BINNENLAND. BONTWERK 25e Jaargang No. 161 AM E RS FOO RTSC H DAGBLAD „DE EEMLANDER" TWEEDE BLAD. KOLONIËN. Vrijdag 7 Januari 1927 Oost-Indië. PERSCONFERENTIE BIJ DEN LANDVOOGD. Batavia, 6 Jan. (Aneta.) De landvoogd opende de persconferentie met de beste wen- schen voor het nieuwe jaar, waarna hij de hoop uitsprak voor een goed resultaat van het op deze wijze houden van contact met de pers. Op een desbetreffende vraag antwoordde jhr. De Graeff, dat wetswijzigingen om tot doelmatiger bestrijding van het communisme te komen, niet overwogen zijn. Hij hoopte, dat het bestuur van de Straits door ruimere gebruikmaking van de banishment-act zou helpen, door de lieden, die in naburige kolo niën onrust stichten, te verwijderen. De daar bij te volgen methode kan zijn verwijdering ■uit het land door overbrenging op een boot naar Batavia, waar zij gearresteerd zouden worden. In Djohore zijn reeds twee verdachten gearresteerd. De observatiepost te Singapore zal worden uitgebreid, politie uit Ned.-Indië is daar reeds aanwezig. De landvoogd deelde mede, dot preventieve maatiegelen tot breking van het communistisch contact met het bui tenland een scherper Aontróle op pospoorten in overweging waren.^)e uitroeiing van dc communistische propaganda in Holland, die gericht is tegen het gezag in Indië, behoort tot de competentie van het opperbestuur. Do landvoogd toonde zich huiverig om over te gaan tot uitbreiding van de strafbepalingen in Indië tegen de communistische propaganda, omdat die propaganda een rekbaar en veel omvattend begrip is. DE ONLUSTEN OP WEST-SUMATRA. De toestand in het Silocng- kangsche. Padang, 6 Jan. (Aneta.) Het Siloeng- Langsche is nagenoeg door de bevolking ver laten. De hoofdleider is op het stationsempla cement te Siloengkang neergelegd. Het her stel van het spoorwegverkeer wordt morgen verwacht. Op de spoorbaan naar Sawahloento zijn twintig gesneuvelde verzetslieden ge* vonden. Vervoer van Sawahloento streken. bewoners van naar veiliger Padang, 6 Jan. (Aneta.) Dames en kin deren uit Sawahloento gaan met een trein, dio onder dekking staat van twee brigades, naar Solok. Padang, 6 Jan. (Aneta.) Twee treinen tusschen Sawahloento en Solok zijn zonder storing gepasseerd. Zij werden niet beschoten. Eenige moordenaars van den hulppostcom mies en van de vier onderwijzers zijn gearres teerd. Een militaire brigade is uit Fort-de- Kock vertrokken naar Fort-ven-der-Capellen ter versterking en tot machtsvertoon ter ge ruststelling der bevolking naar aanleiding van berichten, waarin met het afloopen van de streek gedreigd werd. DE COMMUNISTISCHE RELLETJES OP JAVA. Batavia, 6 Jan. (Aneta.) De Landraad te Batavia veroordeelde van zeven nieuwe be klaagden, verdacht van moord op een politie agent, twee tot de doodstraf, één tot levens lange gevangenisstraf, één tot twintig jaar, één tot twaalf jaar en twee tot tien jaar ge vangenisstraf. UIT DE STAATSCOURANT. Op verzoek eervol ontslagen E. S. H. Hilgers, wed. van A. H H. Smits, als collectrice der Staatsloterij te Roermond; op verzoek eervol ontslagen uit 's Rijks dienst de commies bij de Rijkswerven W. C. Brug- gink GZn., geplaatst bij het marine-établisse ment te 'Amsterdam; voor het tijdvak van I Jon. tot en met 31 Dec. 1927 zijn herbenoemd de leden en plaats vervangende leden van den Hoogen Raad van Arbeid. DE NIEUWE GRIEKSCHE GEZANT. Da nieuwbenoemde gezant van Griekenland bij het Nederlandsche hof, de heer J. Papas, heeft hedenochtend bij minister Van Karncbeek zijn opwachting gemaakt. HET NEDERLANDSCH-BELGISCH VERDRAG. Een adres der Ned. Werkgevers. Het Verbond van Nederlandsche Werkge vers zegt in een adres aan de Eerste Kamer over dit verdrag: „Ons Verbond meent zich van een uitvoe rige uiteenzetting van de bezworen, die in den kring onzer leden blijken te bestaan, te kun nen onthouden in verband met het feit, dat allo voor en tegen reeds' voldoende is uiteengezet. Ons Verbond schaart zich aan de zijde van dat groote deel van het Nederlandsche volk, dot van oordeel is, dat ongewijzigde aanneming van dit verdrag de staatkundige en economi sche veiligheid van ons land met ernstige ge varen zoude bedreigen. Afgezien van de groote bezwaren tegen het^kanaal Antwerpen—Moer dijk acht ons Verbond het voorgestelde Schelderegime onaanvaardbaar. Het heeft daar bij het oog op de regeling van het beheer over die rivier en het uitschakelen van het Neder- landsch civiel-, straf- en politierecht ten aan zien van het voornaamste verkeer, dat zich daarop beweegt. Daarnaast ziet ons Verbond een bron van twist en onrust om van erger niet te spre ken in het ongeregeld laten der Wielingen- quaestie en de onvoldoende regeling van do vaart van Belgische oorlogsschepen op d« Schelde en haar monden in tijden van oorlog en oorlocrsjzevaar. RECLAMES Van T—4 regels f 4.05. elke regel meer/ 1.- KLEERMAKERIJ Fa. E. L. J. LAMMERTS Amersfoort 0-;y1y Groningen Utrechtsche weg 36. Tel. 587 Terwijl het Nederlandsche bedrijfsleven het allergrootste belang heeft bij een verhouding van vrede en vriendschap in do gemeenschap der volken en in het bijzonder tusschen ons land en België, meent het Verbond, dot dit tractaat zooals het aan Uw Hoog College >s voorgelegd niet in overeenstemming is met Nederland's veiligheid en rechtmatige econo mische belangen Het Verbond van Nederlandschc Werkgevers, in zijn tegenwoordige formatie het grootste deel der Nederlandschc industrie omvattende, verzoekt Uwe Kamer dan ook eerbiedig het verdrag in dezen vorm niet te aanvaarden. EERSTE KAMER. Dc Eerste Kamer is ter vergadering bijeen geroepen tegen a.s. Dinsdag, des avonds half negen. VRIJHEIDSBOND. Prof. Van Gijn voorzitter der Tweede Kamer-fractie. Prol. mr. A. van Gijn is door de liberale Tweede Kamerfractie tot horen voorzitter be noemd en zal dus als zoodanig in de plaats van wijlen mr. H. C. Dresselhuys treden. ORANJE-NASSAU MUSEUM. Een tentoonstelling van voor werpen uit het Kon. huisarchief. H. M. de Koningin heeft goedgevonden, dat voorwerpen uit het Kon. Huisarchief voor kor ten tijd in het Oronje-Nassau Museum worden tentoongesteld. Hierdoor wordt voor allen, die belang stellen in de geschiedenis van het Huis van Oranje, de gelegenheid geopend kennis te maken met belangrijke documenten, die, be' hoorende tot de particuliere verzamelingen von H. M. de Koningin, anders slechts voor weini gen toegankelijk rijn. Van 8 tot en met 16 Januari zal, als eerste keuze, gedaan nit het Kon. Huisarchief door den directeur, prof dr. F. J. L. Kraemer, 'n het O. N. Museum aan dë Prinsegracht te den Haag te zien zijn een aantal documenten, hoofdzakelijk beiroflcnde dc oudere generatias van het geslacht Nassau. In 1285 deelden de broeders Otto en Walram van Nassau het graafschap Nassau, in een ge deelte bezuiden er één benoorden de Lahn De bezittingen dier twee gebroeders zijn sinds dien gescheiden gebleven. H. M. de Koningin vertegenwoordigt de afstammelingen van Otto, de Groot-Hertogin, van Luxemburg die van Walram. Van de acte dier deelfng is een foto grafische afbeelding aanwezig; ook zijn ct afgietsels van de zegels, die Otto en Walram aan die acte hechtten. Uit 1318 dateert een overeenkomst, in origi neel geëxposeerd, waarbij dc graven Hendrik en Johan van Nassau eenerzijds en Gerlach van Limburg, weduwnaar van Hendrik's dochter Agnes, anderzijds zich verbinden om elkander, ook nadat de familieband door het overlijden van Agnes verbroken is, te blijven bijstaan. Dc acte is merkwaardig, ook om dc origineele zegels der gebroeders, het ruiterzegel van Hen drik en het gewone zegel van Johan, die geeste lijke was. In tijdsei de volgen hierop de origi neele voorwaarden van 1343 voor het voorge nomen huwel'jk van een zoontje van Graaf Otto van Nassau met een dochtertje van Graaf Adolf van der Marrk, wanneer zij den 12-jori- gen leeftijd zullen hebben bereikt; aan die acte zijn nog 16 van de zegels der 19 getuigen- garanten in vrij gaven toestand bewaard ge bleven; ook voor heraldici is daardoor het stuk belangrijk. Een belangrijk document is het eigenhandig geschreven testament van René van Nassau Chdlon, opgemaakt in Juni 1544 kort voor zijn sneuvelen in den veldtocht in Champagne* waarbij hij al z\jn bezittingen vermaakt aan zijn jeugdigen neéf Willem van Nassau, o.a het prinsdom Oranje, dat René vun moeders zijde had geërfd, en de Nederlandsche bezit tingen, die reeds lang aan hun gemeenschap pelijke voorouders uit het Huis Nassau hadden toebehoord. Een fotografie van de buitenzijde van dit testament geeft e<m indruk van het eenvoudige, zelfs slordige uiteilijk van dit gewichtige stuk door de haast er. de moeilijke omstandigheden, waarin het werd opgesteld. Dc bekrachtiging van dit testament door Keizer Karei V, in origineel aanwezig, maakte het zeker, dat René's wensch ten aanzien van de goederen in het Duitsche Rijk gelegen, werd vervuld. Uit de verzameling van miniaturen in h« Kon. Huisarchief is bij de voorafgaande stuk ken een portret vnn prins René gevoegd. Aan René's opvolger als Prins van Oranje, den pVoder des Vaderlands", herinneren eenige zaken: het reismesje van den Pri s, van zijn wapen voorzien, eer> miniatuurportret en een eigenhandige brief aan zijn eerste gemalin, Anna van Egmond, erfdochter van Buren en moeder van Philips Willem. Het overige 'belieft laatstgenoemde die in zijn testament zoigde, dat alle Nederlandsche goederen der Nassau's, die hij bezat, het prins dom Oranje en bovendien hetgeen hem hier to lande uit de erfenis zijner eigen moeder was ten deel gevallen, in het bezit kwamen van zijn halfbroeder Mnurits en zoodoende in den stad houderlijken tak von zijn geslacht. Tentoongesteld zijn een geschilderd portret eenigszins afwijkend van het gewone portret- type, en een foto van het kasteel Arevolo, in Spanje, waar hij geiuimen tijd ols gevangene heeft geleefd. Door de goede zorgen van prof. Kraemer zijn alle zaken van korte bijschriften voorzien. Bij gebleken belangstelling hoopt het bestuur van het Museum nog meerdere dergelijke kleine tentoonstellingen re organiseeren. Gedurende deze tijdelijke tentoonstelling, dus van 8 tot en met 16 Januari, is het Museum dagelijks van II tot 3& uur geopend. Het Duitsche dorp Ranno hij Haftenbeng zal worden afgebroken omde kolenlagen, die in den bodem ontdekt zijn, te ontgin nen. Ze-ventienhonderd inwoners zullen een andere onderkomen moeten zoeken. NEDERLANDSCHE ADEL Zij, die tot den Nederlandschen Adel be- hooren, zijn gehouden aan het Dep. van Justitie kennis 'e geven van dc in hun ge slachten plaats gehad hebbende geboorten, huwelijken en sterfgevallen, door inzending van volledige gelegaliseerde afschriften van de in dc registers vnn den burgerlijken stand inge schreven akten FEDERATIE VAN NED. HERVORMDE DIACONIEËN. Algemccne ledenvergadering te Leiden. 1 c Leiden is de algemeene ledenvergadering gehouden van dc Federatie van Diaconieën van de Ned. Hervormde Kerk onder voorzitterschap van ds. G. Westenburg (Beverwijk). De aftre dende bestuursleden en ds. G. B. Wqsterburg (Beverwijk) werden herkozen. Het werkplon der Federatie gaf aanleiding lot uitvoerige gedachtenwisseling. Ondanks dc ver schillende voordeelen van het conferentie-oord te Amersfoort bleek toch de splitsing in tweo conferenties te veel bezworen mede te bren gen. Om deze reden wenschte het bestuur ir 1927 opnieuw de conferentie tc Lunteren t-*. houden. Dc vergadering betuigde hiermede hare in stemming. Hierna werd mededeeling gedaan over het werk van de commissie vanwege dc Synode, dot in menig opzicht het werk der Federatie rankt. Samensprcking heeft echter aangetoond, dat deze moeilijkheden vermeden kunnen wor den en een vruchtbare somenwerking mogelijk is. Hiertoe is aan beide zijden dc goede wil aanwezig. Ook de conferentie voor de zorg van ouden van dagen, in 1926 tc Utrecht gehouden, gaf aanleiding tot een uitvoerige bespreking. Als gevolg van deze conferentie is een commissie benoemd, die een bepaald verbond tusschen di verschillende tehuizen zal trachten tot stand te brengen, en ook verschillende vragen onder de oogen zal zien, die met dc behoefte aan per soneel samenhangen. Ook zal dc commissie trachten eenige leiding te geven bij de verdere ontwikkeling van de nieuwe richting, in do laatste jaren ontstaan met betrekking tot de verpleging van ouden van dogen. Dc com missie heeft reeds een werkplan opgesteld en hoopt binnenkort met meer uitgewerkte plan nen voor den dog te komen. Uit de discussie bleek, dat diaconieën, die pionnen beramen voor de stichting van een nieuw tehuis voor ouden van dagen, moeilijk de vraag kunnen beoordeelen, in hoeverre hier aan behoefte bestaat en welk type tehuizen met drie klassen of met één klasse de voor keur verdient. Zij ontvangen tegenstrijdige ad- wezen en de beslissing is moeilijk. Er is wel veel aanvraag voor chronische invaliden, doch het is niet mogelijk deze verpleging tc bekos tigen voor een som van bijv. 500 per jaar. Voor de meer dementen is weer een andere verpleging noodig. De combinatie met inva liden brengt vele bezwaren mede. No rondvraag werd de vergadering met ge bed gesloten. HOOGE RAAD VAN ARBEID. De somenstelling voor 1927. Bij Kon. besluit zijn, voor her tijdvak van I Januari tot en met 31 Dec. 1927, benoemd tot leden van den Hoogen Raad van Arbeid 1 Prof. mr. P. J. M. Aalberse, te 's Graven- hage; 2 prof. J. D. J. JLngcnent, te Warmond; 5 prof. mr. P. A. Diepenhorst, te Amsterdam; 4 prof. dr. D. van Embden, te Amsterdam; 5 Th. Hammes, te Amsterdam; 6 mej. mr. C Frida Kotz, te Amsterdam; 7 prof. dr. \V. H. Nolens, te 's Gravenhoge; 8 mej. A. Polak, te 's Gravenhage; 9 prof. mr. J. A. Veraart, te 's Gravenhage; 10 prof. ir. I. P. dc Vooys, tc 's Gravenhage; II F. M. Wibaut, te Amster dam; 12 H. de Wilde, te 's Gravenhage; 13 dr. F. E. Posthumo, te 's Gravenhage; 14 mr. P. W. J. H. Cort van der Linden, te 'sGraven hage; T5 ir. J. Muysken, te Amsterdam; 16 dr. F. G. Waller, te Delft; 17 Ch. Stulemeijer, te Breda; 18 J. F. H. Spier,, te Amsterdam; 19 ir. A. Plate, te Rotterdam; 20 mr. A. Haex, te Heerlen; 21 F. V. Valstar, te Naaldwijk; 22 V. R. y. Croesen, te 's Gravenhage; 23 dr L. N. Deckers, te 's Gravenhage; 24 Chr. van den Heuvel, te Heemstede; 25 J. C. Blanken, te Utrecht; 26 mr. J. A. G. M. van Hellenberg Hubar, te Rijswijk (Z.-H.); 27 L. Attema» te Hilversum; 28 Joh. Brautigam, te Rotterdam; 29 P. Danz, te 'Amsterdam; 30 R. Stenhuis, te Amsterdam; 31 F. van der Walle, te Am sterdam; 53 -A. C. de Bruyn, tc Utrecht; 34 J. A. Schutte, tc De Bilt; 33 P. J S. Serrorens, te Rijsenburg; 36 H. Amelink, te Utrecht; 57 K. Kruithof, tc Utrecht; 38 H. Maters, te Am sterdam; 39 H B, Berghuys, te Utrecht; 40 M. M. Cohen, te Amsterdam; 41 B,_ Lansink Jr., te Amsterdam; 42 L. Veenstra, te Rotter dam; ca tot plaatsvervangende leden 1 ir. G. A. Kessler, te Velsen; 2 Th. van Ravensteyn te Delft; 3 J C. Rcdclc, tc Dordrecht; 4 mr. A, N. Molenaar, te 's-Gravenhage; 5 mr. L. G, Kortenhorst, te 's Gravenhage; 6 F. L'. v. d, Bom, te Amsterdam; 7 S. M. D. Valstar, te Amsterdam; 8 W. Schweitzer, te Heerlen; 9 W. Warnaar, te Sasscnheim; 10 D. de Boer Dzn te Stompetorcn; 11 P. J. van Hoeren, tc Til burg; 12 F H. Dijksterhuis,' tc Mcnsingcweer, 13 J. H. van Lonkhuyzen, te Zeist; 14 F. van Rossum, te Hilversum; 15 R. K. van den Berg, te Baarn; 16 G. J. -A. Smit Jr., te Amsterdam; 17 K. de Jonge, te Amsterdam; 18 E Kupcrs, tc Hilversum: 19 N. van Hinte, te Amsterdam; 20 L v. d. Wol, te Amsterdam; 21 A J Loer akker, te Schoten; 22 H. Brouwer, te Hilver sum; 23 J. Th. Nijkamp, te Utrecht; 24 J.'S. Ruppcrt Jr., te Utrecht; 25 J. Nauto, tc Am sterdam; 26 M. I Roodveldt, te 'Amsterdam; 27 D. van Rhee, te Utrecht; 28 B. de Boer, tc 's Gravenhage; 29 H. Huve, tc Enschedé; 30 Jac. Bakker, te Rotterdam; en is bepaald, dat de hiervoren onder 1 tot en met 30 genoemde plaatsvervangende leden zullen optreden onderscheidenlijk ter vervan ging van de hiervoren onder 13 tot en met 42 genoemde leden van den Hoogen Raad von Arbeid. MAATSCHAPPIJ VOOR NIJVERHEID. De zetel blijft te Haarlem, Zooals bekend, wordt in het Paviljoen Wel gelegen te Haarlem gevestigd de provinciale griffie, van Noord-Holland. In verband daar mede moet de Maatschappij voor Nijverheid cn Handel dit Paviljoen, waarin haar zetel gevcs' tigd is, ontruimen, en er is sprake van geweest, dat de Maatschappij haar zetel zou overbren gen naar een andere gemeente. Thans meldt evenwel het Hdbl., dat met zekerheid vaststaat, dot de zetel te Haarlem gevestigd blijft. On derhandelingen over den aankoop van een huis in ccn onder deel der stad zijn gaande. HET VERZEKERINGSBEDRIEJF. Een ontwerp-regcling van het ver zekeringsbedrijf door de werkne mersorganisaties ingediend. Gemeld wordt, dat de Nat. Bond van Han dels- cn Kontoorbedienden „Mercurius", de R.- K. Bond van Handels- en Kantoor- en winkel bedienden „St. Fronciscus vop Assisië" cn de Ned. Vereen, van Chr. Kontoor- en Hondelsbc- dienden aan de directies van een vierhonderd tal ondernemingen op verzekcringsgebied een ontwerp-regeling der arbeidsvoorwaarden tot overweging en nadere bespreking hebben aan geboden. In dit ontwerp worden de personen, werk zaam in het bedrijf, ingedeeld in vier groepen A bedienden belast met ecnvoudigen arbeid; B bedienden, die zelfstandig cenvoudigcn od- ministratieven arbeid verrichten, alsmede ad junct-inspecteurs; C assistenten met vak- en bedrijfskennis en D leidende functionarissen Daarvoor wordt een salorisregeling voorgesteld volgens welke in groep A de minima zullen bedragen op den leeftijd van T8 jaar 900, 21 jaqr 1350, 25 jaar f I9C0, 30 jaar 2500; in groep B 21 jaar f 1800, 25 jaar f 2500, 30 jaar 3000; in groop C 25 jaar 3000, 30 jaar f 3500; D algemeen minimum van f 5000.' Voor de klassen A tot C gelden in 't algemeen een periodieke salarisverhooging van minstens 100 per jaar. Verder bevot de regeling o.m. toelagen voor het behalen van praktijkdiploma's, een scheids gerecht bij geschil over groepeering^ van be paalde functionarissen, opleiding van jeugdige bedienden, bevorderen der vakkennis, het stre ven naar toepassing van een pensioenregeling, regeling van den arbeidsduur, een joarlijkschc vacontie van minstens veertien dagen en den vrijen Zaterdagmiddag, regeling der rechtspo sitie en arbitrage bij onvrijwillig ontslag, vast legging der arbeidsvoorwaarden in een collec tief arbeidscontract. DERDE EEUWFEEST HEBREEUWSCHE TYPOGRAFIE Een tentoonstelling in de Amstcr- damschc Universiteitsbibliotheek. Gistermorgen is in een der zalen van de Universitcits-bibliotheek te Amsterdam een tentoonstelling geopend van do Bibliothcca Rosenthaliana ter gelegenheid van het drie honderdjarig bestaan der Hebreeuwsche typo graphy in Amsterdam. 't Was op 1 Januari j.l. 300 jaar geleden, sedert het eerste Hebreeuwsche boek, dot op Amstcrdamschen bodem gedrukt werd, de pers van Menasseh ben Isroel verliet. De ter gelegenheid van dit feit georgani seerde tentoonstelling geeft den bezoekers een denkbeeld van hetgeen Menasseh ben Israel en daarna de Hebreeuwsche drukkers op dit ge bied geleverd hebben. De proeven van drca honderd Hcbreeuwscho drukkers zijn geëxpo seerd. Bij het beschouwen daarvan krijgt men een goed inzicht van het eens zoo vermoordo bedrijf der ondernemende Hebreeuwsche druk* kers cn van wat Amsterdam op dit gebied eens bcteckcnd heeft cn thans nog bctcekcnt. Do Universiteits-bibliotheok to Amsterdam bezit in do Rosentholiona doorvoor een zeer rijk materiaal. De grooto uitbreiding, die hare boekerij op het gebied der Hebreeuwsche boe ken, in Amsterdam gedrukt, sedert hare stich ting heeft ondergaan, dank zij aan wijlen baron Rosenthal, die hiervoor een bizondere voorlief de aan den dog legde. De tentoonstelling draagt een uitsluitend typografisch karakter. Met een toespraak van den heer J. M. Hillcsum, biblio thecaris van Rosentholiona, is de tentoonstel ling geopend. In deze toespraak gaf hij een historisch overzicht van de Hebreeuwsche boekdrukkerij, waarvan de eerste in de zeventiende eeuw is opgericht door don beroemden rabbijn Menas seh ben Israel, die vooral van Christelijke zijdo zoowel moreelen als financieelen steun eenoot. Deze tentoonstelling, woarvon de gids een honderd Hebr. drukkers vermeldt, ii de schoon ste getuigenis voor de reputatie die dc Hebr. drukkerijen van Amsterdam in het buitenland genoten. Er zijn werken voor rekening van Cochin. Singali, Curacao, Polen, Oostenrijk, Duitschlnnd en Zuid-Frankrijk, op Amsterdom- sche drukkerijen vervaardigd en een aantal pseudo-Amstcrdamscho drukken uit 14 ver schillende steden, hetgeen op do vermaardheid der Amstcrdamscho drukkerijen wijst. Voor do verspreiding van godsdienst cn wetenschap zijn zij voorts een belangrijke stuwkracht ten goc* de geweest, Door vele belangstellenden is dooma da »«n- toonstelling bezichtigd. DE „LUTINE". Een stukje historie afgesloten. Do directie van het Loodswezen maakt be kend, dat dc Lutinc-kaop op do Westkust van Terschelling verdwenen is cn niet weer zal worden opgericht. Deze simpele mededeeling roept zoo zegt het Hbld. onwillekeurig een stuk geschiede nis in 't geheugen, waarbij ons land ten nauw ste betrokken wos cn dat nu afgesloten wordt als een hoofdstuk in een bock. Op 9 October 1799 strandde het Britscho morineschip „Lutine", dat door dc kooplieden Benjamins cn Goldsmid uitgerust was om on der meer een groote geldsom over te brengen van Londen naar Nederland en Duitschland, in de westgronden van Terschelling. Noar be weerd werd zoi do goudschot niet minder dan tusschen 400.000 cn 900.000 pond sterling bedragen en bestemd zijn, gedeeltelijk voor do Britsche troepen op Texel cn gedeeltelijk voor kooplieden in Hamburg. Het juiste bedrag is nimmer bekend gewor den doch bleek aanlokkelijk genoeg om ver schillende pogingen tot berging to wagen. Het geluk bij deze bergingen was afwisselend, dan eens was dc buit groot en dan weer werd er niets gevonden. Tot het begin dezer eeuw werd ongeveer 12 milliocn gulden aan waarde boven gebracht. Een latere expeditie bracht geen geld docK andere zaken uit het wrak aan de oppervlakte, die voor den historicus nog waarde hobbetv. Zooals misschien bekend is hangt do grooté schecpsbel nog in het gebouw von Lloyds to Londen cn wordt deze bel alleen geluid, als aangekondigd wordt dat een schip vermis^ wordt. Eenige joren geleden had men nog het plan een nieuwe expeditie tot berging van waarden of goederen uit het wrak te zenden, doch het bleef bij een plan. Nu de kaap verdwenen is cn niet meer op gericht wordt zullen nieuwe pogingen wel ach terwege blijven, omdat men genoodzaakt zou z'in eerst weer peilingen te nemen om dc lig plaats van het wrak terug te vinden. HIT DE STEENINDUSTRIE. Momenteel geen vrees voor een conflict. Dezer dogen hebben wij gemeld, dat het ar beidscontract in de stcenindustrie was opge zegd. Dit was een formeele handeling in ver band met de onderhandelingen over een nieuw collectief arbeidscontract. Naar dc Tel. ver neemt is het verloop van deze onderhandelin gen, welke te Utrecht tusschen beide partijen worden gevoerd, von dien aard, dat er voors honds geen vrees behoeft te bestaan voor een conflict. NEDERLAND DOOR DUITSCHEN BRIL Nederland is uit dc gratie „Der Mohr hot seinc Schuldigkcit go- ton" Stank voor donk. Journalistieke stinkbommen. In een Berlijnsohen brief aan het Hbld. lezen wü het volgende Er is tc dezer plaatse reeds vaker geschre ven over het betreurenswaardig verschijnsel, dat do Duitsche belangstelling voor Nederland zienderoogen aan het tanen is. maar dit ver schijnsel is voor ons van zooveel belong, dut het geen kwaad kan er bij tijd en wijle weer eens de aandacht op te vestigen. En dit to meer, nu met het verflauwen van de Duitsche belangstelling zich langzaam, maar onmisken baar, een wijziging in de Duitsche gevoelens jegens Nederland begint te voltrekken. Toen Duitschland de eerste jaren na deit oorlog nog zoo goed als geïsoleerd stond, in een wereld, die nog leefde in oorlogspsychose hoe lang heeft het bijvoorbeeld niet geduurd voor Engeland de hongerblokkade ophief? toen was het dankbaar, in het neutrale Neder land den goeden buur te vinden, die J>eter pleegt te zijn dan de verre vriend. Nederland pam tienduizenden hongerige kinderen gastvrij op, zond honderden treinen vol levensmidde len en klecdingstukken naar over de grens, deed wat het kon om den nijpenden nood in Duitschland tc helpen lenigen. Toen niemand ter wereld ook maar een greintje vertrouwen in de credietwaardigheid van het verslagen cn onder oen geweldige oorlogsschatting zuchtende Duitschland had en zelfs de grootste Duitsche bankiers in Amerika nog voorzichtig de hand op den zak hielden toen was het Neder-* land, dot Duitschland als eerste een crediefl

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1927 | | pagina 5