VEPA
„DE EEMLANDER"
BUITENLAND.
WILLEM GROENHUIZEN tW£3S5d«£
BINNENLAND.
PRIJS DER ADVtRIENTlEH
EERSTE BLAD.
Gewaarborgd Gouden Trouw- en Verlovingsringen. - De juiste modellen
is opwekkend en krachtig en wordt U
door geen medicus ontraden.
Ge zult het zelf ondervinden
1
25 Jaargang No 162
Idem franco per post f 3.—, per week (mc! cratis
verzekering legen ongelukken) f 0.176, afzonderlijke
nummers 1 C.05.
AMERSF30RTSCH DAGBLAD
DIRECTEUR-UITGEVER: J. VALKHOFF. ARNHEMSCHER|O1RTWAL 2A. POSTREKEN.NG N* 479.0. TEL INT. 513.
Zaterdag 8 Januari 1E27
met inbegrip van eca
bewijsnummer, elke regel meer 0.25, dienstaanbie
dingen en Ucfdadigheids-adveitentiën voor de helft
der prijs- Voor handel en bedrijf bestaan zeer
voordceligc bepalingen voor het advcrtccrcn. bene
circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op
aanvraag toegezonden.
DUITSCHLAND.
GEEN ONMIDDELLIJKE BUEENROEPING
VAN DEN RIJKSDAG.
De communistische rijksdogfractic heeft de
onmiddellijk© bijrenroeping van den rijksdag
verlangd. De president van den Rijksdag, Loebc
wees dit verlangen of, daar de overwegende
meerderheid der fracties zich tiidens de crisis
van rijksdog-discussies geen nut voorstelt.
DE ONTWAPENING VAN
DUITSCHLAND.
Generaal von Pawels cn legaticrnod Forster
zullen Zaterdag uit Berlijn naar Parijs ver
trekken, om daar over de Duitschc ontwapening
te onderhandelen.
Naar de bladen melden, is te Berlijn opnieuw
een nota van den raad von ambassadeurs be
treffende de ontwapeningskwestie aangeboden.
DE DUITSCH-NA TIONALEN EN DE
POLITIEK VAN LOCARNO.
Een artikel van den vroegeren minister von
Loebell in de „Deutsche Spiegel", waarin uit
eengezet wordt, dat niemand cr meer dan denkt
de verdrogen van Locarno te verloochenen en
dat, ten opzichte der binnenlondsch© politiek,
alle partijen zich goed- of kwaadschiks op den
grondslag der nieuwe grondwet plaatsen, is
herhaaldelijk in de pers behandeld als een be
ginselverklaring der Duitsch-notionale partij.
Naar het nieuwsbureau van Duitsche dagblad
uitgevers verneemt, ziet het bestuur der
Duitsch-nationole partij geen aanleiding om
zich omtrent het artikel van den heer von
Loebell uit te spreken. De heer von Loebell
is weliswaar lid der Duitsch-nationalc partij,
doch zijn publicatie heeft hij zonder overleg
met de partij laten verschijnen.
DE PSEUDO-PRINS AANGEHOUDEN.
De langezochte oplichter, die onder den vol-
schen naam van boron Korff en als Hohenzol-
lenrschc prins sedert eenigen tiid in verschil
lende plaotscn van Duitschlond met succes
optrad, en die in werkelijkheid Domelo heet,
is gisterochtend te Euskirchen georresteerd en
naar Keulen overgebracht.
De 22-jarige oplichter verzette zich geen
oogenblik tegen de politie en toonde zich
trotsc'n op zijn avontuur
De aangehoudene was voornemens dienst te
nemen bij het Fronsche vreemdelingenlegioen
Het lukte de politic van Euskirchen hem juist
op het oogenblik te arresteeren, dat hij in den
trein naar Frankrijk wilde stappen.
DE TRAGISCHE DOOD VAN EEN
FILMACTRICE.
Een slachtoffer van de morfine.
Men meldt uit Berlijn aan de N. R. Ct.:
Greto Lundt, een eens in Duitschland zeer
gevierd filmspeelster, heeft in den sneltrein
Weenen—Berlijn zelfmoord gepleegd door
zichzelf een te sterko morphine-inspuiting, te
geven. Zij was op de terugreis uit Weenen,
waar zij tevergeefs had getracht een engage
ment te krijgen Bij dc aankomst van den trein
te Berlijn vond men haar lijk in een slaap-
coupé. Greta Lundt, die in den inflatietijd een
van de beroemdste filmspeclstcrs was, had
do laatste jaren zeer veel tegenspoed onder
vonden. Financieele zorgen hadden de kunste
nares, wier gezondheid ook door overmatig ge
bruik van morphine al had ereleden, sterk ver
ouderd. Zij teldo nog maar 34 jaren.
FRANKRIJK.
HET MANIFEST DER AMERIKAANSCHE
PROFESSOREN.
Een brief van Dariac.
T)ariac, president van de subcommissie voor
de schulden uit de Kamer van Afgevaardigden,
heeft aan Murray Butler, den president van de
Columbia-universiteit. een brief ggeschrevcn,
waarin hij zijn volkomen adhnesie met het ma
nifest der professoren van dc universiteit b©
vestigt. Hij herhaalt, dot inzake de schulden
de zelfzucht van een enkelen geallieerde allen
zou kunnen dooden Do thans voorgestelde re
geling druiseht, naar het Frankrijk voorkomt,
in tegen de beloften van recht en rede
Frankrijk zou zich niet kunnen voorstellen, dot
na het herstel von een duurzamen Europec-
schen vrede, de oorlogssmarten zouden voort'
duren in den vorm van het opbreroren van
belastingen ten profiite van Amerika Een nieu
we bii°enkomst an debiteuren is daarom om
verreed-lijk tot het verkrijgen van een recht
vaardige regeling, maar er is hier voor Frank
rijk geen so rake van rancune of bant Het geld
zal de keten van tradities van Lafayette tot
Pershing niet breken.
ZWITSERLAND.
BONDSPRESIDENT MOTTA ZIEK.
Volgens een bericht von het Berliner Tage-
blatt uit Geneve lijdt bondspresident Motta
aan griep.
ENGELAND.
ONTPLOFFING IN EEN TUNNEL.
Drie dooden.
Zes werklieden, die gisteren bij Greenwich
in een tunnel bezig waren met boorwerken en
in een caisson met samengeperste lucht werk
ten, zijn tengevolge van een nog niet opgc-
RECLAMES
Van 14 rogels 4 05 elke regel meer f L—
helderde ontploffing, verongelukt. Drie man
konden na moeizamen arbeid bevrijd cn naar
het ziekenhuis to Greenwich vervoerd worden.
De toestand van één hunner is hopeloos, de
beide anderen zijn er iets beter aan toe. De
drie onderen bevinden zich nog in den tunnel
en zijn waarschijnlijk gestikt of weggeslingerd;
men heeft zo althans tot gisteravond 10 uur
niet kunnen bereiken.
ITALIË.
NITTI'S ZOON GEAARESTEERD.
M i 1 o o n, 7 Jan. (V. D.) Gisteren is te
Rome de zoon van den vroegeren minister
Nitti, markies Nitti dc Marco, gearresteerd en
naar de gevangenis overgebracht, omdat hij
zich in een openbare lokaliteit bclecdigend
zou hebben uitgelaten over dc persoon van
Mussolini.
POLEN.
DE POOLSCHE HAVENSTAD
GDINGEN
B e r 1 ij n 7 J a n (H N.) Te Gdingen is het
Poolscho koopvaardijschip Wilna te water ge
laten, het eerste van 5 schepen, tc zomen groot
15000 ton, die gebouwd wórden Dc Poolsche
minister van handel hield bij dezo gelegenheid
een toespraak, waarin hij verklaarde, dot 'er
thans positief werk verricht cn Gdingen tot
een wereldhaven moet worden gemaakt.
HONGARIJE.
EXTREMISTISCHE SOCIALISTEN
AANGEHOUDEN.
Verscheidene leden der extremistische so
cialistische partij te Boedapest hielden Woens
dagavond een geheime vergadering. De voor
zitter en één der andere oonwezigen hielden
redevoeringen, waarin het omverwerpen von
het tegenwoordige regime werd geëischt Dt
politie heeft van de deelnemers aan deze ver
gadering er elf gearresteerd.
hinderpalen in den weg werden gelegd, is gis
teren bij Polangcn, toen hij bij een begrafenis
het woord voerde, door de politic aangehou
den en met een auto weggevoerd.
RUSLAND.
DE OPVOLGER VAN KRASSIN.
Een Russische tegenspraak.
Dc berichten in de buitcnlandschc bladen,
dat de Engelschc regeering een reeks van
candidoturcn voor het ambt van vertegen
woordiger der sovjet-unie tc Londen, die dooi
dc sovjet-unie waren voorgesteld, van de
hand zou hebben gewezen, missen, naar uit
Moskou wordtbericht, allen grond. Tot dus
ver heeft dc sdvjet-regccring geen candidaot
voorgesteld voor der. door den dood van Kras-
sin vacant gekomen post.
CHINA.
TAN YEN KAI.
De premier der» Kanton-regccring.
RECLAMES
Van 1—4 regels 4 05, elke regel meer I.—
Het gebruik verhoogt Uw werkkracht en energie.
Prijs: 75 ets. per halfponds pak.
Indien niet verkrijgbaar bij Uwen winkelier, wendt U dan tot:
uiTi ei/n AMSTERDAM Uidschegracht 104 - Tel. 44346
HULoKO AMERSFOORT N.euwstraat 17 - Te!. 1200
BESPARINGZIE-GEBRUIKSAANWIJZING OP- HET- PAKJE'f
ZUID SLA VIE.
DE RADITSJ-PARTIJ.
Een tegemoetkoming der regeering.
Belgrado, 7 Jan. (H. N.) De regecring
heeft de 3 jaar geleden tegen de Raditsj-partij
uitgevaardigde uitzonderingsverordening thans
formeel ingetrokken en daarmee aan een se
dert langen tijd gesteldcn eisch der Raditsj-
partij voldaan.
KNOEIERIJEN.
Belgrado, 7 Jan. (H. N.) De directeur
von' de Zuid-Slavischo staatsspoorwegen te
Agrom Jovanowitsj en verschillende andere
ambtenaren van zijn afdeeling zijn uit den
staatsdient ontslagen, omdat zij zich hadden
laten omkoopen, onbruikbare kolen voor dc
spoorwegen to accepteeren, waarvoor zij bo
vendien hoogerc prijzen dan gebruikelijk wa
ren, bewilligden. Dc staatsraad te Belgrado
heeft vastgesteld, dat de Zwid-S'ovische staat
door hun toedoen voor 22millioen dinar is
benadcc'd. Bovendien heeft de staatsraad het
ministerie van het verkeerswezen opgedragen
Jovanowitsj c.s.. benevens de kolen firma, die
hen heeft omgekocht, strafrechterlijk te laten
vervolgen.
LITAUEN.
ARRESTATIES.
Op last van den nieuwen directeur der Li-
tausche politieke politie is de uit zes leden
bestaand© communistische fractie tc Kowno
gearresteerd, daar de communistische fractie
in de jongste gemeenteraadszitting geprotes
teerd hod tegen het doodschieten van vier
communisten.
De predikant der Duitsche evangelisch-
lutherschp gemeente te Krottingen in Litoucn,
Wcihrouch, die begin December tot predikant
der gemeente was gekozen, maar aan wien
sedert de uitoefening van zijn ambt grooto
DE VERWARRING IN CHINA.
De toestand van de Engelschc
concessie tc Hankau.
Een telegram uit Hankau uit Japansche bron
van 6 dezer zegtDe Engelschc vlag wap
pert niet langer van het Britsche consulaat-ge
neraal. Sinds vanochtend wordt het consulaats-
geboiw bewaakt door Chinecsche troepen. De
consul-generaal is nog steeds hier. De achter
gebleven Engclsche inwoners hebben bescher
ming gezocht in de gebouwen van d<* Hong-
kong-Sjonghoi Bonk en van de Asiatic Petro-
-eum Company, die eveneens door Chinceschc
♦roepen bewaakt worden. De Engclsche con
cessie wordt nu bestuurd door een commissie
van vijf leden, gekozen uit dc plaatselijke Koe-
omintang.
In officieele kringen in Londen was gisteren
geen enkel bericht ontvangen hetwelk aan
geeft, dot de toestond in Hankau thans erger
is dan eergisteren. De toestand Is niettemin
ernstig en een venk kan een ontploffing doen
ontstaan.
Uit Hankau werdt d.d. 7 Januari 's ochtends
1 uur echter gemeld
De toestand is uiterst gespannen. Dc Engel
schc concessie is geheel in handen van dc na
tionalisten. De bankzaken zijn geheel gestaakt,
ondanks dc verzekering van de nationalisten,
dat zij de oide zullen handhaven. Men wacht
met ongerustheid de komende gebeurtenissen
af. Router's correspondent en anderen zijn in
hechtenis genomen door het piket voor het
gebouw van de Asiatic Petroleum Company,
doch men hoopt, dat zij spoedig weer in vrij
heid gesteld zullen worden.
Hoe het in de beide andere concessies ge
steld is, weet men in de Engelschc niet; wel dot
het vertrek van de vrouwen en kinderen was
aangekondigd.
Evacuatie der Amerikanen.
Uit Sjanghai wordt d.d. 7 Januari gemeld i
In totooi zijn 60 Amerikanen, vrouwen en
kindaren, uit Hankau geevacucerd.
Dc Engclschen tc Peking zijn ver-
emtwaurdigd over dc slappe hou
ding der Britsche rcgccring.
Een bericht uit Peking d.d. 7 Januari houdt
in
Terwijl do leden van de verschillend© gezant
schappen dc gebruikelijke terughoudendheid
aan den dng leggen, is men in de kringen von
de Engclsche inwoners, die niet tot dc ambtc*
naren behooren, verbaasd over do klaarblijke
lijke toegefelijkheid van de overheid en het
publiek in Engeland ten opzichte van den toe
stand in Hankau. Het feit, dat honderden En
gclsche onderdanen, die vreedzaam in een land
gevestigd zijn cn door wettig geoorloofden 'han
del drijven, bloot staan oon belecdiging en on
waardige bejegening en als honden verjongd
worden cn vrijwel ol hun bezit achter moeten
laten voor een ongeordende bende gepeupel,
wordt een ernstige klop geacht voor het En
gelschc gezog.in heel Azië. Vooral dc men-
schen, die vroeger in Britsch-Indië gewoond
hebben, leggen nadruk op de ernstige gevol
gen, die zwakheid tegenover doden van geweld
waarschijnlijk in Indië hebben zal. Ook geeft
men in sommige kringen uiting aan zijn ver
ontwaardiging over de officieele verzekeringen,
dat de Engelsche strijdkrachten in China vol
doende zijn om het leven en den eigendom dei
Engelschen tc beschermen, terwijl op het kri
tieke oogenblik te Hankau bleek, dot de be
schikbare strijdkrachten volstrekt onvoldoende
waren om met vrucht weerstond te bicden aan
den dreigenden aanval, waardoor verscheiden©
menschenlevens in er.istig gevaar gebracht
werden.
Het vertrek der vrouwen on kinderen
Uit Hankau wordt gemeld, dat 258 Engel
schc vrouwen en kinderen en ook ecnige man
nen gisteren va#ndoar naar Sjanghai zijn ver»
trokken.
De besprekingen van Sjcn met de
Amerikanen en Engclschen.
Een vertraagd telegram uit Hankau van 0
Jan. meldt
Eugcr.e Sjen, de Kantonneesche minister van
buitenlandsch© zaken, confereerde hedenmid
dag met de voornaamste Amerikaanschc inwo
ners over den ernstigen toestand te Hankau.
Dc minister gaf den Amerikanen dc verzeke
ring, dat cr geen enkele reden was voor een
paniek cn verklaarde, dot de troepen der na
tionalistische rcgccring voldoend© waren om
den toestand baas tc blijven. Na de conferentie
besloten de meeste leden von de Amerikaon-
sche kolonie Honkou te ontruimen. Een con
ferentie, met de Engelsche inwoners belegd tot
het bespreken van den algemeenen toestond,
liep op niets uit. Het overgroote deel der En-
schc kolonie mist elk vertrouwen.
Dc Engelschen ontruimen Zuid
en West-China.
De evacuatie zoowel van Britsche mannen als
vrouwen uit Tsjengtoe en van ander© plaatsen
in het Zuiden en Wésten van China is, aldus
wordt d.d. 7 Jan. uit Peking geseind, begon
nen.
Bedreiging van de Engelschc con-
sie te Kiockiang.
Uit Kioekiang wordt gemeld, dat gisteren
een opstand uitbrak tegen de Engelschc con
cessie, maar dot militaire politic tijdig aankwam
orr de menigte te beletten de concessie tc be
treden.
MIDDEN-AMERIKA.
DE OPSTANDIGE BEWEGING IN
NICARAGUA.
Borah tegen de Amerikaan
schc lusschcnkomst.
Na een onderhoud met president Coolidge
heeft senator Borah, de voorzitter der se
naatscommissie voor buitcnlandschc zaken,
aan de journalisten meegedeeld, dot de Ver.
Staten geen reden hadden om in Nicaragua
tusschenbeide te komen. De president had
hem niet aangetoond, dot het leven en de be
zittingen van de Amerikanen in dat land zoo
zeer bedreigd wuren, dat een tusschenkomst
ook maar in dc verste verte gerechtvaardigd
zou zijn. Noor Borah's mecning houdt alleen
de macht van de Amerikaanschc wapens het
bewind van president Diaz op dc been. Zoo
écn mon grondwettelijke aanspraken kon loten
gelden op het presidentschap van Nicaragua,
is het Sacasn.*
Een botsing en een aanslag op een
spoorlijn.
Uit Managua wordt d.d. 7 Jan. bericht
De troepen der Dioz-regeering beweren do
liberalen in het district Bluefield verslagen te
hebben. Aon weerszijden zouden de verliezen
gering zijn. Na aankomst der van Corinto ko
mende afdeeling Amerikaanschc mariniers
werd ontdekt, dot men de spoorlijn, op een
plaats, waar de trein met het detachement langs
tfioest, door middel van dynamiet in de lucht
had doen vliegen over een lengte van 200 voet
Vóór de aankomst van den trein was dc lijn
echter weer hersteld.
VERSPREIDE BERICHTEN.
J T. WARD, i
De Engclsche astronoom J. T. Ward is over
leden.
DR. S. E. B. BIEREMA.
Nog niet besloten ten aanzien von
zijn Kamcrlidmantschop.
Dr. S. E. B. Bicrema, directeur van dc Stroo-
cartonfabriek „Do Halm" te Usquert (Gr.), in
do vacaturo voor lid der Tweede Kamer, ont
staan door het overlijden von mr. dr. H. C.
Drcsselhuys, door het Centraal Stembureau uls
Kamerlid benoemd, is, naar het Hbld. meldt,
viij ernstig ongesteld. Dientengevolge heeft do
heer Biercmo nog niet kunnen beslissen, of hij
dezo benoeming zal aanvaarden.
MOEILIJKHEDEN ONZER INDUSTRIEËN,
Het rapport von den Nijvcrhcidsroad.
Dc Nijvcrhcidsroad heeft eenigen tijd gelo
den den minister van Arbeid, Handel en Nij
verheid in een zevcntiental rapporten cn oen
daaruit opgemaakt overzicht op dc hoogte ge
steld van de resultaten van het onderzoek, dat
hij door ccn uit zijn midden benoemde com
missie hod doen instellen naar dén 'oestond
von verschillende tokken vnn nijverheid, ten
gevolge van valuta-concurrentic cn andere
oorzaken. Dit onderzoek heeft omvat verschil
lende onderdeden der metaal-industrie, do
steenbakkerijen, do dakpannenfabrieken, do
gresbuizen-industric, dc aardewerk- cn porce-
lein-industric, dc glas- en kristolfabriekcn, de
groentenconservcnindustric, dc borstelindus
trie, dc chemische industrie, dc verfwarenin-
dustric, verscheidene onderdeden der textiel
industrie, dc leerindustrie, dc schoenfabrieken,
do meubel- en houtwaren industrie, de schelp-
kolkindustric, dc papierfabrieken en dc hoc-
denindustrie.
Aon het uit de rapporten opgemookt over
zicht is het volgende ontleend
Voorop gesteld is, dat de rapporten slechts
door het onderzoek vastgestelde feiten cn ove
rigens mcdedcclingen of wenschen van belang
hebbenden bevatten cn dot do Raad doaroan
op gcenerlci wijze conclusies heeft verbonden
en voorts, dat het onderzoek in de maanden
Augustus en September heeft plaats gevonden,
zoodat de rapporten moeten worden beschouwd
in het licht von dc economische verhoudingen,
op dat oogenblik, verhoudingen die zich intus-
schen op sommige punten, o.a. door de sta
bilisatie van den Belgischen franc, wel gewij
zigd hebben.
Uit het onderzoek is duidelijk gebleken, dat
vele der onderzochte takken van nijverheid,
moeilijkheden, meestal zelfs von emstigen aord,
ondervinden Het valt op, dot dit meer het
geval is bij industricclc ondernemingen, dio
z.g. mossn-nrtikclcn vervaardigen don bij fa
brieken, die zich op het oenmaken von kwoli-
teits-artikclcn toeleggen. Ook tooncn de rap
porten oon, dat de moeilijkheden niet alleen
en zelfs niet in de eerste plaats uit dc concur
rentie ten gevolge van de daling van buitcn
landschc valuta voortspruiten.
Het heeft den Raad getroffen, dot er in alle
rapporten op is gewezen, dot dc Nedcrland-
schc nijverheid vergeleken bij dc biritcnland-
sche industrie in ccn nadeolige positie is ge
komen, niet alleen omdat in Nederland door
een reeks van omstandigheden de levensstan
daard veel hooger is don die in dc oongren-
zende stoten, doch ook, omdat hier de sociale
wetgeving op menig punt veel meer is uitge
werkt en vooral ook veel nauwkeuriger wordt
toegepast don in die londen.
Een belangrijke post vormen vooral dc loo-
nen. Voor vele takken van nijverheid bedra
gen dc in Nederland uitgekeerde looncn zelfs
het dubbele cn meer van die, welke voor ge
lijksoortig werk in België wordt betaald.
Met verschillende gegevens is verder voor
verschillende industrieën aangetoond, dat in
België longer wordt gewerkt don in Nederland.
Wel wordt erkend, dot voor verschillende in
dustrietakken in Nederland overwerkvergun-
ningen worden gegeven, doch over het alge
meen wordt de werktijd in Nederland niet vol
doende geacht, om de industrie in staat te
stllen, der buitenlondsche concurrentie het
hoofd tc kunnen bieden.
Het onderzoek heeft voorts bewezen, zoo
wordt gezegd, dat verschillende tokken van
nijverheid nadeel ondervinden van de voluto-
concurrentie, zoowel op de binnenlondsche als
op de buitenlondsche markt
Een gevolg von dc valutaconcurrcntie is een
hevige onderlinge concurrentie tusschen de
verschillende Nederlnndschc fabrieken in ccn
bepaalde branche. Een ander gevolg von deze
soort concurrentie is, dat een gilde van valuta-
grossiers is opgekomen, v/elker minderwaardige
praktijken het industrieel© bedrijfsleven zeer
bemoeilijken. Weer een onder gevolg van de
valutaconcurrcntie is, dat verschillende industri-
celen er toe zijn overgegaan handelaar in va
luta-goederen van hunne branche te worden.
De moeilijkheden, die dc Nederlondsche in
dustrie in het buitenland ondervindt, zijn be
halve aan volutnconcurrer.tie, toe te schrijven
aan protectionistische maatregelen van andere
landen, welke maatregelen vooral na den oor
log zeer zijn toegenomen en verzwaard.
Een andere oorzaak, waaraan verschillende
industricelen den slechten toestand van hun
bedrijf wijten, is de toepassing van de z.g.
„dumping methodes." Speciaal van Duitsche
en Tsjecho-Slowokijschc zijde wordt een derge
lijke concurrentie ondervonden.
Er is nog' ccn factor die ongunstig werkt. Na
den oorlog zijn in het buitenland verschillende
takken von nijverheid abnormaal uitgebreid,
waardbor een overproductie is ontstaan, die
niet nagelaten heeft invloed uit te oefenen, zoo
wel op de Nederlondsche n!s op dc buitenlond
sche markt.
Een gevolg van de door de industrie onder
vonden moeilijkheden is, dat verschillende be
drijven genoodzaakt zijn hun productie in te
