NUTSSPAARBANK
Varkensmarkt 9
DAMES
Profiteert van onze buiten
gewoon lage prijzen tijdens
onze uitverkoopdagen.
UIT DEN OMTREK.
RECLAMES.
Prijs 1—3 regels 1 1.53. elke regel meer 0.50.
Zi], die geregeld betalingen van het Rijk ontvangen
(Ambtenaren, Gepensioneerden, enz.) kunnen daarvoor
kosteloos gebruik maken van de bemiddeling der
Spaarbank, inlichtingen a. h. kantoorUtrechtschewegl.
Zie de spsciaïe étalage van 0113
Nieuwe Décor
KUNSTPLATEEL WERK
Lage prijzen. Grootc sorteering.
Aanbevelend:
H. BOKKING Jr.
Langestraat 80 Tel. 100 Amersfoort.
richten geven hoor vooralsnog geen aantel» KORTE BERICHTEN,
ding tot het nemen van bijzondere mautrege-
len tot bescherming van de Nederlandsche on- *cn cl?cra° iensibodc.
derdanen en van eigendommen van Neder- j De 30-jarige dienstbode F. M., in betrek-
landers in China. king bij de familie P. te Laren, heeft zich
Wel zijn voorbereidingen getroffen om, in- schuldig gemaakt aan ergerlijke vernieling
dien de toestand zulks noodig zou maken, Van een aantal kostbare kleeden, shawls, klce-
R.K. Staatspartij 28 19.326
R.K. Volkspartij 1 9.257
Anti-rev. partij 12 7.119
Staatk. Geref. P. 2 756
Herv. Ger. Staatsp. 30.276
De laatste had dus meer dan 75 pet.
Onmiddellijk konden nu van de partijen,
volgens de laatste wijziging der Kieswet als
hierboven vermeld, de communisten, Plotteion-
dersbond Braat, R.-K. Volkspartij, Vrijheids
bond (bijlijst) en de Staatk. Geref. Partij van
de lijst afgevoerd worden, omdot bij een toe
wijzing van een overschotzetel het op deze
partijen uitgebrachte gemiddelde aantal stem
men per toegekende plaats, minder don 75
pet. van den kiesdeeler zou bedragen.
Voor de rcst-zetels kwamen dan ook in aan
merking, nadat bij de eerste verdeeling reeds
90 zetels aan diverse partijen waren toege
wezen, de Herv. Geref. Staatspartij met 30276,
de S.D.A.P. met 27441, de Chr.-Hist. Unie met
27.841, de R.K. Staatspartij met 19.326, de
Vrijheidsbond met 10428, de anti-revolutionai
ren met 7119 en de Vrijz.-Dcm. Bond met
2011 stcmmenoverschot.
Er waren nu 97 zetels verdeeld, en het merk
waardige geval deed zich voor, hetwelk bij de
wijziging von de kieswet in 1923 in de rich
ting van het stelsel Hagenbach-Bischoff,
d'Hondt zelfs de wetgever niet verwacht heeft.
Het stelsel der gemiddelden moest thans
■worden toegepast en het bleek, dat de S. D.
A. P., R.-K. Staatspartij en Christ.-Hist. Unie
na toewijzing van nóg een zetel het grootste
gemiddelde aanwezen, zoodat aan deze par
tijen rechtens de drie nog te verdeden zetels
moesten worden toegewezen.
Het Kamerlid Mr. Dr. A. M.
Joekes.
Het pas gekozen Tweede Kamerlid mr. dr.
A. M. Joekes zal, naar de Tel. meldt, in ver
bond met zijn verkiezing op non-activiteit wor
den gesteld als administrateur van het depar
tement van arbeid.
Mr. H. Bijleveld.
In verband met zijn verkiezing tot lid dei
Tweede Kamer zal, naar de Tel. verneemt,
mr. H. Bijleveld aftreden als voorzitter van
den octrooiraad en als directeur van het bu
reau voor den Industrieelcn Eigendom.
TWEEDE KAMER.
LUCHTVAARTVERDRAG TUSSCHEN
NEDERLAND EN NOORWEGEN.
Ingediend is een wetsontwerp tot goedkeu
ring van het op 8 Januari 1925 tc 's-Graven-
hagc gesloten voorloopig luchtvaartverdrag
tusschcn Nederland cn Noorwegen.
In de memorie van toelichting wordt mede
gedeeld, dot in verbond met de instell.. van
een luchtdienst tusschen Nederland en de Scan
dinavische Rijken van de zijde Noorwegen aan
Nederland het voorstel werd gedaan de regels
voor het luchtvaortverkeer tusschen de beide
landen in een voorloopig verdrag vast te leg
gen, met welk voorstel de Nederlandsche re
geering zich heeft kunnen verecnigen, weshalve
8 Januari j.l. een zoodanig verdrag werd ge-
tcekend.
De inhoud komt in hoofdzaak overeen met
dien van de tusschen ons land en Groot-Brit-
tannië en Ierland getroffen voorloopige lucht
vaartschikking. Alleen wordt aangeteekend, dot
de onderverdeeling von de luchtvaartuigen in
het eene verdrag verschillend is van die in het
andere (art. 1). Terwijl nu het artikel aanvan
kelijk alleen noemde „les aéronefs privés",
wenschte de Noorsche regeering te doen uit
komen, dat ook luchtvaartuigen van door het
Rijk geëxploiteerde luchtdiensten onder het
verdrag zouden vallen. Daar het woord „privé
geacht kan worden te omvatten alle luchtvaar
tuigen, niet behoorende aan het Rijk, behoefde
dus naast de „aeronefs privés" nog slechts te
worden genoemd de oan het Rijk toebehooren-
de luchtvaartuigen, waarmede de luchtvaart als
bedrijf wordt uitgeoefend.
Die groep luchtvaartuigen is in het verdrag
aangeduid met „aéronefs d'Etat commercioux",
dat zijn dus Rijkshandelsluchtvaartuigen.
GOEDKEURING VAN EEN VERDRAG
TUSSCHEN NEDERLAND EN FINLAND.
Ingediend is een wetsontwerp, houdende
goedkeuring von het op 9 Maart 1925 te
's-Gravenhoge tusschen Nederland en Finland
gesloten verdrag tot regeling van do toelating,
alsmede de rechten, verplichtingen en immuni
teiten van consulaire ambtenaren der Republiek
in Nederlandsch-Indië, Suriname en Curasao.
In de memorie van toelichting wordt mede
gedeeld, dat de Finsche regeering eenigen tijd
geleden het verlangen' heeft te kennen ge
geven, met de Nederl. regeering een ver
drag oan te gaan tot regeling van de toelating,
alsmede de rechten, verplichtingen en immuni
teiten von consulaire ambtenaren der Republiek
in Nederlandsch-Indië, Suriname en Curasao.
Naar oanleiding hiervan werden onderhande
lingen met de Finsche regeering geopend,
welke er toe hebben geleid, dat overeenstem
ming wrd verkregen over den tekst van het
thans ter goedkeuring aangeboden verdrag.
Dc tekst van dit verdrag komt overeen met
dien von soortgelijke verdragen, gesloten met
Guatemala, Panama, Peru en Oostenrijk.
ALGEMEEN BURGERLIJK
PENSIOENFONDS.
Ingediend is een wetsontwerp, houdende aan-
vulling en wijziging van de begrooting von uit
gaven van het Algemeen Burgerlijk Pensioen
fonds voor het dienstjaar 1924.
In de memorie van toelichting wordt o.m,'
medegedeeld, dat gebleken is, dat het batig
saldo von den dienst T923 aanmerkelijk groo-
ter is don oorspronkelijk was geschat en dat
de meerdere ontvangsten wettigen de raming
von het onderartikel XXVI met 24,000,000
zoodanige maatregelen te nemen.
DE NEDERLANDSCHE BANK.
Het joorverslcg. Dividend 7
In het verslag van den President der Neder-
landsche Bank wordt o.a. het volgende mede
gedeeld
Twee gebeurtenissen van groote beteekenis
hebben op financieel gebied het wereldgebeu
ren in het ofgeloopcn jaar bcheerscht, te we
ten het herstel der economische orde in de
staten van Centraal Europa, waaronder ook
behoorde de schuldcnregeling voor Duitsch-
land aan de hond van het z.g. Dawes-report
en de teruSkeer tot een woorde-vosten sten- komst bleck het vontre rcc<i3 °v«!eden t* «tp.
daard.
dl-ngst ukken, enz. oan deze familie toebehoo-
rende. Zij heeft met een schaar een tollcos
oantol gaten in genoemde voorwerpen geknipt,
zoodat deze vrijwel waardeloos zijn geworden.
Waarschijnlijk is deze opzettelijke vernieling
als een wraakneming bedoeld.
Onder de stoomtram.
Het 6-jarig zoontje van Otto R. te Nieuw-
Amsterdam gerookte al spe'ende tusschen de
buffers van de stoomtram aldaar. Zeer ernstig
gewond werd het knaapje onder geleide von de
moeder per trein naar Zwolle vervoerd ter op
name in hef R.K. ziekenhuis aldaar. Bij aen-
Duitschland is er in October toe gekomen,
om naast zijn bestaande Rijksbank de z.g. Ren-
tebonk op te richten. De billetten van deze
bonk hebben tijdelijk kunnen voldoen oan den
eisch van een waardevastheid. Later kwam on
der leiding van president Schacht de nieuwe
Golddiscontobank tot stond, als resultaat van
overleg tusschen eenige circulatiebanken, op
initiatief van de Bonk of England o.a. met
medewerking van de Nederlandsche Bank,
welke eene participatie genomen heeft van
500.000 in het kapitaal.
Verder stond de Nederlandsche Bonk een
herdisconto-crediet van
opzichte van Nederland heeft de Golddiscon-
tohank ten slotte van dit crediet geen gebruik
behoeven te maken, terwijl het voorschot von
500.000 door de nieuwe Duitsche Rijksbank
op den 30en April 1925 is afbetaald.
Gememoreerd wordt de uitnoodiging, welke
de President ontving van de regeering van de
Unie van Zuid-Afrika om te zemen met Prof.
Dr. E. W. Kemmerer van de Princeton Uni
versity de Regeering von advies te dienen
over dc vraag van het herstel van den gou
den standoord, onafhankelijk van Groot-Brittan-
nië.
Deze vraag werd in bevestigenden zin beant
woord; op 12 Januari 1925 verklaarde de Re
geering van de Unie zich met het rapport te
kunnen vereenigen, waarop later stemmen op
gingen in het gemeenebest von Australië en
Nieuw Zeeland, om ook binnenkort tot den
gouden standaard over te goon, terwijl Conn-
do verklaarde feitelijk reeds tot het goud te
zijn teruggekeerd.
De besprekingen in Nederlandsch-Indië over
de onderlinge samenwerking van do Javasche
Bank cn de Nederlandsche Bonk in verband
met een terugkeer tot de goud-basis zijn van
den meest aangenomen aard geweest door een
Oneerlijk personeel.
Men meldt ons uit Maastricht:
De firma T. Lammeritz te Aken bemerkte
sinds zeven jaar, dot oan haar fabriek onafge
werkte naalden gestolen werden. Het aantal ge
stolen naalden bedroeg ongeveer 5000 gros.
Door de recherche te Maastricht zijn in ver
bond hiermede gearresteerd de meesterknecht
J. N. en de werkman H. P., beiden in dienst
der firma. Dc hoofdofnemer der gestolen naal
den J. v. W., nooimachinehondclaor te Maas
tricht, is eveneens gearresteerd. J. N. is leeds
f 10.000.000 toe; ten weer op vrije voeten gesteld. De directe schade
aan de firma toegebracht bedraagt ongeveer
3500.
School- en Kerknieuws.
ZENDING.
De Ned. Zendingsschool zal den 15den Juli
20 jaar bestaan.
te verhoogen.
Von dit bedrog kan ter voorkoming von over en Weer begrijpen.
]°°f van De Nederlandsche Bank heelt ook met de Ja-
15,863,525.98 worden belegd terwijl het voscW Ban!( samenfewerkt om de viottcnde
gereserveerd voor uitbetaling van schu]d van Je 0ost.,ndische koloniën naar In„
dië over te brengen. In de eerste helft van het
boekjaar heeft Nederland op financieel gebied
nog zorgvolle dogen gekend, welke deden her
inneren aan de ernstige tijden von 1924.
Toen over de Rotterdomsche Bonkvcreenigin-
gen minder gunstige berichten in omloop kwa
men, heeft hare Directie zich voor een nader
restant
pensioenen.
Door het ontslag van twee voste ambtenaren,
de vermindering van de salarissen en de ver
vanging van tijdelijk personeel door losse werk
krachten is op de onderartikelen I en Dl in
totaal over ruim 27,000 niet beschikt.
UITOEFENING ARTSENIJBEREIDKUNST.
Eindverslag is uitgebracht over het ontwerp
van wet tot aanvulling van da wet van 1 Juni
1865, regelende de uitoefening van de ortscnii-
bereidkunst, zooals die wet is gewijzigd bij
latere wetten. a
VEREENIGING VAN OFFICIEREN VAN DE
NEDERLANDSCHE LANDMACHT
In Utrecht is gisterenmorgen aangevan
gen de algemeene vergadering van de ver-
eeniging van officieren van de Nederland
sche landmacht onder voorzitterschap van
overste Bolken uit Amersfoort. Ddze
opende de goed bezochte vergadering mei een
woord van welkom tot de aanwezigen, spe
ciaal tot den vertegenwoordiger ven den mi
nister van Oorlog, kolonel O. Bueno <le Mes-
quita, en tot generaal Tcnne-:. „Het doet on
getwijfeld goed aldus de voorzitter om
in deze degen te entwaren, dat er neg velen
bereid worden gevonden cm behalve d:n mo-
rcelen steun von hun lidmaatschap, aan onze
vcreeniging tevens te schenken hun gaven van
geest en dc kracht van hun arbeid. Ondanks
alle hervormingen op verschillend gebied en
in weerwil van dc duistere wolken die zich
ten deele reeds boven hun 'hoofden ontlastten,
.blijven zoovele leden van ons korps zich ver-
overleg tot ons gewend. Gememoreerd wordt bonden gevoelen door een hechten band, mee-
de openlijke verklaring te dien opzichte aoor cn meer versterkt door gezamenlijk gedeeld
de Nederlandsche Bank gedaan. Aon de Rot- I ,ief ]ee^ door onderlinge aanhankelijkheid
terdomschc Bankverecniging werd tijdelijk een bewust cn of onbswusicn drang tot merer Ion
buitengewoon crct'iet in uitlicht gesteld. Zij of sloun over en weer.
heeft hiervon niet ten voile gebrui* behoeven ,aak van deix aanvoerder in den med-r-
NATURALISATIE.
Ingediend zijn wetsontwerpen tot naturali
satie van Bcrnhard Baruch cn 19 anderen cn
van Arthur Aronsohn en 20 onderen.
DE OEFENINGSDIVISIE NAAR DE
OOSTZEE.
Blijkens bij het departement van marine ont
vangen telegram is de oefeningsdivisie onder
bevel van den schout-bij-nacht K. F. Siuys op
de reis naar de Oostzee 1 Juli
gekomen.
te maken en die uit cn hoofde opgenomen
gelden zijn in betrekkelijk korten tijd weer te
rugbetaald. Door dit verloop von zaken is een
crisis, wélke in ons land had kunnen uitbreken,
gelukkig afgewend.
Het gemiddeld opereerend kapitaal bedroeg in
het boekjaar 1924/1925 401.549.980 tegen
388.003.399 in 1923/1924.
De metoolvoorrond op het einde van het vo
rig boekjonr 578.666.843 bedragende, ver
minderde met 53.139.098, zoodot het boek
jaar sloot met 525.527.745.
Het gemiddeld bedrag der bankbiljetten* in
omloop was in het ofgeloopen jaar ruim 27
millioen gulden lager dan dot van het vorige
Riga aan- iQar- Het hoogste cijfer was op 2 Mei 1924
1.049.995.625; het langste cijfer
van 25 Maart 1925 879.077.915.
P. J. DE SONNAV1LLE. f
Een bekend figuur in den Hoog.
Op 95-jorigen leeftijd is te Den Haag over
leden de heer Petrus Josephus de Sonnaville.
Deze heeft indcr.ijd in het openbare leven een
belangrijke plaats ingenomen. Veel is er te
danken aan zijn initiatief wat betreft dc ver
fraaiing van de residentie cn d: badplaats. O.a.
heeft hij den stoet gegeven tot den bouw van
verschiller.de hotels op Schcveningen, c.o. het
Hotel des Galeries cn het Grond Hotel, terwijl
hij daarnaast een belangrijk aandeel hceft fTe"
had in de totstandkoming van de Passage. Hij
is een dergenen geweest, die, gedurende den
bouw en de eerste jaren der agitatie, de Pas
sage-Maatschappij voor ondergang hebben be
hoed. Van 1884 of tot October 1917 heef*
de heer de Sonaville het voorzitterschap var»
den Rood van Beheer bekleed.
Ook verschillende andore zaken van publiek
belang zijn door hem fir.antieel gesteund, ter
wijl vele inrichtingen van publiek verkeer e.d.
zijn vo'-le belangstelling genoten. Zoo is hij
o.m. jarenlang commissaris geweest von het
Gemeentelijk Badhuis te Schevenirogen, dat m
,1882 aan de Maatschappij Zeebad is overge
gaan. Ook is hij president-commissaris geweest
van het Hotel des Galeries, commissaris van 't
Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen en
commissaris van Hotel de Witte Brug.
De ontslapene is meer dan 50 jaar lid ge
weest von de Witte.
NEDERLANDERS IN CHINA.
De regeering acht nog geen
bizonderc mootregclcn noodig.
Op vragen van het Tweede Kamerlid Snccck
Henkemons betreffende het nemen van maat
regelen tot bescherming van de Nederland
sche onderdanen en van eigendommen van Ne
derlanders in China, in het bijzonder te Sjang
hai, heeft de minister von binnenlandsche za
ken en landbouw, voorzitter van den raad van
ministers, geantwoord
De door de regeering ingewonnen ambtsbe-
ncn oorlog is aanmerkelijk verzwaart! uit
cogpunt van intellect cn persobnlijk initiatief;
steeds zwaarder worden de eisehen d!o zullen
worden gesteld. Verantwoordelijkheidsgevoel,
doortastendheid, 2e 1 f b eh e er s cjurg, zelfopaffc-
ring, maar bovenal zelfontwikkeling, dit a'le
zijn eigenschappen van geest en gemoed, die
de aanvoerder der toekomst cn dus in de eer
ste ploots de officier, zich ven stonde af can
zal moeten trachten eigen te maken. V7i' men
in d.er voege werkzaam zijn, zoo die de ar
beid het hoogste rendement afwerpt, dan zal
het hoe moeilijk ook toch noodzakelijk
zijn om zich zooveel mogelijk te onttrekken
aan den neerdrukkenden invloed van mote-
rieelc zorgen, opdat de geest zich ten volle
zal kunnen or.plcoien, cok in tijden van per-
soonlijke tegenspoed of in oogenb'ikken vun
dat
Het geheele winstcijfer^ over Qfg^loop-n leven, waarin men wordt bedreigd door het
boekjaar was 16.607.321.67. Het dividend j
bedraagt 7% (v. j. 8.6). Naar de bijzondere re
serve wordt overgebracht 12.000.000. Aan
den Staat wordt in totaal uitgekeerd
2.951.633.28 (v. j. 5.484.829.51).
EEN ZIEKENHUIS TE ALBLASSERDAM.
Een gift van f 100.000.
Dc h'cer Come'is Vroege heeft aan de ge
meente Alblasserdam gelegateerd IOC'000
voor den bouw van een ziekenhuis in deze
plaats.
DE HAAGSCHE SCHILDERSST AKING.
De voorstellen der patroons
verworpen.
Gisteren hebben do stakende schilders ver
gaderd. D: heer Docycs, te den Hang, de voor
zitter van den modernen bond, herinnerde
an het door den rijksbemiddelaar gedane
voorstel, tot beëindigen van het conflict. D:t
kwam neer op 1. Het landelijk collectief con
tract treedt weder in werking2. de partijeii
bereden zich in het najaar over invoering van
een tariefregeling voor 1926.
No deze conferentie was er een bespreking
tusschen de voorzitters van de werkgevers- en
werknemersbonden. Het resultaat hiervan was,
dat de hoofdbesturen der patroonsbonden
schriftelijk het volgende voorstel bij de gezel-
lenorganisoties indienden de patroons erken
nen de wenschelijkheid von een regeling voor
de werken in den nieuwbouw. Zij verklaren
zich bereid om, wonneer te dezen aanzien
overeenstemming is bereikt, de regeling in
den loop van 1925 voor den Haag in werking
te doen treden.
De beteekenis von een cn ander was dus,
dat er geen loonsverhooging zou komen, en dat
verder geen enkele der arbeiderseischen word
ingewilligd. De toezeggingen voor de nieuw-
bouwregeling waren van weinig waarde, omdat
dienaangaande concrete voorstellen ontbreken.
De vergadering heeft met groote meerder
heid de potroQnsvoorstellen verworpen.
spook ven een onzekere toekomst. Wij moe
ten bedenken dat wij officieren niet de eenige
slachtoffers von de gewijzigde maatschappe
lijke verhoudingen zijn, ir.oar dot wij dit lot
deelsn met vele cr.deren. Wij eieren ons t«*
wapenen met een dosis vnstboradznheid, zed
lijke krocht en meer algemeene kennis om 1cn
allen tijde het hoofd te kur.ncn bieden aan in
vloeden van buiten, die ons wellicht zullen
noodzaken om op andere wijze dan tot nu toe
den strijd om het bestaan Ie voeren cn aan
invloeden van binnen, oortspruitende uit een
meer of minder resolute gemoedstoestand, die
mL-chien ons innerlijk wezen zou benadzclen"
(Applaus).
De voorziiter deelde mede. dat volgens de
traditie een telegram van huid? is gezonden
non H. M. de Koningin, waarna hij het woord
gaf aan d n gep. generaal, mojeor J. C. C.
T o n n e t, die sprak over
Dc beteekenis van het leger
in dc maatschappij.
Aan zijn betoog is door ons het volgende
ontleend
In een weermacht komen alle krachten en
eigenschappen van ens vo'k tot uitir.g. Voor
een gced deel zijn zij var. matoriselen aard.
De beteekenis van die matericcle krachten kan
niet gauw te hoog worden aangeslagen, doch
het inslaan van voorraden blijft nog altijd mo
gelijk. Wat echter nergens te koop is zijn de
physickc cn de morcclc krochten, die het volk
in zich behoort te hebben en ede in hoofdzaak
de waarde van den man als strijder en van dc
weermacht als strijd werktuig bepalen. De be
teekenis van deze krochten is dan ook on
eindig veel groot er, dan die van de ma'e.izele
uitrusting en van de voltechnischc opleiding,
hoe waardevol belden ook zijn. Wel wordt
de hooge waarde der moreele factoren door
ons allen erkend, doch het is er nog verre van,
dat er bij de opleiding van dan soldaat vol
doende mede wordt gerekend De volksopvoe
ding is hier van greateT invloed. Immers tus
schen burger- en militaire derfden, hier over
zijn olie schrijvers het eens, bestaat hoogstens
een gradueel verschil. Liefd.e voor land en volk
eerbied voor orde, recht en gezag, gehoor
zaamheid; can moed, durf, volharding, plichts
besef, toewijding, vastberadenheid moeten door
een gezonde volksopvoeding evenzoo goed
worden aangekweekt als in het leger. Daarom
moet het voor ieder burger van beteekenis zijn
voor zijn volgend leven, wanneer hij deel heeft
uitgemeakt van het leger. Volk en leger staan
in onafgebroken wisselwerking tot elkaar.
De tijdgeest wil met de periode van het ge
wapende volk, wat men -zegt van het weer
bare volk, afgerekend zieh. Doch de oorzaak
schuilt ook door, dat net leger als opvoedings
instituut niet den onvolledig oan zijn hooge
roeping voldoet. Beter dan zich teleurgesteld
te tooncn over gemis of te kort non waardee
ring daarbuiten, is het dan ook om te trach
ten één der hoofdoorzaken weg te nemen; de
hond aan de ploeg te slaan en aan het volk
tc toonen, dat er een machtige strooming uit
het leger zelf komt, die verbetering wil.
Dc omstandigheden, waaronder het leger als
opvoedings-instiluut zijn roeping moet vervul
len, zijn niet gunstig te noemen. Om het ko-
rakter van een man te vormen, hem physiek
krachtig te make*;., hem vaktechnisch te vor
men, alles in 5.» maand is een zeer zware
eisch. De e'genlijke karaktervorming van den
aoldaat is echter geen specifiek deel von zijn
opleiding. Zij behoort bijkans onmerkbaar te
worden saamgevlochten met de vaktechnische
opleiding en de lichamelijke vorming. Voor
een deel geschiedt de moreele vorming ook
door beïnvloeding onderling, door zelfopvoe
ding in een geestelijk gezonde omgeving, waar
in een goed begrepen tucht heerscht, waarin
orde en netheid gekweekt worden en waar
voor alles hard en nuttig gewerkt wordt.. Een
dergelijke beïnvloeding der individuen, die op
voedkundig gunstig werkt, wordt echter bij en
kele onzer politieke partijen gevreesd. Deze
kazerne-vrees heeft den staat gedreven tot de
instelling der vooroefeningen, die tc veel op
ihet standpunt staan, dat de vaktechnische op-
leiding de geheele opleiding beduidt. Bij de
voorgeoefende soldaten is het somenhoorig-
heidsgcvoel juist te weinig ontwikkeld. Spr.
zou dc vooroefeningen liefst zien verdwijnen.
Voor hen, d.e vreezen, dat de van huis uit
meegebrachte religieuse overtuiging door om
geving met andersdenkenden in gevaar zou
kunnen worden gebracht, kan toch de gees
telijke verzorging gerustheid geven.
Er is geen terrein, waar leger en volk dich
ter bij elkaar zouden kunnen staan dan op
dat der lichamelijke opvoeding Toch is hier
verdeeldheid over te volgen stelsel. Spr. zou
één stelsel willen vcor allen en zou aan een
I centrale gymnostiekschool voor het geheele
I land meer waarde hechten dan aan een ex-
ciusief militaire school. Hij zegt dit met volle
waardeering van hat mooie werk in het le
ger verricht, maar van zijn standpunt gezien,
Jdat het lager een volksopvoedings-instituut zal
worden.
Het grootste bezwaar is op het oogenblik de
weinige actieve steun, dien het legerbelang
onder den invloed van de vredesbeweging bij
het volk vindt.
Als de militaire opvoeding in hoofdzaak
werkt door de duidelijke taal van het voor
beeld, dan zijn allen, die op deze wijst bewust
of onbewust tot den soldaat spreken, zijn op
voeders gewofden. Do beröcpscnderofficier is
volkomen O2' evenknio van den beroepsofficier.
Gradueel is cr eenig verschil omdat de be-
roeosonderofficier riet over de correctieve
middelen beschikt, die het noodzakelijke com-
I piement \an het systeem vormen. Spr. heeft
zich don ock nooit met een capilantenstelsel
willen vereenigen in dien zin, dat het alle on
derofficieren van het instructieve kader zou
nopen den dienst ra ccn beperkt aantal dienst
jaren te verlaten. De besten hunner moeten
j kimr.cn blijven doordienen. Eerste plicht is
•het do reserve-aanvoerders, meer in het bijzon
der de verlcfscfficieren, die even zoo goed de
duidelijke taal van het voorbeeld spreken, in
de moeilijkheden van de omgengskunst te vor
men. Zij staan daarbij voor de groote moei
lijkheid, dot hun ervaring ven den troepen-
dienst zich tot lut'.ele herhalingsoefeningen be
paalt.
Oplei .Ing van do reserve-aanvoerders in
omgongskunst, menschenleicing, of hoe men
het noemen wil, beschouwt spr. als het moei
lijkste deel von de opvoedende taak van den
beroepsofficier.
Niet alleen zelf goed officier-opvoeder zijn,
de beroepsofficier moet ook goede officier-op-
voeders kunnen kweeken.
Er is volgens spr. van het leger nog heel
wat meer te maken, dan wij op het oogenblik
bereiken. Hij stelt in deze tijdsomstandigheden
cn in weerwil daarvan den eisch van nog
meer arbeid en ^og meer toewijding. Het is
een gelukkig tijdverschijnsel, dat ollerwege ge
sproken wordt van voortgezette verming van
den beroeps-officier. De regeling thens door
hoogerhand gegeven staat cp de juiste basis
van zelfstudie en is vrij \*an e::omencultuuT.
Die eigenstudie gaat echter in hoofdzaak over
vaktechnische bekwaamheden, die weder
riet d? waarde voor de opvoedende taak be
palen. Wanneer ^spr. echter die vraag stelt, of
het inderdaad ons beroepsofficierekorps wel in
die mate aan orienteering ontbreekt op het
ten-ein der volksopvoeding, dat doordoor de
opvoedende kracht onvoldoende zou moeten
zijn, dan zou hij die vraag niet beslist ont
kennend durven beantwoorden. Hij is voor zich
zelf overtuigd, dat wij hier in de eerste en
voornaamste plaats voor een kwestie van wil
len zijn geplaatst. In een tijd, waarin nog steeds
het gevaar voor inzinking dreigt vraagt hij- het
zwaarste van de moreele kracht van het offi
cierskorps.
Wacht niet opleiding ven bovenaf, maar be
gint nog heden, ieder voor zich, met het stel
len ven hoogere eisohen aar. u zeiven. Want
het leger is niet, wat het kan en moet zijn. Het
legerbelang is in uw hand, want weet, dot het
beroepsofficierskorps moet staan en moet blij
ven ctaan, hoe ook de hvilitaire problemen zul
len worden gesteld en ontwikkeld, aan de spits
van elk militair weten cn kunnen van ons volk.
(Applaus).
De voorzitter dankte generaal-majoor
Tcnnet voor zijn interessante voordradht, die
de officieren heeft doen gevoelen dat hun
plichten in de eerste plaats Hggen in het in
nerlijke en dat men moet beginnen met arbei
den aan zichzelve.
In de niet openbare middagvergadering wer
den enkele huishoudelijke zaken afgedaan.