AMERSFOORTSCH DAGBLAD „de eemlander"
DERDE BLAD.
KOLONIËN.
BINNENLAND.
Schoonmaakartikelen.
Langestraat 23
A. VAM DE WEG Telef. 217
Willem Groenhuizen
Zilveren Soeplepels
2ste jaargang
No- 210
Zaterdag
6 Maart 1926
Oost-Indië.
GOUVERNEUR-GENERAAL FOCK.
In verbond met het feit, dot een der eerste
punten, waorover het nieuwe kabinet moet
beslissen, de keuze is van een nieuwen land
voogd, verneemt Aneta, dot het vaststaat, dat
mr. Fock onder geen voorwaarde bereid is
eventueel nog als Gouverneur-Generaal aan
te blijven na 7 September.
MAALTIJD TEN HOVE
Ter eerc van de Indischo
vorsten.
Gisteravond heeft ten Koninklijken Paleize
te den Haag de reeds aangekondigde maaltijd
plaats gehad, door de Koningin aangeboden
aan de Indische Vorstelijke personen uit Sootn-
karta en Jogjakarta, die H. M. en Z. K. H. den
Prins, namens de Sultans dier Rijken, bij het
Koninklijk zilveren huwelijksfeest geluk wen-
schen en geschenken hebben aangeboden.
Met H. M. de Koningin, Z. K. H. den Prins
en H. K. H. Prinses Juliana zaten aan: Pangernn
Ario Matoram, vertegenwoordiger van den
Sultan van Soerakarta; de gemalin van dezen
Pangeran, Kondjeng Rotoe Alit, oudste doch
ter van den Sultan van Soerakarta; Pongeian
Ario Soerjodiningrat, broeder van den Suiton
van Jogjakarta als vertegenwoordiger van dien
Sultan; de regent Raden Toemenggoeng Poci-
bowinoto; de oud-resident, de heer G. J. Oude
mans, toegevoegd aan de Indische prinsen lij
den hun verblijf in Nederland, en de volgende
dames en heeren, leden van de hofhouding
gravin Van Lynden van Sandenburg, geboien
barones Van Nagell, grootmeesteres van het
Huis der Koningin; barones Van Asbeck, geb.
barones Van Pallandt, Dame du Pulais; barones
Sloet van Morxveld, eerste hofdame, belast met
de opvoeding van Prinses Juliana; de hofdames
jonk vrouwe Van Swindcren en barones Var»
Heeckeren van Keil; vice-admiroal Bauduin,
chef van het milituire huis en adjudunt-gene-
raal van de Koningin; graaf Du Monceau, op-
perceremoniemeester en grootmeester van het
huis der Koningin; jhr. Boreel, opperhofmaar
schalk; baron De Smeth, hofmaarschalk; baron
Van Geen, kamerheer en particulier secretaris:
baron Van Hnrdenbroek van Lookhorst, katnei-
heer-ceremoniemeester; jhr. Sickinghe, ka mei -
heer; jhr. Von Mühlen, kapitein ter zee, adju
dant van den Prins; majoor jhr. Laman Trip.
adjudant van den Prins; kapitein De Jonge van
der Holen, van het Indische leger, en ritmeeste»
jhr. De Jonge van Ellemeet, adjudanten dei
Koningin; le luitenant jhr. Verheycn en lo
luitenant baron Sirtcma van Grovestins, or-
donnance-officieren.
De Indische Vorstelijke personen droegen
galo-hofgewaden, welke eenigszins verschilden
van die, welke zij droegen op den dag dei
audiëntie ten Koninklijken Paleize voor de ayei-
brenging der gelukwenschen en de overhandi
ging der geschenken. De pos verleende Ko
ninklijke onderscheidingen versierden hun
borst.
De heeren der Nederlandsche hofhouding
droegen de ceremonieele tenues en uniformen
De tafel, versierd met witte tulpen, had, als
middenstuk, een gouden bloemenmond, ge
schenk van den Soesoehoenon van Soerakarta
bij gelegenheid van het huwelijk van Koningin
en Prins. Voorts een gouden leeuwin, geschenk
van de gezamenlijke prinsen van Jogjakarta «ei
gelegenheid van het Regecringsjubileum van
de Koningin; en verder een gouden guroeda
(mystieke vogel), een geschenk van de Rijks
bestuurders andere dienaren van den Sultan
van Jogjakarta ter gelegenheid van Harei
Majesteits Regecringsjubileum.
Bij dezen maaltijd werd gebruik gemankt van
het eet-servies von oud-Chinecsch porcelain
(Lange Lys met den bouquet) dnt het ge
meentebestuur van 's Grovenhage als geschenk
aanbood ter gelegenheid van het huwelijk van
de Koningin.
DE BEGROOT1NGS-ACHTERSTAND
Voorloopig verslag over de voor
gestelde nieuwe regeling.
Verschenen is het voorloopig verslag der
Tweede Kamer over het wetsontwerp tot wij
ziging van de wet van 5 October 1841, hou
dende instructie voor de Algc-meene Roken-
kemer.
Tegen dit ontwerp, zoonis het is ingediend
had men vrij algemeen bezwaar. Sommige
leden beschouwden de indiening als een gemis
van deferentie voor het parlement; zij betoog
den, dut het parlement vrijwillig zou abdicee-
ren, wanneer het dit pntwerp aannam, omdat
de regeering daardoor de bevoegdheid zou krii-
gen, een jaar lang, zonder de medewerking van
het parlement te regeeren.
In de moeilijke tijden, die het parlementa
visme ten onzent doormaakt, is het zeer be
denkelijk een dergelijk wetsontwerp aan te ne
men, ja, zelfs reeds om een zoodanig voorstel
in te dienen Door dit ontwerp zou het par
lement zijn macht voor een belangrijk deel uit
handen te geven.
Tot dusver was het mogelijk een minister tot
aftreden te nopen, door zijn begrooting te
verwerpen. Dit znl, na aanneming van dit ont
werp niet meer mogelijk zijn. Wordt een hoofd
stuk der staatsbegrooting verworpen, don zal
de minister nog een jaar lang aan het bewind
kunnen blijven
Eindëlooze tijdperken van crisis en regee-
ringsloosheid kunnen zonder bezwaar worden
uitgelokt, omdat de noodzakelijkheid om het
budget gereed te hebben, zal ontbreken
Andere leden betwistten, dot bij dit ontwerp
aan de regeering de gelegenheid wordt ge
schonken om zonder medewerking van het par
lement detleiding van zoken op den gewonen
voet voort te zetten. Immers de Statcn-Geno-
raal, die het recht van interpellatie bezitten,
kunnen ieder oogenblik de regeering over haar
beleid tot de orde roepen.
Desniettemin wenschten ook deze leden den
prikkel om de begrooting zoo spoedig moge
lijk tot stand te doen komen, zooveel mogelijk
te behouden.
De bevoegdheid der regeering, om over 4/12
van de bedragen op de vorige begrooting toe
gestaan, te beschikken, is in normale omston-
dighe^n voldoende. Er is slechts behoefte aan
een voorziening voor het jaar 1926 wegens
den langen duur der crisis.
De hier aan het woord zijnde leden voerden
dan ook als bezwaar tegen de voorgestelde
tegeling aan, dat deze von algemeene strek
king is. Een wijziging van dit ontwerp, zoodnt
het inhoudt een tijdelijke afwijking von den
algcmecncn regel der wet van 5 October 1841
achtten zij het middel om tot oplossing van do
moeilijkheden te komen.
Maar ook wanneer de voorgestelde maat
regel alleen zou gelden voor het jaar 1926.
dan nog meenden deze leden daartegen t»
moeten opmerken dat de machtiging oan do
regeering. om in plaats van gedurende vier.
gedurende 12 maanden geld uit te geven, op
den grondslag der vorige bcgrooting, r»» vei
gaat en geenszins noodzakelijk is. Met een
verruiming van dien termijn tot 6 of 8 maan
den zou kunnen worden volstaan.
In de derde plaats hadden deze leden er be
zwaar tegen dat de redactie van de voorge
stelde bepaling zoovel ruimer is. don die van
de bestaande.
Enkele leden gaven de voorkeur aan een
permanente voorziening boven 'n tijdclijken
maatregel. Sommige leden gaven den wensch
te kennen, dat door de regeering credictwetten
zouden v/orden ingediend. Vele ondere leden
kwamen hiertegen op.
DE FINANCIEELE TOESTAND VAN VAALS.
Dc Rijkssteun.
Bij het gemeentebestuur van Vaals is inge
komen een missive van Ged. Staten, waarin dc
wijze waarop en de voorwoorden, woarond'-r
het Rijk bereid is steun te verleenen, worden
uiteengezet. Zoo zal Vaals zijn vermenigvuldi-
gingscijfer moeten verhoogen van 3 op 4 Aan
Vaals zal dan een leening worden toegestaan,
welke iets hooger is don het bedrog van do
gemeentebegrooting.
Deze voorwoorden worden, naar de Limb.
Koer. meldt, onvoldoende geacht. De burgi>
meester, een der wethouders en een raadslid
zijn dan ook reeds Woensdag naar Den Hang
geweest om met den betrokken minister te
overleggen.
Een voorstel om dc faillissements
aanvrage in te trekken.
In de Moandogovond te houden gemeente
raadsvergadering van Vaals zal o. m. behan
deld worden een voorstel, om de faillissements
aanvrage van deze gemeente in te trekken
DE ONTWAPENINGSKWESTIE.
Een ontwapenaar van standpunt
gewijzigd.
Men meldt aan de „Stand.":
De heer M. G. J. Kempcrs, burgemeestei
van Harderwijk, die het vorig jaar voor dc
Tweede Kamer werd gecandideerd als ontwa
penaar, heeft in een j.l. Zaterdag gehouden
feestelijke vergadering van militairen ver
klaard, dat hij zijn ideeën heeft laten varen
en zijn mcéning ter zake gewijzigd heeft.
CREMATIE W. J. M. MICHJELSEN.
Bij dc plechtigheid niet gesproken.
In het crematorium te Westerveld is gister-
middag verascht het stoffelijk overschot van
den heer W. J M. Michielsen, oud-lid van den
Raad van Ned.-Indië en oud-gouverneur von
Sumatro's Westkust. Onder de aanwezigen
waren o.a. de heer ir Corver, oud-hoofdinge
nieur in Ned Indië, D. baron Mackay, burge*
meester van Medon, Muller, oud-assistent-resi
dent, Kerbert, oud-lid van de Factory Batavia
der Ned. Handel Mij. Op verzoek werd nie«
gesproken. De oud-generaal-mejoor Michiel
sen dankt voor de betoonde belangstelling.
WIERJNGEN VERBONDEN.
De afsluitdijk opengesteld voor
het verkeer.
Donderdag is de afsluitdijk door het Amstci-
diep naar Wicringen officieel voor het vei keer
opengesteld, zonder eenig vertoon.
De afsluitboom werd geopend en dc paar
wachtende auto's konden zich naar Wierir.gen
begeven.
DE VALSCHE FRANSCHE BANKBILJETTEN
De zaak voor dc Haagschc
rechtbank. De middügzjt-
ting.
Te 2.45 werd de zitting heropend en het ge
tuigenverhoor voortgezet. Een aantal personen
legde verklaringen af omtrent de wijze waar
op de valsche bankbiljetten in omloop waren
gebracht. Het meeste daarvan is uit vroegere
persberichten wekend.
Getuige A. J. Sunders, 37 jaar, koopmon
(wisselkantoorhouder) te 's Gravenhage, decid
mede dat 14 December 's ochtends half 11 be
klaagde Jankovisch in zijn wisselkantoor Pa»
sage 26 was gekomen en een Fransch biljet
van 1ÜOO francs tct inwisseling had uang.
boden. Getuige had het aangevoeld en met eer.
ander biljet vergeleken en aan bckl. gezege'
dat het valsch was. Deze toonde zich verwon
derd en verklaarde het biljet van een groot<
Fransche bankinstelling te hebben ontvanger»
Hij had daarvan een envelop getoond. Getuig,
had bekl. voorgesteld om de politie te zullen
telefoneeren en had dit ook gedaan, maar de
opgeroepen nummers waren in gesprek. Be! I
had toen gezegd hier hebt u dan een echi
biljet om in te wisselen en het valsche mcogi
u houden. Get. is toen met bckl. naar buiten ge
gaan en heeft hem overgeleverd aan een poli
tieagent, die in de Passage liep. Bekl. die eers'
met hem in 't Fransch had gesproken, had no:
in t Duitsch tot hem gezegd Machen sic kei
ne Surken I
Op vragen van den verdediger, mr. Dc Har
togh, deelde get. nog mede, dat er een h
was binnengekomen om geld te wisselen, t -
wijl hij met het telefooneeren bezig was;
vrouw. Bckl. hield echter vol, dat een kleine,
grijs gekleede vrouw was binnengekomen, toen
hij twee biljetten in zijn kous wilde verbergen
één was toen op den grond gevallen.
RECLAMES.
Van 14 rogels 1 4.05.' elke regel meer f L-*
Meubelwas, Vloerzljlenwas in alle kleuren. Ge-
scheafde Was, Terpentijn, Sponsen, Zeemen, Dweilen,
Borstelwerk, Vert in bussen.
Goud, Zilver en Uurwerken
Langestraat 43 Tel. 852
Reparatie-inrichting voor Uurwerken.
Dc echtgenoote van den vorige getuige, me
vrouw A. J. Sanders geb. M. G. W. Visser, 31
jaar, bevestigde dat op den bcwusten ochtend
een man in het kantoor van haar man aan hel
wisselen was; zij had dien man zien bukken cr»
iets wegstoppen in een kous. Dat dc man nog
een tweede papier in zijn hond had, had zi.i
niet gezien. De andere cliënt die in den winke
was geweest (een heer) was el vertrokken, toer.
haar man onn de telefoon stond.
Bckl. deelde mede, dat de vrouw, waarvan
hij gesproken had, wel degelijk in den winkel
is geweest, doch bediend was door een bedien
de von den heer Sanders. Mevr. Sanders gal
toe dot er een bediende is, een klein jongetje.
A décharge werd ten verzoeke van mr. De
Hartogh gehoord getuige Ludwig von Grimm,
kanselier van het Oostenrijksche consulaat te
Rotterdam, ex-generaal van het Oostcnrijksch-
Hongoarsche leger, die Jankovich vroeger rer-
soonlijk heeft gekend oan de hoogere krijgs»
school te Wcencn, en later, to n 'overste Jan
kovich onder hem had gediend bij dc cavale
riedivisie. Hij had een uitstekend knrokter, hij
was een gentleman en een uitnemend oflicier
De president U is zeker niet bekend, dat
Jankovich na zijn uankomst allerlei verklarin
gen heeft afgelegd op zijn Woord van eer, ter
wijl hij later heeft moeten erkennen, dat het
leugens waren. Ik vind het heel oordig, dat u
voor uw krijgsmakker een goed woord koml
doen, maar de feiten spreken anders. Dot hij
zulk een wonderlijk gevoel van eer zou hebben,
heeft u vroeger ook nooit geweten. U wordt
bedankt.
De officier van justitie, mr. Bauduin, ver
zocht nog oen stuk uit het dagboek van Jan
kovich, uit het Hongaarsch te doen vertalen,
hetgeen geschiedde door mevr. Van der Litb
de Jeude—Van Hettyi. Bckl. Jonkovich ga'
daarover nadere inlichtingen. Nog vroeg dc of
ficier von justitie inlichtingen omtrent de me-
dcdeeling in dit dagboek, dat prins Windisch-
griitz belooningen had toegezegd aan de deel
nemers van het complot overeenkomstig hue
sociale positie. Bekl. Jankovich antwoordde dn»
dit inderdaad door Windischgrötz was mede
gedeeld.
Het requisitoir
De officier van justitie, mr. Bauduin, zeide
dat het hier gaat om een wereldkwestie hof
vertrouwen dat gesteld kan worden in het cre-
dictpapier, dat door dc geheelc wereld als be
taalmiddel geldt. Door deze zaak is een ern
stige schok gegeven aan dat vertrouwen; van
daar die belangstelling over de gchecle wereld
in deze zaak. Dc technische wetenschap en de
technische vaardigheid en de brutaliteit, in dit
complot tentoongesteld, kunnen evengoed wor
den tentoongespreid togen het bankpapier van
elke andere natie. Nederland, het centrum der
geldmarkt, heeft dien aanslag tegen het bank
papier zeer sterk gevoeld.
Reeds in de Middeleeuwen werd dit misdrijf
dan ook zwaar gestraftmet den dood of con
fiscatie (zie den Codex Botavus). In de Fran
sche wetgeving staan er de travaux forcés% b
perpétuité op. Ons land is clementer cn stelt
erop een gevangenisstraf van 7 jaar als mori-
mum.
Deze beklaagden hebben zich schuldig ge
maakt aan 't misdrijf van art4. 209 jo. 212: het
in voorraad hebben von valsche buitenlandsche
bankbiljetten met het oogmerk om ze als echt
en onvervalscht uit te geven. Hiermede worden
ook Nederlandsche belangen beschermd, voor
eerst van degenen die gevaar loopen dit valsche
pupier te ontvangen, maar ten tweede het be
lang van het credietmiddel in het algemeen, dat
hier bedreigd wordt en bij welke integere be
waring Nederland zoo groot belang heeft.
Wat nu de dagvaarding betreft, om het ten
laste gelegde te beoordeelen zal men moeten
nagaan de feitelijke toedracht der zaak Janko
vich wist reeds lang te voren het misdadige
voornemen van Windischgrötz en is met diens
secretaris Raba naar Parijs gegaan om envelop
pen van verschillende bankinstellingen te be
komen, teneinde die te gebruiken ter certifice
ring van de uitgifte der bankbiljetten. Daarna
is ten huize van Rabo het plan de cam
pagne opgemaakt en heeft Jankovich oan zijn
medebeklaogden de biljetten te Amsterdam ter
hond gesteld Het oogmerk tot uitgifte blijkt
ten aanzien van Morkovsky bovendien uit zijn
démarches bij verschillende juweliers. Manko-
vics is aansprakelijk voor de handelwijze zijner
mededaders; bovendien bevonden zich in zijn
portefeuille nog 3 gesepareerde valsche biljetten
Het ten laste gelegde is dus bewezen, het te
rugtreden van Markovsky gesteld het ware
bewezen heeft pas plaats gehad nadat het
misdrijf voltooid was.
Wat het misdrijf bij Sanders betreft, de
verdediging van Jankovich, dat hij niet wist
dat het uitgegeven biljet valsch was, kan hem
niet boten Want hij heeft een enveloppe bij
zich gehad om de valsche uitgifte te dekken en
zich daarvan bediend. Ook het verstoppen van
het andere valsche biljet in zijn kous is een
aanwijzing tegen hem evenals zijn uitlating
tegen SandersGij moogt dat biljet houden.
Over ons land ware een calamiteit gekomen,
wanneer hier deze 4 millioen valsche francs
waren uitgegeven, zonder dot deze beklaagden
waren gevat. Ons land was dan in 't buiten»
land als het centrum van valsch geld be
schouwd en wij zouden deze beklaagden die op
valsche passen reisden, terwijl Jankovich een
koerierspas had, nooit hebben kunnen achter
holen. Spr. bracht hulde aan de energie van
den geldwisseloor Sanders die ons land voor
deze calamiteit heeft bespaard.
Ook- de opmerkzaamheid van mevr. Sunders,
die gezien heeft dat Jan%>vich iets verstopte,
verdient een woord van wnardccring. Ook
bracht spr. ccn woord van hulde aan dc Huag-
sche politie, speciaal aan inspecteur Bouwhol.
Dc bekloagden beroepen zich nu op hun natio
nale gevoelens cn hun onbaatzuchtigheid,
maar Nederland zou doordoor het slachtoffer
zijn geworden Dit werpt een vreemd licht op
hun onbaatzuchtigheid. Jankovich haalde 20
ven de beste biljetten er uit en ging op stap
om er een in te wisselen. Monkovics hud een
depot van 150 valsche biljetten. Mnrsovsky valt
niet onder deze opmerkingen, maar Windisch-
grütz had allen deelnemers van 't complot be
looningen toegezegd, naur hun sociale positie
Aangenomen dot deze drie beklaagden in-
derdand meenden een nationolc zaak te dienen,
is Nederland don aangewezen om te worden
uitgebuit voor een utopie Dat hadden zij
dnn moor in hun eigen land moeten doen 1
Wij worden dc laatste maanden hier bestookt
met valsche bankbiljetten cn be'.rokkcn in
misdadige ondernemingen, waarmede wij niets
te maken hebben. Spr. wees hierbij op de Por-
tugeesche bunkbiljettenzoak, dc Fransche goud-
smelters-affaire te Rotterdam cn op dc thans
ontdekte sneeuwbal-affaire van een Duitschcr
in Rotterdam.
Hij requireerde derhalve schuldigverklaring
der drie beklaagden voor het misdrijf van
art. 209 B. Wb., quolificotie daarvan als het
in voorroad hebben van valsche buitenland
sche bankbi'jettcn, waarvan dc valschheid
hem bekend was, ten aanzien van bekl Jon
kovich bovendien veroordceling wegens uitgifto
van zoodanige biljetten cn veroordeeling van
den eersten bckl. tot negen jaar gevangenis»
straf en van de beide andere beklaagden tot
zeven jaar gevangenisstraf.
De verdediging.
De verdediger van Jonkovich, mr. De Har
togh advocaot te 's-Grovcnhage, betoogde
dat Jonkovich de biljet:cn niet in voorraad
heeft gehad, moor zc heeft ingevoerd. Onze
wet onderscheidt tusschcn beide begrippen
Bekl. heeft ze gebracht tot aan de plaats waar
hij ze aan de beide andere beklaagden overgaf
Wel heeft hij cr 20 biljetten uitgenomen, mum
daarop sloot de dagvaarding niet. In do
„Roode Leeuw", waar bekl. logeerde, zijn bil
jetten gevonden, maar deze woren verpakt in
een gesloten pakket. Zij hadden het doel om in
Stockholm te worden uitgegeven. De taak
van Jankovich was om doormede naor Zweder*
te gaan. Dit is niet strafbaar in Nederland.
En wat die 20 biljetten aungaat die Janko
vich uit het andere pok heeft gehaald, het
was waarlijk niet zijn bedoeling om ziin op
drachtgevers doormede tc bestelen. Hij hield
zich s rikt aan zijn opdracht.
Voorts, betoogde pleiter, dot Jonkovich geen
uitvoeringshandeling heeft gepleegd en dus
niet als mededader is te beschouwen. Waro
medeplichtigheid ten laste gelegd, bekl. was
schuldig. Thans concludeerde pl. tot vrijspraak.
Hij kwam thans tot dc voor bekl. allerpijn
lijkste zeak in de Passage. Opzettelijk zou
bekl. een valsch bankbiljet hebben gegeven,
moor hij heeft nooit anders verkloord, dan
dat het zijn bedoeling was een echt ie geven
Daartegen pleit de volgorde waarin de biljet
ten zijn gebracht. Maar daarvoor pleit dnt
bckl. niet wegliep, maar kalm bleef wachten,
terwijl Sanders aan 't lelefoneeren was. Ook
stoot vost, dot cr nog een cliënt in den winkel
is geweest. Het voornaamste is, dat deze uit
gifte in s.rijd zou zijn geweest met r.ijn op
dracht. In het plan was begrepen dut geen bil
jet zou worden uitgegeven voor een telegram
uit Weenen kwom „Los!" Dat zou don 19den
geschieden. Onaannemelijk is dat Jankovich
ccn zaak van zooveel milliocnen in gevaar zou
hebben willen brengen door de uitgifte van één
armzolig bankbilje4.
Aangenomen, dot bekl. de bedoeling hod om
valsch gc'd uit te geven, die uitgifte is niet
geschied. Dc poging daartoe is geschied, maar
zij is niet voltooid, door de omstandigheid,
van zijn wil onafhankelijk dot Sanders wei
gert het biljet te occepteercn.
Welke strof moet de Rechtbank nu opleg
gen Deze bekl. is al zwaar genoeg gestraft
door de ervaring dat de man dien hij ver
trouwde het vertrouwen onwaardig was Een
gevangenisstraf in Holland is voor een Hon
gaar, vooral voor dezen Hongaar, verschrik
kelijk Een straf, niet zwaarder dan het on
dergane voorarrest, zal voldoende voor hem
zijn.
De verdediger van den bekl. dr. Marsovsky,
mr. De Vr i e ze, advocaat te Amsterdam,
wees erop dat er niets van bewezen is dat deze
in voorraad heeft genomen in vereeniging met
zijn medebeklaagden. Men weel feitelijk niets
anders omtrent de bedoeling, het oogmeik van
dezen beklaagde dan wat hij zelf gezegd heeft
Zijn opdracht was alleen om voorbereidende
handelingen te verrichten, het terrein voor te
bereiden voor Mankovics. Doordat hij met
Mankovics op één kamer wos, was zijn opzet
toch niet gericht op het in voorraad hebben
Hij heeft nimmer in voorroad gehad, ondanks
het feit dat de biljetten in zijn koffer woren
en op zijn kamer. Mankovics hod trouwens den
sleutel.
Als men het boos opzet van Marsovsky
aanneemt, don is hij geen mededader, moor
een model-medeplich ige. Hij heeft niet recht
streeks medegewerkt, hij heeft niet willen me
dedoen maar willen helpen. De jurisprudentie
neemt don ook in soortgelijke gevallen steeds
medeplichtigheid oan.
Het verbaast pldat dc officier van justitie
zulk een streng requisitoir heeft genomen
tegen menschen, die blindelings zekere taak op
zich hebben genomen. Maar men zal voor
Marsovsky niet anders kunnen komen dan tot
een vrijspraak.
De officier van Justitie ver
klaarde zich bij deze vordering niet te kunnen
oan sluiten. Het zou een slag zijn voor de
justitie wanneer een vonnis werd gewezen, dat
men niet zou kunnen executcercn.
Dc President schorste de beslissing op do
vordering van den verdediger tot na het plei
dooi von den verdediger van den derden be
klaagde Mankovics, mr. dc Dompicrro
dc Chouffepicd, advocaat tc 's-Groven-
hoge.
Deze betoogde, dat ook ton aanzien von zijn
cliënt het wettig cn overtuigend bewijs niet ge
leverd wos dut zijn oogmerk was de biljetten
als echt cn onvervalscht uit te geven. Hij
heeft- bij toeval drie biljetten uit het oen©
pakket in zijn portefeuille gestoken, moor had
daarom toch nog niet dc bedoeling zc uit to
geven.
De rechtbank neme bij de beoordeeling van
dezen beklaagde in aanmerking zijn jeugd en
alle ellende, die hij geleden heeft. Pl. beval
hem in zeer grootc clementie aan.
Dc Rechtbank ging vervolgens in raadkamer.
Na terugkeer in do rechtzaal deelde de P r e-
s i d c n t mede, dat de Rechtbank in dezen
stond van het geding geen aanleiding vond
aan het verzoek van mr. De Vriezc tc voldoen
Bekl. Jonkovich deelde nog mede, dnt
hij liever ter dood veroordeeld had willen wpi-
den dan tot negen joren tuchthuisstraf I In
naam zijner moeder, wier oenige zoon hij is,
verzocht hij om een niet tc lange strof.
Dr. Morkovsky zei, dot hij geen enkele
poging heeft gedaan om dc vusche biljetten
uit te geven. Zonder hem zouden do zoken
piecics eender zijn vei loopen.
Mankovics beschreef de omstandig
heden, woordoor hij tot het uunvanrden .on
zijn opdrocht gekomen was. Hij zou liever den
dood ondergaan dan gevangenisstraf
Hét onderzoek werd hie.na gesloten cn de
uitspraak bepaald op 18 Maart.
Een Fransche decoratie voor
den heer Sanders.
Noor de Tel. verneemt, heeft de heer San
ders, vnn het Bureau dc Change in de Posso-
ge. te don Haag, die, zooals bekend, het eerst©
olsche Fransche 1000 francs-biljet ontdekte,
de medcdecling ontvangen, dnt hij zal worden
voorgedragen voor een Fransch© onderschei
ding.
De Bonque dc France was van mcening, dat
men zijn loffelijk optreden beter kon waarde©-
ren door een onderschcidingstceken, don dooi
een geldelijke belooning.
DE WATERSNOOD.
Een overzicht von dc geleden schade.
Men schrijft ons
Oudejaarsdag 1925.
Wanneer over cenigc weken het thans nog
overstroomde land zal zijn drooggemalen cn
wanneer na maanden wellicht jaren
noesten arbeid de gevolgen van dc* overstroo-
mingsramp zullen zijn veidwencn, dan zullen
wij toch nog herhalen van dien bungen Oude
jaarsdag 1925 cn van de angstige nachten cn
dugen, die daarop volgden. En later zal dez©
dag telkens wonneer wij, cn vooral zij, dlo
ei het meest bij betrokken waren, zich ge
reed maken het oude jaar uit tc luiden in
do herinnering teruggebracht worden bij do
Oudcjaursovondgosprekkcn, zol hij bij nicuwo
overstroomingsrumpen, wanneer deze weer
eens over ons land zouden komen, worden
aangehaald in krantenartikelen en misschien in
herinnering gebracht door ouden van dagen,
die thans ols jongeren de ramp medemoaktcn.
Tenzij in dezen tijd zulke afdoende moot-
rcgelen genomen zijn, welke herhalingen kun
nen voorkomen 1
No ruim twee maanden na den boorbraak
in den rechter Moosdijk bij Ncdcrasselt, welke
naast de minder ernstige doorbroken in
Zuid- en Noord-Limburg, de oorzaak is ge
worden van schrikkelijk veel ellende cn enor
me materieele schade, nu nog stout hier en
door het water in dc huizen der laagst gelegen
streken van het overstromingsgebied en
waar het water verdwenen is zien wij de
ernstige gevolgen van dc ramp.
Wij hebben getracht een overzicht te krij
gen van dc schade, zoools deze thons kon
worden geconstoteerd, zonder overdrijving als
gevolg van zenuwachtigheid en hoost en ge
baseerd op officieels gegevens.
Ongeveer 175 gemeenten logen in of gren
zen aan het overstromingsgebied. In hot
grootste gedeelte dezer gemeenten is geen of
zeer onbelangrijke schade aangericht. Zelfs
pluatsen, die midden in het water hebben ge
staan, behoorei» hiertoe, voornamelijk in Lim*
burg, waar 41 zoogenaamde wotergemcenteri
zijn, tc weten Arcen en Velden, Bcegden,
Beesel, Belfeld, Bergen, Borgharen, Broekhui
zen, Buggcnum, Echt, Eysden, Elsloo, Gennep,
Geullc, Grevenbricht, Gronsveld, Grubben-
vorst, Herten, Horn, Ittercn, Kcssel, Linno,
Maasbracht, Mnnsbree, Mnasniel, Maastricht,
Mcerlo, Mook, Neer, Obbicht en Papenhoven,
Ohé en Laak, Ottcrsum, Roermond, Rooste
ren, Stein, Stevensweert, Swalmen, Tcgclen,
Urmond, Venlo, Wonssum en Wessum. Het
grootste gedeelte dezer 41 gemeenten heeft bij
hoogen stand van de Maas steeds last von
het water. De buitengewoon hooge waterstand
cn vooral de snelle wos in de laatste dagen
van het vorige jaar, zijn oorzaak geweest, dat
ook in verscheidene Limburgsche wotcrgc-
meenten belangrijke schode is oongericht, zoo
als uit nader te noemen cijfers zal blijken.
Dc totale schodc.
De cijfers omtrent de schade hebben be
trekking op 63 gemeenten, omvattende 129
steden, dorpen cn gehuchten. Slechts van en
kele gemeenten, waar schode werd ondervon
den, ontbreken de gegevens nog, doch 'öe eind
cijfers zullen daardoor niet belangrijk worden
verhoogd.
In deze 63 gemeenten bedraagt de schado
aan (gemeentelijke) openbare wegen, werken
en gebouwen 590.880.en oan particulic-
ic eigendommen volgens de bij de gemeente
besturen ingekomen aanvragen om steun
3.776.092.
Geheel vernield werden 454 huizen, terwijl
831 huizen als gedeeltelijk vernield werden
opgegeven. Ongeveer 1300 huizen zullen dus
door nieuwe moeten woidcn vervangen
Dc veerstapel heeft althans wat verloren
vee betreft niet zooveel schode geleden.
