UIT DEN OMTREK.
stendiging van de schoidang tusschen de befci«
bureaux. Weshalave besloten werd het comp-
tabiliteitswerk onder éénhooofdip&ï leiding te
brengen. Hierdoor werd bezuiniging bereikt.
De doeltreffendheid van den getroffen maat
regel is m de praktijk reeds afdoende geble
ken.
De door de Tweede Kamer gestelde vraag
of bij het aan adressant gogeven ontslag en
diens opwachtgeldstelling alleen en ook inder
daad blijvende bezuinigingsmotieven tot dezen
maatregel hebben geleid, wordt in dier voege
beantwoord, dat het ontslag het gevolg is ge
weest van een voorziening, die reeds in 1923
om redenen van bezuiniging aan de orde is
gesteld en die ook inderdaad tot blijvende be
zuiniging leidt, doch dat voor het nemen van
dien maatregel in September 1925 mede heb
ben gegolden overwegingen van organisoto-
rischen aard, verband houdende met persoon
lijke eigenschappen van den adressant.
EEN MERKWAARDIGE VONDST.
Een oude waterweg
In 1303 is te Zwolle gesticht het gasthuis
„de Heilige Geest der Vertroosting". De be
doeling was aan arme vreemdelingen onder
dak te verschaffen. Dergelijke gestichten ver
rezen in dien tijd in verschillende plaatsen
Merkwaardig was, dat al die gestichten vol
gens één model.* volgens één stijl zijn ge
bouwd. Het H. Geesl-gasthuis te Lubeck is
het eenige dat nog geheel intact is bewaard
gebleven. De kapel stond aan den grooten
Hesseweg, de tegenwoordige Diezerstraat, ter
wijl daar aansloot het z.g. Lange Huis, met
tal van kamertjes, dot uitkwam aan de vroe
gere vischmartk. In 1660 werd het gesticht
omgedoopt in „binnengasthuis" en uitsluitend
bestemd voor de huisvesting van ouden van
dagen. Na de Hervorming werd de kapel at-
gebroken, doch het z.g. Lange Huis, een mo
numentaal, gotisch gebouw, bleef tot heden
gespaard In 1924 werd het Binnengasthuis
verplaatst en kwam het groote gebouw leeg.
Thans is een aanvang gemaakt om het te
verbouwen tot nutogarage. Bij het graafwerk
nu zijn voor den dag gekomen oude, zware
gewelven, die'dwars onder het gebouw 4oor-
loopen. Het zijn cirkelvormige mogen, met een
doorsnede van 4 it 5 M., zoodat een paard met
wagen er gemakkelijk onder door zouden kun
nen gaan. Ofschoon nog niet met zekerheid te
zeggen is. waarmede men hier te doen heeft,
vermoedt de rijksarchivaris, de heer Schoen
gen, uit het feit dat geen vloer gevonden is,
dat men hier te doen heeft met een ouden
waterweg.
DE „INDRAPOERA" IS TERUG.
De kapitein over de prestaties
van zijn schip.
Gistermorgen om huif negen is het groote
motor-mailschip „Indrapoera" van den Roter-
damschen Lloyd van zijn eerste Indische tcis
teruggekeerd.
De Tel. vond onmiddellijk na aankomst ka
pitein W. J. Boon bereid zijn indrukken over
deze eerste reis te geven De gezagvoc der
deelde mede, dat het een ware triomftocht is
geworden. Volgens rooster zou de Indrapoera
1 Mei terug moeten zijn. Het schip is dus
2 dagen voor den vastgestelden tijd aangeko
men Dot zegt genoeg Kapitein Boon wns zeer
enthousiast over hetgeen zijn vaartuig, product
der Nedcrlandsche industrie, in alle opzie.-.ten
gepresteerd had De gezagvoerder is tevred.n,
de hoofdmnchinist is tevreden ende
passagiers zijn tevreden. „Wat wil meri nu
meer zoo vroeg kapitein Boon. .Wij hebben
een reuze-reis gehad, cn overal waar wij in
Indië kwamen, v/as er een buitengewone be
langstelling. Dc hoogste autoriteiten, lot den
gouverneur-generanl toe, h«-bbcn wij aan boord
gehad. Toen wij Ie Batavia waren, hebben wij
een tocht gemankt met 600 gasten, 'a.o. d.e
gouverneur-generaal, leden van den Volks
raad, chefs van depaitementen en handelshui
zen. Allen waren opgetogen over het nnuwe
schip Aan de reede stonden 200 auio s te
wachten tot wij terugkeerden.'
Dc groote voordcelen van een motor-mail
schip boven een vaartuig met stoon vermogen,
vervolgde de kapitein, hebben wij thans in do
prnctijk ruimschoots ondervonden Vooreerst
behoefden wij geen kolen te laden Oude gas
ten, die reeds meermalen de reis mee naakten,
wilden als naar gewoonte in Port-Said vnn
boord gaan. Want, zoo zeiden ze, als jullie
straks gaan £unkcren, is het niet om uit te
houden Zij vergaten, dnt wij niet meer be
hoefden te bunkeren. Alles bleef dan ook aan
boord. Dc tijd, dien men bespaarde, omdat
bunkeren onnoodig is geworden, was voor de
geheele reis zeer aanzienlijk.
Dan is een groot voordeel, dat wij geen
water voor de machines noodiff hebben, zoo
dat voor de passagiers geen limiet voor water
verbruik gesteld behoeft tc worden.
Wij hebben vrij gunstig weer gehad gedu
rende den geheelen tocht, maar ook als het
weer minder gunstig ,wns, manoeuvreerde de
„Indrapoera" prachtig mooi en ten slotte wa
ren wij. wanneer wij in een haven lagen, altijd
slagvaardig om in een «minimum van tijd te
vertrekken
De aardigste ervaring deed ik, aldus dc heer
Boon, vanmorgen nog op. Er waren passagiers,
die het tammer vonden, dat wij zoo vroeg aan
waren Dat heb ik als gezagvoerder van een
ARNHEMS FINANCÏEELE TOESTAND.
Bclostingvcrhooging wordt on
vermijdelijk geacht.
In de gisteren gehouden gemeenteraadszit
ting van Arnhem heeft de wethouder van Fi
nanciën, de heer C. Smeenk, naar aanleiding
van een voorstel van B en W. tot beperking
van het bewaarschoolonderwijs, belangrijke
mededeelingen gedaan over den financieclcn
toestand van Arnhem.
Waar hij gerekend had op een voordcelig
saldo van 1925 van 4 Ion, blijkt thans, dat dit
saldo nauwelijks één ton zal bedragen.
Uitgaande van een voorschot van 4 ton, had
spreker bij de laatste begrooting er op gere
kend. dat hij voor 1927 zou komen te staan,
na opteren van alle reserves, voor een tekort
van ƒ166.000, dat spr. echter nog meende
kunnen wegwerken door bezuinigingen en
loons- en salarisverlaging van het gemeente-
personeel.
Maar zelfs die hoop zal niet meer verwezen-
lijkt kunnen worden. Na opteren van alle re
serves, ook van het telefoonbedrijf, zal nog moe
ten worden voorzien in een vrij aanzienlijk
tekort. Zelfs als door bezuiniging op de politic
eo andere bezuinigingen, die spr. op 40.0UÜ
rekende, door het convertecren in April 1924
van een lecning, hetgeen een voordeelig ver
schil voor de gemeente zal opleveren van
10.000, en uitgaande van de veronderstelling,
dat dc uitgaven voor Burgerlijk Armbestuur en
ciisis zullen dalen, staat voor 1927 onveimijdc-
lijk een nieuwe belastingverhooging voor dc
deur cn wel van één procent van de niet pro
gressieve belasting.
Dc post onvoorzien voor 1926 bestaat nog
slechts uit 19.000, zoodat er alle kans is,
dat dit bedrog ten cenenmale onvoldoende ;zni
zijn cn opnieuw uit dc reserves geput zal moe
ten worden, die feitelijk bestemd zijn voor
1927.
Op dc grootst mogelijke beperking der uit
gaven werd daarom aangedrongen.
DE AMSTERDAMSCHE FACTOR.
Gehandhaafd op 0.60.
Zooals men weet is dc Amstcrdamsche gt-
mcentebcgrooting voor het dienstjaar 1925
1926 sluitend gemaakt met het batig saldo van
het dienstjaar 1924, zijnde een bedrag van
5,340,000, alsmede na het aan het reserve
fonds voor bijzondere doeleinden onttrekken
van een bedrag groot 1,900,000.
Nu moet ieder joor, in de mound Mei, de
vermenigvuldigingsfactor voor dc gemeente
lijke inkomstenbelasting worden vastgesteld,
het bepalen van dat cijfer is voor een belang
rijk deel afhankelijk van de financieele eind*
resultaten van het vorige dienstjaar, dat is in
dit geval von die over 1925. Nu is de opbrengst
der kohieren over 1925 nog niet in totaal vast
gesteld, doch de vergelijking der opbreng^t-
cijfers over dc thans bekende periode met di<?
over dezelfde moonden in 1924 doen mot
grond vermoeden, dot 1925 wel een batig
saldo oplevert, doch dat dit bij dat van 1924
ver zal achterstaan.
Daar echter het bedrag van 1,900,000 ui»
het reservefonds, in het voorjaar van 1923, ter
gelegenheid dei belastingverlaging voor <ven-
tuecle tegenvallers in de opbrengst ter beschik
king gehouden, niet behoefde te worden uit
gegeven en ook die som, op de bcgroo'ir.g
voor 1925, niet behoefde aangewend, kan die
thons wederom voor eenzelfde mogelijkheid
„ochtcr-de-hand" worden gehouden.
Bovendien beschikken B. en \V. nog over In t
„Reservefonds', dot thans ruim elf millioen
bevat.
Onder die omstandigheden zullen B. en \V.,
ongetwijfeld in overeenstemming met <Te Cöm-
missic van bijstand in het beheer der Gr-
mecntc-finoncicn, den rood binnenkort voor
stellen den vermenigvuldigingsfactor voor dit
loopende dienstjaar op 0,60 te handhaven
Hb'.d.
VEREENIGING VOOR ECONOMISCHE
GEOGRAFIE.
In vergadering bijeen
In een der zalen van het departement van
Arbeid, Handel en Nijverheid, is op 24 dezer
de nlgemeenc vergadering van de Nedorl
Vereeniging voor Economische Geographic
gehouden Uit het jaarverslag over 1925 blijkt,
dot dc toestand der vereeniging bevredigend is.
Door enkele Kamers van Koophandel werden
inlichtingen gevraagd inzake de inrichting van
de verslugen dier lichamen op economisch-
geographischen grondslag
In de twee in het dngclijksch bestuur bestaan
de vacatures werd voorzien dc^pr dc benoe
ming van de heeren mr. S. Cohen Tzn. en prof.
W. E. Boerman, lid van het algemeen bcstuör
cn secretaris der commissie van redactie van
het tijdschrift. Van dc twee periodiek uftreden-
de leden werd de heer W. Stork herkozen, ter
wijl de heer Ir. H. Wort man zich niet herkics-
bunr had gesteld. In de hierdoor ontstane va
cature zal nader worden voorzien.
Tot leden van het algemeen bestuur wer
den benoemd de heeren F. M. Wibaut cn dr
Th. van der Woerden, beiden te Amsterdam
en dr. F. C. Posthuma te 's Grfavenhagc Tot
corrcspondeerend lid werd benoemd dc heer
J. van Gelderen, directeur van het Bureau voor
de Statistiek te Batavia.
HET VELUWE-LANDSCHAP.
Feiten cn hypothesen.
Zaterdag j.l. hield Prof. van Boren voor de
Vólks-Universiteit en de Natuurhistorische
Vereeniging te Apeldoorn een voordracht met
lichtbeelden in het gebouw der Hoe ge re Bur
gerschool over Feiten en Hypothesen, ten
aanzien van de vorming der Veluwe.
Allereerst gaf spr een overzicht van wat ie
de laatste vijf jaren aan feiten bekend gewor
den was, welke, hetzij voor de Veluwe, hetzij
voor het geheele land nieuw waren. Dc groote
graafwerken bij Ede en Arnhem deden ons een
blik slaan op hetgeen plm. 15 M beneden liet
oppervlak waarneembaar was cn lieten bij Ede
dc grondmoreene. van het Scandinaafsche
Landijs ter dikte van eenige centimeters duid -
lijk vervolgen naarmate het terrein hoogei
werd, dook de grondmoreene dieper weg, tot
ze niet meer waar te nemen viel
Op de grondmoreene lag een zandmossa, die
eens de opvulling vormde van een waterplas,
die zich van den ijsrond gevormd had, juis»
zocals thans het Marjelcn-meer aan den rand
van den Aletsch-gjptscher Het geheel was toe
gedekt door materiaal, dot èn door het Landijs,
èn door uit het Zuiden komende rivieren wax
aangevoerd.
Bij Arnhem niets, van dat alles, daarentegen
traden hier veel onregelmatigheden in ligging
der logen opbanken van leem stonden lood
recht, of waren tunnelvormig opgebogen
grintlugen vertoonden golfvormigo plooien, enz
Doorno zette spr uiteen, wat in de omgeving
van Velp, Gendringen, Dieren en Deventer
door boringen aan den dag was gebracht,
waardoor het vermoeden rijst, dnt het dal van
den Gelderschen IJsc-1 nog heel wat verrras-
singen in zich verbergt Kort werd stilgestaan
bij hot feit, dat onder Velp veen \oorkomt met
een flora, die ook thans nog aanwezig ison
der Velp, Gendringen en Deventer marien Ter
tiair is aangetroffen en onder Dieren en De
venter op geringe diepte zeezand ligt.
Daarna ging Prof. van Baren over tot de
bcsDreking van de hypothesen, die deze feiten
moeten verklaren, daarbij vooral den nadruk
leggend op het feit, dot wij met veronderstel
lingen tc doen hebben, die straks door nieuwe
feiten omver geworpen kunnen worden. Wij
weten nog veel te weinig cn onze kennis, die-
wij bezitten, is nog veel te gering, om alles te
kunnen verklaren. Tegenover vele zaken past
ons een bescheiden „ignoramus", en niet min
der zal het „ignoratimus" op zijn plaats blij
ken. In dit licht wcnschte spr. ook de Oneraar-
hypothese, die hij daarna beschouwde, beke
ken te zien. Deze hypothese, geuit door den
Schot Jamieson, in verbond gebracht met dc-
isostatisch hypothese van Dutton, werd door
spr. op de Veluwe toegepast. In het kort kwam
de hypothese hierop neer, dot spr. onder in
vloed van de vele door hem waargenomen fei
ten tot de overtuiging is gekomen, dot de Ve
luwe, die eenmaal werd neergedrukt door den
lost van het Landijs, zich weer oprichtte, zoo-
dra zij door smelting van het Landijs, van dien
lost bevrijd was. Het is niet onwaarschijnlijk,
dat die rijzing zelfs nu nog aanhoudt. Naast
rijzing moeten wij echter ook'daling aannemen.
Door deze zou het Dal van den Gelderschen
IJsel ontstaan zijn, long vóór het Landijs kwam
cn daling zou ook het ontstaan van de Betuwe*
beïnvloed hebben.
Op de voordracht, die door een overgroot
aantal deelnemers werd aangehoord, volgde
des Zondags, begunstigd door fraai weer, een
excursie, waaraan plm. 55 personen deelnamen
onder wie ook tal van mannen en vrouwen uit
onderwijskringen. In auto's van Apeldoorn
naar Uchelen en vandaar over Loenen. do
Woeste Hoeve, Xerlet, Roozendaal, den Zijpen
berg en de Posbank gereden, werd op tal van
plaatsen uitgestapt, teneinde leem-zand en
grintgreeven tc bekijken, het plantcnkleed te
bcstudeeren en het landschap met zijn schitte
rende plekjes te bewonderen. Nederland bezit
in de Zuid-Oost-Veluwc in het bijzonder in de
Worth-Rhedensche luide een „Natuurmonu
ment" van den allcreerston rang, dat nog wel
niet officieel als zoodanig staat geboekt, doch
door tal vun mannen en vrouwen als zoodanig
bewonderd en geliefd wordt.
In zijn afscheidswoord herinnerde Prof. van
Baren, er aan, dat op het tegenwoordige ge
slacht de dure plicht rust, het nntuur-landschap
zooveel mogelijk intact te houden en ongerept
te bewaren. Jaarlijks, zoo betoogde spr., die
zeker wel bevoegd in deze geacht mag worden
tot oordeclcn, krimpt ons nntuur-landschoo in
om voor cultuur-landschap plaats te maken, er»
een ieder, die dc natuur ter harte gaat, dient
het streven te steunen van hen, die de natuur
in stand willen houden.
Met een warm woord van dank aan den heer
Baars, die zich zeer verdienstelijk gemuokt had
cn aan den heer Prof. van Buren voor zijn
voordracht en de prettige leiding van de ex
cursie, uitgesproken door den Voorzitter van
de V LI., Tr. J Bloemsmn, l.i., namen de wan
delaars van hun leider afscheid in Je Steeg.
HET BEZOEK DER AMERÏKAANSCHE
HOTELHOUDERS.
„Hun verblijf te den Maag.
Het gezelschap van 3C0 Ameriknansche
hotelhouders, dat de reis door Europa maakt,
kwam heden in ons land en vertoefde tot in
den namiddag te 's-Gravenhagc
Op hun rondtoer door de residentie en om
geving bezichtigde bet gezelschap het Vredes
paleis en werd hun in het Kurhnus een lunch
aangeboden, waarbij de Ameiiknanschc gezant
een dronk instelde op de Koningin, welke
toast werd beantwoord door den minister van
Arheid, Prof Slotemakcr de Bruine.
Ook dc burgemeester, Mr P.'tijn sprak een
welkomstwoord. Omstreeks 4 uur vertrok hét
gezelschap nacr Amsterdam.
DE PORTUGEESCHE BANKBILJETTEN-
AFFAIRE.
Nadere bijzonderheden.
De Officier van Justitie, mr. Baudin cn. de
inspecteur vnn politie, de heer Melse, die dezer
dagen uit Portugal te den Hang zijn terugge
keerd, hebben in Lissabon enkele inlichtingen
ingewonnen in verband met do zaak van de
Portugeesche bankbiljetten O m. zijn gehoord
de vroegere Portugeesche gezant in Den Hmot.
de heer Sousso de Santos Bnndeira, die zi"h
reeds geruimen tijd in hechtenis bevindt en Je
heer A'phons Reiz, commissaris van do Banco
di Angola.
OPLICHTERIJ.
Men meldt aan de ,/s-Hert. Crt." uit Hel
mond d.d. 27 April
Eenigcn tijd geleden vervoegde zich te Hel
mond een roodharig persoon pl.m. 45 jaar,
oud cn zich noemende v. E., bij verschillende
winkeliers. Hij gaf voor handelsagent te zijn
er. op te treden voor het Nedcrlondsch Han
del- en Reclame-Bureau „Hollnndia", afd*.cling
Onderlinge Consumptie-Vereeniging „Volks
belang". Zijn doel was twee winkeliers uit iede
re branche voor die zaak te winnen om te
werken met zegels enz waardoor die winke
liers een grootcren omzet zouden krijgen. Hij
noemde verschillende aanmerkelijke voordee*
len op en staafde zijne woorden met gedrukte
papieren. Verschillende bijkantoren in Brabant
c-r\ Limburg waren iceds opgericht en werkten
naar zijn verklaring met schitterend succes.
Tevens wist hij den naam reeds te noemen
van een vermoedelijk* controleur voor Hel
mond, doch de persoon in kwestie wist hier
van zelf niets, zooals bij nadere informatie
bleek. Het lidmaatschap voor de winkeliers be
droeg 5, dat direct moest worden voldaan.
Ruim 30 personen .-hebben zich als lid op
gegeven, doch nadien niets meer van de zaak-
gehoord.
Wij kunnen gerust zeggen, volgens een ver
klaring van een rcchcrcheui, die met het on
derzoek belast is, dot de winkeliers van hun
gestort geld weinig of niets meer terug zul
len zien.
Tevens had genoemde van E een onzer
stftdgenooten nis inspecteur voor de vereeni
ging aangesteld, die enkele dagen in Limburg
voor de zaak gewerkt heeft, daar veel onkos
ten heeft moeten maken, maar noch van be
looning, noch van de gemaakte onkosten iets
heeft teruggezien.
De winkeliers zijn er echter mee. gedupeerd.
Naar men ons mededeelt, moet v. E. in cir
ca 30 6 .40 plaatsen in Brabant en Limburg
op dezelfde menier gewerkt hebben
DE WEDDENSCHAP
Om acht hammen, een ton
bier en een vrouw.
Men schrijft oon de Tijd
Onderstaande historische geschiedenis speel
de zich af in het nederige vlekje Liessel (gem
Deuijne) op den rand van dc Peel.
Trouwen I, dat zou wat beteekenen, zelfs al
waren de jonge jaren al een poosje achter don
rug. Er zitten er genoeg, die wat graag rret
den bedaagden (niet ouden) Peer in het huwe
lijksbootje wilden stappen. Wedden? Wat dach
ten die jonge kerels wel En Peer ging een
weddenschap aan om acht hammen en een ton
bier, dat hij voor Pinksteren 1926 veilig cn
wel getrouwd zou zijn.
En thons Peer heeft den eersten en twee
den „roep" reeds gehad en de weddenschap
is dus bijna gewonnen.
Nou willen we hcelemaul niet beweren, dat
Peer gaat trouwen om die ocht hammen en
de ton bier. Die' zijn misschien maar aanlei
ding geweest, een vurige liefde voor zijn bruid
kan best het gevolg zijn. Enfin, voor Peer is
het eender, hoe hij zc gekregen heeft, als men
zc /maar heeft, dat is hoofdzaak.
En we mogen gerust hopen, dat hij nog lang,
zoowel van z'n vrouwtje als van zijn hammen,
pleizier zal hebben.
Deze laatste mogen gerust flink gezouten
zijn, voor den dorst is ook gezorgd.
DE JURGENS-AANDEELEN.
De cischer niet ontvankelijk ver-
klaaid.
Dc 2de Kamer der Hoagsche rechtbonk heeft
heden uitspraak gedaan inake de procedure
tusschen een Rottcrdamsch arts Ligterink en
de Gebrs Van Oss, bankier en uitgever van
de Hoagsche Post.
Zooals men zich herinneren zal, hadden dc
heeren Van Oss artikelen geschreven over de
Jurgensfabriek, op grond waarvan de urts zijn
beide Jurgcns nnndeclen zoo spoedig mogelijk
had verkocht. Hij had daarbij verlies geleden
cn vorderde dit nu van de Gebrs. Van Oss
terug
De rechtbank verklaarde eische evenwel nict-
ontvankclijk in deze vordering.
Luchtvaart.
COBHAM GAAT NAAR AUSTRALIË.
Londen, 29 April. (V D.) Alan Cobb am
hoopt binnen omtrent 14 dagen eenc vlucht
van Brilnnnië naar Australië tc ondernemen.
Hij zal gebruik maken van de Havilard-ma-
chine, waarmede hij zijn jongste reis naar
Zuid-Afrika en terug gemaakt heeft.
School- en Kerknieuws.
IS EEN KERKELIJKE BELASTING-AANSLAG
GELDIG
Een procedure te Amsterdam
Men meldt ons uit Amsterdam
Voor de Eerste Kamer der Rechtbank weid
gepleit in een procedure van de Ned 1st
Hoofdsynagoge tegen een lid dier kerk be
treffende een belastingkwestie.
Bedoeld lid was aangeslagen voor een ker
kelijke belasting van 18000. Het vond deze
aanslag te hoog, weigerde het bedrag te beta
len cn bood non ten hoogste duizend gulden t"
betalen. De aanslag liep, over dc jaren 1919
tot, cn met 1923.
Do Ncdcrl. Isr Hoofdsynagoge meende recht
te hebben op dc volle f 18000 en ving een
procédure aan.
Voor haar voerde het woord Mv. B. A. As-
schcr, die begon met de rechtbank over tc
leggen de bcgrooting van de Ned. Isr. Hoofd
synagoge over 1926. PI. wees erop, dat de uit
gaven waren vastgesteld op 544.733.te
gen de inkomsten van f 323.794, uit welko
cijfers moest blijken, dot waar de uitgaven bij
na het dubbele van de inkomsten bedragen het
voortbestaan van de kerk onmogelijk wordt
gemaakt, als zij niet bevoegd is belasting to
heffen.
Vervolgens behandelde pl. eenige andere
kwesties tusschen kerkgenoot en leden, welke
in de jurisprudentie bekend zijn. Pl. wcces er
echter op, dat al deze gevallen liepen over he»
feit, dat het lidmaatschap niet vaststond.
Hier staan echter dc volgende feiten vast
gedaagde was lid van de kerk, cn heeft dc
cmslagbiljetten ontvdngen, welke hem regel
matig werden toegezonden, terwijl hij nimmer
reclameerde over de volgéns het reglement
vastgestelde aanslag.
Pl. leidde hieruit af, dat gedaagde verplicht
is de uanslagen van 1919 tot en met 1923 te
betalen.
Pl. bestreed vervolgens het verweer van ge
daagde dat de aanklacht niet zou zijn geschied
tc goeder trouw cn dnt dc Kerkeraad der Ned.
Isr. Hoofdsynagoge wel heeft een vertegen
woordigende en uitvoerende mocht, maar geen
bindende verplichtingen kan cpleggen. Pl. ging
hiertoe na hoe het reglement voor de Nederl
Isr. Hoofdsynagoge tot stand kwam en in vroe
gere jaren was.
Het tegenwoordige reglement is geen nieuw
reglement Alleen werden eenige artikels vnn
het reglement van 1852 gewijzigd. Het regle
ment van 1862 werd destijds door het Minis
terie goedgekeurd, hetgeen niet geschied zou
zijn, als het in strijd zou zijn met de wet.
Pl. beriep zich op art. 2 van het organieke
besluit von 1814, dat bepaalt, dat alle Israëlie
ten, welke zich vestigen of wonen in een ge
meente, verplicht zijn bij te diagen in de kos
ten van den cere-dienst. Toen in 1862 het de
finitief reglement tot stond kwam, werd het bo
lleer der Ned. Isr. Hoofdsynagoge opgedragen
oon een college, dat de naam van Kerkeraod
werd gegeven.
PI. verklaarde vervolgens eenige historische
feiten besproken te hebben om enkele onjuist
heden in het verweer van gedaagde recht te
zetten, maar van mecning te zijn, dat de his
torie niet de geringste invloed kan hebben op
de beslissing in deze zaak.
Pl. zeide nu gekomen te zijn tot het laatste
gedeelte van zijn betoog, n.l. dé kwestie of de
aanslag niet te goeder trouw zou zijn Gedaag
de meent, dot de aanslag niet te goeder trouw
is, omdat hij te hoog zcu zijn, niet omdat het
bedrag volgens het reglement is vastgesteld,
maar omdat gedaagde meent, dat 10C0 wel
ke hij ter beschikking wil stellen genoeg ia
Gedaagde, vond pk, is dus van meening, dat
het bedrog, hetwelk bijgedragen moet worden
in de kerkelijke belosting, afhankelijk moet zijn.
Van hetgeen hij voor de kerk over heeft. Dit is
niet juist. Dc kerk stelt objectief dc belasting
naar draagkracht vost. Gedaogdes inkomsten
bedroegen in de jaren 1919 tot cn met 1923
ongeveer 2 millioen gulden cn zocdecndc werd
hij voor nog geen 1 pet. aangeslagen, zooals
het reglement ook voorschrijft. Indien de keik
t duizend gulden genoegen zou nemen, zou
"«J in conflict komen met tal van aangeslagen
nen.
Hierna voerde voor gedaagde het woord
i rof. Mr. F. A. Molster, die van mcening was.
dat het pleidooi van zijn confrère in strijd was
met zijn repliek. Deze toch had geraadpleegd
stukken, welke zich in het archief bevonden
van de Ned. Isr. Hoofdsynagoge en deed hier
van eerst thans in zijn pleidooi mededeeling.
Pl. was niet in de gelegenheid geweest deze
stukken te bcstudeeren en vond, dat hij eerst
in dc gelegenheid gesteld moest worden do
documenten ter inzage te nemen.
Dc president merkte op, dat Mr. Asscher het
standpunt ingenomen had, dat de historische
feiten geen invloed op dc zaak hebben.
Mr. Molster, zijn pleidooi hierop vervolgend,
gaf toe, dat bij het toetreden in een vereeni
ging het lid zich houden moet aan het regie*
ment. Pl stelde echter dc vraag uit welke be
paling uit het Burgerlijk Recht men vast kon
stellen, dat een vereeniging aan zijn leden bin
dende verplichtingen kan opleggen.
Pl. concludeerde, dat de KerkeraaJ niet be
voogd is aan dc leden geldelijke losten op te
leggen. Als deze procedure door eischer ver
loren wordt, meende pk, wordt niet de gelegen
heid ontnomen belosting te heffen. De Kerke
raod zal dan, evenals bij de Ned. Herv. Ge
meente geschiedt, dc leden in dc aanslagen
moeten kennen.
Ook pl. besprak eenige historische feiten en
herinnerde er nogmaals aan, dat zijn tegen-
pleiter in zijn repliek zwijgt over het organieke
besluit van 1814 en eerst in zijn pleidooi daar
op komt.
Pl. meende, dot er bij den aanslag niet spra
ke kon zijn van goede trouw. Toen gedaagd©
na den docd van zijn vrouw met een Christin
hertrouwde liet dc Joodsche gemeente hem
voelen, dot dit een verwijdering met zich
bracht.
Pl. meende ten slotte, dot de aanslag van
gedaagde niet is 1 van zijn inkomen, maar
veel meer, daar van zijn inkomen een groot
percentage voor belastingen afgaat.
Na re- en dupliek, werd de zitting gesloten.
Radionieuws.
DE 1EIDSCHE RADIO-KWESTIE.
Gistermiddag is voor het Leidsche kanton*4
gerecht voortgezet de behandeling van de
zaak tegen den student R. T. te Leiden, die
aldaar een radio-ontvangtoestel aanwezig had
gehad, zonder dc* vereischte kennisgeving te
hebben ingezonden nan den directeur van het
Telegraafkantoor en zonder machtiging van
den minister van Waterstaat.
De vorige maal had bekl. aangevoerd, dat
hij wel hc^ vereischte formulier zou hebben
getcekend. doch dnt daarin voorkwam de be
paling, dat hij zich onvoorwaardelijk moest
onderwerpen non de bestaande en nog te ma
ken bepnlingen.
Als getuige werd nu gehoord de heer Eelaor
directeur van het Telegraafkantoor to Leiden.
Deze zeide, dat bekl. eerst nadat dc over
treding was geconstateerd, aangifte had ge
daan. De kwestie betreffende het niet mee-
gann met de voorwaarden te dezer zake gc*
steld, stond volgens h^m hier geheel buiten
omdat, als b^kl daar niet mee accoord gaat,
hij niet verplicht is er een toestel op na te
houden.
Aangezien echter bleek dat de overtreding
was geconstateerd op dezelfden dag, waarop
de aangifte was gedaon, en de dagvaarding
niet vermeldde de uren, waarop deze beide
feiten hadden plaats gehad, vroeg het O.M.
vrijspraak.
In twee andere soortgelijke zaken werd op
dezelfde gronden eveneens vrijspraak gevraagd.
DE GL1NDHORST-ZAAK.
Woensdag vergaderde te Hardenberg do
classis Ommen van de Gereformeerde kerken,
ten einde een uitspraak tc doen op verzoek
van de kerken van Hardenberg cn Lutten aan de
Dedemsvaart, in de zaak van de kerk van
Heemse en haar predikant ds. S. J. V., die, zoo
als bekend, door de Utrechtsche rechtbank we
gens mishandeling in zijn vorige, betrekking als
directeur van het opvoedingsgesticht De Glind-
horst is veroordeeld tot 50 dagen hechtenis of
500 boete. De classis besloot met algcmcene
stemmen den kerkeraad van Heemse te advi-
seeren, dat zijn predikant zich onthoudc van al
zijn ambtelijk werk, zoolang geen beslissende
uitspraak is gedaan. (Stand.)
PROV. UTR. VERKEERSINSPECTIE.
Het jaarverslag over 1925.
Wij ontvingen het jaarverslag over 1925 van
de Prov. Utr. Verkeersinspcctie, het nieuwe in
ons gewest ingevoerde instituut, dat met 't
oog op het steeds toenemende verkeer en de
steeds verminderende veiligheid zulk nuttig en
heilzaam werk doet. Het publiek megè uit dit
verslag opnieuw ervaren, wat de aard en de
omvang zijn van deze werkzaamheden, en hoe
in alle opzichten dit instituut beantwoordt aan
de verwachtingen, beter de verwachtingen
overtreft. Het werk niet alleen regressief, maar
ook rcpressiel, het grijpt in. maar voorkomt
ook, en last not least het voedt op. Dat
is het, wat deze vrijwillige inspectie zoo be
langrijk mankt.
Het verslag, waaruit we hieronder het be
langrijkste overnemen, is samengesteld door
den secretaris, den heer Van W ij n g a a r-
den van Rees.
Voor den eersten keer kan dc Provinciale
"Utrechtsche Verkeersinspectie een overzicht
geven van dc werkzaamheden over een geheel
jaar. Beter dnn ten vorigen jare, toen op 1 Jan.
slechts kon worden teruggezien op een arbeid
van ongeveer drie maanden, die nog wel vorm
den de eerste levensweken der inspectie, kan
nu een juister beeld, een beter inzicht worden
verkregen van het nut cener vrijwillige ver
keersinspectie voor ons gewest.
Bezien we den toestand van ruim een jaar
geleden, dan bemerken we, dat Utrecht een
gunstige uitzondering maakte bij andere pro
vincies; hier kon men niet van een bepaalde
verkeerschaos spreken, al stoorde men zich
hier en daar buiten de bebouwde kommen,
wegens ten eenenmale onvoldend politietoe
zicht, niet aan de wettelijk voorgeschreven ver*