26e Jaargang No. 48 AM E RS FOO RTSCH DAGBLAD „DE EEMLANDER" 25 r°9nud»*rul0'927
HET ZILVEREN FEEST VAN DEN
MIDDENSTAND
Dinsdagmiddag omstreeks een uur moest een militair vliegtuig afkomstig uit
Sóejterberg. wegens een motordefect een noodlanding maken. Dc bestuurder, de
korporaal-vlieger Parmentier koos hiertoe wijselijk een stuk weiland, gelegen aan
den middenweg tr, Watergraafsmeer (bij Amsterdam) uit en wist het toestel zon
der eenige beschadiging op den grond te zetten. De kranige vlieger na de nood-
lan ding.
Toen de fam. Mulder in de tiroeve Gang
in de Walstraat te Deventer, Zondagmid
dag aan tafel wilde gaan, stortte
plotseling het dak in.
Dinsdagmiddag werd door een betooger inzake de Sacco en Vanzetti-
bc,veging een steen door de ruiten van het Amerikaanscho Consulaat
aan de Keizersgracht te Amsterdam geworpen.
EEN CONGRES IN DEN DIERENTUIN
IIERINMERINGSREDE VAN ED. G. SC H URM ANN
Gistermorgen half tien is het nationaal mid-
donstanascongres ter gelegenheid van het 25-
jarig bestaan van den Nedcri. Middenstands
bond in den Dierentuin geopend. De voorzitter,
de heer Ed. G. Schürmann, heette de vele aan
wezigen welkom, in het bizonder het Kamerlid
mej. J. Westerman, eenige buitenlandsche af
gevaardigden, t.w. de heeren Liebald, die na
mens den Duitschcn Middenstandsbond en Lam-
breöhts, die namens de Belgische regeering en
middenstand aanwezig is, alsmede den heei
Bückmann, secretaris van den Middenstands-
raad en de voorzitters van den R.-K. en den
Chr. Middenstandsbond.
Koopovereenkomsten.
Behandeld werd allereerst het praeadvies van
mr. J. G. Schürmann, uit Rotterdam, inzake
koopovereenkomsten, waarbij de eigendom
wordt voorbehouden. Mr. Schürmann kwam in
zijn prae-advies tot de volgende conclusies
Ie. De koopovereenkomsten met voorbehoud
van eigendom, in het maatschappelijk verkeei
ontstaan, zijn rechtsgeldig en niet in strijd met
de wet.
2e. Het is wcnschelijk dat de weigever dooi
voorschriften van dwingend recht de misbrui
ken, .waartoe die overeenkomsten aanleiding
kunnen geven, tegengaat.
5e. Teneinde dit te.bereiken zal o.m. moeten
worden voorgeschreven
o. dat de kooper slechts in gebreke zal zijn
nadat hem bij gerechtelijke aanzegging, alsnog
een termijn ven 3 degen zal zijn gegeven om
aan zijne verplichtingen tc voldoen;
b. cat indien de keeper in gebreke is zijne
verplichtingen uit het contract na tc kernen, dc
verkocpcr niet gerechtigd is, dc reeds betaalde-
termijnen zonder meer tc behouden en de vei»
kochtc zaak terug tc nemen, doch verplicht op
vordering van den kooper de verkochte zaak-
in het publiek te doen vcrkcopen, terwijl d«-
opbrengst zei strekken in de eerste plaats to:
voldoening van den vcrkccper en bij cle op
brengst die het alsnog verschuldigde overtreft,
het meerdere aan den kooper zal moeten wor
den uitgekeerd.
c. Dat dc vcrkcopcr verplicht is het bedrag
van het berekend wordende rente-percentage en
al hetgeen boven den l copprijs wordt beden-
gen uitdrukkelijk in de overeenkomst tc noe
men en bij de beiekcnlng van dc renten reke
ning zal moeten houden met de inmiddels be
taalde termijnen.
4o. Is noodzakelijk dat de werkkring van
het Handelsregister worde uitgebreid rn wel in
dien zin, do: op straffe van nietigheid, daarifi
moeten werden ingeschreven binnen 3 dagen
nadat de desbetreffende overeenkomsten zijn
gesloten
a alle overdracht van roerend goed met of
zonder voorbehoud ven eigendom voor zoövci
betreft goederen, die de wet in art. 570 B. W.
onder inboedel 1 erstaat;
b. alle verpandingen en cessies van roe
rende goederen cn alle borgtochten door koop
lieden.
Discussies over het prac-advics.
De heer R. J. Koopmeiners (Rotterdam)
opperde namens de Rotterdamsche Midden-
stancsverceniging Handel en Nijverheid bezwa
ren tegen de 3e cn 4e conclusie. Den termijn
ven 3 dagen, in de 3e conclusie genoemd, acht
,.Handcl en Nijverheid" te kort; deze zou 50
dagen moeten bedragen.
Dat don kooper, die in gebreke is aan zijn
betalingsverplichtingen te voldoen, het rech'
zou worden toegekend den verkooper te kun
nen dwingen het verkochte publick tc doen ver-
koopen, zou wol ol te zeer indruischcn tegen
recht cn billijkheid niet alleen, doch zou in d<>
meeste gevallen aan den middenstand beduiden
de schade toebrengen. Wel kan Spr.'s vereeni
ging meegaan met het gestelde onder c in de
5e conclusie.
De 4e conclusie acht Spr.'s organisatie on
mogelijk tc verwezenlijken. Ook is het nie*
wcnschelijk dc hier bedoelde zaken, die een
grootcn omvang hebben, door een openbaa"
lichaam te laten administreeren.
De heer Norden (Groningen) achtte noch bi;
het publiek noch bij den middenstand aandterg
tot wettelijke regeling van de koopovereen
komsten aanwezig.
•Zoolang dc bestaande wettelijke bepalingen
en de rechtspraak het verkoopen met vooi be
houd van eigendom als rechtsgeldig erkennen
en deze soort van koopovereenkomsten geen
oorzaak zijn van groote rechtsonzekerheid of
giooi rechtsmisbruik, onthoude de wetgever
zich \an het geven van dwingende voorschiif-
t?n.
De heer Huisman (Den Haag) verdedigde
hel koopen op afbetaling, dat burgerrecht heelt
verkregen. Spr. heeft dit in de practijk ondei-
vonden, met name in den rijwielhandel. Dc
voorwaarden, waaronder men een rijwiel op
oopovcreenkomst kan verkrijgen ziin veel gun
stiger voor den kooper dan bijv. 10 jaren ge
leden: men krijgt er tegenwoordig een gratis
verzekering tegen brand en diefstal bij. Het is
don ook volmaakt onjuist, dat de verkoopcis
te hooge eischen stellen aan de koopers en er
is evenmin sprake van woekerrente. Mr. Schur»
mar.n heeft dc zaak te weinig van den practL
schen kant bekeken.
Dc voorzitter heette thans mr. baron
Van Wijnbergen, voorzitter van den Midden*
standsrnad, die zoo juist ter vergadering kwam,
welkom.
De herr K r o p v e 1 d (Amsterdam) achlta
een briedere bestudccring van het vraagstuk der
koopovereenkomsten gewenscht. Spr. diende
een motie in, waarbij het bestuur wordt opge
dragen deze zaak voor het volgende congres
te doen behandelen, nadat een commissie haar
zal hebben onderzocht.
Dc heer H. H. J. v. d. Pol ('s firavenhage)
wees op het gevaar, dot bij .voortdurende uit
breiding van het ofbetalingssysteom de verbrui
kers, d. i. het publiek, schatplichtig wordt cn Ie
veel verplichtingen krijgt aan dc verkoopers.
Antwoord van den proe-odviscur.
De prac-adviscur, mr. Schürmann, dc
debaters Beantwoordend, achtte het niet
vleiend, dat men hem adviseur van den mid
denstand toedichtte, dat hij d* zaak te weüvg
van het standpunt van den verkooper zou heb
ben bekeken
De kwestie, waar het om goat, is die van de
rechtszekerheid. Dit is sprekers grondslag vooi
zijn praeadvies geweest. Wij hebben inderdaad
rekening te houden met de practijk en men kan
een instituut, dat eenmaal burgerrecht heeft
verkregen, niet door middel van een on wen»
schelijkheidsverklaring doen verdwijnen.
Dc bedoeling van zijn proe-odvies is gc»
weest regelen voor te stellen ten bestlijding en
voorkoming van misbruiken. Ontegenzeggelijk
bestaan die misbruiken, hetgeen ook op vorige
middcnstandscongressen is erkend.
Van minder belang ocht spreker den duui
van den termijn bij ingebrekeverklnring. Spr.
heeft gemeend, dat 8 dagen voldoende zou
zijn, doch men kan dien ook stellen op T4
dogen of desnoods op een maand.
Spr. wijst op mogelijke misbruiken van de
zijde van den verkooper. Wanneer bijv. van
een piano, op 24 maondtermiincn verkocht, 20
termijnen zijn betaald en de kooper bliift don
eenigen tiid in gebreke, d«n zou het boven
mate onbillijk ziin, dc piano zonder meer
terug tc eischen en de 20 termijnen als ver
loren voor den koooer te beschouwen. Soliede
firm'a zullen dat uiteraard niet dom. doch er
zijn firma's, die erop uit zijn. zulke piano s dar.
wel zonder meer terug te nemen.
De Minister van Arbeid wordt
verwelkomd.
De Voorzitter riep vervolgens het wel
kom toe tot den middels tm eongresse ver
schenen minister van Arbeid, Handel en Nij
verheid, prof S'otemaker de Bruine, en tot de
heeren De Groot, vertegenwoordiger van den
minister van Onderwijs, Kunv'en en Weten
schappen, mr. Lamon d« Vries, secretaris
generaal van het departement van Financiën,
als vertegenwoordig»*'' van minister De Geer,
dr. v. d. Mculen. w - thoud«r van Ondcrwiis te
's-Gravenhage; Herirga, chef van dc aid. Han
del van het deoartement van Arbeid. H. cn
N., zoomede tot de herren prof. Aalberse m
mr. Josephus Jitta, welke be'clcn straks zullen
spreken.
Spr. heeft dc rede van mr. Schürmann oven
onderbroken, omdat afgesproken was dat te
elf uur, toen minister Slotcme'*cr binnentred,
de herdenking zou beginnen Hij vraagt of de
minister wenscht dat het betoog van mr. Schür
mann wordt uitgesteld.
Hij onderwerpt zich aan dc lei
ding.
Minister Slotemaker onderwerpt zich
aan de leiding van den voorzitter.
Mr. Schürmann, zijn verdediging daarna
voortzettend, geeft nog eenige argument aan,
waarom hij zijn prae-advies aldus heeft inge
kleed. Hij ontraadt het instellen van een com
missie, evenals uitstel tot een volgend congres.
Spr. hoopt, dat zijn prae-adv'es mede zal
hebben bijgedragen,dat het onderwerp meer
aigemeene aandacht heeft verkregen.
Dc voorzitter sprak vervolgers de hetimer-
ingsrede uit, waarvan wij het volgende ontleen
den
DE HERDENKINGSREDE
Hit is met gemengde gevpolens, d«t ik op
dit oogenblik het woerd tot U ga richten. Met
dankbaarheid, dat het mij gegeven is als cerig
overgeblevene van de oude bestuursleden he
den het 25-jnrig besteen van de Nederlnndsch6
middenstandsorganisatie te mogen herdenken.
Met weemoed bij de gedachte aon allen, die-
hunne beste krachten aan de organisatie heb
ben gewijd en ons in den loop dei jaren zijn
ontvallen. De kroniekschrijver van den bond,
de heer A Irgcnool Jron'e bekwame direc
teur van het bondsbureau, h"?ft mij door zijn
uitnemend gedenkboek, waarin dc lotgevallen
en wederwaardigheden van bond geduren
de 25" jaren ziin geboekstaafd, ontslagen van
den plicht in détails te treden. Ik zal mij dus
b»p*»-Ven t-t datgene, wot ik mijn persoonlij
ken plicht acht.
In memoriam.
Dot is in de eerste plaats een woord vai.
diepe erkentelijkheid uit te spreker, aan de
nagedachtenis van J. S. Mcuwson, onzen eer
sten voorzitter, den man, die door zijn ener'
gier ruimen blik en bovenal warme liefde voor
den middenstand den stoot heeft gegeven tot
het oprichten van enze organisatie Beter dan
in woorden is uit te drukken zal een oogenblik
van stille herdenking uiting geven aan dc ge
voelens van dankbaarheid en vereering. rlie wij
voor zijne nagedachtenis koesteren. Vervol
gens wil ik een woord van dankbaarheid wij
den aan de nagedachtenis van H K. Koppel
Jr., den man, die gedurende vier jaren onzen
bond heeft geleid tijdens de crisis en aan
wiens doorzettingsvermogen het is te danken,
dot het bondsbureau, een instituut van zoo on
schatbarc waarde voor den middenstand, werd
opgericht.
Vruchtbare arbeid.
Op een dog rds heden gaan de gedachten
onwillekeurig terug naar den tijd-, dat eenheid
in den middenstand ontbrak, dat tol van vraag
stukken, die thans reeds tot het verleden be-
hooren, dringend om oplossing vroegen. Het is
bij dien terugblik, dat zich onwillekeurig de
vraag naar voren dringt Is de arbeid van den
Ncderlandscben Middenstandskond vruchtbaar
geweest En cfschoon niet alles kon bereikt
worden, wat men verlangd/*, is het antwoord
op die .vran" toch bevestigend. De organisatie
van den middenstand heeft in de eerste plaats
bereikt, dat men heden neg van een midden
stond als een der hechtte zuilen van het ge
bouw der gemeenschap kan spreken. Het leek
in 1902 of de middenstand, zoowel de han
deldrijvende als dc industrieele, tusschen ka
pitaal cn arbeid zou worden vernietigd. Onze
organisatie is m staat geweest den gehcclcn
middenstand voor ondergang tc behoeden en
zoowel de overheid als alle andere maatschap
pelijke groepen in onzen staat te overtuigen
van zijn bestaansrecht. Ofschoon ons land niet
daadwerkelijk in een wereldoorlog werd be
trokken, kunnen wij constateercn, dat de mid
denstand in de oorlogsjaren eveneens de vuur
proef heeft doorstaan. De resultaten der over
heidsbemoeiingen op het gebied der distribu
tie hebben het bewijs geleverd, dat in een
goedgcordenden staat de aangewezen distribu-
ant de middenstand is en dat welke maatrege
len ook van boven of van beneden niet in staat
zijn hem van zijn plants te dringen zondci
de gebeele maatschappij tc ontwrichten. Het
in praktijk brengen \nn de meest dwaze theo
rieën heeft den middenstand ontzaglijke schade
berokkend, maar heeft tenslotte onze gehrele
natie overtuigd ven ons bestaansrecht. Het is
jammer, dat deze erkenning ten koste van zoo
veel schade en schande voor een ieder is moe
ten worden verkregen. Mnor ln«t ons dankbaar
TC'I'r.ken, dat wij tenslotte d~ overwinning
bobben behaald, nu men Meer tot inkeer is
gekomen cn dc zaken helder beschouwt.
Eensgezindheid en vaste wil I
Het is echter niet voldoende, dat wij cr zijn,
wij moeten ons ook handhaven. En dut kunnen
wij alleen, indien wij eensgezind cn met vosten
wil de toekomst tegemoet gaan. Een eerste
vereischte is, dat de organisaties in bloei toe
nemen, bun ledental vergrooten en aansluiten
bij de landelijke organisatie door e?n ieder als
een eersten plicht wordt beschouwd. Maar bo
ven alles moeten wij sturen in de richting van
meerdere algehcele ontwikkeling. De tijden zijn
veranderd en wij leven snel. H«t is niet mee»
voldoende, ciat men de zaak zijns vaders op
denzelfden voet voortzet, omdat men daardoor
allicht vervalt in een sleur, welk euvel ten
sterkste dient te worden bestred o. Wil de han
deldrijvende zoowel als de industrieele midden
stander zijn plaats in onze maatschappij hand
haven, dan zal hij een op«n ccg moeten heb
ben vcor de vragen von d«?n dug en voldoende
ontwikkeling bezitten om daarover ccn oordcel
te vermen. In tegenstelling met het soc?alismc,
waar alles ondergeschikt wordt "cmaokt aan
dr organ:sati»\ moeten wij erop uit zijn het in
dividualisme weer naar boven te brengen.
Wont niet de organisatie, zoonis dc socialisten
beweren, heeft de evolutie gebracht, maar de
wetenschap, de techniek, dus het werk d«r in
dividuen hoeft drt ontwikkeling van onzen tijd
tot stand gebracht. Het socialisme is op het
oogenblik nWs anders dan de zuiver materieele
belangenstrijd van de vakgroepen, waar direct
politiek voordeel van wordt verwacht. In dit
verband is het opmerkelijk, dat de socialisten
tegenwoordig niet nl'een een beroep doen op
drn arbeider, maar door zoet gefluit den klei
nen middenstander in hun "«lederen trachten te
trekken. Het is niet d° middenstand, dien men
wil doen verdwijnen, het is de middenstander,
omdat men zijn plaats wil innemen, omdat men
overtuigd is, dat een maatschappij zonder mid
denstand onbestnanbaar is.
Waar wij naar moeten streven is op goede
verhoudingen met het personeel, omdat zij een
gezamenlijk doel hebben den bloei der on
derneming, die beiden een levensonderhoud
moet verschaffen. En het personeel verliezc
vooral niet uit het oog, dat de ijverige, nauw
gezette en bekwame bediende van heden zijn
maarschnlkstaf in den ransel draagt en de pa
troon van morgen kan zijn. Nmst Mussolini's
charter van den arbeid stelle de middenstand
het charter van de goede verstandhouding.
Want zonder goede verstandhouding is samen
werking trt het gemeenschappelijk doel een
onmogelijkheid.
Dc arbeidstijd.
Voerden wij vroeger een strijd tegen het
warenhuis, thans hebben wij een bondgenoot
gekregen in de warenhuizen, omdat deze elkan
der dermate moeten beconcurreeren en zulke
buitensporige exploitatiekosten krijgen, dat de
resultaten op den duur het spreekwoord te
schande zullen maken: Dat dc wolven elkander
niet verslinden. De zelfstandige middenstander
zoowel industrieele als handeldrijvende, zal
nimmer van zijn plauts worden gedrongen,
mits hij actief zij en zorge, dat vakkennis hem
het recht geeft als patroon op te treden. In
onze Arbeidswet wordt dc arbeid tot een mi
nimum herleid. Minimum arbeid met als ge
volg een minimum aan werklust, een minimum
aan verdh?»*ste voor den ondernemer. Dat moet
anders worde.n. In dien tijd, wettelijk voor den
arbeid aangewezen, moet zoowel de patroon
als het personeel een maximum aan werkkracht
cn energie ontplooien. Het is noocbg, dat dc
stem. de krachtige stem van don middenstand
worde gehoord, waar het gaat om een der
grootste belangen van den zelfstandigen on
dernemer den tijd, gedurende welken mag
worden gearbeid. Van den arbeid, niet van
vrijen tijd, moet de maatschappij bestaan en
op ons rust de nlicht openlijk aan te toonen
hoever dc beperking van den arbeidsduur in
het uiterste geval mag gaan, opdat de moge
lijkheid van ons bestaan 'niet in gevaar worde
gebracht.
De herdenkingsrede werd door luid applaus
gevolgd.
Dc Voorzitter bracht donk aan Z. K. H
Prins Hendrik voor de aanvaarding van het be
schermheerschap. Besloten werd een telegram
van hulde en verknochtheid aan H. M. de
Koningin te zenden. Spr. riep vervolgens het
welkom toe aan dr. J. Th. de Visser en herin
nerde er aan, dat deze en prof. Aalbcrse tot
hun ministerschap adviseurs van den Midden
standsbond waren cn die beiden tot de op
richters van den bond hebben behoord.
Het woord was daarna aan prof. mr. P. J. M.
A a 1 b e r s e oud-minister van Arbeid, Han
del cn Nijverheid, die allereerst ce>n woord van
nagedachtenis wijdde aan den eersten voorzit
ter van den bond, wijlen den heer J. S. Meuw-
sen, die met dr. Nouwens en Spr. behoorde
tol het comité van voorbereiding van de stich
ting. Dr. Nouwens woont sedert genrimen tijd
in het buitenland en heeft thans helaas een
zwakken gezondheidstoestand.
Nagaande wat dc Middenstandsbond in de
afgeloopen 25 jaren heeft bereikt, constateert
Spr., dat dit zeer veel is geweest. Er zijn fou
ten gemaakt, doch ieder die werkt en wat tot
stand wil brengen, maakt fouten. Van het ma
ken van fouten is alleen hij gespeend, die
niets tot stand brengt.
Spreker aarzelt niet te zeggen, dat de Mid
denstandsbond een zegen voor den midden
stand cn daardoor voor ons vaderland is ge
weest. (Applaus).
Mr. A. C. Josephus Jitta, secretaris
van den Hoogen Raad van Arbeid en lid van
den Gemeenteraad, als volgende spreker, zcidc
dat men van een volksvertegenwoordiger niet
kan verwachten, dat hij in alles deskundig zal
zijn, want dat is niemand. Spr. erkent dan ook,
dat er wel eens te veel politiek en te weinig
deskundigheid is in de vertegenwoordigende
colleges. Intusschen zijn cr tal van problemen,
waarin geen deskundigheid in zulke colleges
wordt verlangd, zooals het bakken van brood,
enz.
De middenstandsbond staat boven de poli
tiek, hetgeen met Spr. helaas niet het gevol is.
Hij kant zich tegen een te groot individualisme.
De overheid behoort bij haar bestuursmaat
regelen kennis te nemen van en rekening te
houden met de wenschen der belanghebben
den. Spr. is uit dien hoofde ook voorstander
van overleg met de middenstandsorganisatie
bij gewichtige adviezen, die aan den Midden-
standsraad worden gevraagd. Mede-werking der
belanghebbenden moet echter een eenigszin»
ondergeschikte rol blijven. Spreker acht het
minder juist om de politie door particuliere
nachtveiligheidsdiensten te vervangen. Hij zou
ook het bepalen van bijv. de maximum-snel
heid voor auto's niet aan de automobilisten
willen overlaten.
Mr. A. J. M. J. baron van W ij n b e r g e n,
lid van de Tweede Kamer en voorzitter van
den Midderstandsraad, ving zijn toespraak aan
met een gelukwensch aan den jubileerenden
bond. De middenstandsraad streeft er naar een
volkomen vertegenwoordiging van den mid
denstand te zijn.
Een wensch van spreker is, dat de midden
stand zijn belangstelling zal doen vermeerde
ren in het handelsonderwijs. Het intellect re
geert de wereld en daarom kan het niet anders
dan in het belang der middenstanders zijn, in
dien hun zonen een zoo goed mogelijke ont
wikkeling verkrijgen, zonder dien stand te ver
laten.
Na een woord van dank van den voorzitter
aan baron Van Wijnbergen werd een uur ge
pauzeerd.
Dr. Vos aan het woord.
Te twee uur werd het congres heropend-
Aanwezig was thans ook de burgemeester
van 's-Gravcnhage, mr. J. A. N. Patijn.
Het woord was thans aan dr. J. H. J. V o s
wethouder van Amsterdam, die zijn voordracht
aanving met een gelukwensch aan den jubilee
renden bond Spr. noemde de laak van den
middenstand zeer gewichtig en zij neemt in
beteekenis toe naarmate de maatschappij
voortschrijdt in haar ontwikkeling. Wij mogen
ons verheugen in een krachtige organisatie van
den middenstand, die behalve diens eigen be
langen ook de belangen der gemeenschap weet
te behartigen. De maatschappelijke ontwikke
ling heeft z.i. te weinig met de organisatie in
het bijzonder van den middenstand rekening
gehouden. De taak van den enkeling, die in
vroeger tijden door dien enkeling kon worden
vervuld, heeft den steun der organisatie noo-
dig. Veel verbetering in het distributieve
apparaat kan en moet worden aangebracht
door de organisatie van den middenstand. Dit
wordt gevoeld door de kringen der magistra
tuur, hetgeen spreker als wethouder ecner
groote stad kan getuigen.
De middenstanders mogen bedenken, dat zij
hun lot en hun toekomst hebben in ehjen hand.
Zij moeten niet alleen naar hun p«soohlijke
belangen zien, doch behooren deze vooral te
beschouwen in het gareel der gemeenschap.
Indin dit door alle middenstanders werd be
grepen, dan zou de Middenstandsbond zeker
nog vijfmaal zooveel leden tellen. Spr. eindigt
met het uitspreken van den wensch, dat de
Middenstandsbond op den tot heden bewan
delden weg tot heil van het algemeen belang
moge voortgaan. (Applaus).
De Voorzitter dankte den spreker en
hoopte, dat nog vele wethouders diens waar
deering van den middenstand zouden over
nemen.
