BINNENLAND.
TWEEDE BLAD.
KOLONIËN.
Colbert-Costumes.
25e Jaargang No. 265^|\/| RSFOORTSCH DAGBLAD „DE ËEMLANDER" 10 Mei 1927
Dc burgemeester van Alkmaar noodigde de Raadsleden met eenigo persvertegenwoordigers na afloop
der jongste zitting uit tot een autotochtje naar Ber gen aan Zee. De raadsleden gekiekt op het Berger-
stand, genietend van het schoone len teweer, ...wars van alle politiek gedoel
Drielingen schijnen „in dc lucht" tc zitten tegenwoordig! Tenminste, cr wordt uit verschillende landen
melding van gemaakt Hier is echter een vrij merkwaardig staaltje op hot gebied der geboorto: in En
geland kreeg deze gelukkige moedor eerst een stralende bahy en twee dagen Jator nog twee. He$
yiertal afgebeeld,
De oudste Inwoonster van Driebergen
Maria Numan, Wed. A- Gaasbeek die
jil. Vrijdag 94 jaar is geworden, 't Moe
dertje kan nog best mee, ze leest"nog
zonder bril en geniet een goede
gezondheid.
UIT CHINA.
Links: d© overwinnende Kantonnezen, (de „roode" Chineezcn) op marsch naar Sjanghai. Een hartverheffenden indruk maakt
de bende niet Daarnaast: op de grens van bet Settlement en Chapel. Een gedrang cn ©en chaos zooals er dagelijks te zien zijn!
De toren van do Onze Lieve Vrouwe
Kerk, bijgenaamd „Lange Jan" aan het
O. L. Vrouwekerkhof alhier, die al lan
gen tijd in restaura tic is. liet bovenge
deelte is klaar.
Oost-Indik
bijzetting generaal van heutsz.
Bij gouvernementsbesluit is bepaald, dat de
onderofficieren en minderen van het Indische
leger, die naar Nederland zullen worden opge
zonden ter gelegenheid van do bijzetting van
het stoffelijk overschot van wijlen generaal Van
Heutsz, een tegemoetkoming zullen krijgen
van respectievelijk 200 en 50 gulden voor uit-
rustingskosten.
Verder krijgen zij in Nederland daggelden
en aan boord tafelgelden boven alle activi
teitsinkomsten, terwijl aan hen een volledige
grijsgroene maréchaussee-uitrusting in half wol
en een volledig stel wapens in bruikleen wordt
afgestaan.
In dit tenue zal dus de stoet worden gevolgd.
zelfontbranding van bommen.
Padang, 9 Mei (Aneta). Zaterdagavond
zijn hier elf bommen aangehaald, die op het
kantoor van den Djaksa ontploften en plaatse
lijke schade aanrichten. Zelfontbranding van de
bommen wordt onwaarschijnlijk geacht.
een chinees che optocht
ontbonden.
Batavia, 9 Mei (Aneta). Naar het Soer.
Handelsblad uit Balikpapan verneemt, heeft de
politie aldaar op 1 Mei een Chineesche optocht
ontbonden en den leider, die uit Kanton at-
komstig was, gearresteerd. De menigte eischte
dat hij losgelaten zou worden, maar ging ten
slotte uiteen, zonder dat zich incidenten had
den» voorgedaan.
EEN advocaat vervolgd wegens
omkoöping en meineed.
Soerabaja, 9 Mei (Aneta). Rechtsingang
is verleend tegen Mr. K. Hugenholtz, advocaat
alhier, wegens omkooping en bedreiging van
een inlandsch bestuursambtenaar, van wien hij
de noodige verklaringen van getuigen inzake
beschuldigen van meineed wilde verkrijgen.
EEN ontrouw bewindvoerder.
Batavia, 9 Mei (Aneta). Het Militair ge
rechtshof bevestigde het vonnis van den krijgs
raad waarbij de 2de luitenant der Administra
tie j. Liebregs, veroordeeld was tot 2 jaar ct\
zps maanden gevangenisstraf, wegens ontrouw
en falsiteit in het bewind van penningen met
vervallenverklaring uit den militairen stand.
UIT DE STAATSCOURANT.
benoemd tot ridder in de Oranje-Nassau-
orde J. Hardtmann, consul der Nederlanden
te Cleef, G. Botje, gezagvoerder bij de stoom
vaartmaatschappij, Nederland
verleend den titulairen rang van hoofdoffi
cier bij den marine-stoomvaartdienst 2de kl.
aon den gep. officier van den marine-stoom
vaartdienst 1ste kl. H. Steensma
toegekend de bronzen eerc-medaillo in de
Oranje-Nossau-orde aan C. Spaargaren,
bloemist-knecht te Lisseaan J. F. Heync-
mans, metaaldraaier te Prinsenhage
de zilveren idem aan G. J. Smit te Wor-
merveer
de bronzen idem aan E. J. Kedde, molen-
maker-monteur tc Deventerin brons aan P.
A. A. Beum te Draaibrug (gem. Aardenburg)
conducteur; B. Jansen te Sluis, ploegbaas en
H. Vrielynck te Aardenburg, wegarbeider, al
len bij de Stoomtrammaatschappij Breskens
Maldechem.
benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje
NassauG. J. Govoars, met den rang van
Kolonel, verbonden aan het Internationaal
Hoofdkwartier van het Leger des Heils te
Londen «en mevrouw C. Oliphant—Schoch,
oud-commandante van het Leger des Heils,
thans wonende te Ligure (Italië)
aan Zuster Romona, wonende in het Prins
gesticht, in de wereld gebeeten P P. Evers,
verlof verleend tot het aannemen der haar ge
schonken onderscheiding ven Ridder der Orde
von Leopold II van België.
HET KONINKLIJK BEZOEK AAN
AMSTERDAM.
Het programma.
Het programma van het a.s. koninklijke be
zoek aan de hoofdstad is als volgt samen
gesteld
Dinsdag 17 Mei aankomst 3 u. 58 min. aan
het Centraol-statioh; daarop audiëntie, 's av.
half acht maaltijd, waaraan zijn genoodigd Ge
deputeerde Staten van Noord-Holland en dc
leden van den gemeenteraad.
Woensdag 18 Mei 's morgens audiëntie half
3 zanghulde van kinderen op den Dam, rijtoer
van 3.304.15; half acht maaltijd, waaraan
enkele autoriteiten zullen deelnemen.
Donderdag 19 Mei 's morgens eerst audiën
tie; van 11.30—12.15 rijtoer; 2.15 wederom
uitrijden door de Kalverstroat; bezoek aan Ar
ris; 4 uur terug ten paleize; 9 uur avondfeest.
Vrijdag 20 Mei 2 uur 15 autorit naar de
Kromhout-motgrenfabriekdemonstratie met
een reddingboot; zanghulde in het Volewijks-
park rit naar Durgerdam, Ransdorp enz., 5
uur terug aan het Paleis.
Zaterdag 21 Mei 1.30 rijtoer, bezoek aan
de gereformeerde ziekenverpleging in de Ter
Haarstroat2.15 rijtoer door Plan West en
de Indische buurt; 4 uur terug ten paleize
8 uur naar den schouwburg.
Zondag 22 Mei 's morgens kerkbezoek; 2
uur rijtoer met bezoek aan den Hortus Bota-
nicus; zangdemonstrarie op het Jonas Daniël
RECLAMES.
Van T—4 regels 4.05, elke regel meer 1
KLEERMAKERIJ.
Fa. E. L. J. LAMMERTS
Amersfoort "w?."' Groningen
Utrechtsche weg 36 Tel. 587
Meyerplein vóór de Synagoge; 4.15 terug ten
paleize.
Maandag 23 Mei 9.30 vertrek van het pa
lcis naar het Centraal Station, vanwaar tc 9.45
de koninklijke sneltrein vertrokt.
Intocht en vertrek zuilen geschieden onder
militair escorte,
HOFBERICHT.
H. M. de Koningin-Moeder zal niet 17
Mei, zoools ten onrechte in de pers is vermeld,
doch Donderdag 19 dezer haar zomerverblijf
ten paleize Soestdijk vestigen.
prins hendrik te volendam.
Zaterdagavond arriveerde te Volendam Z.
K. H. Prins Hendrik om deel te nemen aan
het diner van de Kon. Ned. Roei- en Zeiï-
vei eeniging. Tevoren bracht de Prins een be
zoek aan den kunstschilder G. Hering, met
»wien hij vervolgens de nieuwe kunstzaal van
den heer J. Simons bezocht, waar dc werken
van den heer Hering tentoongesteld zijn.
prrns hendrik.
Z. K. H. de Prins heeft het Beschermheer
schap aanvaard van het Eerecomité dat is
gevormd ter gelegenheid van de in den zomer
van 1928 tc Arnhem te houden tentoonstelling
op koloniaal gebied.
Zaterdag 14 dezer zal de Prins des na
middags te Haarlem de algemeene vergadering
bijwonen van de Hollandsche Maatschappij der
Wetenschappen, waarvrfn Z. K. H. Protector is.
minister lambooy naar eindhoven.
De Minister van Marine a.L de heer Lam-
booy is voornemens a.s. Zaterdag 14 dezer, ver
gezeld door zijn adjudant, luitenant ter zee
le kl. Vreede, een bezoek te brengen aan de
fabrieken en laboratoria von dc N.V. Philips
gloeilampenfabrieken te Eindhoven.
DE ECONOMISCHE CONFERENTIE.
Aanvulling der Ned. deskundigen.
Naar wij vernemen zijn nog aangewezen als
deskundigen ter internationale economische
conferentie de hecren L. Meijers, administra
teur, chef der afdeeling invoerrechten aan het
departement van financiën en A. Th. Lamping,
consul in algc-meenen dienst, werkzaam gesteld
aan het departement van buitenlandsche zaken,
welke bereids naar Genèvo vertrokken zijn.
DIPLOMATIE.
De nieuwe Poolschc gezant.
De nieuwbenoemde Poolscho gezant bij het
Nederlandsche Hof de heer Stanislas eKtrzynsci
heeft gisterochtend zijn opwachtingsbezock af
gelegd bij den Minister van Buitenlandsche
zaken, Jhr. Mr. Beclaerts van Blokland.
NA DE VERWERPING VAN HET
NEDERLANDSCH-BELGISCHE VERDRAG.
Een verklaring van oud-ml-
1 nistcr Colijn.
De Antwcrpsche Neptune publiceert, nnat
de correspondent tc Brussel der N. R. C
sohrijft, in haar nummer van Zondag een in
terview van een harer medewerkers met oud-
minister Colijn, dot in hoofdzaak een pleidooi
was voor den universeelen vrijhandel, doch
waarin ook enkele paragrafen gewijd zijn aan
de verwerping van het Nedcrlondsch-Belgische
verdrag. Dc heer Colijn zou zich o.m. uitgela
ten hebben als volgt
„Ge vraagt mij naar mijn oordeel over de
verwerping van het Nederlandsch-Bclgische
verdrag. Wat kon ik nog voor nuttigs toevoe
gen aan alles wot daarover reeds is gezegd?
Het is Rotterdam, dat de oppositie heeft
gevormd: de kwestie der Scheldereserves had
rondom de oppositie van Rotterdam al de an
dere opposities gegroepeerd, want zij was niet
sterk genoeg om het verdrag te kunnen doen
verwerpen.
Dezer dagen besprak men de mogelijkheid
van het verzoeken om de tusschenkomst van
Engeland en Frankrijk. Dit zou betreurenswaar
dig zijn. België en Nederland moeten dit pro
bleem onder elkaar oplossen. Onze beide lan
den hebben te zomen geleefd cn gewerkt en
zijn te zamen vooruit gegaan; het is dus lo
gisch, dot zij ook in het huidige geval elkan
der zoeken te verstaan.
Nederland moet tot België zeggen: Gij zij:
een souvcrcine staat geworden, en onze belan
gen evenals de uwe zijn zoo belangrijk als die
van Frankrijk of Groot-Brittonnië. En in een
zoo belangrijke kwestie moet men de tusschen
komst van een derde mogendheid niet wen-
schen.
Wilt ge mijn oordeel hebben over de moge
lijkheid van een internationalisatie van do
Schelde? Waartoe kan het dienen, nieuwe
moeilijkheden te scheppen? Het regime der
Schelde is goed opgevat en het mag niet ge
beuren, dat zij een oorlogsterrein worde. Men
mag niet uit het oog verliezen, dat wij, hetgeen
wij aan België toelot«nr ook aan de andere lan
den zouden moeten toestaan. Zou dit, meent
ge, een goede oplossing zijn? Ik voor mij denkt
het niet".
i
Een motie der Assemblee
Wallonnc.
De Assemblee Wallonne, Zondag te Brussel
vergaderd, heeft een motie aangenomen,
waarbij in verband met dc mislukking van de
Nedcrlondsch-Belgische onderhandelingen, dc
verwachting wordt uitgesproken, dot dc Bel
gische regeering met meer kracht dan ooit «,1c
herziening van de tractaten van 1839 zal na
streven, ten einde te geraken tot een accoo'd,
waarbij niet alleen de vrijheid van de Schelde,
maar ook de veiligheid van de Maas zal wor
den verzekerd. Dc verdwijning van het gevaar,
zoo wordt verder in dc motie gezegd, dat voor
België cn Frankrijk voortspruit uit het gat /an
Limburg, is absoluut noodig voor dc verdedi
ging van dc Belgische Noord- cn Oostgren
zen; dit in overeenstemming met do door dc
Fransche geallieerden van België getroffen
maatregelen.
tegen instelling van een dep. van
defensie.
Bezwaren uit Marinckringcn
De Marincvcreeniglng en Algemeene Ver*
eeniging van Murine-officicren, te Helder heb
ben in het gebouw der Morineclub te Huider
een olgemcene vergadering gehouden welke
was uitgeschreven ter bespreking van het onN
werp van het weder ingediende wetsontwerp
tot samenvoeging der departementen van Oor*
log en Marine. Inleider was de gepens. kapt.
ter zee jhr. Rcndorp. Voor deze vergadering
was grootc belangstelling.
Jhr. Rendorp achtte het thans door dc re*
gccringingcdiende wetsontwerp nade«ling voor
ons land. Hierbij had spr. in geen enkel op
zicht het oog op hetgeen wellicht het engere
belang der Marine zou kunnen zijn. De marine
heeft alleen recht van bestaan in zooverre haar
bestaan in 's lands belang moet worden geacht.
Zoodra zulks niet meer of niet in alle opzich
ten het geval is, zal zij, zeide spr., moeten
verdwijnen of gewijzigd worden, zoodanig, dat
zij in alle opzichten ingericht wordt op dc met
's lands belang meest overeenkomstige wijze.
Spr. besprak vervolgens uitvoerig do door
den minister ten gunste der samenvoeging aan*
gevoerde argumenten en kwam tot de conclu
sie, dot de bezwaren, welke aan den bestonnden
toestand, voor wat betreft de verantwoorde
lijkheid voor de verdediging van Ned.-Indië en
dc bijzondere verhouding tusschen den minis
ter van Marine en dc marine in Ned.-Indië,
aankleven, door de voorgestelde samenvoeging
op geen enkele wijze worden opgeheven. Dc
maatregelen, welke de minister ter zake noodig
acht, worden in de bij het wetsontwerp ge
voegde regeeringsstukken niet aangegeven. De
tegenstrijdigheid in dc opvolgende plannen van
dezen minister maken het twijfelachtig, aldus
spr., of zelfs thans het onderwerp voldoende
door hem is bestudeerd cn voidoende door
hem wordt bcheerscht.
De groote taak van het departement van
Marine ligt in dc behartiging van de belangen
der staatsmarine buiten het Rijk in Europa.
Aangezien de taak von een minister van De
fensie mede zou omvatten het beheer van het
geheele Nederlandsche leger, is het behoudens
uitzonderingsgevallen voor één man onmoge
lijk, die taak naar behooren te vervullen. Het
onvermijdelijk gevolg daarvan is, dat dc Ind;-
sche maritieme belangen onvoldoende' verzorgd
zouden worden.
Voorts wees spr. cr op, dat het z.i. moreele
plicht ware geweest, het advies van den Volks
raad omtrent dit wetsontwerp in to winnen.
Dc voordeden van het éénhoofdig bche -r zijn
z.i. alleen toepasselijk op een zeer onderge
schikt gedeelte van dc marinetaak en wegen
niet op tegen de nadeden. Meerdere waarborg
voor een rationecle verdceling van de voor
f5
