at-aams» ammtm
WKiigiiiiluiaMMtKr»;
Niet ieder weet dat, als laatste der Molen-Mohlcanen, ln de welvarende Zaanhtreck nog één, zegge één
door wind gedreven papiermolen in gebruik is tevens het eenige zeskantige model in ons vaderland,
dat dank zij sloopenden vandalen voortdurend meer molens moet missen! Bij de Gebr. De Jong te West-
zaan hebben wij deze prentjes gemaakt Links: de rustieke molen aan het Griespad tusschen Koog-Zaan
dijk en Westzaan. Daarnaast een blik in het wieken-gevaarte: de stapels uit lompen gemaakte papiervel-
len worden onder de handpers gemangeld. Vóór het apparaat de meesterknecht, Willem Kat. die dezer
dagen zeventig jaar onafgebroken in dienst van de firma is, een zekér niet alledaagsch jubileum in dezen
aan jubilea zoo rijken tijd.
Bij het 150-jarig bestaan van ons Genoot
schap in 1911 heeft het toenmalige bestuur u
bereid gevonden, de feestrede uit te spreken,
waarvoor u tot onderwerp hebt gekozen: „De
hedendaagsche strijd om het recht" dat was
dus die, welke gevoerd werd in 1911. Maar
wie den strijd om het recht bestudeert, die
thans, in 1927, hedendaagsch mag heeten, zal
niet minder profijt van deze rede kunnen trek
ken dan de toehoorders en lezers in 191T, hoe-
vele omstandigheden sindsdien ook wijziging
hebben ondergaan. In deze rede zien wij u,
zooals steeds, optreden als de beschermer dor
individuecle vrijheid tegen heillooze aanran
dingen van de zijde van het staatsgezag. Ook
deze rede geeft u aanspraak op het meest eer
volle praedicaat, dat op het gebied van het
staatkundig leven denkbaar is, dot van vindex
libertotis.
Ik verzoek u thans deze gedenkpenning van
mij te willen aannemen. De stempel hiervoor is
vervaardigd door den Groningschen gToveur
Galis. Aan de voorzijde staat uw naam met
de jaartallen 1857—1927 en met de vermel
ding van uw hoedanigheid van ecrelid„ om
ringd door de woorden Pro Bxcolenda Jure
Patris, aan den achterkant ons embleem, de
zijderups, omgeven door de zinspreuk van het
genootschap.
Ik overhandig u deze penning en ik wensch
u hartelijk geluk. De staat van gezondheid
waarin wij u mogen aantreffen, maakt dot ook
dc wensch nog menig jaar na dezen geen
ijdcle is.
Andere sprekers.
Namens den Nationalen Vrouwenraad sprak
mevr. Doorma nK i e 1 s t r o, die er op
wees, hoe mr. Van Houten door zijn strijd
voor de rechten der vrouw dc harten gestolen
heeft van alle Nederlondsche vrouwen.
De heer Van Mesdag bracht namens
commissarissen der Maatschappij voor Hypo-
thecoir Credict hulde oan den jubilaris voor
zijn scherp koopmansoog en grootc financiccle
capaciteiten en sloot zich verder aan bij de
grootc hulde, welke tot uiting kwam in de
woorden van mr Smeenge. Spr. bracht Mr.
von Houten nog zijn welgemeenden donk vooi
alles, wat deze altijd voor zijn mede-commis
saris is geweest.
Nadat mevr. Alctta Jacobs ecnige hartebjke
woorden had gesproken namens dc Ver. van
Staatsburgeressen, sprak nog de heer S. vnn
Houten woorden van sympathie en hoogach
ting namens de Groningsche studenten
Nu volgde dc aanbieding van het portret
door jhr. mr. Van Haeften
Terwijl mr. Smeenge zijn rede uusprak.
kwamen ter receptie de minister-president jhr.
mr. de Geer en de minister van Arbeid, Han
del en Nijverheid, prof. dr. J. R. Slotcmnler
dc Bruine.
Dc vertegenwoordiger der
Koningin op bezoek.
Tegen vier uur verscheen de vertegenwoor
diger van dc Koningin, de heer R. A. boion
van Hardenbroek van Lockhorst, die de geJuk-
wenschen von H. M. overbracht en daarbij de
hoop uitsprak, dat, hoewel mr. Van Houten
reeds hoogbejaard is, hem nog vele jaren ge
geven zouden mogen worden, met behoud van
de volle gezondheid.
Mr. von Houten dankte boron Van Harden
broek voor dezen gelukwensch en verzocht
hem dien dank aan de Koningin over te bren-
gen
Verder dankte de jubilaris via jhr mr. Vnn
Haeften de onbekende schenkers van het hem
aangeboden door Dirk Schëfcr geschild":"d
portret.
En tot de overigen zeide de 90-jarige
„Wat ik u te zeggen heb, zal ik in een vol
genden staatkundigen brief schrijven
Als aardige bijzondehreid tijdens dc receptie
bij den 90-jarigen mr. S van Houten kan nog
worden medegedeeld, dat, toen mr. Smeenge
ongeveer 40 minuten had gesproken, dc ju
bilaris lachend opstond, en waarschijnlijk doe
lend op den spreektijd in het Parlement,
mr Smeenge toevoegde „U hebt maai en
half uur", welke opmerking door dc aanwe
zigen lachend werd aangehoord,
elroormone
MR. D. FOCK.
Een huldiging door de Neder
londsche kolonie te Nice.
De Ncderlandsche kolonie te Nice heelt, naar
de Vrijheid meldt, van dc gelegenheid dat
mr D. Fock aan dc Riviera vertoeft, gebruik
gemaakt om hem te huldigen in een bijeen
komst in hotel Negresco, waar eenigc honder
den landgenooten waren opgekomen, om den
man te begroeten, die zooveel voor Indië heeft
gedaan. Nadat de muziek het Wilhelmus had
doen hooren maakte de Nederlondsche consul,
de heer De With, zich in warme bewoordingen
tot tolk van hun gevoelens.
Onder de aanwezigen waren oud-minister
Cohen Stuart, die met mr. Fock zitting had in
het ministerie-De Meester, de heer Coener.,
oud-gouvemeur van Celebes, mevrouw Vnn
BalenKlaar, die met den oud-gouverneur zit
ting had in het hoofdbestuur der Liberale Unie,
en het Tweede Kamerlid mr. G. A. Boon.
De heer en mevrouw Fock onderhielden zich
geruimen tijd met hun landgenooten, onder wie
vele oud-Indische gasten.
DE NOBELPRIJS VOOR DEN VREDE.
Het I. V. V. voorgedragen.
Naar Het Volk verneemt heeft de heer Al-
borda, de voorzitter der soc.-dem. Kamer
fractie, aan het Nobel-comité van het Noor-
schc parlement in overweging gegeven het In
ternationaal Verbond van Vakverecnigingen in
aanmerking te doen komen voor den Nobel
prijs, die in 1927 zul worden toegekend. 4
WAAR LIGT COMEN1US BEGRAVEN
Naar aanleiding van het bericht dot een
commissie uit Praag naar Naarden zal komen
om een onderzoek in te stellen naar dc juiste
plaats waar Comenius begraven ligt, zegt de
Gooi- en Eemlandcr
Zooals bekend mag worden geacht werd Co
menius begraven in dc oude Waalschc kerk,
thans de Weeshuiskazerne, onder steen no. 0.
Aangezien indertijd 'n nieuwe vloer werd ge
legd in dc kazerne en de steen bij die gelegen
heid naar Praag werd gezonden, is de laatste
rustplaats van Comenius vermoedelijk thans
niet meer met juistheid vast te stellen. We
kunnen mededeelen, dat indien cr een verzoek
gedaan wordt, zal de burgemeester er niet voor
zijn, dat op deze plaats gegraven wordt. In
dc eerste plaats zou niemand, bij het vinden
van beenderen de absolute zekerheid hebben,
dat deze zijn van Comenius, en in dc tweede
plaats zou Naarden, indien Comenius laatste
rustplaats verdween, een attractie voor vreem
delingen tc minder hebben en allicht daardcor
ook het Comcnius-Museüm daarvan schade
ondervinden. Een en ander zou aanleiding kun
nen zijn om het verzoek der Praagsche com
missie tc weigeren en het stoffelijk overschot
van Comenius te laten rusten, waar het thans
rust.
WATERLOOZING IN OOSTELIJK
ZEEUWSCH-VLAANDEREN.
Nieuwe bcmalingsinrichting van
„Werkspoor."
Men schrijft ons uit Neuzen aan het Hbld.:
Reeds tientallen van jaren wordt in oostelijk
Zecuwsch-Vlaanderen geklaagd over onvol
doenden afvoer van het polderwater. De hoogc
waterstand in 1926, toen het water steeg tc£
2.43 M. boven den vloer van de zeesluis bij
Ossenisse, heeft er den stoot toe gegeven, dat
het waterschapsbestuur het plan voor een be
malingsinrichting opnieuw opvatte. Na ccni-
gen strijd over de beweegkracht hebben Gede
puteerde Stoten hun goedkeuring verleend aan
dieselmotoren. Dc levering der machines is
opgedragen aan Werkspoor, die ze ter nlaatse
monteerde. De eisch was dat bij 3 M. op-
voerhoogtc en 195 omwentelingen bij verbruik
van 32 kg. olie, 180 kub. M. water per minuut
zou worden afgevoerd. Proeven toonden aan
dat 182 kub. M. werd verwerkt bij een ver
bruik van 27kg olie.
In tegenwoordigheid van rijks- en provin
ciale autoriteiten, polderbesturen enz. werd gis
termiddag een inrichting in gebruik gesteld.
De Commissaris der Koningin, in Zeeland,
jhr. mr. J. W. Quarles van Ufford zette de ge
schiedenis der afwatering en do tot stand-
koming dezer inrichting uiteen. Door den
verbeterden waterafvoer krijgen de gronden
hoogcrc cultuurwaarde. Hij complimenteerde
ook Werkspoor met het resultaat van het hier
geleverde werk de hoop uitdrukkende dat dit
zoowel de welvaart dezer streek zal verhoo-
gen als den naam der maatschappij hoog hou
den.
DROOGLEGGING DER LAUWERZEE.
Goede werkverschaffing.
In een vergadering van den Chr. Boeren- en
Tuindcrsbond, te Leeuwarden, deelde de voor
zitter, de heer H. A. Leenstra, lid der Tweede
Kamer, mede, dat in een bijeenkomst met Pa
trimonium en den Chr. Werkmansbond be
sloten werd, de aandacht der regecring te ves
tigen op de Lauwerzee als object voor droog-
legging, met het oog op de werkverschaffing.
Dc regeering, aldus spr., heeft dit denkbeeld
gunstig ontvangen. Een commissie ad hoe, be
staande o.a. uit de burgemeesters van de ge
meenten Kollumcrland en Dantumadccl en dc
Statenleden de 'heeren Verra en Falkena, zal
zich speciaal met het Vraagstuk bezig houden.
DE RENTELOOZE VOORSCHOTTEN VOOR
DE TRAM DEVENTER-ZUTPHEN.
Ingezetenen van Gorscl, Eefde en
Epse weigeren betaling.
In een vergadering van ingezetenen van Gor
scl, Eefde en Epse is besloten, de indertijd
toegezegde rentelooze voorschotten voor de
tram Deventer—Zutphen niet te betalen, de
kwitanties bij wederaanbieding te weigeren en
gezamenlijk de cventucele gevolgen af te jach
ten.
UIT DE KLEEDING-INDUSTRIE.
Het conflict tc Amsterdam.
Men meldt van werknemerszijde
In de afgeloopcn dagen zijn er met de con-
fecticfabrikonten waarbij de staking is gepro
clameerd, afzonderlijke besprekingen gehou
den.
Met een dezer fabrikonten is de mogelijkheid
om binnen enkele dagen tot overeenstemming
te geraken, zeer groot. Met de overige fabri
kanten worden de onderhandelingen voortge
zet. Daarnevens, is met de firma Schcffer en
Dresden, welke firma tot dusverre nog niet in
het conflict was betrokken, overeenstemming
bereikt.
Als gevolg hiervan vindt er Donderdagavond
cenc bespreking plaats met de voor deze firma
werkende loonconfectionairs teneinde de ar
beidsvoorwaarden van de personcelen in dienst
van de loonconfectionairs, contractueel te be
krachtigen.
In beginsel is door den Bond van Looncon
fectionairs het verplichte lidmaatschap reeds
aanvaard.
UIT HET MIJNBEDRIJF.
Geen cnquêtc-commissïc.
Thans is, naar Het Volk meldt, antwoord
ingekomen van de regecring op het verzoek
van het Nedcrl. Verbond van Vakverecnigin
gen tot het instellen van een enquête-commis
sie in het mijnbedrijf. In een langen brief deelt
de regeering mee, geen termen tc kunnen vin
den om tot het instellen van een enqêtc-com-
missic over tc gaan.
MISHANDELING OP SCHOOL.
Geldboete geëischt tegen een
onderwijzer.
Voor dc rechtbank te Haarlem heeft terecht
gestoan J. A. M. S., 43 jaar, onderwijzer aan
ten R.-K. school te Rijp Weteringen, beschul
digd op 14 December een jongentje van II
jour gewelddadig te hebben geslagen, zoodat
deze pijnlijk werd getroffen De jongen had
aan een oom meegedeeld, dat de meester hem
op het hoofd had geslagen. Hij had striemen
op de handen cn een paar bultjes op het hoofd
gehad.
Verdachte zeide, dat hij niet precies kon
zeggen, of cn zoo i waar hij den jongen met
een stok had geslagen. „Ik heb vaak een stok
in de hand, het kan dus best zijn, dat ik daar
mee heb geslagen", zeide hij.
Het O. M. eisohte eon gcidboctf von 40,
subs. 20 dagen hechtenis.
Mr. G. C. D. Kropman te Amsterdam pleitte
vrijspraak, subs, ontslag van rechtsvervolging.
DE KNOEIERIJEN BIJ DE GEM. VISCII-
YOORZIENING TE AMSTERDAM.
Dc Vierde Kamer der Rechtbank tc Am
sterdam heeft heden uitspraak gedaan in de
/.aken, welke voor vertien dagen voor deze
Kamer dienden met betrekking tot de ern
stige knoeierijen, gedurende een aantal jaren
gepleegd door ecnige employe's ten mdecle
van de afdecling Vischvoorziening van den
Centralcn Dienst van de Levensmiddelen-
voorziening der gemeente Amsterdam, in
welken dienst deze menschen zijn geweest.
Zoo werden dc 2G-jarige P. A. S. en dc 28
jarige M. J. B., die resp. opzichter-afslager
cn gemeenteklerk bij dc Vischvoorziening
zijn geweest en terecht hadden gestaan ter
zake dat zij in liet begin van 1026 en voor
dien tijd gelden hebben verduisterd door
middel van knoeierijen resp. met het afslag-
boek cn door het voeren van een z.g. dub
bele boekhouding veroordeeld elk tot drie
jaren gevangenisstraf, met aftrek van drie
maanden preventieve hechtenis.
Een bedrag van circa f 3000.dat bij B.
in beslag is genomen, zal aan dc gemeente
worden teruggegeven.
Het O. M., mr. Reiling, had tegen elk twee
jaren gevangenisstraf met aftrek van vijf
maanden preventief gevorderd.
Voorts werden de 28-jarige K. \V. en de 27-
jarige S W. gewezen vischverkoopers bij de
Gem. Vischvoorziening, die zich te verant
woorden hebben gehad terzake dat zij meer
malen in 1021—1025 cn de eerste acht maan
den van 1026 zich wederrechtelijk gelden
hebben toegeëigend, doordat zij als houders
van een tent van den Contralpn Dienst voor
de Levensmiddelenvoorziening bedoelde gel
den hadden ontvangen als opbrengst van de
in deze tenten voor de gemeente verkochte
visch, terwijl hun subsidair heling dezer gel
den ten laste was gelegd, veroordeeld elk tot
vijf maanden gevagenisstraf, met aftrek van
drie maanden preventieve hechtenis.
I-Ict O.M. had evenals hun veroordeeling
tot vijf maanden, doch met aftrek van de
gehcele preventieve hechtenis geëischt.
Tenslotte werd de 46-jarige vroegere boek
houder in dienst der gem. vischvoorziening,
die terecht had gestaan wegens heling, cn
wel in dien vorm, dat hij omstreeks 1922 cn
in de eerste drie maanden van 1923 van den
kassier L. door misdrijf verkrpgen gelden
heeft aangenomen, en subsidiair dat hij
zulks gedaan liecft, in strijd met zijn plicht
als ambtenaar, het stilzwijgen tc bewaren
over de door L. en andéren gepleegde ver
duisteringen, welke bestonden in het niet
verantwoorden van z.g. winkelgeldcn; ver
oordeeld tot twee maanden gevangenisstraf.
Tegen hem h&d het 0."M. vier maanden ge
vangenisstraf geëischt.
VALSCHE AANGIFTE.
Beweerde mishandeling door een
hoofdinspecteur van politic.
De rechtbank te den Haag heeft den koop
man A. K., uit den Haag, wegens het doen van
aangifte van een feit, wetende dat dit feit niet
gepleegd is, tot 5 maanden gevangenisstraf
veroordeeld. Deze verdachte hud, naar men
zich zal herinneren, aangifte gedaan, dat hij
door den hoofdinspecteur van politie Lucas was
mishandeld.
BEROOVINGEN TE LEEUWARDEN.
Een stelletje publieke vrouwen
met helpers een poosje on
schadelijk.
De rechtbank tc Leeuwarden heeft uitspraak
gedaan in dc zaak tegen enkele publieke vrou-
men en hun helpers, die verdacht worden van
verschillende beroovingen. Antje Vte Leeu
warden, werd veroordeeld tot een jaar gevange
nisstraf met aftrek van preventief; J. H. M.,
chauffeur te Leeuworden, tot twee jaar met af
trek van preventief; J. S., tc Leeuwarden, ar
beider, tot drie dagen hechtenis cn een jaar
opzending naar de Rijkswerkinrichting; R. J.
tot zes maanden gevangenisstraf, drie dagen
hechtenis en twee jaar opzending naar de
Rijkswerkinrichting.
In de zaak van E. S. is een nader onderzoek
gelast.
HET DRAMA TE ESBEEK.
Een tegenspraak.
Uit Den Bosch wordt gemeld, dat het bericht,
als zou dc vermoedelijke dader van den moord
te Esbeek De G., zich van het leven hebben
beroofd, en het lijk in de bosschen gevonden
zijn, onjuist is. Er is nog geen spoor van hem
gevonden.
INBRAAK.
1200 ontvreemd.
Dinsdagmiddag is in een huis in dc Sma
ragdstraat te 'Amsteidam ingebroken toen do
bewoners afwezig waren. De boosdoeners
mankten 1200 gld buit en drie blikken doos
jes; verder eenige oude papieren marken, een
portefeuille en een heerenbeurs.
Naor dc inbrekers, die waarschijnlijk met dor.
toestand in de woning op dc hoogte waren,
zoekt men nog steeds
HET SPOORWEGONGEVAL BIJ
SCHENKENSCHANS.
As met een oude breuk.
Men meldt oan dc N R. Ct. dot bij lvet on
derzoek door deskundigen van de door de ma
rechaussee in beslag genomen os van den bij
Schenkenschans ontspoorden wagon is uitge
maakt, dot deze as een oude breuk vertoonde
EEN AUTO TE WATER GEREDEN.
De bestuurder verdronken.
Op den Loosduinschen Weg te den Haag is
een ernstig ongeluk gebeurd.
De heer en mevrouw v. d. M., wonende te
Monster waren gisteravond in Scheveningen
geweest en keerden omstreeks middernacht
naar hun woonplaats per auto terug.
De 21-jarige G. v. d. M., uit 's-Gravezande
chauffeerde.
Zij reden de Beeklaan af en wilden toen ver
der den Loosduinschen Weg volgen.
Door den sterken mist kon de chauffeur
echter weinig onderscheiden van zijn omge
ving.
Daar komt nog bij dat hji onbekend was
met den olaatselijken toestand.
In de onmiddellijke nabijheid van den Loos
duinschen Weg minderde de chauffeur vaart.
Hij zag er, naar de inzittende verklaar
den, heel flauw lantaarns branden en meende,
dat hij in de zelfde richting door kon rijden.
Men meent, dat hij de lantaarns, welke op
de la Raykade staan, gezien heeft, niet weten
de, dat het water van de Loosduinsche vaart
er tusschen was.
Voordat hjj het kon voorkomen, reed hij met
de auto in het water.
Het duurde eenigen tijd voordat de genees
kundige dienst en de politie gewaarschuwd wa
ren. Met den kraanwagen werd de auto op het
droge gebracht.
Het gelukte vrij spoedig de heer en mevrouw
v. d. M. uit de auto te halen. Het bleek dat
geen van beiden eenig letsel had bekomen. Ora
van den schrik te bekomen, werden zij naar
den Centralen Post overgebracht.
Minder gemakkelijk ging het om den chauf
feur te redden
Men moest den achterruit intrappen om den
ongelukkige uit de auto te halen.
Het bleek echter, dat dc levensgeesten reeds
geweken waren.
Het lijk is naar het politiebureau aan de
Archimedestraat overgebracht. De auto werd
naar het hoofdbureau overgebracht.
DE BRAND AAN BOORD VAN HET
S.S. VECHTSTROOM.
De begrafenis van den kapitein.
Nadat het lijk van den zoo noodlottig om
het leven gekomen gezagvoerder Krynen van
het s.s. Vechtstroom j.l: Zondag te IJnvuiden
geland was, werd het in het Wijkgebouw van
het Witte Kruis aldaar voorloopig onderge
bracht, omdat dc justitie een onderzoek moest
instellen naar dc doodsoorzaak. Na beëindiging
daarvan is het lijk wederom vrijgegeven, zoo
dat de teraardebestelling, welke gisteren onder
groote belangstelling tc IJmuiden geschiedde,
kon plaats hebben.
SCHEEPSONGEVALLEN.
Een aanvaring.
Het uitgaande Deensche motorschip „Afri
ka" is bij Hock van Holland met den Harwich-
steiger in aanvaring gekomen, waardoor deze
steiger zwaar werd beschadigd. De „Afrika"
bleef oogenschijnlijk onbeschadigd.
Herwichboot door mist opge
houden.
De Harwich-boot „St. George", die gister
morgen om zes uur te Hoek van Holland moest
arriveeren, ligt wegens dikke mist bij het
vuurschip „Maas" voor anker.
KORTE BERICHTEN.
Al te veel gewaagd....
Dc politic tc Gorinchem heeft aangehouden
cn naar Beverwijk overgebracht de 32-jariga
J D. cn dc 44-jarige C. J., beiden te Amster
dam wonende cn door de maréchaussée te
Beverwijk cn de politie tc Rcnkum gezocht, als
verdocht van oplichting. Deze personen kwa
men 's nachts te 3 uur met een auto voor het
politiebureau en verzochten zich daar te mo
gen warmen en een lekken band te repareeren.
Uit een signalement bleek den politie, wie do
nachtelijke gasten waren.
Een onvoorzichtige treinreiziger.
Op het station te Deventer is een driejarig
jongetje uit Almelo tusschen de treeplank van
een rijdende trein en het perron gevallen, door
dot een reiziger uit Den Haag, die nog op het
laatste oogenblik wilde instappen, onverhoeds
een portier openrukte, ondanks het verbod van
den dienstdoenden chef. Nadat aan dc noodrem
getrokken was, stond de trein stil. Gelukkig
bleek het jongetje ongedeerd. Tegen den reizi
ger is proces-verbaal opgemaakt.
Vondsten uit de oudheid.
Bij graafwerk op het perceel Den Ouden
Duikenburg te Echteld bij Tiel werden wape
nen, meialen versierselen en een urn gevonden
Machinist verongelukt.
De 34-jarige machinist K., van dc Gelder-
sche tram, die Maandag bij het naar buiten
leunen met het hoofd tegen een boom sloeg,
is aan dc bekomen verwondingen overleden.
Hij was gehuwd en vader van drie kinderen.
Kind onder dc tram.
Gisteravond omstreeks half zes is de vijf
jarige N. Nieboer, wonende Ceramstraat 6 te
Amsterdam, door een droevig ongeval om het
Ie\en gekomen.
Met een paar vriendjes was hij op den hoek
van de Madocrostraat op een bijwagen van
lijn 5 gaan hangen. Bij het aanzetten van de
train tuimelden zij er echter af, met dit gevolg
dat een van hen de wielen van de tram over
het lichaam kreeg.
Het knaapje werd deerlijk gewond en over
leed koit daarna. Het lijkje werd naar het
O L Vrouwc-Gasthuis vervoerd.
