BINNENLAND.
TWEEDE BLAD.
23No?a20SnS AMERSFOORTSCH DAGBLAD „DE EEMLANDER" Zaterdag28Febr. 1925
DE TOON IN VELE GEMEENTERADEN.
Oen die het tc machtig- werd.
Mevrouw Swane—Fritzcn heelt aan den ge
meenteraad van Waalre (N.-Br.) geschreven
Het is nu bijna twee jaar, dat ik in uw col
lege zitting heb. In Óen loop van dezen tijd is
het voor mij veelal moeilijk geweest, mij met
de gebrekkige leiding te vereenigen; nochtans
heb ik gemeend mij tc moeten schikken, zoonis
mijn plicht het gebood. Thans spijt het mij tc
moeten bekennen, dat de toon der debatten van
dien aard is geworden, dat het voor een vrouw
onmogelijk is, óeze langer bij te wonen. Dit is
de reden, waarom ik mij genoopt zie, aan uw
college mijn ontslagneming aan te bieden.
NAAR EEN ORGAAN VOOR VEREEN,
v. VOLKENBOND EN VREDE.
De Stem stelt zich beschikbaar.
De Veieeniging voor Volkenbond en Vrede
heeft aan haar leden een circulaire verzonden,
waarin zij de medewerking inroept om tc ko
men tot de oprichting van een eigen orgaan,
gewijd aan onderwerpen betreffende den Vol
kenbond en de Internationale Politiek. Tot dus
ver veroorloofden de financiën het hoofdbe
stuur niet pogingen te ondernemen ten einde
tot een speciaal orgaan te komen, maar thans
doet zich, doch nl'een indien een groot deel
der leden medewerking wil verlecncn, de ge
legenheid voor om althans een aanvang met
zoodanig orgaan te maken. Hot litteraire tijd
schrift „De Stem", te Amsterdam verschijnend
en ondc* redactie van Dirk Coster en Just
Havelaar, heeft besloten een gedeelte van zijn
kolommen voor de Vereeniging beschikbaar te
stellen. Dit is een begin van een orgaan, wel
niet in deze beteekenis, dut daarin ook mede-
declingen kunnen norden gedaan, die uitslui
tend de vereeniging betreffen, maar zoodot
daarin iedere maand zul'en verschijnen enkele
artikelen betreffende den Volkenbond, zijn ar
beid cn zijn streven, terwijl reeds nu zekerheid
is verkregen, dat regelmatig daarin zal worden
opgenomen een z:g. Vo^enbond-kroniek, waar
in in 't kort wordt uiteengezet, wat in de of-
geloopen maand door den Volkenbond is tot
stond gebracht.
Hoewel het hoofdbestuur, zooals het in de
cicculuire mededeelt, dienaangaande nog geer.
bepaalde toezeggingn kan doen, heeft het zich
verzekerd, dat velo eminente peisoonlijkhcden
op het gebied van volkenrecht, internationale
staatkunde en vredesbeweging, bijdragen voet
het orgacn zullen leveren.
DE SPOOR- EN HAVENWERKEN TE
DEVENTER.
Dc plechtige opening.
Te Deventer heeft de plechtige opening plaats
gehad van de spoor- en havenwerken der ge
meente, aangelegd op initiatief van den vorigen
wethouder van publieke werken, mr. H. F. de
Boer.
Bij dc opening waren aanwezig het gemeente
bestuur van Deventer en verschillende plaatse
lijke autoriteiten, dc voorzitter van de Kamer
van Koophandel cn Fabrieken van Salland, ver
schillende autoriteiten van de Nederlandsche
Spoorwegen, bestuursleden van de midden-
standsvereenigingen en van de schippersver-
eeniging Schuttevaer. Een feestelijk versierde
trein voerde het gezelschap naar een ecrc-
poort, waar de burgemeester een lintversper
ring doorknipte, naar het Hoornwerk, en naar
den loswal aan den IJssel. Het gezelschap be
gaf zich daar oan boord van de Partous 2, ter
bezichtiging van de groote havens in de zijar
men van den IJssel.
Ten slotte werden in de directieloods de re
devoeringen gehouden. Eerst sprak de burge
meester. jhr. mr. T. A. M. A. Humalda van
Eysinga, de hoop uit, dat deze groote kostbare
werken eenmaal zullen strekken tot verhoogde
welvaart der gemeente. Vervolgens spraken
wethouder Krooshof en nog vele anderen, o.o.
de heer A. Kelderman, oudste raadslid, die er
zijn verwondering over uitsprak, dat dc man,
die de ziel was van deze werken, mr. de Boer,
niet was uitgenoodigd.
EEN HAVEN IN EEN RIJWEG
VERANDERD.
Deplorabele toestond van de haven
van Katwijk.
Men schrijft ons uit Katwijk can Zee
Het wordt met de haven van onze kustvis-
schers steeds ellendiger. Het is een proces van
vol- of dichtgroeiing, en het blijkt maar al te
zeer een chronische kwaal te zijn, die alleen
door flink en doortastend ingrijpen verholpen
zou kunnen worden. De vaartuigen zitten nu
in de verzande hoven opgesloten. Twee motor-
schuitjes, die veertien dagen geleden nog een
uitweg naar zee hadden gebonden, was bij
hun terugkomst dc weg volkomen afgesne
den. Zij moesten te Schevcningcn binnenvallen
cn oefenen nu van uit die haven hun bedrijf
uit. Nog vier motorschuitjes liggen op de
grootendeels droge hnvenbedding, tot volsla
gen werkloosheid gedoemd. De overige zijn
zeilvaartuigen.
De toestand van deze haven kan thans niet
te somber worden afgeschilderd. Zij levert in
derdaad een droevig tooncel op. Niet andeis
dan een breode, massieve, stevige, reusachti
ge massa zand tusschen dc kribben ontwaart
het oog. De schelpcnvisschers benutten met
hun karren deze strook reeds als een slag. Van
den Boulevard afrijdend, namen zij hun weg
midden door de voormalige hoven, om zoo den
waterkant, het terrein van hun arbeid, te be
reiken.
Alle verband met de zee heeft opgehou
den. Vóór dc uitmonding in zee deze term
het is waar, mist voor dezen tijd geheel zijn
beteekenis strekt zich een hooge bonk uit,
die de afsluiting van de groote. zilte plas vol
komen maakt en waardoor het water in de
geulen. Kier cn daar een paar d.m. hoog,
zelfs niet kon afvloeien. Voor de werking van
den vloed is deze vlakte van zand reeds ge
heel ongevoelig geworden. Hare gedaante wij
zigt zich bij hoogwater, althans wanneer het,
zooals de kustvisscher zegt, „dood stroom"
is, niet het allerminst meer. Alleen het spring-
getij beschikt over voldoende stuwende kracht,
om het verband met de Noordzee in onze ha
ven althans zicht- cn tastbaar te maken. Is het
wonder, dat de visschers sedert Juli 1024
slechts 14 a 15 keer hebben kunnen vis-
schcn en 1025 de vaartuigjes slechLs 5 a 6
maal het ruime sop zag kiezen Ook dc
vischvcnters zijn bij dezen toestand ten zeerste
gedupeerd. Met betrekkelijk geringen arbeid
en dito kosten 't verlengen der hoofden in
zee, 't ophoogen der kribben en uitdieping
van de geul zou de visschcrsbevolking ge
holpen zijn. Maar noch Rijk, noch provincie
geven ook maar ecnig bewijs van activiteit om
hier de hinderpalen voor de geregelde uitoefe
ning van een nuttig, nationaal bedrijf uit den
weg te ruimen.
Dreigt nu armoede in menig gezin dezer
kust visschers bij een flink en radicaal ver
helpen van dezen orbarmelijken hoventoestand
zouden weinig minder dan honderd gezinnen
in hooge mate gebaat zijn.
DE GRAETHEIDE-ZAAK.
9
Dc regeering cn dc Mij. Louisc-
grocve.
Naar verschillende bladen melden heeft dc
regeering op instigatie vgn den minister van
Financiën definitief bes'oten de dooi de Tweede
Kamer met klemaonbevolcn arbitrage in de
Grnetheide-zaak tc oanvoardcr\.
Het blad herinnert er nan dot het voorstel
der maatschappij zich aansloot bij de conclu
sie van dc 'commissie der Tweede Kamer voer
de verzoekschriften, waarbij met klem er bij
de regeering op werd aangedrongen, aan •ar
bitrage te onderwerpen, „of de biliijkheid me
debrengt, dat oan de n.l. ven. Expl Louisegioc-
ve alsnog een nobetaling geschiede, en zoo
ja, op welk bedrog die moet worden gesteld",
waardoor dus de zaak in haar geheel,
dus ook de vragen le, of de met de maat
schappij in 1917 gesloten prijsovcreenkomst
ten onrechte was ter zijde gesteld 2e of de
overeenkomst van 1913 op onredelijke wijze
was tot stond gekomen, aan arbitrage zou
worden onderworpen. De regeering wilde aan
vankelijk juist deze vragen dio de cardinale
kwestie bevatten buiten de arbitrage laten, cn
daarmee aan de maatschappij den gTondslag
der arbitrage ontnemen.
TEGEN DE ACHTERUITZETTING DER
VROUW.
Samenstelling van het comité.
Het „Comité tegen de achteruitzetting der
Vrouw", dat aanvankelijk uit afgevaardigden
van vrouwenorganisaties bestond en zich later
heeft omgezet in een Comité van personen van
allerlei richting, bestaat thans uit de volgende
leden: Mevr. KoekMulder, voorzitster; mevr.
De Vries—Branchon, secretaresse; mevr. Druc-
ker, mevr. Wibaut—Berdenis v. Berlekom (dag.
bestuur), mej. mr. Ribbius Peletier, allen Am
sterdam; prof. mr. Heeres en mevr. v. Bolhuis,
's Grovenhage; mr. v. Dam, Haarlem; de heer
Bührmann, Amsterdam.
NEDERLANDSCH FABRIKAAT.
Een nieuw beroep op onzen
handel.
Het bestuur der Vereeniging Nederlandsch
Fabrikaat heeft zich gewend tot dc besturen
der verschillende Kamers van Koophandel en
Fabrieken, Werkgcvers-vereenigingen, Mid
denstandsorganisaties, er op wijzend dat een
der wijzen waarop het bestuur van d'e Vereeni
ging Nederlandsch Fabrikaat tracht hanr do-el:
„De belangstelling en de waardeering voor de
voortbrengselen onzer nationale industrie te
bevorderen", te bereiken, is het kennis nemen
van opmerkingen betreffende klachten, waaruit
blijkt dat een Nederlandsch artikel door af
werking, uiterlijk aanzien, of ondere oorzaken,
niet dc vergelijking met buitenlondsche gelijk
soortige artikelen kan doorstaan.
Verschillende malen is het in den loop der
jaren reeds gelukt dat door bemiddeling van
het bestuur der Vereeniging Nederlandsch
Fabrikaat deze klachten op onpartijdige wijze
onder de aandacht worden gebracht van de
daarvoor in aanmerking komende Nederland-
sche fabrikanten, die daardoor in de gelegen
heid waren, gebleken fouten in den vervolge
te hersteilen.
Het feit toch doet zich herhaaldelijk voor,
dat, wanneer een onpartijdig lichaam als de
Vereeniging Nederlandsch Fabrikaat derge
lijke zaken onderzoekt, dit tot een goed resul
taat kan leiden.
Van fabrikantszijde is in den laatsten tijd
cenigc muien er op aangedrongen, dat de
werkzaamheden van de Vereeniging Neder
landsch Fabrikaat zich in deze richting nog
meer zouden uitbreiden en het bestuur is zeer
gaarne bereid nog krachtiger, dan op het
oogenblik geschiedt, aan dit onderdeel van
zijn taak aandacht te wijden.
Het bestuur heeft thans een beroep gedaan
op de medewerking van de hier boven ge
noemde lichamen, met het verzoek, indien
blijkt, dot wordt geklaagd over zaken nis hier-
voren genoemd, tc bevorderen dat deze in
handen worden gesteld van de Vereeniging Ne
derlandsch Fabrikaat.
MEDEZEGGENSCHAP IN DE BEDRIJVEN.
Dc meening van ir. Stork.
Op uilnoodiging van dc Studenten vereeniging
voor Sociale lezingen te Leicjcn heeft ir. C. F.
Stork, directeur van de machinefabrieken der
fit ma gebrs. Stork en Co, te Hengelo cn voor
zitter van dc NederI. Vereen, van Werkgevers
te Leiden een lezing gehouden over medezeg
genschap in het bedrijf.
De heer Stork ving zijn rede aan met dc op
merking, dat het de eerste vraag moet zijn, of
het in het belang van,het bedrijf is, dat het
personeel medezeggenschap verkrijgt. Het moet
zijn in het belang van dc onderneming, cn als
iets in het belang der onderneming is, zal het
z. i. ook voor het personeel zijn. In ócn eersten
tijd, toen de vakbeweging nog weinig ontwik
keld was, namen de werklieden in het alge
meen weinig notitie van de z.g kernen of ra
den. Met het opkomen van de vakverenigin
gen begon men van werknemerszijde deze ker
nen mcï scheevc oogen aun te zien, omdat ge
meend werd, dut zij in dc plaats van de vak
verenigingen ais het ware optraden. Dat acht
te men toen niet in het belang der vakbewe
ging. Maar de vakorganisatie is van dit inzicht
teruggekomen. Echter de kernen gingen, vol
gens de leiders der vakorganisaties, niet ver
genoeg. In de eerste plaats zullen dc kernen
ook over de looncn medezeggenschap moeten
hebben. Vervolgens en dit trad vooral op
den voorgrond dc vakorganisaties willen
meer in de samenstelling van deze kernen ge
kend worden.
In ons land, zeidc spreker, kwam bij de vak
organisaties het verlangen naar ccn wettelijke
regeling ook naar voren. Voorop ging hier het
N. V. V. in samenwerking met de S. D. A. P.
weldra gevolgd door de Kath. cn Christelijke
vakbeweging, al gaan ook deze laatste organi
saties niet zóó ver.
In ieder geval, meent spr., zal dc bedrijfs-
of ondernemersraad zich moeten beperken tot
het technisch deel van het bedrijf en hij zal
zich meestal moeten houden buiten het com
mercieel gedeelte. Daarvan hebben de werk
nemers in het algemeen, verklaarde spreker,
geen verstand en een instelling als dc onder
nemersraad zou in dat opzicht meer kwaad dan
goed doen.
Om dit aan te toonen beschreef de heer
Stork de oprichting en ontwikkeling van een
tweetal betrekkelijk jonge bedrijvenPhilips'
Gloeilampenfabriek te Eindhoven en het Hoog-
ovcrbrtdrijf te Velzen.
Hierbij is het initiatief de voortvarendheid
en het cojnmercieel inzicht van slechts enke
len de inzet van het welslagen geweest. Won
neer hier een ondernemersraad had moeten be
slissen zouden, zeidc spr., ongetwijfeld de ge
noemde fabrieken nimmer zulk een vlucht heb
ben genomen als thans is geschied. Spr. is ove
rigens de medezeggenschap niet ongezind en
zal een uitbreiding van dc fabriekskernen van
harte toejuichen. Daardoor zal z. i. de goede
verhouding tusschen werkgevers en werkne
mers kunnen worden bevorderd en tevens de
lust tot werken aan den bloei en ontwikkeling
van een onderneming bij het personeel. Doch
dan zullen, volgens spreker,, de werkgevers en
werknemers zelf deze medezeggenschap rege
len cn niet alles van boven af door de wet wor
den gereglementeerd
DE PENSIOENAFTREK IN ROTTERAM
VERWORPEN
Wc wethouder von finoncicn
treedt of.
Gisteren zijn in den Roterdomschen Raad do
voorstellen tot pensiocnvc'rhoal van het gc-
meentepeisoncel aan dc orde gekomen. Aon het
einde der vergadering werd een amendement-
Van Aoltcn (vrijz.-dem.) om over tc gaan tot
pensioenaftrek met 4% pCt., benevens ccn uni
forme salarisvermindering van 4 pCt. verwor
pen met 40 tegen 3 stemmen
Alleen de vrijz. democraten stemden voor.
Het omendcmcnt-Dc Meester, hetwelk in of-
wachting von een salarisherziening die in Juli
zou moeten ingoon, slechts een pensioenaftrek
van 5yt pCt. vooistelde, werd eveneens ver
worpen met 39 tegen 4 stemmen.
Het voorstel van B. cri' W. werd verworpen
met 23 tégen 20 stemmen. Tegen stemden de
soc. democraten, de communisten, dc vrijz. de
mocraten cn 2 R. Katholieken, de heeren Hoe-
be cn Van Dongen.
Wethouder mr. A. v. d. Hoeven heeft naar
aanleiding van dit besluit medegedeeld dut hij
tot zijn leedwezen gedwongen was of tc treden
als wethouder van financiën.
EENHEIDSCOMITÉ SPOORWEG
PERSONEEL.
Door het centraal comité werd te Utrecht
vergaderd cn besloten het volgend schrij'vcn te
zenden aan den Bond von Ambtenoren, Neutra
len Bond en Bond van LocomotiefpersoneeJ.
Alle andere organisaties, namelijk St. Ra
phael, Pr.-Chr. en Ned. Vereen, v. Sp. cn T.-
personeel hadden het comité afgewezen.
Naar aanleiding van uw nevcnvermeld
schrijven cn ingevolge besluit van de op 21
dezer te Utrecht gehouden vergadering van
het voorl. centraal comité met de afge
vaardigden van de plaatselijke cn provin
ciale comité's, hebben wij de eer u, ten
einde te onderzoeken of het mogelijk is
alsnog tot vermindering van het aantal or
ganisaties van spoorwegpersoneel te gera
ken, tot een bespreking uit tc noodigen.
Wij stellen u voor, deze bespreking op 7
Maart e. k. nam. om half twee in hotel
TEurope alhier, te doen plaats hebben.
Alvorens eventueel tot stichting van een
nieuwe organisatie te besluiten, mecnen
wij, dat niets mng worden nagelaten om
te trachten tot dc grootst mogelijke ver
eenvoudiging in organisatie van het spoor-
en tramwegpersoneel te komen.
Aan den B. -A. N. S. en den Bond van
Loc. personeel werd eveneens eene uilnoo
diging gezonden.
Uw bericht of uwerzijds aan de bespre
king zal worden deelgenomen, zien wij
gaarne tegemoet.
GESCHENK VOOR HET BREDASCHE
DIAKONESSENHUIS.
Een nieuw Röntgen-apparaat.
In het Diakonesscnhuis tc Breda was Woens
dag samengekomen ccn dertig tol afgevaardig
den, dames en heeien uit Klundcit en 17 on
dere plaatsen van West-Brabant," vertegen
woordigende een comité, dat Qarv bet bestuur
van het huis kwam afdrugen een som van ïuiro
tienduizend gulden, om daarvoor oan tc schaf
fen een Röntgen-apparaat.
Aanwezig waren het bestuur cn de dokteren
Carrier van Dissel en Schalij Namens het
Comité "voerde het woord de heer Von Drum-
melen, oud-burg em eest er van Kiundert, die et
in de allereerste plaats f.on herinnerde, dat
het initiatief tot 't aanbieden van dit geschenk
was genomen door ccn geacht ingezetene van
Kiundert, die zeer sympathiseerde met het
Diakonessenhuis cn die gehoord had dat in
een modern ziekenhuis een Röntgen-apparaat
npodig is. Spreker herinnerde er voorts aan
hoe, behalve in Kiundert, in 17 andere gemeen
ten van West-Brabant de belangstelling ge
wekt werd en hoe ailen bereid waren, bij te
dragen, uit liefde voor hef huis en* uit dank
baarheid voor het werk van dr. Carrier van
Dissel.
Het ccmité had nog den wcnsch, dat het res
tant van dc oangeboden som zal bewaard wor
den als oen fonds voor de aanschaffing van
cvcntucelc ondere apparaten.
Namens het bestuur sprak da. Loeff woorden
van dankbaarheid. Hierbij sloot dr. Carrier
van Dissel zich oan, die tevrns de aandacht
vestigde op do prettige samenwerking tus
schen bestuur, directrice, zusters cn doktoren,
die allen geleid worden door ccn cn hetzelfde
doel het huis steeds te verbeteren ten bato
der lijdende menschheid van B'cda en geheel
West-Brabant.
HET PASSAGIERSVERVOER BIJ DE
MIJ. „NEDERLAND".
Ombouwing von dc R-bootcn.
De vrachtschepen Riouw, Rotti, Rondo, Roe-
pat en Radja van dc Maatschappij Nederland,
de z.g. R-booten, die een sncldicnst op Indië
tot stand brengen, bezitten midscheeps een
gedeeltelijke possagiersinrichring, welke echter
op eenigszins primitieve wijze is ingericht cn
doorom niet voldoet.
Naar wij vernemen heeft de Maatschappij
Nederlond kort geleden het besluit genomen
om alle R-bootcn om te bouwen voor beter
passagiersvervoer. Op elk van dezo schepen
zullen de officiers-hutten onder dc brug blij
ven bestoan, doch op deze verdieping rullen
een tolct- en een badkamer worden bijgebouwd,
terwijl verder, een trap binnendoor naar de
salon zal worden eongebrecht.
Op de onderbrug zullen voor- cn zijkont
worden diohtgemaakt met glasramen. Dc be-
stoondc toilet- en badkamers der officieren,
benevens de hut van den vierden officier, zul
len geheel worden gesloopt, hetgeen noodza
kelijk Is voor het aanbrengen van een ijzeren
vloer op dc onderbrug. De wonden worden
tevens veranderd met het oog op de ramen.
Op het oogenblik wordt het stoomschip
Rondo bij dc werf von Blohrn cn Voss te Ham
burg op bovengenoemde wijze omgebouwd.
Het stoomschip Riouw heeft deze metomor-
fose reeds ondergaan. Geleidelijk zullen ook de
overige R-bootcn „in behandeling worden ge
nomen".
Naar men ons mededeelt zullen, als het even
mogelijk is, de werf van Blohm en Voss niet
alle R-booten ombouwen, doch zal men trach
ten de ombouwing van een paar schepen in
ons land te doen plaats vinden.
MISBRUIK VAN POSITIE
Naar nonleiding van een stukje van mr. J.
van der Lee in het Wkbl. van het Recht over
het optreden van den burgemeester van Ameide,
den heer C. W. Luijendijk, tegenover den dok
ter, schrijft de Voorw., die ter zake een onder
zoek heeft ingesteld, o. m. het volgende:
„In begin Februari zag dokter dc Jongh,
des avonds thuiskomende, op den dijk een auto
naderen. Dc wogen slingerde over den weg en
de heer de Jongh moest snel uitwijken, anders
was hij van den dijk gereden. Toen de auto
stopte, bleken er twee heeren uit Schoonhoven
in te zitten. Zij waren flink onder den invloed
van sterken dronk en niet in staat den auto
behoorlijk te besturen. Dc dokter constotoerde
dit natuurlijk. Toen hij don ook even later den
nachtwaker Vroon tegen kwom, vroeg hij dezen,
wat die twee heeren in het dorp uitgevoerd
hadden. De nachtwaker zeide daarop, dat het
de vrienden van den burgemeester waren. Zij
hadden hem evenwel niet thuis getroffen en
reden nu maar weer zig-zog naar Schoonhoven.
De nachtwaker had eveneens geconstateerd, dat
de heeren dronken waren en moaktc mitsdien
proces-verbaal op wegens dronkenschap cn het
rijden met den auto op zoodanige wijze, dat het
verkeer in gevaar wordt gebracht.
De dokter begaf zich den volgenden morgen
naar den burgemeester om zijn beklag oVer het
optreden van de „heeren" uit Schoonhoven te
doen. De burgervader had daar echter geen
ooren naar cn wilde het rapport van den nacht
waker afwachten. Toen het rapport kwom, zei
de burgemeester: Man «je hebt verkeerd geke
ken. De heeren waren niet dronkenl
De nachtwaker heeft toen ccn verklaring
niet door hem zelf opgemaakt geteekend,
waarin staat, dat inderdaad de heeren in den
auto niet dronken waren!
Toen de man dit geteekend had, kreeg hij do
boodschap dat hij een ondeugdelijk nachtwaker
was cn op staanden voet ontslagen werd.
Als een loopend vuurtje deed dit bericht de
ronde cn ieder sprnk er schande van, dot
iemand die meer dan 10 jaren lang de gemeente
gediend had, zoo moor op straat gesmeten
werd.
De dokter bracht toen ccn bezoek oan enkele
raadsleden om over dit ontslag le spreken en
des avonds werd dr. de Jongh door den veld
wachter uit zijn woning gehaald en voor den
burgemeester gebracht. Deze wenschte te weten,
wat hij, dr. de Jongh, tegen dc raadsleden ge
zegd hadl"
Het blad citeert dan hetgeen mr. van der Lee
hieromtrent in het Wkbl. van het Recht heeft
geschreven, en vervolgt:
Deze zaak heeft thans meerdere staartjes. De
justitie te Dordt heeft een vervolging tegen den
nachtwaker Vroon ingesteld wegens het teeke
nen van een valsche verklaring óf het opmaken
von een valsch proces-verbaal. De heer 'de
Jongh heeft een aanklacht ingediend tegen den
burgemeester wegens vrijheidsberooving.
Reeds zijn verschillende personen in deze
zonk door den rechter-commissaris gehoord.
Dc heer Luijendijk zat echter niet stil. De
nachtwaker Vroon is ook in dienst von de ge
meente als doodgraver, vuilnisophaler cn lan
taarnopsteker. Voor deze betrekking ontving hij
tc zamen een salaris van 12 per weck. Nu
kon de burgemeester echter, ols hoofd van de
politie. Vroon als nachtwaker ontslaon. Om
hem ook uit die andere functies te ontslaon
moet de raad een voorstel in dien zin goed
keuren. En mocht men nu denken, dat de
woede van den burgemeester bekoeld was na
het eerste ontslag, dan vergist men zich.
Woensdag bereikt den raadsleden een oproe
ping voor een raadsvergadering op Donderdag,
waarbij ais eenig punt op de agenda: voorstel
tot het verleencn von ontslag oan Krijn Vroon
als doodgraver, vuilnisman cn lantaarnopsteker.
Omtient het verloop der vergadering, die
enormen toeloop van belangstellenden had,
lezen wij in de U. Ct. o.m.:
De burgemeester heeft een lange redevoe
ring gehouden, in welke hij zakelijk het ont
staan van de quacsric in den brcedc heeft uit
eengezet. Hij heeft aan de hand van het arti
kel van Mr. van der Lee, dc vele onjuistheden
daarvon aangetoond. Allereerst heeft hij er op
gewezen, dat Mr. von der L°c inwoner i n
van Ameide en niet van Rottbrdam.
Tegen dc aantijgingen van dezen jurist heelt
dc burgemeester zich intusschcn vim rechts
kundigen bijstond verzekerd door het inter
mediair van Mr. Dr. van Houten van s-Gia-
v onhoge.
Nu de feiten.
Onlangs, 's-ov.onds laat, zijn in de gemeente
twee menschen gekomen, van wie 4 getuigen
verklaren, onder wie ook de nachtwaker,
dat zij niet dronken zijn geweest. Later is deze
nachtwaker, (dc burgemeester kon zich de
zwenking niet verklaren f) tot het inzicht
gekomen, dot de menschen wèl dronken zijn
geweest. Zijn eerste verklaring zou hij aldus
het verhaal van den nachtwaker o n d o r
pressie van den burgemeester heb
ben afgelegd. In verband met een door dr. Dc
Jong, den gomeente-arts, non den Officier von
Justitie tc Dordrecht gericht schrijven, heeft
den Majoor van de Rijlcsvcldwaoht ter plaatse
een onderzoek ingesteld. Op 'n gegeven oogen-
1 blik voegde dc majoor den burgemeester toe
„U hebt pressie uitgeoefend op den nachtwa
ker dat had ik van een antirevolutionaire bur
gemeester niet verwachtI"
Als eenig antwoord heeft de burgemeester
toen den nachtwaker doen ontbieden en hem
in tegenwoordigheid von getuigen gevraagd of
hij dot durfde volhouden. En wat antwoordde
dc nachtwaker Dot spreker niet de minsto
pressie heyft uitgeoefend IDat hij alles her
riep wot cr dienaangaande gezegd of geschre
ven is I
Deo udstc wethouder, de heer van Keokum,
die van den dokter gehoord heeft van do z.g.
pressie, is verontwaardigd bij spreker gekomen
onder mcdedccling dat hij zooiets van hem niet
had kunnen denken. Toen hij do waarheid ver
nam, wcnschlc de wethouder den dokter on
middellijk ter verantwoodring te roepen. Het
college van B. cn W. heeft den gemeen tc-
b o d c opgedragen, zich naar dr. de Jang to
begeven, teneinde dezen te verzoeken zich op
het gemeentehuis in verband met dc rond ge
strooide lasterpraatjes te komen verantwoor
den. Dat die gemeentcbode tegelijk ook
veldwachter is, knn dc burgemeester niet
helpen. Yaststoat, dot de gemeentearts n i c t is
ontboden op lost van den Hulp-Officier van
Justitie van Ameide, moar op dien van B. en
W. Van vrijheidsberooving is dus geen sprake
geweest, zulks te meer niet, waar de gemeen
te-geneesheer, zoo goed ols de eerste de beste
werkman, gesteld is onder hot wettig gezag.
Waar de dokter zich te verantwoorden had
wegens gruwelijke losterpraatjes is hij waar
schijnlijk bang geworden woordoor de aanwe
zigheid van Mr. von der Lee wordt verklaard.
Deze advocaat begrijpt kennelijk art 157 of
158 van de Grondwet niet, want anders zou
deze juist wel geweten hebben dat het iemand
we! vrij staat een advocaat te kiezen, maar
nooit om zich bii het wettelijk gezag méé te
verantwoorden. Ware de dokter geen gemeen
te-arts geweest, dan had hij hem kalm laten
praten, nu is door snr. aan Mr. van der Lee
te kennen gegeven, dot zijn aanwezigheid on-
gewensrht was, waarop deze is vertrokken. Met
ollcn, die het wél rneencn met het Recht, is
soreker vnn mecning, dat een zeer ernstig on
derzoek dringend gewenscht is.
De nachtwaker, de man, die beëedigd is,
heeft met voorbedachten rade gelogen, hetgeen
volgens spreker gelijk staat met een meineed;
tevens heeft hij den burgemeester belasterd
ook al is hij doorop terugekomen,
door hem te beschuldigen pressie te hebben
uitgeoefend in bepoalde richting. Om deze re
denen is de nachtwaker geschorst. Daartegen
over staat dat de christelijke plicht vóór^Srijft,
den zondaar zijn fout nog eens te vergeven.
Hoewel de nachtwaker schuldig staat tegen
over het wettelijk gezag wil spr. hem toch in
de gelegenheid stellen, voor het collego van
B. en W. zijn aantijgingen tc herroepen. In dot
geval kan de mon in gemeentedienst worden
gehendhoafd. Spr. persoonlijk wil hem gaarne
vergeven.
Een besluit omtient den nachtwaker is blij
kens het sterk-tendenzieuse vcislag der U. C.
(welks berichtgever blijkbaar vóór den burge
meester geporteerd is) niet genomen. Het blad
schrijft nog van hem
De heer Luijendijk is corca 3 maanden bur
gemeester van Ameide. Zijn positie is ccn
uiterst moeilijke.
Met den gemeente-secretaris, die mede
naar het ambt van burgemeester heeft gesol
liciteerd, evenals Mr. van der Lee staat de
burgemeester op uiterst gespannen voet Men
legt 't cr op oan, hem te doen duikelen, zoo
als het geval met den dokter duidelijk heeft
aangetoond. De burgemeester echter, die zich
zeker weet van de -vriendschap van verreweg
hef grootste deel der bevolking, is echter
niet van plan ook maar cén centimeter van
wat hij als richtsnoer heeft gesteld, prijs tc
geven. Al degenen, die hem hebben belasterd,
zullen met den strafrechter kennismaken.
Om deze reden konden wij den dokter niet
spreken, omdat deze, in verband met de han
gende kwestie, een verhoor moest ondergaan
in Dordrecht.
VALSCHE RIJKSDAALDERS.
Tweo beklaagden voor de
Rottcrdamschc rechtbank.
Voor de rechtbank tc Rotterdam hebben te
recht gestaan J. W., bulfetbediende, 22 jaar,
cn A. v. H., 27 jaar, los werkman, beiden al
daar, wegens het vervaardigen van valsche
munt, in dezen valsche rijksdaalders.
J. \V. bekende. De valsche rijksdaalders
zijn gemaakt bij W. cn in enkele winkels uit
gegeven. Als specie werd gebatikt het metaal
von tinnen trekpotjes, beklaagde heeft ook al
leen wel eens gepoogd valsche rijksdaalders te
maken, doch dot gelukte niet. To zijnen huize
zijn verschillende voorwerpen, die hij bij dc
fabricage van. de valsche munt bezigde, in bc-
Siag genomen. In September is hij met v. H.
samen gearresteerd op dc Binnenrotte hij had
toen valsche rijksdaalders bij zich.
v. H. ontkende. Hij wist van niets of. Wel
had hij met W. samen dc tinnen trekpotjes
gekocht.
Eisch tegen v. H. 2>S jaar tn tegen W.-2
jaar, gevangenisstraf.
