u
i
Permanent Waving I
Rookt „OMZE JONGENS"
H. BOKKING Jr.
f MAISON VAM EIMEREN 5
Aanleg
Onderhoud
Beproeving
W-M-M 1 s-™g—SI
pjS.H. MASSA, Havik 41. Tel,292
wzwzmzzz
m
mzMZ&
9 WIJERSSTRAAT14 - TEL, 205 <5
REC_ r'FS.
Van 14 revels f 2.05. en e i vel meer 0.5ö
Li Onze Advocaat onderscheidt zich
door haar bijzonder fijnen smaak.
Zij heef! iets geheel eigens.
U kon; haar herkennen tnsschen
vele andere soorten.
Wanneer Uwen gasten onze
Advocaat offreert, zullen zij Uw ge
lokkige keuze waardeernn.
11
Overheerlijke 6 cent sigaarlS c.M.
lang (geurige Sumatra) per kist
van 50 stuks f 2.75. Alleen
Langestraat 80a
Amersfoort.
Haarkundigen
I WIJERSS TRAAT14 - TEL, 205 8
Amersfoort
Amersfoort 'Sg
richting van een adviesbureau werd ter fine
van rapport in honden gesteld van de com
missie bestaande uit de heeren Deenik, Hilver
sum Mulder, UtrechtVan Asselt. Arnhem
De Vries, Haarlem; Adam, Den Haag; mr.
.Van Rij, Amsterdam cn Bokhorst, Amsterdam.
De heer B. Knol, te Rotterdam, deelde een
en ander mcc'i? over dc „eet-meer-brood-cam-
pagno"
Spr. wees er op, dot het broodverbruik ia de
laatste jaren procentsgewijzc is gedaald. Pro
paganda voor toenemend gebruik van 't brood
is geoorloofd, omdat brood is het beste, goed
koopste en smakelijkste voedsel en gewenscht
in het belang der volksgezondheid. Deze propa
ganda behoort door de bakkers collectief to
geschieden. In Amerika gebeurt dat reeds, ook
in Engeland. In ons land wordt geen reclame
gemaakt voor brood, wel voor vele andere ar
tikelen, die het brooddebict schaden. Hoe een
goed doorgevoerde reclame kan werken blijkt
uit de beweging tegen het alcoholgebruik.
Eenige reclame woidt in ons land reeds ge
maakt voor broodgebruik, o.m. door de gist
fabriek te Delft, maar dat is een particuliere
reclame. Men moet hebben 'een collectieve re
clame, waaraan alle broodbakkers moeten mee
doen. Voor dat doel behoort een propoganda-
fonds te wordten gesticht cn een organisatie,
die de propaganda leidt. Spr. verwacht daar
van veel resultaat, al is het niet dadelijk.. Het
geldt hier een groot bakkersbelang.
Het Centraal Bestuur zal deze materie in zijn
eerstvolgende vergadering onder het oog zien.
Tot eerelid van dén bond werd benoemd* de
Keer N. Brons, te Amsterdam, die 15 jaar pen
ningmeester is geweest van U.B.O.
Namens dc leden van U.B.C. overhandigde
de heer Nintemnn den heer Stühle, voorzitter
van deze instelling, -de eeremedaille van ver
dienste van den Bond. Ook deze onderschei
ding werd aangeboden onder luide teekenen
van instemming der vergadering.
Namens een comité, gevormd uit de leden
van U.B.O werdeft den heer Stühle vier serre
stoelen, den heer Brans een halbank, den heer
Homoet, secretaris von U.B.O., een inktstel
aangeboden, terwijl mevrouw Tuinema, te Gro
ningen, dc bestuursleden van U.B.O. hartelijk
dank zeide voor hun belangeloozen arbeid
waardoor veel leed is verzocht.
Elk der begiftigden dankte.
Bij enkele candidoatstelling werd de heer
Fred. C. Stühle herbenoemd tot voorzitter, de
heer Meysen werd herkozen als lid van het
Centraal Bestuur. In dc vacature-Smitskamp
werd tot lid van dat bestuur gekozen de heer
C. Kuypers, te Leiden.
Na rondvraag werd de vergadering geslo
ten.
NEDERLANDSCHE ORGANISTEN-
VEREENIGING.
De Algcnxeene vergadering (c
Amsterdam.
Bovengenoemde Vereeniging hield Woens-
dag 29 Juli haar 36ste Jaarlijksche Algemeene
Vergadering in hotel „Krasnapolsky" te Am-
Sterdam.
Wegens ongesteldheid van den len voor
zitter W. de Vries (Nijmegen) werd de bijeen
komst geleid door den 2en Voorzitter Willem
Petri, van Utrecht.
Uit het verslag van den len Secretaris bleek,
dat de vereeniging wederom op een vruchtbaar
jaar mag terugzien o. m. viel een sterk stij
gende lijn te constatceren in de deelneming aan
de jaarlijksche orgel-examens der vereeniging.
Ook de bibliotheek kwam voornamelijk door
de aanzienlijke schenking van wijlen den heer
Jos. A. Verheijen tot grooteren bloei.
De penningmeester werd voor z'n gehouden
financieel beheer gedechargeerd.
De aftredende bestuursleden W. Petri
(Utrecht) cn J. F. Rootlieb (Amsterdam) wer-
dcn\herkozen, respectievelijk als -2c voorzitter
en Te secretaris.
Met groote voldoening was vernomen dat de
Bijzondere Kerkeraad der Ned. Herv. Gem. Ie
Amsterdam is teruggekomen van z'n ten vorigen
.jore genomen besluit, waardor het honoreeron
van de organisten dier Gemeente op den ouden
voet wordt voortgezet.
Aangenomen werd het voorstel, de Synoden
der Gereformeerde Kerk een adres te zenden,
inhoudende het verzoek over te gaan tot 't sa-
lariecren horer organisten over de ganschc
linie, daar het dienst doen „om-niet" het orga
nisten-ambt naar omlaag haaltde prestaties
van deze functionarissen hoe langer zoo meer
doet gaan in dalende lijn.
Als plaats voor de volgende Jaarvergadering
werd Arnhem aangewezen.
HOLLANDSCHE „PLEEGMOEDERS" TE
BOEDAPEST.
Een geestdriftige ontvangst.
Men seint ons uit Boedapest d.d. 30 Juli
Gistermiddag arriveerden alhier een 120-taI
Nederlandsche dames, die een bezoek kwamen
brengen aan hun pleegkinderen en hun ouders,
Gedurende den geheélen middag had in de
richting van het Ostbahnhof een opmarsch
van pleegkinderen plaats, die hun pleegmoe
ders kwamen verwelkomen en toen dezen arri
veerden konden zij, door de warme ovaties en
toejuichingen, zich ternauwernood een weg ba
nen door de menigte. Alle kinderen droegen
n rocd-wit-blauw vlaggetje. De vertegen-
voordiger der Regeering, Staatssecretaris
Szondtner, die zich aan het hoofd had ge
schaard van de talrijke aanwezige ambtenaren
en dames begroette de gasten en verklaarde,
dat de Holanders inderdaad een hemelsche mis
sie vervuld hebben toen zij de jonge generatie
van het diepbeproefde Hongarije liefdevol tot
zich lieten komen. Ook Pastor Johann Csisza-
rik richtte zich in hartelijke bewoordingen tot
de dames, waarna door een klein meisje na
een klein toespraakje een bouquet werd aange
boden. De gasten dankten voor de ontvangst
en lieten zich daarop aan de ouders hunner
pleegkinderen voorstellen.
DE KWESTIE TE GELEEN.
I Iet kruisbeeld weer op zijn
plaats.
Uit Geleen meldt men aan de „L. K." d.d.
gisteren
Gistermorgen konden wij aan het gemeente
huis een publicatie lezen waarbij de burge
meester bekend maakte, dat het van het kan
toor van den Rijksontvanger alhier verwijderde
kruisbeeld, wederom was teruggehangen op de
oude plaats.
DE GROOTSTE LICHTRECLAME TER
WERELD.
Een mooi stuk Nedcrlandsch
Industrie.
De Parijzennars kunnen thans eiken avond
van een fantastisch schouwspel genieten.
In strakke lichtlijnen, gevormd door guir
landes van duizenden gloeilampen, teekent zich
plotseling het machtig silhouet van den Eiffel-
toren tegen den donkeren nachthemel af, om
dan een oogenblik later in een luchtig kleed
van fonkelende sterren gehuld te worden. Dan
schiet een reusachtige, roode vlam omhoog,
waarna zich schitterend witte sterren vertoo-
nen, gevolgd door kometen met breeden gou
den straat, welke in de woorden „Citroen"
overgaan.
Was het tot nu toe de „Broadway" te New
7ork, waar de lichtreclames zulke gigantische
afmetingen hebben, zoodat deze zelfs een be
zienswaardigheid voor vreemdelingen bieden,
thans heeft Parijs, door op een even kunstzin
nige als doeltreffende wijze den, Eiffel-toren in
dienst der Reclame te stellen, de Amerikaan-
sche lichtreclame, zoowel in omvang als in
acsthetisch opzicht, verre overtroffen.
De geleidelijke overgang van sterrebeelden
en kometen tot letters van enorme afmetingen
(2T M. hoogte) i$ ongetwijfeld een buitenge
woon gelukkige oplossing van het zoo moei
lijke probleem om kunst en letter-reclame op
practische wijze te vereenigen.
24.000 Philips-lompen worden voor deze
b'chtreclame gebruikt. Voor de electrische lei
dingen waren 34 Kilometer kabel en 56 Kilo
meter draad noodig.
De technische moeilijkheden,- welke men
overwinnen moest, waren niet gering, te meer
waar het werk voor het grootste gedeelte op
duizelingwekkende hoogte geschieden moest.
De werklieden, die voor de montage op de
spits van den toren zorgden, verdienden dan
ook een uurloon van niet minder dan 250
Francs.
GIJZELING VAN SCHULDENAREN.
Gegevens omtTent de toepas
sing van dezen maarregel in
de laatste jaren.
Gelijk bekend is, kan nog steeds een schuld-
eischer een nalatigen schuldenaar tot betaling
noodzaken door hem te doen gijzelen, ten ge
volge waarvan de schuldenaar in een huis van
bewaring wordt ingesloten op kosten van den
schuleischer Veel wordt deze wijze van be
taling* afdwingen niet toegepast. De gevange
nisstatistieken geven eenige gegevens omtrent
de frequentie der toepassing. De laatst bekend
geworden cijfers zijn die over 1£>23. In de fre
quentie der toepassing kan echter een econo
mische indicatie worden gezien en als zooda
nig zijn de volgende gegevens niet zonder
belang
Het xotaal aantal gegijzelden bedroeg in
1919 tot en met 1923 resp. 80, 93, 117, T31
en 213 personen, welke getallen wel parallel
loopen met het slechter worden van den eco-
nomischcn toestand in de na-oorlogsche ja
ren.
Van deze 213 personen in 1923 werd ruim
88 percent gegijzeld wegen9 handelsschulden
De bedragen, waarvoor het instituut werd
toegepast, loopen zeer uiteen.
In T923 was in 16,9 percent der gevallen
de schuld beneden f 100, in 23,9 percent van
f 100 tot f 200, in 24,9 percent van f 200
tot f 500 en 34,3 percent van f 500 en meer.
In 1922 waren die percentages achtereen
volgens 11,5, 29,8 29,8 en 29,0.
In 1923 werden 211 personen uit de gijze
ling ontslagen tegen in 1922 131.
Lang duurt de gijzeling meestal niet. De
meeste schuldenaren schijnen, wanneer het in
derdaad tot de gijzeling is gekomen, die als
zoodanig onaangenaam te ondervinden, dat zij
er maar heel gauw weer vrij van trachten te
komen.
In 1923 maakte 25,6 percent er na mindei
dan een dag een einde aan, 16,6 percent
bracht één dag in de gijzeling door, 15,6 per
cent herkreeg de vrijheid na 2 tot 5 dogen,
27 percent hield het uit van 6 lot 14 dogpn,
10,9 percent verbleef van 15 tot 30 dagen
en slechts 4,2 percent rekte het van 1 tot 6
maanden. Langer dan 6 maanden verbleef nie
mand in de gijzeling, wat tegenover den wet
telijk geoorloofden termijn van vijf jaren kort
mag genoemd worden.
De redenen van ontslag zijn verschillend.
24,2 percent werd ontslagen met toestem
ming van den schuldeischer en kwam een
transactie tot stand tusschen schuldeischer en
schuldenaar, 1,4 percent kwam vrij zonder
eenige betaling ofvoldoening, 28,4 percent
der gegijzelden betaalde integraal cn kwam
daardoor vrij, 30.8 percent werd ontslagen we
gens faillissement van den schuldenaar, in 1.4
percent der gevallen moest de directeur van
het huis van bewaring ontslaan, omdat de
schuldeischer niet longer verkoos de onder
houdskosten te voldoen en in 3.5 percent werd
ontslagen om andere redenen.
Het met de gijzeling beoogde gevolg werd
dus bereikt in 34 percent der gevallen gedeel
telijk, in 28 percent der gevallen geheel en
wanneer men de faillissementsgevallen mede-
rekent. werd gedeeltelijke betaling verkregen in
ruim 64 percent d'er gevallen. (Vad.)
ZUIGELING EN TROUWBOEKJE.
Een half jaar lang van het
wereldburgerschap verstoken.
't Was 'n zeer gezonde zuigeling, die de
redactie von dc Telegraaf kwam opzoeken
op den arm zijner moeder. Het kind was zeer
normaal, dc moeder dito, en toch was de jeug
dige wereldburger nog niet in het trouwboek
je ingeschreven, hoewel de geboorte reeds een
Ivalf jaar te voren had plaats gehad. En dat
vor>d de moeder en ook de voder een sohnnde,
en ze liet diverse getypte vellen zien van ad
vocaten, deurwaarders, rechters en officieren
van justitie. AI deze autoriteiten zijn namelijk
bij de geboorte te pas gekomen. Waarom
Omdat een der verpleegsters van de Vroed-
vrouwenschool, waar 't kind geboren was, ver
geten hod hiervan binnen den wettelijken ter
mijn aangifte te doen, en het gevolg hiervan
was. dat de geheele rechterlijke machine in
werking moest gesteld worden met getuigen-
verhooren, processen-verbaal, handteekeningen
en „voorgeleide" van den jonggeborene. En nu
na een half jaar eerst, nu olie papieren in orde
zijn, kon dc aangifte plaats hebben op het
bureau van het bevolkingsregister.
„Nu gaan wij je aangeven", zeide de moe
der tot den zuigeling, die bedenkelijk keek,
want hij was al op 23 Januari geboren
Bovendien was hij al zoo lang in twijfel over
het „to be, or not be".
Zoo kan een vergeetachtigheid onaangename
gevolgen hebben.
EEN RIJKE FANTASIE.
De Spijbelcar-fietsendicf.
De bekende kinderdichter Hieronymus van
Alphen moge 'dan wat de neigingen betreft vnn
een Cornel is-die-ecn-glas-gebrok en-had, een
eeuwige waarheid verkondigd hebben, zelfs
ook r.og met het zoete Jontje-dat-pruimpjes-
zag-hangen, doch zeker niet toen hij dichtte
„Mijn loeren is spelen". Een Cornells, die pro
beert „de stukken te versteken en geen raad
weet" is van alle tijden en Jent je, die „omdat
Vac l'er 't hem verbood" geen pruimen plukt,
is, hoewel een uitzondering, bestaanbaar, doch
een kind dat in ernst spelen leeren en leeren
spel noemt, is eenvoudig in onzen tijd .onmo
gelijk. Voorbeelden te over.
S. een leerling van de school aan de Scha
penstraat te Hilversum heeft op een eenigs?-
zins eigenaardige doch duidelijke wijze aange
toond hoe ver leeren van 9pelen afstaat en
waar men zelfs toe komen kan als men in het
eerste geen zin heeft:
Maondajmidag ging de 13-jarige jongeman
naar school, d.w.z hij verliet de ouderlijke
woning en keerde daarin terug op een tijd, dot
vader cn moeder konden beseffen dat er iets
bijzonders gebeurd moest zijn en dat zoontje
lief in ieder geval niet cp school geweest was.
Doch hoe groot was hun schrik, toen ze hoor
den wat den jongen overkomen was I
Dicht bij school was een Huizer vischboer
met een fiets op hem afgekomen. De man had
een grooten snor en een ringbaardje. Plotse
ling pakte hij den kleinen jongen beet, legde
hem de hand op den mond om hem het
schreeuwen te beletten en bond hem met een
koord op de fiets vast. Teen sprong hij zelf
op het zadel en reed met zijn gevangene weg.
„Ek deed alle moeite'om los te komen, maar
't lukte niet; ik zat vast en de kerel hield
steeds de hand op mijn mond, zoodat ik ook
niet om hulp kon schreeuwen. We reden over
Busstrm naar Huigen en daar zag ik pas kans
te ontsnappen toen de kerel een oogenblik
niet op me lette".
Moeder was ellendig over wat er met haar
jongen gebeurd was en had kunnen zijn ge
beurd. Vader was woedend dat dergelijke din
gen gebeuren konden. Daarom deed hij direct
aangifte bij dc politie.
Dc inspecteur, die het verhaal aanhoorde,
vond het weinig geloofwaardig dat de „kevel"
met een jongen gebonden en wel door Hilver
sum, Bussum ert Huizen had kunnen rijden,
zonder dat iemand gemerkt had dat het kind
niet mee wilde.
,,'t Is toch hcusdh waar, meneer", zei de
jongen, „niemand heeft het gezien".
Daarop' gaf hij een beschrijving van den
wTeeden kinderdief, van den weg dien deze ge
nomen had enz.
,,'t Kan niet", zei de inspecteur.
,,'t Is toch heusch waar," hield de jongen
vol, v»
„Jongen je liegt", uc'\ de inspecteur, maar
de kleine S. keek hoj.. recht en eerlijk in de
oogen en hield op wa. icopigen toon vol
.Meneer al zet u ee.. miljoen plicssiegenten
vóór ttte, die allemaal __ggen dat het niet waar
is, dan zeg ik todh dat het wèl waar is, waM
het is heusch waar".
Teen moest het arm slachtoffer vertellen
hoe hij teruggekomen was. „Op de fiets van
een vriend, dien hij Oi.iirvoette".
De vriend werd op het politiebureau geroe
pen 't was inmiddels reeds den volgenden
dag om te getuigen.
Tc Heb je niet op de fiets gehad", zei de
vriend.
„Wel waar, je liegt", zei S.
„Nietes!"
„Welles!"
S. hield vol; met den moed der wanhoop Ver
dedigde hij zich, hoewel hij den grond onder
zijn voeten voelde wegzinken, totdat hij na een
verhoor von bijna een dag, door het mandje
van zijn leugens zakte.
„Nee, 't is niet waar".
Toen vertelde hij, dat hij geen zin had gehad
om naar school te gaan, dat hij toen langs de
Vituskerk was gewandeld en daar een dames
fiets had zien staan.
Hij had die fiets weggenomen en was er mee
den kant van Bussum uitgereden. Langzamer
hand begon hij toen te beseffen, dat hij wel ge
pakt kon worden wegens rijwiel-diefstal en liet
de fiets toen in een boschjc bij de van Hengel-
laan liggen. Om te verklaren dat hij niet op
school geweest was. had hij toen dat verhaal
maar opgedischt.
Berouw ovct zijn leugens had hij weinig,
eerder het tegendeel.
„G. en E."
KORTE BERICHTEN.
Ontrouw postambtenaar.
De kantoorbediende 2e klasse der posterijen
M. C. K., is te Rotterdam aangehouden. Hij
wordt er vp.n verdocht, op adreskaarten van
postpakketten reeds gebruikte postzege's van
e^n gulden te hebben geplakt, in pleats van
ongebruikte, waarvoor de afzenders hem het
geld ter hand stelden. In totaal zou hij zich
op deze wijze reeds 200 hebben toegeëigend,
welk geld hij zou gebruikt hebben om kaste
korten aan te zuiveren.
Uitgeleverd.
Eenige maanden geleden hebben twee Bel
gen te Antwerpen een outo gestolen, waarmede
zij over de Nederlandsche grens wisten te
komen. Intusschen werd de diefstal ontdekt en
werden pogingen aangewend de dieven in han
den te krijgen. Dit gelukte te Moerdijk, waar
onze politie, E. H. D. en L. H. arresteerde en
de auto in beslag nam.
De auto werd aan de grens aan de Belgische
politic-autoriteiten afgegeven en de beide Bel
gen werden voorloopig te Breda in verzekerde
bewaring gesteld in afwachting van nadere in
structies.
Ingevolge verzoek van de Belgische justitie
zijn zij door de marechaussees onder Nispen
aan de Belgische gendarmerie uitgeleverd.
School- en Kerknieuws.
HET 250-JARIG BESTAAN DER PORT.
ISR. SXNAGOGE.
Historische bijzonderheden.
Men meldt ons uit Amsterdam: Het 250-ja-
rig bestaan van de Synagoge der Portu-
gccsch-Israëlitische Gemeente te Amsterdam
is gisteren feestelijk herdacht.
De herdenking heeft plaats gehad met even
grooten luister, 'als toen het solide gebouw
nu 2l/s eeuw geleden, in tegenwoordigheid van
het bestuur der stad en vele andere autoritei
ten is ingewijd. Althans de secretari-. der Port.
Isr. Gem., dc heer A. J. Mendes da Costo deelt
ons daaromtrent in zijn historische beschrijving
interessante gegevens mede.
Aan deze gegevens kunnen wij de volgende
bijzonderheden omtrent den bouw der Syna
goge ontleenen
Oorspronkelijk werd door de Portugcesche
Joden te Amsterdam als Synagoge gebezigd het
op de voormalige Houtgracht thans Waterloo**
plein gelegen gebouw „De Herschepping".
Door de toeneming van het aantal Portu-
geesche families, dat zich te Amsterdam ging
vestigen bleek dit gebouw echter over niet vol
doende ruimte te beschikken. Door eenige ge
meenteleden werd toen, in 1670, het plan ge
opperd een groote Synagoge te doen bouwen.
Een boeiende predikatie van den toenmaligen
Chngam (Opperrabbijn), Aboab had tot ge
volg, dot door enkele gemeenteleden onmiddel
lijk voor bijna 40.000 werd ingeteekend. Op
12 December van hetzelfde jaar werd aange
kocht het terrein, waarop vroeger de St. Antho-
niespoort stond. Het had een oppervlakte van
67.987 vierkante voet en de prijs bedroeg 10
stuiver per vierkante voet, zoodat de koopprijs
in totaal 32.993.10 bedroeg. Kort daarop kon
tot den bouw worden overgegaan Op 15 Sje-
bath 5431 (1671) werd het door den architect
Elias Boumon ontworpen plan goedgekeurd.
Op den 6en Ijar 5431 (17 April 1671) kon de
eerste steen gelegd worden. Men deed zulks aan
iederen hoek van het gebouw, zoodat vier
eerste hoeksteenen geplaatst zijn. Toen ons
land in 1672 in den oorlog met Frankrijk ge
wikkeld was, moest de bouw tijdelijk worden
stopgezet. Eerst in 1674 toen de vrede met
Engeland gesloten was, werd het werk hervat.
Binnen 5 jaren, nadat de eerste steen gelegd
was, kon de plechtige inwijding met grooten
luister plaats vinden.
Dit geschiedde op Vrijdag 10 Menachem
5435 (2 Aug. 1675) in tegenwoordigheid van
het Stadsbestuur en vele autoriteiten. Talrijk
waren de geschenken, die in die dagen door
de gemeenteleden werden aangeboden. Ook in
latere jaren gaven de gemeenteleden door het
schenken van fraaie kunstvoorwerpen ter op
luistering van den Eeredienst, blijk van hunne
belangstelling, met het gevolg dot in deze da
gen nog, de gemeente vele kerksieraden bezit
van groote kunstwaarde, welke thans nog bij
den Eeredienst worden gebruikt.
In de Synagoge is tot op den huidigen dog
nog het I7e Eeuwsche karakter bewaard ge
bleven. Steeds wordt er door het kerkbestuur
voor gewaakt, dot daarin geen verandering
komt. Zoo zal men de kaarsenverlichting, die
ccn eigenaardige Wijding aan het gebouw geeft,
nimmer willen vervangen door eenige moderne.
De herdenkingsplechtigheid.
Algemeen heerscht er bij de Portugeesche
Joden groote feestvreugde en vandaag aan
schouwen zij met trots hun aloud kerkgebouw.
Het ziet er binnen uit als op de feestdagen
cn op het binnenplein is een mooie versiering
van planten en bloemen aangebracht. Boven
den hoofdingang prijkt een vergulde pelikaan,
het wapen der jubileerende gemeente. In de
Synagoge is bij de entree een gazon geplaatst,
waarop de jaartallen 5455—5685 in witte
bloemen vermeld staan. (Het jaar der inwijding
cn het jaar van het jubileum von heden). Do
wanden van de kerk zijn behangen met goud
leer, waarmede de Synagoge ook op hooge
feestdagen getooid is. Verder zijn in het midden
de banken verwijderd en vervangen, door stoe
len, waarop de genoodigden ploats nemen.
Een speciale tribune is gebouwd, waarop zich
het koor en het" orkest opstellen. Als omstreeks
twee uur de leden van de Port. Isr. Gemeente
zich ter kerke begeven, om getuigen te zijn
van de plechtige herdenking, heeft reeds enke
le uren tevoren een min of meer officieele sa
menkomst plaats gehad in de vergaderzaal van
den Kerkraad. Daar heeft eerst de feestcom
missie het Kerkbestuur gecomplimenteerd met
het feest cn daarna zijn verschillende souvenirs
aangeboden, o.a. een huldeblijk van de gemeen
teleden, vormende de restauratie van de verga
derzaal. Verder zijn twee tapijtloopers ge
schonken voor de trappen van de Heilige Arke,
alsmede een zilveren kan voor het gebruik bij
het eindigen van den Sabbath en bij huwelijksin
zegeningen. Dat het overhandigen van al deze
geschenken gepaard is gegaan met het wisse
len van de allerhartelijkste toespraken, be
hoeft geen betccg.
De eigenlijke officieele herdenking heeft in
het Kerkgebouw plaats gehad en zooals ge
meld is de aanloop, van de feestgangers
reeds om twee uur begonnen. Voor de samen
komst in de Synagoge heeft he,t Kerkbestuur de
genoodigden in de vergaderzaal ontvangen.
Tot hen behooren ojn. Jhr. Ch. Ruys de Bee-
renbrouck, jtijdelijk voorzitter van den minis
terraad mr dr. \V. F. van Leeuwen, vice-presi
dent von den Raad van State, de heer F. M.
Wibout, waarnemend Burgemeester en de
wethouders S. Rodrigues dc Miranda, dr. I. H.
J. Vós en J. H. A. L. von Freytag Drabbe,
het gemeentebestuur van Ouder-Amstel, bin
nen welke gemeente de begraafplaats der Port.
Isr. Gom. ligt, vertegenwoordigers van ver
scheidene Kerkgenootschappen, de Hoofd
commissaris van Politie, de heer A. J. Ma reus-
se, de deken van het consulaire corps, de heer
M. Merens cn de consul van Portugal, dc heer
May, de Opperrabbijn van de Ned. Isr. Hoofd
synagoge, de heer A. S. Onderwijzer, de Op-
perrabijnen van de Port. Isr. Gem. te Amster
dam en Den Haag, resp. I. van J. Polache en
dr. S. Pcreira en de vertegenwoordiger van de
ergadering van Opperrobijnen in Nederland,
de heer S. Heertjes, Opperrabijn in het ressort
Brabant—Limburg, de leden ion de Hoofdcom*
missie \oor dc zaken van het Port. Isr. Kerk*-
genootschap in Nederland en die van de Per*
manente commissie van het Ned. Isr. Kerkge»
nootschap, de leden en oud-Icden van den Poet
Irs. Kerkeraad, de leden van het Kerkbestuui
en den Kerkeraad der Ned. Isr. Hoofdsynagoge
vertegenwoordigers van zustergemeenten te
's-Gravenhage, Hamburg, Lissabon cn Madrid,
alsmede tol van vertegenwoordigers van cor*
poraties waarmede de jubileerende gemeente
veelvuldig samenwerkt.
Na een korte begroeting in de vergaderzaal
betreden de genoodigden de synagoge. De
koren, een monnenkoor van 80 personen cn
een knapenkoor van 80 jongens, onder leiding
van den heer A. Aletrino, zingen het welkomst
lied „Gezegend hij, die komt in naam de»
Eeuwigen", begeleid door het orkest onder lei
ding van den heer M. Coronel. Doamo nemen
de genoodigden hun zetels in.
De hooge gasten, de heeren Ruys de Beeren-
biouck cn Van Leeuwen, nemen op twee met
gobelins bekleede canapé's plaats, welke voor
de Heilige Ark zijn opgesteld. Links van deze
autoriteiten zitten de heeren M. A. Vega, voor
zitter van het Kerkbestuur, cn J. M. Vaz Dias,
voorzitter van don Kerkeraad. Als alle aanwe
zigen het kerkgebouw is geheel gevuld met
meer dan 2400 personen, waaronder 900 da
mes, hebben plaats genomen, wordt eerst door
het lcoor gezongen Psalm 100 en daarna door
het koor en den voorlezer, den heer J. 'D.
Blanes, Psalm 117—118.
Na dit schoone gezang heeft de heer Blanes
den voorzitter van de hoofdcommissie voor do
zaken van het Port. Isr. Kerkgenootschap, den
heer Aug. Belinfante, uit Den Haag, in een
korte Portugeesche toespraak uitgenoodigd de
vijf deuren van de Heilige Arke te willen ope
nen. Nadat de heer Belinfante daaraan voldaan
heeft worden de wetsrollen omhangen met de
schitterende broderieën en versierd met kost
baar smeedwerk van zilver zichtbaar.
Voor de Heilige Arken rijn gToote zilveren
schalen geplaatst, die algemeen bewonderd
worden. Daarna spreekt de opperrabbijn der
Port. Isr. Gem., de Wel eerw. heer I. van J.
Polache, de feestrede uit
Als deze rede in groote stilte is aangehoord
volgt de plechtige omgang met de H. Wets
rollen. De deuren van de „Hechal" worden ge
opend en daaruit worden 14 wetsrollen geno
men, welke worden gedragen door de opper-
rabijnen, vertegenwoordigers der zusterge
meenten en andere personen. De eerste wets
rol, die uit de Arke genomen wordt, is die,
waarvan de legende verhaalt, dat deze door de
eerste Portugeesche Joden te Amsterdam bij
hun vlucht van het Pyreneesch Schiereiland is
medegenomen. Die wetsrol is in dienzelfden
staat bewaard en niet versierd met de sierto
rens en kronen, die op de volgende geplaatst
zijn.
De adjunct-rabbijn, dr. B. Israel Ricardo, bege
leidt dezen omgang. Doarna wordt door koor
en orkest, terwijl de deuren der Arke geopend
zijn, het gebed voor het Koninklijk Huis en de
overheid verricht, waarbij de voorlezer, de
heer S. Duque, in het Portugeesch de solo
zingt. Als de wetsrollen, die tijdens dit gebed
op de „theba" (d. i. verhooging) werden ge-
drogen, weer naar de Arke zijn teruggebracht,
is het de voorlezer, de heer J. D. Blanes, die
een zegenbede uitspreekt voor hen, die ge
schenken hebben aangeboden. Dan wordt door
het koor het spcciaol voor deze herdenking ver
vaardigde Feestlied* gezongen, waarvan de
Hebreeuwsche tekst is vervaardigd door dr. B.
Israel Ricardo cn de muziek door Isr. J. Olman
is gecomponeerd.
Met een slotzang van het koor is de feeste
lijke middagdienst van het 250-jarig bestaan
der prachtige Synagoge der Portugeesch Is*
raëlitiesche Gemeente beëindig^ ,,-c - A
