UGKNEMÜITSP8US f3 T
„DE EEMLANDER'!
Bezoekt de NATIONALE TUINBOUWTENTOONSTELLING
„De Witte" Het Concentratiepunt zoowel voor de Tuinbouwtentoonstelling als de Winkelweek.
PRINCESS ROOM-tS-
sxmmsnugaa J. v.Hamersveld Jr.
AMERIKA
PER RADIO!
n Utr.slraatïï
- -F.H.LomansTGiéf, 483
mus ki Mi
Electro-Technisch
- - Bureau
VAN 18 TOT EN MET 21 AUGUSTUS
EERSTE BLAD.
BUITENLAND.
«ff
25e Jaargang No. 39
iooct 1 21C^ idcin üanco
po»'- J.pet week (met gratis ▼errekeeinj
tegen ongelukken) 0.17*, aizondctlijke nummert
1
Zaterdag 14 Augustus 1926
DIRECTEUR-UITGEVER: J. VALKH07F.
BUREAU
ARNHEMSCHE POORTWAL 2 A. POSTREKF.NINQ M*. 470IQ. TEL. INT 619.
ven 1 regel» f LOf
met inbegrip van een
bewijsnummer, elke tegel meer 0.2 dienstaanbie
dingen ca Llcldadigbeids-adve. ten tien voor de h*lft
der prijs. Voor handel cn bedrijf bestaan xecr
voordeclige bepalingen voor het adverteren Ecne
ciiculalre, bevattende de voorwaarden, wordt cp
aanvraag toegezonden.
f DUITSCHLAND.
DE NIEUWE JAPANSCHE GEZANT
NAAR BERLIJN.
B e r l ij n 15 Aug". (V. D.) Dc nieuwe Ja-
pansche gezant in Duitschtand, dr. Nogaoka.
zal den 20stcn Augustus Tokio verlaten om
zich naar Duitschtand te begeven. Dr. Nagaoka
gaf in dc Jopanschc pers te. kennen, dat dt*
Duitsch-Japanschc onderhandelingen ihans in
normale banen gekomen zijn en dat de Japan»
schc regeering van plan is haar economische
relaties met dc Duitschc industrie te verbeteren.
Voorts gaf hij als zijn mecning te kennen, dat
een Duitsch-Japanschc bankonderneming, die
den Duitsch-Japenschcn handel steunen zaL
noodzakelijk is.
DE FINANCIEELE TOESTAND.
B c r 1 ij n, 15 Aug. (V.D.) Dc rijksminister
van financiën gaf heden aan persvertegen
woordigers een overzicht van den financicelcn
toestand van het rijk, dien hij gunstig noemde,
aangezien ondanks dc ingetreden belasting
verlagingen de totale inkomsten over Juli,
welke 708 millioen bedroegen, hcogor waren
dnn die der vorige maanden.
DO SCHADELOOSSTELLING DER VROE
GERE VORSTENHUIZEN.
Von Berg, dc vertegenwoordiger van dc Ho-
henzollern te Berlijn, heeft aan dc Pruissischh
regeering nieuwe voorstellen gedaan betreffen
de de financie.elc regeling tusschen Pruisen en
zijn gewezen koninklijk huis. Dc voorstellen
zullen in écn van de eerstvolgende bijeenkom
sten Van het Pruisische kabinet worden bespro
ken.
f DE KOLENPRODUCTIE IN HOT
RUHRGEBIED.
Belangrijke afzet.
Essen, 15 Aug. (V D.) Van bevoegde
zijde werdt medegedeeld, dat de kolcnvoor-
raden in het centrum van het Ruhrgebied
sinds hot uitbreken der mijnwerkersstaking
in Engeland met ongeveer 40 tot 50 zijn
verminderd. Dc afzet van cokes is evenwel
niet belangrijk gestegen. Dc afzet van kolen
raar het binnenland van Duitschlarid is tij
dens dc staking in Engeland niet gestegen.
Omtrent de ccnlracten, die cp langen ter
mijn voor levering naar het buitenland zijn
gesloten, wordt medegedeeld, dat deze ge
baseerd zijn cp luge prijzen. Deze contracten
bicden evenwel voor liet Ruhrgebied het
voordeel, dat de mijnindustrie voor geruimen
tijd in flinken omvang werkzaam kan zijn.
Evenwel mag niet worden verwacht, dat de
overschrijding der prcductie von vóór den
oorlog van langen duur zal zijn. In mijnbouw-
kringen is men ten opzichte hiervan zeer
scpetisch gestemd Uit het feit, dat dc pro
ductie gedurende cenige dagen van deze week
de vredesproductie heeft overtroffen, mag
niet worden afgeleid, dat dit zal voortduven.
DE VERHOUDING TOT RUSLAND.
Wcdcrzijdsche graticverlecning.
Naar de Germania bericht, heeft dc rijks-
regcering er in toegestemd gratie te vcrlce»
ricn aan don Russischcn communist Sokolcwski,
die, zooals bekend, achtmaal ter dood werd
veroordeeld, terwijl zijn straf later in levens
lange tuchthuisstraf werd veranderd. Soko-
lcwskf zal echter uit Duitschland worden gezet.
Daartegenover zal Rusland gratie verlcenen
aan veertien Duitschcrs, o.w. dc Duitschc stu
denten Wolscht en Kindermann, die begin
1926 tot zwaic gevangenisstraffen waren ver
oordeeld.
ERNSTIG SPOORWEGONGELUK.
Verscheidene dooden cn gewonden.
Munchcn, 15 Aug (H. N.) De spoor
wegdirectie te München deelt mede, dat de
snellrein Regcfisburg-Münchcn, die vanmorgen
om 8.58 uit Regensburg is vertrokken, bij
Langenbsch in de buurt von Frcising om half
10 bij Tiet perseeren van een wissel ontspoord
is Drie wagons vielen om. Er zijn 12 personen
gedood, 7 ernstig cn 29 licht gewond. Een
hulptrein is terstond naar de plaats van het
onheil vertrokken. Ook minister-president Held
heeft zich terstond naar dc plaats van het on
geluk begeven.
Mündhcn, 15 Aug. (H. N.) Omtrent het
spoorwegongeluk Ic Langenbach wordt nog
gemeld, dat behalve de 12 dooden en 27 ge
wenden zich nog 10 passagiers in een verniel
den wagon bevinden, waar zij beklemd zitten.
Aan hün bevrijding wordt op het ocgenblik neg
gewerkt. Daar beide sporen versperd zijn,
wordt het verkeer over Ingolstadt geleid
Enkele nadere bizenderhedn.
Münchcn, 15 Aug. (V.D.) Omtrent het
ongeluk met den sneltrein uit Regensburg dec It
dc machinist van den verongelukten trein hei
volgende mede
De trein reed op dc plaats van het ongeval
met dc voorgeschreven snelheid van 72 K.M.
Dc locomotief, de postwagen cn drie wagons
waren ccn wissel gepasseerd, toen blijkbaar
door een loshangend stuk van een volgende
wagon dc wissel in anderen stand werd ge
bracht.
Dc trein wc-rd tengevolge hiervan in twee
dcelen gesplitst. Het voorste deel reed dooi,
terwijl de volgende wagens ontspoorden cn
'links van den spoorweg terecht kwamen. Door
dat dc rcm-inrichting waarschijnlijk niet gelijk
matig werkte, schoven cenige wagens in elkaai,
ten gevólgc waarvan zoovele slachtoffers zi|n
te betreuren. Dc laatste zeven wagens van ccn
trein bleven onbeschadigd op dc raiis staan.
Alle dooden en gewonden zijn hedenmiddag
geborgen. Dc gewonden zijn near het hospi
taal, overgebracht. Dc beide personen, die tus
schen de wagens bekneld zaten, zijn bevrijd.
Zij waren prnstig gewond.
Nacr gemeld wordt, draugt ccn arbeider, die
met het herstel van den wissel belast was, dc
schuld van deze ramp. Hij had vergeten het
signaal op langzaam te zetten. Dc man is gc-v
vlucht. Het parket heeft zich naar Langenbach
begeven om dc zaak ter plaatse te onder
zoeken
Het vertaal Nan ccn ooggetuige.
Omtrent dc ernstige spoorwegramp tc Lan
genbach bij Freising (Beieren) worden door de-
Tel. nog dc volgende bijzonderheden medege
deeld:
De trein was zeer goed bezet, vooral met
•cantiegangers. Het mcei endcel der slacht-
olfers bevond zich in den omgevallen vijfden
wagon. Een zwaargewonde moest worden uit
gezaagd, terwijl twee andere reizigers geruimen
tijd tusschen de puinhoopen bekneld lugen. Dc
meeste dooden zijn afkomstig uit dc streek van
Regensburg en Ingelfingen (Württemberg). Rij
de ramp zijn, voor zoover tot dusverre be
kend, elf personen om het leven gekomen, van
wie zeven mannen cn vier vrouwen. (Andere
berichten reppen van T5 dooden cn 27 gewon
den, onder wie 7 ernstig gekwetsten). Voorts
zijn acht reizigers ernstig en twintig licht ge
wond. In verband nvt den grootcn omvang
der ramp zullen de opruimingswerkzaamheden
geruimen tijd in beslag nemen. Het zal wel
verscheidene weken duren, voordat het vcrkcei
geheel zal zijn hersteld.
Onder dc slachtoffers zijn geen Nederlanders.
Een ooggetuige geeft in de Münchcnoi-
Augsburgcr Abendzeitung hot navolgende
relaas van de ramp:
Ik bevond mij in ccn der laatste wagons. Bi[
h^-t station Langenbach v orden op het oogen-
blik werkzaamheden nan dc lijn vei richt. Onze
trein werd op ccn andrr spoor geleid cn reed
met geenszins bovenmatige snelheid, daar daar
Ler plaatse toch al langzaam moot worden ge
reden.
Plotseling hoorde ik een heftig geknars,
waarop onmiddellijk een krachtige ruk volgde
Voordat ik nog goed begreep, wat cr eigenlijk
aan de hand was, hoorde ik het geknars op
nieuw en daarop volgde een tweede schok,
waardoor alle reizigers van hun plaatsen wer
den geslingerd. Toen stond dc trein stil
Ik snelde haar buiten en zag, dat de locomo
tief en enkele wagens op dc rails waren blij
ven staan. Daartoe behoorde ook dc wagon,
waarin ik gezeten had. Daarentegen waren in
het middengedeelte van den trein cenige
'een kamer of een appartement cn van 10 tot
15 voor volledig pension.
Voorts zal dc staatscourant vandmig het
K. B. "publiccercn, waarbij aun buitenlanders,
behalve Luxemburgers, die. motorrijtuigen be
zitten, voor het verblijf dezer vervoermidde
len in België een belasting wordt opgelegd vun
10 fis. per dag.voor auto's en van 4 frs. voor
motorrijwielen.
EUPÊN EN MALMED7.
Hel oordeel vun
Standaard.
dc Brussclschc
wagens omvcrgevallcn. Een wagen derde klasse
v/es uit dc rails geslingerd, terwijl dc twee
daarop volgende wagons waren omgekanteld.
De inzittenden van de:< beide wagons had
den voornamelijk door scherven min of mcci
ernstige verwondingen opgeloopcn, terwijl in
d< n uit de rails gcslm. orden wagon alle reizi
gers om het leven weren gekemen.
EEN ONTAARDE MOEDER.
Tc Lnndcshut in Silezië is een vi'ouw. gear
resteerd, wier zëven kindtien kort na hun ge
boorte waren overleden. Men vermoedt, dat de
moeder al haar kinderen heeft omgcbrachi
Onmiddellijk na hnnr arrestatie slaagde zij et
in tv ontkomen. Zij kon echter spoedig met
behulp van ccn politiehond worden geval.
TWEE LIJKEN GEVONDEN.
Hannover, 15 Aug. (H. N.) Gisteravond
zijn in een bo£ch -cp het Boistcrgebcrglc dc
lijken gevonden van een houthandelaar Meyci
uit Bom-' s~cn cn van ccn 20-jarigen meester
knecht. De lijken waren totaal uitgeplunderd
Men vermoedt dat wilddieven dc daad hebben
begaan.
DE RIJKE BEDELARES.
Dc Berlijnschc politie drong dezer dagen op
uitdrukkelijk verzoek van dc buren dc woning
van ccn oud vrouwtje in een .volksbuurt binnen,
daar de lucht in het heole huis bedorven werd
door den stank, die uil deze wening kwam. Het
vrouwtje was vroeg r schoonmoukstcr op een
va"n de Berlijnschc markten. Zij is ecnigen tijd
geleden gepensioneerd, doch sedert dien ging
zij nog dagelijks naur dc markt, bedelde danr
een grootcn zak met eetwaren bij elkaar, die
zij mee raar huis nam cn daar liet bederven
De toestond van, de woning was van dien aard,
dat een der agenten, die cr binnen was ge
gaan, flauw viel.
Een groole verrassing voor de politu- was
dc ontdekking, dat zich in ven vieze stroozak
een groot vermogen bevond, bestaand*- uit
oude goudstukken voor éen bedrag van 51,000
Mark, voorts 4000 mark in zilver, 42,000 mark
in Krieg^anleihcn en een spaarbankboekje, staan
de op naam van het vrouwtje tot ccn bedrag
van 116,000 mark.
Het vermogen vun het vrouwtje werd voor-
loopig in beslag genomen. Zijzelf werd in een
ziekenhuis opgenomen cn maakt het best. In
haar woning hebben zich reeds ander bewoners
gevestigd, maar ondanks den grootcn schoon
maak met lysol, het nieuwe behang en de nieu
we verl, schijnt dc lucht er nog steeds heel wat
tc wensch.n over tc laten.
BELGIR.
EEN SCHULDREGELING MET FRANKRIJK.
De Franschc en dc Belgische schatkist zijn
het eens geworden over een regeling van de
wcdcrzijdsche schulden. Dc Belgische schuld
aan Frankrijk bedraagt 510 millioen, waartegen
over België een vordering op Frankrijk heelt
uit het waarborgfonds, dut tijdens dc Rocrbc-
zetting gevormd is. Ten slotte zou België nog
ongeveer 150 millioen meer te verderen heb
ben, dan tc betalen.
DE BELASTINGEN OP DE VREEM
DELINGEN.
De Staatscourant zal heden een K. B. publi-
cceren, waarbij met ingang van 16 dezer voor
vreemdelingen, \soncndc in landen met nict-
gedeprccieerdc valuta, dc vcrblijfs- en con
sumptie-belasting in hotels enz. wordt ver
hoogd van 10 tot 20% \oor het huren vun
Do pers blijft anndacht wijden aan dc kwes-
tio-Eupen-Malnicdy cn dc markenjkwcstin.
Zoo schrijft De Standaard:
„We zien niet in, waarom men (Jezc twee
gansch verschillende vraegstukken tegelijk zou
trachten tc schikken. Dc merkenkwestie is een
belangrijke aangelegenheid op zichzelf, Eupen-
Malmédy is er een andere. Óver het lot dezer
gewesten hebben wc herhaaldelijk onze mee
ning gezegd erf de zienswijze der buitqnlond-
schc" onafhankelijke pers hebben we steeds aan
onze lezers, medegedeeld. De volksstemming
welke aldaar werd gehouden, was een onsma
kelijke grap, die ons prestige in het buitenland
heeft geschaad. Ze was 'een der ziekte-ver
schijnselen, die kleven aan Jret buitcnlandsch
beleid, dot België in dc eerste jaren na den
oorlog meende te moeten voeren, nu het een
maal loch een grootmogendheid was geworden
cn het zijn ambussadcurs uitzond nuor de
hoofdsteden der wereld. Van dien grootheids
waanzin is men thans tc Brussel bekomen.
Voorzeker belet hij de geesten niet meer om
de mógelijkheid eoiur nieuw, volksstemming
in de betreffende gebieden onder dc oogen te
zien, wanneer dc omstandigheden tot een der
gelijke uitkomst zouden leiden. Niemand zul
echter ontveinzen, dnt hier een punt vun inter
nationale betcckcnis wordt aangeroerd,, waar
bij het verdrag van Versailles en het pact van
Lecarno konden betrokken worden. Niets is cr
echter om er op te wijzen, dat de betreffende
moeilijkheden niet konden geregeld worden, in
dien tc Parijs dezelfde houding niet wordt
aangenomen, welke thans Belgic, met betrek
king tot de Marken, in een droeve positie zet."
MINISTER HU'/SMANS EN HET ALGEMEEN
BESCHAAFD NEDERLANDSCH.
De tunl als uiterlijk teckcn von
beschaving. Met vrungstuk vun
dc moedertüol-lccrluul.
Dc correspcndcnt der N. R. C. te Brussel
meldt:
Dr. C. Huysmons, de huidige minister vun
kunst cn wetenschap, die dc- zware taak op zicli
heeft genomen het onderwijs, in dit land, op
meer moderne cn practischc grondslugen te
vestigen een poging waarbij hij, nuar men
weet, ccn feilen strijd heeft tc voeren tegen
oude en dus taaie voorcoideelcn, vecJ onwe
tendheid, onwil cn ook wel moedwil heeft
dezer dugen aan de inspecteurs van het mid
delbaar, normaal en lager onderwijs, de hoof
den der Rijksinstellingen voor middelbaar- erv
normaalonderwijs en, voor kennisgeving, aan de
besturen der provinciën cn gemeenten olsook
aan de hoofden der aangenomen provinciale,
gemeentelijke cn vrije normaalscholen (kweek
scholen voor onderwijzers) ccn circulaire ge
zonden v aarin dc aandacht der belanghebben
den wordt gevestigd op het feit, dat dc v'it-
spraak, zoowel van het Fransch nis van het
Nederlandsch, in vele Belgische scholen hcci
wat tc wenschcn laat.
\X;at speciaal het Nederlandsch betreft de
circulaire gewaagt nergens van het „Vlaamsch"
cn overal van hot „Nederlandsch", een ge
woonte, welke men, sedert den oorlog, in ofii-
cicelc kringen geheel hud verloren veel kan,
naar het oordcel van den minister, dc sugges
tieve kracht von het voorbeeld der leeraars en
onderwijzers ten goede vei richten voor dc ver
spreiding van het alg meen beschaafd Neder'
landsch. Deze kwestie acht hij te zijn van een
groot belang, „want al is beschoa'fd spreken
vooral een bewijs van uiterlijke voornaamheid,
het leidt tevens tot innerlijke voornuamheid en
mag, ook als zoodanig, niet onderschat wor
den."
Natuurlijk mag daarbij niet worden overdre
ven. Het invoeren van het Algemeen Beschuafd
Nederlandsch bcteekent niet het spreken van
een gokunsteldc, onnatuurlijke taal. Overdrij
ving is evenzeer tc laken als tualslordigheid.
Doch thans moet vooral het slecht en slordig
spreken bestreden worden. Derhalve verzoekt
do iViinister de leden van het onderwijzend per
soneel al hunne krachten in tc spannen tot
het bereiken van het nagestreefde doel door
het scheppen van een gunstige atmosfeer, het
kweeken van sympathie voor en het brengen
van eenheid in de individueelc pogingen. Dc
leeraars, dc onderwijzers en dc studiemeesters
dienen het voorbeeld tc geven cn zóówel tij-
■dens de lesuren als dnornu cn onder elkaar of
met de leerlingen beschaafd Nederlandsch te
spreken. Dc leeraars in dc moedertan! vooral
moeten vertrouwd zijn met de practischc ortho-
phonio, welke bedrevenheid moet steunen:
(I.) op een voldoende bekendheid met dc ver
gelijkende klankleer van het Algemeen Be
schaafd cn von het dialect der streek waar zij
onderwijzen, (2.) op de kennis van dc beginse
len der physiologic van de spraakorganen.
Hierbij vestigt de minister de aandacht van
het onderwijzend personeel op het werk van
wijlen den directeur von het laboratorium voor
proefondervindelijke phoneticn non het Col
lege dc Franco, abbe P. J. Rouselot, wiens
boek: „Principes de Phonétique experimentele",
•cn merkwaardige documcntotio vormt en op
den spcciolcn cursus in dc procfondci vindclijko
phonetica, welke binnenkort aun de Universi
teit tc Luik door prof. Grégoire zal worden
gegeven, alsmede op de lessen vun prol.
Blunquocrt aan.de Universiteit tc Gent cn prof.
Grootacrs tc Leuven.
Aon dc circulaire is ook een lijst van lezens
waardige werken over dit onderwerp toege
voegd de Franschc tekst vermeldt alleen
Franschc werken, de Nederlandschc tekst Nc-
derlandschc cn Franschc waarin naast do
„Nederlandschc Uitspraakleer" vun prol. L.
Schorpé en soortgelijke werken vun de Vla
mingen Ev. Vcrachtert cn A. Bossacits, even*
eens voorkomen: Branco van üantzig: „Phonev
tischc Woordenlijst der Nederlandschc Taal",
id „Beknopte Handleiding bij het onderwijs in
sprankontwikkeling en het verbeteren van
sprankgebreken ten dienste van de Fröbel
scholen"; J. Reinink: „Methodisch Spreken";
dr» H. Gptzmonn (vertaald door Branco von
Duntzig): „Slemvorming en Stemhygiënc; P.
Roorda: „Do Klankleer"; K Veldkamp: „De
techniek van hef spreken"; Del roe: „Dc klan
ken von het Nederlandsch"; H. Kooi: „Dc
mondstanden der Nederlandschc klonken" cp
Eldar (Anna Fles): „Spreken en Zingen".
In hoever minister Huysmons met deze po
ging succes zal hebben kan natuurlijk alleen
op den langen duur blijken: heel anders zul
het zijn met den door hem aangebonden strijd
voor dc toepassing van het in dc onderwijswet
opgenomen poedogogisch beginsel: moedertaal-
onderwijstaal, in verband waarmede verschei
dene wethouders van or.dcrkijs uit gemeenten
der Brusselschc agglomeratie, waar men ol de
Vloamsche klossen heeft afgeschaft, verklaard
hebben niet tc zullen toegeven.
LUXEMBURG.
OOK OORLOGSBROOD IN
LUXEMBURG.
B o r 1 ij n 1 5 Aug. (V. D.) De Luxemburg»
sche regcering heeft, evenals de Belgische, ter
bescherming van het geld, tot het wederin
voeren van het oorlogsbrood besloten.
FRANKRIJK-
HET VERDRAG MET ROEMENIE.
Rusland misnoegd in verband
met de Bcssarobischc kwestie.
Moskou, 15 Aug (H. N.) Dc Is west ia
wijdt een hoofdartikel aan het Fransch-Roe-
meensche verdrag cn wijst cr op, dat dit ver
drag zeer belangrijke gevolgen voor de on
derhandelingen tusschen Rusland en Frankrijk
zal hebben. Tot nu toe heeft Frankrijk aan dc
sovjetregeering verzekerd, dot het zich in de
kwestie von Bessorobië neutraal zal houden.
Nu dc Franschc regcering Roemenië heeft
toegezegd, dat zij Bessornbië als Roemccnsch
gebied beschouwt, zal de sovjct-regcering in
dit opzicht een duidelijke verklaring van
Frankrijk moeten verlangen. Van dit antwoord
zal afhangen, of dc onderhandelingen tusschen
Rusland en Frankrijk voortgezet kunnen wor
den.
DE FRANSCHE KOLENOPBRENGST
VOLDOENDE
Op ccn conferentie van den Franschen
minister van openbare werken met vertegen
woordigers der groot-industricolcn is vastge
steld, dot dc Franschc kolen-productie in d'
gewone behoeften kan voorzien.
DE DEUTSCHE EN FRANSCHE
STAALINDUSTRIE.
Onderhandelingen.
P a r ij s, 15 Aug. (V. D.) Over dc onder
handelingen tusschen vertegenwoordigers der
Eransche en Duitsche staalindustrie schrijft dc
Echo dé Paris, dat dc Franschc regeering wel
iswaar niet aan dc onderhandelingen deel
neemt en de overeenkomsten der industrieelcn
niet behoeft tc ratificeeren, doch dot zij zal
moeten medewerken tot de uitvoering van de
ze overeenkomsten. Ook dc Duitschc regee
ring zal hiertoe geneigd moeten zijn. Overigens
zullen de overeenkomsten slechts dan kunnen
worden uitgevoerd, als o.ver de douanerechten
tusschen de regceringen overeenstemming
wordt verkregen
