GEBRS. PERSINA WILLEM GROENHIEIZEK MKHmns-,", m BUITENLAND. Vleugels en Piano's PIANOHANDEL L. KLEIN Langestat 43 - Telefoon 852 BINNENLAND. 24e Jaargang No. 66 Woensdag 16 September 1925 DE EEMLANDER PBIK DEK AOTBTEin&ZLb^t:^ EERSTE BLAD. Onovertroffen in kwaliteit zijn de met volien en edelen toon geconsuussrde en wereldberoemde Utrechtschestraat Fa. R. VAN DEN BURG Fransche Bijouterieën. Gitkettingen MANTELS L'HIRONDELLE - Amersfoort fa por! 1 1—per weck (met gratis scnckcriag tsfes oagelakksa) f 0J7» aimadcil«ke doms fCJZ. AMEBSFOORTSCH DAGBLAD ft tt 'E*t J. VALKHOFF. ARNHEMSCHERP00RTWAL 2A. POCTREKENIHO H*. «TOtO. TEL. INT. M. bcwi^nuranvT, elke regel neer 0 2\ dsemtsmbiv dingen en Licidjdlghricl*advei tea tiia voor de M* der prijs. Voor handel ca bedrijf bestaan ster ToordecJipe bepalingen roer het ad eer M circulaire, bevattende de aanvraag tocgcxoadcm. VOLKENBOND. DE VOLKENBONDSVERGADERING. Een rede van jhr. Loudon over de voorbereiding eener ontwa peningsconferentie. Uit Genèvc wordt &<L 15 Sept. aan 3e N. R. Ct. gemeld Het wordt eentonig jhr. Loudon altijd te prij zen, maar de rede van onzen eersten gedele geerde, heden gehouden in de derde commis- ie der Volkenbondsvergadering, maakte waar lijk wederom een uitnemenden indruk. Zij toon de welk een hooge ernst het onze regeering is met het voorstel tot onmjddelijke voorbe reiding der ontwapeningsconferentie en was vol nuttige wesnken in het belang van practisch werk. De hoer Loudon 'herhaalde, dat het geenszins de bedoeling der Nederlandsche re geering is de bijeenkomst der ontwapenings- "t conferentie zelf te overijlen. Zoolang het vei ligheidsvraagstuk nog niet voldoende is op gelost, zou een bewapeningsconferentie een fiasco worden. Niets kan echter een grondigo voorbereiding in den weg staan. Tcrwille eencr goede voorbereiding^ achtte jhr. Loudon zich verplicht kritiek uit te oefenen op de thans be staande coördinatie-commissie voor militaire vraagstukken. In de eerste plaats moet de naam verduidelijkt worden. Waarom niet ontwape ningscommissie, vroeg jhr. Loudon. In de twee de plaats moet de samenstelling gewijzigd wor den en moeten bijvoorbeeld ook vertegenwoor digers van niet in den Volkenbond zitting heb bende regeeringen erin worden opgenomen. In de derde plaats moet aan de deskundigen en andere adviseerende leden het recht van vol komen vrije discussie verzekerd worden, zoo- als Oudegeest en Jouhaux in Februari terecht, doch vergeefs, verlangden. De heer Loudon uitte voorts de hoop, dat aan de in te stellen commissie sub-commissies voor industrieele, oeconomische, chemische cn wetenschappelijke vraagstukken, die met het ontwapeningsvraag- stuk verband houden, zullen worden toege voegd. Ook moet de betrokken afdeeling van het Volkenbondsecretariaat belangrijk worden uitgebreid. Het voorstel der Nederlandsche delegatie, waarmede ook Lange (Noorwegen), De Brou- ckère (België) en do Jouvenel hun instemming (betuigden, zal waarschijnlijk overeenkomstig het advies van jhr. Loudon zelf eerst naar een sub-commisie worden gezonden en daarna zal het beginsel ervan in de algemeene motie- Quinones de Leon worden verwerkt. Aan het succes van dit Nederlandsche initiatief behoeft niet meer te worden getwijfeld. DU1TSCHLAND. DE DEUTSCHE VEILIGHEIDSVOORSTELLEN. De uitnoodiging van Duitschland tot de ministersconferentie. Gelijk wij in ons vorig avondblad reeds meld den, heeft de Fransche gezant te Berlijn, de Margerie, gistermiddag te twaalf uur aan dr. Stresemann, den rijksminister van buitenland- sche zaken, het aangekondigde memorandum der Fransche regeering overhandigd. De tekst zal morgen openbaar worden gemaakt. Naar de Duitsche bladen vernemen, wordt er eenvoudig in geconstateerd, dat het volgens de opvatting der geallieerden wenschelijk lijkt thans een conferentie van ministers te houden. De plaats van bijeenkomst wordt niet genoemd. Als tijdstip achten de geallieerden eind Sep tember of begin October geschikt Zij verwach ten een Duitsch antwoord hierop. Het antwoord zal pas gegeven worden, nadat het Duitsche kabinet zich met de kwestie zal hebben bezig gehouden. Tegen Maandag is een vergadering van het kabinet bijeengeroepen; daarna zal pas iets naders gezegd kunnen worden over de ma- terieele en formeele kwesties. Van Britsche zijde meldt men nog omtrent 3e uitnopdiging aan Duitschland, dat in over weging wordt gegeven de conferentie der mi- nisters van buitenlandsche zaken op neutraal gebied, bij voorkeur in Zwitserland, te houden. De stad, Waar zij gehouden zou worden, zou door de regeeringen in nader overleg kunnen worden vastgesteld. DE LOONCONLICTEN. De moeilijkheden bij de spoorwegen. Naar de Duitsche avondbladen van gisteren meldden, heeft het bestuur der rijksspoorwegen zich vereenigd met de scheidsrechterlijke uit spraak van het ministerie van arbeid inzake de Inooen der spoorwegarbeiders, terwijl de vak- vereenigingen van spoorwegpersoneel deze heb ben verworpen. Waarschijnlijk zal de uitspraak nu bindend worden verklaard. De loonovereenkomst der rijksorbeiders. De vakvereenigingen en organisaties, die be trokken zijn bij de loonovereenkomst voor de rijksarbeiders, hebben besloten zich te vereeni- gen met de Maandag in het ministerie van arbeid gevelde scheidsrechterlijke uitspraak. Staking der gemeentearbeiders te Frankfort aan den Main. Nadat enkele dagen geleden de arbitrale be slissing omtrent een verhooging der loonen van de gemeentearbeiders te Frankfort aan den Main zoowel van de zijde der werkgeefster als van die der werknemers van de hand was ge wezen, hebben de gemeenteareiders besloten vandaag ten getale van 10 a 12 duizend in staking te gaan. Water-, gas- en electnciteits- voorziening, alsmede het bedrijf in de gemeen telijke ziekenhuizen, zullen gaande worden ge houden. ONDER DEN TREIN. Berlijn, 15 Sept. (V. D.) Bij Nauenburg is een sneltrein heden onder een ploeg weg werkers gereden, waarvan er 2 op slag gedood en verscheidene gewond werden. LUXEMBURG. EEN AANSLAG OP EEN ITALIAANSCH 'ATTACHÉ. Gemeld wordt d.d. 15 Sept. uit Esch, dat een onbekende verscheidene schoten gelost heeft op den attaché van het Italiaansche ge zantschap in Luxemburg, die echter alle hun doel misten. Men denkt met een communisti- schen of anarchistischen aanslag te doen te hebben. FRANKRIJK ''-ff UIT DEN MINISTERRAAD. Na afloop van een gisteren gehouden minis terraad zeide Caillaux, dat de uiteenzetting, die hij betreffende de onderhandelingen met de Vercenigde Staten had gegeven, eenstemmig was goedgekeurd. Briand zeide, dat hij het niet direct noodig achtte zich opnieuw naar Geneve te begeven. Ten slotte verklaarde Painlevé, dat Caillaux volledige volmacht had ontvangen om in Ame rika te onderhandelen. Painlevé had zijn geluk- wenschen aan maarschalk Pétain gezonden voor de moedige troepen, die aan het front in Ma rokko strijden. DE MOEILIJKHEDEN DER FRANSCHEN IN SYRIË. Een botsing tusschen Franschcn cn Arabieren. Damascus, 15 Sept. (V. D.). In een hevig gevecht tusschen een Fransche troepen- afdeeling en een duizendtal Arabieren sneu velden een Fransch kapitein en veertien Ara bieren. Verder werden ecnige kapiteins ge wond. De Amerikaansche financieele missie, die op weg is naar Perzic, ontsnapte nauwe lijks aan den dood. Het gevecht had op 80 mijl afstand van Damascus plaats en duurde meer dan een uur. ENGELAND. PRINS GEORGE TE TOKIO. Prins George, die op de Engelsche vloot in het Verre Oosten dient, is te Tokio aange komen, waar hij door een groote menigte werd toegejuicht. DE "WERKLOOSHEID. Het aantal werkloozen bedroeg Zaterdag 1,345,500, of 8802 minder dan een week te voren. DE ZEELIEDENSTAKING. V eroordeelingcn. Te Southampton stonden gisteren vier arbei ders terecht, beschuldigd van het gebruikma ken van geweld om zeelieden te beletten aan het werk te gaan. Drie hunner werden tot een boete van twintig pond sterling veroordeeld, subsidiair één maand gevangenistraf, de vier de tot één maand gevangenisstraf. EEN STAKING VAN KAT OEN ARBEIDERS IN BRIITSCH-INDIË. Te Bombay hebben als protest tegen een in gevoerde loonsverlaging dertigduizend arbei ders in de katoenfabrieken den arbeid neerge legd. HET GROOT AANTAL ONGEVALLEN. Londen, 15 Sept. (V. D.) In verband met de groote toeneming van het aantal auto ongevallen zijn verschillende voorstellen in behandeling genomen, teineinde het verkeer veiliger te maken. Officieel wordt thans me degedeeld, dat de minister voor het verkeers wezen thans verschillende stappen genomen heeft, teneinde te bevorderen, dat op verschil lende wegen witte lijnen woi'den aangebracht tot afbakening van den weg, welken voetgan gers en auto's mogen nemen. ITALIË. HET CONGRES VAN OUD-STRIJDERS. Het voorstel, om oud-strijders ge wezen vijandelijke landen uit te noodigen, ontmoet tegenkanting. P ai'ijs, 15 Sept. (H. N.) De Roemeen- 6che correspondent van do Matin meldt, dat Paul Brousmiche, de voorzitter van den. bond van oud-sferijders, gisteren op een congTes van oud-strijdert het voorstel heeft gedaan ook de oud-strijdei's in de vroegere vijandelijke staten tot volgend congres uit to noodigen. Hij acht het van belanjg, dat betrekkingen met de vroegere vijanden worden aangeknoop:, teneinde een internationale wetgeving in het belang van de oud-strijders mogelijk te maken en een duurzamen vrede tot stand te brengen op don grondslag ven eoibied voor de geslo ten verdragen. De afgevaardigden van Frank rijk, Engeland en Amerika, konden echter dit voorstel niet goedkeuren, hoewel Brousmiche het warm verdedigde en ovei'cuigd is, dat het succes daarvan niet zal uitblijven. Verschillende moties. Het internationaal congres der oud-strijders is gisteren geëindigd. Het heeft verscheidene moties aangenomen. Eén daarvan zegt, dat het rechtvoardig zou zijn, als de geallieerde regee ringen op het oogenblik van de regeling der oorlogsschulden de opofferingen in overweging zouden nemen van hen, die den noodigen druk hebben uitgeoefend op de vroegere vijandelijke landen om een volledige schadeloosstelling te verkrijgen. Een andere motie beveelt aan een einde te maken aan de schommelingen in d>e wisselkoersen. REC AMES. Prijs 13 regels f 3.05 elke regel meer 1.- Hoof d-vertegen woordlger i Unvei geiijkeleke toonscnoonheid Vertegenwoordigers Juwelier i n mooie winterstoffen Prijzen uiterst laag Nergens g oedkooper CONFECTIE EN HOEDENMAGAZIJN DE STRIJD TEGEN DE COMMUNISTEN. Volgens een bericht uit Rome, heeft de poli tie tal van huiszoekingen bij communisten in naburige plaatsen gedaan en 102 personen gl- orresteerd. NOORD-AFRIKA. DE STRIJD IN MAROKKO. Kalmte in den sector van Tctoean. Primo de Rivera maakt bekend, dat hec gis teren rustig- was in den sector van Tetoean. Gisteren zijn de stellingen aan het frcnt ver sterkt en hersteld. Fransche .successen. Do Fransch'en melden uit Fez, dat zij op schitccrendc wijze de post in het dorp Mez- racea hebben genomen. De vijand vluchtte in wanorde naar het N. De Fransche veiliczen zijn gering. In het centrum van het Fransche front onderwerpen zich steeds meer dissidenten. Een nieuwe Riffynschc aanval op Tctoean Inlichtingen uit den Spoansch'en sector Schij nen er volgens een bericht uit Fez op te wij zen, dat de vijand voorbereidingen treft om Tetoean opnieuw aan te vallen. Frortsche cavaleiie heeft o.a. hoogte 683, 3ie het dal van de Amzcs beheerscht, bezet. VEREENIGDE STATEN. DE VAN FRANKRIJK TE VORDEREN SCHULD. De Amerikaansche appreciatie van het Fransche betaolvermogen. Naar uit Washington wordt gemeld, heeft een lid van de commissie voor de schulden verklaard, dat Frankrijk, behalve de geheele schuld, een rente moet betalen, die berekend zal worden naar zijn betolingsvermogen. De Fransche rijkdom per hoofd der bevolking zal worden gebruikt als grondslag voor die bere kening, en niet de toestand van de Fransche schatkist. ZUID-AFRIKA. DE ZEELIEDENSTAKING. Veroordeelingcn. D.d. gisteren wordt gemeld uit Kaapstad, dat de bemanning van het stoomschip Ballarat vrij gesproken is van samenspanning tot het niet- gehoorzamen aan wettelijke bevelen, maar schuldig verklaard aan individueel ni et-opvol- gen van het bevel om het schip te doen uit- vargen en het voortgaan niet het nict-opvolgen van bevelen. De minimum straf, die op deze twee punten van oanklacht staat (24 dagen ge vangenisstraf) is opgelegd. Veertien stakers van de bemanning van de Sophocles en 29 van de Arendal Castle zijn veroordeeld tot zes weken gevangenisstraf wegeiis het niet-gehoorzamen aan wettige be velen. Tegen alle uitspraken is appèl aange- teekend^ Eerste Kamer. Vergadering von Dinsdag 15 September. Geopend te 2.40. Aanvaarding van het voorzitterschap. Dc voorzitter, de heer J. J. G. baron van Voorst tot Voorst, houdt aan het begin der vergadering ongeveer de volgende rede: Zooals de hecren zoo straks in de Verecnigdc Vergadering vernomen hebben heeft het H. M. de Koningin behaagd mij opnieuw te benoemen tot voorzitter der Kamer. Met dat besluit heeft de Koningin op voordracht van den minister van Binnenlandsche Zuken cn Landbouw mij opnieuw haar vertrouwen geschonken door mij tot voorzitter te benoemen. Door dat vertrou wen ben ik zoowel Hare Majesteit als den mi nister dank verschuldigd. De verkiezingen van 1 Juli hebben ons twee leden, dc heeren Cramer cn Stenhuis, doen verliezen. Wij, die met hen samenwerkten, zullen met mij instemmen dat dit een verlies voor de Kamer beteekent. Wij luisterden gaarne naar hun zaakrijke beschou wingen en wij zien hen noode vertrekken. Een gewichtige parlementaire periode wacht ons. Een nieuwe regcering cn een nieuwe Tweede Kamer heeft een groote beteekenis voor onze werkzaamheden, maar wonneer het landsbelang bij ieder van de leden voorzit, dan kon het niet anders of onze beraadslagingen zullen een zegen zijn voor het vaderland, cn wanneer dus, zooals ik onlangs ook op een andere plaats heb op gemerkt, de heeren onderling vertrouwen wek ken door de wijze waarop zij elkander bejege nen, don kan dat slechts zijn in het waarachtig belong van ons land. Ik verzoek u mij ook dit jaar uw onmisbaren steun niet te willen onthouden. Ik 'hoop dot onze arbeid het vaderland tot zegen moge strekken en dat wij aan het einde van dit jaar met voldoening op onze werkzaamheden zul len mogen terugzien. Met 3?zo woorden aan vaard ik met opgewektheid opnieuw de mij opgedragen taak. (Algemeen applaus). Tweede Kamer. Vergadering van Dinsdag 15 Sept. Voorzitter mr. dr. A. van Gijn. De voorzitter opent te 3.05 uur do vergadering en deelt mede, dat alle benoemde leden hun geloofsbrieven (hebben ingezonden. Spr. verklaart den voorzitterszetel in te ne men wegens de benoeming van mr. dr. Kooien tot minister van arbeid, handel cn nijverheid en wegens het overlijden van den 2cn voorzit ter, den heer De Monté Verloren. Tot leden der commissie van onderzoek der geloofsbrieven worden benoemd de heeren Ke telaar, Beumer, Van Schaik, v. d. Woerden en mej. Katz. Staatsbcgrooting 1926. De heer C o I ij n, minister van financiën, doet aanbieding van de staatsbcgrooting voor 1926 e. a. De voorzitter verdaagt te 3.15 uur de vergadering tot morgenmiddag half twee. Berichten. De Staatscourant van heden 15 Sep tember bevat o.a. de volgende Kon. be sluiten op verzoek eervol ontslagen als controleur van den arbeid P. den Uyl, te Arnhem tijdelijk benoemd tot leeraar aan do R. H. B. S. te Ter Apel P. Schuurman te Hilversum; op verzoek eervol ontslagen A. Speijer als leeraar aan de R.H.B.S. te Gouda, en als zoo danig tijdelijk benoemd P. W. Zeilmaker te Hilversum op verzoek eervol ontslagen met dank W. Hutschenruyter te Rotterdam als lid der com missie van advies inzake bevordering der toon kunst van rijkswege op verzoek eervol ontslagen G. de Witte als hoofdcommies der posterijen eervol ontheven uit zijn tegenwoordig be heer, zullende hij tijdelijk met andere werk zaamheden worden belast de directeur van het post- cn telegraafkantoor te Aalten L. Meyer; benoemd tot adjunct-directeur bij den dienst der posterijen H. Rietema, thans hoofdcommies der posterijen tot directeur post- en telegraafkantoor te Oss F. Scherpenihuizen, thans idem te Tree- beek; tot idem te Enkhuizen J. H. A. Israël, thans hoofdcommies post en telegrafie; tot idem te Steenwijk G. Boomstra, thans idem te Uitgeest; tot idem te Coevorden W. 'A. Kloosterboer, thans idem te St. Anna-Parochie; tot idem te Hellevoetsluis J. Knape, thans idem te Venraij; toegekend de bronzen eere-medaille der Oranje Nasau-orde aan J. Kuyntjes, tuinknecht in dienst van D. W. van Dam van Brakel te Brakel; wederom benoemd tot leeraar aan de Rijks- landbouwwinterschool te Dragten 'A. Duursmo, W. van Marie en D. Rijpkema, allen aldaar; op verzoek eervol ontslagen met dank B. Koolhaas te Twisk als lid commissie van toe zicht op de Rijkslandbouwwinterschool te Scha- gen en als zoodanig benoemd ,J. J^orjvman- deur K.Azn, te Wogtium, DE STAATSBEGROOTING. Dc hoofdinhoud der milliocncn- noto. Gccri tekort over 1925. Een tekort over den gehcclcn dienst 1926 von 48.8 milliocru Een batig saldo van 9.1 milliocn op don gewonen dienst. In voering ccner belasting op mo torvoertuigen. Opheffing der vcrdcdigingsbelosting II. In de nota betreffende den toestand van s lands financiën wordt medegedeeld, dat het aanvankelijk op 6.8 mi'liocn geroomd te kort over den gewonen dienst van 1925 door vermeerdering van uitgaven gestegen is tot 19^ milliocn. De raming der middelen, is echter over do eccste zeven maanden met rond 18 millioen gestegen. Bovendien hebben de nieuw ge nomen moot regelen voor 1925 12 13 mil- lioen opgebracht. Op grond dezer gegevens mag worden ver wacht dat de rekening over 1925 in geen geval een tekort zal aonwijzon. De stoatsbagTootihg voor 1926 vermeldt aan uitgaven totaal 644.441.000, waarvan 61.3 mill, buitengewoon cn 583.000,000 gewoon. De gewone dienst is 15.6 millioen 'aget uitgetrokken don over het vorig jaar. Do middelen A tot F zijn f 40.2 millioen hoogcr Igernamd, do overige midde'cn 39.9 mil liocn lager, zoodot do middëlen in totonl 0.3 millioen h'ooger zijn uirgetTokken. Zij zijn in totaal geraamd op 595.5 millioen. Het tekort op den geheelcn dienst be draagt wel 48.8 milliocn, maar do gewone diense sluit met een batig soldo von 9.1 mil lioen. Plannen zijn in voorbereiding voor de be vordering van den aanleg en de verbetering van do groote verkeerswegen, waarvoor do noodige middelen ten dcelo gevonden zullen moeten worden door een van motorvoertui gen te heffen matige belasting, terwijl overi gens ook de rijwiolbelosting geleidelijk naaf het te stichten wegenfonds zal moeten over gaan. Her batig soldo van den gewonen dienst zal door deze overboeking von een deel der rijwiolbelosting 2 millioen), door do ver snelde uitvoering von do Zuiderzeewerken 4 millioen) en door hef herstellen van cenige onjuistheden in het Bezoldigingsbe sluit voer Rijksambtenaren 3 millioen) wor den teniet gedaan, maar de gewon© dienst voor 1926 zol toch sluitend blijven. Uit deze cijfers blijkt reeds, dat belasting verlaging op den gewonen dienst voorloopig niet mogelijk is. Slechts zal een verbetering kunnen worden gezocht in een wijziging van hleU belastingstelsel ndk>or dit in meerdere mate in overeenstemming te brengen met den cconomisch'cn toestond, waarin ons volk thans verkeert'. Aangezien echter het saldo in het Leeningsfonds steeds stijgt en in 1926 zelfs ruim 20 milliocn zal bedragen, wil de regee ring vermindering von den belo;ftingdruk in dezen zin bevorderen, dot do Vordedigin-gs- belasting II niet voor de helft, maar geheel wordt opgeheven cn zulks met 1 Mei e.k. Oorlog en Marine. De oorlogsbegrooting is irirgetrokken op 58.6 millioen, dat is 220.000 minder dan vorig jaar, de marinebegrooting op 1 43.7 millioen, dat is 2 millioen minder dan voric jaar. Een afzonderlijke marine voor Nederland en Indië. De regeering is naar de Minister van Marine a.i. in de Memorie van Toelichting op de begrooting mededeelt, van meening, dat do verantwoordelijkheid voor de verdediging van Ned. Indic in haar geheel moet berusten bij den Minister van Koloniën. Voor de beschei den taak die do Marino by de verdediging van do Nederlandsche kust heeft te vervullen kan over hét algemeen met veel eenvoudiger ma" teriaal worden volstaan dan noodig is voor den dienst in Ned. Indic. Er moet dus komen een afzonderlijke marine voor Nederland en een voor Ned. Indië. De Indische onder den Minister van Koloniën, do Nederlandsche on der het departement van landsverdediging. Voor sommige categorieën vrijwillig dienend personeel zal reeds spoedig een definitieve splitsing kunnen worden doorgevoerd, voor andere groepen zal voorshands verband noo* dig blijven tusschen het in Indië en hier te lande dienend pertoneel. In verband met do voorgenomen uitbreiding von de taak der zeemilitie, waarvan een zoo ruim mogelijk gebruik zal worden gemaakt voor de marine in Nederland, zal het wellicht noodig blijken den cersrten oefentijd van een deel dezer categorie te verlengen. In beginsel zal elk der beide deelcn van 't Rijk de kosten dragen van zijn eigen mari tieme weermacht. De regeering acht het ech ter noodig uit de Ned. schatkist een bijdrage te geven in de kosten van de marine voor Ne<L Indië. De Minister van Marine tu. zal moeten worden bijgestaan door leen directeur-gene raal, die zich geheel zal wijden aan de kwestie van den geleidelijken overgang van het oude no ar het nieuwe Stelsel. Wanneer deze in functie treedt komt bet ambt van secretaris generaal te vervallen. De regering acht het ook th'ans nog voor de \JgeQ veiligheid noodig een yloot, waarvan

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1925 | | pagina 1