DE EEMLANDER"
iKOFFIEHULS»
EERSTE BLAD.
BUITENLAND.
/V\ORGEN VERZETTEN WIJ DE
OM ZOO LANG MOGELIJK VAN DEN
ZOMERDAG TE GENIETEN. OM ECHTER
ZOO LANG MOGELIJK VAN DEN GLANS
OP MEUBELEN EN VLOEREN TE GENIETEN
GEBRUIKT MEN
25e Jaargang No. 269
ABONNEMENTSPRIJS T5 m"ai'D voot Amerv
looit2.10, per maand/0,75,
Idem franco per post f J.per week (mei gratis
verzekering legen ongelukken) f 0.17* afzonderlijke
nummers f C.05.
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
DIRECTEUR-UITGEVER: ft VALKHOFF. „nheMSCHEto'IrTWAL 2A.
POSTREKENING N*. 47910. TEL. INT. 813.
Zaterdag 14 Mei 1927
PRIJS DER AOVERTENTlEN mei Inbegrip van eea
bewijsnummer, elke regel meer 0.25, dienstaanbie
dingen eD Licldadigheids-adve.tentiën voor de hellt
der prijs. Voor handel en bedrijf bestaan teer
voordecligc bepalingen vooe het adverteeren- Ecne
circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op
aanvraag toegezonden.
VOLKENBOND.
DE ECONOMISCHE WERELD-
CONFERENTIE.
De douanepolitick van Frankrijk
en Engeland.
G e n v e, 12 Mei. (V. D.) De bekende
medewerker van het Petit Journal, Marcel Ray,
die, zooals bekend, gedurende de officieele zit
tingen van den Volkenbondsraad officieus het
Fransche standpunt in de Geneefsche pers ver
tegenwoordigde, wijst er heden op, dat gedu
rende de laatste dagen er tusschen de Britsche
en de Fransche opvatting van de douane-poli
tiek een toenadering heeft plaats gehad, zoodot
de mogelijkheid bestaat, dat er een 'overeen
komst wordt bereikt. Daarentegen spreekt Mar
cel Ray zich met kracht uit tegen de opvatting
van den Britschen gedelegeerde Layton, die
alle handelsbesprekingen wil ter zijde stellen en
toont hij aan, dat het er de Fransche dclega
uitsluitend om is te doen dc uitwassen van de
protectic-politiek eenigszins uit dc wereld te
helpen.
Met nadruk wijst Marcel Ray op het feit,
dat slechts die besluiten van de economische
wereldconferentie wenschelijk zijn, waarbij
rekening is gehouden met de economische
structuur van de afzonderlijke landen.
DE ONTWAPENINGSCONFERENTIE.
Nadere bizondvrheden over lord
Cecil's verklaringen.
Londen, 12 Mei. (H. N.) Lord Robeit
Cecil heeft gisteren voor de volkenbondscom
missie van het Engelsche parlement gesproken
over de tot nu toe bereikte resultaten van dc
ontwapeningsconferentie. Hij verklaarde, dat het
volgens dc algemeene opvatting nog te vroeg
is om den afzonderlijken staten nauwkeurig de
sterkte hunner legers of het aantal hunner
oorlogsschepen te willen voorschrijven. Toch
acht men het mogelijk bepaalde beginselen vast
te stellen, volgens welke de vermindering der
legers zal kunnen tot stand komen. Met dit
doel heeft de Engelsche regeering aan de com
missie voor de ontwapening van den Volken
bond een voorstel voorgelegd, dat zich tot het
beginsel van de ontwapening beperkt. Ook de
Fransche regeering heeft een overeenkomstig
ontwerp ingediend,
DUITSCHLAND.
HET WONINGTEKORT.
Berlijn, 13 Mei. (V. D.) Tot het vast
stellen van de woningbehoefte in Duitschlnnd
zal a.s. Maandag in alle gemeenten een alge
meene woningtelling worden gehouden. Men
schat dat in geheel Duitschland 8 a 000.000
woningen noodig zullen zijn, waarvan alleen in
Berlijn 136.000.
VECHTPARTIJ IN DEN RIJKSDAG.
Communisten gaan elkaar (c lijf.
Gisteren ontstond in de wandelgangen van
den rijkskdag een woordenwisseling tusschen
leden van den rechter- en linkervleugel der
communistische fractie, die uitliep op eon
handgemeen. Andere afgevaardigden en rijks-
dagpeisoncel moesten aan de kloppartij een
eind maken
DE VERHOOGING DER POSTTARIEVEN.
B e r 1 ij n, 13 Mei. (H. N.) Het rijkspost-
ministerie heeft een mededeeling in het licht
gegeven, waarin uitvoerig de overwegingen
worden uiteengezet, die tot een verhooging van
de tarieven bij de post hebben geleid. In deze
mededeeling wordt gezegd, dat dc financieele
toestand van de posterijen niet zoo gunstig Is
els dikwijls wordt aangenomen. Het jaar 1924
was zeer goed, doch in 1925 zijn de
ontvangsten onder dc uitgaven gebleven.
Ook de raming voor 1926 kon slechts
in evenwicht worden gebracht door de
rekening te bezwaren met een lee
ning van 150.000 000 Mk. Dc ontvangsten
bleven dat jaar 113.000.000 onder dc raming,
zoodat talrijke verbeteringen in het bedrijf
moesten worden uitgesteld. De voor 1927 ge
raamde ontvangsten zullen de uitgaven, naar
verwacht wordt, niet dekken. Aanvankelijk was
het plan een leening van 300.000.000 op te
nemen, ten einde gedurende het jaar 1927
geen tariefverhooging toe te passen. De tarief-
verhooging is echter noodig gebleken, te meer
daar uit alle kringen van het economische leven
op verbetering van het bedrijf wordt aange
drongen. De hoogere ontvangsten worden op
240.000.000 geraamd, waartegenover staat,
dat een deficit van 300.000.000 moet worden
gedekt.
BELGIE.
DE AMNESTIE-KWESTIE IN DE KAMER.
Een motie-Herman Vos
verworpen.
Men meldt uit Brussel aan de N. R. C.:
Herman Vos, het Vlaamsch-nationale Kamer
lid voor Antwerpen, heeft Donderdag in de Ka
mer een motie ingediend, waarbij voorgesteld
werd de twee amnestie-voorstellen, dat van de
Vlaamsch-nationalisten en dat van Van Cau-
welaert c.s., zoowel in de centrale afdeeling ais
in de Kamer zelf gezamenlijk in behandeling te
nemen en te bespreken. Deze motie werd ech
ter bij opstaan en zitten verworpen. De meeste
socialisten, ook de Wanlsche, en de Vlaamsche
nationalisten stemden voor. De katholieken en
de liberalen stemden tegen. Enkele socialisten
.onthielden ziek
Wegens afwezigheid van verscheidene leden
moest dc bijeenkomst van de centrale afdeeling
tot de volgende weck Woensdag worden ver
daagd. Hijmans, de minister van justitie, zal dan
ook in deze afdeeling namens de regeering een
verklaring afleggen.
ENGELAND.
DE INVAL IN DE RUSSISCHE
GEBOUWEN.
Nadere bizonderheden.
Londen, 13 Mei. (H. N. Draadloos.) De
bureaux van de Arcos Ltdonder welken
naam de Al-Russische coöperatieve vereeni-
ging te Londen bekend is, zijn, zooals men
weet, gisteren door een groote politiemacht
doorzocht. Er is terstond een begin gemaakt
met het onderzoek van de in beslag genomen
papieren, welk onderzoek gisteravond nog niet
was afgeloopen en vanmorgen hervat is Er
zullen nog wel enkele dagen vcrloopen, voor
dat alle papieren, waarvan er vele in het Rus
sisch luiden, nauwkeurig onderzocht zijn. Het
bevel tot het doen van een huiszoeking was
op de gewone wijze door de Londensche ma
gistraat uitgevaardigd op verzoek van de po
litie, die te voren overleg had gepleegd met
den minister van binnenlandsche zaken, die
verantwoordelijk is voor het handhaven van
de orde in het binnenland. De Arcos is een
naamlooze vennootschap met Russisch kapi
taal en was de eerste handelsorganisatie, die
na de hervatting van de handelsbetrekkingen
tusschen Engeland en sovjet-Rusland is ge
sticht. Zij werd opgericht voor het koopen en
verkoopen, den in- en uitvoer van goederen
van allerlei soort en de staf van het personeel
bestond uit ruim 1000 personen. De Russi
sche handelsdelegatie, welker leiding persoon
lijk de diplomatieke immuniteit geniet, is i:
het zelfde gebouw ondergebracht. Volgens de
Times zijn bij de huiszoeking ook tal
propagandafilms gevonden Vanmorgen heeft
Arthur Henderson in het Lagerhuis den minis
ter van binnenlandsche zaken gevraagd, of de
inval op zijn last heeft plaats gehad en, zoo
ja, of aan het Huis volledige inlichtingen om
trent de redenen voor dit optreden zullen wor
den verschaft.
Vragen in 't Lagerhuis.
Londen, 13 Mei. (V. D.) In het Lager
huis heeft, zooals men weet, Arthur Henderson
hedenmorgen den minister van binnenlandsche
zaken gevraagd, of de inval in de Arcos met
zijn toestemming is geschied en indien dit
het geval is, of het Lagerhuis dan volledige
lichtingen kan krijgen omtrent dc redenen voot
dit optreden Sir William Joynson Hicks ant
woordde:
Woensdagavond heeft het hoofd van de po
litie mij inlichtingen verstrekt, waarop ik mach
tiging verleende een onderzoek in te stellen in
de gebouwen van de Arcos. Gistermiddag is de
politie het gebouw binnengegaan en het onder
zoek is thans in gong. Ik ben niet in staat en
zal niet binnen een paar dagen in stoot zijn
eenige verdere inlichting tc geven.
Op een verdere vraag zeide de minister van
binnenlandsche zaken, dat hij zoo spoedig mo
gelijk alle mogelijke inlichtingen zal geven
hij stelde voor, dat de vraag Maandag zou
worden herhaald.
Luitenant Kcnworthy vroeg, of ook de vei-
blijven van de handelsdelegatie waren onder
zocht. De minister van binnenlandsche zaken
antwoordde hierop, dat hij gisteravond sir
Wyndham Childs, het hoofd van de speciale
afdeeling van Scotland Yard, aan wien het on
derzoek was opgedragen en die hedenmorgen
in het Arcosgebouw was, heeft gesproken, doch
spreker kon niet mededeelen in welk gedeelte
van het gebouw de handelsdelegatie is onder
gebracht.
Op de vraag of Iwt kabinet of het ministerie
van buitenlandsche zaken waren geraadpleegd,
zeide hij, dat het een politiezaak was, waarvoor
de verantwoordelijkheid rust op dcri minister
van binnenlandsche zaken.
Een andere vraag, die gesteld werd, was, of
eenige honderden geëmployeerden van de
Arcos Engelschen waren en of het Lagerhuis
in kennis kon worden gesteld van de bewoor
dingen van de volmacht.
Joynson Hicks ontkende, dat dit een buiten
gewoon geval was en voegde eraan toe, dat,
wonneer een volmacht voor een onderzoek in
een particulier gebouw wordt gegeven, de
kwestie van de nationaliteit niet terzake is.
Hij kon niet mededeelen, of deze personen aan
een onderzoek werden onderworpen en of hun
persoonlijke documenten waren geopend en
hij weigerde zijn mecning te kennen te geven,
of dc volmacht een dergelijk onderzoek toeliet.
Dc volmacht was niet door hem, doch door
den magistraat afgegeven.
In antwoord op een andere vraag zeide hij,
dat er niets bekend was van het feit, dat ten
gevolge van den inval eenige geëmployeerden
hun loon niet hebben ontvangen, doch hij zou
een onderzoek instellen en indien schikkingen
ten gunste dezer geëmployeerden zouden kun
nen worden getroffen, dan zou dit geschieden.
Het werk in het gebouw gaat
zijn gang.
Naar allen schijn werd er gisteren in dc kan
toren van de Russische handelsdelegatie ge
werkt als naar gewoonte, maar slechts die of-
deelingen van de Arcos Ltd, waar de huiszoe
king voltooid is, waren weer geopend. Een be
ambte van de maatschappij deelde gisteren
mee, dat in de meeste afdeelingen de zaken op
de gewone wijze haar gang gingen. Voor het
gebouw verzamelden ook gisteren zich veel
kijkers In den loop van den ochtend werd het
gebouw bezocht door den chef van de City-
politie en door een hooggeplaatst ambtenaar
van Scotland Yard.
Geheime brandkasten ontdekt.
Uit Londen wordt d.d. 13 Mei aan het Hbl.
gemeld:
In de gewelven van het sovjethuis, het hoofd
kwartier van de Arcos en van de sovjet-Rus-
RECLAMES
Van 1—4 regels 4.05, elke regel meer 1.
Overal verkrijgbaar.
Importeurs: N.V. Handel Maatschappij RECKITTS, Rotterdam.
DRINKfr
■HHS
Verhoogt Uw werkkracht en
energie 25 besparing, spaart
Uw beurs! A'dam Tel. 44346
A'foort Tel. 1200.
sischc handelsdelegatie vond de politie vijf
kolossale brandkluizcn en achter dc paneelcn
in den muur van de tweede verdieping ont
dekte ze heden drie geheime brandkasten. Van
drie der kluizen zijn de sleutels aan de politie
overhandigd en een aantal ambtenaren zijn be
zig de daarin gevonden papieren te onder
zoeken.
De sovjet-handelsdelegatie weigerde de sleu
tels der beide andere kluizen aan de politic af
te geven, daar deze niet aan dc Arcos behoor
den en onder de diplomatieke immuniteit val
len. De sleutels van de verborgen brandkasten
werden om dezelfde reden geweigerd. Veronder
steld wordt, dat dc papieren, welke door de
politie gezocht worden, in deze brandkasten
worden bewaard. Het onderzoeken van de ge
vonden papieren zal waarschijnlijk niet voor
a.s. Dinsdag afgeloopen zijn.
Nader wordt bericht, dat de politic een me-
chanischcn breker van gewapend beton als
mede hefboomen, houweelen en een acetyleen-
steekvlam heeft laten komen om de vijf brand
kasten in de lokalen van dc Arcos te openen,
daar de Russen hebben geweigerd dc sleutels
af te geven.
Dc bewering, dat de door de politie gevon
den geweren niets zijn dan museumstukken,
ouderwetsche wapenen, die Krassin ten ge
schenke waren gegeven, wordt tegengesproken.
De Evening News zegt, dat het moderne Mau
sers waren, waarvoor geen politievcrgunning
was verleend.
Het Russische protest.
De Russische zaakgelastigde Rosengolz heeft
gisteren een half uur lang gesproken met sir
Austen Chamberlain en heeft een in ernstige
bewoordingen opgesteld protest overhandigd,
waarin gezegd wordt, dat deze inval indruischt
tegen dc handelsovereenkomst van 1921. In de
Russische nota wordt beweerd, dat een beamb
te der handelsdelegatie, die weigerde den sleu
tel of te geven van de brandkast, welke per
soonlijke papieren, cijfercodes enz., tocbehoo-
rend aan den handelsagent, bevatten, door de
politic kwalijk werd behandeld en dat de
briefwisseling van den agent werd meegeno
men.
In de nota wordt verder opgemaakt, dat de
elementairste waarborgen en regelen voor een
verweer werden geschonden. De huiszoeking
begon volgens de Russische lezing vóór het
toonen van een desbetreffede volmacht Alle
beambten, zoowel vrouwelijke als mannelijke,
werden gefouilleerd; de vrouwen door manne
lijke vertegenwoordigers der politic.
In afwachting van instructies zijner regeering
protesteert Rosengolz krachtig tegen de fla
grante schending van de verplichtingen der
Britsche regeering uit hoofde van de handels
overeenkomst nopens de diplomatieke immuni
teit van den officieelen handelsagent enz.
Het bestuuT van de Arcos heeft op het ge
bouw een aankondiging doen aanbrengen, dat
de maatschappij alle zaken heeft geschorst tot
de politie het gebouw zal hebben ontruimd.
Verdere vragen.
Ten antwoord aan een conservatief Lager
huislid gaf Henderson (arbeiders) toe, dat de
zaakgelastigde der sovjets gisteren naar het
Lagerhuis was gekomen om hem tc raadplegen,
maar hij zeide ook, dat de zaakgelastigde, alvo
rens naar het Lagerhuis te komen, al het moge
lijke had gedaan om in contact te komen
met den minister van buitenlandsche zaken.
Sir Alfred Knox (conservatief) stelde de
vraag, of het bezoek van den zaakgelastigde
der sovjets aan het Lagerhui^ tot het raad
plegen van het bestuur der socialistische partij
niet een ernstige inbreuk vormde op de diplo
matieke etiquette.
Sir William Davison (conservatief) vroeg, of
Hicks erover ingelicht was, dat in 1918 in het
Britsche gezantschap te St. Pctrsburg een inval
was gedaan en dat tot nog toe geen schade
loosstelling was betaald, ofschoon daarbij een
Britsch officier werd gedood. De minister liet
deze vraag onbeantwoord.
De indruk te Genève.
Het bericht omtrent de huiszoeking heeft
diepen indruk gemaakt in de kringen van de
economische conferentie. Herhaaldelijk werd in
de kringen der gedelegeerden betoogd, dat het
misbruik van de gstvrijheid door de Russen
aantoont, dat het doel van de sovjet regeering
weliswaar is met de vreemde mogendheden
handelsbetrekkingen te onderhouden, maar on
der dcnjdekmantel van handelsbetrekkingen het
drijven van de derde Internationale te bevor
deren en te steunen.
In kringen der Russische delegatie wordt tc
kennen gegeven, dat dit een Engelsche ma
noeuvre is om de in Genève plaats vindende be
sprekingen tusschen de Russische en de andere
delegaties, met name de Amerikaansche, aan
merkelijk te belemmeren, daar de Russische
delegatie door haar gematigde houding er in
geslaagd is het vertrouwen te verwerven en
toenadering te verkrijgen. Ossinski beweerde,
dat het moeilijk zou zijn welke belastende do
cumenten ook te vinden en zeide, dat de huis
zoeking verband houdt met de te Peking ge
vonden valschc documenten.
DE VAKVEREENIGINGSWET.
Slechts bestraffing van organi
sators van en aanhitsers tot
staking.
Het Lagerhuis heeft Vrijdagnacht tot over
drieën vergaderd en verdere vorderingen ge
maakt met de artikelsgewijze behandeling van
het wetsontwerp op de vekvereenigingen. Ar
tikel I is echter nog steeds in behandeling.
Sir Douglas Hogg, de attorney-general, gaf
toe, dot „algemeene stoking", die door dit ar
tikel onwettig wordt gemaakt, niet „univer-
seele staking" bcteekende, maar veeleer een
staking, die er op berekend was, de- regeering
re dwingen. Hij beloofde een bepaling, welke
personen, die louter stakers waren en niets an
ders, van een strafgeding zou vrijstellen. De
straffen zouden worden gereserveerd voor de
organisators van en aanhitsers tot staking.
POLEN.
GEWELDIGE STATIONSBRAND.
Warschau, 13 Mei. (H. N.) Vanmorgen
is er in de werkplaatsen van het Oosterstation
een groote brand uitgebroken, waardoor 3 hal
len met veel materiaal en 27 wagons, waar
onder de salonwagens van den staatspresident
en van maarschalk Pilsoedski, vernield zijn. De
schade wordt op 5.000.000 zloty geraamd Men
vermoedt, dat de brand aan kwaadwilligheid is
wijten, ten einde de sporen van de omvang
rijke verduisteringen, die onlangs ontdekt zijn,
te doen verdwijnen.
TSJECHO-SLOWAKIJE.
DE CONFERENTIE TE JOACH1MSTHAL
Een bericht uit Joachimsthal meldt, dat de
conferentie der Kleine Entente, die drie dagen
zal duren, gistermiddag hoor eerste zitting
heeft gehouden.
T© zelfder plaatse vergadert een persconfe
rentie van de Kleine Entente-staten en Polen.
HONGARIJE.
ONTGINNING DOOR IRRIGATIE.
Boedapest, 13 Mei (H.N.) Het minis
terie van landbouw heeft een grootsch irrigatie -
plan uitgewerkt, waardoor een gebied van
5000 vierkante K.M., dat tot nu toe onvrucht
baar was, voor ontginning geschikt zal worden
gemaakt. Op de bcgrooting zal voor dit doel
een bedrog van 10,000,000 pengoe worden
uitgetrokken.
ROEMENIE.
DE TROONOPVOLGING.
Nieuwe verwikkelingen.
Boedapest, 12 Mei. (V. D.) Volgens
een telegram uit Boekarest zijn in de Roe-
meenscho troonopvolgingskwestie nieuwe ver
wikkelingen ontstaan en wel tengevolge van
onderhandelingen, welke tusschen den minis
ter-president Avcrcscu en kroonprins Carol
sedert eenigen tijd gaande zijn. Hiot, een voor
aanstaande persoonlijkheid, houdt van Parijs
uit Averescu telegrafisch van de onderhande
lingen met Carol op de hoogte en thans zou
Averescu hebben besloten zich naar Parijs te
begeven en persoonlijk de besprekingen met
ex-kroonprins Carol voort te zetten. Als reden
voor zijn buitenlandsche reis wordt opgege
ven, dat Averescu naar Engeland moet in ver
band met een daar op te nemen Roemecnsche
lecning, doch het is genoegzaam bekend, dat
Averescu's persoonlijke tegenwoordigheid
daarbij geen volstrekt vereischte is; men hecht
hieraan dan ook geen geloof en algemeen is
men van meening, dat het hier slechts gaat
om een persoonlijk contact met Carol.
Daar Averescu verzuimd heeft Bratianu op
de hoogte te brengen met deze onderhandelin
gen, heeft het bc-ker.d worden van dc missie
van Hiot in liberale kringen een pijnlijken in
druk gemaakt.
Daar de bladen de verwikkelingen inzake de
troonopvolgingskwestie niet mogen bespre
ken, verwacht men, dat de liberale partij dc
onderhandelingen tusschen Ak'erescu en Carol
in een buitengewone zitting Mttn de Kamer tei
sprake zal brengen.
RUSLAND.
SINOFJEF TER VERANTWOORDING.
Het telcgraafagentschap van de sovjetunie
deelt medeNaar aanleiding van de rede van
Sinofjef in de partijvergadering bij het 15-
jarig jubileum van de Prawda, die een aan
klacht inhield tegen het centrale comité van
de communistische partij evenals tegen de
Prawda, heeft het centrale comité van de par
tij besloten Sinofjef ter verantwoording voor
dc partij tc roepen en de kwestie aan de cen
trale controle-commissie voor te leggen.
BRITSCH-INDIE.
VIJFTIG PERSONEN VERDRONKEN.
Een bericht uit Madras houdt in, dat bi)
Gutala een Indisch vaartuig tijdens een storm
is gezonkener zijn 50 personen verdronken.
PERZIE.
DE OPHEFFING DER
EXTERRITORIALITEIT.
De regeering heeft aan de belanghebbende
mogendheden laten weten, dat de extraterrito
riale privilegiën met ingang van 10 Mei 1928
zullen worden afgeschaft.
CHINA.
DE VERWARRING IN CHINA.
De -pmorsch van Jang-Sen.
Een draadloos bericht uit Hankau zegt, dat
de toestand meer gespannen is sinds het be
richt, dat generaal Jang-Sen, die onlangs tot
de Noordelijken is overgegaan, Itsjang heeft
genomen en o^> Hankau aanrukt.
Dc Engelsche schadevergoe-
dingseischen.
Naar thans blijkt, hebben de gisteren ver
melde Britsche eischen ten bedrage van 2 mil-
lioen pond sterling betrekking op de gebeur
tenissen te Nanking en niet op die te Hankau
VEREENIGDE STATEN.
DE OVERSTROOMINGEN.
Nog steeds nieuwe dijkbreuken.
Een schade van 10 milliocn
dollar.
De dijk von Bayou des Glaises is doorge
broken over een afstond van 600 voet
Volgens den gouverneur van Louisiana zullen
er 25.000 menschen dokloos worden tenge
volge van den doorbraak. Men vreest tevens
voor een doorbraak van de dijken der Atchafa*
leya-rivier, waardoor de woningen van 150.000
menschen bedreigd zijn. Ook bij Leonville is een
dijk bezweken. De stoffelijke schade in Loui*
siana wordt op 10 millioen dollar geraamd.
Geen bijeenroeping van het Ameri
kaansche congres.
Naar \rit Washington wordt bericht, hebben
erscheidene leden van het congres den wensch
