23eóaT393ang AMERSFOORTSCH DAGBLAD „de eemlander"
BINNENLAND.
DERDE BL.AD.
DE KAMERVERKIEZINGEN.
Dc nieuwe partij.
Van de zijde, de; nieuwe Centrum-partij
zcr.dt men ons d'e volgende beginscluiteenzel-
ting
Ons politieke le\en is ziek ziek in meniger
lei opzichtziek h bedenkelijke mate.
Het besef hiervón begint algemeen te wor
den
Doch zie, zij/die hiervan doordrongen zijn,
die overtuigd zjjn, dat alleen een zeer eensge
zinde samenwerking met inspanning van alle
krachten door allen, die het gemeene best die
nen willen in staat zoj zijn het euvel te koeren,
moeten welhaast van te voren van iedere
daadwerkelijke poging afzien omdaf zij onder
ling verdeeld zijn door de groote scheiding,
die door ojlze bevolking wordt getrokken, de
antithese.
Mannen die elkander ondeiling zeer waar-
deeren, volksgroepen, die in 'slons belang op
elkander aangewezen zijn, moeten elkanders
steun ontberen niet alleen doch worden door
zoogenaamd partijbelang tegenover elkaar ge
bracht in tollooze gevallen, waar zij naar in
nerlijke overtuiging eenstemmig zijn en de
partijtegenstelling noodzakelijkerwijze nu de
eeno don de andere groep dwingt hei landsbe
lang te verzaken.
Mag dit 200 blijven
Neen
Het mag niet.
Het kan niet.
Want dc tegenstelling, bekend als antithese,
behoort plaats te maken voor nieuwe groe
peering en nieuwe tegenstelling en zal daar
voor plaats maken.
Er is in de laatste maanden overleg ge
pleegd door mannen van links met mannen \on
rechts en met onderen di'e tot nog toe, zich op
staatkundig terrein onzijdig hodden gehouden.
Ongetwijfeld heft dit overleg om te begin
nen "veel inspanning gekostmen kende elkan
ders taal niet meerzoover bleek de ver
vreemding tusschen de deelen van ons volk
reeds gegaan, dat men over en weer dezelfde
bedoelingen in verschillende woorden uitdruk
te, en dat men aan dezelfde woorden geheel
andere bctcekenis toekende. En hodde niet de
overtuiging van den ernst vun den toestond
van het land tot volharding genoopt, wellicht
zou die waarlijk Babylonische spraakverwar
ring overeenstemming onmogelijk hebben «'?-
maakt.
Gedreven door den nood der tijden heeft
men echter volgehouden en niet te vergeefs.
Want nauw had men over en .weer den sleu
tel tot elkanders taal gevonden of men zog,
dot die tegenstelling, waardoor men zoolang
verdeeld was geweest, hieruit voortvloeide, dat
men ieder van zijn kant steeds slechts een zij
de had gezien, en had willen zien van een zaak
die beide zijden heeft, ja- waarvan die boeide
zijden gezamenlijk eerst elkander tot volle
werkelijkheid kunnen maken.
Men heeft dit inzicht neergelegd in de zin
snede, die voor ons land van geschiedkundige
beteekenis zal worden
„Wij erkennen het Christelijk karakter van
ons volksleven als den historischcn grondslag
onzer nationale beschaving en aanvaarden den
liberalen staat als het kader, waarbinnen dit
karakter zich onbelemmerd in alle richtingen
kan ontwikkelen".
Ligt hierin eenerzijds de afwijzing van „cle-
ricale" politiek, van het streven met andere
woorden om de staatsmacht tc misbruiken ten
einde andersdenkenden te dwingen zich
tc richten nnar een overtuiging, die niet de
hunne is, anderzijds wordt door het aanvaar
den van dit beginsel tevens de eisch gesteld,
dat in plaats van dezen dwang niet het slappe
„vrijlaten van ieders overtuiging" uit laks
heid cn onverschilligheid mag komen, maar
een eerbiediging van iedere eerlijke overtui
ging cn een poging tot waprdceren van dat
gene, wat men weliswaar niet kan aanvaar
den. maar kent als ernstig gemeend.
En hierbij moge dan van vrijzinnige zijde
ir het bizonder onderstreept worden, dat dit
beginsel het wezenlijk en werkelijk vrijzinnige
en liberale is en dat de totale debacle van de
z.g. liberale politiek in de latere jaren van de
19óe eeuw en de eerste van de twintigste juist
zijn oorzaak vindt in het verloochenen van dit
beginsel met name op onderwijsgebied. Ver
wonderen kan ons dan verder evenmin, dat de
regeerkracht der rechterzijde gebroken is sinds
de schoolstrijd beëindigd is en de strijd tegen
het „liberalisme" ter verdediging van de libe
rale idee zou moeten plaats maken voor een
positief rechtschc politiek, welke op haar beurt
clericaal moest worden.
Deze opheffing der antithese in het groote
verband, waarin ieder der beide zijden betrek
kelijk gerechtvaardigd blijkt, opent de moge
lijkheid 101 een nieuwe staatkunde.
Nu de schijnbare tegenstelling wordt wegge
nomen is de mogelijkheid gegeven, dat zich
vereenigt, wat t,zamen hoort en dat uiteengaat,
wat alleen kunstmatig werd samengehouden.
Immers vrijwel al onze partijen bestaan te
genwoordig uit meerdere groepen die onderling
meer verschillen, dan ieder dier groepen ver
schilt van de vergelijkbare groep uit andere
partijen.
iedere partij kent hare leden, die oilcs van
staatsinmenging-verwachten en hare leden, die
tegenover het overheidsgezag de vrijheid van
den enkeling v.enschen te handhaven.
Men late zich wat dit betreft niet door den
schijn misleiden; het moge wonderlijk klinken,
dat men in een partij, die zoo voor het heilig
recht van de 'overheid opkomt als de anti
revolutionaire, het bestaan meent te kunnen
aannemen van een groep, die in hare uitersten
individualistisch cn anarchistisch is, doch de
verwondering azl plaats maken, zoodra men
zich rekenschap geeft, dat cb doorgevoerde
staatsinmenging tot een n'velleerend centraal
regelen leidt van allerhande aangelegenheden,
welke niet van uit één punt geregeld kunnen
worden zonder de persoonlijke vrijheid en de
persoonlijke verantwoordelijkheid aan te tas
ten. Evenzoo moge het onwaarschijnlijk klin
ken, dat er on^er de communisten, sociaal-de
mocraten of vrijzinnig-democraten nog aanhan
gers ven „particulier initiatief" zouden zijn,
doch men behoeft slechts te herinneren aan
den vrijheidsdrang, waarin ieder dezer partijen
op hare wijze ook ten deele haar oorsprong
vindt om in te zien, dat ook hier de huidige
partijgroepecrir.g samen bindt, wat niet samen
soort.
Staatssocialisme en anarchie zijn twee polen,
welke de spanning voor ons politieke leven zul
len levéren, zoodra valschc groepeering zal
hebben plaats gemaakt voor zuivere tegenstel
ling. Werkzaam in de ontwikkeling van het ge-
meenebest zal echter noch de cene pool op
zich zelve, noch de andere zijn, doch slechts
de stroom die hun tegenstelling opheft door
hun spanning in zich op te nemen.
Deze stroom, de groote drijfkracht voor het
herstel van ons staatkundig leven (cn niet
alleen van het staatkundige noch alleen voor
ons Nederlanders) is dc autarchie, de staat
kundige vorm van zelfopvoeding, zelftucht,
zelfwerkzaamheid, kortom ven zelfverwerkelij
king.
NEDERLAND EN BELGIË.
Dc Schcldckwcstie.
Een lid der Belgische regcering heeft aan
een redacteur der (Brusselsche) Standaard me
degedeeld, dut de thans aanhangige Rclgisch-
Nederlandsche besprekingen, betreffende de
herziening van het Schelde-regimc, vlot van
stapel loopen. Ook is dc hoop gewettigd, dat
binnen enkele dogen een oplossing wordt ge
troffen, welke aan de Belgische eischcn vol
doening schenkt, en het standpunt zal nabij
komen, dat in 1920 te Parijs door de Belgische
afgevaardigden werd ingenomen. De belang
rijkste eischen van België zullen in elk geval
worden bevredigd. De kwestie der Wielingen
wordt onaangeroerd gelaten.
OPLICHTING DOOR EEN „BANK".
I)e zaak der R. K. Crcdicl- cn
Hypotheek- cn Landbouwbank.
Voor dc rechtbank tc den Haag heeft terecht
gestaan de 44-jarige administrateur C. G. O.
te Den Haag, wegens oplichting en verduiste
ring. Hij zou zekeren H. bewogen hebben tot
afgifte van 100 cn het aangaan van een
schuld van 900, terwijl hij twee schrijfmachi
nes, welke hij in huurkoop onder zich had, zou
hebben verduisterd.
Beklaagde had in den loop van het voiig jaar
een advertentie geplaatst in een der Haagschc
bladen, waarin hij voor een bankinstelling een
incasseerder vroeg. Op deze advertentie schreef
H. De Bank, welke bedoeld werd in de adver
tenties was de R.-K .Crediet- en Hypo'heek-
cn Landbouwbank".
Beklaagde was op dat oogenblik nog ecnig
vennoot. Onderhandelingen met eenige perso
nen waren gaande. Het kantoor was gevestigd
nen do Louise de Colignystroat. Het kapitaal
bestond uit schulden van cessies cn van schuld
bekentenissen.
Het O .M. meende, dat beklaagde het voor
opgezette doel heeft gehad om met behulp van
een 2gn. bank, welke echter geen bank was,
aangezien cr geen geld was en door toevoeging
van „R. K." hét vertrouwen moest opwèkken,
vooral van dc mcnschcn in het Zuiden des
lands. Zoo ver is het echter door het optreden
der politic niet gekomen. Het is hem alleen
gelukt getuige H. op te lichten.
Spr. achtte de ten laste gelegde feiten be
wezen en oordeelde een flinke straf noodig.-
De eisch luidde een gevangenisstraf van dril
jaar.
In verband met de zaak tegen den admi-
nisl'atcur C. G. O. heeft nog terechtgestaan
de 52-jarige J. F. van der B., kantoorbediende
in Den Haug, gedetineerd, eveneens beschul
digd van oplichting, subs, van heling. Bekl. zou
samen met den vorigen bekl. meergenoemde
Heskes bewogen hebben tot afgifte van 100
cn het teekenen van een schuldbekentenis van
900. Bekl. was naar hij mededeelde bedrijfs
leider bij <lc Bank; hij was geheel onderge
schikt aan den vorigen bekl., en ontkende me
deplichtig te zijn geweest aan de oplichting.
Ook ontkende hij enig voordcel van de 100
van "Heskes mede genoten te hebben. Wel is
hij bij de onderhandelingen tegenwoordig ge
weest.
Dezelfde getuigen werden gehoord als in de
vorige zaak. Ook de bekl. uit dc vorige zaak
was als getuige gedagvaard; de rechtbank zog
echter van het hooren van dezen af. In verband
hiermede achtte het O. M. de oplichting niet
bewezen, wel echter de heling. Eisch deswege
I jaar gevangenisstraf.
Do verdediger mr. Jas meende, dat de bekl.
feitelijk terecht staat om zijn slecht verleden.
De ten laste gelegde feiten zijn in geencn deele
bewezen. PI. concludeerde tot vrijspraak en
vroeg bekl.'s onmiddellijke invrijheidstelling.
De rechtbank v/ces dit verzoek af.
Uitspraak 26 dezer.
PERLAK CONTRA DEEN.
Uitspronk in het proces voor den
Hoogcn Raad.
De Hooge Raad heeft gisteren uitspraak ge
daan in de bekende procedure tusschen de Per-
luk-Petroleum-Mij. en den heer Deen, vroeger
directeur van deze maatschappij.
Zooals bekend, had de heer Deen in genoem
de kwaliteit voor de Perlak aangekocht 1500
aandeelcn van de Zuid-Perlak-Petroleum-Mij.
Aangezien de Perlak door dezen aankoop Jbe-
longrijke schade heeft geleden, stelde zij den
heer Deen voor de geheele schade aansprake
lijk cn eischte zij bij schadsstaot 4,831,500
met een rente van 5 vanaf 10 November
1915 (datum der inleidende dagvaarding), tot
de voldoening, welk bedrag later is terugge
bracht tot 4,786,200 met genoemde rente
De Haagschc rechtbank wees deze vorder.ng
toe, doch de Hooge Raad vernietigde het von
nis en wees de zaak naar de rechtbank terug.
De rechtbank droeg de Perlak duarna een eed
op ter vaststelling van de mindere waarde der
aandeelcn, bij welken eed zij geloofd zou wor
den tot een 'bedrag van 3,682,500. Dc ver
tegenwoordiger der Perlak legde den eed af en
stelde de mindere woardè op 5,271,300.
De rechtbank veroordeelde den heer Deen
vervolgens om in totaal te betalen een bedrag
van 4,500,000 met een rente ven 3 vanaf
10 November 1915.
Ven dit vonnis voorzag dc heer Deen zich
opnieuw in cassatie, doch de Hooge Raad heeft
heden dit cassatieberoep verworpen.
De Hooge Raad overwoog dat de rechtbank,
de vordering van partij-Deen tot overlegging
van het notulenboek van de commissarissen-
vergaderingen der Zuid-Perlnk op grond dat
dit boek aan beide partijen gemeen zou zijn,
heeft afgewezen, aangezien de Perlak en de
Zuid-Perlok 2 afzonderlijke naamlooze ven
nootschappen zijn, welke niet met elkander
kunnen worden vereenzelvigd.
Dezebeslissing werd dooi den Hoogen'Rnnd
juist geacht, omdat de vordering van den heer
Deen alleen steun vindt in de vroegere verhou
ding van den heer Deen en de Zuid-Pcrlak tot
de Perlak.
Voorts achtte de Hooge Raad onjuist da be
wering van den heer Visscher in cassatie, dat de
Hooge Raad aan de rechtbank zou hebben op
gedragen te onderzoeken in hoeverre de min
dere waarde der aandeelcn een gevolg is van
mindere clieproductic van de terreinen der
Zuid-Perlak.
Ten slotte werd overwogen, dat aan dc en
kele bewering, dot Deen verwachtte van in
vloedrijke personen een Djambi-concessie tc
krijgen» niet voldoende grond kan worden ont
leend voor de verwachting van ccn hoogerc
waarde der aandeelcn.
VERVALSCHING VAN BELASTING
BILJETTEN.
Een rijksklerk als bckluagde.
Voor dc rechtbank tc Rotterdam stond te
recht ccn 27-jarige rijksklerk, beklaagd van
valschheid in geschrifte.
Bekl. werd ten loste gelegd dot l\ij als rijks
klerk ten belastingkontore in dc Vlictstrant be
lastingbiljetten als quitantie geteekend heeft
zonder daartoe bevoegd te zijn. Hij heeft op die
biljetten valschelijk den naom van den kassier
ingevuld en zoo zes maal zich aan het loket
betaalde belastingbedragen toegeëigend: eens
38.90, een anderen keer 138.61 cn eenige
malen een bedrag van 100. Het zoo geïnde
geld werd ten eigen bate aangewend.
Bekl., die bekende, ici dat hij door zijn laag
salaris van 50 per'week, waarvan hij schul
den moest afbetalen, die hij vroeger had aan
gegaan, tot de daad gekomen was.
Op een vraag van het O. M., of hij veel mot
vrouwen uitging, antwoordde bekl. ontkennend.
Het O. M. mr. Schutter achtte hier een flinke
straf op haar plaats omdat bekl. zich in zijn
functie van rijksambtenaar aan de genoemde
feiten heeft schuldig gemaakt.
Eisch 1 jaar gevangenisstraf.
De verdediger mr. Tabringh pleitte clementie.
BRIEDÉE OP VRIJE VOETEN GESTELD.
Uit Londen werd Donderdag aan de Tel.
gemeld
De ontbrekende paperassen uit Nederland, die
de documenten omtrent de bewijsvoering en dc
getuigenissen in zake de beschuldiging tegen
Bridée bevatten zijn gistermorgen om half elf
hier aangekomen en onmiddellijk op de Ne-
derland-sche legatie vertaald. Dit zijn de stuk
ken, op grond van het ontbreken waarvan
Bricdée gisteren in vrijheid-werd gesteld.
Vanmiddag zijn zij door ccn legatieraod aan
den rechter van Bow-streef overhandigd.
Naar veriuict, heeft Scotland 7ard Brjedée,
die Londen blijkbaar niefc verlaten heeft, sinds
zijn inviijheidsstelling voortdurend geobser
veerd.
DE POSTDIEFSTAL TE AMSTERDAM.
Dc verdwenen kas van ccn
bijkontoor.
Men meldt ons nog uit Amsterdam:
Hrt schijnt thans wel zeker te zijn, dat dc
diefstal vun het bedrog van 11,000 uit den
postlrommel van één der bijkantoren niet door
buitenstaanders is geschied, maar dot het geld
door den dienstdoenden ambtenaar is ont
vreemd. Het ontvreemde bedrag heeft nimmer
den posttrommel bereikt. De ambtenaar schijnt
zich het groote bedrog, dat de Staat toebe
hoort, te hebben toegeëigend. Hij is voortvluch
tig
DE MIJNRAMP TE DORTMUND.
Geen Nedcrlondschc slachtoffers-
Naar het Comité ter uitzending van Neacr-
landschc Kinderen Dortmund-'s Gravenhagc van
het Ncderlandsche consulaat te Dortmund ver
neemt zijn bij de ramp in de mijn „Minister
Stein" geen Nedcrlandsche slachtoffers te be
treuren.
HET AUTO-ONGELUK IN INDIË.
Hot autc-ongeluk, waarbij de heer en me
vrouw \V. F. Drijver en de moeder van den
heer Drijver om het leven zijn gekomen, blijkt
te zijn gebeurd in het Djokjasche. Er bestaat
hoop, dot het kind in leven zal blijven. Ook de
chauffeur is zeer zwaar gewond.
E>c heer Drijver was tuinemployé van de on
derneming Sindang Pitoe van da Koloniale
Bank.
EEN NOODLOTTIGE BRAND TE RUINEN.
Dc justitie stelt ccn onder
zoek in.
De justitie tc Assen heeft zich naar Witte-
veen (gem. Ruinen) begeven, om een onderzoek
in te stellen naar de doodsoorzaak van twee
kinderen van het echtpaar B., die bij den brand
zijn omgekomen. Dc lijkjes zullen gei echtelijk
worden geschouwd.
KORTE BERICHTEN.
Ruzie tusschen schoonvader
cn schoonzoon.
De 29-jarige hendelsreiziger V. kreeg met
zijn 62-jarigen schoonvader G. A .wonende in
de Raephorststraut Rotterdam hoogloopende
uzie. Tenslotte werden zij hundgemecn. De
reiziger verwondde zijn schoonvader zeer ern
stig met een pook aan het hoofd, zoodat deze
in het ziekenhuis moest worden opgenomen.
Gasverstikking.
Terwijl de vrouw van de 7ö-jarige J. A. B.
aan het Tuinakkcrsplein te Rotterdam bood
schappen was doen, heeft in haar woning een
ernstig ong'evol plaats gehad Toen zij thuis
kwam bemerkte zij een zeer scherpt gasiucht
Zij waarschuwde dc politie en deze vond in
de keuken de 76-jarige echtgenoot van de
vróuw bewusteloos cp een stoel zitten. Ver
moedelijk is dc gasslang van het gaskomfoor
losgeraakt 'cn heeft dc man dit niet gemerkt.
Geiuimcn tijd trachtte men de levensgeesten
wcer^op tc wekken, doch olie pogingen bleven
tevergeefs. Een dokter kon slechts den dood
constntécrcn.
Ongewcnschtc vreemdelingen.
Door de Belgische justitie wordt met het oog
op eventueel nnn te vragen uitlevering de op
sporing verzocht von Pierre Wnmpcrs, te Mc-
chelen unn dc Mans, verdacht vun poging tot
moord met voorbedachten rode, op 22 Jan.
1925 op zijn cchtgenootc gepleegd. Wanr
Wnmpcrs mijnwerker is en uitsluitend het
Vluumsch vloeiend spreekt, wordt het mogelijk
geacht, dot hij zich in de Nederlandschc mijn
streek ophoudt.
Het Polizeipriisidium tc Stuttgart vraagt dc
opsporing van dc Zigeuners Johonn Evangelist
Winter, te Reute (Würtcmbcrg), cn Josef Rcin-
hatdt, tc Pfullcndorf (Baden), die naar Neder
land gevlucht zouden zijn. Winter wordt ver
dacht van een op 14 Sept. 1921 tc Gross-
Hcpptch geplccgden doodslag cn Reinhardt
van verschillende in Wurtemberg gepleegde
dicfstnllen van paarden. Vermoedelijk gaan dc
bctiokkcnen onder valschc namen door. Bij
opsporing wordt onmiddellijk bericht aan hot
Departement van Justitie verzocht.
Rijwieldiefstallen.
Te Ter A'pel is een 20-tal rijwielen aange
bracht, die den laatsten tijd in Oost-Drente
gestolen waren cn te Emmer-Compascum cn
ook aan gene zijde van dc Duitscho grens te
gelde waren gemaakt en gedeeltelijk in opslag
plaatsen waren ondergebracht.
De Opper-Wachtmeestcr der marechaussee
heeft in samenwerking met de Duitsche gen
darmerie eenige dezer opslagplaatsen ontdekt
en stelt nu de rijwielen ter beschikking van de
eigenaars. Een zekere Sch. uit Emmer-Compas-
cum is als hoofddader aangehouden.
School- en Kerknieuws.
JUBILEUM VAN PROP. GROENEN.
Door dc R. K. Studcntcnver-
ecniging St. Augustinus te Lei
den.
Do R.-K. Studcntcnvcreeniging St. Augusti
nus tc Leiden heeft haar moderator, prof. Groe
nen, hoogléeronr aan het Groot Semcnarie te
Warmond gehuldigd naar aanleiding van diens
zilveren feest. Eerst heelt prof. Groenen recep
tie gehouden in het gebouw van St. Augustinus
aan de Hoogewocrd. Tijdens deze receptie
kwam dc mededeelirig dat dc St. Vincentius-
vereeniging den jubilaris had benoemd tot lid
van een der studenten conferenties van het H.
Hart van Jezus. Tal van personen kwamen prof.
Groenen geluk wenschcn.
's Avonds was een geestdriftige huldiging in
den Schouwburg.
PROF. EINSTEIN.
Uil Leiden naar Berlijn vertrokken.
Pi of. dr. -A. Einstein, die naar Leiden was
overgekomen tot het bijwonen van de feesten
ter gelegenheid van het 350-jorig bestaan der
Leidschc Hoogeschool, is gisteren naar Berlijn
teruggekeerd.
Tijdens zijn verblijf te Leiden heeft prof.
Eeinstein op het colloquium van prof. Ehren-
fest een lezing gehouden over gasontaarding
bij legere temperaturen en verder besprekin
gen gehouden met den lector dr. Wolijer cn
eer.igc anderen over ostrophysische vraagstuk
ken.
DE GRONINGSCHE ACADEMIE.
De 1000c student.
De Senaat van de Groningsche 'Academie
heeft gistermorgen, in 't bijzijn van den voor
zitter cn den secretaris van het college van
curatoren, den heer H. Hemmes, medisch cun-
aidnat te Coevorden, in den senaatskamer der
academie gecomplimenteerd met 'het leit, dat
hij nis den duizendsten student is ingeschreven.
Prof. dr. F. M. Th, Boehl, de rector-magnifi-
cus, sprak daarbij een vriendelijk woord, aan
't slot waarvan hij, in overleg met curatoren en
assessoren, den heer Hemmes als herinnering
aanbood het boek, dat ter cere van het 300-
jarig bestaan der Hoogeschool verschenen is
„Academia Groningana 1614 tot 1914".
De heer Hemmes dankte voor deze 'herinne
ring non een feest, waarin voor hem zelf wel
geen enkele verdienste was gelegen, maar dat
het bewijs is van den groei en den bloei der
Groningsche acudemie, voor welke hij zijn beste
wen3chen uitsprak.
ZENDINGSDIROCTOR.
Dr. K. J. Brouwer heeft dc
benoeming aangenomen.
Dr. K. J. Brouwer, Herv. pred. te Doetinchcm,
heeft de benoeming tot zcndingsdirector in
dienst van de Samenwerkende Zendingscorpo-
ra'ic-s aangenomen.
Kunst en Wetenschap.
HET INDISCHE TOURN'ÉE VAN DE FAMILIE
SPEENHOFE.
De familie Speenhoff, die in November j 1.
naar Indië dacht te vertrekken om een tournee
door Java to maken, moest haar plannen om
financicele redenen voorloopig opgeven. Nare
wij vernemen, heeft een bekend oud-Indisch-
man den heer Speenhof aongeboden, de finr.n-
cieele bezworen uit den wog tc ruimen cn het
tournéc alsnog mogeiijk tc maken.
Dc heer Speenhoff heeft het nanbed in
overweging genomen cn 2al het zc-:r waar
schijnlijk aannemen. De fomiiie Speenhoff
denkt dan in April n.s. naar Ir.dië te vertrek
ken. (Mits het, door ons vermeldde, ongeval
oan Mevr. Speenhoff overkomen, waarbij ze
haar been brak, geen kink ir. den kabe! brengt.)
WAGNER VEREENIGING.
Uitvoering von „Ariadne cuf
Moxos.
Het bestuur der Wagnerverecnigïng ver
zoekt ons er de aandacht op te vestigen, dat
de tweede bcgunstigersvoorstcliing op Zater
dag 14 Februari 1925 in den Stadsschouw
burg tc 'Amsterdam precies ocht uur begint.
Llitgevocrd wordt „Ariodnc ouf Moxos von
Richard Strnuss door het ensemble der Bcr-
lijnsche Stootsopcra en het orkest van het
Concertgebouw.
Het geheel staat onder leiding van den inten
dant prof. dr. Max von Schillings, onder wiens
directie dc eerste uitvoering van het werk to
Stuttgort in 1912 he-eft plants gevonden.
De spclleidlng berust bij prof. dr. Franz
Ludwig Hörth.
ANTON SISTERMANS GEHULDIGD.
In de „Witte Brug" tc Den Hoog is Donder
dagavond dc zanger Anton Sistcrmons gehul
digd, ter gelegenheid van zijn 35-jnrig jubi
leum, als musicus. Er had zich ccn cere-comité
gcvoimd, onder voorzitterschap van mr. G. A
van Hueften, cn ccn uitvoerend comité. Toen
do jubilaris binnenkwom, stonden alle onnwezi-
gcr\ op en zong ccn vrouwen-koortje van Sis
tcrmons' leerlingen ccn welkomstlied „Alleluja
vnn J. P. Wiertz, onder leiding von den com
ponist. De zungcr zelf, die erg verkouden wos,
liet zich, na ccn drietal liederen gezongen te
hebben, door eenige dnmcs-lecrlingcn vervan-
gen.
Willem Andriessen speelde „Berceuse op. _»7
cn „Ballade F. dur op. 47" van Chopin.
Mr. Von Hacften cn mevrouw Ten Hnbff-
Moddcrmon spraken ccnigc hortclijke woordert.
J. H. WIJSMULLER.
Gisteren is de landschapsschilder J. H. Wijs
muller zeventig jaor oud goworden. Het
„Maandblad voor Beeldende Kunsten" geeft in
de jongste aflevering zijn portret, zijn handtcr-
kening cn dc reproductie vnn „Sluis te Monni
kendom".
Tc Amsterdam geboren, woonde Wijsmuller,
behoudens ccn korte onderbreking tc s Gra-
venhage en te Brussel, steeds in zijn geboorte
plaats. Hij genoot enkele wintermaanden van
den avor.d-teekcncursus aan de Academics van
Den Haag, Brussel en Amsterdam. Hij schil
derde nagenoeg uitsluitend landschap in het
genre Haagschc school. Hij is lid vnn Arti,
Pulchri, van do Socictc Royale des Aquorcllis-
tes Beiges en Member of the Carnegie Insti
tute tc Pittsburg U. S. A. In de Musea von,
Amsterdam (Rijks Museum, Stedelijk Museum
en het Museum WiJlcs-Holtlvuysen), Museum
Mesdag Den Haag, Utrecht, Middelburg, ley-
lers Slichting Haarlem en Montreal 'zijn wer
ken van hem opgenomen.
Wijsmuller is pensionnnir geweest van wij
len Z. M. Koning Willem III. Zijn work is op
vele tentoonstellingen bokroond. o. m. met de
Gouden medaille van Amsterdam cn verder
van H. M. de Koningin en Ic Antvcf)>on, Chi
cago, Utrecht, Parijs, Nice, Barcelona, St. Louis
enz. enz.
In verbard met zijn gezondheidstoestand
heeft die viering een intiem karakter gekregen.
Tcch hegft het bestuur von Arti zich aan het
Kuis von den jubilaris vervoegd, om hem de
gclukv.cnschen der Maatschappij over tc bren
gen cn tevens ccn aandenken nnn dezen dag
te vereeren. De voorzitter von Arti, de heer A.
M. Gcrtcr, gaf uiting' aan alle bewondering
voor den kunstenaar cn zijn werk. Daarnaast
gedacht de heer Gorter den oprechten, trouw-
harligen vriendopenhartig cn zachtzinnig,
eenvoudig cn bescheiden, Arti is Wijsmuller
dankbaar voor ol wat hij in den loop dor jaren
voor haar gedaan heeft. Hij gaf meer dan zijn
liefde cn belangstelling nnn dc Maatschappij,
hij verleende ook wcrkclijken steun, door zijn
goeden raad, zijn heldere betoogen in de cjroote
vergaderingen en door zijn arbeid in dc ver
schillende commissies. Spreker eindigde met 't
uitspreken van do hoop, <3at Wijsmuller nog
vele jaren voor de kunst cn voor den familie
kring moge -gespaard blijven Hij deed dit on
der aanbieding van een schoon bloemstuk cn
ccn fraai tapijtje voor Wijsmuüers atelier, als
souvemir.
ARISTIDE BRUANT.
Dc overleden Fransche chonsonnicr.
Arislide Bruanf, de Fransche chansonnier,
is, naar wij meldden, onverwachts overleden.
Hij werd in 1851 geboren en trad nog onlangs
in een music hall op met oude liedjes, die weer
insloegen.
Hoevele Hollanders hebben hem niet ge
hoord zegt het Vad. Jarenlang is hij ccn van
de populairste attracties van Parijs geweest.
Wie naar Parijs ging, moest naar „Monlmartre
le soir" cn het centrum van dit nachtelijke
Montmortre was Ia» Ckot Noir of het Cabaret
du Néant, waar Arislide Bruant heerschtc.
Want hij was een machtig man in dit Parijs
van het einde der 19c eeuw. De criitische zin
der grefote stadsbevolking; de geest der straat
jongens van de groote boulevards scherp en
toch sentimenteel; anarchistisch, maar toch ook
bereid tot geestdriftige overgave had in hem
een ortistieken vertolker gevonden. Voor alles
wat het volk der millioencnstad slechts half be
wust voelde, wist hij het juiste woord, de pre-
ciese uitdrukking te vinden. Zijn liederen waren
de gedachte van Parijs, van dit Parijs dat door
dc cosmopolitisecring der stad steeds meer vc<*
drongen werd, maar zich in Montmnrtrc als het
ware nog eens vertoonde voor eon samenge
stroomd publiek uit olie landen. Het succes was
enorm. Iedereen wilde Bruant hooren en in alle
plaatsen en plaatsjes doken er kleine cn klei
nere Bruantjes op. Er is thons nog slechts wei
nig belangstelling voor het genre. Men wil nog
wel naar het cabaret, maar meer om den
whiskey en het „caféleven", dan om de liedjes
of de geestige invallen van den patron, den con
férencier, zooals het nu heet. In Bruant's grob-
ten tijd was dnt anders: de beste intellecten van
Frankrijk, de hoele dichtersbent der symbolis
ten, erkenden hem als een meester. Vele zijner
liederen zijn jarenlang beroemd gebleven. Vele
er van kunnen ook dan nog menigeen ontroe
ren.
Hier tc lande heeft Pisuisse de beste liede
ren van den Parijschen zanger in broederen
kring bekend gemaakt. Voora] de weemoedige
klacht van de ongclukkigen uit de strafcom
pagnies in Noord-Afrika -- het beruchte Biribi
heeft Pisuisse hier dikwijls gezongen. Even
als het aardige „Je cherchc fortune......"