven nauw von geweten,
maar in zijn laatste dagen steeg die gewetens
angst tot eene scherpte, die hem soms hevig
kwaad deed worden en in grimmige onmach
tige woorden uitvallen tegen hen die hem be
naderen wilden om hem zelf of zijn bed te
verschoonen of hem gelijk welken dienst te be
wijzen. De zuster die dan toch met een won
derbaar geduld zijn verontwaardiging trotseer
de, kreeg naar haar hoofd telkens een reeks
Engelsohe vermaningen, van de ruwste, en
die ik eenmaal hoorde uitloopen op een krach
tig „7ou stupified body-"
Nadat de dokter Donderdag het abces open
gesneden en de wond gewasschen had, kwam
hij tot Zondag niet meer terug.
„Nochtans bemerkten wij bij Oer ooge dat de
zieke dapper aan 't zinken was en dat hij ver
schrikkelijk leed. Telegram op telegram werd
den dokter nagestuurdniets vernomen wij.
Dan, verlegen als wij woren, riepen wij cenen
tweeden heelmeester bij, dokter Desdvrevel,
die den zieke op zijn manier begon tc bewer
ken.
Wij, de twee aonwezige priesters, wilden Oen
zieke seffens de H.H. Sacramenten der Ster
venden toedienen om alle verrassing te voor
komen andere wilden wachten tot na de con
sultatie van de twee geneesheeren.
't Werd valavond en de lijder was meesttijds
van zijn zinnen; langer uit te stellen werd ge
vaarlijk; de goede heilige priester mochten wij
toch niet laten sterven zonder berechting; 't
ware godgeklaagd I ook nog die beproeving
voor hem I We besloten dus hem onmiddel
lijk Oe laatste Heilige gerechten toe te dienen.
Mij viel dit werk te beurt en maakte me blij
en ongelukkig.
Kort voordien had hij met mij gesproken.
Nu lag hij stil en zweeg, zijn geest was geheel
weg; hij lag met een oud boek (geen brevier)
in zijne handen en hield het verkeerd maar
jas erin dat zijn lippen beefden (niet van koorts)
van krankzinnig gebaarde vurigheid.
fk boog me over hem en vroeg hem of ik
hem mocht de Heilige Hostie toedienen. Met
dezelfde grimmigheid die Tc binst zijn leven
zoo dikwijls over zijn gelaat had zien liggen,
zei hij, sty voor zioh uitziend
„We gaan met O. L. Heer den zot niet hou
den I"
En hij hield zijnen mond gesloten, 't Was
hertverscheirrend om aanhooren. Men weet
wel dat die afgetobde edematen die daar lig
gen doodelijk ziek zijn, men weet dat die tong,
geleid door gloeiend-kranke hersenen, geen
verstandig woord meer zullen, meer kunnen
uitbrengen En toch... toch gruwt men! Dc
zoete mystiesche eucharistische Gezelle, door
ellende cn ziekte zóóver gebracht, dat hij wei
gert wat hij geheel zijn leven lang had begeerd
cn genoten, wat het ge'.uk en de zon van zijn
leven geweest was, wat hij met zijn vorstelijk
«luid had verheerlijkt en bezongen.
Maar 't was krankheid hij hoorde tuitend-
hoornen en de avond was nabij voor hem. Ik
legde dan een vierdedeel van de H. Hostie
op een lepel water en hij liet zich gedwee ge-
doen wonneeT ik zacht zijnen mond openduwde
en hem aldus vsn het hemelmondig manna voor
het laatst bediende.
Zoo gauw berecht, roerde hij niet meer.
Nu en dan kwam zijn geest hem bij flitsen
terug en sprak hij 'n vlaamsch woord als dot
zoete„Tc hoorde zoo geern de vogeltjes
schufelonl"
Zoo is hij gestorven."
In zijn levensbeschrijving van den gTOoten
dichter heeft Caesar zich vergist. Hij heeft ge
zegd dat de sterfdag viel op Zondag; dit moet
zijn Maandag 27 Nov. 1 uur in den namiddag.
GUIDO GEZELLE-TENTOONSTELLÏNG
TE s HERTOGENBOSCH.
Woensdagmiddag is in de Openbare Lees
zaal op R.-K. grondslag op de Markt te den
Bosch dc Gezelle-tentoonstelling geopend, die
als onderdeel von de Gezelle-herdenking van
den Vlaamschen dichter is ingericht. Het ini
tiatief tot het inrichten dezer tentoonstelling
is uitgegaan van den directeur-bibliothecaris
van de Leeszaal, den heer A. Brans.
Niet in alle opzichten is men daarbij ge
slaagd, zooals men dat gaarne gewenscht
had, doch wat hier bijeen is gebracht is toch
belangrijk genoeg om tot een zeer bijzondere
en voor Noord-Nederland zeker zeldzame col
lectie van Gezelle-litteratuur te worden be
stempeld. Maar er is meer don litteratuur al
leen, verschillende portretten van den grooten
Vlaming, foto's van zijn woningen in verschil
lende steden, afgietsels van zijn hoofd en hond
cn de bronzen plaquette, welke bij deze gele
genheid door de firma Begeer te Utrecht is
geslagen. Ze draagt het borstbeeld van den
dichter met als onderschrift dit citaat uit zijn
„Kleen-gedichtjes"
Waar gaat gij
O Geest van de Blomme
Wanneer
Gij 't Leven
Moet laten cn liggen
Alles is systematisch op ceze tentoonstel
ling gerangschikt, zoodat men verschillende af
zonderlijke afdeelingen heeft verkregen, die een
goed overzicht veel vergemakkelijken. Een af-
deeling geheel gewijd aan werken op het ge
bied der Zuid-Nederlandsche letterkunde en een
van alle Gezelle-uitgaven, volks- en luxe
uitgaven.
Er zijn ook verscheidene oude Vlaamsche
almanakjes waaraan Gezelle meewerkte, ver
schillende uitgaven van zijn Kerkhofbloemen.
Gezelle's Kleengedichtjes waarbij er zijn, die
de eigenhandige correctie van den dichter en
zijn eigen handschrift vertoonen, olsmede ver
schillende boeken, die het weTk van Gezelle
behandelen.
Twee afdeelingen loten handschriften zien
van den dichter en zijn vrienden. Een stand
wordt geheel ingenomen door tijdschriften
door Gezelle opgericht of waaraan hij heeft
medegewerkt. Rond den Heerd, De Biekorf,
Ons Oud Vlaemsch, en de uitgaven van de Kon.
Vlaamsche Academie voor taal- en letterkunde
maken er het hoofdbestanddeel van uit, maar
er is ook het eenige nog bekende specimen
van „De Tossche", terwijl men nog hoopt op de
tijdige aankomst van „Reynaert de Vos", die
op het oogenblik de belangstelling heeft van
de Roosendaelsche douanen.
Verder is bijeenverzameld alles wat men oan
critieken op Gezelle heeft kunnen vinden, voor
namelijk Noord-Nederlandsche biografieën van
Gezelle, enkele vertalingen van Gezelle's werken
o.a. in het Friesch en in Esperanto.
Ten slotte kon men op een groote kaart
lezen welke gedichten van Gezelle op muziek
zijn gezet. De Bossche musicus Albert Mos
mans heeft deze lijst samengesteld. Niet min
der dan 39 Nederlandsche en 36 Belgische
toonkunstenoors hebben 188 zijner gedichten
op muziek gebracht iiv 270 composities, waar
van 228 liederen (een ervan op een zangwijze
van den dichter zelf), 13 mannenkoren en
29 gemengde koren.
De tentoonstelling blijft tot en met 3 Dec.
geopend.
COMITÉ UNIVERSITEIT TOKIO.
Meer dan 10.000 l>oekcn voor
de bibliotheek te Tokio.
Het Bureau van het Comité Universiteit To
kio, dat zich, zooals men zich herinneren zol,
heeft geconstitueerd om aan de Universiteits
bibliotheek van Tokio een verzameling van
Nederlandsche boekwerken aan te bieden, in
verbond met de schade, die deze bibliotheek
door de aardbeving van September 1923 heeft
geleden, heeft Woensdag ten huize van den
Japonschcn gezant, den heer Nogaoko, de ver
zamelde collectie boekwerken overgedragen.
Aangezien deze collectie meer dan 10.000
exemplaren, waaronder tal van belangrijke we
tenschappelijke werken, omvat, was het niet
wel mogelijk de boeken zelve oan te bieden.
Deze zijn, dank zij de goede zorgen van den
consul van Japan, den heer H. P von Vliet, te
Rotterdam, ecrelid van het Comité, met dc
„Komo Moru" van de Nippón Yousen Kaisho
verscheept. Dientengevolge worden zij ver
voerd met hetzelfde schip, dat den Jopanschen
gezant, die met verlof voor een drietal maan
den naar zijn vaderland is vertrokken, vanaf
Marseille aon boord zal nemen.
Mr Limburg voerde het woord, waarbij hij
o.m. dank bracht aan al degenen, die tot het
verkrijgen van deze verzameling hebben mee
gewerkt.
Mr. Limburg eindigde met een persoonlijke
herinnering aan de aangename betrekkingen,
die hij ter vergadering van den Volkenbond
mocht onderhouden met baron Adatchi en zijn
Jopansche medewerkers.
De gezant van Japon, de heer Nagaoka,
zeide o.m., dat Japon, dat meer dan drie
eeuwen lang met Nederland vriendschappelijke
betrekkingen heeft onderhouden, betrekkingen,
die ook in de toekomst nog kunnen worden
versterkt, dit bewijs van sympathie, dat de
Nederlandsche natie langs dezen weg heeft
willen geven, op hoogen prijs zol stellen en
uit naam van zijn land meende de heer Na
gaoka niet anders te kunnen doen, dan een
voudig, maar hartgrondig te zeggenheb
dank.
De catalogus van de verzameling boeken,
alphabetisch gerangschikt, werd oan den heet
Nagaoka aangeboden in een bruin lederen om
slag, op den voorkant slechts drogende de
woorden Nederlandsen Comité voor de Uni
versiteit Tokio T924. In de binnenzijde van
den omslag is gehecht een der etiquetten,
waarop in de Nederlandsche en de Japansche
taal is vermeld, dat de betreffende hoeken zijn
aangeboden als bewijs von sympathie en deel
neming met de schade, door de aardbeving
veroorzaakt, hoedanig etiquet in alle tot de
verzameling b°hoorende boeken is geplakt."
Na ofloop van de eenvoudige plechtigheid
bleven de aonw»rigen nog eenigen tüd hijeen,
waarbij ververschingen werden aangeboden.
DE TARIEF WET.
Een adres van het R.-K. Werk
liedenverbond.
Het voorloopig bestuur von het R.-K. Werk
liedenverbond in Nederland schrijft in een
adres aan den minister van financiën
Het zal Uwe Excellentie niet ontgaan zijn,
dot bij een groot deel von het Nederlandsche
volk de Tariefwet weinig populair is. Dit ge
brek aan populariteit kan o i. verminderen,
wanneer ook aan orbeidersvertegenwoordigers
gelegenheid wordt gegeven, mede te beslissen
inzake de toepassing van de wet, voor zoo
ver daartoe de mogelijkheid is opengesteld. De
medewerking van de arbeiders, die zich veel
meer dan de werkgevers ook consument ge
voelen, zal de kans op een onbevangen oor
deel werkelijk gTOoter maken. Daarbij schiint
het ons, op zijn zachtst uitgedrukt, wenschelijk
toe, de arbeiders zooveel mogelijk te betrek
ken in de uitvoering van wetten, welke het be
drijfsleven zoo nauw raken als de Tariefwet.
Dit schiint ons billijk, maar zol ook het ver
antwoordelijkheidsgevoel prikkelen, wat onge
twijfeld aon het economisch en maatschappe
lijk leven zal ten goede komen
Met het oog hi°rop, vertrouwt adressant, dat
de minister tot het plegen van overleg om
trent de aanwijzing ook de arbeidersorganisa
ties znl uitnoodigen.
BESCHERMING VAN NATUURSCHOON.
Een provinciole verordening
in Gcldcrlcnd.
Naar eanleiding van een nd'es van het Da-
gelijksch Bestuur van don Algomcencn Ne-
derlondschen Wielrijdersbo-nd. Toeristenbond
vcor Nederland, houdende verzoek om eene
verordening in het leven te roepen tot wering
van inbreuken op natuurschoon cn van de
ontsieringen en misvorming van gehouwen en
monumenten van bouwkundige of geschied
kundige waarde, deelen Ged. Staten mede. dat
zij in be-gifcse' nog steeds het standpunt blij
ven innemen, dat het tegengaan van iniretiken
op de schoonheid van stad cn land een on
derwerp is, hetwelk met het oog op de plaat
selijke omstandigheden die In dezen van over
wegend belang zijn, in de eerste plaats dooi
de gemeentelijke besturen behoorde te werden
geregeld Toch kunnen zij er zich thans, ge
zien dc weinige be'angstelling, welke deze
zaak van de zijde dier be-turen (enke1» uitge
zonderd) mocht ondervinden, wel made ver-
eenigen, dat van Provincieweg^ ter bescher
ming van he{ schoone landschap, werdt inge
grepen.
Een in de provincie Noord-Holland ing^teld
onderzoek heeft hun de overtuiging geschon
ken dat met eene "nrovincinle strafverordening,
gelijk daar sinds T912 in werkin-er is inderdaad
iets kan worden bereikt tot verwijdering en
wering van natuurschoon schendend» rec'omc-
middelen. De door hen ter-air* ingewonnen
adviezen der Kamers van Koor>handeu en Fa
brieken, hebben deen bliiken, dat met het oog
op de belangen vr.n handel en nijverheid, mits
daarmede voldoend» rekening wordf gc^uden,
togen de vaststelling van eene verordening^
o's hier bedoe'd. geen overwegende bezworen
behoeven te bestaan.
Nnar de meening von Ged. Staten zou de
regeling, in hoofdzook gcliik kunnen zün aan
de Moord-Hollandschc. welke ook in da pro
vinciën Zuid-Holland en Zeeland, met eenige
wijzigingen van ondergeschikt be'ang, is tot
stond gekomen. Zij geven dan ook in over
weging, eene verordening in dien geest vast
te stellen.
OPLEIDINGSBOERDERÏJEN.
Een denkbeeld dat aanbeve
ling verdient,
Jhr. J. C. C. Sandberg, directeur van het
Informatiebureau van de Nederlandsche Ver-
eeniging Landverhuizing, schrijft ons, dat er
door dc heêrschende malaise thans veel meer
niet-londbouwers willen emigreeren den ge
woonlijk. Waar echter de meeste kansen voor -
Nederlandsche emigranten in den landbouw
bestaan, besluiten vele handwerkslieden,
administratieve krachten en losse ar
beiders eenvoudig van beroep te veranderen
en in den landbouw -te gaan. Maar lang niet v'
ieder is voor boerenarbeid geschikt. Voor
zulke niet-londbouwers zou de oprichting van
een of meer opleidingsboerderijen een zegen -
kunnen zijn, niet alleen om ze in de gelegen
heid te stellen vooraf het bedrijf te leeren,
maar ook om ze op de proef te stellen. Bij
Nederlandsche landbouwers kan men in den
regel de gewenschte kennis niet opdoen. De
Emigratie-Centrale Holland ijverde reeds voor
de tot stand koming van dergelijke oplei
dingsboerderijen en stelde zich in verbinding
met de Nederlandsche Heide-Maotschappij. die
het denkbeeld uitvoerbaar achtte en ook in het
belang van de ontginning van woesten grond
in ons land. In Engeland hebben de Guinnes-
Favms al goede resultaten opgeleverd. Een
eenvoudige cursus in het Engelsch aan der
gelijke training farms in ons land zou van
groot nut zijn. De heer Sandberg hoopt, dat
spoedig een begin worde gemaakt met dc
verwezenlijking van het denkbeeld en dat
daarbij krachtige steun van Rijk, provincie en
gemeente, zoowel als von particuliere zijde,
worde ondervonden.
IS EEN SLAGERSWINKEL WERKPLAATS
IN DEN ZIN DER ARBEIDSWET?
Welke werkzaamheden verricht
mogen worden.
Naar de Haagsche redacteur der Msb. ver
neemt. heeft de Directie van den Arbeid thans
erkend, dqt onderstaande werkzaamheden in
een slagerswinkel mogen worden verricht zon
der dat deze doordoor werkplaats wordtbeen
deren kleinhakken, breken (verdeeling in stuk
ken) von voor- cn achtervoet, karbonaden hak
ken. klaarmaken van vleesch voor etoleeren,
opbergen ven vleesch in de ijskast, reinigen
van winkel eri gereedschap, schouder uitbee-
nen. schijf uitbeenen, snijden van lappen, snij
den van vleeschwaren, uitbeenen van stukken
vleesch in verband met directen verkoop (wer
ken op bestelling is te beschouwen als directe
verkoop), uitpeilen van biefstuk en bakvleesch,
varken uitsnijden, ijskast vullen met ijs, en
zwoerd van vet ontdoen.
Voor slagerswinkels, waarin slechts hoven-
genoemde werkzaamheden worden verricht,
zijn geen arbeidslijsten meer noodig.
KORTE BERICHTEN.
Dat is nog eens werken
De Raad van Medemblik behandelde de ge-
meentebegrooting 1925 in enkele minuten I
De Commissie van Onderzoek vroeg en ver
kreeg enkele inlichtingen geen der leden vroeg
verder het woord.
Twee woningen ineengestort.
Gistermiddag is door overbelasting een muur
van de brandstoffen bergplaats van gebr. K.
aan het achterom te Delft bezweken. De muur
sleurde in zijn val twee arbeiderswoningen
mede. De bewoners wisten zich bijtijds tc ber
gen.
Sleepboot gezonken.
Gemeld wordt, dat onder Strijer.sas gister
nacht een motorschip beladen met peen en ko
mend van Hardinxveld is gezonken. De schroef
schijnt te zijn afgeslagen en dc vooisteven
steekt nog slechts boven water.
