Komt U eens luistsren. L.KLCIN Vraagt catalogus of FêR.van den BURG Amersfoort. „DE EEMLANDER", F. H. Lomans Bel dan op No. 42 bezoekt onze gehoorzaal ABONNEMENTSPRIJS p°"nden voor,A;pr EERSTE BLAD. BUITENLAND. Electro- en Radio Technisch Bureau Pianohandel S. DUIJKER Havik 29. Tel. 773. Hebt U een Taxi of Auto noodig? Arnhelmschestraat BINNENLAND. 25e laargang No. 131 loort2.10, per maand ƒ0.75, idem franco per pos! f 3.—, per weck (met cratls ▼erzekermg legen ongelukken) f 0.175, afzonderlijke nummers 1 C.05. AMEHSFOORTSCH DAGBLAD DIRECTEUR-UITGEVER: J. VALKHOFF. BUREA'J, ARNHEMSCHE POÜRTWAL 2A. POSTREKENING N®. 47910. TEL INT 513. Woensdag 1 December 1S26 PRIJS DER ADVERTENTIE met inbegrip van een bewijsnummer, elke regel meer 0 25, dienstaanbie dingen en Lleldadigheids-adve. tentiën voor de helft der prijs- Voor handel en bedrijf bestaan zeer voordecligc bepalingen voor het advertecren- b'cne circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag toegezonden. VOLKENBOND. DE DIHTSCHE AFVAARDIGING NAAR GENEVE. B e r 1 ij n, 3 0 Nov. (H. N.) De Duitsche de legatie voor Genève zal bestaan uit dr. Stre- semonn, staatssecretaris Schubert, ministerial- direktor Gauss, den chef van de volkenbonds- afdeeling van het ministerie van buitenlandsche zaken von Bülow cn den gezantschapsraad Boltze. LORQ CECIL OVER ONTWAPENING. Londen, 30 N o v. (V. DLord Cecil, die de zitting over de subcommissie voor de ont wapening te Genève bijwoont, verklaarde te genover de journalisten, dat de voorbereiden de commissie voor dc ontwapeningsconferentie in Maart 2al bijeen komen, teneinde dc voor naamste principes vast te stellen van een convert tic ter goedkeuring door dc respectieve regeerin gen, die deelnemen aan de ontwapeningscon* ferentie. Lord Cecil twijfelde, of dc conferentie voor het einde van het volgend jaar zou kun nen plaats hebben. Een nauwkeurige studie van dit vraagstuk is een eerste vercischte. De Britsche regeering wcnscht, dat dc conferentie niet zal mislukken. DUITSCHLAND. DE KWESTIE VAN DE BEZETTE f GEBIEDEN. Minister Bell bepleit ontruiming. Bij de discussie in den Rijksdog over de be- giooting voor dc bezette gebieden eischten de sprekers van alle partijen de opheffing dei bezetting als nocdzakelijk gevolg van de poli tiek von Locorno en Thoiry. De rijksminister voor do bezette gebieden dr. Bell uitte rijn teleurstelling dat de politiek von Locamo en Thoiry tot dusver voor de be zette gebieden zoo weinig resultaten hebben opgeleverd Duitschland had na zijn toetreding tot den Volkenbond mogen verwachten, dat hot door Frunkrijk als een beschaafde natie zou worden gewaardeerd, met het recht als een natie van eer te worden erkend Daarmee was z.i. het voortduren der bezetting, moor vooral ook dc vreemde rechtspraak en de wijze von uitvoering eenvoudig onvereenigbaar Op de toezeggingen van den Franschen minister van buitenlandsche zaken moesten nu eindelijk ook de daden volgen In het bezette gebied verwekte vooral ook de toeneming der gewelddadige overvallen door leden van het bezettingsleger verbittering Men mocht verwachten, dot bij het proces inzake het gebeurde te Gcrmcrsheim de dader recht- voardig zou worden gestraft. De minister sloot zich aan bij de woorden van dr. Wiith bij dc discussie over de buiten landsche politiek, dot na dp groote offers van Duits'-ï.lnnd thans ook Frankrijk zijn verlangen naar een goede verstandhouding practisch door de opheffing der bezetting moet bewiizen. De rede-van den minister vond den leven- digen bijval van het Huis. DE ONTWAPENING VAN DUITSCHLAND. Een Duitsche stap te Parijs Londen, 30 Nov. (H. N.) Volgens den dipjomatieken medewerker van de Daily Tele graph heeft de Duitsche regeering er door haai gezant tc Parijs op aangedrongen, dat cr ter stond onderhandelingen tusschen de geallieer den en Duitschland over het vraagstuk van den stand van Duifcrhlnnds ontwapening zullen worden gevoerd. Een dergelijke stap is te Lon den eebter niet geschied. Men hoopt door deze beraodslngingen verdere vertragingen te vermij den, opdat nog voor of tenminste spoedig na de bijeenkomst der ministers van buitenland sche zaken tc Genève een oplossing zal kun nen worden gevonden. Tc Berlijn is de opvat ting, dat de opheffing van dc intergeallieerde commissie van controle in December dc taak van dr. Stresemann zeer zal verlichten. De medewerker bespreekt in verband hiermede het memorandum van 29 October, dat volgens hem niet tracht dc aan Duitschland te stellen minimum-voorwaarden te formulceren, doch de verschillende vraagstukken achtereenvolgens opsomt en toelicht. Omtrent de beteekenis dezer verschillende vraagstukken bestaat ei nog verschil tusschen de Engelsche en de Franschc opvattingzoo wordt b.v. door de Engelsche deskundigen aan het vraagstuk van de geheime vercenigingen in Duitschland min» der beteekenis gehecht dan door dc Fronsche deskundigen. Een veel belangrijker vraagstuk is echter, welke beteekenis aan het woord „oorlogsmateriaal" moet worden gehecht. Ver der hecht men op het oogenblik meer beteeke nis aan het vraagstuk dc-r organisatie van de Duitsche politie dan oon dat von dc rijksweer cn van de onwettige recrulecring voor den rijksweer, welke laatste punten men feitelijk als afgedaan beschouwt. DR. PANNW1TZ. Volgens de Voss. Ztg. is de geheime Sani- tatsrat dr Gotthold Pannwitz, organisator der tuberculosc-bcstrijding, overleden. DE JUWEELENROOF IN DE TAUENTZ1ENSTRASSE. De veroordeeling van Spruch. Gistervoormiddag is voor de uitgebreide schepenrechtbank te Charlottenburg het pro ces tegen den juweelenroovor Johnnn Soruch, zijn zuster en dc filmfiguronte Ringhousen begonnen. Spruch is veroordeeld tot 6 jaar en 2 maanden gevangenisstraf. Tevens werd zijn zuster Charlotte tot 5 maanden en <le film- figurante tot 3 maandgn veroordeeld. Het openbaar ministerie had tegen Spruch 8 jaar en 3maanden gevangenis en tegen de beide vrouwen resp. 5 en 3 maanden hechtenis gc- eischt. DE BRAND TE MAAGDENBURG. M a a g d e n b u r g, 3 0 Nov. (H. N.) Door den brand, die in het geweerhuis van de Maog- denburgsche citadel heeft gewoed, is dit ge bouw met de belendende gebouwen geheel verwoest. Bij het blusschingswerk hebben één brandweerman ernstige en 5 andere lichte brandwonden opgeloopen. BELGIE. DE DREIGENDE STAKING IN DE DIAMANTNIJVERHEID. In de diamantindustrie tc Antwerpen dreigt een algemcene werkstaking. Dc werkgevers weigeren salarisvcrhooging toe tc staan. FRANKRIJK. EEN REDE VAN BRIAND. Het Syrische vraagstuk. Dc verhouding tot Italië. Een pleidooi voor Fronsch-Duit- schc toenadering. Dc ont wapening van Duitschland Briand heeft gisteren in dc Kamer bij dc besprekingen over dc begrooting van buiten landsche zaken een lange rede gehouden over de buitenlandsche politiek. Hij betwistte een communistische verklaring, die zeide, dat de Kamer de ontruiming von Syrië cischte, waar bij hij opmerkte, dat dc Kamer integendeel beslissingen had genomen tegen deze ontrui ming en dat Frankrijk von zins was Syrië een liberaal bewind te geven en een onderzoek zal instellen naar dc jongste gebeurtenissen, opdat daarover het volle licht worde verspreid. Frankrijk, vervolgde Briand, nam in China een hoogst gematigde en zeer bedachtzame houding aan. Het neemt niettemin de interna tionale solidariteit in acht, die zijn gemeen schappelijke belangen het voorschrijven. Het zal de gebeurtenissen met aandacht volgen. Briand maakte toespelingen op de jongste gebeurtenissen, die zich in Italië hebben voor gedaan en een bepaalde slechte stemming heb ben verwekt. Tegenover deze gebeurtenissen, aldus Briand, bewaren wij onze koelbloedigheid, maar er zijn nochtans dingen, die gezegd moe ten worden. Een land heeft het recht de regee ring te kiezen, die het past, het heeft zelfs het recht aanvallen van een slecht humeur te heb ben, maar er komt een oogenblik, dat men daarmede moet ophouden. Er hebben onaon- genamc manifestaties plaats gevonden onze gezant heeft genoegdoening ontvangen, de goede betrekkingen zijn hersteld. Italië zal er kennen, dat zijn binnenlandschc twisten tame lijk ver zijn gegaan en moeten ophouden. Briand is ervan overtuigd, dot de twee landen geroepen zijn met elkaar in goede verstand houding te leven. Wij zijn op het oogenblik op een tijdstip, dot alles in het werk moet worden gesteld om in Europa een stevigen vrede tc vestigen. Zonder toenadering tusschen Frankrijk cn Duitschland zal er geen duurzame vrede zijn. Briand i^er van overtuigd dat, zooals bij deze toenadering wil, hij veel meer in overeenstem ming is met het verdrag van Versailles dan zijn tegenstanders, omdat dc hoeksteen van het verdrag het pact von den Volkenbond is, dat juridische sancties in de plaats stelt van de sancties van het geweld. Briand zeide te mecnen, dot het een niet te verwaarloozen zaak was, dat te Locarno Duitschland vrijwillig een document had ge- teekend, waarbij het de Franschc grenzen er kent en afziet van geweld tot het regelen van mogelijke geschillen met zijn buren. Frankrijk- had een voorbeeld gegeven en de naties aan gemoedigd do arbitrageverdragen te verme nigvuldigen. Wij hebben le Dhoiry alle kwes ties onder honden genomen. Wij zijn niet naar het Rijnland gegaan om er een strafclausule uit tc voeren en Duitschland tc breken. Aan dc bepalingen van een verdrag kan een men- schelijken inhoud worden gegeven, indien de beide partijen cr zich toe leenen. Een eenvou dig onderhoud kan den toestond tusschen Frankrijk en Duitschland niet veranderen. Wat daarvoor noodzakelijk is, is de beidcrzijdschc goede wil. Briand wilde een gewaarborgden vrede. Allereerst is noodig, zeide hij, dat het veiligheidsvraagstuk wordt geregeld. Hij uitte het gevoelen, dot nu de Volkenbond zou moe ten overgaan tot het overdragen van de be staande militaire controle aan zijn organen. Het ontwapeningsvraagstuk ging velen anderen mo gendheden buiten en behalve Frankrijk cn Duitschland ter harte. Sedert Locarno had Frankrijk vele conces sies in het Rijnland gedaan, waar negentiende der cischen van de Duitsche rijksregeering wa ren ingewilligd. Groote stappen waren gedaan noor verbetering in de betrekkingen der beide landen. Het is, zeide Briand, een groote vor dering, die groote veiligheid geeft. Briand ein digde zijn rede met te herhalen dat, wan neer de militaire controle-commissie eenmaal zal zijn verdwenen cn dc Volkenbond zich in haar plaats zal hebben gesteld, de veiligheid van Frankrijk, verre van te verminderen, zal zijn toegenomen. Dc Kamer juichte Briand toe. CACHIN VEROORDEELD. De correctioneele rechtbank te Nontes heeft den cominunistischen afgevaardigde Cachin, die werd beschuldigd de militairen tot onge hoorzaamheid tc hebben aangespoord, tot een gevangenisstraf cn een boete van tweeduizend francs ^roordeeld. ZWITSERLAND. 'STIJGING VAN TEMPERATUUR IN DE BERGEN. Bern, 50 Nov. (V. D.) In de Zwitsersche bergen heerscht opnieuw een föhnwind, die zeer sterk is. De temperatuur stijgt belangrijk. De bergstations kondigen een Zuiderstorm aan. Van RECLAMES rebels 1 4.05 elke repel meer 11.— Laat uw Radio aansluiten op het eleclrisch licht door het Utrechtschestr. 15 - Amersfoort Aangesloten bij den Ned. bond van Radio bandelaren. Zonder eenige verplichting demon- streeit men U gaarne de radiotoe stellen vanaf f 150.— compleet, met 4 Phiiipslampen. Vaifa accu, Dr, Nespen Luidspre ker enz. Desverk. gemakkelijke betaling, RADIO-INSTALLATIES en alle onderdeelen vc amateurs Gratis advie UTRECHTSCHESTRAAT42-- VM AMERSFOORT ENGELAND. HET GESCHIL IN DE MIJN NIJVERHEID. Naar normale verhoudingen in de mijnen. Londen, 30 Nov. (V. D.) De mijnwerkers van Zuid-Wales en Yorkshire hebben besloten het werk onmiddellijk tc hervatten, zoodat al leen in de groote districten Durham, en Cum berland neg geen overeenkomst is gesloten Meer dan een half milliocn arbeiders waren gisteren aan den arbeid. De mijnen zijn in een goeden toestand gebleven, dank .zij de veilig heidsmannen, die niet gestaakt hebben. Do groote vraag naar steenkolen doet een ople ving vcnvochten. De individueel© productie van de arbeiders overschrijdt die van voor de staking. De Labourpartij contra de regcering. De arbeiderspartij besloot bij het parlement een motie van afkeuring in te dienen tegen de houding van de regeering bij de crisis in de steenkoolindustrie. HONGARIJE. DE HANDELSRELATIES MET TSJECHO-SLOWAKIJE. Boedapest, 29 Nov. (H. N.) Dc onder handelingen over het handelsverdrag met Tsjecho-Slowokijc hebben voorloopig tot re sultaat gehad, dat de bestaande voorloopige overeenkomst, welke een Januari a.s afloopt, niet opgezegd zal worden, doch van kracht zal blijven, totdat een nieuw handelsverdrag is gesloten. De Tsjccho-Slowakischc delegatie verlangt, dat het minimum-tarief van Tsjccho- Slowakijc den grondslag zal vormen voor do verdere onderhandelingen Tsjecho-Slov/akijt heeft concessies toegezegd, mits Hongarije zijn eisch tot verlaging >an het minimum-tarief laat vallen CHINA. DE VERWARRING IN CHINA. Dc toestand tc Hanknu. De Britsche bladen publiceeren een telegram uit Sjanghai, inhoudende, dot de buillanders te Haukau Sjanghai dringend om hulp vragen. Zij vragen onverwijld Hnnkou van levensmiddelen fp voorzien, omdat de voorraden zijn uitgeput. Zij doelen verder mede, dat gewapende benden, die tot het Kantonneesche leger behooren, de buitenlandsche concessies openlijk binnentrek ken en dot te Hankau een terreur heerscht. Het telegram meldt tevens, dat het te Sjang hai rustig is in weerwil van de toenemende propaganda der bolsjewisten cn dat daar t^r stede dagelijks honderden personen worden ge arresteerd. Londen, 50 Nov. (H. N.) Draadloos.) Geen nieuwe gebeurtenissen van belang zijn vandaag uit Hunkou gemeld, waar dc tegen dc Europeanen gerichte beweging en de staking een gevaorliiken toestond in het leven hebbciv gereopen. Als voorzorgsmaatregel zijn marine troepen in de Engelsche, Fransche en Jopan- srhc nederzettingen geland en de morinesche pen bij Hankau worden van Sjanghai uit ver sterkt door twee Amerikoansche en een Engel- sc'nen torpedojager. Naar men gelooft, tellen de Europeanen te Hankau nog niet tenvolle 1000 man. Alle concessies zijn aan de riviei gelegen, waardoor de verdediging en de be- voorradirg vergemakkelijkt wordt. De nieuwe Engeische gezant in China, Miles Lampson, zou vandaag tc Sjanghai aankomen, waar hij zijn voorganger Sir Ronald Maclcay zal ont- Ecn Engelsche kabinetsraad Het Engelsche kabinet wijdde gisteravond een onderzoek aan den toestand in China, die volgens de jongste berichten hachelijk is. Chamberlain zal vandaeg in het Logerhuis te dezer zake een volledige verklaring afleggen. VEREENIGDE STATEN. DE SAMENSTELLING VAN DEN SENAAT. Londen, 30 Nov. (H. N.) Volgens de laatste berichten uit Washington bestaat de Amerikaanschc senaat uit 48 republikeinen, 47 democraten en 1 agrariër. Daar de stem men dus ongeveer gelijk staan, zal dc stem von den ondervoorzitter van den seneat, Dawes, den doorslag geven. DE FRANSCHE GEZANT TE WASHINGTON. Parijs, 3 0 Nov. (H. N.) Naar verluidt, zal de ministerraad vandaag den Fronsch«'n gezant te Tokio, Paul Claude], tot opvolger van Bércnger als gezant van Frankrijk te Washington benoemen. De nieuwe gezant zal zich niet hebben te belasten met het vrong- stuk van de schuldregeling. De onderhande lingen daarover zullen tusschen de beide re geeringen direct worden gevoerd. (Een nader bericht bevestigt dc benoeming Tweede Kamer. Bij de voortzetting der behandeling von dc Bcgrooting van Arbeid betoogt in dc zitting van Dinsdag minister Slotcmakcr de Bruine dat hij economische bezworen tegen bindend verklaring van collectieve arbeidscontracten heeft, al zul hij olies doen om de sociale po sitie dier contracten te versterken. Toepassing van de groote arbeidswet is thans niet te eischen. Spr moest dus een keuze doen en deze is gevallen op een combinotie van be perking der werktijden von het winkelperso neel en de winkelsluiting-wet. Inzake de regeling van den werktijd in vcr- plcgingsinrirhtingcn moet nog overleg ge pleegd worden tusschen de betrokken denortc- menten. Inzake mocdcrschopszorg deelt do mi nister mede, dot dezo week de ziektewet het departement verlaten zal. Daarin zal voorzion zijn in zes weken uitkccring vóór cn zes weken tritkeering na de bevalling cn bovendien in ge neeskundige verzorging. Inzake een algemeen® toepassing von den ochturcndag dient gelet tc worden op landen waarmede we het meest te maken hebben. De toestond in die landen is nog zoo onzeker, dot de minister de ratificatie van dc 48 uren conventie von Washington niet verantwoord acht. Intusschen zullen onder scheiden onderc conventies waarschijnlijk wor den geratificeerd. No reolicken dupliceert minister. Deze antwoordt op vraag Jockey, dnt dc ontwer pen van ziektewet dezo weck gaan noor den Hoogcn Rood van Arbeid. Mevr. Groene weg (s. d.) en den heer Schaper (s.d.) dringen aan on verbetering van de salarissen bij het personeel der arbeids inspectie. De Minister wijst erop dat de salarissen zijn vastgesteld in het bezoldigingsbesluit. De heer Sa mes (s.d.) spreekt dc hoop uit dot de ziekteverzekering die de minister zal voorstellen voor dc arbeiders premievrij zof zijn en betoogt de noodzakelijkheid van betere zorg voor ouden van dogen. De heer Bakker (c.h.) vraagt inlichtingen omtrent het stelsel des ministers ten aanzien der ziekteverzekering. De heer Smccnk (o.r.) dringt aan op op neming van weduwenrente in ouderdomswet. De vergadering wordt geschorst tot 's avonds. Avondvergadering. Minister Donner is in zijn antwoord van de vele sprekers en spreeksters die op wijziging van de huwelijkswetgeving en op verruiming van de rechten der vrouw hadden aangedron gen, niet afgeweken von het standpunt, reeds in zijn Memorie van Antwoord uiteengezet. Met de beschouwingen van den heer Marc'nant ten gunste van vergemakkelijking van de ge legenheid tot echtscheiding kan hij zich geens zins verecnigcn. Hij zou nagaan, tot welke voorstellen het rapport-Limburg inzoke het huwelijksgocdcrcnrecht hem aanleiding zou geven en verklaarde voorts, dat van hem geen voorspellen te verwachten waren om de vrouw tot rechter of notaris benoembaar te maken. Al spoedig ging de Minister tot andere onder werpen van wetgeving over Wat de VTaag betrof, wie ten slotte oansprakelijk is voor dc betaling van hetgeen verschuldigd is uit hoofde van muziekoutcursrccht, dit diende aan het overleg tusschen exploitanten en uitvoerders tc worden overgelaten. Voor dc bestrijding van den woeker meende dc Minister te kunnen vol staan met dc bepalingen von ons geldende Burgerlijk Wetboek, volgens welke onzedelijke contracten kunnen worden nietig verklaard. Overigens kan voorshands de plaatselijke wet gever het best met woekerbestrijding beginnen; daaruit kan dan later de olgemeenc wetgeving groeien. Zoo was het ook met dc Pandhuiswet geschied. Herziening van de Krankzinnigenwet wos een actueel vraagstuk. Tegen onrechtma tige opsluiting dienden waarborgen te worden gegeven. Dwangverpleging van drankzuchtigen lag meer op den weg van den Minister von Binnenlandschc Zaken. Het denkbeeld van den heer Van Schoik om een vennootschapsknmer in te stellen, zou de Minister nog eens rustig overwegen, maar hij moest al aanstonds erken nen, dut hij er niet terstond weg mee wist Het recht von do conventie betreffende de reedets- nor.sprakelijkheid waartoe de heer Knottenbelt Nederland wilde doen toetreden, strookte niet met ofts nieuwe zeerecht. Van de>vcle andere orderwerpen, door den Minister achtereenvol gens oongestipt, noemen we de quoestie von den politierechter, en van de preventieve mid delen. De Minister was ten deze diligent. In den loop van zijn beschouwingen bracht de Minister hulde non dc nagedachtenis van Mr. Ledeboer. Inzake de uilvoering der Psycho- pathenwet kon de Minister slechts met veel passen en meten iets doen Men wist ook zoo weinig van den omvang, dien dc werking van die wet zou hebben. Van een onbepaald vonnis bij tuchthuisstraf was de Minister geen voorstander Met den heer Zandt achtte de Minister in trouw aan de beginselen van Gods woord den hoogstcn waar borg van het welzijn van ons volk gelegen. Moor de heer Zandt vergat cat de overheids taak ten aanzien van het geestelijk leven een hoogst beperkte moest zijn. De Minister was voorstander van dc doodstraf doch achtte, evenals vroeger Minister Heemskerk, weder invoering ongcwenscht, zoolong deze niet strookte met de volksovertuiging. Wij willen niet verhelen, dot wij met het bovenstaande slechts een hoogst onvolledig beeld hebben gegeven van 's Ministers rede, dio op de gereserveerde tribune met blijkbaar wel gevallen door diens vader, den emeritus-predi kant Donner, werd aangehoord. Dc Minister toch las zijn speech in snel tempo voor en was daarbij nu en dan zoo zacht, dat hij totaal onverstaanbaar was. Bij zijn dupliek, toen hij voer de vuist sprak, v.as dit laatste trouwens evenzeer het geval. Bij «de volgende afdeeling (kosten der rech terlijke macht) kwam de heer Kleerekoper (S.-D.) met de oude klacht over onvoldoend®

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1926 | | pagina 1