WIJNHANDEL J.A. SCHOT ERMAN Zn.
UITVERKOOPÜ
Gewas 1920 RAYMOND MACAU f 1.- f 40.»
Gewas 1920 St. EMILION f 1.40 f 56.-
Bel dan op No. 42
UTR. STRAAT 17 - Gevestigd 1878 - TELEFOON 145
SPORT MANTELS
Restanten ZOMER-JAPONNEN
Hebt U een
Taxi of Auto noodig?
KRACHTQVERBRM
RECLAMES.
Prijs 1—3 reccls f 1.55. elke rcrrel meer 0.50.
BIJZONDER AANBEVOLEN PER FLESCHPER ANKER
Wit en fantasie f 9.90
Spotprijzen
KORTER ARBEIDSTIJD
MEER ARBEIDSPRESTATIE
de Finnen, die gevallen zijn in den Vrijheids
oorlog van Aprjl 1918.
Daarna is het gezelschap de rondreis dooi
een groot deel van Finland begonnen.
DE LOONRAAD BIJ DE NEDERLAND-
SCHE SPOORWEGEN.
Publicaties in de pers ten
strengste verboden f
Men meldt ons uit Amsterdam
Naar wij vernemen is door den vertegen
woordiger der Directie, den heer Sariemijn,
het volgende voorstel bij den Loonraad inge
diend
„Het is aan de leden van den Loonraad ten
strengste verboden door middel van de pers,
inbegrepen de eigen organen der Vereenigin-
gen of Bonden, medcdeelingen te doen van
voorstellen en beraadslagingen, die in den
Loonraad in behandeling zijn of in behande
ling zullen komen, anders dan voor zooverre
het door het Bureau van den Loonraad te
verstrekken communiqué daartoe machtigt.
Ook hebben de leden van den Loonraad er
tegen te waken, dat dergelijke mededeelingen
in de Pers verschijnen.
Geheimhouding van de notulen is gebiedend.
Overtreding kan schorsing van het betref
fende lid van den Loonraad voor één of meer
dere zittingen tengevolge hebben, respectieve
lijk bij herhaling, vervollen-verklaring van het
lidmaatschap van den Loonraad."
EDO FIMMEN UIT ZWITSERLAND GE
WEERD.
Wegens communistische pro
paganda.
De Zwitsersche regcering.' heeft volgens do
Tel., een verbod tot verblijf in Zwitserland uit
gevaardigd tegen den secretaris van de Inter
nationale transportarbeiders Federatie. Edo
Fimmen. Deze heeft eenige dagen geleden in
een communistische vergadering te Bazel het
woord gevoerd en daarbij zijn hoorders aanbe
volen naar Russisch voorbeeld de dictatuur van
het proletariaat desnoods met geweld in te
voeren.
De Duitsche communist Bittel werd door do
politie te Bazel gearresteerd cn over de grens
gezet.
beurt het nu -dus ook bij de aanschouwelijke
historie door de gemeente vertoond.
Het moeras verdwijnt. Een grasland, gemid
deld één meter beneden het straatniveau,
een poldertje dus verschijnt. De evolulio
van vele eeuwen ondoorgrondelijke historie
blijkt tot enkele jaren gecondenseerd.
Nog acht jaar, en weer een volgende periode
der geografische geschiedenis van ons Vader
land wordt uitgebeeld: Een boerderij verschijnt
in het midden van den Dam, om opnieuw acht
jaar daarna door een daarop volgende periode,
en eindelijk, maar dat zullen wij niet meer
beleven door een daar passend modern,
grootsteedsch monument te worden vervangen.
Immers aldus B. en W.: „De Dam is niet „nf",
zoolang niet op het Damterrein een bebouwing
is gesticht, die in dit stadsdeel past."
Goddank! De illusie tenminste blijft
Of verleiden B. en W. onze verbeelding mis
schien met opzet de verwezenlijking dezer
illusie slechts in een verre, welhaast trans
cendentale wereld te zien. En is de verwezen
lijking veel meer nabij? Het plantsocnp'.an kan
een dreigende troef wezen, tegenover aarze
lende onderhandelaren. Maar wanneer deze dit
zoo, en dus niet ernstig mochten opvatten, zo'
het vorenstaande hun toch ook duidelijk ma
ken, hoe goed wij, na bijna een kwart eeuw,
nog een tijdje langer op een definitieve beslis
sing kunnen wachten, wanneer dit noodig is.
De beschrijving van het Damplantsocn z \f,
doet iets vermoeden in den trant der geter
rasseerde gazons met beplanting, zooals men
die in Fronsche en Engclsche parken zeer fraai
vindt. Een interessante opgave van plantsoen-
architectuur voor Amsterdams ondernemenden
tuin-architect: Na Fronkendaal de Dam!
HET VERVOEREN VAN KINDEREN
OP RIJWIELEN.
Een onverantwoordelijk be
drijf, dat nu in Zeeuwsch-
Vlaandcren menschenlevens
heeft gekost.
Het afschuwelijk ongeluk in Zeeuwsch-
Vlaanderen, dat twee menschenlevens kostte
en eenige menschen verwondde, is feitelijk
uitvloeisel van het onverantwoordelijk bedrijf,
om kleine kinderen mede op dc fiets te ne
men. t
Wij verbozen ons menigmaal, zoo schrijft
het Handelsblad zéér terecht, als wij zien, hoe
kleine kinderen, zuigelingen vaak nog, worden
meegevoerd op fietsen. Hef hotsen en botsen
van de rijwielen met hun dikwijls stijf op
gepompte banden over de kuilen, die op tal
van plaatsen in de bestrating der wegen lig
gen, moet wel een slecht effect hebben op de
teere constitutie van vele kinderen.
Hoe gevaarlijk het voor hen en voor ande
ren is, heeft het ongeluk van gisteren opnieuw
bewezen. Het is natuurlijk hard voor jonge ge
zinnen uit groote steden, dat zij alleen wanneer
zij de kinderen kunnen medenemen op de fiets,
kunnen genieten van de buitenlucht.
Indien evenwel de ouders zich ten volle re
kenschap gaven van de risico, die zij hun kin
deren doen loopen dcor dit vervoer, dan zou
den zij beseffen, dat hier veel meer wordt
gewaagd dan door hen aon genot en rust wordt
gewennen.
Hier is misbruik van vrijheid. Onder de hui
dige omstandigheden zijn de gemeentebesturen
onrnochtig te verhinderen, dat rijwielen inge
richt voor het vervoer van meer don één per
soon, voor dit doel worden gebezigd Wij ge-
looven niet aan de macht van de wet, om de
zeden te verbeteren en wij twijfelen niet, of
wonneer de mogelijkheid wordt geschapen van
een verbodsbepaling, zullen er wel ingenieuse
middelen worden gevonden, om de verorde
ning te otduiken. Ondanks alle afschrikwek
kende ongelukken hnndhanfd zich dit misbruik.
Onder deze omstandigheden verdient het wel
licht oanbeveb'ng het mogelijk te maken, dat
bij gemeenteverordening aan dit gevaarlijke
misbruik zekere perken worden gesteld.
Het is volstrekt nocdeloos en veel erger
leven cn gezondheid van kinderen te offeren
aan het onverantwoordelijk gebrek aan inzicht
van ouders, die aldus hun kroost cn anderen
in gevaar brengen.
HET CONFLICT BIJ DE MIJ.
„NIEUWE WATERWEG".
Alle werkwilligen ontslagen.
Gistermorgen zijn alle werkwilligen bij de
Scheepsbouwmaatschappij „Nieuwe Waterweg"
te Schiedam, ongeveer zestig man, ontslagen.
Het bedrijf ligt thans geheel stil.
DE SCHILDERSSTAKING IN
DEN HAAG.
De Christelijke en R.K. bonden
besluiten tot opheffing.
De christelijke en R.K. Bouwarbeidersbonden,
waartoe de stakende R.K. en Christelijke schil
dersgezellen te 's Gravenhage behooren, beslo
ten de voorstellen der patroons, waarbij een
tariefregeling binnen een maand in uitzicht is
gesteld, te aanvaarden en dus de staking op
te heffen.
Waar de adviezen der gezamenlijke hoofd
besturen der betrokken werkliedenorganisaties
luidden deze voorstellen aan te nemen, is te
verwachten, dat ook de moderne schildersge-
zellenbond, die Donderdag vergadert, tot op
heffing der staking zal besluipen. De staking
heeft met elkaar drie maanden geduurd.
EEN GASTVRIJE VILLA-BEWONER.
Zijn avonturen op en na de
kermis.
lEen villa-bewoner van het Spiegel te Bussum
was naar Zeist vertrokken en ontmoette in een
cafc den kellner F. met twee vrienden. Hij noo-
digde het drietal uit, mee naar de Naarder ker
mis te gaan. Hier geraakte het drietal en de
heer uit Bussum danig beschonken, waarop de
Busummer zijn nieuwe vrienden uitnocd'gde
den fuif voort te zetten in zijn villa. Den vol
genden dag vertrokken de gasten, die echter
niet vergaten het tafelzilver mede te nemen, be
nevens zes flesschen wijn, en een schilderij,
det zij van den wand haalden.
Toen de gastheer zijn roes had uitgeslapen,
bemerkte hij een en onder, en deed aangifte bij
de politie van zijn avonturen. Deze ontdek
te de ontvreemde voorwerpen te Zeist en arres
teerde 4e gasten.
VOOR DEN AMSTERDAMSCHEN
POLITIERECHTER.
Iemand die niet weet hoe oud
hij is I
Voor de Vacontiekamer der rechtbank te
Amsterdam verscheen gisteren een man, be
klaagd, dat hij in den nacht van 14 op 15 Mei
1.1. uit een perceel aan de Lijnbaansgracht een
rijwiel weggenomen heeft.
Presidc-nt mr. De Vos, tot beid.: Wanneer
is u geboren
Bckl.: In 1880.
Pres.: Wij kunnen wel aannemen, dat u ge
boren is in October 1862. Dat komt ook uit
met uw strafregister.
Bekl.: Dat kon nooit bestaan I
Pres.: Waarom niet
Bekl.: Ik was tien jaar toen mijn vader op
mijn linkerhand' het jaartal 1830 getatoeëerd
heeft.
Pres.: En toen heeft u zich in het hoofd
gezet, dat dit jaartal uw geboortejaar was. Maar
het was het jaar waarop u getatoeeëerd werd.
Weet u hcriemaal niet hoe oud u is
Bekl.: Ik ben 45 jaar.
Pres.: U is veel ouder. U is 62 jaar oud.
Bekl. ontkende het feit gepleegd te hebben.
Hij zeide den bewusten nacht thuis te hebben
doorgebracht. Toen de politie onmiddellijk na
den diefstal zich ten zijnent vervoegde, vond
zij de fiets in de bedstede staan. Bekl. beweer
de toen de fiets een week te voren gekocht te
hebben.
Het O. M., mr. Van Lier, wees erop dat
bekl. reeds 15 vonnissen tot zijn last heeft,
waaronder er een is van vier jaar. Hij eischte
veroordeeling tot \lA jaar gevangenisstraf.
Mr. Kold e w ij n wees er in zijn pleidooi
op, dot bekl. vriigesnroken zal moeten wor
den, omdat de dagvaarding als zijn geboorte
jaar 1880 vermeldt; omdat de identiteit der
fiets niet vaststaat en omdat niet bewezen is,
dat bekl. zich schuldig gemaakt heeft aan den
diefstal. Het perceel waar de diefstal plaats
had, was den bewusten nacht gesloten en toen
bekl. kort na den diefstal werd gearresteerd,
werd geen valsche sleutel in zijn bezit gevon
den. Hij moet dus op andere wijze bij het feit
betrokken zijn geweest, als heler bijv.
Subsidiair vroeg pi. voor bekl., die reeds
herhaaldelijk in krankzinnigengestichten ver
pleegd werd, een voorwaardelijke straf.
EEN VERGETEN AGENT.
No de schoolkinderen, de agen
ten. Waarom ook niet
Aan agenten van politie, die zulks wenschen,
wordt les gegeven in vreemde talen. Dit on
derwijs geschiedt op openbare scholen, bui
ten clc gewone schooluren.
Zoo werd ook gisteren les in de Engelsche
taal gegeven aan eenige politiemannen in de
school aan het Kortenbosch.
loen de les afgeloopen was, had een der
„leerlingen" ic-ts te vragen en bleef even ach
ter.
In dien tijd was de school echter vermoede
lijk door werkvrouwen, die meenden, dat alle
personen het gebouw reeds verlaten hadden,
gesloten.
De agent zag zich dus opgesloten.
Gelukkig kon hij zich beter redden dan
schoolkinderen, wien vóór hem ditzelfde over
kwam cn al spoedig had hij het slot van de
buitendeur gebroken en stond weer op straat.
RUMOR IN CASA.
Een vacant'ie-lrip van Alkmaar
naar Muidcrberg en hoe deze
verliep vanwege de frambozen
cn de bessen.
Uit Alkmaar kwamen ze, per boot. Als ik me
niet vergis, vormden ze een vereeniging* met
den innemenden naam „Vriendenschaar." Op
de boot was prima Bols verkrijgbaar en zoo
gebeurde 't, dat ze al braaf „in de olie" te Mui-
derberg aankwamen. Een lekker frisch bad
bracht sommigen wel is waar wat nuchterheid,
maar na 't bad werd alras de proef genomen,
of de Muiderbergsche klare legen de Alkmuar-
sche opkon, en zoo kwam van lieverlee de
vroclijkheid terug. Maar ziet, niet steeds is
zelfs de Vriendenschaarsche vriendschap be
steding van duur I Men werd 't oneens over
de gewichtige vraag, wat lekkerder jsfram
bozen op brandewijn of bessen op jenever. En
nu mag een Hollandsch spreekwoord wauwelen
van „over den smaak valt niet te twisten", ze
hadden maling aon alle Hollondsche spreek
woorden en een paar sloegen ei frisch op in.
De vriendschap was in „gram" verkeerd. De
een koos partij voor de frambozen, de ander
voor de bessen en een derde wou dc schoone
rol van vredestichter spelen, maar die was er
nog 't slechtst aan toe, want die kreeg van de
bessen- en de frambozenpartij op z'n gezicht.
Krukkeman blaakte van krijgslust, hij was om
den dood geen prof. Bloksche ontwapenings-
schurk dies trok hij z'n kruk, om zich* in den
strijd te werpen, maar door 't ontbreken van
den onmisboren stut verloor hij 't evenwicht.
Heldhaftig greëp hij bij gebrek aan een mes
een speld, viel met ware doodsverachting aan
en boorde zijn wapen een tegenstandster in 't
mol'igst deel baars lichaams. Een vredelieven
de juffrouw wilde haar strijdlustigen echtvriend
met zachtheid tot bedaren brengen, maar de
snoodaard greep z'n stroohced en sloeg daar
mee haar, wie hij eens liefde en trouw had ge
zworen, in 't gezicht.
Daar verscheen als spelbreker de politie, die
aan zooveel schoons een einde maakte en de
hoofdmannen meenam ter verhoor. Zoo leek
't voorwaar niets op een Alkmoarschc victorie,
't Ging nu naar 't electricitcitshuisj? voor voor-
loopige politie-bcrechting. De vrouw vnn een
der hoofdmannen zag 't gevaar, dacht aan
eleclrocutie en waande den lieveling haars har
ten reeds verloren, smeekte hartroerend om
ontferming en teruggave van haar eigendom,
ze had thuis twee kinderen, en een aan dc
borst, maar onze politie bleef onvermurwbaar
en 't recht had zijn loop, prcces-vcrbaal volg
de. En teen toog men, zoo lezen wij in de
Gooi en Eemlander, dia deze geschiedenis ver
haalt, vol sterken brandewijns Lootwaa'ris.
VOORTVLUCHTIG.
Dc politic verzoekt aanhouding.
Eenige dagen geleden is uit Winschoten ver
trokken, zonder orde op zijn zaken to stellen,
W. K., sedert enkele maanden uitgever van het
Advertentieblad Oostelijk-Groningen. De poli
tic zoekt K.f die van oplichting van gelden
.wordt verdacht..
BOSCHBRAND.
Met veel moeite gebluscht.
Gistermiddag, omstreeks kwart over drie,
werd de brandweer gealarmeerd voor een zwa-
ren boschbrond op het terrein aan den Kwee-
kerijweg, in de onmiddellijke omgeving van
„Klein-Zwitserland" te 's Gravenhage.
Arbeiders, die op de kweekerijen aan het
werk waren, bemerkten dat er tusschen de
dennen en sparren rook hing en stelden een
onderzoek in. Al spoedig bleek hun, dat zij
met een vrij ernstigen boschbrand te doen
hadden, die op drie verschillende plaatsen, die
op geruimen afstand van elkaar liggen, woed
de.
Direct waarschuwden zij de brandweer en
begonnen zelf pogingen in het werk te stellen
den brand te beperken.
Toen de brandweer ter plaatse kwam sloe
gen de vlammen hoog boven de boomen uit
cn liet het zich aanzien, alsof de geheele duin
helling, die eigendom is van het Staatsbosch-
beheer, een prooi der vlammen zou worden.
Aanvankelijk stond de brandweer machte
loos. Water kon niet gegeven worden, daar de
plaats zoo afgelegen is, dat er geruimen tijd
verloópcn moest eer het benood'igde materiaal
uitgerold was.
Men is toen dadelijk begonnen om met
schoppen en slaan met tokken den brand zoo
veel mogelijk te blusschen.
Een troepje H. B. S.ers cn eenige padvin
ders hebben 2ich daarbij zeer verdienstelijk ge
maakt.
De twee motorspuiten, die uitgerukt waren,
moesten ver van het terrein van den brand ver
wijderd blijven en men moest ongeveer 1000
Meter slang uitrollen, wilde men den vuur
haard bereiken. Toen men eindelijk water kon
geven was het gevaar al geweken en had men
den brand door scheppen zand en het graven
van geulen zoo al niet gebluscht dan toch ge-
localiseerd.
Nadat de vlammen gedoofd waren, was het
mogelijk het duinterrein te overzien.
Op drie punten was het vuur ontstaan en
daar men het gelijktijdig bemerkt had, ligt het
vermoeden voor de hand, dat hier kwaadwil
ligheid in het spel is.
Een oppervlakte van pl.m. 800 vierk. M. is
verbrand, waaronder een gedeelte jonge aan
plant.
De brandweer had nog langen tijd noodig
eer zij het terrein verlaten kon, daar steeds
weer opnieuw van onder de denne- en sparrf>
naalden de vlammetjes uitsloegen.
JEUGDIGE ROOVERS.
Wat zal de toekomst zijn
Een drietal knapen van ongeveer 16-jarigen
leeftijd hadden té Amsterdam ontdekt, dat in
oen winkeltje in de Nieuwe Nieuwstrnat een
toonbanklade was, waarin zich cenig geld be
vond. Een der bengels ging naar binnen,
schoof de lade open en nam den inhoud weg.
Deze beliep ongeveer 60, waaronder een
bankbiljet van 25 en een paar van 10. De
beide onderen stonden op den uitkijk. Nadat
de roof gepleegd was, verstopten ze het geld
in een rioolputje nabij de Beurs. De politie
kwam er achter en een rechercheur haalde het
geld te voorschijn.
Twee van de knapen gaan naar het Obser-
vatiehuis.
HET IN DE ZUIDERZEE GESTRANDE
JACHT.
Wederom vlot gekomen.
Het Zondagmiddag, tengevolge van laag wa
ter op den Mirdammerhoek gestrande jacht, de
kielboot Sewal van Amsterdam, op reis van
Enkhuizen naar Lemmer met een lecraar en
zeven jongens aan boord, is hedenmorgen om
vier uur door de stoomboot „Stad Wolsward"
vlotgebracht. Het jacht is behouden en zon-
averij te Lemmer binnengesleept.
KIND DOODGEREDEN.
Door een automobiel.
Tc Maastricht is een vijfjarig kind door een
automobiel uit Amsterdam overreden en di
rect gedood.
MAZELEN TE VELZEN.
De scholen gesloten.
In deze gemeente heerschen de mazelen zoo
sterk, dat zoowel van openbare als bijzondere
scholen alle klassen naor huis zijn gezonden.
School- en Kerknieuws.
SALAR1EERING VAN EXAMEN.
COMMISSIES.
Moeilijkheden vanwege de be*
looningen voor de examinato
ren.
Er heeft groot gevaar gedreigd, dat, tot
groot nadeel der betrokken candidaten, dit
jaar geen examens Wiskunde Midd. Onderwijs
KI cn K 5 gehouden hadden kunnen worden,
aangezien de minister op de nieuwe betalings*
voorwaarden geen examencommissie bij elkaar
kon krijgen, omdat de aangezochte herren
voor, het salaris pasten.
Gelukkig heeft echter, naar de „N. Ct.
verneemt, de persoonlijke inmenging van deft
minister van onderwijs vrucht gedragen en
hebben ook de hoeren van de commissie vooi
de examens KI en K5 >zich bij de algemeenq
salarisregeling voor examencommissies neer
gelegd.
TERAARDEBESTELLING W. P. TEN CATE.
In leven leerear aan dc Christ.
Kweekschool te Leiden.
Onder buitengewoon groote belangstelling is
op de begraafplaats Rhynhof te Leideny ter
aarde besteld het stoffelijk overschot van den
Keer W. P. ten Cate, in leven leeraar aan de
Chr. Kweekschool voor Onderwijzers aldaar en
lid van het hoofdbestuur der Christelijk Histo
rische Unie. A.an de groeve werd door velen
het woord gevoerd, o.a. dcor ds. Goedhart als
vriend, door den heer Krijger namens het
hoofdbestuur der Chr. Hist. Unie en de C. H.
Kamerfractie, dcor den heer Mulder namens
het bestuur en den heer Schaap namens da
leeraren der Chr. Kweekschool voor Onder*
v/ijzers. Voorts veerden nog het woord prof.
Van Nes, voorzitter van de gemeente-conv*
.vJA&.SCHOOLEMAN
^^'CLCCTPO-TCCHNlSCtt BUREAU
AMEESrOQET
^-SMALLe CVXOI2 TCLer 4523
HET HAARLEMSCHE DIACONESSENHU1S
Men gaat tot vergTOoting over.
Het diaconessenhuis te Haarlem zal worden
verbouwd en vergroot. Wanneer deze uitbrei
ding zal zijn tot stond gekomen, zal in het dia
conessenhuis worden opgenomen de vrouwen
kliniek aan het Wilsonsplein te Haarlem, direc
teur dr. P. Scheffelaar Klots, die na het over
lijden van dr. Westcrmen benoemd is tot gyna-
coloog van het diaconessenhuis. Dr. Scheffe
laar Klots blijft de leiding van de inrichting
behouden, die als afzonderlijke Johanna van
Lynden-Teding Berkhout-stichting blijft voort
bestaan.
VERVOER VAN VEE IN SPOORWAGENS
De zooveelste klacht over
ondoelmatig veevervoer.
Te ZwoTle werd Vrijdagavond de aandacht
van voorbijgangers getrokken door gekerm, dat
uit een der veewagens op het stationsemplace
ment opsteeg. Bij onderzoek bleek, dat zich in
een wagon een vijftiental stieren bevond, waar
van er twee met behulp van een neusring aan
het voertuig waren bevestigd. Tegen deze vast
gebonden beesten bonkten voortdurend de an
dere aan, wat gezien de wijze, waarop de dieren
waren vastgemaakt, een zeer groote kwelling
veroorzaakte. Een van de dieren kon nog juist
op tijd van den dood worden gered, terwijl een
ander beest reeds zieltogend neerlag. Het per
soneel erbarmde zich over de arme viervoeters
DE NEDERLANDSCHE JOURNALISTEN IN
FINLAND.
Een hartelijke ontvangst te
Helsingfors.
Het gezelschap Nederlandsche journalisten,
dat op Finsche uitnoodiging een studiereis gaat
maken in Finland, is Vrijdag te Helsingfors
aangekomen en bijzonder hartelijk ontvangen.
Aon de boot bevonden zich, behalve het be
stuur der Finsche journalistenvereeniging en
legatieraad Teslov, o. m. de Nederlandsche
consul Nifterik en de katholieke bisschop.
De Finsche bladen publiceeren welkomst
artikelen in de Nederlandsche taal.
's Avonds bood de Finsche journalistenver
eeniging een diner aan, waar de minister van
buitenlondsche zaken Idman, de Nederlandsche
gezant baron Sweerts en de consul mede aan
zaten. De gezant, de consul en gemeentelijke
autoriteiten zaten eveneens aan een maaitijd
aan, die het gemeentebestuur van Helsingfors
op II Juli gaf. 's Middags had minister Idman
een thee aangeboden. Aan de maaltijden zijn
zeer hartelijke toespraken gewisseld.
Zondag hebben de Nederlandsche journalis
ten een krans gelegd op het gedenkteeken vooi
DE DAM.
Het jongste plan.
Het jongste voorstel van het Amsterdamsche
gemeentebestuur met betrekking tot den Dam
wie kent in onze hoofdstad de Dam niet?
geeft de Telegraaf de volgende persiflage in
de pen:
Bijna twintig jaar geleden werd de eerste
Dam-prijsvraag uitgeschreven
Een Overzee-Instituut, een Volksgebouw, een
Café-Restaurant met Wintertuin, een Confectie
magazijn, een Winkelgalerij, een Mausoleum,
een Bijenkorf, een Hotel, ander Hótel, nog een
ander Hótel, weer een ander Hótel, enz., zijn
voor Amsterdams verbeelding reeds op hel
middenterrein neergezet.
De invloed was groot. Niet op het stadsbeeld.
Maar op onze taal en spreekwijze.
Wie spreekt nog van het bouwen van Lucht-
kasteelen? Dat immers duidt niets onvervul
baars meer aan.
Om iets aan te duiden, dat zeker vooreerst
niet, zooal ooit, gebeuren zal, spreekt men
tegenwoordig algemeen van bouwen „Op het
Middendamterrein".
Trouwens onze spreekwijze onderging den
invloed niet alleen. Wie zegt bijvoorbeeld in
Parijs nog „Batir des chateaux cn Espagne"?
Dat is oud-Fransch gewordenl Geheel gede-
modèerd. „Batir des butiments sur le Dam
d'Amstcrdam" heet het. nu. En de laatste
syllaben van deze spreekwijze geven een rhyth-
.rniek, die aan tam-tam muziek in een negerdorp
zou doen denken, wanneer er ergens ter wereld,
zelfs in het meest verdwaasde negerdorp, mid
denin zoo'n moeras, als in Hollands Hoofdstad,
^e vinden was.
Gij, die van fantaiseeren houdt, weest gerust!
Met pure illusionisme van het „Bouwen op den
Dam" wordt ook nu nog allerminst verstoord,
net bouwen blijftillusie.
Ruim acht jaar geleden kwam uit dfcn Raad
de raad: Demp althans het moeras.
Welk een domhcidl
Wie voelt niet dodelijk, dat dit raadslid geen
praehistorische studiën van ons vaderland had
gemaakt. Anders had hij immers juist het te
genovergestelde v/oord gesproken: Behoudt het
moerosl Opdat wij tenminste op één plek nog
een toestand weervinden, als waarin de oer-
bewoners dezer streken hebben geleefd. Hoe
veel tevredener zei men bij het zien daarvan
kunnen wezen met de kelderwoningen en grach-
tengeur van thans.
De overige raadsleden hadden zich blijkbaar
met zulke studiën wel beziggehouden. Zij be
hielden althans het praehistorisch natuurmonu
ment. Doch, het gebeurt meer bij geachor-
neerde collectioneurs zij weigeren gierig
het aan de gemeenschap te vertoonen: Een
schutting onttrok het aon aller behalve aan
der ratten cn straatjongens oog. En het
moderne verkeer dreunde, en Dickhout plakte,
rondom de broze wanden waarachter Neder-
lond-in-zijn-oertijd te slapen lag
Maar wij leven snel.
Na acht jaar wordt nu reeds een nieuw his
torisch tijdperk, cn zonder schutting er om
heer», midden op den Dam vertoond.
„De moerassen werden drooggelegd tot pol
ders, waarvan het oppervlak beneden het ge
wone peil was gelegen", aldus lezen wij in
onze kinderleerboeken enprecies zoo ge