AMERSFOORTSCH DAGBLAD „de eemlander
26e Jaargang No. 31
n Vrijdag
5 Augustus 1927
TWEEDE BLAD.
r.'EER VRIJHEID VOOR GEMEENTE
EN SCHOOLBESTUREN
De tweede- ldompenbeurs te St. Oedenrode wordt dit jaar op en 4 Augustus gehouden. Dat de
klompenbeurs niet eenzijdig was. toont deze foto wel aan. Er waren alle soorten te bewonde
ren, van de grootste tot de kleinste, de eenvoudigste tot de meest chique en vooralde
meest practische niet te vergeten.
Door de Vereeniging t. bevordering van het Vreemdelingenverkeer te Bergen (N.H.)
was heden weer een bloemencorso georganiseerd in het Van Reenenpark, aldaar. Aan
dit corso werd door zeer velen deelgenomen. Wij geven hierbij een van de fraaiste deel
nemende nummers.
UIT DE STAATSCOURANT
Benoemd tot Griffier van den Hoogen Raad
der Nederlanden Mr. H. J Kist, thans substi
tuut-griffier bij gemelden Raad
tot vice-president van de Rechtbank te Mid
delburg Mr. W. M. G. Jolles, thans rechter
in gemelde rechtbank
tot hoofdcommissaris van polifie te Gronin
gen J. J. Tonckens, thans commissaris van
politie aldaar
tot commissaris van politie te 's-Hertogen-
bosch J. H. A. Staal, inspecteur van politie
eerste klasse tc Rotterdam
tot ambtenaar van het openbaar ministerie'
bij het kantongerechtte Groningen, mr. J.
Römelingh, thans idem te Heerenveen
te 's-Gravenhage mr. H. A. J. Gijsen, thans
idem te Roermond
tot substituut-griffier bij de rechtbank te
ArnhemMr. H W W Andrea, secretaris
van den Voogdijraad te Utrecht
tot griffier bij het kantongerecht te Almelo
mr. L. J. A. du Quesne ven Bruchem, thans
in gelijke betrekking te Amersfoort
benoemd tot burgemeester van Putten Jhr.
M. L. van Geen, met toekenning van eervol
ontslag als burgemeester van Woardenburg
op verzoek eervol ontslagen met dank P.
Roelfsema als k'antonrechter-plautsvcrvanger
te Onderdendam
vergunning verleend tot het aannemen
dragen van de ordeteekenen van crroot-com-
mandeur der Nationale Orde van den Verlos
ser van Grieken'and r,sn Kolonel F. J. Backer.
HEFFINGVANSCHOOLGELD
Een wetsontwerp is ingediend, strekkende lot
wijziging van de bepaling der Lager-Onderwijs-
wet 1920, betreffende het schoolgeld.
In de Memorie van Toelichting wordt opge
merkt, dat de van vele zijden uitgeoefende
aandrang om te komen tot herziening van de
bepalingen in de L. O.-wet, die het schoolgeld
regelen, tweeërlei beoogt. Men wenscht meer
vrijheid voor de gemeente- ert schoolbesturen
vereenvoudiging van de administratie. Ook
de minister is van meening, dat wijziging van
de wet in dien geest aan een algemeen gevoelde
behoefte zal voldoen.
De vrijheid zal, naar het hem voorkomt, het
besi worden gediend, indien dc wet slechts
eenige beginselen aangeeft en de uitwerking
zooveel mogelijk aan de gemeenten overlaat,
Op dit voetspoor geeft het wetsontwerp de vol
gende verschillen met dc thans geldende be
palingen met behoud van het beginsel van
heffing naar draagkracht zullen de gemeenten
bij de aanslagregeling niet gebonden zijn aan
do Wet op de Inkomstenbelasting 1924; zij zui
len bevoegd zijn gezins-inkomstcji bij de be
paling van het belastbaar bedrag in aanmerking
te nemen; zij zullen bij die bepaling ook ver
mindering kunnen toepassen in verband met het
aantal kinderen in het gezin; de bepaling van
het minimum-bedrog van het schoolgeld zal aan
de gemeente worden overgelaten; eindelijk zal
de wet de bijzondere school niet meer binden
dan noodig is.
Wat de vereenvoudiging der administratie
betreft, dit zal reeds in belangrijke mate wor
den beveikt, indien voor de gemeente de vrij-
heid geschapen wordt, zelve de grondslagen
van heffing te kiezen, en indien het voorschrift
vervalt omtrent het minimum van vijf cent per
kind en per week, de vacanties inbegrepen.
Verder zal vereenvoudiging voortvloeien uit
het in gevallen van de thans voorgeschreven
verhouding tusschen het schoolgeld voor het
gewoon en voor het uitgebreid onderwijs, uil
de nieuwe bepalingen betreffende de behande
ling van bezwaarschriften en betreffende de
invordering en uit de aan de gemeenten te ver-
leenen bevoegdheid voor het innen v„an de
schoolgelden der openbare scholen aan de
onderwijzers op te dragen
VLIEGONGELUK IN SPANJE.
Uit Barcelona wordt gemeld, dat een water
vliegtuig van den aëronautischen dienst bij
oefeningen boven de haven in zee is gevallen,
Twee dooden vallen te betreuren.
DE WIJZIGING DER
DRANKWET
een adres van den
ned. crossiers bond
DE VERKOOP VAN LICHTE
ALCOHOLISCHE DRANKEN
Naar aanleiding van het ingediende ontwerp
tot wijziging van de Drankwet, heeft dc Ne-
derlandsche Grossiersbond aan de Tweede Kd-
mer een adres gezonden, waarin er op gewezen
wordt, dat de ongewijzigde aanneming van dit
ontwerp tengevolge zou hebben, dat het aan
den groot- en detailhandel in kruidenierswaren
geheel onmogelijk zal worden gemaakt, handel
te drijven in lichte alcoholische dronken, aan
gezien hij daartoe volgens art. 35 in het bezit 1 gekapitaliseerd,
zou moeten zijn van een verlof A, maar het
hun door de beperking van het aantal verloven
als bepaald in art. 37, practisch onmogelijk
wordt gemaakt, een dergelijk verlof te verkrij
gen.
Wanneer de consumptie van zwak-alcoholi-
sche dranken de laatste jaren mocht zijn toe
genomen, dan moet als eerste oorzaak daarvan
zeker niet beschouwd worden het verkrijgbaar
zijn van die dranken in kruidenierswinkels e.d.,
maar de vermindering van het gebruik van ster
ken drank. Het is mogelijk, dat een dergelijke
verplaotsing van de consumptie door de ver
krijgbaarstelling van lichte alcoholische dran
ken in kruidenierswinkJs in de hand is gewerkt
maar mocht dit het gc*el zijn, dan behoeft dat
uit sociaal oogpunt zeker niet tc worden be
treurd, maar moet veeleer worden toegejuicht.
De voorgestelde wettelijke bepalingen zullen
een verderen voortgong in deze richting be-
emmeren cn leveren zelf gevaar op voor het
tegendeel. Vooral in kleinere plaatsen toch
zullen geen speciale zaken voor zwak-alcoho-
lische dranken een bestaan kunnen vinden
wanneer de verkoop in kruidenierswinkels onmo
gelijk wordt gemaakt, zullen dergelijke drankeii
dus in hoofdzaak slechts verkrijgbaar zijn in
dé localiteiten met vergunning en de kans is
zeker niet denkbeeldig, dat daardoor weliswaai
de consumptie van deze dranken zal afnemen,
maar dat in de plaats daarvun niet zuilen ko
men alcoholvrije dranken, zooals waarschijnlijk
de bedoeling is geweest, doch sterke drank. Er 1
inderdaad meer gevaar aan verbonden
iemand boven de 16 jaren naar een vergunning
te zenden om een flesch goedkoope port, dan
diezelfde flesch door iemand beneden de 16
jaar in een kruidenierswinkel te laten halen.
Tenzij de minister afdoende weet aan te
toonen, dat tegen het verkrijgbaar zijn van zwak
alcoholische dranken in kruidenierswaren ande
re en grootere gevaren zijn verbonden, dan die
tegen eiken verkoop van alcoholhoudende
dranken kunnen worden aangevoerd, verzoekt
de bond met den meesten aandrong dit ont
werp in geen geval in den tegenwoordigen
vorm aan te nemen, maar althans zoodanig
gewijzigd, dat de mogelijkheid van verkoop van
zwak alcoholische dranken ook voor andere
categorieën van bedrijven mogelijk blijft.
DE NILLMIJ
het jaarverslag
BEVREDIGENDE UITKOMSTEN
Aan -het jaarverslag van de Ned. Indische
Levensverzekering- en Lijfrente Mij. te Welte
vreden over 1926 ontleenen wij het volgende
De Nillmij- en de I. P. A.-portefeuille namen
in verslagjaar bruto toe met 1414 resp. ruim
Vt millioen, of te zamen met 15 millioen gul
den tegen ruim 14 millioen in 1925. Daarmede
gaat gepaard, dat het bedrog der verzekerin
gen, waarvoor de premiebetaling gestaakt werd
(afkoop, afgifte premievrije polis, roya) een
verdere verbetering aanwijst.
De stand op ultimo 1926 der Nillmij-porte-
feuille was kapitaal f 76.391.499 (65.775.299)
cn rente 4.051.846 (3.406.350).
Wordt de rente op de gebruikelijke wijze
nl. door vermenigvuldiging
met 10, dan vindt men voor het totaal' ver
zekerd bedrag der eigenlijke Nillmij-porte
feuille rond 117 millioen gulden (verdeeld over
21.787 contracten), of 6 millioen meer dan
onder ultimo 1925.
De stand der I. P. A. op ultimo 1926 was
voor kapitaal f 12.465.231 (13.030.952) en
voor rente 419.621 (430.430), gevende na
kapitaliseering van de rente een totaal verze
kerd bedrag van rond 16^ (17) millioen gul
den, verdeeld over 3548 (3897) contracten,
zoodat ultimo 1926 in totaal verzekerd was
rond f 133(128tf) millioen.
De wiskundige reserve voor dc Nillmij-por-
tefeuille bedraagt onder ultimo 1926, voor dt
verzekeringen in eigen risico 29.154.389, dat
is f 1.878.528 meer dan onder ultimo 1925
Voor de wiskundige reserve van de I. P. A
vindt men, na toevoeging van het voor de
portefeuille beschikbaar komende overschot
aan dc surplus-reserve ter verdere uitvoering
van de contractueele verplichtingen der Mij.,
7.910.024 (7.703.425).
Het vorige jaar werd in het leven geroepen
een reserve voor eventueele rentedaling, enz.,
waarvoor 655.000 werd uitgetrokken.
Het bestuur acht het een goede politiek, om
bedoelde reserve nog verder te versterken. In
verband daarmede heeft men besloten, de be
dragen, die men onder ultimo 1926 voor extra-
reserveering in aanmerking zou willen bren
gen, d. i. 158.039 wegens koersavons op het
effectenbezit der Nillmij-portef. en 311.960
uit de winst, of te zamen f 470.000 toe te voe
gen aan de reserve voor eventueele renteda
ling, enz., waardoor deze op de balans voor
komt tot eer. bedrag van 125.000.
Daaruit kan dan zoo noodig later geput
worden om dc wiskundige reserve op een la-
geren rentevoet te herleiden, t erwijl daaruit
eveneens voorziening -mogelijk is, indien een
der andere grondslagen der premie-reserve
herziening zou behoeven.
AFSLUITING VAN DEN
CRISISDIENST
VOORLOOP IG VERSLAG
Blijkens het Voorloopig Verslag omtrent het
wetsontwerp tot afsluiting van den crisisdienst
over de dienstjaren 1914 tot" en met 1924 en
regeling van de afboeking van de nadeelige
sloten voor de algemeene rekeningen van de
Staatsontvangsten en uitgaven van de dienst
jaren 1910 tot en met 1924 gaven sommige
leden, hun instemming betuigende met dit wets
ontwerp, als hun meening te kennen, dot nu
bij dit voorstel, door het alsnog overbrengen
naar den crisisdienst van een bedrag van ruim
72 millioen gulden, vrijwel alles ten laste van
het Lceningfonds is gebracht, wat maar eenigs.
zins daarvoor in aanmerking kan komen, ook
de tijd is aangebroken om tusschen het Lee-
ning-fonds cn den normalen dienst afrekening
houden in dien zin, dat de normale dienst
niet langer een bedrag van ruim 200 millioen
gulden renteloos in gebruik heeft van het Lee»
ningfonds. Het gemakkelijkst kan die afdoe
ning van de schuld van den normalen dienst
aan het Lceningfonds geschieden, wanneer een
bedrag van f 200 millioen van een der crisis-
leeningen \oortaan als leening ten laste van
den normalen dienst wordt aangemerkt. De 4'a
pet. leening van 1917 zou h.i. het meest in aan
merking komen om gedeeltelijk als schuld van
den normalen dienst te worden overgenomen,
wijl haar rentevoet matig en haar aflossings-
duur niet te kort is.
DE MILITAIRE PENSIOENEN
EEN ADRES AAN DE-I MINISTER
de inbraak te zwolle.
Een der daders gevat.
In verband met de in den nacht van 21 op
22 Juli gepleegde diefstal van de brandkast
uit het kantoor van de Automaat aan den
Meppelerweg te 'Zwolle, vernemen wc, dot,
mede fdank zij de nasporingen van den hoofd
inspecteur der Zwolsche politic, den heer G. J
Lettinck, een van de daders van dezen diefstal
is gevat. Hij heeft een volledige bekentenis af
gelegd en is thans ingesloten in het huis van
bewaring te Zwolle.
DOOR DE TRAM AANGEREDEN.
Een oude man zwaar gewond.
Gistermiddag omstreeks 1 uur is door een
motorwagen van lijn II bij de halte Duinstraat
te den Haag tegenover hot politiebureau een
oude man aangereden.
De 74-jarig© C. v. d. Z^ wonende in de
Zeezwaluwstraat wilde de tramrails oversteken
juist toen lijn 11 naderde
Duar v d. Z. doof is, hoorde hij de signalen
van den bestuurder niet Hij bemerkte de tram
te laat en werd door den motorwagen aan
gereden. De wielen gingen hem over het
rechterbeen, dat geheel werd afgereden. Ook
bekwam de man nog een hoofdwonde. In zorg-
wekkenden toestand werd Ket slachtoffer in
het ziekenhuis opgenomen.
Het dagelijksch bestuur van het comité van
actie der samenwerkende bonden van oud-mili
tairen van land-, zeemacht en koloniën, schrijft
in een adres aan den minister van Koloniën
dat met groote instemming is kennis genömen
van een Ancte-bericht van ^6 Juli j.l., waarin
wordt medegedeeld, dot tijdens de behandeling
van de begrooting van Financiën door den
Volksraad ir. Ned.-lndië het amendement, dooi
het Volksraadslid Ch. H. M. H. Kies ingediend,
om de pensioenen van de officieren en de Euro-
peesche onderofficieren, die vóór 1920 gepen
sionneerd zijn, gelijk te stellen met de pensioe-
ten van hun, die na dien tijd zijn gep^nsion-
neerd, werd aangenomen met 28 tegen 9 stem
men
dat uitvoering van dit door den Volksraad
aangenomen amendement tot gevolg zal heb
ben, dat de officieren en onderofficieren, vóói
1920 gepensionneerd, niet worden achterge-
Meld bij de vóór 1920 gepensionneerde korpo
raals en fusiliers
dat alleen reeds hierom deze uitspraak van
den Volksraad door belanghebbenden terf zeer
ste wordt toegejuicht
dat belanghebbenden thans met zeer veef be
langstelling en hoop uitzien naar de houding
welke de minister tegenover voormelde uit
spraak van den Volksraad zal aannemen.
Adr. verzoekt den minister, maatregelen te
willen nemer., opdat de officieren en onderoffi
cieren, gepensionneerd vóór 1920, in het genot
worden gesteld van het pensioen, zooals dit is
vastgesteld voor hen, die na 1920 zijn of wor
den gepensionneerd.
EEN TRAM ZONDER
CONDUCTEUR
EERST NA DE DERDE HALTE
WERD 'T GEMERKT
Naast de wachthuisjes aan het eindpunt der
tramlijnen zijn vertrekjes aangebracht waarheen
zelfs de conducteur en de wagenbestuurder zich
te voet begeven. Deze appartementjes zijn af
gesloten, vandaar dat niemand begrijpt, waar
om er een bordje hangt, waarop staat, alléén
voor trampersoneel. Doch er zijn meer bordjes
bij de tram, waarvan het publiek niets begrijpt,
maar hierover willen wij het niet hebben.
Het zoo even kiesch aangeduide éénmansver-
txekje speelde gistermorgen een hoofdrol in de
comedie aan het eindpunt van lijn 9 in dc Lin-
naeusstraat te Amsterdam.
Een conducteur van een open bijwagen occu
peerde het en zulks ianger dan dc klok boven
het wachtlokaaltje hem toestond. Want deze
klok wilde, met goedkeuring van de tramdirec
tie hebben, dat de beambte zich om 9.15 op
zijn wagen bevond. Hetgeen het geval was ten
opzichte van den bestuurder en den conducteur
van den motorwagen. Nu verlangt de eerlijk
heid te vermelden dat er verwarring gebracht
werd door een conducteur die vrij van dienst
was en die op het voorbalcon van den bijwagen
stapte.
De conducteur van den motorwagen belde af,
met het gevolg, dat de tram vertrok, zonder dat
van den bijwagen hei voorgeschreven fluitsig
naal werd gegeven. Hetzelfde gebeurde bij de
halte op den hoek van het Oosterpark, en ten
derde male bij de holte bij de Van Swinden
straat. Tien meter verder koesterde het perso
neel van den voorwagen plotseling argwaan en
het gevolg was, dat met kracht geremd werd.
De -passagiers dachten niet anders of er was een
ongeluk gebeurd en pas eenige minuten later
drong het tot hen door. dot de volle bijwagen
conducteur-loos was. Er werd een korte open-
luchtve^godering van het personeel gehouden
en besloten werd te wachten tot de vermiste
zou komen.
Men tuurde naar den horizon in de verwach
ting den conducteur met groote passen te zien
aansnellen, doch dit gebeurde ndet Natuurlijk
kwam er een controleur aan te pos. Deze ple
gen overal plotseling op te duiken en er is niets
dat hun alziend oog niet opmerkt. En deze chef
zag alweer wat de anderen niet zagen, namelijk
dat een tweede trom van lijn 9 met een vaartje
naderde. En daaruit stapte de vermiste tram
beambte, die men feliciteerde met den goeden
afloop en die onder de hem (betuigde gelukwen-
schen rood werd van verlegenheid.
Met vijf minuten vertraging zette lijn 9 haar
tocht voort. Het slot van deze Sekundarbahn-
geschichte zal zich wel ten tooneele van de
directie der gemeentetram afspelen, waarbij als
lijdend voorwerp zal optreden de conducteur
van den motorwagen, die drie maal afbelde,
zonder dat een fluitsignaal van den bijwagen
werd gegeven. jCTeLJ
SYNODE HERV. KERK
DE 13E ZITTING
Aan de orde komt het verslag over <ïe we*
duwen- en weezenhulpbeurs ovèr het jaar
1926. De contributies bedroegen 5135; ren*
te effecten 2635; giften 11.27. Bene uit*
keering werd gedaun aan 40 d .elgerechtig*
den. De uitkecring bedroeg 45. in 1927 zei
de volle uitkeering moeten gtschiedcn aan 43
deelgerechtigden en een pro lala uitkeering
aan 4. De uitkeering kan alsdan worden ge*
steld op 42.
De heer Gravemeijer brengt rapport uit
over de consideraties over invoeging Tn art.
70, 8o van het Algemeen Reglement van do
woorden: „het beslissen van geschillen over da
uitlegging en toepassing van het reglement op
de Algemeene Weduwen- cn WeezenbeuTS der
Nederlandsche Hervormde Kerk en van het
Reglement op hr. Pensioenfonds".
De commissie is vin oordeel dat een paar
wijzigingen moeten worden aangebracht, nl
dat er gelezen moet worden: Pensioenfonds
ten behoeve van do predikanten der Nedei*
landsche Hervormde Kerk en met uitzondering
van de gevallen waarin de ortt 23, 24 en 25
voorzien.
Met deze opmerking vereenigt zicK dé
Synode en wordt de wijziging aldus aangeno
men cn onderworpen aan de hoofdelijke stem*
ming van de leden der Provinciale Kerkbe*
sturen*
De heer Boonstra brengt rapport uit over
eenc toevoeging aan art. 3 van het Reglement
op het Hooger Onderwijs in de Godgeleerd*
hcid, ten doel hebbende, dat de kerkelijke
hoogleeraren moeten wonen in de stad, waar
de Universiteit gevestigd is, aan welke zij
verbonden zijn. Dispensatie is mogelijk door
de Algemeene Synode. De commissie wil lie
ver dispensatie zien verleend door de Alge*
meene Synodale commissie.
In de commissie van rapport is verschil,
één lid wil de toevoeging niet, de anderen weL
De toevoeging wordt aangenomen.
De heer Tromp brengt rapport uit over
ecne wijziging van art. 15 van het Reglement
op de predikontstraktementen.
Doel der wijziging isAan den Raad van
beroep op te dragen de beslissing ingeval van
bezwaren met uitsluiting van art. 28. Tevens
wordt bepaald, dat het bezwaarschrift eerst
geacht wordt ingekomen te zijn, als de tien
gulden zijn betaald, welk bedrag wordt terug
betaald, als de bezwaarde in het gelijk wordt
gesteld.
Eveneens brengt hij rapport uit over eene
wijziging van art. 16 van het Reglement op
de predikantstraktementen. Dit rapport wordt
aangehouden.
De heer dr. Schokking brengt rapport trff
over een voorstel van de hoeren J. J. Timmer
en anderen om te komen tot een Synode sa*
mengesteld uit 45 leden. Dit rapport wordt
ter inzage gelegd.
De heer Stoel brengt rapport uit over een
voorstel van ds Gravemeijer tot wijziging van
art. 1 al. 2 en 5 van het Synodaal Reglement
voor de Kerkeraden door in te voegen de
woorden: „of door andere oorzaken" en dan
te lezen in art. 1 „in gemeenten, waar men,
uit hoofde van gebrek aan geschikt en gewil*
lig personeel of door andere oorzaken" en?
dat eveneens te lezen in al. 5. De commissie
acht de voorgestelde toevoeging veel te ruim
en sluit te veel mogelijkheden in. Ook acht
zij haar niet noodig, omdat art. 18 van het AI*
gemeen Reglement daarin reeds blijkt te voor*
zien. De commissie adviseert het voorstel niet!
aan te nemen.
De conclusie van het rapport wordt aange*
nomen.
De heer Van Swet brengt rapport uit ovef
de afschriften van uitspraken, besluiten en be*
slissingen en van staten van kosten.
De conclusie van het rapport strekt om dé
afschriften voor kennisgeving aan te nemen.
Ook de staten van kosten worden goedge
keurd, met uitzondering van een, waarover
nadere inlichtingen zullen worden gevraagd.
De heer Bolk brengt rapport uit over het
voorstel van den heer Tommens om wijziging
te brengen in al. 1 van ert. 11 Synodaal
Reglement voor de Kerkeraden en eveneens
over het voorstel van den heer GravemeijeC
om al. 1 van dat artikel te wijzigen, in dien
zin, dot de laatste zin worde gelezen: Zij gaat
gepaard, indien mogelijk met de bevestiging
der nieuwbenoemden. De heer Tammens wü
den laatsten zin laten vervallen en daarvoor
lezen: Dc oftredenden houden zitting tot de
nieuw benoemden bevestigd zijn.
Na uitvoerige discussie wordt het voorstag
van den heer Gravemeijer aangenomen.
