Cognac Wieux xxx
per fEesch f 4„50
WIJNHANDEL J, t, SCHOTERMAN&Zn.
Groote y it ver koop da ge n
SVlanfeimagazijn „DE ADELAAR''
ötrechtscheweg 1,
1 MAISON VAN EIMEREN t
Permanent Waving
STADSNIEUWS.
UTR. STRAAT 71 - Gevestigd 1878 - TELEFOON 145
Maandagmorgen 9 «yr
SPORTNIEUWS
e
RECLAMES.
Van 1I regels f "9.05 elke re.gel meer f 05Ó
beginnen onze
Buitengewoon fags prijzen
Zie étaSage
Varkensmarkt 9
Zie étalage
Rente voor eik bedrag 3.69
nvoorwaardeiijke waarborg der Gemeente Amersfoort
naar Den Bosch te gaan, Dit had tot gevolg,
dat vele auto's onderweg reeds terugkeerden.
Op nieuwe aanvrage van den burgemeester
van Dreumel werden de autobussen onder*
weg weer opgevangen en naar Dreumel te*
ruggestuurd.
Om kwart voor 3 vannacht zijn de. eerste
auto's in den Bosch teruggekeerd, daarvan
waren vier met vluchtelingen geladen. In de
Isabellakazerne werden zij opgenomen.
Voor het vcrleenen van medische hulp werd
assistentie ingeroepen; een paar zieken wer
den uit de kazerne naar het groote ziekenhuis
overgebracht.
Om 3 uur vannacht kwam uit Boxsmecr
het bericht, da op het kruispunt Beugen 40
menschen in levensgevaar verkeerden; Men
kon hen niet bereiken en men zou trachten
hen hedenmorgen met een motorboot al te
halen Men hoopt dat intusschen uit den
Bosch ook de twee booten van de telegrafie
te Mill zullen zijn aangekomen, waarmede het
comité onmiddellijk het reddingswerk hoopt
te beginnen.
In Boxsmeer kwam het water slechts iang-
zaam opzetten. De bewoners trekken geleide*
lijk naar St, An'.onius.
Uit Helenaveen zijn booten gearriveerd. Het
vee wordt geborgen in een hoog gelegen pen
sion, de Exportslachterij en eenige groote
boerderijen.
Om huif 4 werd gemeld, dat de auto's, die
uit den Bosch naar Dreumeld reden, die plaats
slechts tot op een half uurtje afstand konden
bereiken. Geleidelijk werden de, vluchtelingen
daarheen gebracht. Het zijn alle menschen
die op den dijk stonden cn uit de meest be
dreigde huizen waren gehaald. In de over
stroomde woningen bevonden zich echter nog
vele menschen.
In den Bosch zijn reeds aangekomen 15
mannen, 36 vrouwenen 42 kinderren.
Uit Venlo wordt ons hedenmorgen geseind:
De toestand is 'hier gedurende den nacht
iels verbeterd, daar het water ruim 10 cM.
is gevallen. Het water is thans stationnair.
n? w ém. da Si
f Haarttundigen
I WIJERSSTRAAT14 - TEL. 205 1
Amersfoort r.
«Koningin, die telkens weer nieuwe veronlrus-
^ftnde berichten ontving, was voortdurend bezig
jjhet het nemen van maatregelen en confereerde
ipet de watersnoodcommissie cn jhr. mr. N.
Leeuwen, den vertegenwoordiger van het
Oranjekruis. Dienaangaande kunnen wij nog
oader berichten, dat de Commissaris der Ko
ningin de provincie Gelderland alle „vliegers"
EBoeibooten) naar den Bosch zendt en den Rijks-
Hwaterslaai heeft verzocht deze over te brengen
I «n assistentie te verlcenen, Reeds waren gister-
jjfiBvond deze vliegers onder weg.
B Met het oog op de te verwachten vluchtelin
gen te s Hertogenbosch worden telegrammen
Jcifonden - aan den Minister van Oorlog, met
wmerzoek om de kazcrncmcnten beschikbaar te
«ellen, waarop onmiddellijk toestemmend ant
woord van minister Lambooy werd ontvangen.
Aan de burgemeesters in den Bommeler-
'Waard werd telegrafisch bericht, dat in geval
van nood de vluchtelingen en het vee op den
Bosch kunnen worden gedirigeerd.
P Omstreeks 6 uur kreeg het comité—bericht
omtrent den ernsiigen toestand te Dreumel.
De burgemeester aldaar vroeg dringend om
hulp om vluchtelingen naar den Bosch te bren
gen. Voorloopig 300 personen.
jS Het vervoer van vee in booten was Wegens
ïjet stormachtig weer onmogelijk.
Omstreeks half 9 Zondagavond vertrokken
de eerste acht groote auto's uit 's-Hertogen*
Bosch naar Dreumel, onder leiding van den
luitenant De Bie. Buiten de Isabella-kazeme
heeii men verder in geval van nood nog an
dere gebouwen beschikbaar, terwijl van-'
zjf den kansel in de kerken de ingezetenen door
het comité worden uitgenoodig-d om zich voor
het opnemen van vluchtelingen gereed te hou-
i den.
|g| De berichten die uit Beugen binnen kwamen,
Ijuidden steeds verontrustender. Circa half 8
Werd van het kruispunt Beugen medegedeeld,
dat het viaduct was ingestort en dat overal om
militaire hulp was gevraagd. Het stntions-
'Emplacement èn het station dreigden weg te
spoelen en het ergste werd voor de menschen
gevreesd.
Het R.-K. Huisvestingscomité, gaf aan de
j af deeling Mill opdracht, zooveel mogelijk hulp
te verleenen. Onmiddellijk werd vandaar uit
Kïpoogd met auto's te hulp te komen, door
et de auto's tot den spoordijk te rijden om
indaag de slachtoffers per lorrie te bereiken,
it bleek onmogelijk. Alle pogingen om con
tact te krijgen bleven vruchteloos wegens het
gemis van booten.
P® Om half twaalf gisteravond vertrokken uit.
Den Bosch opnieuw acht vrachtauto's en drie
gewone auto's, en even later weer vijf auto-
pussen van de „Cito", allen naar Dreumel.
Vannacht om 2 uur werd bericht ontvangen
dat de inwoners van Dreumel door mare-
chaussée's gedwongen werden hun woningen
EEN ONGEWOON VERZOEK OM GRATIE-
Een incident bij het Kon. be
zoek aan Vcnlo.
In de Ct. lezen wij dat toen H. M. te Venlo
uitgestegen was, 'zich plotseling een incident
voordeed. Een herbergier, zekere Schreurs,
was op een vlotje de boot van H. M. gevolgd
en plotseling in het water springer,d cn- met
uitgespreide armen tot de borst in het water
vcor de Koningin staande, verzocht hij met
luide stem, H. M. een verzoek te mogen doen.
Verwonderd en glimlachend maakte H. M. een
toestemmend gebaar, waarop de heer Schreurs
ongeveer het volgende zeidc
„Majesteit, U ziet, ik volg U door het water,
daar U dc eenige zijt, die mij uit den nood
toestand, waarin ik verkeer, kan redden. Ik
heb een vrouw cn vier kinderen en heb rs met
eerc zoover gebracht. Ik bon thans veroor
deeld. Ik smeek U om gratie. Geef mij gele
genheid, voor mijn vrouw en kinderen het
broed tc blijven verdienen".
H. M., vermoedelijk eigenlijk n:et gosd be
grijpend, wat d-e man wilde, zeide, dat zij hem
niet zou vergeten, en met den burgemeester
over zijn zaak zou spreken (De heer Schreurs
is in hooger beroep tot acht maanden gevan
genisstraf veroordeeld, wegens doodslag ge
ploegd op zekeren C., een berucht individu,
op wie de. heer S. een revolverschot gelost
had. toen C., na de spiegelruiten van zijn café
en het meubilair stuk geslagen te hebben,
wilde binnenkomen.)
Be Watersnood in de
Provincie.
(Vervoig van het Tweede Blad.)
De veerdienst te Culembcrg gestaakt.
Uit Culemborg: Tengevolge der sterke
was, die zioh vooral in den afgcloopen nacht
heeft voorgedaan, moest heden morgen de veer
dienst met de pont gestaakt worden. 'Alleen
voetgangers worden met oen roeiboot over
gezet. Het verkeer met voertuigen geschiedt
geheel en al via de schipbrug te Vreeswijk.
Dc IJssel volt.
J u t p h a a s. De IJssel is sedert den Nieuw
jaarsdag gevallen, zoodat de IJss'elstsinsche
weg sedert Vrijdagmiddag vrij van water is en
niet, zoals in do middag-editie van Zaterdag
vermeld stond, blank staat. Daar de water
stand in den Vaartschen Rijn hooger werd,
vreesde men, dat het Rijnwater over de sluis
deuren aan den Doorslag zou loopen, waarom
Zaterdag deze deuren nog hooger zijn ge
maakt.
Daar door den vol van den IJssel de water
stand in den ondergeloopen polder van Oudc-
Gein lager is geworden, zijn eenige woningen
in de Oliebuurt weer vrij van water gekomen.
Do straatweg Woudenberg—
Amersfoort overstroomd.
Uit WoudenbergDoordat de Lunterschc
beek-dijken op verschillende plaatsen zijn be
zweken, liep onze gemeente op versohillende
plaatsen onder. De rijksstraatweg Wouden
bergAmersfoort staat voor een groot ge
deelte blank, evenals de weg naar Arnhem
Tol van woningen loopen onder, mcnsch en
vee zijn naar hoogere streken gevlucht. Vele
toegangswegen zijn afgesneden. Het water is
steeds wassende.
In het Westen der provincie.
Misdadige opzet voorkomen.
Men schrijft ons
Vooral Oudcjaors- en Nieuwjaarsdag heeft
het op verschillende plaatsen in het Westen
der provincie ernstig gedreigd bij Kockengen,
bij Gerverscop en vooral ook op tal van pun
ten bij ós dijken langs de Vecht cn van in dio
omgeving liggende polders. Behalve de tech
nische dienst van den provincialen waterstaat
is het heel in 't bizonder geweest de heer H. A.
J. F. Hissink, te Loenen a. d. Vecht, hoofdop
zichter van het hoogheemraadschap 'Amstei
land cn Kameraar cn opzichter bij tal van an
dere grootere cn kleinere waterschappen, oie
door zijn krachtige deskundige en doortasten
de maatregelen dag en nacht door overal, waai
het spande, een catastrofe heeft weten te* voor
komen. Onafgebroken verscheen hij overal
waar toezicht noodig was on onvermoeid nam
hij het initiatief tot de dringend getroffen maat
regelen -N
Een ander punt waar ik e'«en uwe aandacht
op moge vestigen is het kwaadaardig opzet,
dat bier en daar wordt waargenomen. Zoo
heeft men in den nacht van Vrijdag op Za
terdag den provincialen weg naar Montfoort.
die het hooge IJssel water keert, willen door
graven en den sluis aan den Joostendom te
Kockengen willen forceeren. Beide wandaden
werden echter gelukkig tijdig opgemerkt.
.Scherpe oplettendheid van de plaatselijke
politie blijft nu wel zeer noodig.
W ij k b ij Duurstede, 3 Jan. Heden
morgen 7.30 uur bereikte dc Lek een hoogte
van 7.90 M. -F A.P., zoodot het water sinds
Zaterdagavond 10 uur nog ruim I cM. per
uur is gestegen, want toen stond hef 7.76 M.
-r A.P. Er is nog steeds was. De wacht loopt
op den dfjk Het is stil weer en er is nog geen
gevaar.
HET HOOGE WATER IN DE GELDERSCHE
VALLEI
W a g e n i n g e n. Het. water s*aat thans
10.79 M. N.A.P. of 366 M. boven normale
hoogte. De zomerknde staat geheel onder, zoo-
dat het rivierbed zich verbreed heeft van dijk
tot dijk. Alle veren in d<:n omtrek zijn .ge
stremd alleen aan het Lexéesveer wordt neg
per gierpont overgezet. De bewoners onder-
longs den Wageningschcn Berg ondervinder.
\eel lost van het water.
Ede. Toestand te Bderveen hetzelfde. Water
nog iets gewassen. Infanterie uit Ede zorgt
méde voor bewaking.
Barncvsld. Een zoo hooge waterstond als
thans is hier noc-it beleefd. Verschillende toe
gangswegen naar ons dorp zijn diep onder wa
ter gezet, wat vooral met den drukken markt
dag veel ongerief veroorzaakt. Ook het kas
teel de Schaffelaar is niet te bereiken, dan door
30 a 40 c.M. hoog staand water. Op enkele
plaatsen in het dorp zijn inderhaast kistdam
men aangelegd.
(N.R.Ct.).
Voetbal
OVERZICHT.
In de eerste afdceling handhaafden zich de
Stormvogels op de eerste plaats door een ma
gere 1—0 op H. V. V. Sparta kreeg haar derde
nederlaag te slikken (von V. O. C.) en raakt
zoo leelijk achter. Verder won D. F. C. v.an
H. F. C., cn Blauw Wit van 't Gooi, beide met
4-2.
De raivjlijst luidt:
Stormvogels 11 S 2 1 18 2711 1.63
Sparta 10 6 1 3 13 29—13 1.30
V. O. C. 11 5 4 2 14 25—28 1.27
BI. Wit 11 6 1 5 13 31—24 1.18
H. F. C. 11 4 3 4 11 21—21 1.—
R. C H 9 3 3 3 9 22—22 1
F. C. 9 3 2 4 8 26—31 0.88
H. V. V. 10 3 1 6 7 26—25 0 70
't Cfcoi 9 1 3 5 5 18—28 0.55
Unitas 8 0 2 6 2 4—26 0.25
Het ongelukkige Kampong zog aan den Zaan
kant 13 maal tegen zich gescoord! 't Is haast
om den moed erbij te verliezen. Hilversum, dot
gisteren met 30 van A. F. C. won, gaat hier
mooi aan den kop. Men oordecle:
Hilversum 12 10 1 1 21 49—11 1.75
V. V. A. 11 8 2 1 18 40—17 1.60
Z. V. V. 10 7 1 2 15 33—15 1.50
Hercules 8 4 2 2 10 2217 1.25
A. F. C. 11 5 1 5 11 32—23 1.—
Voorwaarts 8 3 14 7 1126 0.87
11. V. C. 7 2 0 5 4 14—26 0.57
Kampong 9 1 2 6 4 1346 0.44
Donar 9 1 17 3 14—23 0.33
D. O. S. 9 0 1 8 1 8—32 0.11
In afdeeling II' heeft H. B. S. weer de leiding
veroverd, door Ajax te kloppen, wat een fraaie
prestatie mag heeten. Verder schoot Haarlem
v.eer eens uit haar slof, door Z. F. C. met 5—0
te verslaan, wat U. V. V. weer een plaats bfceft
doen rijzen.
De stand is:
1-1. B. S. 11 6 3 2 15 29—22 1.36
Spartaan 10 6 1 3 J3 2615 1.30
E. D O. 11 6 2 3 14 22—10 1.27
Ajax 11 6 2 3 14 28—16 1.27
Feijenoord 8 4 2 2 10 1915 1.25
Excelsior 9 4 3 2 11 21—13 f.22
V. V. V. 113 2 6 8 23—34 0.73
Z. F. C. 10 2 3 5 7 18—31 0.70
Haarlem 12 2 2 8 6 23—36 0 50
A. S. C. 9 1 2 6 4 14—31 0.44
DE UITSLAGEN.
Neder!. Voetbalbond.
Ie Klasse.
IJmuiden: Stormvogels—H. V. V.
Dordrecht D. F. C—H. F. C.
Amsterdam Blauw Wit—'t Gooi
Rotterdam V. O. C.—Sparta
2c Klasse B.
Hilversum Hilversum—A. F. C.
Zaandam Z. V. V.Kampong
Reserve 3c klasse C.
Utrecht: U. V. V. IV—Hercules III
Afdceling II.
To klasse.
Haarlem Haarlem—Z. F. C.
Den HaagH. B. S.—Ajax
2c Klasso B.
Den Hoog: B. M. T.—Concordia
Afdceling III.
To Klasse.
Arnhem Vitesse—Wageningcn
Enschede Enschede—Hengelo
Afdceling IV.
Te Klasse.
TilburgWillem IT—N. A. C.
Afdeeling V.
Ie klasse.
Groningen Be Quick—G. V. V.
Leeuwarden: LeeuwardenVclocitos
Hoogezond: H. S. C.Achilles
1-0
4-2
4-2
2-1
3-0
13-0
T—O
3-0
4-3
2-5
2-2
T-T
0-6
9—T
0-4
0—2
AMF. BO/S—SOESTERBERG T4-0.
Voetbal.
Omrede verschillende spelers van S. naai
de door het water bedreigde plaatsen waren
gezonden verschenen zij slechts met man.
waaronder nog invallers. De Boys zijn com*
pleet en stollen zich als volgt op
Kraak Sr.
Biezenbosch, Duijf.
P. Noortman, Berculo, B. Verhoef,
P. Govaerts, A. Krank, D, Voortanen, v. Moe
teren, J. (Bast.
Vóór de rust weten de Boys 5 maal te sco
ren nl. door Krank 2, Voortman 1, van Mee-
teren en Biezenbosch 1.
Na de thee werd de stand opgevoerd tot
14—0, door Kraak 4, Voorlmon 3, v. Mee-
teren 2. Deze zeer eenzijdige wedstrijd waar
in de Boys-keeper slechts één bal behoefde
uit te trappen, werd door den scheidsrechter
verdienstelijk geleid.
KON. NED. JACHTVEREENIGING;
Jacht op dc Leusderhcidc,
Zaterdagmiddag hield de Koninklijke Ne*
derlandschc Jachtvereeniging over do LeiiS*
derheide een jacht achter de honden. Hoewel
het weer niet bepaald aangenaam te noemen
was dc regen stroomde voortdurend neer
verliep de jacht toch zeer goed en genoten
alle deelnemers. Vanaf de meet, dc koren
molen te Soest, werd gereden langs den spoor
weg Baarn— Bilthoven. De eindrun liep ver*
vo'gens over de Lcusderheide. De paarden
liepen goed, al moes'.en zij zich flink inspan
nen, want het parcours liep over een afstand
van pl. m. 12 K.M. Ook de honden hadden
het spoor spoedig gevonden cn deden goed
work, zoodat dc jacht een alleszins vlot ver
loop had. Verme'd zij nog, dat de heer Leeu
wenberg vergezeld werd door zijn IT-jorig
dochtertje cn 10-jarig zoontje, <iie beiden den
geheelen jacht kranig meemaak;cn.
Ook do burgers mogen hiervan wel iets af
weten, temeer omdat het voorzittcrljjk antwoord
den indruk geeft alsof men cr zich met een
Jantje-van-Lciden wil afmaken.
GARNIZOEN
Benoemingen.
Bij Kon. besluit zijn benoemd tot rescrvc-
twoede-luitenant
bij het 5e regiment infanterie alhier do
vaandrigs D. Simoons, J. P. Poclstro, A. van
I-ocr, F. L. Boer, A. H. Wolkate, E. Snoeck,
A H. Bessen en H. Volkers.;
bij het 16c regiment infanterie olhier dc
voandrigs J. W. Rogge, R. Kaan, L. Broek*
huijsen A. Klein, H. A. Patist, J. H. F. Baars
cn P. A. van der Horst
bij het I8e regiment infanterie olhier dc
vaandrigs L. J. Rcns, B. Sinncma, P. Visser,
C. H. Morel, T. E. van Schouwenburg en B.
T Zinkhoan, cn
>bij het 2Tc regiment infanterie alhier de
vaandrigs L. M. Dreijer, P. Schipper, P. J.
M. Seebregts cn D. Vermeulen.
Bovengenoemde reserve-officieren zullen
vóór of op 3T Januari a.s. worden beëedigd
in het garnizoen, hetwelk het dichtst bij do
woonplaats van den belanghebbende is ge
legen.
Benoemd zijn
I. bij den gcncralcn stof tot majoor kapi
tein H. A C. Fabius van dien staf, chef von
den staf der lichte brigado
II. bij het wapen der artillerie o. tot ma
joor, kapitein J. H. van Reedc van het wapen,
instructeur bij de Rijksschool; b. tot majoor
onderscheidenlijk bij den stuf von het wapen
en bij het 6e regiment veld-nrtillerio kapiteins
H. B. van den Oudendijk Pietcrse, van dien
staf, toegevoegd aan den inspecteur van het
wapen, cn J. van Andel, van den gcncrolen
stof, adjunct-chef von den stof dor IIc divisie,
zulks voor wot betreft de benoeming van de
kapiteins van Rcede en van den Oudendijk
Picterse, beide voornoemd, met tijdelijke af
wijking van de gestoondo organisatie.
ONS BELANG
Voordracht voor de onderofficieren.
Op Dinsdag 5 Jon. a.s. om 8 uur znl in
,.De Arend" een voordracht worden gehouden
door den heer A. H. van der Hoevo oven
„De rijpere jeugd" voor de ofd. Amersfoort
van de Onderoff.-verccn. Ons Belang.
KUNSTBESCHOUWING.
Prof. Dr. Jon Vcth.
De kunstbeschouwing van een groot gedeel
te van het Grafisch werk von prof. dr. J. Veth
heeft zich in een vrij druk bezoek mogen ver
heugen. Het was trouwens don ook zeer aa
moeite waard, het minder gunstige Veer ten
spijt, toch een tocht naar Monopolc te onder
nemen. Wij schreven er reeds over en willen
nog énkelen memoreeren b.v. het geniaal vol-
leven-gctcekcnde portret van Jac. v. Looy, het
sublieme van mgr. Schaepmon, de prachtig»
koppen van de Marissen-cn eigenlijk zou ieder
kunstwerk opgenoemd kunnen worden I Alles
en alles een prachtverzameling, waarvan
Ameisloort's kunstminnend publiek heeft
kunnen genieten.
'Een enkel portret is nog aangekocht.
HET HOOGE WATER.
In en om deze gemeente.
Men weet, dat de Eem door de beide beken
heeft op te nemen, wat de Geldersche vallei
aan neerslag heeft of te voeren. En dot is heel
wat in de laatste weck.
Vergeleken echter bij hetgeen doorstaan
wordt in de streken der doorbraken, lijkt de
last van het hoogwater om Amersfoort heen
een nietighcidje.
Dat is zoo; maar ook 'hier geldt: Een ander
mans leed is licht te drogen cn de menschen,
die zelf den lost ondervinden, zullen er niet
zoo kalmpjes over sperken.
Toch is op de boerderijen in de naaste om
geving nog niet noodig geweest ihet vee af t«
brengen zooals onder Hamcrsveld op een
paar plaatsen moest geschieden.
Alleen op Bunsemsgat, tegenover Ronden-
broek, heeft men de varkens doen verhuizen
naar een buurman, en het paard een andere
plaats in den stal gewezen. Moar het is voor
het vee aldaar ook kontjeboord. Dat ziet men
wel vanaf het terrein om de naastgelegen fa
briek. Aon deze fabriek wordt thans niet ge
werkt wegens het weterbozwaar.
Op den Driftakker stond het vee eveneens
nog droog, maar de hofstede ligt geïsolöed
De bewoner kwam dan ook Zaterdag te paard
door het water heen naar den Heiligebergerweg
om in de stad de noodige inkoopen te doen.
Het water staat op gelijke hoogte met dezen:
straatweg en zoo ook met den Rondebroeker-
weg. Nog eenige was en beide wegen staan
blank.
Nieuwjaarsdag zagen we den landbouwer
Sandbrink zijn woning aan de beek nabij de
Roodebrug bereiken door do kassen van dén
Proeftuin heen, waar hij ann den achterkant
verdere passage had mogelijk gemaakt door
het leggen van planken over steenen heen.
't Bovenstaande slaaf op dc inundatie van do
Barnevelder beek. Mee dc aanliggende velden
van de Luntersche beuk is het eveneens ge
steld. Een wandeling om de Kattekompen of
door de Gasthuislaan toont dot wel.
Vermoedelijk zal bij Barncveld cn Scherpen-
zeel het waterbezwaar reeds minderen, want heè
nam te Amersfoort toe.
Dit ving Donderdag aan en do Eem kon ge
lukkig opnemen, al was zij zelve vrij hoog.
Het verschil in stand met de beken was echter
niet zoo groot, dat alle versperring kon worden
weggenomen. Toen echter het verschil nog met
een voet toenam, is de Trolleyschuif aan dc
Groote Koppel geheel opgedraaid, zijn do
bolken aan de Kleine Koppel verwijderd en do
sluisdeuren in het Spui opengetrokken.
Een massa water vloeit weg naar zee, maar
-ran daling op de velden langs de Barnevold-
sche beck is nog niets te bespeuren. Gisteren
stond het er hooger dan op Nieuwjaar.
Bij de Luntersche beek meenden we eenigo
daling te bemerken, went op het Dijkje, den
weg om de Kattekampen, stroomde het water
van het veld dwars over den weg naar dc
beek terug.
Vanochtend was de algemeenc toestand in
da omgeving nog vrijwel ongewijzigd. Hoewel
wegneemt dat wat openbaar is, ook publiek eenige val in het water was te constateeren
had moeten worden behandeld. Tstaan e!le weilanden lang§. den.Randenbroeken-
NOOTJES OVER DE GEMEENTE-
BEGROOTING
Het Grondbedrijf in klein comité
Indien één zaak is gebleken tijdens de behan
deling der gemeentebegrooting, is het wel deze:
het Grondbedrijf beheerscht den toestand, zoo
als deze ©ogenblikkelijk tct uitdrukking komt
in de finontieelc positie der gemeente in 't al
gemeen cn in 't bijzonder zooals dezo zich af-
teekent in de opbrengst der belastingen. Raad
selachtig klonk duarom het antwoord van don
voorzitter op een vraag van het lid De Lange,
n.l. dat de voordeelen van het grondbe
drijf aan de gemeente ten goede komen.
Indirect zijn de voordeelen velen. In ver
band met do oogenblikkelijke positie von dit
bedrijf tot dc gemeente kan hier van directe
voordeelen geen sprake zijn. Zooals ieder an
dere, zaak die indirect tot den bloei der ge
meente bijdraagt, is dit ook met het gTondbe-
GTijf het geval. Hrt totaal van het belastboai
inkomen is gestegen, de opcenten op perso
neel- en grondbelasting stegen aanmerkelijk
De opbrengst van straat- en rioolbelasting as
wegens bebouwing toegenomen. Maar de alles
beheerschen''s vraag is, of deze indirecte voor
deelen de direct dreigende nadeel en in
evenwicht houden. Vergeten mag men niet, dot
alle hier genoemde indirecte voordeelen de las
ten der gemeente in zijn geheel gelijkelijk
deden toenemen. Ze zijn in het geheel reeds
opgenomen. Vandaar dat dit antwoord be
vreemd. Voordeelen m dezen zin, dat de ge
wone middelen zonder directe tegenprestatie
zouden profitcercn, bestaan er niet. Het tegen
deel is waar. Uit de gewone middelen moet
het grondbedrijf worden gesteund.
Dat is behalve uit dc concrete cijfers deze:
begrooting ook wel uit de discussies gebleken.
Het lid Spiekcrmon heeft hierop den nadruk
gelegd. Ook de begeleidende brief bij de bo
grootirvg gaf hierop het antwoord. Er is in dit
bedrijf ongeveer drie en een half millioen gul
den vastgelegd. Het geheel wordt als een af
zonderlijk vermogen beheerd. Wat wil zeggen,
als in eenig exploitaliejaar op den grondver-
koop naar de z.g. boekwaarde iets wodt ver
diend, dit geheel opgaat in het totaal exploi
tatieverlies.
Zooals de positie nu is, moet eerst ongeveer
220,000.worden gewonnen vóórdat do
gemeente eenig direct voordcel zou genie
ten. Niemand gelooft, dot dit de eerste jaren
mogelijk is. De ecnigstc hoop bestaat hierin,
dat telkens om de vijf jaren de taxatiewaarde
der gronden de z.g. boekwaarde zal over
schrijden.
Deze boekwaarde nu is het product van
a. de aankoop of inbrengwaarde b. de kosten
voor aanleg von wegen omgeslagen op de
bouwblokken c. de bijschrijving van de ver
liezen op de kapitaalrekening. Wegens het
zeer nauw en zakelijk verband tusschcn exploi
tatie-mogelijkheid en^het gemeentebelang zal
men dit groote belang nu in klein-comité gzan
behandelen. Wat is tc verklaren, maar niet
