MAISON DE NOUVEAUTÉ. Speciale Pinksteraanbieding „DE EEMLANDER" BUITENLAND. IIQNNEMENISPRUS 5 T* EERSTE BLAD. PRIJS DER ADVERIENTitü met inbegrip vjm een Deze schoen is zoo glimmend, omdat hij ge poetst is met 24e Jaargang No. 273 iooct UQ, kkza iimxm per pof \r~t p«? weck (met gratis eerrekenaf tegen ongelukken) f CUT* abondedykc poecww OjOS» AMERSFOORTSCH DAGBLAD Zaterdag 22 Mei 1926 DIRECTEUR-UITGEVER: i KHOFF BUREAU: urr- ARNHEMSCHE POORTWAL 2». POSTREKENING N*. 47910, TEL. INT. SIS. bewijs" ur mer. elke :c*-l ruw 0 25, dienstaanbie dingen to UrldadigKcids-adveitcniiën voor dc helft der prijs. Voor handel cn bcdriji bestaan zeer vooideciigc bepalingen voor het advcrlecrcn tenc circulaire, bevattende de voorwaarden wordt op aanvraag toegezonden. VOLKENBOND. DE VOORBEREIDENDE ONTWAPENINGS CONFERENTIE. Een voorstel van Cecil tot afschaffing van den dienst plicht. In de commissie van redactie der voorbe reidende ontwapeningsconferentie had de Ar- gentijnsche gedelegeerde er van afgezien om een nieuwe vragenlijst in te dienen. Lord Cecil diende toen een memorandum in, waarin os. voorgesteld wordt: afschaffing van den mili tairen dienstplicht. Dc gedelegeerden van Frankrijk, Italië en België verzetten zich tegen het voorstel omdat een dergelijke vraag, van zuiver politieker» aard, buiten het kader van de beperking der bewapeningen zou vallen en het bovendien aan eiken souvereinen staat overgelaten moet worden om de meest ge schikte beperking van dien aard vast te stellen. Dc vertegenwooi digers van Duitschland en de Vereenigde Staten ondersteunden het voorstel van Cecil, die het echter introk en er bij voeg de, dat hij later, volgens het verlangen zijner regeering, op de kwestie terugkomen zou. Vier van de acht vragen der vragenlijst zijn nu door wederzijdsche concessies ongeveer, vastgesteld. Dc eerstvolgende voltallige vergadering. Dc voorbereidende ontwapeningsconferentie zal geen voltallige vergadering houden vóór Dinsdag op zijn vroegst. DUITSCHLAND. DL STERKTE DER BEZETTINGSTROEPEN. Naar aanleiding van het bericht van oen de mocratisch correspondentiebureau, dat na Pinksteren een officieelc Duitsche stap inzake de sterkte der bezettingstroepen in de 2e en 3de zóne te verwachten is, vernemen de Bcr- lijnsche avondbladen, dat een dergelijke offici- eele stap niet in het voornemen ligt. De regee ring zal echte, geen gelegenheid laten voorbij gaan om steeds opnieuw op een vermindering der bezetting aan te dringen. EEN UITSLUITING IN BEIEREN. B e r I ij n, 2 T Mei. (H. N.) Volgens de Vor- waerts heeft de sociaal-democratische land- dogfractie in Beieren in verband met de op- zegging van ongeveer 25,000 arbeiders in de Beiersche groot-industrie een interpellatie in gediend, waarin aan de regeering wordt ge vraagd, welke stappen zij denkt te doen ten einde deze dreigende ramp af te wenden. DE VEEMMOORDEN. Het geval van WulJe cn Kube. De rijksdag en de Pruisische landdag zullen eerst na het Pinksterreces kunnen beslissen over de eventueele opheffing van de immuni teit von de Volksche leiders Wulle en Kube, die herhaaldelijk (en dit o.a. door den veemge richtmoordenaar Grütte Lehder) zijn beschul digd zelf leden van rechtsradicale organisaties tot het plegen van politieke misdaden te heb ben opgehitst. Beweerd wordt door een lokaal correspondentiebureou, dat beide heeren in hun respectievelijke fracties zelf hebben verzocht voor de opheffing hunner immuniteit te stem men. Overigens zou Wulle reeds op 5 Februari den minister van justitie hebben verzocht een onderzoek tegen hem te openen. Wulle be weert, dat Grütte Lehder een pathologisch leu genaar is en beroept zich hierbij o.a. op uitlo tingen van den vader van Grütte Lehder INBRAAK IN EEN POSTKANTOOR. Hamburg, 21 Mei (H. N.) In den atge- loopen nacht zijn dieven het postkantoor Barg- teheide binnengedrongen, waar zij de brand kast forceerden en ongeveer 10.000 mark bankpapier, 8000 mark postzegels, 4 rollen zilvergeld en een hoeveelheid klein geld buit- nwakten. ERNSTIG MIJNONGEVAL. B e b r a, 21 Mei. (V. D.) Gisteren had in den Haselfeldmijn een ongeval plaats doordat een massa gesteente neerstortte. Twee arbeiders werden op slag gedood teTwijl vier andere ar beiders zwaar gewond werden. DE ONTPLOFFING 1E HASSLOCH. Uit Frankfort wordt gemeld, dat het aantal dooden bij de ontploffing te Hassloch, in strijd met vroegere, berichten, slechts 9 bedraagt, het aantal gewonden 12. Hindenburg heeft een telegram van deelne ming gezonden aan de Beiersche regeering en het bestuur der fabriek. BELGIE. HET NIEUWE KABINET. De plannen der regeering. De ministers zijn gisterochtend onder voor zitterschap van Jaspar bijeen gekomen en be sloten aan den koning voor te stellen Ie. de vorming van een schatkistcommissie, waarvan Franqui, Houtart en Wauters deel zouden uit maken, 2e. de vorming eener commissie van advies naast den minister van financiën deze zou bestaan uit verscheidene bevoegde per soonlijkheden en tot taak hebben om dringen- ge adviezen te verstrekken over de kwesties betreffende het financieele herstel 3e. de aan wijzing van een algemeen beheer voor de ko loniën. RECLAMES. Van 14 regels 4.05, elke regel meer !.-< Utrechtscheweg 38 - Tele .302 Zijde" shawls' kousen en handschoenen. Dc ministerraad werd het eens over de alge- meene lijnen der regeeringsverklaving, die Dinsdag a.s. in dc Kamer zal worden afgelegd en over het program dat men volgen zal om het financieel en monetair herstel van het land te verzekeren cn het staatscredict te bevesti gen. LUXEMBURG. ALGEMEENE WERKSTAKING IN LUXEMBURG. Berlijn, 21 Mei (V. D.). De Luxemburg-, sche vokvereenigingen hebben besloten tegen Woensdag a.s. de algemeene werkstaking tc proclamccren indien voor dien tijd de loon- eischen niet zijn ingewilligd. FRANKRIJK. DE FINANCIEELE CRISIS. Overeenstemming tusscjicn de rc- gecring cn de Bank van Frankrijk. Peret verklaarde in den ministerraad, dat de uitbetaling der schatkistbiljetten op korten ter mijn Donderdag een bevredigend verloop ge had heeft en dat de toestand der schatkist ge zond is. De raad machtigde met algemeene stemmen Përet om op krachtige wijze zijn ac- L- voort te zetten, waarvan de resultaten reeds belangrijk zijn. Een agent van dc Bank van Frankrijk deelde aan Péret en Briand mede, welke middelen dc Bank ter beschikking der rcgccring zal stellen. Na afloop van het onderhoud betoogde Péret dat er volkomen overeenstemming bestaat tus- schen de rege.-ring en de bank, die de regee ring bijstaan zal, tot de overwinning van den frank. De. daling der buitenlandsche deviezen van daag is des te merkwaardiger, zeide de minis ter, daar de middelen van actie der regeering nog in hun geheel zijn. Het is ook van belang, er op te wijzen, dat het herstel van den koers tot stand gekomen is, zonder dat wij de bui tenlandsche hulp behoefden aan te spreken. Ik koester de stellige verwachting dat de be- weging zal toenemen. Péret verklaarde, dat het hem niet mogelijk is naar Londen terug te keeren, vóór de Kamer weer bijeen is. De Lon- densche besprekingen vorderen overigens op bevredigende wijze. UITSLUITING BIJ DE RENAULT- FABRIEKEN. Ook staking fabrieken. andere De Renault-fabrieken te Parijs hebben Don derdagmiddag tot de uitsluiting van haar ar beiders besloten in verband met de stakings beweging, die zich de laatste dagen uitbreidde en een dreigend karakter begon aan te nemen. Des morgens had zich een delegatie der ar beiders naar de- directie begeven om een alge meene verhooging van 50 centimes van het uurloon en van 10 van het stukloon te vragen en voorts de wcderindienststelling van alle uitgesloten arbeiders. In antwoord op deze eischen besloot de directie tot een algemeene' sluiting harer fa brieken over te gaan. De poorten, welke om twaalf uur gesloten werden, werden om één uur niet meer geopend. Deze lock-out veroor deeld 25.000 arbeiders tot werkloosheid. De politie had alle toegangswegen tot dc fabriek afgebet. Er had geen ernstig incident plaats. Het meerendeel der arbeiders ging rus tig naar huis, terwijl een tweeduizendtal hun ner zich naai de Sèvres-brug begaven voor het houden van een meeting. Om vier uur had de uitbetaling van het loon plaats onder streng politietoezicht en zonder dat de orde verstoord werd. De minister van Arbeid, Durafour, tracht in het geschil als bemiddelaar op te treden. Hij verklaarde het onmogelijke te zullen doen om een einde aan dit conflict te maken, dat hij in het ernstige uur, dat Frankrijk doormaakt, bijzonder betreurenswaardig noemde. Hij meen de evenwel, dat het door de directie der Rc- nault-fabrieken genomen besluit zijn taak bui tengewoon moeilijk maakte. Tengevolge van het conflict in do Renault- fabriek heeft gistermorgen, naar aan de Tel. wordt gemeld, een groot aantal arbeiders der Salmson en Farmanfabrieken, die zich even eens te Billancourt bevinden, geweigerd te werken. In de fabrieken van Far-man hebben de 2000 werklieden zoowel van de automobiel- als van de vliegmachineafdeeling, vrouwen en mannen, de staking bras croiséscs" afgekondigd. Farman heeft een arbeiders-delegatie ontvan gen en medegedeeld dat hij zich zijn antwoord tot Dinsdagmiddag voorbehield. Het is waarschijnlijk, dat hij nog niet tot een lock-out zal overgaan, daar de fabrieken besloten hebben Zaterdag, Zondag en Maandag te sluipen. Er hebben zich gisteren te Billan court geen incidenten voorgedaan. Er had een groote meeting plaats, waaraan door 10,000 arbeiders werd deelgenomen'. ENGELAND. HET MIJNCONFLICT. Ook de mijneigenaars verwerpen Baldwin's voorstel. Londen, 21 Mei. (V. D.) De mijneige naars hebben hedenmiddag hun antwoord in gezonden op de regeeringsvoorstellen tot regsr OVJSHAL VERKRIJGBAAR N.V, Handel-maatsctia:pij Reckitts Rotrerdam ling van het kolen-geschil. Zij verklaren, dat de kolen-industrie, evenals de andere indus trieën, die van de wereldtocstanden afhanke lijk zijn, beheerscht wordt door economische noodzakelijkheden, waaraan niet te ontkomen valt. Verder geven zij to kennen, dat er slechts één middel is, waarop de drastische verminde ring in de productiekosten der kolen, die de toestand vcreischt," verzekerd kan worden, zonder dat dit ontberingen meebrengt voor oen deel der werklieden, inzonderheid in de groote uitvoerdistricten, én dat is het herstel van der. 8-urigen werkdag. De verminderingen in de loontarieven, welke alsdan voldoende zouden zijn om de overblij vende kloof te overbruggen, zouden niet meer bedragen dan omstreeks 10 pet. voor de mini- mumloonen in de districten, welke in de on gunstigste omstandigheden vcrkceren, daar het een vollediger bedrijf tengevolge zou heb ben en hoogcrc feitelijke verdiensten. De mijneigenaars zijn overtuigd, dat de wet gevende en administratieve voorstellen der regeering niet zullen bijdragen tot het ver krijgen van het eindresultaat, waarnaar ge streefd wordt, n.l. verhoogde activiteit der in dustrie. Zij verklaren uitdrukkelijk, dat het on mogelijk zal zijn, de leiding der industrie door particuliere ondernemingen voort te zetten, tenzij haar dezelfde vrijstelling van politieke inmenging wordt verleend, als door de andere industrieën genoten wordt. Ten slotte wenschen zij duidelijk ie ver klaren, dat zij zich volkomen bewust zijn van het belong, hetwelk er zoowel voor de in dustrie, als voor het land in gelegen is, dat elke ontwikkeling in organisatie en techniek bespoedigd wordt, welke kan tnjdragen tot het verzekeren van den hoogstcn graad van doel matigheid. De zaak is derhalve op het doode punt ge komen, daar zoowel de mijnwerkers als de mijneigenaars de voornaamste voorstellen der regecring hebben verworpen. Toenemend kolengebrck. Londen, 21 Mei. (H. N.) In verschillende steden van Engeland begint gebrek aan kolen te komen. Vooral te Londen wordt de schaarschte aan kolen reeds zeer merkbaar. De mijnwerkers vragen steun. De Federatie van Mijnwerkers heeft tot de spoorwegarbeiders, de machiriisten, de chauf feurs en de transportarbeiders he tverzoek ge richt, de mijnwerkers in het huidige conflict te steunen. NA DE ALGEMEENE STAKING. De besprekingen bij de spoorwegen. Londen, 21 Mei (V. D.) De besprekin gen tusschen de vertegenwoordigers van de spoovwegarbeidersbonden en de spoorweg maatschappijen hadden gisteron den geheelen dag plaats en werden heden morgen hervat. De besprekingen hebben voornamelijk betrek king op de kwesties die gerezen zijn met be trekking tot het weer aannemen der arbeiders die door de staking zonder werk zijn gekomen. De moeilijkheden zijn voornamelijk het ge volg van de mijnwerkersstaking als gevolg waarvan de diensten ten zeerste beperkt moe ten worden. In deze omstandigheden was het onmogelijk het geheele personeel weer te werk te stellen. In een verklaring der vakverenigin gen werd erkend dat de diensten aanzienlijk ingekrompen moeten worden terwijl tevens verklaard wordt dat alle betrokkenen op ge lijke wijze behandeld dienen tc worden. De moelijkheden in de andere industrieën als ge volg van de staking worden gemakkelijk uit den weg geruimd. In alle groote havens zijn de onderhandelingen met de transportarbeiders bevredigend geëindigd en de moeilijkheden in de kleine havens zullen ook opgelost worden. 00 der vakvereenigingslcden zijn weer te werk gestold cn hun rechten worden gehand haafd. In dc drukkersindustrie zal het contract heden getcckcnd worden terwijl wat de meel fabrieken betreft overeenstemming is bereikt. Sedert het werk bij dc spoorwegen hervat is zijn groote hoeveelheden kolen uit Zuid-Walcs naar andere deelen van het land getranspor teerd. In dc kolenvelden nabij Swansea zijn voldoende voorroden en over het algemeen zijn dc voorraden in Zuid-Wales aanzienlijk. Het conflict opgelost. Dc vergadering, die gisteravond plaats heeft gehad tusschen de spoorwegmaatschappijen en de vakbonden, heeft een regeling getroffen, die bevredigend is voor beide partijen en de maat schappijen in staat stelt dc gerezen moeilijk heden uit den Weg te ruimen. INTERPARLEMENTAIRE HANDELS- CONFERENTIE. 150 a 200 parlementsleden zullen te Lon den de interrurlcmentaire hondelsconfercnlic bijwonen van 25 tot 28 Mei. Méér don 30 lan den zijn vertegenwoordigd. 2 leden der Turk- sche nationale vergadering komen uit Angora oververder 5 leden van don Duitschen rijks dag, o. w. 4 vroegere ministers vun financiën.. Oostenrijk zendt 6 gedelegeerden, Hongarije 6 en Japan evenveel, terwijl er afzonderlijke de putaties komen van 4 6 leden uit Nederland, ortugal en Roemenië. NOORWEGEN. HET GRAANMONOPOI.1E. Oslo, 2T Mei (V. D) Het Odelsting heeft met 57 tegen 55 stemmen dc wet aangeno men inzake de afschaffing van het tegenwooi- dige staatsmonopolie op den verkoop graan. ITALIË. TOT VERSTERKING DER ITALIAANSCHE VALUTA. Berlijn, 21 Mei. (V. D.) Volgens een ver ordening der Italiaansche regecring mogen wis sels nog slechts op de beurzen van Rome cn Milaan verhandeld worden. De scherpe beper kingen vun den wisselhandel hebben ten doel, de Italiaansche valutamarkt te verbeteren. DE STAKINGSWET IN TOEPASSING. M i 1 a a n, 2 I Mei. (V. D.) 100 vrouwen die in een fabriek te Milaan werken hebben de staking geproclameerd omdat hare loonen verlaagd werden door de werkgevers. Zij zijn door de politie voor den magistraat gebracht, omdat zij zich schuldig maakten aan schending van de jongste wet op den georganiseerden collectieven arbeid. Dit is de eerste toepassing van de wet welke stakingen 'en uitsluitingen als ohwettig verklaart. IN HET LAND VAN DE BLOEDWRAAK. Berlijn, 2 1 Mei (V. D.) In de Calabri- sche stad Porto Salvo hebben 2 jonge mannen in een woest gevecht met messen en revol vers elkaar wederkeerig omgebracht. De broe der van den eenen doode vermoordde daarna uit wraak den vader van den anderen- POLEN. HET NIEUWE BEWIND. De a.s. nationale vergadering en dc presidentsverkiezing. Warschau, 2 I M e i. (H. N.) De nntionaal- democratische volksbond heeft een proclama tie gepubliceerd, waarin hulde wordt gebracht aan allen, die zich aan de zijde van de (oude) echtmatige regeering hebben geschaard. Voorts wordt er op aangedrongen, dat de nog geïnterneerde personen in vrijheid zullen wor den gesteld, en dat de nationale vergadering ter verkiezing van den staatspresident in een plaats buiten Warschau zal worden bijeenge roepen. Ook een groot deel van het Centrum schijnt tegen Warschau als plaats voor het houden der nationale vergadering gekant. Het vereenigde bloc der linksche partijen wil Pil- soedski candidoat voor het presidentschap stel* len. De landdagmaarschalk Rataj heeft ver klaard, dat hij in geen geval candidaat voor het presidentschap wil zijn. Pilsoedski's houding en plannen. Parijs, 21 Mei. (H. N.) De correspondent van de Echo de Paris heeft een onderhoud ge had met den chef van den generalen staf van Pilsoedski te Warschau, die hem verklaarde, dat Pilsoedski ooorspronkelijk slechts een mi litaire betooging heeft willen houden, die door den onvoorzienen tegenstand van de regee- ringstroepen zich echter verder ontwikkeld heeft. Pilsoedski had het voornemen om de vroegere regeering te verdrijven, omdat hij van oordeel was, dat het gezag in handen was van personen, die dat niet waard waren. Ook sommige generaals van het garnizoen te War schau worden van corruptie verdacht, ^p do vraag, wnaroYn Pilsoedski dc dictatuur niet laat bcstaun, verklaarde dc chef van den generalen stof, dat hij dit zelf niet begrijpt. Overigens is het toch mogelijk, dat Pilsoedski, ondanks zijn voornemen om de constitutioneele instel lingen tc hanodhovcn tot ontbinding von iet parlement zul besluiten. De Poolscho minister vun binnenlandsche z&ken verklaarde, in een onderhoud met een ander Fronsch correspon dent op diens vraag of er geen oppositie van den nieuw tc kiezen staatspresident tegen do regeering te wachten is, aangezien dc verkie zing door den landdag zou plaats hebben wiens mcei derheid toch door dc rcchtsche partijen wordt gevormd, dat dit niet mogelijk zal zijn, aangezien de verkiezing hel gevolg van een vergelijk zul zijn. Overigens achtte ook de mi nister het niet onmogelijk, dat dc landdag na de verkiezing van den president ontbonden zal worden. Dc condidatuur-Pilsocdski. Warschau, 21 Mei. (V. D.) Officieel. Vier partijen der linkerzijde, te weten dc socia listen, de Radicale Boerenpartij, de Radicale Portij Wyzwolcnic en de Arbeidspartij, waar van de tegenwoordige premier Bartel leider is, hebben zich verklaard voor de candidatuur- Pilsocdski voor het presidentschap. Het is nog niet bekend of Pilsoedski dc candidatuur zul aanvaarden. Eischen der oppositie. De Express Poranny meldt uit PosenDo vertegenwoordigers der partijen van rechts en der Witospartij, met uitzondering der sociale arbeiderspartij hebben aan Rataj een telegram gericht, waarin zij van dc regcering de demo bilisatie eischen van dcc militaire afdeeligen, do terugzending van dc troepen naar hun garni zoenen, ontwapening dei vrijschuttcrsbendm, en de verwijdering uit de regeering van allo personen, die betrokken zijn geweest bij den staatsgreep. Verder wordt verklaard, dot dc bevolking van Posen geen wijzigingen in de leidende mi litaire of burgerlijke' ambten dulden lean. Het blad bericht nog dat de Poolscho offi- cièrsvcreeniging tc Posen, die zeer strijdlustig is, van den wojwar eischtc, dat hij in de perio de tot de bijeenkomst der nutionale vergade ring het gebied van Posen onschendbaar zal verklaren cn de regecring van Bartel niet cbi kennen znl. De christen-democraten publiceeren een par- tijbesluit waarin zij den waarborg van onvoor waardelijke vrijheid voor de verkiezingen vooT de nationale vergadering eischen. Verdero eischen zijn de ofhnnd'cling van de begrooting de wijziging van het verkiezingsstelsel en en kele verdere kwesties va binncnlundsche poli tiek. De candidaten voor het presi dentschap. Het lijkt waorschijnlijk dat de Poolscho rta«* tionale vergadering toch te Wars chad zal bij eenkomen. Met 't protest der nationalisten schijnt men te Warschau waar de linkerzijde en dc middenpartijen in de meerderheid zijn geen rekening te houden. Pilsoedski zal dc can didaat staatspresident van do partijen von links zijn terwijl vermoedelijk Wojchiecowski die na den staatsgreep als stnotspreisdent ohtslog nam opnieuw door dc rechterzijde candidaat zal worden gesteld. Rntaj de president van de Scjm wordt als eventueel compromis-candidnat genoemd maar schijnt zelf uitdrukkelijk to hebben verklaard voor de functie van staats president niet in! aanmerking te willen komen. De Fobische gezant tc Parijs teruggeroepen. De Poolsche gezant te Parijs heef tbevel ge kregen onmiddellijk naar Warschau terug te keeren. Uitstel der presidentsverkiezing Generaal Holler in vrijheid. Warschau, 21 Mei. (H .N.) Vanmiddag heeft een conferentie plaats gehad tusschen Pilsoedski, Ratoj en den eersten minister Bar tel. Noor verluidt is besloten den datum voor dc verkiezingen van een staatspresident uit te stellen. Generaal Huiler is vandaag op vrij voeten gesteld cn heeft een bezoek aan den minister president gebracht, wien hij kennis gaf vun zijn voornemen om naar Amerika te gaan. OOSTENRIJK. EISCHEN VAN HET STAATSrERSONEEL. W e e n e n, 21 Mei. (V. D.) De Bond va» Oostenrijksch Staatspersoncel heeft een nieu wen eisch tot een uitkeering ineens gesteld. In een mededceling hieromtrent van het be stuur van den Bond wordt gezegd, dat de met dr. Ramek gehouden besprekingen geen resul taat hebben opgeleverd. Onmiddellijk no Pinksteren zal daurom besloten moeten wor den omtrent de maatregelen, die noodig zijn. Het verluidt dat de Bond zal overgaan tot lijdelijk verzet of tot staking. HONGARIJE. HET VALSCHE MUNTERSPROCES. De eisch van de Franschc Bank. Boedapest, 21 Mei (V. D.) In den loop der pleidooien van het volsche muntersproces eischte de .vertegenwoordiger van de Fransche Bank slechts de symbolieke schadevergoeding van een enkelen frank. Hij verklaarde dat Frankrijk steeds groote sympathie getoond heeft voor het Hongaarsche volk. Hij hoopte dut deze daad ertoe zou bijdragen de atmos feer van sympathie tusschen beide volken te bevorderen. Hij logenstrafte tenslotte dc be wering van Windischgraetz dat de Franschen in het Roergebied valsche marken zouden uit gegeven hebben. Daarna was de verdediger van Nadossy aan

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1926 | | pagina 1