BË&
DE EEMLANDER"
BUITENLAND.
T hé-Da ra sant
ABONNEMENTSPRIJS 5 v0°'
EERSTE BLAD.
Berg-Hotel
25 Jaarganq No. 180
loort 2.10, per maand f 0.75,
idem franco per post f 3.—, per week (met cratis
verzekering legen ongelukken) f 0.176, afzondcilijke
nummers 1 C.05.
AMEHSFSORTSGH DAGBLAD
ft
SIRECTEUR'U'TGEVER: J. VALKHOF.. E„SC"Hf "A,.„L !A „c
Zaterdag 29 Januari 1S27
PRIJS DER ADVERTENTIE» met Inbegrip van een
bewijsnummer, elke regel meer 0.23, dienstaanbie
dingen en Ucldadigheids-adve.tentiên voor de helft
der prijv Voor handel en bcdrljl bestaan teer
voordccligc bcpallncen voor het advcriecrcn L'cne
circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op
aanvraag toegezonden.
Zaterdagavond-praatje.
Ongetwijfeld zullen velen zich reeds
long hebben afgevraagd, waarom het bekende
j= telefoonhuisje in het Plantsoen tegenover onze
Ibefaamde Kei, 'nog steeds zijn aloude stand
plaats blijft innemen. En die vraag is zeer ze
ker niet zonder grond. Want sinds eenigen
tijd hpeft dit gebouwtje ook zijn laatste be
stemming verloren. Zij, die zich mogelijk reeds
ongerust hadden gemaakt dat het ten eeuwigen
dage in het Plantsoen zou blijven staan, kun
nen gerustgesteld zijn. Het telefoonhuisje heeft
als zoodanig ^afgedaan. Het zal uit het Plant
soen gaan verdwijnen. Binnen zeer ofzienbaren
tijd.
Aan dit kleine gebouwtje zit echter nog een
heele geschiedenis verbonden. Het was zelfs
eens in zeker opzicht dc ziel het centrurh van
het dradennet, dat toen de nog betrekkelijk
weinige tclefoon-abonné's met elkaar verbond.
Toen het aantal aansluitingen grootcr werd,
werd er een „centrale" gebouwd in het thans
afgedane telefoonhuisjc in het Plantsoen. Daar
zaten toen een twee- of drietal dames, die
voor de aansluitingen zorgden en daardoor een
niet onbelangrijke rol speelden in het Amers-
foortschc leven. Doch ook nnn dezen glorietijd
voor het gebouwtje kwam een kind Het aantal
aansluitingen werd grootor en grootcr, den
centralb" in het plantsoèn werd te klein en
i overgebracht naar de lokalen boven het post-
kantoor aan dc Korte Gracht. Dat was in Juli
1921 Toen bleef het gebouwtje in het plant
soen nog wel bestaan, maar kreeg een veel
minderwaardiger bestemming dan voorheen
als „Centrale" Het werd knbelhuisje cn berg-
plaats. Dat heeft geduurd tot het einde van
het vorige jaar toen ook hierin verandering
kwam; sinds dien staat het telefoonhuisje leeg
en dient tot niets meer Verschillende plannen
zijn er reeds mee gemaakt, doch daarvan is
nog niets «tot werkelijkheid gekomen. Thans is
het gebouwtje particulier bezit geworden. Het
is verkocht en zal. mogelijk de volgende maand
I - reeds verdwiinen Om een heel andere bestem
ming te krijgen op een heel andere plaats.
Het zal een plaats vinden aan den Doornsrhen
Grintweg langs de Leusdcrheide tegenover dc
9 schiefhei Dabi zal het worden ingericht als
Kiosk, om voorbijtrekkende toeristen, die te
voet, per auto of per rijwiel voorbij trekken
te laven en te verkwikken Dnnr zol het vroe
gere telcfoonhuisje worden gevuld met sigaren
en cigaretten, met chocolade en limonade
Daar zullen don wondelnars en toeristen een
Wijle rusten om nieuwe krachten te verzamelen
voor hun verderen tocht Het gebouwtjezol
i, weer een waardige bestemming krijgen; weder
om, evenals voorheen, ten dienste van het pu-
j bliek.
i En wat er dan met het plantsoen gebeurt op
die plaats? Zeker is dat nog niet. Maar er
wordt verteld, dat hét plantsoen zelf kleiner zal
worden on dc daardoor beschikbare ruimte zal
worden aangewend als standplaats voor auto's.
Eeh soort „autopark" dus Misschien kunnen
dan daar ook dc nutobusies worden, neergezet,
die tot nog toe iederen Vrijdagochtend een
groot gedeelte van dc Vnrkensmnrkt innemen
Want die vormen daar wel eenigszins een ver-
keersbelemmering. Trouwens de gehoelo Var-
kensmorkt is nog een groot vcrkeers-problecm.
Mogelijk kan daar nu weer eens de aandacht
aan worden jrewiid, nu dit plein toch moet
worden opgebroken voor dc asnhalteering.
Eén groote vluchtheuvel in het midden waar
omheen een één-richtings verkeer, zooals ook
in verschillende groote steden wordt toegepast
lijkt ons dan nog de beste oplossing van dit
indprdaad zeer lastige verkeers-vraagstuk voor
dit punt Al willen we niet ontkennen, dat aan
dit systeem ook weer bezwaren kleven. Doch
welke methode is absoluut zonder nadeelen?!
En dan geniet de besto oplossing toch de
voorkeur I
VOLKENBOND.
HET INTERNATIONAAL ARBEIDSBUREAU.
Een taalkwestie.
De raad van beheer van het internationaal
arbeidsbureau heeft een Duitsch verzoek om
dc Dïlitsche taal, zooal niet als derde officicele
taal, dan toch als vooikcurtaal aan te nemen,
zoowel voor vertalingen ais voor de vaststel
ling der authenticiteit van officicele teksten en
redevoeringen, naar de commissie voor het
huishoudelijk reglement verwezen Spanje, Ita
lië en Polen eischten onmiddellijk hetzelfde
voorrecht voor hun taal.
De achturendag.
De beheersroad van het Internationaal ar
beidsbureau, die gisterenochtend is bijeenge
komen, heeft besloten het verwachte debat
over i*-en achturendag uit te steller, totdat het
rapport van de speciale commissie is inge
komen
DUITSCHLAND.
DE KABINETSCRISIS.
Eindelijk opgelost.
Berlijn. 28 Jan. (H. N.) De onderhande
lingen over de samenstelling van het kabinet
hebben den geheelen dag geduurd Vanmiddag
scheen het, doordien geen der partijen hier
aanspraken voor de verdeeling der portefeuil
les wilde prijsgeven, alsof men tot geen over-
eenstemiming zou geraken De eerste bespre
king, die om 3 uur begon leverde bij het
uiteengaan der partijen om 4 uur nog geen
definitief resultaat op.
Naar verluidt, had df. Marx op het nemen
van een beslissing aangedrongen en was u
toen in zooverre een vergelijk tusschcn het
centrum en de Duitsch-nationalen tot stand
gekomen, dat het centrum zijn condidaet voot
het ministerie van financiën, dr. Kohier, tot nu
toe staatspresident van Boden, aangenomen
zag, terwijl aan de Duitsch-nationolcn het mi
nisterie voor het verkeerswezen» toegewezen
werd, waarvoor de Duitsch-nationalen den ver
tegenwoordiger der vakvereeniging van spoor
wegpersoneel, den afgevaardigde Koch uit
Dusseldorp hadden aangewezen. Voor dc Duit-
sche volkspartij bleven toen nog slechts dc
portefeuilles van buitenlandsche zaken cn van
economische aangelegenheden over.
Intusschen moesten nog nadere besprekin
gen worden gevoerd, zoodot dr Marx, die zich
tegen 5 uur bij den rijkspresident had laten
aandienen, den fracties verzocht hoor onder
handelaars tegen 6 uur nog eens voor een
gemeenschappelijke bespreking met hem to
doen bijeenkomen.
Bij deze laatste "bespreking gaf dc Duitsche
volkspartij te kennen, dat zij, overeenkomstig
het verlangen van den rijkspresident, haar aan
spraken op het ministerie van verkeerswezen
had laten vollen en zich er tevreden mee zou
stellen, om in het nieuwe kabinet slechts door
dr. Strcsemnnn cn dr. Curtius vertegenwoor
digd te zijn.
Dit besluit werd eerst door de bestuursleden
Scholz en Zapf ter kennis van de Duitsch-no-
tionale rijksdagfractic gebracht, waarna de be
sprekingen met dr. Marx over de definitieve
samenstelling van de lijst van ministers be
gonnen.
Dc officieuse ministcrlijsl
B e r 1 ij n, 2 8 Jan. (V. D.) Een officieuze
mededeeling meldt
Heden scheen het, dat dr. Marx cr in ge
slaagd was een kabinet te vormen, dat cr ols
volgt zou uitzien
Rijkskanselierdr. Marx (centrum);
Binncnlandsche zaken en vice-kanselierdr.
Hergt (Duitsch-notionoed);
Buitenlandsche zaken Stresemann (Duit
sche volkspartij);
Economische zakendr. Curtius (Duitsch©
volkspartij);
Financiëndr. Köhler (centrum);
Rijksweer dr. Gesslcr
Arbeid dr. Brouns "(centrum):
JustitieGraf—Thüringen (Duitsch-natio-
naal);
Voedselvoorziening cn landbouwSchicle
(Duitsch-notionaol);
Verkeerdr. Koch (Duitsch-nationool);
Posterijen dr. Stingl (Bciersche volkspartij)
Het rijksministerie voor de bezette gebieden
zou door den rijkskanselier worden waargeno
men.
Later werd nog gemeld, dat dr. Stingl om
gezondheidsredenen verzocht heeft van zijp
persoon af te zien.
In zijn plaats zou dan optreden afgevaardig
de Schntzl uit München (Beiersche volkspartij)
Dc fractie der Duitsche volkspartij komt Za
terdagochtend te 10 uur bijeen om nog eens
den toestand te overzien en haar houding ten
aanzien van een kabinet, als boven vermeld, te
bepalen.
Als gevolg hiervan zal de officieele publica
tie van -de ministerslijst Zaterdagmiddag kun
nen plaats hebben.
Officieus wordt nog meegedeeld, dat heden
avond dc besprekingen over de regeerings-
vorming ten einde zijn gevoerd.
Dr. Marx heeft hierna verslag aan den rijks
president uitgebracht De betreffende fracties
zullen haar definitief besluit r\og moeten ne
men, waarna tot publicatie van dc officieele
lijst kan worden overgegaan.
Een brief van Gcssler aan Koch.
B e r 1 ij n, 2 8 J a n. (H. N.) Dr. Gcssler, de
rijksweerminister, heeft een schrijven tot dr.
Koch, den voorzitter van dc democratische
partij gericht, waarin hij zijn besluit te kennen
geeft, om uit dc partij te treden. Dr. Koch
heeft dit schrijven beantwoord en zijn leedwe
zen over het besluit van dr. Gesslcr betuigd,
hoewel hij te kennen geeft, dat hij de beweeg
redenen van dr. Gesslej moet eerbiedigen.
DE ONTWAPENING VAN DUITSCHLAND.
Bezorgdheid te Warschau.
Bij de discussie over de begrooting van den
Poolschcn minister van buitenlandsche zaken
gaf oud-minister Scida in den landdag uiting
uan zijn vrees, dot men te Parijs ten opzichte
van de vestingen én bet oosten von Duitsoh-
land, na geringere concessies door dit land,
een half compromis zou sluiten Openlijk moest
worden verklaard, dat de Poolsche natie, waar
het ging om het bestaan van Polen, ondubbel
zinnige beslissingen eischte.
DE ORGANISATIE "WEHRWOLF
Een huiszoeking en arrestaties.
Dc politieke politie te Berliin deed gister
ochtend bij de voornaamste leden der rechts*
radicale organisatie Wehrwolf plotseling huis
zoeking Zij .nam dnnrbii volgens dc Voss.
Ztg behalve compromitteercnd materiaal ook
een machinegeweer in beslag. Tien leden van
Wehrwolf werden gearresteerd en door de
politieke afdeeling van het Berliinsche hoofd
bureau van politie in verhoor genomen.
BELGIE.
AANLEG VAN HAVENWERKEN IN
BELGISCH CONGO.
Een opdracht aan ccn Britsche
firma.
Londen, 2 8 J a n. (H. N. Draadloos). Vol
gens de Industrial News heeft de Londensche
firma Peny en Co. een contract voor de uit
voering van havenwerken met de Belgische re-
gcering gesloten, waarvan de kosten op
350,000 worden geraamd. Het gaat om d©
RECLAMES
Van 1—4 regels 4.05, elke regel meer T
That is why it so quickly gives a brilliant polish to Floors and Furniture: and is so
easy and economical to use.
Overal Verkrijgbaar:
Importeurs: NX HANDEL MAATSCHAPPIJ RECKITTS, Rotterdam.
morgen (Zondag)
uitbreiding van dc haven van Matodi cn don
aanleg van een nieuwe haven tc Angoongo in
den Congo.
FRANKRIJK.
DE WERKLOOSHEID
Interpellaties in de Kamer.
Gisteren heeft d© Kamer dc* bespreking van
de interpellaties over de werkloosheid cn de
duurte voortgezet. Fallières verklaardo uit
naam van de regeering, dot de crisis een na
tionaal karakter draagt, voortspruitend uit dc
schommelingen der prijzen. Het aantal werk-
loozen is de helft minder dan in 1919 en 1921.
Fallières gaf dc verzekering, dat het ministerie
van arbeid volmaakt georganiseerd is om den
loop van de wcrkloosheidcrisis te volgen Hij
schatte het aantal buitenlandsche werkkrach
ten in Frankrijk op VA millioen cn zei, dot
Frankrijk de overeenkomsten, die het met ze
kere landen heeft aangegaan, zal eerbiedigen,
maar de repatriëcring van buitenlandsche ar
beiders, die dat wenschen. gemakkelijk zol
maken.
Verder zei hij, dat alle diensten werken aan
he* bestrijden van do werkloosheid; Het mi
nisterie van oorlog heeft voor 200 millioen
aan werken op zijn programma staan, het mi
nisterie van openbare werken /oor 357 mil
lioen en ols de credieten voor de tverkloosheid-
b est rijding onvoldoende worden, zal dc regce-
ring nieuwe vragen.
Spr. oordeelde, dat de crisis kort van duur
zal zijn. De beproefde nijverheid zal zich aan
passen aan nieuwe werkmethodes. Het is noo-
dig, dat Fransche werkliedon naar hun depar
tementen. waar zij vandaan komen, teruggaan.
Daar kunnen zij in den lundbouw werk vinden.
De rcgccring zal geen enkelen maatregel, die
do crisis minder hevig, kan maken, verzuimen
De Kamer heeft met 325 tegen 235 stem
men het vervolg van de bespreking van de in
terpellaties tot Vrijdag a.s. uitgesteld
ENGELAND.
EEN ONDERHOUD TUSSCHEN VAN-
DERVELDE EN CHAMBERLAIN
De Belgische minister van buitenlandsche
zaken, Vanderveldc, had gistermiddag op het
Foreign Office een onderhoud met Chamber-
loin
STORMWEER IN N.-ENGELAND EN
SCHOTLAND.
Schade en slachtoffers.
Uit Londen wordt d.d. 28 Jan. gemeld
De telegraaf- en telefoonverbindingen zijn
verbroken tengevolge van een orkaan boven
Noord-Engeland en Schotland. Er zijn acht
personen gedood en honderd gewond en er
is groote schade aangericht.
Tengevolge van den storm zijn te Glasgow
een aantal huizen ingestort. Er werden vier
personen gedood cn een vijftigtal gewond.
Nuder wordt gemeld
Een onzettende storm uit het Noorden
heeft gisteren Schotland cn de Noord-Oost
kust van Engeland geteisterd. Tusschcn 3 en
4 uur was de wind op zijn hevigst, met een
snelheid von 80 mijl. De sneltrein Bury—
Newcastle werd nagenoeg tot stilstand ge
bracht. De reizigers werden in hun afdeelingen
hoen en weer geschud, alsof zc op zeo waren
'cn het stof woei door de portieren en raampjes
heen. Honderden hooibergen langs den weg
werden opgelicht cn verspreid en vogels tot
dc grootte van duiven werden togen den trein
te pletter geslagen. De vertraging bedroeg
meer den twee uur.
Een militaire vliegmachine werd even voor
bij Norwich door den wind gegrepen cn te
gen den grond gesmakt. Devlieger werd
zwaar gewond en overleed tijdens zijn over
brenging naar een ziekenhuis.
Het ergst heeft de storm evenwel in Glas
gow huisgehouden waar het reeds 's ochtends
begonnen was te waaien Een groot pakhuis
aan een der kaden aan dc Clyde stortte in. cn
bedolf 4 man onder de puinhoopen Verderop
werden in een straat drie blokken arbeiders
woningen door de,volle kracht van den orkaan
getroffen cn nadat het gemeenschappelijke
dok door één rukwind was meegenomen, stort
ten de muren met donderend geraas in. Vol
gens de eerste berichten zijn <x vier dooden
cn 50 gewonden.
In het stadje Peebles op de hoogvlakte werd
het dak van de militaire barak afgerukt cn
300 yard verder op het kerkhof ncergesmakt
waor het verscheidene grafmonumenten ver
nielde of beschadigde. Ook uit verscheidene
andere plaatsen worden berichten van aange
richte schade gemeld, ofschoon daar geen
persoonlijke ongelukken schijnen te zijn voor
gevallen.
Londen, 29 Jan. (V. D.) Volgens de laat
ste berichten uit Glasgow zijn tijdens den
storm, die gisteren heeft gewoed 14 personen
om het leven gekomen.
MIJNONTPLOFFING.
Vier dooden.
In een mijn bij Deal had gisterochtend een
ontploffing plaats, die vier mijnwerkers het
leven kostte. Er zijn elf gewonden.
ITALIË.
ERIC DRUMMOND TE ROME.
Rome, 28 Jan. (H.N.). Sir Eric Drum
mond, de secretaris-generaal van den Volken
bond, heeft in een interview met een redac
teur van de Popoio d'Italia gezegd, dat hij met
voldoening heeft vastgesteld, dat men zich in
Italië meer en meer rekenschap begint te geven
van dc beteekenis van den Volkenbond vrf>or
de organisatie van het internationale leven.
De bezwaren, die in sommige kringen, en
niet alleen in Italië, ten opzichte van den Vol
kenbond worden gemaakt, zijn volgens zijn
overtuiging voor het grootste gedeelte een ge
volg van onkunde De Volkenbond mengt zich
niet in de binncnlandsche politiek der ver
schillende landen. De bond is uitsluitend een
bond van staten, die een overeenkomst ter be
reiking van gemeenschappelijke doeleinden
hebben getroffen. Zoo de bond er naar zou
streven een superstaat te worden, dan zou zijn
lot bezegeld zijn en dc Volkenbond zelfmoord
plegen.
EEN DUIÏSCHER UIT ZUID-T1ROL
VERBANNEN.
Weencn, 28 Jan. (H. N.) Noor dc N.
Freio Pr. verneemt, 'heeft de vi-rbannlngscom-
missie te Trcntc nu ccn beraadslaging, die niet
openbaar was, den leider der Duitschcrs in
Zui(i-Tirol, den advocaat Noldin, dio op 23
dezer in hechtenis was genomen, tot 5 jonr
verbunningver oordeeld. Dit is dc eerste maal
dat deze straf, waarmede dg nieuwe wet tot
bescherming von den stoot bedreigt, op een
Duitscher uit Zuid-Tyrol is toegepast.
TSJECHO-SLOWAKIJE.
COMMUNISTEN TE PRAAG
VEROORDEELD.
Praag, 28 Jan. (V. D.) No een verhoor,
dot meer dan zeven dogen geduurd hooft, is
door do rechtbank te Praag uitspraak gedaan
in het proces tegen de afgevaardigden, dio
zich bij gelegenheid von do in Juni gevoerde
obstructie tegen dc agrarische rechten en de
behandeling van dc geestelijkheid schuldig ge
maakt hebben non geweldpleging. Eén commu
nist en één socio list werden vrijgesprokon,
terwijl twee communisten werden veroordeeld
tot 4 mo on dep cn een ondcro communist tot
3 maanden celstraf
HONGARIJE
DE OPENING VAN HET NIEUWE
HOOGERHUIS.
Het Hoogcrhuis is gisteren door Bcrczclli
ols nestor geopend. In zijn rede heette hij do
leden van het Huis, dut inplaots von het Huls
von magnaten wos gesticht, welkom cn wees
op de beteekenis van den grootcn omkeer, dot
dc Hongoorsche wetgeving tot hot twce-Kn-
merstelsel is teruggekeerd.
ZUID SLAVIE.
HET KABINET VRAAGT ONTSLAG.
Minister-president Oczocnowitsj diende gis
teren bij den koning het ontslag van het ka
binet in.
Aanleiding hiertoe was de uitslag ccnef
stemming in de- Skoepsjtino omtrent dc be
noeming van twee leden in het bestuur cener
staatscommissie. Dc pnrtij van Raditsj ver
langde ccn dezer zetels, de radicalen maakten
oanspraok op beide. Dc Krootische boeren
partij stemde daarop tegen de candidoten der
regeering, zoodat deze in de minderheid bleef.
GRIEKENLAND.
OEN MINISTER DREIGT MET AFTREDEN.
Uit Athcno wordt bericht, dat dc minister
van binncnlandsche zaken Tsaldyis, leider der
Volkspartij, mot aftreden heeft gedreigd, in
dien generaal Monotos niet van het comman
do over het eerste legercorps wordt ontheven.
Het betreft hier oen schondecl met don gehei
men inlichtingsdienst, dat de Volgende weck
in de Kamer ter sprake zal komen.
ONRUST IN GRIEKENLAND?
B o r 1 ij n, 2 7 Jan. (V. D.) Volgens hier
ontvangen berichten heeft de commandant van
het eerste Grieksche leger in de Athecnscho
bladen ccn verkloring gepubliceerd, waarin hij
de ministers van binnenlandsche zaken en wel
vaart beschuldigt von het voorbereiden von
een monorchistischen staatsgreep. Gedurende
de laatste dogen zouden in Athene meer don
1200 politieke arrestaties hebben plaats gehad.
JAPAN.
GROOTE BRAND.
Zeshonderd gebouwen een prooi
der vlammen.
Een brand heeft 600 huizen verwoest in
Kotaysahi, een stad nabij Myasaki. Ook het
politiebureau, het station on verschillende
Donkgebouwen zijn een'prooi der vlammen ge
worden. Menschenlevcns vallen echter niet U>
betreuren.
CHINA.
DE VERWARRING IN CHINA.
De Britsche onderhandelingen
met dc Chincezcn
Miles Lampson heeft te Peking aan Tsjong-
Tso-Lin hetzelfde memorandum met dezclfdrf
voorstellen overhandigd, die O'Mollcy met
Eugene Tsjcn en de Kontonneezcn reeds be
sproken heeft De inhoud von d* cngelsch6
voorstellen zal zeer spoedig bekend worden
gemaakt.
Naar verluidt, heeft Lampson aangeboden do
Engelsche concessies te Hankou cn Tientsin to
veronderen in internotionole nederzettingen, op
de controle waarvan de Chinccsche regeering
grootcn invloed zal kunnen uitoefenen.
Engelsche trocpcnzendingcn.
Twee bataljons infanterie, in het geheel 1400
man, hebben zich gistermorgen te Southamp
ton naar China ingescheept.
Dc houding van Japon.
De verkloring van Kellogg over China wordt
te Tokio van ganscher harte goedgekeurd, aan
gezien zij beschouwd wordt als een instemming
met de Japansche politiek.
Er wordt verklaard, dat de regeering niet von
plan is verdere strijdkrachten naar China to
zenden, aangezien zij van meening is, dat de
buitenlanders voor het oogenblik niet door ern
stige gevaren, worden bedrev-'
