Ms 87 AMÊRSFOORTSCH DAGBLAD „DE eemlander"
TWEECE BLftD.
BINNENLAND.
25e Jaargang No
Maandag
11 October 1926
UIT DE STAATSCOURANT.
Op verzoek eervol ontslagen als rechter-
plaatsvcrvanger in dc rechtbank te Groningen
met dank, prof, mr J. S van der Aa
op verzoek eervol ontslagen mr. J M. van
Heyst als griffier in de rechtbnnk te Maas
tricht
benoemd tot lid van den Voogdijraad te
Alkmaar S. Polak, wonende te Alkmaar;
benoemd tot officier in dc Oronje-Nassau-
orde T. Bodenhausen, directeur von de Aca
demie voor Beeldende Kunsten cn Technische
Wetenschappen to Rotterdam
benoemd tot vice-consul der Nederlanden
te Carloforte G. Ploifant, buiten bezwaar van
's lands schatkist. Het ressort van het vice-
consuloat omvat het eiland San Pietro. Aan
den heer Ploifant moet in de Frenschc taal
geschreven worden.
Den heer J. H. Reurs, consul d< r Neder
landen te Boston, is verlof verleend tot No
vember o s. De waarneming van het consulaat is
opgedragen aan den heer C. E Huil. Dc heer
Reurs zal voor belanghebbenden te spreken
zijn te s Gravenhage, in een localiteit van het
ministerie van buitcnlandsche zaken. Plein 23,
op Woensdag 13 October nam. van 2—4 uur.
PLECHTIGE INWIJDING VAN HET
KOLONIAAL INSTITUUT.
Een indrukwekkende gebeur
tenis. f— Koningin, Prins cn
Prinses in het Kolonioal In
stituut. Welkomstrcdc Jhr.
Röcll. Rede van minister
Koningsberger. Dc inwij
ding door H. M. dc Koningin.
Verleende onderscheidin
gen.
Zaterdag heeft te Amsterdam de plcch8
tige opening plaats gehad \an het Koloniaal
Instituut non de Mauritskade. Hare Majesteit
de Koningin, Z.K.H. Prins Hendrik cn Prinses
Juliana waren daarvoor naar de hoofdstad ge
komen.
Per auto, geëscorteerd door ccn
adjudant cn een ordonnonce-officier te paard
werd van het Koninklijk Paleis tegen half twee
uitgereden.
In het gevo.lg van Hare Majesteit waren
De dame du palais, mevrouw Van Loon; de
hofdames Baronesse Sloet van Mnrxvcld en
Jonkvrouw Van Sv.inderen; dc grootmeester
graaf Dumonceau; de chef van het militaire
huis, vice-odmiraal Bouduin, de directeur van
het kabinet der Koningin, jhr. Van Tets, de
eerste stalmeester baron Bentinck; dc kamer
heer en particuliere secretaris van de Konin
gin, baron Van Geen, de Amsterdamsrhe ka-
merheeren jhr. Six en jhr. Röcll, dc adjudant-
majoor van het Nederlandsch-Indische leger,
Dc Jonge van der Ilalcn, de ordonnans-offi
cier jhr. Verheyen cn dc adjudant van Prins
Hendrik jhr Von Mühlen.
Langs een grooten omweg werd naar het
Koloniaal Instituut gereden. Langs den weg
was veel publiek, dat niet naliet het Koninklijk
Gezin met gejuich te begroeten.
Dc ontvengst van dc Konink
lijke gasten.
In dc greote hal van het Instituut had zich
een uitgelezen schare van genoodigden verza
meld. Onder, deze velen noemen wij
den minister van koloniën, den heer Ko
ningsberger, den minister van financiën, jhr
De Geer, cn den minister van onderwijs, kun
sten en wetenschappen, den heer Waszink en
den minister van buitcnlandsche zaken, jhr.
Van Karoebcck; dc ministers van Staat Cort
van der Linden en Idenburg, oud-minister van
koloniën, evenals de heer De Graoff; den oud-
premier 'mr. Th. Heemskerk; den oud-gouver-
ncur-gcneraol van Nederlandsch-Indic Iden
burg. den oud-gouverneur van Suriname
Staal; den oud-gouvcmeur van Suriname
vice-president van den Raad van Indië, gene
raal Swart, admiraal Fock, commandant der
marine in Nederland; mr. dr. W. F. van Leeu
wen, vice-president van den Raad van State
mr. G. Vissering, president van de Nedcr-
landsche Bank; den heer S. P. van Eeghen.
Met dc leden van den gemeenteraad van
Amsterdam en„ de hoofdambtenaren der ge
meente woonden dc plechtigheid bij, o.o. neg
de vertegenwoordigers der Kamers van Koop
handel uit het geheele land; die van de voor
naamste wetenschappelijke instellingen en
vereenigingen; vertegenwoordigers van het
hooger enderwijs, het consulaire corps; als
mede het bestuur van het Koloniaal Instituut
en de verschillende commissies daaraan ver
bonden.
•Aan den hoofdingang van het Instituut,
weru H. M ontvangen door enkele bestuursle
den, die de Koninklijke Gasten naar hunne
plaatsen op het daarvoor opgeslagen podium
brachten
Bij het binnenkomen van deze Hooge Gas
ten verstomde het geroezemoes in de geheel
gevulde ruimte. Toen H. M. was gezeten,
klonk plechtig in ccn der galerijen het „Wil
helmus", gezopgen door de leden van dc Ko
ninklijke Zangvereeniging „Apollo".
Nauwelijks waren de1 tonen van het tweede
couplet van ons volkslied verklonken of jhr
mr. dr. A. Röell, voorzitter van den Raad van
Beheer van het Koloniaal Instituut, trad naar
voren.
Hij heette de Vorstin welkom, die wel aan
het verdoek had gevolg gegeven, te komen om
het gebouw te komen inwijden. Het was hem
een groote blijdschap, dat Z.K.H. Prins Hen
drik cn Hare K. H. Prihscs Juliana mede aan
wezig zijn bij deze plechtige beurtenis.
Verder verwelkomde hij de overige aanwezi
gen, in het bijzonder mejuffrouw Hubrecht, de
hoogbejaarde zuster van zijn betreurden voor
ganger, de stichters en andere leden van de
instelling, die door mntericelen steun, wel
overwogen initiatief, krachtige en eendrachtige
samenwerking het gebouw tot stand brachten
In dit verband noemt spr. de namen van
wijlen J. T Cremer en H F. R. Hubrecht, die
in 1910 den stoot tot deze stichting hebben
gegeven. Zij zijn ten voorbeeld geweest aan
die no hen kwamen en zij zullen ten voordeel
blijven ook aan het verre nageslacht, dat
steeds, bij al hetgeen non het Koloniaal Insti
tuut wedervaart den naam in ccrc moge hou
den van deze beide groote monnen, aan wier
nagedachtenis spr. Hare Majesteit en alle aan
wezigen verzoekt cenc stille en eerbiedige hul
de te brengen
Voortgaande spreekt de heer Röcll zijn
dankbaarheid uit jegens ^e Nedcrlnndsche
Maatschappij van NijvcrhtTO cn het Genoot
schap Natura Artis Magistro. In het kort gaf
spr. vervolgens een overzicht van het werk
van hej Koloniaal Instituut en schetste do
moeilijke omstandigheden, die moesten wor
den overwonnen om tot een goed einde tc ko
men. Spr herinnerde daarbij aan den steun
van dc gemeente en het Rijk en de vele par
ticulieren, inzondcr Dr Hubrecht.
Aan het slot van zijn rede gekomen, brengt
spr. hulde aan den bouwmeester, den archi
tect M. A. van Nieukcrken cn zijn staf van
medewerkers cn bracht hij dank aan Hare
Majesteit voor haar persoonlijke deelneming
«aan deze plechtigheid.
Na het applaus op deze redevoering zon
gen dc leden van „Apollo" dc drie coupletten
van „Dq Zilveren Vloot".
Rede van Minister Koningsbergen
Het woord was vervolgens aan Z. Exc. den
minister van Koloniën, den heer Koningsber
ger
De minister verheugde zich het woord tc
voeren in een aangelegenheid waarin dc be
langen van alle dcclcn van het Nederlandsch
gebied evenwijdig loopen. De zaak toch von
het Koloniaal Instituut is een algemeen Ne-
derlondsche zaak. Voortgaande schetste spr.
den toestand van vroeger cn heden. Langza
merhand ontstond een wisselwerking tusschcn
de verschillende deelen van het Nederlandsch
gebied, die haar invloed in het moederland
over steeds ruimeren kring uitbreidde en een
oplevende belangstelling tot heilzaam en ver
blijdend gevolg had.
Spr. ging na hoe tenslotte het Kolonioal
Instituut tot stond kwam. Met vreugde mag
worden vastgesteld zeide spr dat het
Koninklijk Koloniaal Instituut zijn voltooiing
heeft bereikt en dot Nederland van den dag
van heden mag wijzen op een grootsche in
stelling, waarvan morgen tot avond zal wor
den gearbeid aan de bevrediging der behoef
ten, die zich ollcrwegc in toenemende mate
doen gevoelen aan meerdere kennis, aan vol
lediger inzicht aangaande alles, wat de ver-
verwijderde dcclcn van het Rijk betreft. Daar
bij een instelling, die, zij moge zich op het
eerste oog voordoen in het kleed der weelde,
toch niet anders beoogt dan over die gebieds-
deelen dc waarheid in al hoor eenvoud tc ver
spreiden.
Vervolgens schetste spihoe Indië vroeger
in kwaad gerucht stond, hoc men waarschuw
de niet naar die streken te gaan. Het heeft
vele jaren van harden arbeid en moeizaam
streven gekost, voordot de balons ten gunste
van Indië in beweging kwom. Men^weet thans
toch in wijden kring, dat de natuur daarginds,
teruggedrongen als zij wordt birnen steeds
enger bolwerken, veel van haar vroegere ver
schrikkingen heeft verloren. Men is der me
dische wetenschap dankbaar voor de greote
uitkomsten, waartoe haar onderzoek heeft ge
leid, en voor dc heilzame aonwijzipingen, die
zij op grond daarvan den bewoner acr tropen
vermag te geven. Dc volkeren enzer ovcr-
zcescho gebieden zijn niet Jonger een geslo
ten boek voor ons.
Maar dit alles is voor Indië niet genoeg.
Wat het Oosten en het Westen beide behoe
ven, is verdere bestudcering der hulpbronnen,
die zij op het gebied van geest en van stof
rijkelijk kunnen ,doen vloeienstelselmatige
vastlegging van hetgeen zij het moederland
hebben aan te biëden bekencstclling der
uitkomsten in vormen, die voor ieder toegan
kelijk zijn.
Hier ligt de groote bctcckenis van het Ko
loniaal Instituut voor onze overzcescho ge
westen, dat het deze drieledige taak op zich
heeft genomen, een taak, met welker uitvoe
ring het reeds een gelukkig begin heeft ge
maakt.
Voortgiinnde op dien weg, kan het Ko
ninklijk Instituut voor Ocst- en West-Indië
worden tot een levende getuigenis van de be
langrijke plaatsdie zij innemen in het Ne-
derlandschc staatsbestel, kon het een zegen
worden, óók voor de vele mil'iocnen, die daar
ginds onze medeonderdanen zijn.
Op dien weg vergezellen de jonge instel
ling de beste wenschen der Regeering.
En op dien weg zal haar het Koninklijk
woord worden medegegeven, dat Hare Maje
steit, onze geëerbiedigde Koningin, zich be
reid heeft verklaard in dit plechtige oogen-
blik uit tc spreken, (applaus).
Dc inwijding door H.M. dc
Koningin.
Gevolg gevend aan de uitnoodiging sprak
daarop Hare Majesteit a's volgt
Ga«irne voldoe ik aan het verzoek om dit
indrukwekkende gebouw in te wijden, ook om
dat ik er prijs op stel mij op dit gedenkwaar
dig oogenblik te kunnen aansluiten bij de hul
de, die terecht gebracht is aan allen, die aan
de totstandkoming van het Koloniaal Instituut
hebben deel gehad.
Nog herinner ik mij levendig hoe do heer
Crcmcr mij voor het eerst vol geestdrift over
zijn met den heer Hubrecht beraamde plan
nen sprak.
Wat zij, mannen van den wijden blik en de
forsche daad, toen in den geest zogen is thans
werkelijkheid .geworden dank zij het inzicht,
de geesteskracht en de volharding hunner
medewerkersdonk zij de offervaardigheid
van velen.
In een haar waardig tehuis zal deze groot
sche stichting haro heilzame werkzaamheid
ten volle kunnen ontplooien. Maar bovenal
vertolkt dit trotsche gebouw, de ernst en ze
kerheid van onze overtuiging, dat de belan
gen en nooden van Oost- en West-Indië ook
die von Nederland zijn en voorgoed voorbii
de tijden, toen nog maar weinigen hier dat
toonden te beseffen.
Moge het lot tot in lengte van dagen te
genover landzaat en vreemdeling blijven ge
tuigen, dot acze landen en de groote gewes
ten van overzee, hoezeer door wijde wateren
gescheiden, in voor- en tegenspoed, in werken
en streven, één zijn en blijven.
De Koninklijke Fcmilie in dc
Museumzolen.
Aon het slot von de plechtigheid zeng
„Apollo"„Groot is de Heer".
Door dc Koninklijke Familie werd daarna
onder leiding van verschillende bestuursleden
een korte rondgang door de museumzalen ge
maakt cn werd ook do prachtige aula met
haar 600 zitplaatsen in oogenschouw geno
men.
In de bestuurskamer gekomen werd thee
geserveerd Hier werd ook aan Hare Majesteit
aangeboden dc medaille in goud van het Ko
lonioal Instituut.
Nadat de Koninklijke Gasten zich nog ceni-
gen tijd hadden onderhouden met de door
genoodigden, werden dc rijtuigen weer beste
gen
Op dc Mauritskade had zich een talrijke
menigte opgesteld, die bij het vertrek van het
Koloniaal Instituut de Hooge Gasten hartelijk
toejuichte.
Mot een groeten omweg werd naar het Cen
traal Station gereden.
Een teleurstelling voor dc Am
sterdammers.
Men meldt ons nog uit Amsterdam, d.d. 9
Ocl.: Het is voor dc zeer vele Amsterdam»
mers, die vandaag storm cn regen getrotseerd
hadden om getuige tc zijn van een schouw
spel, dat altijd mooi cn interessant zal blij
ven, n.l het voorbijtrekken van den Koninklij
ken' stoet in open rijtuigen, het Koninklijk ge
zin gezeten in een met vier puarden a la dau-
mont bespannen gala-rijtuig, geëscorteerd
door een adjudant en ccn ordonnance-officiei
tc paard; een groote teleurstelling geweest, dot
dit alles niet heeft kunnen plaats vinden.
Met gesloten auto's zijn de Koninklijke Gas
ten cn het gevolg hedenmiddag om tien minu
ten voor tweeën naar het Koloniaal Instituut
gereden, hoewel dezelfde route werd gemaakt,
welke aanvankelijk was vastgesteld. Ook de
terugtocht naar het Centraal station, waar de
Koninklijke stoet tc 4 uur 25 aankwam, ge
schiedde met gesloten auto's.
Na een kort afscheid van de autoriteiten, dio
op het perron aanwezig waren, bestegen do
Koningin, dc Prins en dc Prinses het Koninklijk
salonrijtuig, dat aan den trein, met bestemming
naar Apeldoorn, was aangehaakt. Ongeveer
half vijf, een twaalftal minuten na den officicc-
len tijd, verliet de trein, onder spontaan en
herhaaldelijk juichen en wuiven van dc vele
belangstellenden, die zich op de perrons had
den opgesteld, het station.
Naar wij vernemen zijn ter gelegenheid van
de opening van het Koloniaal Instituut dc vol
gende onderscheidingen verleend
Commandeur in do Orde van Oranjc-Nos-
seu Ih. F. A. Dclprnt, algemeen secretaris;
Ridder in den Nedcrlandschen Leeuw prof.
J. C van Eerde cn prof dr L. P. Ie Cosquino
de Bussy Officier in dc Orunje-Nassouordc
architect M. A van Nieukcrken zilveren me
daille Oronje-Nassau Mej. J. M. van Roden
rijs, adjunct-assistente afdecling Handelsmu-
scum on H E. Kamsteeg, umanuenis afdec
ling Volkenkunde.
BOTSING TUSSCHEN TWEE AUTO'S VAN
DEN KONINKLIJKEN STOET.
Jocn Zaterdagmiddag dc koninklijke stoet
raar het Koloniaal Instituut tc Amsterdam rerd,
is cp den Singel een der tot dezen stoet bc-
hoorcr.de auto's, waarin twee journalisten zaten,
met de auto vóór hen in botsing gekomen,
doordat op een leeken von den verkeersagent
plots gestopt moest worden. Dc achterste uuto
gleed toen bij het remmen nog cenigc meters
op den modderigen weg door.
Een der journalisten kreeg, doordat dc lus-
schenruit brak, een lichte wonde boven het
inkeroog Twee leden van het gevolg, die zich
in de andere auto bevonden, zijn met den
schrik vrijgekomen.
AUDIËNTIE.
De gewone audiëntie van den Minister van
Oorlog zal op Donderdag 14 Octobei niet
plaats hebben.
HET VERDRAG MET BELGIË.
Het standpunt van dc „Standaard'
De n.r. „Standaard" komt, na ccn zestal ar
tikelen te hebben gewijd aan het verdrag Nel
derlondBelgiv, tot dc olgende conclusie
„Wij racenen dat het verdrag, in het licht
van de belangen van ons land, kan worden
aanvaard cn zouden dc verantwoordelijkheid
vcor de verwerping niet wil1 en drogen".
Bezwaren uit anti-revolutionai
ren kring.
Een twintigtal vooraanstaande Rotterdam»
sche leden van de anti-revolutionaire partij,
uit allo maatschappelijke standen, hebben een
dringend beroep gedaan op de anti-revolutio
naire leden der Staten-Gcnera.nl om cr toe te
willen medewerken, dat het verdrag in zijn te-
genwoordigen vorm niet wordt aangenomen.
„Waren wo'licht ten aanzien der Schelderc-
gcling .ter willo van de goede nabuurschap mei
België concessies te doen, althans aan de ir.
dc praktijk gebleken zuivere scheepvaartbc»
hoeften van Antwerpen, een onoverkomelijk
economisch bezwaar aldus de requestran-
ten schuilt in het bij het verdrag toegezeg
de Antwerpen—Moerdijkkanaal. Dit brengt ccn
direct tastbare inbreuk op onze nationale wel
vaart. In deskundige handelskringen bestaai
hieromtrent geen twijfc.'.
Het gaat piet om Rotterdam alleen, doch
het gaat om dc positie, die de Voorzienigheid
door natuur en historie aan ons land, aan de
uitmondingen van dc groote rivieren, heeft
aangewezen, waardoor ons lond een havenland
bij uitnemendheid is geworden, dus om een
bij uitstek nationaal belang.
Bovendien moet er sterk de aandacht op
worden gevestigd, dot in aansluiting aan de
havenbedrijven zich de laatste jaren in ons
land een belangrijke industrie, ook met veel
export, heeft ontwikkeld en deze van de aan
neming van het verdrag een sterken terugslag
zal ondervinden. Niet minder zal dit het geval
zijn met ónze aloude binnenscheepvaart.
Gelijk Belgic andere natuurlijke voorrechten
heeft en behoudt, is het ons recht en onze
plicht op tc komen voor dc bevoorrechte
plaats, die ons land op het huvengebicd be
kleedt".
Dc Partijraad der S. D. A. P.
bijeen. Geen conclusies ge
nomen. Vliegen contra
Brautigam.
Gisteren kwom te Amstcrdom de Partijraad
van dc S. D. A. P. bijeen ter bespreking van
het verdrag met Belgie. Door de hccren Vlie
gen cn Brautigam werd het vraagstuk ingeleid,
de een ten gunste, de andere tegen goedkeu
ring von het verdrag Aan dc discussies werd
deelgenomen door de heeren Rcinnlda, Bong.^:
Van der Ploeg, Ondcrdijk, Drccs, Woudenberg,
Scheper, Duys, ir Alborda, Van Zodeihoff,
Sonncs, F. M. Wibaut cn Dc Zeeuw.
Doarno werd door dc beide inleiders nog het
woord gevoerd. Conclusies werden niet geno
men. De somenkomst had niet anders don on
derlinge voorlichting ten doel.
VERGADERING VOLKENBONDS
COMMISSIE
Eenheid in schccpsmcting.
Op 15 October cn volgende dogen zal op
het Amstcrdamschc stadhuis een commissie
van deskundigen uitgenoodigd door de Ver-
kccrscommissic van den Volkenbond, verga
deren, teneinde het vraagstuk vun dc eenheid
in dc scheepsmeting te bespreken. Zooals wel
licht bekend is, zegt hef Hbld., is deze scheeps
meting voor tal van landen zeer verschillend
dc Engelscho meting wotfdi, met enkele uit
zonderingen, gevolgd in Nederland cn verder
in de meeste landen, zooals Frankrijk, Duitsch-
land, Noomwegen, Denemarken, Italië; Zweden
cn België hebben ccn afzonderlijk stelsel; voor
dc Vereen. Stoten, voor het Suczkanaol en
voor het Panama-kanaal bestaat voor ieder
afzonderlijk weer ccn wijze van schccpsmcting.
Waar op dit gebied zooveel verwarring
hcerscht, kon ccn commissie dan ook niet on-
middelijk tot een resultaat komen; zij zal po
gen do eerste stoppen tc doen op den weg
naar de te bereiken eenheid.
Dc commissie bestaat uit dc hccrcn Aall,
chef van den schcepsmctingsdicnst in Noor
wegen G. Abc. vertegenwoordiger to Londen
van de Japansche stoomvaartlijn Nippon Yusen
Koishu G. Breton, directeur „chnrgcurs réu*
nis" ir. A van Dricl, scheepsbouwkundig ad
viseur" van de schcopsvanrtinspcctie tc 's-Grn-
venhogeLahr directeur van het rijksmini-
stcric voor economische zaken te Berlijn, ver
gezeld van ob. Rcgicrungsrat F. Gchlhaar
Axel Lindblad, controleur-generaal van de
Zwccdsche schcepsvanrtmeting en hoofdinspec
teur non de centrale administratie van het mi
nisterie van Handel cn Nijverheid te Stock
holm A. Polonca, scheepsbouwkundig inge
nieur en tevens rccdcr, vertegenwoordigende
de Novigazionc Generale Itoliann. Ook een
Russisch vertegenwoordiger, wiens naam nog
niet bekend is, zal aan dc besprekingen deel
nemen.
Vrijdagmiddag 15 October om drie uur zal
de commissie voor den eersten keer op hftt
Prinsenhof bijeenkomen.
INDIË ONDER GOUVERNEUR-
GENERAAL FCCK.
Het Kamerlid L. dc Visser
informeert nuor dc ingestel
de vervolgingen.
De heer L. L. H. de Visser, lid van de
Tweede Kamer, heeft aan den minister van
koloniën dc olgcndc vragen gesteld
T Is de minister bereid, volledige opgave
non dc Kamer tc verstrekken o. van de in
gestelde vervolgingen, cn b. von dc uitgespro
ken vcroordcclingen, die pluot.s vonden op
grond van dc artikelen 155 cn 156, alsmede
ven dc later ingevoegde artikelen lölbis,
T55bis on I53ter, van het Wetboek van Straf
recht, gedurende de landvoogdij von den af
getreden gouvcrneur-gc-neraal Fock
2. Is de minister tevens bereid over dezelf
de periode ccn volledige opgave te verstrek
ken van de gevallen van preventieve hechte
nis, wegens stakings- of politieke delicten: n
waarbij niet tot vervolging is overgegaan «b
waarbij justiticclc vervolging heeft plaats ge
had c. den duur van de gevang#.zetting voor
ieder der sub o en b genoemde gevellen
3. Kon dc minister over diezelfde periode
aan dc Kamer een opgave verstrekken van
de gevallen van in- en externeering om poli
tieke redenen, ender vermelding der bijzon
dere redenen, die tot de toepassing van dit
exorbitonte recht, vcor elk afzonderlijk geval,
hebben geleid
4. Is de minister daarnaast bereid, voer die
zelfde periode ccn volledige opgave te ver
strekken omtrent de gevallen van gegeven
ontslag aan civiele cn militaire landsdienaren
voor nolitieke vergrijpen
5. Wil dc ministers dc gevraagde gegevens
zoo mogelijk vóór dc o.s. behandeling von dc
koloniale begreoting aan de Kamer verstrek
ken
OPHEFFING VAN HET BOUWFONDS.
Het voortbestaan uit een financieel
oogpunt geenszins zonder beden-
k'ng te achten.
Bij de Tweede Kamer is thans ingediend
een wetsontwerp tot/opheffing van het Bouw
fonds voor de departementen van Binnenlond-
sche Zaken en Londbuw cn von Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen.
In dc Memorie van Toelichting wordt er aan
herinnerd, dat het fonds in 1924 werd ge
sticht, omdat het destijds niet mcgclijk vos
voor de aanvulling van dc inrichting der uni
versiteiten en andere order het departement
van Binn^nlandsche Zaken ressortceronde tak
ken vsn dienst den gewonen dienst meer te
belasten.
Verondersteld werd daarbij, daï er in de
eerste tien jaren elk jaar 1.800.000 nar»
nieuwe gebouwen zou worden besteed. In de
practijk is de zaak echter geheel andcis ge
gaan. Van 1915 tot en me» 1023 bedroeg het
totaal der uitgaven rond f 39.500 000, waar
van slechts rond f 14 000 000 werd gedekt
door de bijdragen jaarlijks op de begrooting
er voer uitgetrokken. Hot voorschot uit 's Rijks
kas beliep derhalve rond 25.500.000
Zou hot bovenstaande reeds de gevolgtrek
king kunnen wettigen, dat het voortbestaan
van het buwfonds uit een financieel oogpunt
geenszins zonder bedenking is te nchtcn, dc
wcnschclijkheid hiertoe wordt nqg versterkt
do<v de omstandigheid, dot sedert dc centra
lisatie van den Rijksgebouwendienst een veel
verbeterde nrbcidsverdccling is verkregen.
Als gevolg van de voorgestelde opheffing
zal worden teruggekeerd tot het voorheen gel
dende stelsel, dat nllc uitgaven voor den hier
bdoelden bouw, te beginnen met 1927, ten
loste van den gewonen dienst worden ge
bracht. 4
BEZUINIGING OP DE SOCIALE
VERZEKERING.
Besparingen, door do R.-K. werk
gevers nun dc bezuinigingscom-
missio in overweging gegeven.
Dc Alg R.-K Werkgcversverceniging heeft,
naar de R.-K. Werkgever meldt, gebruik ge
maakt van do haar geboden gelegenheid om
móndeling oon do commissie-von IJsselsteifn
mcdedeeling te doen van dc zienswijze der or-
ganisatio nopens bezuinigings-mogcli'kheden
op het terrein der arbcidsven^-Vering. Met ver
wijzing naar het stnndount, dot het hoofdbe
stuur in Juli 1923 in deze motoric heeft inge
nomen, heeft do nlpemcene secretaris mr. Kor-
tenhorst, gelegenheid gehad een aantal punten
to noemen, woordoor belangrijke besparingen
kunnen worden verkregen:
1. het lichten van de ziekteverzekering uit
het organisatorisch complex der sociolc verze
kering;
2. het behandelen van klcfnc ongevallen als
ziektegevallen;
3. het hervormen van dc Roden van Ar
beid nadat hun aantal sterk is ingekrom
pen tot odminislrotievo onderdeden van dc
Riiksverzekcrigsbank;
4. het rcorgoniseeren van de R. V. B. tot ccn
niet-ombtcliik instituut;
5. uitbreiding van do risico-overdracht met
daaraan gepnnrd gaande verruiming van de be
voegdheden der pnrticulicro vcrzckeringslicha-
men.
Over dezo en andcro onderwerpen heeft een
levendige gedochtenwisseling plaats gehad.
No deze conferentie is van de zijde van de
Bezuinigingscommissie nog schriftelijk een na
der advies gevraagd over een tweetal onder
deden waaromtrent de bestuursinstonties der
A. R. K. W. V. op do hoogte zijn gebracht.
ONTWAPONINGSWET.
Nog cenigc vragen van dc com'-
missie von rapporteurs.
Blijkens hot verslag inzukc liet voorstql Ont*
v, apeningswet, von den heer K. ter Laon c.s.
heeft de kennisneming der memorie van ant
woord cr toe geleid, dot in het midden der
commissie van rapporteurs dc volgende vra
gen zijn gesteld
il. Zouden de voorstellers wellicht cijfers
kunnen verstrekken, waai uit de verhouding von
de strkte von het luchtwepcn hier te lande tot
dot in andere londen kon blijken
2. Kunnen de voorstellers een toelichting
geven van de op bladz II van de memorie van
entwoord in 4 zonder meer door hen gege
ven uitspraak „dot dc door hen voorgestane
weermacht voldoende is voor de handhoving
dei neutraliteit, cn in het algemeen op de in
die memorie voorkomende beweringen omtrent
de geschiktheid van die weermohet voor dc uit
voering von dc daaraan op tc drogen taak
3. Zijn de voorstellers, ten einde een behan
deling van het wetsvoorstel met kennis von
z«ikc-n mogelijk tc doen zijn, bereid, ccn m^er
Wauwkcurigc en meer gedetailleerde berclcenirg
van de kosten van het n;euwc stelsel te geven,
dan zij tot heden deden
HET WETSONTWERP INZAKE DE
TANDTECHNICI.
Voorgestelde amendementen.
De heer Marchant heeft op het wetsont
werp tot herziening van de uitvoering van de
wet van 29 Juni 1925 Stbl. 283 282, de vol
gende amendementen voorgesteld
1. Dc considerens als volgt te lezen„Al-
zoo wij in overweging genomen hebben dat
het noodzakelijk is de gevolgen van dc ver
keerde toepassing van dc wet van 29 Juni
1925 Stbl. no. 282 tc niet tc doen".
2. Het cenig artikel als vqlgt te lezen „Na
31 Dec. 1926 zijn dc viseeringen verleend
krachtens de wet van 29 Juni '25 Stbl. 282
ongeldig".
HERZIENING BEZOLDIGINGSBESLUIT.
Bespreking met den minister
president.
Maandag 4 October j.l werden do hcoron N.
van Hintc cn F. S. Noordhoff, resp. voorzitter
en secretaris van het Comité ter Behartiging
an de Algomeene Belangen van Overheidsper
soneel (A. C O P.), door den minister-presi
dent in audiëntie ontvangen.
Dc delegatie verklaarde zich zeer teleurge
steld door het feit, dot de Regcering niet meer
aandacht had geschonken aan het belangrijke
salnrisadrcs van het A. C. O. P., d.d. 24 April
1926, doch volstaon hod met mede te declen,
dat naar hoor oordcel er ccnige rust in de
snlnrieering behoorde tc komen en daarom tot
de gevraagde herziening van het B. B. 1925
niet zou kunnen worden meegewerkt.
Dc vertegenwoordigers van 'het A. C. O. P.
gaven daarna een uitvoerige uiteenzetting van
de argumenten, v/clkc h. i voor deze herzie
ning pleiten.
Hun beschouwingen vermochten den minis
ter-president echter niet van zijn standpunt af
te brengen.
Ten aanzien van de burgerrechtelijke ar
beidsovereenkomst deelde deze bewindsman
mede, dat de toegezegde beslissing der Regee
ring eerlang ter kennis van dc C. C. zal worden
gebracht.
ONTSLAG VAN EEN GASDIRECTEUR.
Door den gcmccntcraod van Nijkcrk.
No een geheime spoedvergadering heeft do
Raad van Nijkcrk in openbare zitting met al-
gemeenc stemmen besloten, den directeur der
gemeentegasfabriok, den heer J. v. W., met
ingang van Zaterdag te ontslaan.
