[KOFFIEHUIS:»
L. J. LUIJCX Zn.
GESLOTEN.
VtiÊUf
ABONNEMENTSPRIJS 5 ""ndCD voot Arar
DE EEMLANDER
EERSTE BLAD.
BUITENLAND.
A. v. d. WEG. Langestraat 23.
WILLEM GROENHUIZEN Lw,wtfaat?.;J;'jS:-Am8f8,00,t
Goud-, Zilver en Uurwerken. Reparatieinrichting.
KINDER-KOUSEN
Meisjes Sportkousen
BINNENLAND.
s5e Jaargang No. 245
foort 2.10, per maand f 0.73.
Idem franco per post f 3.~~, per week (met gratis
verrekering tegen ongelukken) 0.17&. alzondcilijke
nummers C.05.
AMEBSFOORTSCH DAGBLAD
ft
DIRECTEUR-UITGEVER: J. VALKHOFF. ASNHEMSCHE PO JRTWAL 2 A. POSTREKENING N*. 47B10. TEL. INT. «19.
Donderdag 14 Aprli i917
PRIJS DER ADVERTENTIE» mei inbegrip van eea
bewijsnummer, elke regel meer 0.25, dienstaanb'e-
dingen en Licidadlgheids-advc.tenticD voor de helk
der prijs Voor handel en bedrijl bestaan t*«r
voordeelige bepalingen voor het adverteeren licne
circulaire, bevattend# da voorwaarden, wordt op
aanvraag toegezonden.
VOLKENBOND.
DE VOORBEREIDING DER ONTO*APE-
NINGSCONFERENTIE.
De controle op de bewapening.
Gcnève, 13 April. (V. D.) Ir antwoord
op de bed< nkingen, geopperd door den verte
gen wooidigor van de Vcreenigde Staten Sn de
voorbereidende ontwapeningscommissie teg-ïn
de controle-maatregelen, zooals die zijn voor
gesteld in de Pransche ontwerpconvcntie, werd
het woord gevoerd door den vertegenwoordi
ger van Frankrijk, Paul Boncour.
Deze zeide, dat een ontwapeningsconventie
zonder een controle-systeem ondenkbaar is. Hi]
deelde mede, dat de Franschc delegatie bezig
is te zoeken naar een formule, waarbij het mo
gelijk is de controle der bewapeningen der di
verse landen op te dragen aan een organisme,
dat een uitsluitend internationaal karakter
draagt en niet zoozeer een bijzonder orgaan is
van den volkenbond.
De kwestie van een controle der bewapenin
gen is van een zoo groot belang, dat de leden
van den volkenbond tot algehcelc overeenstem
ming nopens het systeem dienen te komen. De
algemeene politieke toestond en de langzame
ontwikkeling van de internationale verdragen
in den geest van Locarno maken dergelijke
politieke garanties voor de veiligheid van de
staten noodzakelijk.
Tenslotte deed Paul Boncour nog het voor
stel de kwestie van de vorming van een per
manente ontwapeningscommissie ter controle
van de bewapeningen op een speciale volken
bondsconferentie ter sprake te brengen.
Het standpunt van Bernstorfl.
G e n v e, 13 April. (H. N.) In de voor
bereidende ontwapennigscommissie, welke
vanmorgen gereed is gekomen met de bespre
kingen over de luchtstrijdkrachten, heeft
graaf Bernstorff bij het Roemeensche voorstel
een beslist voorbehoud gemaakt en verklaard,
dat hij zijn latere houding hiervan afhankelijk
moet maken, of er opgaaf zal worden gedaan
van de opgeleide reserves en van het mate
riaal, dat in de depóts is opgeslagen, wat zeet
belangrijke militaire factoren zijn.
Aan het Amerikaansche amendement, vol
gens hetwelk jaarlijks een opgaaf zal verschij
nen van de toestellen voor de burgerlijke
luchtvaart, waarvoor een bewijs is afgegeven,
zou hij wellicht na ontvangst van nieuwe in
structies zijn goedkeuring kunnen geven.
Baldwin beantwoordt
in 't Lagerhuis.
Clynes
Londen, 13 April. (H. N.) Clynes van de
arbeiderspartij heeft den eersten minister in
lichtingen gevraagd omtrent de beraadslagin
gen van de voorbereidende ontwapeningscom
missie te Gcnève. De eerste minister zeide, dat
volgens zijn meening het weinig nut kan heb
ben om in dit stadium een mededecling te
doen, te meer daar uitvoerige verslagen over
de beraadslagingen in de pers verschenen zijn
Hij gaf Clynes de verzekering, dat de verte
genwoordigers van Engeland voortdurend in
verbinding hebben gestaan met dc regeering te
Londen en dat de voorstellen, welke de verte
genwoordiger van Engeland aan de regeering
heeft gedaan, door deze zeer ernstig behandeld
zijn. Het kan gezegd worden, dat de concessies
op de belangrijkste punten in hoofdzaak van
Engelsche zijde zijn gedaan.
Gibson over het vraagstuk
der controle.
Ter ontwapeningsconferentie herinnerde de
gedelegeerde er gisteren aan, dat deze geen
lid zijn van den Volkenbond en de jurisdictie
van Genève niet zouden kunnen erkennen voor
de toepassing van de ontworpen conventie
Hij voegde hieraan toe, dat de Vereenigde Sta
ten elk voorstel tot controle nutteloos en on
toepasselijk beschouwden, omdat zij tot wan
trouwen leiden moet. Hij erkende, dat de po
sitie der Volkenbondsleden, die een bepaald
pact met bepaalde bepalingen hebben onder
teekend, anders is. Wanneer deze s'aten over
eenstemming mochten bereiken ten aanzien
van een methode, zullen de Ver. Staten niets
doen om het treffen van maatregelen te ver
hinderen. Mochten de staten echtar niet tof
een accoord komen, dan is de Amerikaansche
regeering bereid mede te werken to* het zoe
ken eener oplossing.
Nadere bizonderheden over de
discussiën.
In de middagzitting van gisteren verklaarde
lord Cecil Boncours voorstellen betreffende de
organisatie van een controlestelsel, dat reke
ning houdt met den bizonderen toestand,
waarin de Ver. Staten verkeeren, bizondcr be
langwekkend te achten. Een oplossing van
dezen aard was er op berekend de moeilijk
heden te boven te komen. Wanneer Boncour
zijn voorstel op sch ift stelde, zou hij t aan dc
Engelsche regeering voorleggen en instructi°s
verzoeken.
De Mairinis verklaarde, dat Italië zich met
geen enkelen vorm van toezicht kon vereeni
gen. Het stond bij hem vast, dat, indien het
controle-denkbeeld ingang vond, dit de tenuit
voerlegging van de conventie moeilijk zou
maken.
Hennings (Zweden) verklaarde, dat het voor-
stel-Boncour de beste kans bood, om de moei
lijkheden te boven te komen en daarom ernstig
overwogen moest worden.
Generaal Dumitrescu (Roemenië) zeide voor
stander te zijn van het begin eener internatio
nale controle, maar de contrólebepalingen
moesten zich aanpassen bij de arbitrage en de
veiligheid. Hij erkende de bizondere positie
der Ver. Staten. Hij behield zich voor bij do
tweede lezing definitief zijn standpunt te bepa
len.
Dc Poolsche afgevaardigde behield zich dit
recht eveneens voor.
Sato verklaarde, dat Japan, hoewel het tot
dusver tegen alle controle was, zou toestem
men in de instelling van een commissie voor
de uitwisseling van inlichtingen onder de
auspiciën van den Volkenbond, maar een af
wachtende houding zou aannemen, totdat de
Europeesche mogendheden onderling tot over
eenstemming waren gekomen.
Frankrijk tracht het odium der
mislukking op Engeland en Italië
te schuiven. Nederland vcr-
cenigt zich met de Franschc
contrölcvoorstellen. Boncour
zet den journalisten zijn stand
punt uiteen.
Uit Gcnève wordt d.d. 13 April aan de N. R.
C gemeld:
Terwijl heden de besprekingen in de voor
bereidingscommissie voor de ontwapenings
conferentie reeds met betrekking tot dc kwestie
van het toezicht op de naleving der con ven' ic
interessant waren, al leverden zij geen nieuwe
gezichtspunten op, was het politieke spel lus-
schen Frankrijk en Engeland inzake de verant
woordelijkheid voor het ontijdig eindigen der
Geneefsche ontwapeningsbesprekingen nog in
teressanter. Boncour toonde duidelijk, dat
Frankrijk's taktick thans is de besprekingen nis
een groote politieke mislukking te beschouwen,
waarbij natuurlijk de Engelsche onverzettelijk
heid inzake dc methode van vlootbeperking met
vreugde wordt aangegrepen om Engeland vrij
wel uitsluitend verantwoordelijk voor het mis
lukken der onderhandelingen te stellen.
De bestaande oneenigheid inzake dc con-
trólckwestic gebruikt Frankrijk als een reden
om de Engelsche schuld te vergrooten en ook
Italië, dat in deze aangelegenheid veel onver-
zettelijker dan Engeland is, mede een ernstige
verantwoordelijkheid op den hals te schuiven.
Boncour streefde vandaog dus volstrekt niet
naar een bijlegging van dc op dit punt niet
onoverbrugbare geschillen met Engeland, doch
wil ze loten voortbestaan ter wille van den
indruk op de openbare meening. Daarentegen
wenscht Engeland het gebrek aan overeenstem
ming inzake de vlootbeperking meer en meer
als een volstrekt niet overwegend iets voor tc
stellen en streeft hel naar toenadering in de
contrólekwcstic, teneinde zelf van het odium
der mislukking der besprekingen meer of min
der bevrijd te worden. Natuurlijk is lord Cecil's
persoonlijke liefde vpor het volkenbondswcrlc
ook voor een belangrijk deel de grond voor
Engeland's volhardende houding tot rustige
voortzetting van den arbeid.
Het verschil van toktiek kwam tot uitdiuk-
king bij de bespreking der kwestie of de com
missie nog een gedetailleerde bespreking over
de Fransch-Engelsche contröleartikelen zou
houden. Boncour verklaarde het nut ervan niet
in te zien, terwijl daarentegen Cecil en De
Brouckère op overtuigende wijze bepleitten, dat
duidelijk zou worden gemaakt in hoeverre in
deze kwestie overeenstemming en in hoeverre
onoverkomelijk meeningsverschil bestaat. Hier
over zal morgen bcsiist worden. Indien de ock
door voorzitter Loudon gesteunde richting
Cecil-De Brouckère het wint, zal de voorbc-
Wegens sterfgeval is de zaak Vrijdag 15 April
I Verhoogt Uw werkkracht en enargla
25 besparing, spaart Uw beurst
A'dam Tel. 44346-A'ioort Tel. 1200
Macco en <11 d'ecosse
alle maten en kleuren
in grooie verscheidenheid.
LANGESTRAAT 49
gemaakt aan de zittingsperiode van het tegen
woordig parlement.
Baldwin hoopte, dat hij de tegenwoordige zit
ting tegen het einde van Juli zal kunnen sluiten
en dut de nieuwe zitting voldoenden tijd voor
Kerstmis zal kunnen beginnen om het porlo-
ment in stoot te stellen een of twee der voor
naamste wetsontwerpen in tweede lezing vooi
Kerstmis te kunnen ufdocn. Hij gaf daarbij to
kennen, dat de kieswet één dezer wetten zal
zijn.
MIJNONGELUK.
Drie dooden.
Door brand in een mijn bij Barnsley zijn
drie mijnwerkers gedood en werden er negen
bedwelmd.
ITALIF,.
HET GESCHIL MET ZUÏD-SLAVIË.
Een merkwaardige mededecling
van Italinansche zijde.
Het persbureau van het hoofd der regeering
publiceert do volgende mededecling„Naar
aanleiding van het communiqué van het Zuid-
Slavische agentschap Avala, le Belgrado ge
publiceerd, waarin gewaagd wordt van recht-
strceksche
uluulftCI- |H|PP[ onderhandelingen, die deze week
roidin^commLirwcilicM™na do'panschv^cDmio 20"den, Winnen tusschen Rome en Beljrodo,
nog wel een gonsche week bijeenblijven.
Bij de besprekingen over de kwestie van het
toezicht op de naleving der ontwapeningscon
ventie verklaarde o\'. Rutgers, dat dc Neder-
landsche delegatie zich in beginsel met dc
strenge, Fransche toezichtvoorstellen kan vcr-
eenigen, zich natuurlijk het recht voorbehou
dend bij de besprekingen der detailpunten hier
en daar opmerkingen te maken. Inzake het door
Gibson en Boncour beiden geopperde denk
beeld, dat in de conventie een bepaling zou
worden opgenomen, dat de artikelen over het
toezicht slechts voor de Volkenbondsstoten gel
den, zoodot Amerika buiten dit deel der con
ventie zou staan, verklaarde mr. Rutgers, dat
dit denkbeeld zeker de ernstigste overweging
waard is, doch dat hij op het oogenblik zirh
niet definitief erover kan uitspreken.
Paul Boncour heeft vanavond de internatio
nale pers ontvangen. Zijn woorden bevestigden
den indruk, dot Frankrijk het bestaande mee
ningsverschil zoo scherp mogelijk wil voorstel
len. Hij verklaarde, dat zijns inziens de voor
bereidingscommissie voor de ontwapeningscon
ferentie slechts dan weder zou moeten bijeen
komen tot het houden van de tweede lezing der
conventie, als de verschillende regeeringen :ot
overeenstemming zijn gekomen, zoowel over
de methode van vlootbeperking, als over dc
contrólekwestie. Boncour meent, dat de Vol
kenbondscommissie thans uit te schakelen is en
dat het verdere voorbereidende werk binten
Gcnève, tusschen de verschillende kabinetten,
zal moeten geschieden, totdat er over do
hoofdpunten overeenstemming bestaat.
ENGELAND.
HET KIESRECHT VOOR DE VROUW.
Verklaringen van Baldwin.
Londen, 13 April. (H. N.) De eerste
minister heeft vandaag in het lagerhuis mee
gedeeld, dat hij in de volgende zitting een
wetsvoorstel zal indienen om het kiesrecht te
veileenen aan vrouwen van 21-jarigen leeftijd
en ouder en haar op gelijken voet als de man
nelijke kiezers te behandelen.
Op de vraag, of de regeering van plan ls
deze wet tijdig genoeg tot stand te brengen,
opdat de nieuwe kiezeressen op de kiezerslijs
ten voor den zomer van 1928 ingeschreven
kunnen worden, antwoordde Baldwin, dat deze
vraag moeilijk te beantwoorden is. Indien de
duur van het parlement normaal zal zijn, n.l.
tot de helft van 1929, zal er geen moeilijkheid
bestaan om de nieuwe kiezeressen in staat te
stellen haar stem uit te brengen. Het eenige ge
val, waarin de kiezeressen niet in staat zullen
zijn haar stem uit te brengen, zal zijn als door
een onverwachte gebeurtenis een einde wordt
acht de Italinansche regeering 't gewenscht
mede te deelen, dat cr nog geen contact plaats
gehad heeft tusschen den Zuid-Slovischen ge
zant te Rome en den minister van buitenland-
schc zaken Mussolini, dat cr nog geen datum
voor een eventueel onderhoud is bepaald en
dat er in geen geval sprake is van het aan-
knoopen van onderhandelingen over een ver
drag in den geest van dat van Tirana, hetwelk
Zuid-Slavie niet aangaat, maar dat het enkel
gaat om gewone, eenvoudige besprekingen,
teneinde de betrekkingen tusschen beide lun-
den op tc helderen.
BRITSCH-INDIE.
IN HET GEDRANG GEDOOD.
Uit Hardwar (Vereenigdo Provincies) wordt
gemeld, dat tijdens het groote reinigingsfeest
der Hindoes de menigte met zooveel haast op
drong om bij de heilige wateren van den Gan
ges te komen, dat 21 vrouwen en 15 mannen in
de menigte werden gedood.
CHINA.
DE VERWARRING IN CHINA.
De Britsche strijdkrachten in
China.
Londen, 1 3 A p r i 1. (H. N.) De Engelsche
kruiser Carlisle is naar Weihoiwei vertrokken
naar aanleiding van een rapport van den con
sul aldaar, dat onlusten van de zijde van het
gepeupel worden verwacht.
In antwoord op een vraag in het lageihuis
deelde Chamberlain mede, dat de Engelsche
strijdkrachten, die thans in China zijn, bestaan
uit 16 bataljons infanterie met de noodigt
hulptroepen. Bovendien zijn nog 4 bataljons
onderweg. Het marinepersoneel met inbegrip
1 van een bataljon der koninklijke marine, be
draagt ongeveer 14.000 man. Onder dit cijfer
zijn de manschappen van de luchtstrijdkrachten
I begrepen.
Een schietpartij in Tsjapei.
Verdere aanvallen op de com
munisten. Algemeene sta
king tc Sjanghai.
Uit Sjanghai wordt d.d. 13 April bericht
Een afdeeling posters van den tlgemeenen
vakvereenigingsbond is vanochtend door de
voorstad Tsjapei getrokken. Toen zij voorbij
hot hoofdkwartier, van de troepen van Tsjang-
Kai-Sjek kwamen, trachtten de posters dit aan
te vallen uit verbittering wegens de huiszoe
kingen, die gisteren bij de commu.-.isten heb
ben plaats gehad. De troepen schoten echter
en dreven de posters terug, van wie een 20-
tal werden gedood.
Generaal Pei-Tsjocng-Tsi, dc bevelhebber
van de oostelijke divisie van het nationalisti
sche leger, heeft een officicclo proclamatie
uitgevaardigd, waarbij de olgcmecne vakver
eenigingsbond wordt ontbonden.
De troepen van generaal Tsjung-Kai-Sjek
hebben heden de aanvallen op dc roodc vak-
vereonigingen voortgezet. Er is geducht ge
vochten in de Chineescho buitenwijken van
Sjanghai, waarbij, naar verluidt, 100 rooden
zijn gedood cn 250 gewond.
De algemeene stoking, bij wijze van protest
uitgeschreven door den algemeenen vakver
eenigingsbond, heeft tot resultaat gchod, dot
er tusschen de 75,000 cn 100,000 arbeiders
staken, moor men acht dc staking algemeen
een mislukking
Dc invol in dc Russische ge
bouwen tc Peking. Dc be-
studccring der gevonden do
cumenten.
Londen, 13 April. (H. N.) In een be
richt uit Peking wordt gezegd, dot dc Chinee-
sche politieautoriteiten verklaard hebben, dat
het bcstudecrcn der documenten, die bij dc
jpngste huiszoekingen in, beslag zijn genomen
een oontal dagen zo) duren. Dit is gedeelte
lijk een gevolg van het groote oontnl in be
slag genomen papieren, doch in hoofdzaak een
gevolg van een poging der sovjetombtcnaren,
om de documenten te verbranden, tot welk
doel zij de pepieren in petroleum hadden ge
drenkt, met het gevolg, dat zij nauwelijks
meer lecsboar zijn.
Rusland beweert, dot het geen
troepen naar het Oosten zendt.
Het corrcspondcntieburcau der sovjetunie is
gemachtigd tc verklaren, dat alle geruchten in
dc buitenlondsche bladen omtrent het zenden
van troepen naar het Oosten onwaar zijn.
De Chinoeschc zaakgelastigde
verloot Moskou.
Naar verluidt, zal de Chineesche zaakge
lastigde heden Moskou verloten en zich bege
ven naar Estland.
VEREENIGDE STATEN.
EEN TORNADO IN TEXAS.
Vele slachtoffers.
Ncw-York, 13 April. (V. D.) In Texas
heeft een hevige tornado gewoed. Dc stoim
kwam uit het Zuiden en richtte op zijn weg
overal groote schode aan. Het dorp Rocksprings
is totaal verwoest. Tot nu toe worden onge
veer twee honderd dooden cn een groot aantal
gewonden gemeld. Dc moterieele schade is zeet
groot. Hulpexpedities van het Roodc Kruis zijn
naar het verwoeste gebied gezonden. Het ber
gen der dooden en gewonden goat met groote
moeilijkheden gepaard, daar zij onder dc ruï
nen liggen.
(Verschillende andere berichten spreken van
126 slachtoffers).
BRAND IN EEN WOLKENKRABBER.
N o w-y o r k, 13 April. (V. D.) Gister
avond is brand uitgebroken in den wolken
krabber Netherlands, waarin een hotel geves
tigd is. De brand schijnt te zijn uitgebroken
op dc 25ste verdieping. Het vuur wordt van
de omliggende gebouwen uit bestreden, doch
tot hedenmorgen kon de brandweer den brand
niet blusschcn. De omliggende straten moes
ten worden ontruimd, evenals de aangrenzen
de huizen en hotels.
Een nader telegram uit New-York van heden
morgen meldt, dat de brandweer in den vroe
gen ochtend er in slaagde van een tegenover
het hotel in aanbouw zijnden wolkenkrabber
de 28e verdieping van het brandende hotel te
bereiken. Groote mossa's water werden van
hier af op het vuur geworpen. Het gevaar
voor uitbreiding kon als geweken worden be
schouwd.
De oorzaak van den brand is onbekend. De
moterieele schade is zeer belangrijk, doch kon
nog niet worden vastgesteld.
MIDDEN-AMERIKA.
DE OPSTANDIGE BEWEGING.
Een succes der conservatieven.
De Nicoroguoansche legatie tc Washington
maakt bekend, dot de conservatieve troepen
von Diaz heel den munitievoorroed van het
liberale leger heeft buit gemaakt cn dat ge-
ncraol Moupada naar de bergen is gevlucht.
eenige jaren had hij een fobclochtigen rijkdom
verworven, die echter weder even snel ver
dween, ols hij bijeen was gegaard. Hij was
zelfs niet meer bij do nog steeds bestaande
Kukirolfabricken geïnteresseerd.
Echter laat hij een herinnering na. die waar
schijnlijk van blijvender oord zal zijn don het
succes der door hem vervaordigdo middelen.
Hij was namelijk dcgcen, die con eersten stoot
gaf tot dc instelling aan de universiteit te Hei
delberg van een leerstoel voor het maken van
reclame.
MOTORLOGGER VERGAAN.
Hamburg, II April (VD). De motorlogger
Bertho Brcede uit Kopenhagen, op weg naai
Stettin met ccn loding ijzer aan boord, is ten
gevolge van den storm ter hoogte van Ar-
kono gezonken. Twee leden der bemanning ver
dronken dc kapitein werd zwoor gewond, doch
door een possecrcnd schip opgepikt.
SCHEEPSRAMP AAN DE KUST VAN
NIÉUW-SCHOTLAND.
Uit Halifax, (Nieuw Schotland) wordt ge
meld
Van het visschcrsvoortuig Commonwealth,
dot op 8 April j.l. door brond werd vernield,
zijn negen legden der bemanning gered. Er ont
breken nog twaalf. Men vreest, dot zij veron
gelukt zijn.
SNEEUWVAL IN TIROL.
Salzburg, II April. (V D.) Uit Lungau
wordt melding gemaakt van grooten sneeuw
val in het dal ligt dc vcrsche sneeuw 30 c.M.
hoog. Het telegraaf- en telefoonverkeer onder
vindt groote stagnatie, terwijl ook het trein
verkeer gedeeltelijk is verbroken. Ook uit het
dol van dc Bovcn-Salzbach komen berichten,
omtrent sneeuwval.
VERSPREIDE BERICHTEN.
J)R. PIJNLOOS" OVERLEDEN.
In gebrekkige omstandigheden.
Uit Berlijn wordt d.d. 9 April aan de Tel.
gemeld
De luidruchtige fabrikant van JKukiroT, die
in Duitschland onder den naam van „Dr. Un-
blutig" en in Nederland onder dien van „Dr.
Pijnloos" zekere vermaardheid verwierf, is he
den te Breslau, waar hij een kamer had ge
huurd, doodarm overleden.
Zijn burgerlijke naam was Paul Wasziewiz,
al noemde hij zich meestal Kurt Chrisp. Voor
WINKELSLUITING.
Voorontwerpen winkelsluitingswet
en werktijdenbesluit voor winkels.
Dc minister van arbeid, handel en nijver
heid heeft het advies van den Hoogen Raad
van Arbeid gevroogd omtrent voorontwerpen
van ccn winkelsluitingswet en een werktijden
besluit voor winkels.
Omtrent deze voorontwerpen znl ccn com
missie uit den Hoogen Raad van Arbeid prae-
ndvics uitbrengen.
Werktijdenbesluit voor winkels.
Aan dc bepalingen van het voorontwerp-
werktijdenbesluit voor winkels is het volgende
ontleend:
Eerst wordt geregeld do Zondagsrust, do
wckelijkschc rusttijd cn de vrije middag, met
de noodzakelijke uitzonderingen o.m. voor Is-
raëlietisch personeel Vervolgens de arbeids
duur, de grenzen van den arbeidsdag cn dc
nachtrust; don dc schofttijden cn het over
werk. Dc invloed, die ten aanzien von dio
overwerkvergunningen ooi» vokverccnigingen
von arbeiders wordt toegekend, is mede ge
regeld.
Voorts worden bijzondere regelingen gege
ven voor barbiers- en kappersonderncmingen,
met bijzondere bepalingen voor tooneelkop-
pers; ook de rcinigings- en bewakingsdiensten
zijn opgenomen.
Dc vrije Zondag wordt in art. I als regel ge
steld. Op dezen regel zijn echter uitzonderin
gen toegestaan, cn zulks in verbond met de
bepalingen der ontworpen Winkelsluitingswet.
Zoo laat het ontwerp arbeid op Zondag toe in
inrichtingen, waar uitsluitend of in hoofdzaak
spijzen of dronken voor verbruik tér plootse
worden verkocht, terwijl voorts bepaald wordt,
dat in melkwinkcls tot 1214 uur des namid-
dags gewerkt mag worden voor den verkoop
van melk. Er wordt vrijheid gegeven, om in
een jaar, woorin 5 December op Zondag valt,
de winkels open te houden. Voor bloemenwin
kels is bovendien voor den Nieuwjaarsdag cn
voor de Kerstdagen een uitzondering noodig,
omdat op die feestdagen een buitengewono
vraag naar bloemen hcerscht. De spoorweg
boekhandel heeft ook op Zondagmorgen in de
behoefte aan ochtendbladen tc voorzien.
Art. 4 regelt het toekennen van een wekelijk-
schen rustdag aan personen, die tot een kerk
genootschap behooren. Het heeft oorspronke
lijk in dc bedoeling gelegen het aantal arbeids
uren per dag en per week afhankelijk tc stel
len van den aord van den arbeid, welke in een
winkel wordt verricht, zoodat voor insponnen-
den arbeid een kortere werkduur zou worden
voorgeschreven dan voor minder inspannen-
den. Deze onderscheiding is echter in de prac-
tijk moeilijk doorvoerbaar. Het winkelbedrijf
immers vertoont niet een aantal scherp von
elkaar te onderscheiden typen, moor een groot
aantal overgangsvormen cn combinaties. Deze
maken het trekken van een scheidingslijn tus
schen winkels, waar de arbeid meer en minder
inspannend is, uiterst moeilijk, jo onuitvoer
baar. Bovendien houde men in het oog, dot een
zelfde type winkel in verschillende gemeenten
en zelfs binnen éénzelfde gemeente zeer uit
eenloopend beklant kan zijn en dot ten slotte
dc inspanning van den arbeid niet alleen wordt
bepaald door het aantal klanten, dat door
een bediende geholpen wordt, maar ook door
den nevenarbeid, welke aan dezen bediend©
wordt opgedragen. Daarom is van deze wijze
van onderscheiding afgezien.
Op nog een ander punt is van den oorspron-
kelijken opzet afgeweken. Was aanvankelijk ni
verschil m arbeidsduur gemaakt naor gelang
van de sekse en den leeftijd der betrokken ar
beiders, thans is het standpunt ingenomen, dat
een dergelijke regeling tot te veel bezwaren
aanleiding zou geven. De normale arbeidsduur
is daarom voor allen gesteld op ten hoogste 9
uren per dag en 50 uren per week.
Voor arbeiders van 18 jaar én ouder ls als
regel het einde van den arbeid op 8)4 uur ge
steld; dit is een half uur later dan het slui-
