BINNENLAND.
UIT DEN OMTREK.
VERONTREINIGING DER BEKEN.
Een commissie ven onderzoek
in Limburg.
Ged. Staten van Limburg hebben een com*
missie ingesteld om een onderzoek in te stel
len naar de watervervuiling der beken en een
oplossing dier kwestie voor te stellen
Lid en voorzitter is de Commissaris der
Koningin ir.r. E. O. J. M. baron van Hövell
van Wezcveld en Westerflier.
Lid cn plaatsvervangend voorzitter de heer
J. Th. Verheggen, lid van Gedep. Staten.
Leden de heeren J. H. Moencn, lid van Ge-
deputeerde Statenmr. A. Haex, secretaris
der Vcrccniging tot Behartiging van de Be
langen dor Limburgsche Mijnindustrie te Heer
len prof. F. K. Th. van Iterson, lid van de
directie van de Staatsmijnen in Limburg te
Heerlen A. Schmier, burgemeester van Bruns-
sumF. A. L. M. Damen, burgemeester van
Geleenmr. A. Waszink, burgemeester van
Heerlen D. J. A. van der Kroon, burgemees
ter van Heensbroek G. H. A. Habcts, burge
meester van Kerkrad2A. H. Gijzcls, burge
meester van Sittard mr, J. G. S. N. Beckers
te Sitlard P. L. M. Cremera te Nuth H. N.
L. Haan te Niouwstadtsecretaris ir. J. F. A.
Teldcrs, ingenieur van den Prov. Waterstaat.
VER. TOT OPRICHTING VAN VOLKS
SANATORIA VOOR DORSTLIJDERS.
Het jaarverslag.
Verschenen is hot verslag over 1924 van de
Vcreeniging tc<t Oprichting en Exploitatie van
Volkssandloria voor BorstHjders in Nederland
en van het Volkssanatorium tc Hellendoom.
Het hoofdbestuur der vcreeniging is thans als
volgt scrr.cn/jesteldmr. G. Jannink, voorzit
ter F. L. de Vries, penningmeester, J. J. Ber
denis van Benekcm, secrctoris, 2e Adelneid-
Straat 202, 's-Gravenbage mevr. douair. van
Meeuwen—van Lanschotdr. M. Mortier Hij-
mans mevr. ar. J. Herman d* JongLauri -
lord, H. F. M. E. graaf van Limburg Stirum
mevr. M. von Dome—de Vcgel en dr. J. H.
Wagencrj, De commissie van toezicht op het
Volkssanatorium tc Hellendoom wordt -ge
vormd door dr. N- W. Maas, C. L. M. Bijl de
Vroe, H. F. M. E. graaf van Limburg Stirum
en ar. W. H Scmcs.
Het joarverslag eer vcreeniging vermeldt,
dat thans \oor het loatst subsidie werd genoten
van de provincie Noord-Hoi'and cn van- het
Rijk. Aon de vcreer."g:ng werd een legaat van
5GOO geschonken. Er werd een regering ge
troffen, waardoor aan de geëmployeerden oer
vetecnigin-g een wrhooging van het ouder
domspensioen in uitzicht kan worden gesteld.
A.an het verslag van het Volkssanatorium te
Hellendoom is ontleend, dat in het geheel 606
patiënten werden verpleegd. Het aantal aan
vragen was het gehcele jaar zoo groet, dat^ ei
voortdurend gebrek aan plaats was. Slech.s
gedurende 15 dagen bedroeg het aantal pa
tiënten minder dan 164. Het totaal aantal ver
pleegde gen bedroeg 6065T. Uit de fondsen
der vereen:ging werden betaald 59GO of ruim
9.7 car ve-cplcegdagcn, overeenkomende
met 16 kcjtelooze plaatseri gedurende het «rc-
heele jaar. Van do 439 patiënten, die in 1924
uit het sanatorium werden ontslagen, hebben
134, d.i. 55 2 op eenige wijze steun genoten
uit dc fondsen der vcreeniging.
Door 26 Raden van Arbeid werden 287 pa
tiënten raar het sanatorium gezonden hun
gezamenlijk- aantal vcrpleegdagen bedroeg
25798. Van de omstandigheid, dat thans voor
patiënten, die vcor rekening van het Inualidi-
leitsfonds megen worden verpleegd, in ver
schillende inrichtingen voldoende plaatsruimte
beschikbaar is, werd gebruik gemaakt om meer
patiënten op te nemen voor rekening van an
deren, waardoor \oor deze patiënten het
plaatsgebrek minder nijpend werd. Nu door de
Raden van Arbeid bij het vooronderzoek der
patiënten hoe lancfer hoe meer wordt gebruik
gemaakt van dc dl'cnstcn der consu'tatiebu-
reaux, do:t zich minder vaak don vroeger het
verschijnsel voer, dat patiënten eerst ra ob
servatie in. het sor.atcrium blijken, niet voor
behandeling krachtens art. 99 I. \V. in aanmer
king tc mogen komen.
Uit de exploitatierekening, die aan het ver
slag is toegevoegd, blijkt, dat dc uitgaven ols
gevolg van de Stijging der indexcijfers wedzr
omhoog rijn gegaan.
Op 1 Januari 1924 werden 164 pnthnten
verpleegd; opgenomen werden 442, ontslagen
459; 2 patiënten zijn overleden; er bicven
dus op 51 December 1924, 165 patiënten
onder behandeling.
De helft der verpleegden had den leeftijd
van 21—29 jaar. Veertien patiënten, eveneens
in den loep van het jaar ontslagen, omdat nn
observatie bleek, dat zij geen tuberculose
hadden.
Het verslag doet medcdceling van de uit
komsten eer behandeling yon 371 patiënten,
waarvan 26 tot de. lichtere, 242 tot dc eenigs-
zins verder gevorderde, 103 tct dc zwaavaerc
moesten worden gerekend.
Him gemiddelde verplcsgduur bedroeg 157
dagen, in ruim 53 der gevallen moest de
bron van besmetting in het gezin worden ge
zocht. Bijna de helft .der patiënten was bij de
opneming longeT dan twee jaar ziek. Een
positieve uitkomst d-rr behandeling werd be
reikt bi| de lichte gevallen in 100 bij de
cenkfsrins verder gevorderde in 92 bij de
zware gevallen in 89 gemiddeld in 89
Geheel tot arbeiden in staat waren bij da op
neming 18 bij het ontslag 85 der pa
tiënten. Bij 23 ven de patiënten met posi
tief Sputum werd dit tijdens de behandeling
negatief. De gemiddelde gewichtstoename per
ontslagen patient bedroeg 7.34 K.G.
Voor de diagnose der tuberculose werd in
verscheidene 'gevallen gebruik gemankt van
het onderzoek van het bloed cp complement-
bindende antistoffen, welk onderzoek verschil
lend» laboratoria zco welwillend waren tc
verrichten.
Er werden in het geheel 427 röntgen-foto's
gemaakt. Strolenbehandeling werd veelvuldig
toegepast bij 26 patiënten in den vorm van
röntgen-bes» aling der tuberculeuse longen,
waarmede gunstige uitkomsten werden be
reikt. In otu geval werd een pneumathorax
aangelegd on er werden drie patiënten ver
pleegd, bij wie een thoroxpiastiek verricht was.
De arbeidstherapio werd uitgebreid in dier
voege, dat in bet laatste tijdperk der kuur
eerst tweemaal, later driemaal en ten slotte
viermaal per dog gedurende vijf kwartier
onder toezicht arbeid wordt verricht.
Het verslag eindigt met een opwekking om
door het schenken van geldelijke bijdragen het
sanatorium in staat te stellen non onvermo-
genden verpleging tegen verlaagd tarief moge
lijk tc maken.
DE SOCIALE QUAESTIE ONDER
VRIJZINIG-GODSDIENST1GEN.
Een rede van prof. Dc Louter.
Op initiatief van mr. F. C. M. Boenders, em.
predikant te Utrecht, had Woensdagavond in
Parkzicht te Amsterdam, een bijeenkomst plaats
van politiek-liberele vrijzinnig-goósdienstigen
ter bespreking van de moeilijkheden, in dc
kringen van den Ned. Protestantenbond aan
den dog gekomen door het meer en meer op
den voorgrond treden van socialistische her
vormingen onder de moderne voorgangers.
'Als inleider trad op prof. mr. J. d e L o u t e r,
die, schoon geen theoloog, meende aan ccn
plicht te voldoen door in dit mecrendeels theo
logisch gezelschap de brandende quaestic aan
ds orde te stellen. Spr. acht synthese meer
aan ooit ncodig en zal zich daarom zooveel
mogelijk onthouden ven bestrijding ven gods
dienstig gclijkdenkenden. Instandhouding der
céne, mo.orn-godsdier.stige organisatie is het
geen spr. beoogt. Ons optreden heeft een po
sitieve cn een negatieve zijde, 't Gaat niet om
den inhoud onzer theologische denkbeelden,
niet om den inhoud onzer religieuze voorstel
lingen, niet om de strekking onzer sociale of po
litieke overtuiging. Godsdienstzin is aan geen
maatschappelijken vorm gebonden en wordt
geverden onder kapitalisten cn proletariërs.
De positieve zijde onzer bedoeling is te pro
testeeren tegen de omstandigheid, dat de Ned.
Prot. Bond, die gesticht is op een ondogma-
tischen grondslag, ook wat het economische be
treft, nu wordt meegesleept door enkelen op
een terrein, ver buiten dat van zijn oorsprong
liggende en dat bovendien naar het gevoelen
van vele leden een zeer gevaarlijk terrein is.
Is niet bedroevend het recente optreden van
c:n man ols prof. Heering op een congres waar
dienstweigering cn internationaal socialisme de
inzet was Waar gaan wij heen, ols uit onze
kringen manifesten verschijnen, die een toon
beeld van verwarring opleveren en slechts ge
tuigen van volslagen gebrek aan historischen
zin? Van het hooge voetstuk eener zuiver
religieuze overtuiging wordt de N. Prot. Bond
neergesleurd cn verstoot men stichters en ge
trouwen in ruil voor nieuwe oanhongers van
twijfelachtig© waarde.
Wat thans geschied', is van onberekenbare
schade voor dan Bond. Wij moeten ons daar
tegenover aaneensluiten cn or.s ernstig voorne
men den eerctitel. van den Bord als centrum van
modern godsdienstig leven te doen eerbiedigen.
Wij moeten andersdenkenden tooncn, dat de
Bond en zijn leden godsdienstig zijn zonder
theologische of economische benepenheid of
besmetting onzer idealen door verontreinigende
elementen.
Het verwijt, van de andere zijee tegen ons
gericht, als zouden wij zijn conservatief,
wijst spr. af. H$t vloeit voort uit miskenning
van ons plichtbesef cn uit miskenning van dc
steeds wisselende behoeften onzer samenleving.
Dcor oaneenslu.ting en cndcrlingcn steun
kunnen wij samenwerken ter bestrijding van
wat wij zien als ccn afdwaling, gevolg van een
zijdige voorlichting en beoordeeling van onders
denkenden. Aaneensluiting zonder reglementair
verbond, door gednchtenwisseling in „de Her
vorming". Gestreefd worde naar oen rolverdec-
Hng, waarbij bevoegde leiders de onderdcrien
van het maatschappelijk probleem bchcr.dclon
uit zuivcr-godsdienstig oogpunt. Persoonlij/,
kunnen wij ook de jeugdbeweging bcinvioeden
tegenover den oenzijdigen invloed, welken zij
thans ondergaat. Spr. hoopt, dot bij de discus
sie, waaraan hij wegens hordhoorighcid niet zal
kunnen deelnemen, nog andere middelen zul'cn
worden aangewezen.
De voorzitter bracht prof. De Leuter onder
applaus der vergadering hartelijk dank voor
zijn inleiding, d!e een belangwekkende discus
sie uitlokte.
Prof. dr. H. 7. Groenswegen v.ensckt
zijn sympathie vit te spreken met het doel
dezer bijeenkomst. Ware de veixfodorir.j niet
cp zoo cngur.stlg tijdstip uitgeschreven (de
moderne theologen hebben twee vergaaermgs-
c<i n achter o?n rug), den zou do opkomst
veel grooter rijn, wart mr. Boenders oproep
vond in breeden kring weerklonk- Spr. acnt het
plicht te waken tegen het indringend misver
stand, alscf ernstig godsdienstig besef c;. con
sequent doordenken or.zer- beginselen zou moe
ten leiden, let socialism-. Niet hei vrijzinnig-
godsdienstig zijn. maar hst geloof in dc cl of
niet uitvcerbaorh.rid van het socialisme er. in
d? doeltreffendheid der soc. maatschappijleer
stempelt den vrijrinnig-godsok-nstigen r.l of
niet tot socialist. Dit geldt ook van de er.Jv/a-
peningstheorie en aücrlei andere vraagstukken.
Daartegenover moeien wij handheven ons gods
dienstig gemecnschapsbcwustzijn in het belang
van onze mcdern-gocsdiensthe richting. Hzt
doel acht spr. hei bost te bc,eiken c'cor tel
kens even beslist als bezadigd te getuigen ven
onze inzichten.
Ds. G. Hulsman (Den Haag) wil geen
vermenging van politiële cn godsoienst en acnt
de bestaande politieke 1 berole partijen (spr.
noemt vooral den Vrijheidsbond) voldoende.
De heer G. A. d e R i dd e r betwist dit laat
ste. Spr. ziet wel degelijk verband tusschcn on
ze godsdienstig levensbeschouwing cn ons po
litiek optreden. Dc liberalen hebben dit te veel
verwaarloosd en het is hoog tijd, dat de gods
dienstige liberalen de consequente toepassing
hunner denkbeelden eens gaan dooi denken.
Dit kon alleen in studiec'ubs of dergelijke. Met
aansluiting bij de politieke partij alleen komen
wij er niet. Het dsfcnsle-vrcagstuk bij'/, heeft
een sterke ethische zijde en daaromtrent moe
ten wij als liberalen tot klaarheid komen.
Mej. dr. E. C. van Dorp betreurt het dat
het economische het geestelijke in den Ncd.
Piot. Bond overwoekert. Het wereldlijke wordt
boven het religieuze gesteld en dot leidt tot
leerheiligheid Spr. gevoelt niet veel vcor
groepsvorming.
De heer L c m spreek; in gelijken geest,
waarna prof. E e r d m a n s als zijn verwach
ting uitspreekt, dat misschien van groepsfor
matie wol meer kracht kon uitgaan dan van
individueel optreden, al overschat hij do be-
ieeker.is ervan niet.
Nadat de voorzitter de verschillende opmer
kingen heeft beantwoord, wordt op voorstel
van ds. Dijkema besloten, een groep van bijv.
ccn tiental menschen te vormen, die de te vol
gen gedragslijn nader kan uitwerken.
NATIONALE TENTOONSTELLING VAN
BANKETBAKKERIJEN.
Hcdon te den Haag geopend.
De Nationale Tentoonstelling van Banket
bakkerij, Kokerij en aanverwante vakken
in den Dierentuin te Den Hang is heden
geopend.
Een beschrijving van het
geëxposeerde.
Zo geeft een denkbeeld van dc hoogte die
het banketbakkersvak reeds bereikt heeft,
in 't bizonder door de velerlei werkstukke^,
voor do wedstrijden in -verschillende groe
pen vervaardigd. Reeds lieden b.v. waren
er allerlei pièces-mcnties, verdeeld in vier
klassen, de eon al kunstiger dan dc andere,
torons, monumenten, van caramel getrok
ken suiker en beeldhouwwerk uit melis, van
chocolade cn couverture, een nougat en dra*
gout; daarbij waren meesterstukken van
boetseer- en modcllcerkunst. Met dergelijke
wedstrijden wordt den geheelen duur van
de tentoonstelling voortgegaan; ook voor do
kookkunst trouwens is de liefhebberij om
aan dc wedstrijden deel tc nemen, zeer
groot,
In de zaal en op liet toonccl zijn tezamen
een 70-tal stands ingericht, waaronder van
bekende firma's uit ons land.
Een groot aantal prijzen zijn beschikbaar
gesteld; behalvo de reeds genoemde is er
o.m. uitgeloofd een zilveren taartschcp door
den burgemeester van 's Gravcnhage, den
heer mr. J. N. A. Patijn, con verguld zilve
ren medaille van den Minister van Arbeid,
Handel cn Nijverheid, een zilveren medaille
van de Kamer van Koophandel cn Fabrie
ken te 's Gravcnhage, een ccrcbekcr van liet
hoofdbestuur der Ned. Banketbakkcrsvcr-
ecnlging.
Zullen de inzendingen van culinalren
aard, uit den aard der zaak het grootst in
aantal, in de eerste plaats de aandacht
trekken van ccn groot deel der bezoekers,
niet minder belangrijk is de op de galerij
ingerichte historische afdeeling. Deze is al
even interessant. Zc is verzorgd door den
heer D. S. van Zuiden. In den Gids van dc
tentoonstelling schrijft deze o.m.: „Wanneer
deze bijeengebrachte collectie vaklitteratuur
en voorwerpen voldoet aan wettige clschen,
die men aan een historische verzameling
mag stellen, dan dien ik in de allereerste
plaats ccn woord van dank te brengen aan
de Historische Commissie uit de Nedcrland-
schc Banketbakkers Vcreeniging die mij
door haar gedelegeerde den lieer A. Beukers'
uit Rotterdam op alle mogelijke wijzo mede
werking bood. Vooral do in hout gesneden
gietvormen voor suikerfiguren zullen onge
twijfeld de clou dezer uitstalling vormen.
Vol bewondering staan wij tegenover liet gc
duld, het kunstgevoel cn «Ie technische vaar
digheid Min die eenvoudige 17c en lSe eeuw
sche handwerkslieden die het verstonden
zooveel schoons uit 'cojp blok hout tc snij
den. Bizonder vestig, ik de aandacht van do
bezoekers op dc kus teel vormen, bot portret
van Michiel Adriaans/, de Ruytcr, dc wa
pens on de miniatuurrapnipics. Ook dc an
tieke spcculaasprcnturt met speciaal dc Ja
broer, "door Nicoïaas Beets genoemd in zijn
Familie Kegge, vraagt dc aandacht. De be
kende verzamelaar dc h&r'J. Ph. Peters uit
Rotterdam stond met groote bereidwillig
heid uit zijn verzameling ccn kcurcollcctic
af."
Dc Directeur van de Kon. Bibliotheek
stond ccmi aantal boekwerken, waaronder
zeer zeldzame, ai. Dc Archivaris van dc ge
meente VGravenhage heeft toegestaan, een
keuze te doen uit do onclcr zijn beheer
staande verzamelingen. De Directeur van
'den Dienst voor Kunsten en Wetenschappon
to Den Ilaag stelde ccu^r.ntal foto's ter bc
schikking.
In dc veelzijdige collectie zijn documen
ten, op het bakkersbedrijf betrekking heb
bend, uit 1G60, 1740, 1750. 17G7, 1788 alsmede
uit de vorige eeuw aanwezig. Er is con foto
win een document uit het Gemeente archief,
betreffende den St. Jan's Doelen del. 24 April
1580. waarbij een aantal personen zich Ver
binden om deel te nemén aan een maaltijd
tegen M stuivers behalve den wijn. Veel van
historische cn uil ander oogpunt merkwaar
dige menu's zijn er geëtaleerd. Van de Hof-
menu's b.v. ccn van'oen diner aan het Hof
van Koning Willem IH in 1858, van hot
diopdiner ter cere van Prinses Juliana op 8
Juut 1009, een zeer mooi door Isaac Israöls
getcckcnd menu van een diner Ier gelegen
heid van het huwelijk van eoi) dochter van
•Tosef ibraëls, een menu van een maaltijd
van den Ncd. Journalistenkring op 24 Juni
1S94, enz.
Dc tcntconstelüngs-GUIs bevat voorts o.m.
ccn inleidend artikel Van den algemcenen
secretaris den lieer J. M. Polak lo 's Gra
vcnhage.
EEN PROCES OVER EEN GEBROKEN
BEEN.
Een weigerachtige verzekerings
maatschappij veroordeeld rot be
tering.
In T920 had een aannemer te Zaltbommcl
het ongeluk door een val ccn been te breken;
de breuk genas niet en het been moest worden
geamputeerd. De aannemer was verzekerd te
gen ongelukl.cn bij de Eerste Ond. Aannemers
verzekering Mij.; deze weigerde uitbetaling der
vergoeding omdat zij beweerde, dot het onge
luk te wijten was ean drankmisbruik en voorts
omdat het niet genezen van de beenbreuk ge
volg mos van suikerziekte, waaraan de aanne
mer loed, doch tegen de gevolgen waarvan hij
niet v/as verzekerd. De aannemer stelde tegen
de Maatschappij een vordering in om hem
50CX) uit t'e betalen. De Zwolsche rechtbank
heeft c'eze vordering afgewezen. Voer het ge
rechtshof tc Arnhem hod een getuigenverhoor
ploels waarbij cok werden gehoord dc dokto
ren, die den eischer hadden behandeld. Naar
aonlelding van hun verklaringen heeft het Hof
bij de uitspraak vastgesteld, dot van drankmis
bruik niets was gebleken evenmin als van een
in ccnigszins ernstige mate lijden oan suiker
ziekte.
Het gerechtshof vernietigde het vonnis der
rechtbank, verwierp het verweer van dc ver-
zekcrings-Maatschappij en wees de vordering
toe om aan den eischer alsnog te betalen ccn
bedrag van 5000 met rcr.te cn kosten.
DE ONTROUWE MAKELAAR.
De rechtbank te Haarlem heeft behandeld de
zaak betr. de verduisteringen in het verkoop-
lokaal in de Bilderdijkstraat. Teceht stond de
54-jarige makelaar S., wien ten laste gelegd
werd: lc. dat h(j vcor een schilderij voor Mevr.
van S f 900 ontvangen had, tcrwyl hij afge
rekend had nlsof hij er op dc veiling niet meer
dan f 300 voor ontving, 2e. dat h(j voor J. J. M.
en do erven C. verschillende voorwerpen ge
veild had, waarvan hü bij de afrekening be
dragen van f 7G.75 en f 35 heeft achtergehou
den. Wat het eerste feit betreft, zei bekl., dat
h(j er door verschillende omstandigheden niet
toe gekomen was om de f 600, die Mevr. v. S.
nog moet hebben, af tc dragen. Wat de andere
feiten aangaat, erkende hij, dat hij op dc vei-
lingsljjsten do opbrengst van verschillende goe
deren verminderd had, waardoor de in de dag
vaarding genoemde verduisteringen mogelijk
waren.
Zyn vroegere zaalchef verklaarde, dat bekl.
cn ook hij zelf van meening waren, dat het
schilderij voor f 900 veel te duur vorkocht was.
Dc kooper had ook al uitstel van betaling ge
vraagd. Dc vrees bestond, dat zoo het gehoclo
bedrag uitbetaald zou worden, het schilderij
niet door den kooper zou worden af
gehaald en beklaagde een nadeel zou hebben;
de kooper heeft evenwel na eer.igo dagen het
volle bedrag betaald. Verder verklaarde deze
getuige, dat al sinds 1918 met opzet bedragen
van veilingen werden- verminderd. In dc vei
lingboekjes werden verschillende bedragen ver
minderd of doorgeschrapt, waardoor de totale
opbrengsten dor veiling verminderden en ook
minder rechten betaald behoefden te worden.
Sinds 1921 hield getuige zelf deze veilingboek
jes bij. Op een vraag van een der rechters
liudde het antwoord, dat deze knoeierijen alleen
aan beklaagde en hem zelf bekend waren.
De accountant, die op last dor justitio ccn
onderzoek nasr de administratie van het ver
kooplokaal had ingesteld, verklaarde, dat in
1923 op 20 veilingen f 2479 te weinig is af
gerekend, welk bedrag liep over 615 posten,
die verminderd zijn. Het totaalbedrag van het
in dit jaar geveilde was f 159.600. Er is even
wel ook gebleken, dat in 1923 f 228 tc veel
afgedragen werd aan andera verkoopen. Blijk
baar zijn dit vergissingen.
Hot O. M. zei, dat is gebleken, dat bekl.
sinds 1917 het in hem gestelde vertrouwen
schandelijk beschaamd heeft. Bovendien zijn
ook de notarissen benadeeld cn daardoor in
direct ook do fiscus. Een zware straf is noodlg.
Elsch 3 jaar gevangenisstraf met aftrek der
preventieve hechtenis.
DE VERKIEZINGEN IN DUITSCHLAND EN
DE DUITSCHERS IN NEDERLAND.
Bedrog met stembiljetten
Aan het „Berliner Tageblatt" wordt uit Ne
derland geschreven, cot con zclccro heer Paul
Ullrich te Amsterdam in de Ncdcrlondschc
bladen de Duitschcrs, dio op Hindenburg wil-
Jen stemmen, heeft uitgenoodigd om hun adres
op te geven. Het zou in de bedoeling van dr-
zen hoer hebben gelegen met de passen van
zijn landslieden nocr Bentheim tc reizen om
hom daov non tc melden, zoodot zij a.s. Zon
dag mee zouden kunnen stemmen. Het „BsrH-
ner Tageblatt" wijst er cp, dat Duitschers, die
in het buitenland wenen, geen stemrecht heb
ben cn dat men hier dus waarschijnlijk te doen
heeft met een bedrog op groote schaal met
stembiljetten
TOENEMENDE GEVAREN DER JEUGD.
Lezing von Mej. C. M. van Ooy,
Inspcctrice van Politie tc Am
sterdam.
Zeist. Gisteravond sprak Mei. C. M. van
Ooy, Inspcctricc van de Kinderpolitie to Am-
sterdam, in de Nieuwe Sociëteit over hot on
derwerp „Toenemende gevaren van de Jeugd",
daaj-tce uitgenocdigd door een breede kring
van Moeders uit verschillenden stand cn van
verschillende richting.
Mevr. Van Hoogstraten—Schoch opende dc
bijeenkomst en heette de tal: ijk j aanwezigen
weikom, inzonderheid Mej. C. M. van Ooy, er
aan herinnerende, dat, van welken maatschap
pelijken stand men cok zij, toch één ding do
mced?rs verbond, n.l. de liefde voor do jeugd
cn de zorg voor het opkomend geslacht. Hat
valt niet te ontkennen, dat de gevaren voor do
jeugd zijn toegenomen. De mecning hoeft
langzamerhand veld gewonnen, dat men wel
oen groot deel van dc opvoeding kon schuiven
op de schoei, de kerk en de maatschappij.
Het „laat-maor-locpen-systecm" heeft enorme
afmetingen aangenomen en velen huldigen do
mecning, dat de jeugd zoo spoedig mogelijk
zelfstandig moet zijn cn op eigen becncn moet
kunnen staan. Om over dit Idles te spreken,
kwam men samen om te vernemen, wat Mej.
Van Ooy hierover had te zeggen.
Mej. Ven Ooy, hierna het woord nemende,
zeide, dat zij de moeilijke taak eanvaard had,
te spreken over dc toenemende gevaren voor
de jeugdde jeugd, die te vroeg door do
ouders is losgelaten of aan de ouderlijke macht
zich tracht tc ontworstelen. De ouders bezit
ten een geestelijk kapitaal, dat langzamerhand
uitgegeven, wordt aan dc jeugd, maar wie dit
ni.'t goed weet te plaatsen, komt tot de ont
dekking, dat het verband tusschcn do ouders
cn de jeugd verbroken is; er komt een tijd
van- inzinking, waarbij den ouders de oogen
opengaan en de smartkreet geuit wordt „Redt
mijn kind, ik kon het nirt vasthouden 1"
Om zulken ouders rasd te geven, moet men
zeggen „Gij moet naast het kind gaan staan I"
of, wat nog beter is„Laat het kind naast U
gaan slaan I" Overlaad roo'n kind niet met
verwijtingen, -bedreig het niet met straffen,
enz., maar spreek de taal der gelijkheid in den
di psten zin van 't woord tn tracht vooral het
vertrouwen te winnen, cm zoodoende de meest
verborgen gedachten cn verlangens te weten
te komen.
In vroeger jaren zeidc men, dat de wilde
horen er uit moesten en rr.en dacht b.v. aon
ds studenten, die in hun studie-tijd dingen
deden, waarover zc later niet dan met spijt
terugdachten. Men liet deze jongelingen zoo
veel mogelijk vrij. Over de meisjes werd even
wel gewaakt, Ictdqt de geëmancipeerde vrouw
:n 't voetspoor van den man trad en b.v. de
meisjes na een dansavond ook loot thuis be
gonnen tc komen. Ze konden immers best op
tichzolf possen T Zoo zijn dc kinderen, zelfs
minderjarige meisjes, met dc toenemen o ge
varen vertrouwd gerockt. Een gevolg is na
tuurlijk hst toenemend wangedrag.
Of het zedenbederf in de laatste jaren is
toegenomen, doorovcr zijn £C<?n statistische
gegevens, dus kan hierover niets mot zekerheid
gezegd worden. Alleen kan men zeggen, dal
de ontucht meer schede aanricht dan de meest
geraffineerde dief. En evenmin als een flinke
vtouw de ontucht in hew huis duldt, zoo min
behoort de Overheid de ontucht te dulden in
den Stoot, moor moet m?r\ dio met wortel en
tak trachten uit te roeien.
Aan de vrouw de taak hiertoe naar vermo
gen mede te helpen cn met liefde cn geduld
kon zij veel bereiken.
Legio zijn de gevaren voor dc jeugd, maar
niemand weet, of 't bederf is to'genomen. De
prostltutio is ccn konkerbederf in de maat
schappij, moor deze zal verdwijnen, ols de last
tc zwoor wordt om door de maatschappij ge
dragen te worden. Eén der gevaren voor de
jeugd is de toenemende uithuizigheid van de
jeugd, welke in alle standen volt v.wr te
nemen. Natuurlijk zijn de toestanden in dc
maatschappij veranderd en kon men dc kinde
ren niet 7.co gemakkelijk in huis houden met
de ontwikkeling ven de spo'A en door dc ge
noegens van de fiets, enz. Men kan niet terug,
onmogelijk; men moet vooruit. Dat moet
volkomen begrepen worden en dan zorgo men
tijdig voor goede leiding. Tc Amsterdam is
opgericht hot jeugdleidersinstituut, dat dc op
leiding tt jeugdleiders ter hond neemt.
VC'H men dc gevaren voor de jeugd zooveel
mogelijk onschadelijk maken, begin dan reeds
dc opvoeding bij dc wieg, wont dear dreigen
reeds gevaren. Geef het kind regelmaat in
olies, geef het niet in alles toe, verwen het
niet, pas de zelftucht op u-zelf toe en durf
een beslist„Neen 1" te doen hooren. Zoo
wordt het kind reeds van af de weg opgovocd
in zelfbeheersching. Het leert reeds vroeg in
zien, dat niet alles bereikbaar is en het leert
er zich in berusten.
De tegenwoordige tijd kenmerkt zich door
een grooto mate van eerlijkheid in levens
uiting men toont zich, zooals men is. Vooral
iL*t het vnlkskind is d* klasse ontstaan, die
zonder werken aan den kost tracht te komen.
De jeugd, die onder moeilijken toest.-nd in den
huisclijken kring is grooter geworden, heeft
meer zin vcor 't leven, moar den zin en de
vreugde voor den arbeid is verloren. Zoo komt
men van zelf op den dienstbodennood. De
meisjes gaan liever naar atelier, fabriek of kon
toor, den d-vt zo vr dienstbde gaan. Voor een
grot deel drukt hier do schuld cp de vrouw,
die voor de jeugd iet genoeg gedaan heeft,
't Werk van do vrcuw is evenmoei ols 't werk
van d n man, maar tcoh willen de dienstboden
er niet nis dirrstboden uitzien, maar worden
zooveel mogelijk dc laatste pp oren van het
beroep verwijderd. Voor een deel is het hier
ook gebrek con eerbied voor het werk van dc
vrouw.
Cok dc bioscopen leveren, gevaren voor de
jeugd, die moor ol tc graog dc oppervlakkige
levens zou navolgen. Evenwel de behoefte ann
ccn bioscoop is cr lnten wc nu zoo veel mo
ge ijk zongen, de prikkelende films en de films,
die iemand z.g. blasé maken, tc weren. De
jeugd ziet zoo gioog zich zelf op hnor mcoist,
al blijkt dit don later vnlsche schijn te zijn.
De jeugd kon men vcrdecitn in 3 groepen
To in de over-epgevoede, 2o. in de 'gocd-
opgevoede cn 3o. in de verwaarloosd^ groep,
welke Inotslo onrustbarend groot is. Uit deze
verwaai'oosde jeugd komt vooral de prostitutie
voert. Aan dio jeugd zijn alle idealen ontnomen
cn zij streeft slechts oppervlakkig levensgenot
no; verlangend stoot zij tegenover 't leven,
waaraan zij rich tun vol overgeeft.
Ook de tegenwoordige, dc nieuwste dansen,
zijn niet meer de dansen van vroeger, teen men
den gullen, helderen loch hooide opklinken,
maar vormen door do houdingen cn de muziek
een gevaar voor dc jeugd Men ziet cp de 'ge-
richten geen levensvreugde meer. Dat de clubs
ook dc donsclubs, door hoogstaande tncnschcn
morton geleid worden, is duidelijk.
We kunnen cr slechts bij winnen, wanneer
we de jeugd den zin, de vreugde tot het 'n-
'irnsi ve leven weer bijbrengen. Daartoe moet
het kind naast ons komen stesn cn moeten wij
dc taal loeien verstoon tot het hert van het
kind tc spreken. Wc moeten niet vergeten, dat
wij mot onze inrichten in een vorigen t'jd le
ven, terwijl wo de tegcnwqprdigo opvattingen
niet begrijpen. Do gevarJfn ziin legio cn nmt
voldocndo bij ieder bekendzo bcdrci-en de
jeugd; steun daarom de jeugd cn geef hoar
do goeds leiding.
Na dezo boeiende lezing, werd pauze ge
houden, waarin een kopje thee geschonken
werd, waarna men in de gelegenheid was vra
gen to stellen opmerkingen maken, waor-
van door oen vijftal aanv/ezJgen gebruik werd
.gemaakt. De besprekingen betroffen het kam-
poeren, het dansen cn vooral het dienstboden-
vraagstuk. Tegen het kompectxn bleek men
geen bezworen to hebben, mits het onder goede
vcrontwoordelijke leiding p'aots vend en zbo-
veel moge'ijk in voldoend aantal. Kampeeren
zonder leiding is onvoorwonrdelijk nf te keu
ren. Over 't donsen werd nog gezegd, dst 't
jammer is dat onze mooie, oude volksdansen,
waarvan een groote, opvoedende waarde uit
gaat, in 't vergeetboek geroken. Het dienst-
bodenvroogstuk bleek urgent te zijn. Verschil
lende spreeksters vroegen 't woord of hadden
iets mede te deden. Vooral werd door ccn der
dames medegedeeM, dof de meisjes er eerder
tc«* zoucVn komen om dienstbode te worden,
indien ze meer ols 'gelijken in het huisgezin
werden opgenomen, don dat ze, zocals helaas
nog cl te veel gerchicdt, in ccn koude, onge
zellige keuken zich moeten vet velen en daar
door er spoedig toe komen d© stracf op te
gar.n. Bovendien kunnen do Huishoudscholen
ook vee! cn nuttig wc-rk verrichten hi?r toch
maakt mfcn van do kinderen personen di© aan
het hoe cn waorem denken. Zocdoendo breekt
de sleur en komt er afwisseling in ós betrek
king en krijgen de meisjes meer plezier in het
werk.
Aon het einde van dc besprekingen gekomen
bracht Mevr van HoogstratenSchoch dank
oen Mej von Ooy voor a'lcs wat besproken
was, hopende dat alles zei errgezet worden in
ÜcMo vcor ol, wat jong is. Wel hebben we in
Zoict een mocie Vakschool voor mei3jes, meor
we moeten niet stil zitten, doch moeten steeds
orbeiden om neg rr*?cr te krijgen voer do
jeugd.
