Wat men in elk
Huisgezin noodig
heeft koopt men bij:
V.P.N. Krommestraat 63.
II
F. Bosman - Kamp 8
W. Steenbeek&Zn.l."5r; m'.
UIT HET VERSLAG DER
ALGEMEENE REKENKAMER
PRINSES JULIANA
NIEUWE MINISTERS VAN
STAAT
HET ONGEVAL TE
BORGHAREN
STERVEN DE ECHTE FRIE
ZEN UIT?
BRAND IN EEN SIGAREN
WINKEL
ERNSTIGE ONTPLOFFING
TE LAREN
WAGEN MET HOOI
GEKANTELD
Opfokvoeder en Kuikenzaad, allerlei pluimvee benoodigdheden, Broedmachines en onderdeelen bij de
Brood- Bischuil- en Binketbakkerij
G. Drieënhuizen
J. H. Donath,
Maison Vonk,
HARLEY DAVIDSON MOTOREN
J. S. v. d. Werf
Meubelen en Kinderwagens
Gymnastiekschoenen
R. ten Hoeve
Seriemerk „VELASQUES"
H. ZWAN, Hof 22
E. J. KRAUSE
7
VERKISTING VAN RIJKSWEGE
EEN VEELZEGGENDE
BLOEMLEZING
Ten gerieve van den belastingbetalenden le
zer geven wij zoo zegt de Tel. naar aan
leiding van de verschijning van het jaarverslag
der AJgemeéne Rekenkamer over 1926, een
bloemlezing van eenige bizonderheden, die licht
verspreiden over de wijze, waarop in de twee
laatste verslagjaren 's lands gelden werden be
steed.
Jn 1923 huurde het Rijk in de gemeente
Heemstede een perceel voor postkantoor. Werd
voor het oude daartoe dienende gebouw, ruim
zevenhonderd gulden huur 's jaars betaald,
voor het nieuwe bewilligde het Rijk in een tien
maal hoogeren huurprijs 7620). Tegen de
voorschriften in werd daarenboven een ameu
blement vooi het kantoor ontworpen door een
architect, die voor dit ontwerp 200 in reke
ning bracht. Desgevraagd deelde de ministei
aan de Rekenkamer mee, dat zulks „buiten zijn
voorkennis" was geschied, maar dat het „uit
«en aesthetisch oogpunt aanbeveling verdien
de."
Boekhouding in de war?
De gemeente Sittard had van het Rijk een
bouwvoorschot te vorderen, dat per restant
nog f14,482 bedroeg. Het Rijk keerde bij ver
gissing meer dan het dubbele uit en eerst toen
de Rekenkamer hierop de aandacht vestigde,
werd de terugvordering ter hand genomen.
Daartegenover deed het Rijk krachtige pogin
gen om een reeks bouwvoorschotten, samen
ruim drie en een halve ton bedragend, te in
nen toen echter door de Rekenkamer
werd ontdekt, dat deze bedragen alle reeds
aan de schatkist waren terugbetaald.
Een brievenbusplaat voor f 1900.
Bij den bouw van het postkantoor te Haar
lem gaf het Rijk T900 uit voor een natuur-
steenen brievenbusplaat, en ƒ1400 voor 8
bordjes, waarop „Posterijen en Telegrafie" ver
vaardigd van „siersmeedwerk, waarvan de uit
voering in overeenstemming diende te zijn met
het overige smeedwerk, om tot een harmonisch
geheel te raken". In de hal werden 8 lampen
opgehangen a 229.50 per stuk, waarbij nog
kwam f 1500 voor glas in lood voor deze lom
pen en eenige buitenlantaarns. Desgevraagd
meenden de betrokken ministers, „dat zooveel
mogelijk naar soberheid had moeten worden
gestreefd".
Voor het ontwerpen van een zegel voor der»
consulairen dienst werd door het Rijk aan den
daartoe aangezochten sierkunstenaar 500 be
taald. Op de vraag der Rekenkamer, of de hulp
van een sierkunstenaar wel noodig was ge
weest, antwoordde de minister bevestigend, om
dat op deze wijze ook in het buitenland het
peil waarop de Nederlandsche sierkunst staat,
bekend zou worderw
Onverschuldigde betalingen.
Het onderzoek der uitgaven ten behoeve van
het lager onderwijs wees vit, „dat het opma
ken der daarvoor noodige betalingstukken nog
steeds niet met de vereischte zorg ge
schiedde". Zoo konden vier gemeenten 13,000
subsidié te veel ontvangen, terwijl aan andere
ruim een ton te veel werd uitbetaald, omdat
ten departemente bij de vaststelling der be
dragen verkeerde kolommen waren geraad
pleegd.
Werd door de tusschenkomst der Rekenka
mer deze vergissing hersteld, minder gelukkig
was het college bij haar streven om een sinds
jaren bepleite bezuiniging op de hooge kosten
der onteigenings-advertentiën bij den minister
ingang to doen vinden. „De Kamer bracht daar
bij in herinnering, dat de briefwisseling over
deze zaak reeds in 1921 was aangevangen, eiv
nog steeds tot geen bevredigend resultaat had
geleid". Blijkens het 'bericht van den minister
van waterstaat, werd deze klacht opnieuw aan
dien van binnenlandsche zaken doorgezonden
Ook bij dezen bewindsman drong de Reken
kamer op spoed aan. „Dit schrijven bleef tot
dusver onbeantwoord."
1560 rijwielbewaarloon.
Het had de aandacht der Rekenkamer getrok
ken, dat de kosten voor het bewaren van rij
wielen bij het Centraal Bureau voor de Statis
tiek niet minder dan f 1560 's jaars bedroegen.
Toen zij op bezuiniging aandrong, werden de
loonen der bewaarders met 1 per week ver....-
hoogd. De minister achtte het „hoogst moei
lijk" om op deze kosten te besparen. „De Ka
mer heeft na dit antwoord geen aanleiding ge
vonden tot voortzetten van de gedachtenwisse-
ling". Eveneens „berustte" zij in de toekenning
van jaarwedden od 1400 aan twee rijkszui-
velvisiteurs, hoewel het aanvangssalaris uit
drukkelijk op f 1300 was bepaald. Deze amb
tenaren hadden een tijdelijke aanstelling, doch
krachtens besluit van den ministerraad geldt de
bezoldigingsschaal voor vasten dienst eveneens
voor tijdelijken. De minister wees er echter op,
dat de beide ambtenaren „eenigszins" vakkun
dig waren. Was zoo vraagt de Rekenkamer
in dezen voor een benoeming vanzelfspre^
kenden eisch een grond te vinden voor toeken
ning van een hooger traktement
Voorts kreeg 4e Kamer uit de nieuwsbladen
kennis van de onregelmatigheden, ontdekt bij"
het militair klecdingmagazijn te Woerden. „Het
college dat reeds in 1919 en ook nog in 1924
d«» aandacht van den minister van oorlog had
gevestigd op eigenaardigheden in het beheer
van den magazijnmeester, zond aan de betrok
ken rechterlijke autoriteiten afschrift van de
destijds gevoerde brief wisseling".
Knoeierij bij 's Rijkspaspoortenkantoor.
„Bij een accountantsonderzoek in opdracht
an de justitie ingesteld naar het beheer van
het Rijkspaspoortenkantoor, werd een kastekort
vastgesteld van circa f 37,000 per 23 Juli '25".
De Rekenkamer stelde zich op het stand
punt, dat de administrateurs voor dit tekort
aansprakelijk gesteld moesten worden. Zij kreeg
voorts den indruk, dat noch door, noch van
wege den secretaris-generaal van het depar
tement van buitenlandsche zaken eenig toezicht
werd uitgeoefend, „ofschoon deze ambtenaar
krachtens aitikel 5 van het K. B. van 22 Nov
1890 tot toezicht houden verplicht was." „Zelfs
waren kasopnemingen een eerste vereischte
toch voor een goed toezicht achterwege ge
bleven". Bij het sluiten van haar jaarverslag
was de Rekenkamer tot de conclusie gekomen,
dat 't bovenbedoelde tekort door oneerlijkheid
moet zijn ontstaan.
Ook ten aanzien van een bedrag aan college,
gelden der Leidsche Universiteit de Kamer
taxeert het „eerder te laag dan te hoog" op
f 7500 kon niet worden vastgesteld, dat hét
in de schatkist is terecht gekomen. De inschrij
vingsgelden werden door de pedellen, die ze
ontvingen, op geenerlei wijze geboekt en bij
hun stortingen ontbrak elke specificatie.
Een stempeltje van 285.
Het Rijksbureau voor onderzoek van han
delswaren boekte over 1924 een bedrag van
ruim 3000 aan ontvangsten, tegenovei
f 30,000 aan uitgaven. Waar het in 1924
slechts 662 monsters keurde (waarvan 373 te
gen betab'ng), stelt de Rekenkamer de vraag
of dit bureau wel in een algemeene behoefte
voorziet. De minister antwoordde, dat deze
vraag een „punt van voortdurend overleg" bij
de regeering uitmaakt.
Weinig beter bleek het te staan met de leei-
looierschool in Wngeningen, waarvan de Re
kenkamer de kosten per Nederlandschcn leer
ling op f 3000 becijferde.
Ten slotte worde nog melding gemaakt van
een lak- en inktstempel, besteld door den direc
teur eener rijksinstelling. Hiermede was een
som van 285 gemoeid. De betrokken minis
ter bleek, ondanks een daartoe strekkend ver
zoek der Rekenkamer, niet van zins om deze
vordering op den opdfachtgever te verhalen.
BENOEMD TOT GROOTKRUIS
NED. LEEUW
.Blijkens de elders in dit blad opgenomen
uitvoerige lijst van onderscheidingen toege
kend ter gelegenheid van den verjaardag van
H. M. de Koningin is Prinses Juliana benoemd
tot grootkruis in de orde van den Ned. Leeuw.
DE HEEREN VAN KARNEBEEK EN
RUYS DE BEERENBROUCK
Blijkens een uitvoerige lijst van Kon. Onder
scheidingen elders in dit blad opgenomen zijn
benoemd tot minister van Staat: jhr. mr. dr-
H. A. van Karnebeek, oud-minister van bui
tenlandsche zaken en jhr. mr. Ch. J. M. Ruys
de Beerenbrouck, voorzitter van de Tweede
Kamer der Staten-Generaal.
TWEE LIJKEN GEVONDEN
Gistermorgen zijn de lijken van twee der
vijf arbeiders die bij het noodlottig ongeval
van 27 Augustus bij de stuw te Borgharen ver
dronken zijn, gevonden. Het zijn de 29 jarige
J. Winters (Smilde) en de 34 jarige H. Bos
(Delfzijl). Het lijk van eerstgenoemde werd een
400 Meter van de plek, waar het ongeluk go-
beurde in een struik aan de oever van de
Maas bij het dorpje Borgharen gevonden. Het
lijk van Bos werd op de zelfde plaats gevon
den waar hij verdronken is.
I
DE RONDHOOFDEN VERVANGEN
DE LANGHOOFDEN
Men schrijft ons uit Leeuwarden
Friesland viert deze week feest ter gelegen
heid van het 100-jarig bestaan van het Frie-
sche Genootschap. Van heinde en ver kwamen
Friezen naar het „Heitelan", om met trots de
daden van het voorgeslacht te herdenken en
het verbond met de stamverwanten te vernieu
wen. Ze beloven elkaar ook voortaan pal te
staan voor de Friesohe idealen, waarvoor da
voorouders van dit rechtschapen volk reeds
zoolang gestreden hebben. De betrouwbaarheid
en ernst der Friezen is een waarborg, dat zij
dit voornemen zullen volbrengen.
Allerlei feestlijkheden zullen het congres op
luisteren, dat 1 en 2 September te Leeuwarden
plaats vindt. Er worden verschillende tentoon
stellingen gehouden ook een landbouwtentoon
stelling, waarop het Friesche vee te bewonde
ren is, dat beroemd is van Argentinië tot Ca
nada en van Ierland tot Nieuw-Zecland en
boven alle andere rassen de voorkeur verdient.
Maar terwijl het Friesohe Tasvee steeds in
aantal toeneemt, daar het over de gchcele
wereld zuiver wordt gekweekt, vermindert het
aantal echte Friezen steeds. Dr. Folmer wees
daarop reeds een halve eeuw geleden, later
heeft prof. Bolk er de aandacht op gevestigd.
Gedurende de laatste jaien is door dr. Nycssen
een onderzoek ingesteld naar de terpbevolking.
Daarmede heeft hij de huidige bewoners der
streek vergeleken. De uitslag van het onder
zoek, waarvan het verslag juist bij de firma
Nijhoff, te Den Haag, is veischenen, (The pas
sing of the Frisians, Ondergang der Friezen),
is niet blijmoedig. Het toont aan, dat de blon
de, langhoofdige Friezen reeds voor meer dan
een vierde deel door brunette rondhoofden ver-
drngen zijn. De rondhoofdige vreemdelingen
komen vooral langs de steden het land binnen.
Daar de instrooming langzaam plaatsvindt,
hebben ze gelegenheid de Friesche taal te lee-
ren, zoodat zij vaak ten onrechte voor echt©
Friezen worden aangezien. Kortgeleden toonde
dr. Nyessen in Gentica aan, dat de toenemende
bevolking van Friesland het geringst is van
alle provinciën.
Toch emigreeren de Friezen meer dan een
der andere Nederlandsche stammen. De pro
vincie stroomt dus leeg en de korthoofdige
vreemdelingen nemen de opengevallen plaatsen
in. Wanneer de huidige toestand blijft bestaan,
is het onvermijdelijk, dat er over een paar hon
derd jaar geen echte Friezen meer zijn, ook al
spreekt de geheele provincie dan Friesch.
Het is te hopen, dat de Friezen op hun Con
gres middelen weten te vinden om dit onheil
te voorkomen, daar de Friesche stam tot de
meest waardevolle bestanddeelen van het Ne
derlandsche volk behoort, is het tevens een
algemeen Nederlandsch belang.
DOOR KORTSLUITING IN EEN
RADIOTOESTEL
BEWONERS LANGS LADDERS
GERED
Gistermorgen om kwart over vijf werd te Rot
terdam brand ontdekt in den sigarenwinkel
van J. B. aan de Gedempte Slaak 94. De eige
naar was om half vijf naar zijn werk gegaan-
Hij had een radio-toestel aangesloten laten
staan en daardoor ontstond kortsluiting. Da
vrouw werd nog bijtijds wakker en kon uit de
brandende woning komen. Een dikke rook hing
niet alleen in den winkel, doch ook in de bo
ven gelegen verdiepingen. Met moeite kon
het personeel van de brandweer en enkele
burgers een drietal vrouwen in veflitrheid
brengen. Een 85-jarige weduwe en een 52-ja-
rige weduwe en eon 52-jarige werkster wer
den door de ramen langs een ladder naar
buiten gebracht, terwijl een 77-jarige vrouw
over het dak naar een naastliggend pand ge
bracht moest worden. Met drie stralen op de
waterleiding werd het vuur gebluscht. De bo
venwoning en een groot deel van den sigaren
winkel werden een prooi der vlammen. Assu
rantie 'dekt de schade
DE ZEEUWSCH-VLAAMSCHE
WATERLEIDING.
De gemeenteraad van Dzendijke verwierp
met 4 tegen 3 stemmen een voorstel van een
der leden om adhacsie te betuigen aan het
streven van Terneuzen om de N.V. Zeeuwsch-
Vlaamsche Waterleidingmaatschappen ontbond
den te krijgen.
Met 6 tegen I stem werd een voorstel van
den voorzitter aangenomen om eerst lagere
tarieven af te wachten.
De gemeenteraad van Biervliet vei klaarde
zich ten tweeden male met 4 tegen 3 stemmen
voor ontbinding der N.V.
EEN WARMWATERINSTALLATIE
GESPRONGEN
Gistermorgen te ongeveer acKt uur ha3
door het springen van een electrische warm
waterinstallatie een hevige ontploffing plaats in
het landhuis „De Den" aan de Torenlaan te
Laren. Met een geweldigen slag werden de zij
gevels en de achtergevel van het huis uit el
kaar geslagen terwijl inwendig een zeer errv*
stige verwoesting werd aangericht. Het per
ceel was onbewoond doch zou morgen betrok
ken worden door de familie de Jong uit Bla-
ricum. De wormwaterinstallatie was eerst gis
teren door een Bussemsche firma o aangelegd.
Persoonlijke ongelukken kwamen niet voor.
Deskundigen stellen naar de oorzaak van de
ontploffing een onderzoek in.
TWEE KINDEREN GESTIKT
Men meldt ons uit den BoscK:
Gistermorgen ongeveer kwart over acht
heeft in het weiland nabij café JHeidelust" eer»
droevig ongeval plaats gehad. Een groote wa
gen met hooi geraakte in een oneffenheid ven
den weg en kantelde. Drie kinderpn, die op
den wagen zaten vielen er af en kregen de
halve lading op zich. De 9-jarige Johannes
van Esch en de Ti-jarige Nellie van Esch wer
den door verslikking gedood, terwijl de 13-
jarige Johanna van Esch' gered kon worden.
=f
figA R. BERKENBOSCH
Jfsgsv voorheen C. J. Prins
k. d. Koning.. utrechtschcwen 10 Tel. 891
Poelier
Krommestraat 7 Tel. 750
Oud-Hollandsche Pottsn- an Pannenhuis
Bloemend, str. 17 Tel. 747
Het soUedste adres voor Rllwlelen en
toebehooren Is toch maar bl)
G. DE JONG.
Soesterweg 55. Tel 915.
Agent Veeno Rllwlelen.
Schoenmaker!! EL J. ZUUR VEEN
SL Andriesstraat 26.
Prima Schoen reparatie wordt ten uit-
voer eebracht met le klas leder.
Kok en Banketbakker
Langestraat 87 Tel. 50
NIC. ECVEE - Lavendelstraat 1
1 /I tfrveUfreriv.ccitiFfer voor Amersfoort en Omstreken 1
J. de Winter,
Behanger - Stoffeerder Bedden,
en Matrassenmaker.
SCHERBIERSTRAAT 14.
Vacant
Lavendelstraat 11 Tal. 949
Orgel-, Piano- en Muziekhandel
Atelier Serré
Utr. weg 40 Tel. 371
Fotohendel voor Ain.itenrs.
Lijs4 on.
A. LOS
Hannlactnrenmagazijn
OUDE SOESTERWEG 4.
J. VISSER
UTR. WEG 55. TEL. 551.
Ja adres voor fijne vleeschwaren.
Het fijnste rookvleesch 20 cent per ons.
vindt U nergens goedkooper als bl] ons
22-27 28-34 35-42
Groenten, Fruit en Delicatessen.
Utr. weg 53 Tel. 568
Sigarenmag. „Centrum"
Langestraat 21
Boter Kaap I- iereD Vert Zuivelfabriek
„Juliana Achterveld"
Drogisteril het „WITTE KRUIS"
Fa. EIKELENBOOM Ass. Apoth.
Pnntenbnrgcrlaan 53.
Chemicaliën Verbandstoflen.
Homoeopatlsche geneesmiddelen.
f 1.10 H 55 11.75
elk paar gegarandeerd.
Electro-T echnisch-Bureau
Soesterweg 29 Tel. 680
Voor plaatsing In deze
ADRESSENLIJST
vrage men Inlichtingen aan de admlnl-stratie van het Amersfoortsch Dagblad.
TeL 513.
