Amersf ortia"
Gortepap en Yoghurt
Bel dan op No. 42
Maison de Nouveauté
Vesten en Puli-overs
Hebt U een
Taxi of Auto noodig?
Vraagt onze overheerlijke
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
Amersfoort
RECi AMES
Prijs T—3 regels 1.55 elke regel meer O 50
U'r, weg 38 Tel. 302
in gioote verscheidenheid,
Kindervesten en
Kinder-Pull-overs.
i»
Tel. 262
Modern Hygiënisch Bedrijf
Bediening met 40 wagens door
de geheele stad,
Afd. Advertentie Bureau
Arnhemsche Poortwal 2a
Tel. 513
Plaatsing van
Advertenties in
alle bladen zonder
prijsverhooging
OL.ËMAN
LECTD0-TECMNI5CM
BUDCAU
vult Jacques van Hoven de ecnigc rol, n.T.
die van „Mensko".
Zij, die het vorige jaar aanwezig waren, zul
len zich nog wel herinneren de bijzondere
moeilijkheden, aan een dergelijke rol verbon
den, en de talentvolle wijze, waarop dc beken
de acteur zich van zijn taak kweet. De buiten
gewone décors, door artisten in elkaar gezet,
zullen allicht nog beter tot hun recht komen
in een echte schouwburgzaal, toch drogen zij
ook hier zeker het hunne bij tot een harmo
nisch geheel.
Over den inhoud van het stuk willen we
thans niet veel meer zeggen. Het speelt in oor
logstijd cn laat dus vooral uitkomen, wat oor
log kan maken van een mensch één uit de
velen.
Zij, die de eerste opvoering bijwoonden, zul
len zich ongetwijfeld nog allerlei tafereclcn
herinneren van geweldige kracht cn spanning.
Er stellig zullen velen van deze wel zeer bij
zondere gelegenheid gebruik willen maken, dit
stuk eens of nog eens te gaan zien.
Advertenties cn reclame-biljetten zullen
spoedig nadere bijzonderheden melden.
R.K. GEM. ZANGVEREEN ST. CAECILIA.
De R.K. Gemengde Zangvcrecniging St. Cac~
cilia, die zich in den loop der jaren een goede
naam heeft verworven cn die reeds verschil
lende prijzen op concoursen in en buiten dc
stad wist te verwerven, heeft thans in studie
genomen het „Wcihnachts-oratorium" van
Müller en „De zeven Kruiswoorden",
van Jos Haydn.
KON. NED. BOND VAN OUD-ONDER-
OFFICIEREN.
Vergadering vor\ dc afdeeling
Amersfoort.
Na ecnigc maanden rust vergaderde de al-
deeling gisterenavond in hotel „Nationaal". In
verband met de benoeming van de heeren D.
van Buuren en J. A. Uding tot lid ven verdien
ste van den bond, was dc opkomst buitenge
woon groot.
Door den heer D. Soctekouw werdén
op korte wijze dc verdiensten van die heeren
op den voorgrond gebracht en wenschtc de
afdecling geluk met do onderscheiding, die
welverdiend was.
Onder het zingen van het bondslied vervulde
hij dc aangename taak om de benoemden met
het eeremetaal te versieren.
Namens de leden sprak de heer H. S. Val
kenburg de benoemden toe.
Te Soestdijk bestaat een rust- en vacantie-
oord, waar invaliden en bchoeftigen van don
Bond kunnen verpleegd worden; natuurlijk is
dit oorzaak, dat op dc exploitatie verlies wordt
geleden; een comité, bestaande uit de heeren
J. A. Uding cn H. S. Valkenburg is nu ge
vormd, om te trachten belangstelling te wek
ken onder de autoriteiten enz. teneinde de in
komsten van die instelling op tc voeren.
Evenzoo werden sub-comité's samengesteld
om het ledental der afdeeling grooter te ma
ken, daar velen nog niet zijn aangesloten. Tot
die comités bchooren
voor de kazerne der infanterie do heeren K
C. Hausel, G. van der Made en De Bruin;
idem voor bereden wapens de heeren H. J
Los, die dc heer De Biuin Aagschen zal aan
zoeken mede tc willen werken;
voor de particulieren de heeren J. A. Uding,
D. Soetckouw cn H. A. Naarding.
Een gezellig prijsspelen was het slot der ge
animeerde bijeenkomst.
NEDERLANDSCHE SPOORWEGEN.
Aanbesteding.
Door de Ncdcrlandschc Spoorwegen is op
Dinsdag 12 dezer, aan het hoofdadministratlc-
bureau to Utrecht aanbesteed
Bestek no. 1341 (H. S.) het uitvoeren van
grond- en spoorwerken en het maken van bij
komende werken op het emplacement Epe. Ra
ming ƒ50.700. Ingekomen waren 38 biljetten,
waaronder van G. Lagcrweij, A'foort 28550;
B. E. van Dorth, Amersfoort, 28409; E. dc
Bruin, Hoogland, 27000.
Dc hoogste inschrijver was H. A. Blocmors
1c Winterswijk, voor 3I33I dc laagste T.
Tempelman, te Lutteradc, ƒ21900.
SCHAKEN.
Gisteravond vond in „Oranjehof" te Soest
een vriendschappelijkcn wedstrijd plaats tus-
schen een tiental schakers uit Amersfoort cn
een groot aantal uit Soest.
Hoewel Amersfoort zich voorgenomen had
zoo sterk mogelijk uit tc komen, verschenen
door allerlei omstandigheden slechts 7 spelers
uit het eerste tiental.
Desniettegenstaande eindigde dc avond, die
een zeer prettig verloop had, met een stevige
Amersfoortsche overwinning. TYx— 2% was het
resultaat. Hulde voor de invallers, van wie geen
zijn partij verloor
Gewonnen werd door dc heeren Berkhout,
Huisman, Segaar Jr., Bakker, Van Nieuwen-
huizen en dr. v. d. Velde, terwijl do heeren
De Groot, Segaar Sr. en Wolf remise mank
ten.
AGENDA
Dagelijks i
Leeszaal Handelsregister, Arnh'. weg 23.
Theosofischo Bibliotheek, Laantje 3.
Openb Leeszaal en Bibliotheek, Muurh. 0.
Kunstzaal „Sierkunst". Utrechtscheweg 111.
Cinema Royal. Langestraat.
Hotel „De Witte". Zondags cn Vrijdags
concert.
Danszaal Klaosscn. Donderdag en Zondag,
Da-ncing.
Princess-room. Zaterdag en Zondag middag
en avondconcert.
De Poort van Cleeff. Woensdag en Zaterdag
Dancing.
't Boompje. Zondagavond Dancing.
Hotel National. Zaterdags en Zondags Dan»
cir.g
De Arend. Vrijdag, Zondag, Maandag cn
Dinsdag Bioscoop.
14 Oct. de Valk (foyer) Frysk Selskip.
14 Oct. Amicitio Nutsavond (Carry v. Brug
gen)
16, 17, 18 Oct. Amicitio. Bioscoop.
18 Oct. Amicitia (foyer). Ver. van Huisvrou
wen. Half drie.
19 Oct. Amersf. Kunstkring. Excursie Rijks
museum.
20 Oct. Kunstkring voor Jongeren.
20—27 Oct de Volk (foyer) Inst Arb. Ontw.
21 Oct. dc Volk (foyer). Frysk Selskip.
21 Oct. Amicitio (foyer). Thcos. Ver. Lezing
Pref. v. Hinloopen.
22 Oct. Amicitio Liederenovond v. Eysingo.
23 Oct. Amicitio (foyer) Nut v. 't Algemeen.
23 Oct. dc Valk Nederl. Reisvereeniging.
24 Oct. Gebouw Schietv. Prins Hendrik. Ko
mende Cultuur. Ds. Fabcr.
24 Oct. de Valk Bioscoop.
25 Oct. de Valk Groninger Club.
25 October. Dc Volk. Feestavond Leusder-
kwartier.
26 October de Valk O.B.-ovond.
26 Oct. Amicitia. Uitv. Amersf. Kamermu
ziek Ver.
27 October Amicitia. Tconecl Rikn Hopper
gezelschap. Volksvoorstelling „Menskc".
28 Oct. de Valk (foyer). Frysk Selskip.
30 Oct. De Valk. Tooneel. Soc. Eensge
zindheid.
30. 31 Oct., 1 Nov. Amicitia. Bioscoop.
3 Nov. Amicitia. Tooneel S. E. O. „Dc Ge
broeders Kalkoen."
3 Nov. dc Valk. (foyer). Instit. v. Arb. Ontw.
4 Nov. de Valk (foyer). Frysk Selskip
4 Nov. Amsvordc. Komende cultuur. Dc heer
Constandse.
4 Nov. Rem. Kerk. Nederl. Prot. Bond. Le
zing Ds. F. Kuiper.
5 Nov. Amicitia (foyer) Ver. van Huisvrou
wen. Lezing van mevr. Schut—Grotendorst over
voeding en voedingsmiddelen. Half 3.
8 Nov. do Valk. Prot. Chr. Bond v. Spoor-
en tramwegpersoneel.
10 Nov. de Valk (foyer). Inst. v. Arb. Ontw.
11 Nov. Amicitia. Sonaten-avond Meyer—
van den Burg.
11 Nov De Valk. Nooit meer Oorlog Fede
ratie. Herdenking Wapenstilstand.
11 Nov. de Volk (foyer). Frysk Selskip.
15—21 Nov. Amersf. Kunstkring. Tentoon
stelling schilderijen en grafisch werk van Jon
Monkes.
13 Nov. de Valk. Toonecl-Frysk. Selskip.
13, 14, 15 Nov. Amicitia. Bioscoop.
16 Nov. de Volk O.B.-ovond-
16 Nov. Amicitia. Nutsavond (lezing Alt).
17 Nov. de Volk (foyer). Instit. v Arb. Ontw.
18 Nov. dc Volk (foyer) Frysk Selskip.
18 Nov. Rem. Kerk. Nederl. Prot. Bond.
Lezing Ds. F. Kuiper.
20 Nov. de Valk. Ned. Reisvereeniging
Feestavond.
20 Ncrv. Amicitia. Soirée A. Z. en P. C.
24 Nov. de Volk (foyer). Inst. v. Arb. Ontw.
25 Nov. de volk (foyer). Frysk Selskip.
25 Nov. Amsvorde. Komende Cultuur. Ds.
Schermerhorn.
27. 28, 29 Nov. Amicitia. Bioscoop.
27 Nov. de Valk. Tooneel P. T. T.
28 Nov. Amicitia (foyer). Thcos. Ver. Lezing
mevr. v. Hinloopen.
2 Dec. Rem. Kerk. Ncdrl. Prot. Bond.
Lezing Ds. F. Kuiper.
7 Dcc Amicitia. Tooneel-afschcid mevr.
Monn—Bouwmeester.
14 Dec. Amicitia (foyer). Theos. Ver. Lezing
den heer Bolt.
29 Dcc. Amicitio. Matinee van 't Nut.
4 Jan. De Valk. O. B avond.
8 Jan. De Valk. Tooneel Soc. Eensgezind
heid
25 Jan. Do Volk. O. B. avond.
25 Jan. Amicitia (foyer). Theos. Ver. Lezing
mevr Ros—Vrijman.
27 Jan. Amicitia. Sonaten-avond Meyer—
van den Burg.
15 Febr. De Valk. O. B. avond.
22 Febr. Amicitio (foyer). Theos. Ver. Lezing
mej. Dijkgraaf.
28 Febr. De Valk. Soc. Eensgezindheid»
Bol masqué.
3 Maart. Amicitia. Sonoten-ovond Meyer—
van den Burg.
15 Maart. Amicitia (foyer). Thcos. Ver. Le
zing den heer Stam.
23 Maart. Kunstkring voor Jongeren.
UTRECHT.
Stadsschouwburg
13 Oct. Ver. Rottcrd. Hofsad Tooneel. „Dc
Spooktrein". 8 uur.
14 Oct. Vcreenigd Tooneel. „Dc Gevan
gene". 8 uur.
BURGERLIJKE STAND.
Geboren: Jan "Willem, z. v. Willem Ram»
sclaar cn Mario Kommei1; Jacobus Theodorus
Gijsbertus, z .V. Albertus Josephus Johonncs
van Nimwegen en Maric Hartman.
Overleden: Gcrrit Goorhuis, oud 89
jaar, wed. von Elisabetha Lcenords; Teunis
Hom, oud 69 jaar, echtg. v. Evertje Hogebrug
WIELRIJDERS.
Fietslantaarn aansteken 5 uur 40 min.
INGEZONDEN STUKKEN.
Buiten verantwoordelijkheid der Redactie
De copie wordt niet teruggegeven.
Amersfoort 12—10 '26.
Mijnheer dc Redacteur I
Verzoeke s.v.p. cenige plaatsruimte voor het
navolgende, waarvoor bij voorbaat mijn dank.
In uw blad van jl. Zaterdag 9 Oct. komt een
ingezonden stuk voor von don heer A1B. Soré
getiteld „Muziek".
Ik wil hiermede aan den geachten inzender
vrogen wat hij met dergelijke leugenachtige
kritiek voor heeft.
Allereerst wil ik het opnemen voor mijn
collega's (directeur Arbeiders Muzickverceni-
ging cn Muziekvcrceniging Wilskracht). U
schrijft dat u niemand onaangenaam wilt zijn,
maar nu vraag ik mij afwat heeft het diri-
geeren van den directeur der Arbeidersmuziek-
verccn. nu met uw belastinggeld tc maken
Waarom niet aan B. en W. kort en bondig
geadviseerd, dat volgens uw mcening de mu
ziek door dc bestaande muziekverenigingen
ten gehoore gebracht, niet oan uw eischcn
voldoet cn dan met uw eigen naam ondertce-
kond, daar tot op heden de naam A1B. Soró
niet in het Amersf. adresboek voorkomt. En
nu wat betreft de uitvoering der Fontoisie
Faust door dc Muziekvcr. Wilskracht, u schrijft
dat u niet begrijpt, dat een dirigent met zulk
werk in het openbaar voor den dog durft ko«
men, daar het volgens u op zoo'n laag peil
stond, dat één der omstanders de opmerking
maakte „het lijkt dc vuist van Gounod wel
Hoe u aan dergelijke leugentaal komt is m1J
onbegrijpelijk, daar de Font. Fnust niet door
genoemde muzickvercc-nigirg is ten gehoor
gebracht. Hier komt uw handeling nog
aan het licht. Mag ik u een raad geven Draul
dan het blaadje om en help mede dc muzick-
liefhcbberij aan te kweeken, daar zult u meet
succes mee behalen dan met dergelijke leu
genachtige afkammerij. En nu tot slot over
ons zelf. U schrijft over de ouverture Atholla,
van Mendelssohn, die u door een der vereni
gingen hebt hooren uitvoeren. Ik wil u hierbij
opmerken, dot dit dc Amersf. Muziekvcrceni
ging is geweest. Ik wil u hiermede zeggen,
dot ik er trotsch op ben, dot wij het zoover
gebracht hebben, dot ik met mijn mannetjes,
die op den dog hamer cn beitel cn dergelijke
gereedschappen honteeren, des avonds een
ouverture van Mendelssohn uit kan voeren. Ert
dat dc Amersf. Muzickvcrccn. de sympathie
der Amersf. burgerij geniet, blijkt volkomen
uit de opkomst, als deze vereniging een con
cert in het plantsoen geeft. Dit is zeker wel
gebleken bij het laatste concert, waar naar
schatting zeker tweeduizend menschen waren,
die van begin tot eind het concert vol aan
dacht gevolgd hebben, wat voor ons een zeer
groote voldoening is. Is u dot bij uw grondig
onderzoeik ook niet «opgevallenl Verder
wer.sch ik over deze zaak niet meer te schrij
ven.
U mijnheer dc redacteur nogmaals donken»
de,-teeken ik
FERD. DE GOEIJ,
Dir. Amersf. Muzickvcrccn.
442STE STAATSLOTERIJ.
Vijfde of laotste klasse. Vierde of laatste
weck. Trekking van 12 Oct. 1926 (1000 loten).
Ten kantore von den collecteur A. C. R. O.
Leinweber te Amersfoort Brcestraat 26, zijn
aan dc navolgende nummers tc beurt gevallen:
Prijs van 70 4895.
Zonder prijs zijn uitgetrokken: 4936,13433
16465 en 16488.
5e KLASSE. 15c LIJST.
Hooge Prijzen:
2000 91Si.
j 1500: 17510
1000: 5840 8915. 11113, 15242, 19027.
OMREKENINGSKOERSEN.
Off. Not. Niet Off. Not.
12 Oot. 13Oct. 17 uur
Londen12.12% 12.127/«
Berlijn 0.59.60 9.5150
Parijs 7.20 7,20
Brussel 6.97 6 96
Zwitserland <8.30 48.80
Weenen 35.30 85 30
Kopenhagen 66 35 06 35
Oslo 54.75 54.58
Stockholm66 85 66.85
New-York..„..-.V,";?..2.491,ïiï 2.50
UV STAATSLOTERIJ.
Vijfde Klasse. Veertiende Lijst.
Trekking van 12 Octobor.
y 1000 No. 9603, 10G21, 13931, 1S270, 2O7I0.
f 4UÜ No. 414, 6169, 10563, 13311, 15961.
200 No. 2, 3601, 10377, 10078, 20701.
100 No. 2209 3631, 4323, 490S, 7230, .9814,
10634, 15SS0, 16238.
PRIJZEN VAN 70.
61 2001 6248 8010 10325 12803 15894 16001
207 2640 6307 8018 10416 12859 16943 16018
313 2657 5S22 8069 10-159 12907 15962 18064
564 2060 5903 8358 10461 13127 1G226 18101
616 2923 6935 8439 10503 13212 16395 18245
687 2926 5916 8-496 10659 13288 16407 18252
S03 2954 5954 8520 10071 13-192 16502 18376
82-1 3045 6066 8528 10698 13702 16504 18494
903 3100 6166 8586 10722 13773 16616 18505
1057 3141 63-16 8039 10702 13971 16625 18654
1208 3155 6363 8740 10825 13973 10648 18767
1218 3159 6624 8939 10907 14037 16679 18/62
1219 332S 6633 0138 10930 14091 16690 18880
1263 3505 6736 9225 11005 14100 16741 18916
1295 3670 CS42 9245 1101S 14126 16777 18922
1351 3991 6S48 9299 11189 14139 16/99 18939
1374 4030 6932 9313 11218 14188 16825 19051
1332 4066 G955 9382 11284 14270 1685-4 190/9
1450 4086 .7013 9416 11288 14233 16903 19477
1522 4165 7103 0137 11464 14332 16911 19581
1525 4176 7194 0478 11613 14518 16978 19067
1532 4205 7206 9536 1166-4 14599 17079 10/oS
1620 4382 7234 9575 11822 14626 17139 19965
1745 4465 7279 9G37 1223o 14647 17154 199/9
1755 4486 7390 9890 12233 14734 17173 20046
1800 4524 7397 9901 12381 14943 1/233 20159
1901 4525 7456 10015 12424 15024 1/398 20292
1907 4544 7453 10193 12429 15027 1/461 20*6
OQQ4 7603 10-6 2527 5273 U'I 20736
2107 4895 7615 10226 12608 15462 17.604 20737
2114 5047 7616 10282 12627 15656 .546 20811
2201 5101 7660 10306 12G0o 1Ü845 1.65S .0817
2508 6121 7663 10316 12783 1588o 1..12 -00o7
2551 5212
NIETEN.
67 2725 5CS8 7855 10176 13202 160.6 13308
78 2748 5113 7801 10205 13264 16092 18331
83 2783 5162 7923 10342 13317 16122 18317
1112800 5169 7941 10366 1.337 10128 1|J02
124 2810 5171 7955 10381 13363 16154 18414
168 2872 5251 SOI 7 18427 13373 1C27S 18420
175 2980 5262 8050 1WÖ4 13370 16206 18413
191 2918 6266 8055 1050G 13426 16317 18466
2S0 2959 5275 80-58 10508 13433 16318 1S46S
289 3021 5383 8105 10521 13474 10321 18472
331 3051 6457 8144 10532 1SS15 10334 18644
310 3053 5464 81 IS 10573 13 39 16150 18669
351 3096 5531 8159 106S9 13589 16375 18591
370 3215 5575 8178 10508 13591 163.S 18608
34J 3219 5612 8195 10619 13609 16396 16663
44 1 3228 5629 8204 10638 13617 16113 18682
462 3243 5630 8289 10614 13654 1642a 18686
529 3260 5653 8296 10682 13731 16431 18727
599 3299 5071 8326 1C69'J 13752 1646a 18.31
630 3302 5696 8390 10738 13767 10488 18821
656 3390 5731 8397 10764 1378a 105o8 18840
688 3105 5741 840U 10875 13824 16382 18901
734 3413 5790 8413 108x4 13865 16583 18942
740 3409 5811 8137 10899 13866 10622 19028
782 3520 5823 8471 10038 13958 16030 14X182
846 3543 5367 8319 10985 14018 16662 19093
892 351S 5921 8523 11012 14083 10692 19112
916 3561 6924 8530 11024 14102 16698 19164
917 3574 5929 8553 11044 14132 16707 19216
937 3600 5981 8579 110.52 11148 16721 19309
983 3613 6037 8590 11142 14151 16727 19326
1037 3694 «114 8028 11161 1118.1 16767 19335
1042 3702 6046 8047 11166 14226 16771 19336
1013 3713 6049 8059 11166 11230 16775 19337
1034 3757 6082 >8674 11249 14301 16787 19372
1102 3759 0147 8678 11348 11366 16817 19430
1111 3771 6150 8717 11351 14415 16821 19431
1126 3790 6218 8747 11380 14164 16S29 19430
1102 3798 6249 876.". 11105 14501 16882 19515
1163 3804 6250 8767 11413 1 15118 16951 19540
1225 3821 6270 8768 11436 14.536 18990 19021
1207 3831 6870 87% 11473 14603 17198 19650
1300 3883 6381 88.51 11501 14611 17236 19665
1308 3892 6445 8S7S 11651 14617 17294 10657
1317 3895 6450 8898 11701 14615 17.117 19722
1318 3896 0.326 8964 11.08 14668 17.333 19791
1365 3916 6570 S9S1 11802 14072 17,340 19830
1386 .3992 6591 S982 1184.3 14681 1741.3 19871
1,391 4014 6618 8997 11.861 14701 17474 19?S2
1398 4059 6030 9026 11865 14310 17199 198S9
1 129 40C5 6680 9038 11898 14835 17.322 19897
1494 4072 6706 9052 11016 11837 17531 19913
1.306 4073 6711 9110 11931 14*1» 17351 19926
1546 4124 6769 9132 11932 14857 17614 199411
1393 4139 0777 9161 11995 14883 17626 19990
int.. /.mil r.1Ti Irt/l-fr 14H.-0 i-7/!Oi7 mnfl«
2718 5078 7,907 10164 13162 16995
Tn do vorige lijst stond10633 moet zijn
106.19 12183 in. z. 13183; 15791 m. z. 15/99.
joyo ooöö viioi iziuv x5040 17649 20116
1712 4240 6890 9276 12119 15059 17676 20160
1717 4250 6971 9278 123G8 16074 17700 20105
1746 4285 6993 9294 V 50Q0 17702 20195
1779 J307 7021 9331 15126 17709 20226
1863 4378 7072 9337 12458 15128 17761 20258
19(15 43^0 71(il 9.171 12464 15134 1734^ 2u27I
1935 4396 7125 9431 12481 15176 17S65 20309
1951 4111 7132 9476 12493 15190 17865 20324
1981 4438 7153 9185 12522 15200 17871 20328
2015 4496 7177 9516 12-531 15237 17894 20352
2120 4493 7189 9542 12544 15252 17899 20359
2123 4539 7221 9573 12549 15258 17903 20-153
"2142 4565 7263 9G49 12563 15270 17965 20503
2194 4634 7299 9685 12574 15293 17989 20522
2195 47"1 7340 9307 12611 15331 17993 20533
«J007 (4 7SQ 7.tOO OftO". 1 9R.QA 1 S41 4 1 flfiftK 9(1541
ZoliU 451 J IOI I yi'OO 1-G18-* IUU/1) nuo iuvn/
24.57 48ra 7602 9946 12924 15G30 13122 20C75
2539 4936 7C26 9976 12838 15703 18127 20G92
2612 4952 7627 10026 12890 15739 18211 20753
2638 4963 7073 10109 12915 15740 19237 20759
2639 4987 7G92 10119 13082 15753 18243 20773
O CAO sn io 77P.I l/llSi 11/101 T.cr.7 1K947 909/15
DE DROOGLEGGING VAN DE
ZUIDERZEE.
Dc uitvoering van dc Zuidcrzco-
Hteunv/ct. Dc problemen, wol-
ko de Generale Commissie heeft
op tc lossen. Dc wcnschen
der visschers.
II.
Dc Generale Commissie heeft verschillende
proeven genomen cn zij is daarbij voortgegaan
op den weg, die reeds door vroegere maatrege
len wus aangegeven.
In do eerste plaats is getracht jonge vis
schcrs, die daartoe lust gevoelden, over te
plaascn bij de Rijnvaart. Een aontal van hen is
thans „overgeheveld". Dc Generale Commissie
heeft voor deze jongelui de uitrusting betaald
en bovendien heeft zij een bedrag van G5
beschikbaar gesteld, uit tc betalen oan den
schipper van het voortuig, verdeeld over 2G
weken, als belooning voor het opleiden von den
jongen visscher aan boord van zijn schip. Het
is gebleken, dat deze jongemannen zicK spoedig
op de Rijnvaart thuis gevoelen en goede krach-
tn zijn. Verder zijn jongens tc werk gesteld bij
den land- en tuinbouw en is voortgegaan op
den weg het onderwijs, voornamelijk het vak
onderwijs, te bevorderen. Uit de genomen proe
ven is evenwel gebleken, dat zeer groote moei
lijkheden zijn te overwinnen.
Dc voornaamste daarvan is wel, dot door het
overhevelen van jonge krachten uit de visschc-
rij near andere bedrijven er bij dc visscherij.
voor zoolong deze nog kan worden uitge
oefend, gebrek non krachten ontstaat. Op vpr-
vcrschillendc plaatsen wordt dit zeer sterk ge
voeld. Het gebeurt, dat een visschersvanrtuig
niet kan uitvaren omdat een knecht ziek is ge
worden en er geen plaatsvervanger is tc krij
gen. Dezer dogen nog heeft de Generale Com»
missie een aanvraag om steun gekregen van
een visscher uit Volendom, die, omdat hij geen
orbcidskrachten op zijn schip kon krijgen, zelf
bij een anderen visscher, die in dczclfdo om-1
standigheden verkeerde, was gaan varen. Zijn
eigen schip ligt duordoor stil cn do beide vis
schers kunnen thans samen ten hoogste vangen
wat zij voordien elk niet eigen vaartuig konden
bemachtigen. De schipper vroeg vergoeding
oor het feit, dat hij tengevolge van do afslui
ting der Zuiderzee zijn eigen bedrijf niet meer
kon uitoefenen cn zijn voortuig heeft moeten
opleggen. Op deze steunaanvraag heeft de
Ucncralo Commissie evenwel geantwoord, dat
„het Bestuur vooralsnog van oordcel (is), dat
in Uw geval voor toekenning von een geldelijke
tegemoetkoming geen termen aanwezig (zou
den) zijn".
In andere gevallen komt het voor, dot Jonge
visschers, die bij hun vader aan boord weren,
zich in hun vrijen tijd bckwoamd hebben voor
een of ander vak of voor een betrekking oon
den wol in één geval sluagdo een jongen
man als kommies en kreeg een aanstelling
cn dit, zoonis in het genoemde gevol van den
kommies, niet kunnen gaan uitoefenen, omdat
hun tegenwoordigheid oon boord van vaders
schip noodzokclijk is. Gaan zij weg von boord,
don kan ook vodcr niet meer uitvaren cn is
deze oon dc armoede cn liefdadigheid prijs
gegeven. Dc Generale Commissie zal dus, wan
neer zij eenmaal de jonge menschen van do
Zuiderzee naar andere bedrijven brengt, tege
lijkertijd moeten zorgen voor dc ouden, dio
dientengevolge ook het bedrijf niet meer kun*
nen uitoefenen.
Dit zijn slechts de moeilijkheden, dio de Ge
nerale Commissie cn opzichte van dc visschers
zelve heeft tc overwinnen. Doch met het vor
deren van dc Zuiderzeewerken zal de vissche
rij verminderen en zullen ook de noven-bcdrij-
ven om voorzieningen vrogen. Hoewel 1925
voor dc visscherij nog een goed jaar to noc-
men was, heeft toch reeds de ofdamming van
het Amstcldicp het totstandbrengon von do
verbinding tusschen Wicringen cn den vosten
wol haar invloed doen gelden. Het stoat
vast, dat vooral de ansjovis niet meer zoo
ver naur het Zuiden van do Zuiderzee door
schiet als vroeger. Daar de visschers uit dit
Zuidelijk gedeelte der Zuiderzee niet beschik
ken over die netten, dfe noodig zijn voor do
vangst in het Noorden, kunnen zij reeds thans
niet meer of nagenoeg niet meer ter nnsjovis-
vongst gaan.
Uit de inlichtingen, die wij omtrent dc totale
vangsten van dc meeste vischsoorten von dit
jaar hebben ingewonnen, blijkt bovendien, dot
deze belangrijk bij die van het vorige jaar len
achter zullen blijven. Het is niet onwaarschijn
lijk, dot dientengevolge nicuwo moeilijkheden
bij do aflossing der crcdicten door dc vis
schers zullen ontstaon, speciaal bij do visschers
langs dc kom der Zuiderzee.
Dc wcnschen dor visschers.
Komen wij tenslotte tot do wcnschen van dc
visschers, de direct belanghebbenden zelve.
Het Centrale Comité von Zuiderzee visschers
heeft op zijn vragenlijsten ook de vraag ge
steld wat dc visschers voor zich cn hun kinde
ren het liefst wcnschen. Deze wcnschen loopen,
voor zoover dc visschers hieromtrent een mce
ning kunnen zeggen, zeer uiteen.
Toch mecncn do leiders een olgemccno lijn
te kunnen aongevon, volgens welke do Gene
rale Commissie het best to werk kan gaan.
Wij hebben zoowel den voorzitter van de
Verccniging von Zuidcrzcegcmccntcn als dien
von het Centrale Comité om zijn meening ge
vraagd en beider standpunt komt nagenoeg
overeen.
Noodig is: vorming van do jongeren voor
andere betrekkingen, dus het verstrekken van
vak- en nijverheidsonderwijs. Er moeten in
dien deze er nog niet zijn scholen of cur
sussen worden opgericht in of nabij grooto
centra van vlsschcrsbcvolking, zoowel em-
bachts- als nijverheidsscholen, cursussen voor
lond- cn tuinbouw, enz. Die scholen behoeven
niet uitsluitend te komen in visscheTsplantscn,
want het zou kunnen zijn, dnt een school daar
op den duur géén levensvatbaarheid hooft. Op
oordeelkundige wijze moet in deze gchondeld
worden. Wellicht kon hier cn daar volstaan
worden met uitbreiding van bestaande scholen.
Kinderen van niet getroffenen moeten dnt on
derwijs mogen volgen, maar voor dc a isschers-
kindcren moet het schoolbezoek gesteund wor
den door vergoeding van reiskosten, loonder
ving, enz. Den voorzitter van de Vcrceniging
van Zuiderzeegemcentcn komt het voor, dat do
regeering goed zou doen overleg met deze
vereeniging te plegen. Do leden dezer verccni
ging, n.l. do besturen der gemeenten, zijn naar
zijne meening tot het beoordeelen in deze wel
het meest bevoegd. De regecring is feitelijk
aldus dc heer Kolfschoten reeds te loot hier
mede. De vloot gaat achteruit en do jongens
gaan naar de fabrieken zonder vakkennis. Als
voorloopcr der vakscholen had reeds lang het
zevende leerjaar moeten zijn ingevoerd ols
trait-d'union tusschen dc lagere school en hot
vakonderwijs. Dc tegenwoordige lagere school
met het huidige leerplan sluit niet oon bij het
Nijverheidsonderwijs cn reeds jaren loopen <>cle
visscherskindcrcn zeer tot hun schade (moreel
en physiek) leeg thuis, tc jong en te onervaren
voor dc fabriek of voor anderen arbeid.
Er is nog een poging gedaan om de visschers
op te leiden voor de groote vaart. Dit Is
naar dc erv/jring heeft geleerd niet noodig,
want de visschers, die bij dc groote vaart wen-
schen te komen, worden door gaarne zonder
voor-opleiding aanvaard. Het zijn beste varens-
lui en verder dan matroos of hoogstens boots
man of kwartiermeester brengen zij het zonder
diepgaande studie niet, ook niet met een voori
opleiding, die acht maanden duurt.
In de kringen der visschers en van hen, dio
trachten hun belangen te behartigen, wordt
thans met spanning gewacht op het in werking
treden van de geheele Zulderzeesteunwct en
de maatregelen, die dc Generale Commissie
dan zal nemen en aan dc regeering voorstellen.
De werkzaamheden tot afsluiting van do Zui
derzee gaan gestadig voort cn kon of wilde do
visscher het eerst niet gelooven, dot het ooit
zoover zou komen, langzaam dringt het nu tot
hem door dat het werkelijk ernst is. En met
dit zich-bcwust-worden neemt ook do angst
voor de toekomst voor zich en de zijnen toe cn
wacht hij op dc dingen, die komen zullen.
