AMERSFOORTSCH DAGBLAD „DE EEMLANDER" z.t.ri.g 31 J.n. ires BINNENLAND. 23e Jaargang No. 181 DERDE BLAD. MINISTER RU7S DE BEERENBROUCK. „Bij voorkeur Tweede-Kamerlid". In de pers heeft een, door ons niet overge nomen bericht de ronde gedaan, meldend, dat voor het ambt van Commissaris der Koningin in Gelderland in aanmerking zou komen mr. E. O. J. M Baron van Hövell tot Westerflier. thans Commissaris in Limburg^ wiens vacatu re dan jhr. Ruys de Bterenbrouck, na aftreden als minister, weer zou vervullen. „De Tijd" deelt nu mede, dat „To. de Commissaris der Koningin in Lim burg, rrir. Baron van Hövell tot Wcsterfiier, er niet aan denkt Limburg e verloten. 2o. Minister Ruys de Becrenbrcuck in de laatste jaren herhaaldelijk en nog in de aller laatste dagen aan eenige zijner politieke vrien den in Limburg, waar hij op dt> Katholieke lijst eene „verkiesbare zekere plaats" voor de Tweede Kamer zal krijgen, zelfs „St. Mi chael beveelt, naar men weet, zijn verkiezing aan verklaard heeft, na het einde zijner mi- nisterieele loopbaan het lidmaatschap der Tweede Kamer boven iedere n anderen werk kring te verkiezen". WIJZIGING L, O.-WET 1920. Het ontslag aan de huwende onderwijzeres. Blijkens de Memorie van-Antwoord betref fende bovengenoemd wetsontwerp meent de minister van Onderwijs, Kunsten en Weten schappen dat, wanneer men uitgaat van het feit, dot krachtens het Kon. besluit van 15 Maart 1924 (Stbl. no. 122) als regel giridt, dat aan vrouwelijke rijksambtenaren, die een hu welijk aangaan, ontslag wordt verleend, het in consequent zou zijn, wonneer de wet een be lemmering bleef opnemen om ook ten aanzien van onderwijzeressen aan openbare lagere scholen zoodanig^en olgemecnen regel te kun nen stellen. Dat hij niet zoo ver gaat om voor te stellen in de wet te bepalen, dot steeds aan een on derwijzeres, die in het huwelijk treedt, ontslag wordt verleend, vindt zijn oorzaak allereerst hierin, dot, waar het gemeentebestuur de be noeming doet, ook het stellen van regels met betrekking tot het ontslag in zijn handen be hoort te worden gelaten, terwijl tevens de om standigheid dat tal van gemeenten bovèntal- iige onderwijzeressen hebben aangesteld, wier jaarwedden dus niet door het iijk worden be taald, mede gewicht in de schaal iegt. Plaat selijke omstandigheden kunnen ei toe leiden, dat de gemeenteraad van dc mogelijkheid tot het ontslaan van huwende onderwijzeressen geen gebruik wenscht te maken, pen van de redenen daartoe zou kunnen gelegen zijn in de voorkeur, die men zou willen toekennen aan sommige gehuwde onderwijzeressen, tevens moeder, als opvoedster der jeugd boven onge huwde. Ook dit behoort ter beoordeeling van deYi gemeenteraad te worden gelmen en mag niet worden aangevoerd als motief om overal en ten allen tijde een onderscheid van behan deling te eischcn ten opzichte :an de gubuwde onderwijzeres en de gehuwde ambtenares. Behield men het recht "sn beroep voor de huwende onderwijzeres eener bijzondere lagere school, dan zou een niet gemotiveerde onge lijkheid zijn geschapen. Aan den wensch om aan de onderwijzers on onderwijzeressen bij het bijzonder lager onder wijs, die wegens het bereiken van den 65- jorigen leeftijd worden ontslagen een recht ven beroep toe te kennen, kan de minister niet voldoen, evenmin aan den wensch om in nit I de woorden „voor het bereiken van den 65- jarigen leeftijd" te doen vervallen. De opmerking, dat de Lager Onderwijswet 1920 het begrip „eervol ontslag" niet kent, is juist. In de bij de Memorie van Antwoord ge voegde Nota van Wijzigingen- is dan ook het woord „eervol" geschrapt. HET ZWIJGEN OPGELEGD. Een oekase van het hoofdbe stuur von P. T. T. Naar het Vad. verneemt heeft het hoofdbe stuur der Posterijen en Telegrafie telegrafisch het personeel der kantoren verboden gesprek ken te voeren over dc voorgestelde reorgani satie van den dienst. VEREEN. VAN GEMEENTE-AMBTENAREN. Mededeclingen van het bestuur. Het bestuur der Nederlandschc Vereeniging voor Gemeente-ambtenaren heeft ter kennis van de leden gebracht: 1. dat zij benoemd tot lid van het bestuur en voorzitter van de vereeniging de heer mr. S. J. R. de Monchy, burgemeester van Arnhem, en tot lid »-n het bestuur en secretaris van de examencommissie de hfeer G. van Ancel, burge meester van Zuidland; 2. dat is ingesteld eene '-ommissie, welke rap port zal uitbrengen omtrent het vraagstuk „Erfpocht of verkoop" en dat deze commissie is samengesteld als volgt: Ulbo J. Mijs. lid van het bestuur der ver eeniging, voorzitter. Mr. dr. J. D. ten Bruggen Cate, directeur van de Maatschappij voor Hypothecoir Credier te 's Grovenhage. Mr. J. Donner, raad-adviseur bij het Departe ment Van Justitie, oud-hoofdomb'^noar ter secretarie van Rotterdam, te 's Gravenhage. Mr. P Drooglever Fortuyn, oud-wethouder te 's Gravenhage. Mr. J. N. J. E. Heerkens Thyssen, lid van de Eerste Kamer der Statcn-Generaal, wethou der te Haarlem. Mr. D. Hudig, te Amsterdam. A. R. Veenstra, oud-gemeente-secretaris *e Amersfoort. Mr. J. James, commies ter secretarie te Rot terdam, secretaris. WEDSTRIJD VAN VOLKSLIEDEREN. Uitslag eener Roterdamsche prijs vraag Door de jury van het „Roterdams Comité ter Behartiging van Nationale Belangen", voor zitter Dr. J. v. d. Valk, is voor den wedstrijd van Vo'ksliedercn, waarvoor 85 inzendingen ontvangen waren, bekroond met den tweeden prijs I. „Mijn land en ik", terwijl de verzen II. „Nu vlagt cr de Lente" en "HL „Waarom ik van Holland hou elk een derden prijs ver wierven. Bij opening van dc naambriefjes ble ken I. en II. dezer gedichten te zijn van den heer L. C. Steenhuizen te Haarlem en III. ven den heer G. Leenheer te Rottendam. Nog werd een eervolle vermelding toegekend aan de verzenIV. „Hoor je in Neerland van L. C. Steenhuizen te Haarlem cn V. „De dag van Holland" van H. A. Herstel te Delft. Nu roept het Comité componisten op tot eer prijsvraag voor een compositie voor een of meer dezer bekroonde liederen. Hiervoor wor den uitgeloofd 5 prijzen elk van 25.—. De jury hiervoor bestaat uit de heeren Bernard Diamant, J. C Andrcae, J. Blok, P. 't Hort, W. Thieme cn G. Leenhcr, als adviscercnd lid, al len te Roterdam. DE GEMEENTELIJKE MEELVOORZIENING TE AMSTERDAM. Da bij Gcd. Stoten ingebrachte bezworen. Andermaal heeft het bestuur van den Ne*4 derl. Middenstandsbond zich met een adres gewend tot Gcd. Staten van Noord-Holland, waarbij het allereerst adhaesic betuigt aan den inhoud van het adres, tegen het besluit van het gemeentebestuur van Amsterdam in zake „Meclvoorziening", tot Gcd. Stoten gericht door mr. H. Verkoutcren. Gelijkertijd verzoekt het bestuur -ven den Nederl. Middenstandsbond aan Gcd. Staten om het bedoelde raadsbesluit in openbare zitting tt willen behandelen, en daarbij genoemd be stuur in de gelegenheid te stellen om zijn reeds eerder kenbaar gemaakte bezwaren mon deling te kunnen toelichten. De c< rzakon der broodprijs- verhooging. Een communiqué deelt hieromtrent nog het vo'gcnde ipedc Gistermorgen heeft op verzoek von de Al- gemeene Broodbakkerspatroonsverecniging De Voorzorg, dc R. K. Bakkerspotroonsverceni- girtg St. Gemens en deafd. Amsterdam der Nederl. Vereeniging van werkgevers in ih'et bakkersbedrijf een onderhoud plaats gehad met den wethouder voor dc levensmiddelen, naar aanleiding van den inhoud van den brief, door Gedeputeerde Stalen van Noord-Hol land aan B. en W. van Amsterdam gezonden inzake de meelvcorziening. De vertegenwoordigers der organisaties deelden den wethouder mede, dat met het oog op do mogelijkheid dat een definitieve beslissing van Ged. Staten nog jeenigen tijd kan uitblijven, een broodpvijsver- hooging thans onvermijdelijk is. Zij waven be reid, hoewel deze prijsverhoogirig 5j^ cent moest bedrogen om in verhouding te blijven tot de gestegen bloemprijzcn, voor het oogen- blik te volstaon met een verhooging van 2 cent. Tot den wethouder werd het verzoek -gericht overleg te plegen met de 10 pet. der bakkers, met wie een overeenkomst bestaat, opdat die bakkers zich bij deze broodprijs verhooging zul'en aansluiten. De wethouder erkende de groote moeilijk heden, waarin het bakkersbedrijf te Amster dam door het standpunt van Gedep. Staten ge plaatst werd Zelfs thans nog, zoo deelde de wethouder mee^ onder de moeilijkst denkbare omstandigheden, was alles gereed om de Am- sterdamsche bakkerijen van een voldoende hoeveelheid bloem te voorzien en tegen een prijs met den vooraf berekenden bijslag, die de broodprijsverhooging onnoodig had ge maakt. Hoewel het hem innig leed deed voor de bevolking van Amslredam, wie hij deze broodprijsverhooging zco gaarne had willen besparen, moest hij erkennen, dat onder deze omstandigheden het standpunt van de bakkers te billijken viel. Hij zegde toe. aan hun wensch te zullen voldoen met de 10 pet. der bak kers eveneens den nieuw ingetreden toestand tc zullen bespreken. Daarna had een onderhoud plaats met de 10 pet. der bakkers, met wie de overeenkomst getroffen is. Na een diepgaande bespreking kwam men tot de mcening, dat er thans geen andere mogelijkheid open was dan zich aan te sluiten 'bij de prijsverhooging. Dientengevolge zal algemeen met ingang van a s. Zondag de boodprijs in Amsterduin voorloopig met 2 centen worden verhoogd. DE DIENST- EN RUSTTIJDEN VAN HET SPOORWEGPERSONEEL. Ernstige grieven van „St. Raphael." Naar wij vernemen is door het hoofdbestuur van den Nederl. Roomsch-Katholieken Bond van Spoor- en Tramwegpersoneel „St. Raohaël" een onderhoud met den Minister van Water staat aangevraagd om de ernstige grieven, welke het personeel heeft tegen de wijze, waar op de bepalingen inzake dienst- en rusttijden worden toegepast, uiteen te zetten. Kort samen gevat komen deze r.eer op de volgende punten Ie. Onjuiste indbeling van personeel inzake art. 86 en 89 van het A. R. D. 2e. Handhaving dier indeeling ondanks onze uitvoerige toegelichte ernstige klachten. 5e. Het gebruik maken door Rijkstoezicht en Minister van het oordeel der Directie als motief om onze klachten af te wijzen. 4c. Letterlijke toepassing van de definitie van „week" wel, waar het in 't voordeel der Maatschappij is, maar niet, waar het in het voordeel von het personeel zou zijn. 5e. Het vervangen van „een vrijen dag" door „een rusttijd van een aantal uren", onverschil lig op welk tijdstip die rusttijd aanvangt of eindigt. 6e. Het vervallen der bepaling, dat voor af wezigheid uit dienst wegens verlof of ziekte de gemiddelde diensttijd moet worden in rekening gebracht. 7e. Het toelaten van overschrijding van de moximd voor diensttijden, gesteld als gevolg van sub 6. 8e. Het loslaten van het verband tusschen een rustdag en den werkelijken zonnedag. 9e. Het verwringen der bcteekenis van de bepalingen inzake rusttijden om toch maar met zoo gering mogelijk verlies van diensttijd de „vrije dagen" te geven. 10e. Hel ongemotiveerde afwijzen van ver zoeken om diensten aan een stuk. HOOGE RAAD. Dc uniformen voor Polen. De Hooge Raad heeft gister uitspraak in het proces tusschen de maatschap of ven nootschap Poolsch-Hollandschc Handelssocie- teit, ook genaamd het Poolsch-Hollandsche Syndicaat, gevestigd te Rotterdam en den, Staot der Nederlanden. Het betrof hier een vordering, ingesteld tegen den Stnat, van on geveer 420.000 ter verkrijging van betaling van provisie voor bemiddeling bij den ver koop Van klecding door het bureau der rijks- kleedingvoorziening aan Polen. In eerste in stantie Was de vordering door de Haagsche rechtbonk ontzegd. Het hof heeft, met vernietiging van het von nis von dc rechtbank, het Poolsch-Hollond- schc Syndicaat niet ontvankelijk verklaard in haar eisch. Beide partijen zijn van dit vonnis in cassa tie gekomen. De Hooge Rnad heeft thans zoowel het in- cidenteele als het pricipale beroep verworpen met compensatie der kosten. HOOG MILITAIR GERECHTSHOF. Een wachtmeester beklaagd van diefstal van een paard. Gister heelt terecht gestaan de 42-jarige wachtmeester lc klasse der artillerie H. H. Jansen, in garnizoen te Utrecht, die door den Krijgsraad te 's Hertogenbosch is veroordeeld tot een voorwaardelijke gevangenisstraf van een jaar, met verlaging in rang tot gewoon soldaat, wegens diefstal van een paard uit *een weide, «oplichting cn desertie. Bekl. bekende de feiten, rooals zij door den Krijgsraad bewezen zijn ver klaard, gepleegd te hebben. Minder prettige huiselijke omstandigheden hadden bekl. er toe gebracht, dot hij veel buitenshuis vertoefde, dat hij daardoor vaak in café's zat en ten slotte aan den dronk geraakte. Dit is de oorzaak gewor den, dat bekl. tot de misdrijven gekomen is. De advdcaat-fiscaal. mr. del Camps, meende dat men hier niet alleen naar den bekl. moet kijken, maar dat men ook het belang van de maatschappelijke orde in het oog moet hou den. Door den burgerliiken rechter wordt dief stal van vee uit de weide nooit voorwaardelijk gestraft; daarvoor wordt dit misdrijf te ernstig geacht. Bovendien moet men in deze zaak niet vergeten, dot men met een wachtmeester te doen heeft. Straft men hem voorwaardelijk, don komt dat er feitelijk op neer, dat hij ongestraft blijft en dot kon in dit geval de maatschappe lijke orde niet toelaten. Spr. vroeg don ook op legging van een onvoorwaardelijke gevangenis straf van één jaar. De verdediger rnv. Gerlings was het niet met den advocaat-fiscaal eens. Men moet de gepleegde feilen beschouwen in verband met alle bijomstandigheden; don komt men tot een geheel andere conclusie. Wat het ernstige mis drijf van vee uit de weide betreft, wees pl. er op, dat hier formeel daarvan sproke is, maar praktisch waren de omstandigheden geheel an ders don men zich bij dit misdrijf voorstelt. Men heeft hier te doenmet een man, die volgens zijn superieuren een uitstekend militair was. Door zorgen is hij tot misdrijf vervallen. Bekl. is thans niet meer aan den drank. Pl. achtte het vonnis van den Krijgsraad juist gewezen en' verzocht het Hof dit vonnis tc bevestigen. De uitspraak volgt loter. DIEFSTAL TEN NADEELE VAN EEN GEESTELIJKE. Dc daders voor dc Rechtbank te Rotterdam. Voor de rechtbank te Rotterdam hebben te rechtgestaan de I9-jarige bakkersknecht F. M. G. en de 20-jarige loopknecht, die op 17 Oc tober j.l. uit een gang von een pond aan het Wiliemsplein een kist en twee tromme's had den gestolen, waarin zich o o. betonden een zilveren miskelk, een lomp, een zilveren altoar- bcl, een kandelaar, twee brevieren, lampegur zen, een stele, een wekker en gereedschappen, toebchoorend aan een geestelijke, die nnur dm Nijl zou vertrekken. Bek!, bekenden volledig. Behalve dezen dief stal hebben zij nog een groot aantal diefsta'lcn op hun geweten, die dc rechtbank over 14 da gen behandelen zal Het O. M. waargenomen door Mr. van Lier cischte tegen ieder een jaar gevangenisstraf. Verdocht van heling van bovengenoemde goederen stonden vervolgens terecht de café houder P. M., diens vrouw en zijn zuster. Tegen hen cischte het O. M drie maanden gevangenisstraf voorwaardelijk met 5 jaai proeftijd. Zij werden onmiddellijk in vrijheid gesteld. Tegen dc 26®jarigc juffrouw P. C. J. v. K. O. werd. eveneens wegens heling 2 maanden gevangenisstraf geëischt. EEN REEKS VAN BRANDJES TE AMSTERDAM. Petroleum met benzine. Men meldt ons uit Amsterdam. Zooals wij reeds hebben bericht heeft Vrijdagmiddag een brand gewoed in de Lange Houtstraat 56. De ze brand was ontstaan door het in brand ge raken van een brandend petroleumtoestel. De brandweer was nog bezig met het nawerk oan dezen brand, toen haar bericht werd, dat op 24B een petroleumtoestel in brand was geraakt. Dat toestel brandde niet, maar in de nabijheid ervan sitond een brandend gaskomfoor. Door tocht had het petroleumtoestel vlam gevat. De bewoner had dit begin van brand reeds dade lijk bedwongen, zoodaH do brandweer niet be hoefde in te grijpen. Nauwelijks was zij in dit perceel gereed of zij kreeg bericht, dat in het naastliggende perceel 24C eveneens een petro leumtoestel vlam had gevat. Hoewel de brand weer dodelijk bij de hand was brandde «toch een deel van de kamer uit, omdat de bewoners zoo zenuwachtig waren, dat zij zelf niet konden ingrijpen. Ook bereikte de brandweer nog het bericht, dat een petroleums'te! in brand was geraakt in de Korte Houtstraat 26. Daar was de schade gering door het spoedig ingrijpen van de overheid. Deze reeks van brandjes had plaats binnen een paar uur en gaf de brandweer He denken. Zij ging aan het onderzoeken en het bleek haar weldra, dat toestellen vlam vatten door ben zinedampen. In de petroleum moest dus ben zine zijn. De petroleu» was afkomstig van een handelaar uit de Lungo Houtstraat. Deze had van den groothandel een paar vaten petroleum ontvangen. Hij had den inhoud von de vaten, zooals hij steeds deed, in het daarvoor bestem de reservoir overgegoten. Nu bleek den brand weer, dat daaronder oen vat benzine stond. Van dit mengsel, met een tamelijk hoog benzine- gchalfe, was verkocht o.o. oan de gezinnen waar brand was uitgebroken. Tijdens dit on derzoek braken nog een tweetal brandjes in die buurt uit en wel in de Lange Houtstraat 50 cn op het Woterlooplein 100. In beide percer- len werd weinig schade aangericht. In de buurt werd door dc politie algemeen bekend gemaakt wat het geval was en oangernden dc petroleum terug te brengen. Zoover kon wor den nagegaan is aan dio wenken gevolg gege ven, zoodat gevaar voor het uitbreken von brand door dit mengsel van petrcflcum en bcn- zino wel voorbij is. IT AUTO-ONGELUK. Eén cïoode. Men meldt uit Hock van Holland d.d. 30 Januari Drie kasteleins zijn met hun auto in vlie gende vaart hier in een sloot gereden. Een, wiens naam nog onbekend is, werd er uit ge worpen en is daarna gevlucht. Dc tweede, A. H. uit Naaldwijk is ongedeeld „uit de sloot ge haald, doch do derde Joh. Boonekamp, wo nende Pletterijkade. Den Haag, bleef in dc mod der steken. Nadat men hom er uit had gehaald, is dr. Knip alhier met drie leden von dc E. II. B. O. anderhalf uur bezig geweest om de le vensgeesten weder op tc wekken doch zonder resultaat. Door dc politie is beslag op dc outo gelegd, terwijl H. is aangehouden. KORTE BERICHTEN. Een mooi geschenk. Naar men ons uit Amsterdam meldt heeft de heer H. Fricdmann, juwelier aldoor, dc be roemde bibliotheek vun den Roemcenschen op- per-rabbijn Uhlmonn te Warden aangekocht De heer Fricdmann zal de bibliotheek in zijn kantoor inrichten cn voor belangstellenden ter bezichtiging stellen. Het ligt in de bedoeling van den heer Fricdmann de boekerij naderhand tc vermoken nnn de gemeente Amsterdam. Het nulo-ongcluk op de Ko~ ninginncgTocht. Een fabrikant to Voorschoten werd door de Haagschc rechtbank wegens het veroorzuken van zwaar lichomelijk letsel door schuld (deze bekl. was met een auto tegen een boom op de hoogte vnn dc Koninginnegracht aangereden, tengevolge waarvan een inzittende dame ern stig letsel bekwam), vroordeeld tot 14 dagen gevangenisstraf voorwaardelijk met een proef tijd vnn drie jaren. Hikzicktc. In Oostelijk-Groningcn hccrscht nog in veie gezinnen een hikziekte, die eerdor toe- don af neemt. Verdronken. Te Eeldo (Dr.) is de landbouwer H. v. B. door de duisternis misleid, te water geraakt en verdronken. Zonderlinge kinderverwarming. Te RuutIo is een kindje gestorven aan brand wonden, die het kreeg door dc vcrkoling van de zitting van den kinderstoel, waaronder de moeder in 't ijzeren bakje gloeiende kolen had .gedaan, om de kleine warm tc. houden in den tijd, dot zij de kamer uit moest. Een binnenkomende postbode bemerkte het ongeluk. Branden. Te Beuningcn is dc boerderij vun Broe- nink afgebrand. In den nacht van Zaterdag op Zondag is te Wirdum (Fr.) de werkplaats en auto garage van den heer Van der Werf uitge brand. Vijf auto's gingen in de vlammen op. Gistermiddag brandde te Hengelo de annne- merswerkplaats van den heer M. geheel af. Alles was verzekerd. Dienstbode verbrand. Het 14-jarige dienstmeisje, dat Donderdag te Maastricht in brand is #gcraQkb is oan de gevolgen daarvan overleden. Inbraak. Gisternacht is de fabriek van oliën, was enz. der firma Derolin M. Brillo te Haarlem ingebroken. De doder heeft zich toegang weten te verschaffen door het opschuiven van een raam, waardoor hij in het magazijn kwam. Hij heeft daar uit de brandkast een groot bedrag weggenomen. Brand. Door onbekende oorzaek is gistermorgen do christelijke school te Appingedom tot den gror.d j toe afgebrand. Verzekering dekt de schade. Door de vonken ontstond een begin van brand bij de stoomlinnenfabriek der firma Roggen- kamp. Hier was men het vuur echter weldra meester. School- en Kerknieuws. MINISTER DE VISSER BIJ HET JUBILEUM VAN DEN BOND V. NED. OND. Een protest der afdeeling Hilversum. De afdeeling Hilversum van den Bond van Ned. Ond. heeft de volgende motie aangeno men De afd. Hilversum van den Bond van Ned. Ond. met groote ergernis kenins genomen heb bende dat het Hoofdbestuur Dr. de Visser heeft uitgenoodigd op 't jubileumcongres van den Bondin die uitnoodiging het bewijs zien de, dat het Hoofdbestuur te dezen opzichte uit het oog heeft verloren, wat er leeft onae* de bondsleden protesteert met de meeste be- slisttheid tegen die uitnoodiging als zijnde een hoon nan de bondsleden, verzoekt andere afdeeiingen zich bij dit protest aan te sluiten en besluit deze motie te publicecren in de pers. De motie is met olgemeene stemmen aan genomen. Eén lid onthield zich. PACIFICATIE EN GELIJKSTELLING. Tc Tiel heeft zich een soortgelijke kwestie voorgedoun als de door ons vermelde te Zalt- Bommel. Men schrijft dnoromtrent oan de N. R. Ct. Ten behoeve van de onderwijzers van Tiel en omstrekeh is indertijd, evenals in andere onderwijscentra, van rijkswege een arrondissc- monts-bibliothcek gesticht, gehuisvest in een der openbare scholen. Na de opheffing van het arrondissement in 1920 stond die biblio theek ongebruikt en onbeheerd niemand keek er nhar om. Het bestuur vnn de „Open bare Leeszaal cn Bibliotheek" te Tiel, dm door de bekende vermindering van rijks- cn pro vinciale (tijdelijk ook van gemeentelijke) sub sidies het hard te verantwoorden heeft, ver zocht den minister von onderwijs die biblio theek bij dc hare tc mogen voege^. Dit is o.n. gebeurd met de arr.-bibliotheken tc Rot terdam cn Sappcmcer. Als antwoord kwam de mededceling van den inspecteur te Nijmegen, dat dc Tielsche boeken zouden verdeeld wor den tusschen de Roornsch-katholieke kweek school tc Nccrbosch cn dc Christelijke kweek school te Zetten. In Tiel is ook een bloeiende rijksnormaal school, voor welker leerlingen de arr.-biblio- thcck vnn groot nut zou kunnen zijn. De voor Tiel bestemde, voor rijksgcld aangeschafte boeken, worden dus non twee bijzondere in stellingen (met hoeveel leerlingen buiten het oorspronkelijke orrondissent weggeschon ken. Dc verontwaardiging in Tiel is algemeen cn van verschillende zijden is den minister ver zocht, zijn beslissing op te schorten en te herzien. Het vermoeden ligt voor dc hand, dat hij door zijn ambtenaren eenzijdig is geadvi seerd. REORGANISATIE NED. HERV. KERK. Een omzendbrief eener com missie aan do kerkeraden. De commissie tot reorganisatie van de Ncd. Hcrv. Kerk, indertijd door de buitengewone classical© vergaderirtg te Amsterdam aangewe zen en sindsdien aangevuld met leden uit de dosses Den Haag, Rotterdam en Utrecht, heeft een omzendbrief gericht tot dc kerkeraden, waaraan wc ontleenen Dc afval van God cn Zijn Woord is zeer groot en neemt nog, inzonderheid in onze groote steden, de middelpunten onzer cultuur, zienderoogen toe. De «tscheidingsbcginsclen, die op staatkundig gebied aan de eenheid der natie (o.a. door het prijsgeven der openbare instellingen) schade doen cn op kerkelijk ge bied de eenheid der Kerk verbreken en ons» volk verdeden in concurrecrcnde partijen (met of zonder steun van dc schatkist), dringen hoo langer hoe meer door op elk terrein des levens. Rome plukt van onze verdeeldheid de vruch ten on groeit met den dag, uitwendig en wel licht ook inwendig. Onze nationale Kerk, die eens een bond von eenheid vormde in heel ons volksbestonn, wordt hoe langer hoe meer uit het openbare leven teruggedrongen en tot do positie van een soort „sektckerk" terugge bracht. Do zoo groote teruggong, inzonder heid» gedurende de 19de eeuw, terwjjl Rome» en de ofscheidingskerken zich in meer of min deren bloei mogen verheugen, komt, in 't al gemeen gesproken, von het verlaten van God cn Zijn Woord door ons volk als zoodanig zoo wel op staatkundig als op kerkelijk gebied. Nu heeft het echter Gode behaagd noost den afval op velerlei gebied ook weer nieuwe opwaking te geven. Daarom mecnen wij, dat thans ook voor het gebied der kerkrcgecring de eisch „Terug tot het Woord 1" met kracht moet worden aange heven. In 1816 werd nan onze Kerk onze tegen woordige Synodole Organisotie opgedrongen, die in 1855 wel belangrijk, maar toch niet wezenlijk werd gewijzigd. Zij bleef een orga- nisotic door vaste besturen, die bij een Ver eeniging of Genootschap passen, cn niet een kerkregeering door kerkelijke vergaderingen, die bij een kerk behooren. Duardoor werd dc nmbtsmacht van de dienaren der Kerk op be denkelijke wijze in haar zuivere, Schriftuur lijke werking belemmerd. Zóó is toen in de I9e eeuw èn door den nlgemeenen aïvol èn door deze gebrekkige or ganisatie de verwarring en inzinking in onze Kerk al erger geworden, zoodat zij al meer werd een kerk van clk-wot-wils, een Konink* rijk. dot tegen zichzelf verdeeld is. Ten slotte roept de brief de kerkeraden op, om vertegenwoordigers, bij voorkeur ambts dragers, te zenden noor een groote vergade ring, op een nader in de bloden tc melden da tum, onder leiding der reorganisatie-commis sie, „teneinde biddend lo beraadslagen, wat ons thans te doen staat, inzonderheid ook, welke voorstellen wij zullen hebben in te die nen op de aanstaande Classicale vergaderin gen." Het stuk draagt de ónderteekening van de leden der commissie dr. P. J. Kromsigt. Ajtv j sterdam voorzitter; ds. J. G. Haselager, Wecsp, secretaris; C. E. H. J. Milét dc St. Aubin,* Amsterdam; J. B. Morreou, Bussum; ds. K. H. E. Gravemeiier, 's Gravenhage L. Slagter, 's Gravenhage; ds A. C. G. den Hertog, Rot terdam; S. Bijl, Schiedam; ds. B. C. Koolhaas Utrecht, cn P. Otten, Boambrugge. SECTOWEZEN. Dc gemeente van dc blauwe toga. Ds. H. Bakker, Ned. Herv. pred. te Amster dam, heeft een samenkomst bijgewoond van een secte, die hij maar noem* dc gemeente van de blauwe toga. Deze somenkomst hod plaats in „een kapitaal hecrenhuis" in de hoofdstad, in een suite, twee ineenloopende kamers. De eerste is verlicht, ofschoon spaarzaam. De tweede kamer is volkomen donker. Daar staan stoelen, op rijen. Ongeveer 10 menschen ziejk in het halfdonker zitten, zoo vertelt ds. B. in het Amstcrdamsche predikbsurtenblod. In de kamer, die verlicht was en in de onze uitliep, zag ik, vlak tegenover het publiek, mid den tegen den wand, een altaar opgericht, tot op den grond bedekt met goudkleurige satinet- stof; dezelfde stof bedekte ook den wand, vlak achter het altaar. Een hooge kaars brandde op dit altaar; daarvóór, op een rij, stonden 7 an dere knarsen; in het midden het wierookvat; aan weerszijden vazen met witte chrysanten; en voor elk der 7 kaarsen lag een boek. Verdere symbolen merkte ik op het oltaar en in de kamer waar het altaar stond, niet op. Aan weerszijden van het altaar stonden eenvoudige

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1925 | | pagina 5