AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ft
koffiehuis:»
8 P Vti&Xf
DE EEMLANDER"
J. J. MOLE MAAR
EERSTE BLAD.
DRINKT
26g Jaargang No. 73
'mm
IBQNMEMENISPRUS IZiZZL
toost f 2.10, per auad/oji,
Idem franco per pos! f I—per week (met gratia
vtmkeriog legen ongelukken) f 0.176, afzonderlijke
Wtmmtn 1 CJDS.
DIRECTEUR-UITGEVER: i. VALKHOFF. A,NHEMSCHER|ooRTWAU 2A.
rOSTKEKENIHa N*. 47910. T*i_ INT. (IS.
Zaterdag 24 sepiBmu«r
PRUS DER ADVERTEHT1EH Inbegrip tas mm
bewijsnummer, elke regel meer 0.25, diensUanbJw
dingen en Uefd*digh«id*sdveitsntlên root de kdl
der prijs Voor handel ea bedrijf bestaan wr
voordeelige Kepaling«n voer het advertMim. Eens
circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt Op
aanvraag toegezonden.
WESTSirt'GÈL C' i; TELEF 805 1
i ACÉhT VOOR
AMERSfOORT
DE VOLKENBONDS
VERGADERING
HET DENKBEELD VAN WERELD-
ARBITRAGE
HET VRAAGSTUK ZAL ERNSTIG
BESTUDEERD WORDEN
Dc eerste commissie der Volkenbondsvci-
gadering heeft gisteren nog verscheidene uren
over het interessante denkbeold-Nansen be
raadslaagd, om een wereld-arbitrage in het le
ven te roepen, dat den staten, die bereid zou
den zijn het te ondertcekcnen, de verplichting
zou opleggen alle geschillen zoowel van jurb-
dischen als van politieken aard aan interna
tionale rechtspraak of arbitrage te onderwer
pen. Een ondercommissic onder voorzitter
schap van Motta had hierover rapport uitge
bracht en in overweging gegeven aan de der
de commissie, die Nansen's \oorstel naar de
eerste commissie had doorgezonden, te anv-
■woorden, dot de tijd voor grondige bespreking
van Nansen's voorstel ontbroken had, doch
dat het zeer gewenscht zou zijn, als het nieu
we veiligheids- en arbitragecomité, 't welk een
1 onderdee\ \der voorbereidingscommissie-Lou-
don zou órden, dit denkbeeld ernstig in oyer-
weging zc nemen, evenals alle andere zijden
van het vi gstuk der vreedzame beslechting
van geschil h, waarvan eenige punten in het
bijzonder wi jden genoemd. Terwijl dit voor
stel tot bestudeering van het Noorsche voor
stel dus niet bijzonder aangenaam was aan sit
Cecil Hearst en Scialojo, die van het denkbeeld
van een wereld-arbitrageverdrag vrij nfkee-
rig waren, verminderden de kansen op aanne
ming van het rapport-Mottn opeens nog be
langrijk, doordat de Belg Rolin, geestdriftig
aanhanger van een wereld-arbilrogevcrdrog, te
recht verontwaardigd over de groote haast,
wantin deze commissie wederom moest werken,
voorstelde, eenvoudig te verklaren, dat het nog
niet mogelijk was een grondige studio van het
plan-Nensen te maken, datd narom tot de vol
gende Volkenbondsvorgadcring zou worden
aangehouden.
Gelukkig, aldus de correspondent der N R.
C. te .Génève, zagen Limburg, Politis en Fro-
mageot in, dat het niet raadzaam zou zijn zich
door een overigens gerechtvaardigd gevoel
--van ontstemming over de overhaasting van
den ajbcïd te laten leiden. Zij steunden dus
Motta en den Noor Lange, die erop bleef aan
dringen, dat opnieuw het Volkenbondsorgaan
den arbeid zou hebben aan te vangen met con
duidelijke aanduiding dezer commissie, in
■welke .richting het zijn arbeid zou hebben te
beoinncn
Het slot der discussie was dan ook de aan
neming van het rapport-Mctta, zoodat het
nieuwe veiligheids-comité een ernstige studie
van het denkbeeld van een wereld-arbitrage-
verdracr zal hebben te maken en voorts op
vier punten met betrekking tot de vreedzame
beslechting van internationale geschillen de
bijzoJ»jlere aandacht zal hebben te schenken
Ter» eerste. Aan de middelen, die tot een
talrijker onderteekening van het facultatieve
protocol van art. 36 van het statuut van h^t
Haagsche international gerechtshof inzake de
verplichte onderwerping van rechtsgeschillen
aan het Hangscho Hof zouden kunnen leiden.
Ten tweede. Aan een verzoeningsprocedure,
die aan arbitrage pleegt vooraf ie gaan
Ten derde. Aan de verhouding tusschen het
bemiddelend optreden van den Volkenbonds
raad en de arbitrage en verzoeningsprocedure
voor alle organen.
Ten vierde. Aan de mogelijkheid om het
wereld-arbitrage-verdrag zoo elastisch te redi-
geeren. dat de ondcrteckcnende staten hun
verplichtingen grooter of kleiner zouden ma
ken naar gelang van hunne bijzondere betrek
king tot de verschillende stoten.
Het derde punt is in het bijzonder vermeld
op aandrang van den Zweedschen minister
van buitenlandsche zaken LöfgTen, die op
grond van de jongste gebeurtenissen in den
Volkcnbondsraad met betrekking tot het ge
mengde Roemeensch-Hongnarsche Arbitrage
hof van Parijs een gTondige studie van dit
onderwerp verlangde.
De facultatieve clausule van
het statuut van het Haagsche
Hof door Duitschland getce-
kend.
Stresemann heeft gistermiddag te Genève de
Facultatieve clausule van het statuut van het
Haagsche Hof geteekend.
De voorzitter der Volkenbondsvt-rgadering
Gue-d noemde in de midd^gzitting deze daad
het T>egin van een nieuw tijdperk van de ver
plichte arbitrage in internationale geschillen.
De resultaten der
sche conferentie.
econ°m5-
De Volkenbondsvergadering kwam gister
avond in algemeen© zitting bijeen. In deze zit
ting kwam het rapport van den Franschen ge
delegeerde Loucheur aan de orde over de re
sultaten van de economische conferentie. Het
betoog van den aanstichter der conferentie, was
een oproep om de boeien, die nog steeds den
internationalen handel benauwen en ernstig
benadeelen, te slaken door de besluiten der
conferentie in daden om te zetten. Van de
zijde van Italië werd verklaard, dat de Itall-
aansohe regeering onvoorwaardelijk instemt
met de aanbevelingen der economische confe
rentie
Briand biedt een soiree aan.
Briand heeft ter ecre van de achtste ver
gadering van den Volkenbond een groote ar
tistieke en musicale soirée aangeboden. Dc
Duitsche delegatie heeft voor de uitnoodiging
bedankt in verband met den dood van den
Duitschen ambassadeur te Washington Von
Maltzahn
Amerika en *t vraagstuk det
in- en uit voer verboden,
De Amerikaanschc regecrihg heeft aan het
Volkenbondssecretariaat doen mededeolen, dal
zij den Amerikaanschen gezant te Bern Gib
son als haar vertegenwoordiger zal afvaardi
gen naar de Volkenbondsccnfcrentie nepens
de opheffing von in- en uitvoerbeperkingen en
-verboden, op 17 October te Genève te hou-
dne
Slotzittingen der commissies.
De ontwapeningscommissie van dc Volken
bondsvergadering heeft Vrijdagavond haai
werkzaamheden besloten met de definitieve
aanneming van het rapport van den Belg'schen
senator De Brouckère over het geheel der
vraagstukken betreffende arbitrage, veiligheid
en ontwapening. In zijn slotwoord wees Be-
r.esj er op, dot de commissie ook dit jaar weer
waardevollen arbeid verricht heeft en dat een
nieuwe étappe -op den wezenlijken weg dc>
voorbereiding van de internationale ontwape
ningsconferentie afgelegd is.
Ook dc juridische commissie besloot haar
weikzaamheden voor dit jaar. Zij keurde hei
verslag goed van den Griekschen gedelegeer
de Politis over le codificatie van het interna
tionaol recht. De eerste conferentie voor do
codificatie zal door den Volkenbond voorbe
reid en tegen T929 bijeengeroepen worden,
vermoedelijk in Den Haag. De conferentie za.'
zich bezig houden met de volgende drie vra
gen: nationaliteit, territoriale wateren en ver
antwoordelijkheid van de stoten voor de scha
de, die persoon en goederen van buitenlan
ders op hun gebied te lijden hebben.
Dc commissie voor de begrooting en de fi
nanciën besloot dc Volkenbondsvorgadcring
te verzoeken het crediet voor den bouw van
een Volkenbondspaleis te verhoogen van 15
tot T9k« millioen fres.
Dc speciale commissie, dic.dc laatste dagen
een rapport opgesteld heeft, zal opdracht krij
gen de kwestie verder te bcstudeeren en de
vereischte beslissingen te nemen. Wat de
keuze van hét ontwerp aangaat, dit zal geko
zen worden uit de 9, die bij den internationa
len wedstrijd elk een prijs van 12.000 fres.
'•erwierven. Men zal bet ontwero uitvaren,
dat het best beantwoordt ann de pructische en
ocsthetische e:«-hen.
DE VERGADERING VAN DEN
POOLSCHEN SENAAT.
Warschau, 23 S e p t. (V. D.) De presi
dent van den Senaat heeft een schrijven ge
zonden aan den president van dc republiek,
waarin hij protesteert tegen de verdaging von
den Senaat, hetgeen hij in strijd met de grond
wet acht.
CACHIN'S GEVANGENSCHAP.
Zijn vrijlating gevTaagd.
De financieele commissie der Fransche Ka
mer heeft besloten de vrijlating van den com
munist Cachin. te vragen, opdat hij zal kunnen
deelnemen aan de vergaderingen der commis
sie, waarvan hij lid is.
HET POND STERLING.
De poriteitskoers te New York
bereikt.
Het pond sterling werd gisteren te New
York verhandeld op pariteitskoers; dit is de
eerste keer sinds 30 Juni 1926. Dc gestadige
koersstijging in de laatste maanden vloeit
voort uit de discontoverlaging in de Vereenig-
de Staten en de overmaking van zeer groote
sommen naar Londen, waar de rentevoet hoo-
ger is.
DE JUL1-ONLUSTEN TE WEENEN.
Dinghofer weerlegt een be
schuldiging van Bauer.
De Oostenrijksche minister Dinghofer heeft
terstond een onderzoek laten instellen naar de
beschuldiging, die Woensdag in de juridische
commissie van den nationalen raad door den
afgevaardigde Bauer werd geuit ten aanzien
van onwettige handeling bij het aanwijzen van
de gezworenen ter berechting der onlusten
van Juli. Vastgesteld werd, dat het verwijt
eener opzettelijke onwettige samenstelling van
de jury's onjuist is.
GEVECHT TUSSCHEN TWEE VICE-
CONSULS.
Naar uit Madrid gemeld -wordt, heeft do
Engelsche vice-consul te Almeira Harrison
den Griekschen vicevconsul Lengo, met wien
hij op voet van vijandschap leefde, door een
revolverschot gewond. Harrison is gearres
teerd.
Verhoogt. Uw werkkracht cn
energie 25 besparing,
•paart Uw beurs! A'dam, Tel.
24316, A'foort, Tel. 1200.
F7N BRUTALE AANSLAG
TWEE GEZANTEN TE PEKING
BEROOFD
Dc Belgische en Tsjecho-Slcwakischc ge
zant te Peking zijn gistermiddag het slacht
offer geworden van een brutale b'-rooving,
toen ze per auto terugkeerden van een uit
stapje in de buurt van Pekirg
Dc auto wérd bestuurd door oen Chinee-
schen chauffeur. Plotseling snrong een bandiet
op de auto, richtte een revolver op de gezaiv
ten en eischte de voorwerpen van waarde op.
die re bij rich hadden. De gezanten waren ge
noodzaakt hun horiocre'c, geld en andere vo^
werpen af te gevn Z- l's ven hun vesten, dit
zc in de auto hadden liggen, maakte de aan
voller zich mrrctrr Enkele Chinoezcn ve-en
tegenwoordig bij het gebeuren, maar d~der\
geen paging ern t"cscSenv~fd*n kcm«n.
De gezanten begaven zich na het gebeurde
naar Tsjanrrmnctcjon, waar ze aan de autori
teiten een ir"itrir gel rider verzetten, waar
mee ze tc-n slottp e.nnr Peking t rul
EEN DRAMA IN EEN CAFÉ.
Hamburg, 53 S»-pt (H.N.) In den afgeloopen
nacht werd de politie binnen geroepen in een
café aan dc Gi ünerdeich. Zij zond daar een
21-jorigen handelsreiziger met een schotwond
dood op den grond liggen, terwijl een onder
persoon stervend bij den ingang van den keu
ken lag. In het lokaal zelf was alk-s kort en
klein geslagen;. De houder van het café ver
klaarde, dat in zijn lol oal feest was gevierd,
doch dat een twist uitgebroken was. Het licht
was plotseling uitgedraaid en hij zelf was zoo
bestookt gewoiden, dat hij uit noodwecer zijn
revolver genomen en daarop 2 schoten had
gelost. Dc houder van het café is in hechte
nis genomen
VALSCH GELD IN ZWEDEN.
Stockholm, 23 Sept. (V. DOfficieel
wotdt medegedeeld, dat te Stockholm volsche
Engelsche bankbiljetten van 50 pond in om
loop zijn.
VOOR MEUBELEN
LINOLEUM y -
PARKETVLOEREN
1IET VLUGSTE EN GEMAK
KELIJKSTE MIDDEL OM MEI -
HELEN. VLOEREN EN LINO
LEl'M TE ONDERHOUDEN
DE wrijlwas zonder weerga.
Overal verkrijgbaar.
Importeurs:
N. B. Handel Mij. RECKITT3,
Rotterdam.
LEVINE
TOCH NAAR HET OOSTEN
VERTROKKEN
Londen, 23 Sept. (V. D) Levine en
Hinchlh'fe zijn hedenmorgen te zeven minuten
over achten vertrokken voor een vliegtocht
naar hel Oosten met bestemming Karachi.
Levine is gistermiddag 6 uur op het vlieg-
terrein tc Aspercn geland.
EEN PARTICULIER VLIEGTUIG
VERONGELUKT.
Een doodc
Een vrouwelijke passagier in een vliegtuig,
eigendom van een lid van de Aeroclub van
Yorkshire, werd gedood in een vliegongeluk
bij Leeds.
ERNSTIG VLIEGONGELUK
VIJF DOODEN
ONDER HEN DE DUITSCHE
GEZANT TE WASHINGTON
Berlijn, 23 Sept. (H. N.) Vanmorgen is
op het traject Berlijn—Müochcn, in de buurt
van Schleitz, het Duitsche vliegtuig D 585 ver
ongelukt, waarbij de bestuurder en 4 passa
giers zijn omgekomen. Onder dezen bevindt
zich de. Duitsche gezant te Washington baron
von Maltzahn, die vroeger secretaris bij het
Duitsche gezantschap te 's-Garvenhage was.
Omtrent de oorzaak van dit droevig ongeval
tast men nog in het duisetr.
Een telegram van den rijkspresident.
President Hindenburg heeft aan barones von
Maltzahn het volgende telegram gezonden;
„Ik betuig mijn hartelijke deelneming me4
het droevig ongeluk, dat U zoo plotseling ge
troffen heeft en verzoek U de betuiging van
mijn ernstig gevoeld medelijden te willen ont
vangen. Het Duitsche rijk verliest in Uw too
tragisch om 't leven gekomen echtgenoot één
horer kundigste diplomaten en meest op den
voorgrond tredende vertegenwoordigers, dien
ik steeds met eerbied zal herdenken."
Eet» tragische bizon der hef A
Naar te Berlijn omtrent den dood van barem'
von Maltzahn wordt vernomen, was zijn vrouw,
die zich voor een kuur te Partenkirchen be
vond en hoor acht-jarig dochtertje bij zich
had, hem tot München tegemoet gereisd om
hem door bij aankomst van het vliegtuig t#
ontvangen.
Men tast omtrent de oorzaak nog
steeds in 't duister.
Merkel, do directeur van dc Duitsche Luft
hansa, heeft verklaard, dat de oorzaak van het
ongeluk bij Schleiz «en volkomen raadsel ia.
De machine is technisch nauwkeurig onder
zocht en sedert Mei in gebruik, dus nog vrij
nieuw. Ook het type machine, waarmee sinds
1922 gevlogen wordt, is goed. Men herfl
medegedeeld, dat het toestel zonder vleugel
omlaag gestort is, wat het ongeluk nog raad
selachtiger maakt, went de draagvlakken der
Dornier-toestellen zijn juist bijzonder soli ede
aan den romp bevestigd.
Schleiz ligt aan de Noordzijde van het Fidh»-
telgebergte in een vrij vlakke landstreek. Vol
gens deskundigen was daar dus een noodlan
ding, indien dit den bestuurder noodig voor
kwam, zeker mogelijk geweest.
De over het ongeval geraadpleegde deskun
digen vermoeden, dat de motor van het toestel
plotseling weigerde en de bestuurder een nood
landing heeft willen doen. Waarschijnlijk is
het toestel hierbij in een vrille geraakt en toen
tcge^i de aarde gesmakt, zenderdat het den
bestuurder lukte den val tegen te houden. Het
blijkt, dat de ramp is geschied bij het gehucht
Heinrichruh, ongeveer 1 K.M. van Schlefa. Het
vliegtuig werd geheel vernield.
Er zijn maar weinig menschen getuigen
de romp geweest en hun verklaringen late»
veel te wenschen over. Enkele hunner beur»'
ren, dat plotseling ©en vleugel van het to«ste$
afbrak en ongeveer 20 meter van de plaat»
van het ongeval terecht kwam, In verbond
hiermede deed hot gerucht do ronde ran mm
geval van sabotage, maar bevestigd Is dit ge
rucht geenszins.
De omgeving van de plaats von de romp fel
door de politie afgezet. De nieuwsgierigen W0P»
den op een afstand gehouden» Het-parket ii