Peau de Pêche
26e Jaargang No, 79 AMERSFOORTSCH DAGBLAD „de eemlander-
Zaterdag
DE CULEMBORGSCHE MOORDZAAK
L. J. LUYCX Zoon
LANGESTRAAT 49 Tel. 190
voor tasschen, vesten, enz.
1 October 1927
DN VOORTZETTING VOOR HET ARNHEMSCHE GER 'CUTSHOF
REQUISITOIR EN PLEIDOOIEN - HET ONDERZOEK WORDT HEROPEND
j De tweede dag-.
De behandeling" van de Culemborgsche
moordzaak is gisteren voor het Gerechtshof
to Arnhem voortgezet.
Het eerst wordt als getuige a décharge ge
hoord A. de R,. gemeente-veldwachter, vroe
ger te Culemborg. Deze was in 1023 en 1924
egent van politie te Culemborg.
Hij verklaart dat er voor den moord een ver
houding was tussehen den commissaris Blok
en Haveman die niet goed was. Destijds bij
een inbraak in een timmerfabriek had H de
zaak onderzocht, waarbij, hij van beitel- en
(Vinger-afdrukken geen notitie nam.
Ook heeft getuige gezien dat na dc diefstal
het slot bij de Van Wiggens was gebroken.
Haveman had destijds aan getuige verteld dat
Blok hem ongelukkig had gemaakt. Ook ver
klaart getuige dat hij na den moord op post
stond bij dc woning van de Van Wiggens toen
Haveman op het terrein kwam. Getuige had
hem gelost zich te verwijderen en later toen
hij aan Commissaris Blok zcidc, dat Haveman
daar geweest was en hem vroeg hierover on'
derhanden te nemen had Blok geantwoord, dat
zij dat zelf maar moesten uitvechten.
De verdediger Mr. Roobol Is het juist, dal
Commissaris van politie Blok last heeft ge
geven om de lijken van de Van Wiggens weg
te holen vóór ze gerechtelijk waren ge
schouwd
GetuigeJa, dat is zoo", maar de agenten
hebben dit niet toegelaten.
Getuige h décharge A. D. Boorma, oud-
agent van politie te Culemborg, heeft destijds
beklaagde Vroege moeten vervolgen voor
abortus, terwijl cp zekeren dag, dat cndcrzocl:
plotseling moest worden gestaakt.
Verdediger Mr. v. d. Goes van Naters
Weet getuige, dat de Colic's voor den moord
in financieele moeilijkheden verkeerden
GetuigeMen zegt van ja I
PresidentWie dacht u dat de moerd be
gaan hebben
Get. Ik denk, dot Haveman, geholpen door
de Collé's dat gedaan heeli.
Pres.Waarom docht u dot
Get.Omdat de Collé's ons altijd bij dog
en nacht surveilleerden.
Get. a décharge Jac. Vermeulen, melkven
ter te Culcmborp;, heeft Haveman herhaalde»
lijk met dc Collé's in café's zien zitten.
De verteringen, welke zij en ook Opdam
maakten, waren buitengewoon groot.
Tot diep in den nacht bleven zij in die ca
fé's.
Verdediger Mr. v. d. GoesWeet u cok,
dat Haveman voor een zeer groot bedrag
aardappelen heeft gekocht om die hij kleine
partijtjes in Rotterdam te verkoopen
Getuige antwoordt bevestigend. Haveman
wilde bij getuige's broer voor f 5000 aard
appelen koopen. Get. had dit echter niet zelf
gehoord, dit was hem door zijn broer verteld.
Mr. Roobol Is aan uw broer een betrekking
aangeboden door de Collé's
Get. Ja, op 5 Augustus 1927.
Mr. Roobcl Hebben de Collé's on Have
man ook op den loer gelegen om u af Ic
ranselen
Get. antwoard bevestigend. Zekere De Roode
en v. d. Velde hadden hem toen neg thuis gc-
gracht.
Get. a décharge H. Vermeulen, meubelma
ker te Culemborg, verklaart dat hij met Pink
steren van dit jaa^bij de Collé's in dienst was
getreden. Na den moord was Haveman bij
hem geweest cm aardappelen tc koopen. Hij
wilde wel 5000 en ook wel meer besteden.
Get. was er niet cp ingegaan, omdat hij niet
durfde.
Na den moerd was Haveman herhaaldelijk
bij hem thuis geweest, doch get. was vaak
piet thuis. Haveman vertoonde echter nimmer
gold.
Mr. v. d. Goes Zou Opdam ook aardappe
len koopen7
Get. Ik herinner er mij niets van.
Getuige':; broor echter zeide, dat zijn broer
<Iat had verteld.
De getuigenis van A. Collé Sr.
Hie ma wordt gehoord als getuige a déchargc-
A. Collé Sr., meubelmaker te Culemborg.
Get. geeft toe, dat hij juffrouw Haveman
heeft aangeraden naar Ticl tc gaan om te in-
formeeren waarom haar man daar was opge
sloten. Vóó; den moord heeft get. nooit geld
in het bezit van Haveman gezien. Get. ver
klaart dat hij, ook vóór den moord, in vrij
goeden fintmcieelen'doen was en ook dat Ha
veman goed stond aangeschreven. Naar aan
leiding van de vraag of get. wel eens een ano-
nymen brief heeft geschreven, antwoordt hij
dat nimmer te hebben gedaan. Wèl meent hij
dat er ovei gesproken is. En hij laat er op
volgen Ja. ja
Pres. Waarom zegt u dan ik meen?
Get. rekent dat Haveman hem gevraagd heeft
oen anoniemen brief tc schrijven. Toen get.
eens bij Haveman was, begon H. met zijn hon
den te slaar. en schreeuwde Vroege, Vroege,
daar komen ze aan. Toen juffrouw Haveman
hoorde dat haar man dood was, riep ze uit
Goddank, dat hij dood is.
Mr. CnopiusIs er gisteravond bij jullie
nog over de zaak gesproken?
Get.Ja.
Mr. Cnopius Waarom doe je dan nu zoo
weifelend over die anonieme brieven? Je be
greep toch wel dat er over gesproken zou wor
den?
Get. Neen, daar had ik niet aan gedacht.
Mr. Cnopius Je bent anders slim genoeg,
ouwe heer
Raadsheer mr. De Vos van SteenwijkHeeft
u aan juffiouw Huveman dc sabel van hoar
man nog gevraagd?
Get. zegt dat niet meer te wetén.
Pres.Juffrouw Haveman heeft dat hier an
ders verteld.
Den bewusten, geschreven, anonymen brief,
iiic hem wordt getoond, zegt getuige niet te
feerkennen.
Mr. Roobol Heeft u aan een van uw zoons
een groot bedrag geleend voor de fabriek?
Get. :Jo, er zit een paar duizend gulden v8n
mij in.
Mr. Roobol Van welk geld is dc fabriek
uitgebreid?
Get. Die is niet uitgebreid. Wel is een gas
motor vervangen door een electrischc.
Raadsheer mr, baron De Vos van Steenwijk:
Wat is er van aan dat u iederen keer juffrouw
Haveman gewaarschuwd hebt om op tc passen
met haar uitlatingen?
Get. zegt dat juffrouw Haveman bang was
en hij haar daarom had gewaarschuwd.
Getuige b décharge J. dc Haan, brigadier-
majoor tc Ticl, verklaart dat hij Haveman in
hechtenis had genomen en daarna in diens wo
ning een huiszoeking had gedaan, wat juffrouw
Haveman r.iet bizonder prettig vond. Bij de
huiszoeking is riets gevonden, ook geen geld,
alleen een nieuw gouden horloge. Juffrouw Ha
veman had toen gezegd dat dot van haar man
was. Vorder geeft get. eenige bizonderheden
over den zelfmoord van Havemen.
Get. had gehoord dat na den moord Have
man een bedrag van f 600 had betaald aai.
iemand. Ec-n onderzoek bracht aan 't licht, do»
Haveman van familie 300 had gekregen. Bi]
de arrestatie had Haveman 300 in zijn zak,
terwijl op de Boerenleenbank 600 had ge
staan. Van te voren leende hij echter overal
geld. Haveman had gezegd, dat hij dot geld
echter verdiend had met handelen in tabak.
Get. had tegen Haveman gezegd jc bent me
deplichtig aan den moord, waarop Haveman
antwoorddedat zal ik nooit vergeten. Juf
frouw Haveman heeft eens aan get. gezegd,
i dat als haar man het had gedaan, de Collé's
J medeplichü'jz waren geweest. In zijn slaap bc-
Jschuldigde Haveman steeds zich zelf en sprak
jhrj over.de Collé's.
In een 'brief van de Smale aan Sweris had
hij zich zelf beschuldigd ook debet tc zijn non
dc inbraak in een suikerfabriek.
Get. décharge A. Opdam, Culemborg, ver
klaart, dat hij r.icls meer kan zeggen, cmdat
hij in Tiel ellcs reeds heeft medegedeeld.
hl. RoobolHoe komt het dat u vóór den
moord geen geld had, terwijl u na den moord
wel rondjes gaf.
Get. antwoordt, dat hij dat vóór dien tijd
ook wel deed.
De verdediger mr. v. d. Goes v. Naters
Waarvan leefde u? En hoe komt u dan aar.
ƒ5000?
Get.: Die heb ik niet. Sinds 0 jaar verdien ik
goed, alleen is op 't oogenblik wat mindet
Mr. v. d. GoesWaarom bent u gisteren
aan den trein naar Culemborg en Grcningen
hier aan 't station geweest?
Get.Daar ben ik heelemaol r.iet geweest
Maar ik wou nog wel iets zeggen. Ik vermoed
dat er in Culemborg een complot zit om een
valschcn eed af tc leggen. En dat zijn Boosma,
Glabbeek en v. d. Kooy I
Hierna wordt Collo Sr. weer voorgeroepen.
Get. a décharge, Kruif, gemeente-arbeider,
Culemborg, verklaart dat op den dog van der.
zelfmoord van Haveman de Collé's erg" onrus
tig waren. Ze liepen tenminste erg onrustig
heen en weer. Ook heeft get. gezien dat- A. Col
lé den dag vnri den moord aan dc nummer
plaat van .hun auto werkte.
Get. h décharge, mej. v. d. Linden, Cv'icm-
borg, verklaart, dat op 23 Dcc. 1923 Opdam
bij haar on hear man 's avonds om II uui
thuis paling heeft gegeten.
Get. a décharge, Hartkamp, rechercheur tt
Apeldoorn, betwijfelt of deze beklaagden zich
aan den moord hebben schuldig gemaakt. Get.
verdenkt Havenien en de Collé's in betrekking.
Get. heeft een onderzoek ingesteld op last der
justitie, waarbij get. zich had uitgegeven als
koopman, zulks op last van den officier van
justitie te Ticl.
Hiern.\ wordt gepauzeerd.
Na de pauze wordt als getuige a decharge
gehoord de heer Blitterswijk, die verklaart te
Amsterdam Haveman vaak t^ hebben ontmoet,
echter vóór den moord, doch nimmer in gezel
schap van Vroege en Sweris.
Pres.: Is dit dan een bewijs dat zij onschul
dig- zijn
Get.: Een bewijs is dit niet.
Get. verklaart verder, dat hij vaak bij Have
man thuis kwam, waar vaak over de Collés,
doch nooit over Vroege en Sweris werd ge
sproken.
Juffrouw Haveman heeft aan dezen getuige
verteld, dat zij aan den rechtcr-commissaris
heeft gezegd dat Vroege en Sweris bij haar
thuis waren geweest, om uit de gijzeling te
komen.
Ook heeft zij aan get. medegedeeld dat
op een avond na den moord Arnold Collé,
Hans Collé en Collé Sr. bij haar thuis waren
geweest, waarbij zij haar hebben weggezonden.
Tocri zij weer terugkwam zag zij Arnold
Collé een brief schrijven met rechte letters en
Hannes een met schuine letters-
Get. a decharge Ha. Hey, te Culemborg,
verklaart dat zij nooit uniformen voor dc poli
tie heeft gewasschen. Wel heeft zij eenmaal
een gevonden lijk moeten kleeden. Nooit is
haar gezegd door commissaris Blok of door
andere politiemannen, dat zij de uitgaven van
juffrouw Haveman moest controlccren.
Get. a décharge H. Verrips, veilingmeester
tc Culemborg, moest na den moord de koeien
van de v. Wiggens bewaken. Toen waren Blok
en Haveman cr eens gekomen en hadden hem
weggestuurd.
Get. a décharge Th. v. d. Stroom, stoelen-
fabrikant te Culemborg, vovkluart dat Opdam
voor den nieord niet en daarna wel royaal
was.
Get. b décharge H. J. Vroege, agent van
politie te Culemborg, verklaart geen familie
van bekl. te zijn, verklaart dat Haveman vaak
bij de Collé's kwam.
Mr. Roobol: Wie houdt u persoonlijk voor
dc moordenaars
Get.: Ik houd de Collé's met Haveman et
voor.
Get. a décharge G. Brey, cchtgenoote van
Th. L. te Culemborg, was op Koninginnefeest
RECLAMES.
Ven T—4 regels 4.05, elke regel meer 1.—
3 kwaliteiten in alle k euren.
1924, met haar man in een café, waar Opdam
en v. d. Linden ook waren, en waar v. d. Lin
den eenigszins dronken wqs, v. d. Linden zei
op een gegeven oogenblik tegen Opdam, jij
bent cr net zoo goed bij geweest als ik.
Daar getuige a décharge W. van Antwerpen
niet is verschenen, wordt van diens verhoor
afgezien.
De volgende getuige is mej. M. Koedam,
echtgenootc van J. van Lcgchem te Culem
borg.
Deze verklaart ccn gesprek tc hebben ge
hoord tussehen Haveman en Corn. Collé, waar
bij A. Collé zei: we loopen erin. Haveman
zei toen: nee, als je maar zegt wat ik zeg.
Get. u décharge Tcerink uit Zutphen deelt
mede dat Blok „de baas" genoemd werd. Of
hij soms ook „de oude baas" genoemd wordt,
kan get. nieC zeggen.
Get. heeft ven commissaris Blok lessen in
strafrecht gehad.
Hij heeft Blok en Haveman nooit samen
gezien na 't ontslag van Haveman
Hierna wordt nogmaals M. de Smale als
getuige a charge gehoord. Hij blijft er bij dat
Sweris ook in do suikerfabriek heeft ingebro
ken.
Ook blijlf hij verklaren bij Haveman te zijn
geweest.
Mr. v. d. Goes, v. Naters: Hoe zag het
daar uit
Get.: Dot weet ik njet meer.
De raadsman: Weet u het huis nog te vin
den
Get.: Ik niet meer
Ook heeft hij den indruk dat Sweris 't be
trekkelijk arm heeft.
Bekl. Sweris gelooft, dat de mededeeling
van do Smale een wraakoefening is. Hij is zegt
bekl. (ot alle dingen in staat.
Get. de Smale verklaart verder, dot de in
braak in de suikerfabriek heeft plaats gehad
vóór dat hij bij Sweris kwam werken.
Nogmaals verschijnt wed. Have
man.
Tenslotte wordt nogmaals gehoord dc ge
tuige a décharge de wed. Haveman.
Pres.: U kunt nu vrij spreken, ik heb lost
gegeven dat Collé de zaal zou verlaten. Zegi
u nu eens ronduit wot u ervan weet.
Raadsheer Mr. Star Busmenn: Gebruikt u
wel morfine
Get.: Nee.
Raadsheer: Of andere verdoovingsmiddelen?
Get.: Wel een zenuwdrankje.
Get. komt terug op hoor verklaringen .van
gisteren en zegt dat Vroege en Sweris nooit
bij haar thuis zijn geweest.
Get. Blitterswijk verklaart nog, dat juffrouw
Ha .-eman eerst aan hem ook heeft gezegd, dat
Vroege cn Sweris bij haar geweest zijn, doch
later was zij weer cp die verklaring terugge
komen.
Tweemaal heeft zij verklaard, dat zij cr ook
waren geweest, doch den derden keer kwam zij
erop terug. Het derde proc-?s-vcrbonl was op
gemaakt naar aanleiding van verklaringen van
dc Smale.
Raadsheer Baron de Vos v. S.: Zijn ze nu er
geweest, ja cf neen
Get.: Ik zeg dat 't niet zoo is.
Het verhoor der beklaagden.
Hierna vangt het verhoor der beklaagden
aan. Het egrst wordt Vroege gehoord.
Pres.: Bent u schuldig aan een van dc feiten
in de dagvaarding gevoerd?
Bekl.: Nee, nooit aan gedacht.
Bekl. blijft erbij dat hij op den avond van
den moord chocolade heeft gedronken bij
iemand.
Bekl. Sweris, hierna gehcord, zegt, dat hij
alles ontkent.
Pres Hadt u vergunning daar geld weg te
lu- men?
Bekl. weigert op deze vraag tc antwooi Jen,
cUar hij meent dat een of ander antwoord hem
als bewijs zal worden aangerekend.
Hel requisitoir
Vervolgens is het woord aan mi. Cnopiu*»
voor het houden van diens requisitoir.
Spr. vangt aan met crop te wijzen, dal hij
aanvankelijk getwijfeld had, of men wel tot een
einde zou komen.
Misschien zijn we thans nog niet aan het
eind.
f)e magistraten hebben getracht van de zae!c
terecht te biengen wat ervan terecht tc brc.-.-
gen was. Vaak is hel vrij teleurstellend iedere
keer opnieuw le moeten beginnen. Doch zij heb
ben het gedaan op een v.ijze waarop spr. hen
zijn hulde brengt.
Voor deze zaak is steun van de Amsterdaiv.-
sche gcmcente-politie aangenomen. Spi. noemt
het dc Ticlsche advocaten kwalijk dot zij haast
chicanes hebben gebruikt om een deel van het
bewijs tc doen verdwijnen.
Dc verklaringen vari de familieleden enz. ko
men neer op dc afspraak om dc inbraak te plt-
gen. Het komt erop neer hoeveel waarde wij
enn de verklaringen kunnen hechten van vrouw
Haveman cn De Smale. Spr. heeft geen aden
Dc- Smale van meineed te verdenken. Moeilijke*"
is het met juffrouw Haveman.
Over de anonyme brieven kunnen wc procf-
schot maken of we. haar kunnen vertrouwen ol
niet. Wanneer men een onderzoek wil laten
doen is dat vrij eenvoudig Spr. heeft het idee
gehad dat Haveman met de Collé's erg be
vriend was en dat hij toen hij merkte dat hij
verdacht werd, alles heeft gedaan er aan te
ontkomen.
Schriftonderzoek kon in deze veel uitrichten.
Don komt men tot de conclusie wie betrouw
baar is. Spr. gelooft wel dat Sweris, Vroege
en De Smale bij haar in huis zijn geweest. Er
moet niet vergeten worden dat juffrouw Have
man een allerongelukkigst leven heeft gehad ea
cr thans tussehen zit.
Spr. heeft respect voor het hart dat mr.
Roobol voor zijn cliënten heeft, doch met de
wijze waarop met juffrouw Haveman is gewerki,
is spr. het niet eens. Spr. zou willen voorstel
len terugzending of de zaak tc zenden naar
de rechtbank of om 2 deskundigen te benoe
men om dus over dc verklaringen van mej.
Haveman volledig in tc lichten. Spr. acht deze
zaak op 't cogcnblik niet rijp voor een eind
beslissing en dringt non op terugzending der
zaak naar do Rechtbank om een onderzoek in
te stellen naar de betrouwbaarheid van juffrouw
Haveman en naar dc herkomst der anonym'
brieven.
Dr. Schnitzeler, die nogmaals wordt voor
geroepen, is van mccning dat het met dc ge
loofwaardigheid van juffrouw Haveman slecht
gesteld is en dat haar ongeloofwaardigheid :n
ieder geval zeer grcot is.
Dc verdedigers nan het woord.
Na ccn korte pauze komt als eciste ver
dediger aan het woord mr. H. H. Roobol
die ccn kwartier gelegenheid krijgt om tc spre
ken, uitsluitend naar aanleiding van het re
quisitoir van den prcc.-generoal. Spr. heeft
het geweldige dessier nagegaan cn is tot de
conclusie gekomen dat wanneer alle verkla
ringen voor dc Rechtbank tc Tiel afgelegd
waarheid bevatten, de straf van 15 jaar nog
te gering was. In het huis van bewaring heeft
pleiter Vroege opgezocht, die alles ontkende
Pl. heeft gezegd Ik zal je gelooven, maar ik
weet zeker dat je liegt. Alles is in Culemborg
haat en spreker heeft wel honderd inwoners
gesproken, die niet iets ten nadecle van Vroe
ge hadden te zeggen Spr. gelooft dat wed.
Haveman cr meer van weet. De angst van
haar voor de Collé's is zocy groot, dat zc niet
voor de waarheid durft uit te komen. Van een
bewijs tegen Vroege is uit dc getuigenverkla
ringen niet gebleken. Het kan waar zijn dot cr
een afspraak gemaakt is, doch op den avond
van den moord is Havcmon gezien in gczcl-
schoD van anderen dan Vroege.
Wanneer vrouw Haveman den mond houdt,
is cr niets dat haar tot spreken kon dwingen.
Spreker is er in zijn hart van overtuigd dat
Vroege cn Swceris onschuld'g zijn. Spr. vraagt
in het volste vertrouwen vrijspraak der beide
verdachten en hun onmiddellijke invrijheid
stelling.
Daarna pleitte mr .v. d. Goes van Na
ters. PI. zegt dat hem vandaag heeft getrof
fen de rustige sfeer van de behandeling der
zaak, die in tegenstelling staat met de onrus
tige sfeer, om deze zaak buiten de rechtszaal.
Deze zaak berust op een rechterlijke dwaling.
Het heeft in de bedoeling gelegen om de jus
titie om den tuin te leiden naar een plan, dat
goed overwogen is d9or menschen die in po
litiezaken thuis waren.
Wanneer een paar personen de aandacht
op zich vestigen in zoo'n zuak. dan komt cr
een suggestie naar één kont. Zoo is pl. een
tijdlang door het dossier onder suggestie ge
komen. dat MiddelkooD terecht werd aange
houden, thans vindt hij het zeer juist dat hij
is vrij gelaten. Thans heeft men deze ver
dachten. Hij wijst er op dat de bcweringc-n
van de familie Swceris ccn voor een zijn te
ontzenuwen. Alleen omdat het orbeidsverspil
ling zou zijn heeft pl. het goed gevonden dat
dc leden dier familie niet ziin gedagvoard.
Er is van beweringen dot Swceris in Rotter
dam veel geld verspilde niets gebleken, alleen
is het mogelijk, dat hij, zccals hij gaarne doet,
heeft opgesneden
Sweeris- is niet, zooals men wil doen voor
komen, een pauper geweest. Hij is een klein
aannemertje geweestin 1922 heeft hij f 20C0
omgezet in bouwmaterialen.
Het is de groep Blok—Collé die de open
bare mecning in één richting heeft beïnvloed.
Pl. v/ijst er op, dat hij het gevoel heeft, dat er
contact was tussehen Blok cn de Collé's, wat
bij ccn intructie zou moeten blijken.
Na het comité-de Beus is de publieke opinie
wakker geworden. Behalve Blok is de familie
Collé in een vreemd daglicht gekomen. Geble
ken is, dat Haveman met de Collé's cp den
avond van den moord is uitgereden, nadut er
wat aan het nummerbord van de auto was
veranderd. Gebleken is ook dat dc Collé's hun
houthandel na den moord hebben uitgebreid
en dat zij in het bezit v.arcn van stapels gul
dens. welke voor een houthandel toch niet zoo
noodig waren, maar die men wel aantreft bij
Boerenmenschen, die gaarne guldens bewaren.
Culemborg heeft schrik voor de Collcés;
de zoons zijn boksers die wel in wedstrijden
optreden en die men liever uit den weg blijft.
Er 2ijp meer uonwezingen om dc Collé s in
hechtenis te nemen, don om deze verdachten
vast te houden.
Pl. wijst er daarna op, dat in Tiel deze zaak
niet cp de juist v/iize is behandeld. In het bij
zonder was dc wijze van ondervraging van
Mej. Hayc-man, die alleen maar knikte, niet
juist.
Het O. M. in Tiel vond mej. Haveman en
ook De Smale betrouwbare getuigen. Pl. heeft
Dc Smale op verschillende leugens betrapt, het
is een fantas? aan wien geen geloof is tc hech
ten. De rechtbank te Tiel heeft niet voldoende
gelet op dc betrouwbaarheid van getuigen cn
voorts is gebruik gemaakt van verklaringen
de-auditu. Dan heeft pl. als grief het vonnis
der rechtbank. De veroordceling geschiedde
wegens diefstal met geweldpleging, omschre
ven in art. 312 W. v. Str., maar dit misdrijf is
geenszins ten laste gelegd, zoodat deardoot
het vonnis nietig is.
Pl. wijst er op dat ook al zou zijn gebleken,
dot de verdachten er bij geweest zijn, toch
geenszins vaststaat, dat zij aan den moord
schuldig zijn. Daaromtrent stoot niets vast
Pl. wijst voorts op dc getuigenverklaring waar
uit blijkt dot Haveman heeft toegegeven de
dader van den moord te zijn. Bij terugwijzing
zal cr naar pl, meent gezorgd moeten worden
dat te Ticl een andere rechter-commissaris
de zaak behandelt, omdat de verhouding ve*i
den rechtcr-commissaris tot de verdachten van
dien aard is, dat een objectief onderzoek niet
mogelijk zal zijn.
Een nieuw onderzoek met het oog op dc
verklaringen van mej. Haveman acht pl. niet
noodig. Een terugwijzing van deze zaak naar
de rechtbank tc Tiel zou pl. betreuren, om&rf
dit college niet meer frisch tegenover dc zaak
staat cn zeker niet dc rechter van instructie
Pl. meent dot volstaan kon wordenmet een des
kundig onderzoek; dc proc.-gen. heeft ccn
deskundige genoemd, pl. noemt naost deze ccn
ander prof. Wicrsma.
Pl. concludeert tot onmiddellijke invrijheids»
stelling van de verdachten.
Het onderzoek wordt heropend.
Het Hof ging daarop in raadkamer. In dc
heropende zitting besliste het Hof dat geen
gronden aanwezig zijn voor het in vrijheid
stellen van de verdachten. Dit verzoek werd
afgewezen. Het Hof achtte termen aan
wezig om het onderzoek tc heropenen en droeg
een onderzoek naar de betrouwbaarheid von de
getuige Mej. Haveman en De Smale op aan
den rechtercommissaris, die doartce dc des
kundigen en getuigen zal hooren die hij nüo-
dig acht.
UITDE ACT ION NATIONALE
KOREN OP DEN ANNEXIONNISTI-
SCHEN MOLEN
Onder het opschrift „De stem van het an
dere België" maakt in de annexionistischc Ac
tion Nationale van 25 dezer Roland van den
Brand op de volgende wijze melding von een
door 14 Noordbrobantscho en Limiburgsche
verccnigingen tot dc Belgische regecring ge
richt adres
De vcreeniging Ons Kempcnland te Tilburg
heeft het initiatief genomen tot de verzending
van den volgenden brief aan het ministerie
van buitcnlondschc zaken te Brussel
„Den Heer Minister van buitcnlondschc za
ken van België, te Brussel.
Mijnheer de Minister,
De vcreeniging Ons Kempcnland cn de
Noordbrobontsche verccnigingen. De Brabant-
schc Vrienden, Het Brnbontsche Kunstgenoot
schap Brabontschc Cultureelc Associatie, Vet-
eeniging voor behoud van het Brabantsche
eigen, de Brabantsche Verkeersverecniging,
de Brabantsche Industriëele Club, Brabantsche
Middenstands- cn Nijverheidsbond en dc Vcr
eeniging tot bevordering van de culturecle en
materiecle belangen van Brabant, benevens dc
Limburgsche vcreenigingen Nieuw Limburg,
dc Limbuigsche Vrienden, Het Genootschap
voor kunst en wetenschap in Limburg, de Lim-
burgsohc Vcreeniging tot bevordering von dc
culturcele belangen der mijnwerkers, cn de
Limburgsche Unie voor handel, nijverheid en
landbouw,
betreuren uit naam van het rootste gedeelte
der bewoners van de provinciën Noord-Bra
bant en Hollondsch Limburg de ingewikkelde
formaliteiten, welke de regecringsadministra"
tie en gemeentelijke administraties in België
aan de bewoners van Noord-Brnbont cn Hol
londsch Limburg, die in België woonplaats
willen kiezen opleggen
roepen Uwe welwillende aandacht in voor
de beweging van Noord-Brabant en Hollandsch
Limburg, die een politiek en economisch her-
eenigingspunt (point dc ralliement) zoeken
met België
verklaren zich gaarne ter Uwer beschikking
tc stellen om de belangrijkheid van die bewe
ging onn. tc toonen
gronden zich op het historisch recht, waar
door zij zich eerder tot België dan tot Hol
land achten te behooren
in verband met welke hierboven weergege
ven zienswijze zij u verzoeken de bewoners
van Noord-Brabant en Hollandsch Limburg,
die hun woonplaats in België wcnschen te kie*
zen, vrij tc stellen van de ingewikkelde forma»'
liteiten, die Uwe administraties aan vreemde
lingen opleggen, of ten minste hun een voor
recht te willen toekennen boven dc Hollanders
van afkomst, d.w;Z. boven hen aan den over
kant van den Moerdijk, van wie het volk van
Noord-Brabant en Hollandsch Limburg oven
ver staat ols het Belgische volk
Wat cr van dit adres waar is en wat dat
voor vcreenigingen zijn, hierover zullen ons de
Brabantsche cn Limburgsche bladen wel het
best kunnen inlichten zegt de N. R. Ct.
De schrijver, Roland van den Brand, weet
nog" ander moois te vertellen, o.a. dat vele
Brabantsche priesters ook Belgisch gezind zijn
maar onder den plak staan van aartsbisschop
vun de Wetering te Utrecht, ook ol zoo'n vol-
vloed Hollander van den overkant van den
Moerdijk". „De houden van Mgr. von dc We
tering", zegt hij, „is zeer onaangenaam voor
ons en kon ons slechts aansporen ons r.aar
België te richten, waar de katholieken zich niet
moeten voortslepen in de ketenen van een Lu>
therschen" (sic) „staat, die de katholieke gees
telijkheid bcheerscht."
MET EEN PAAL DOODGESLAGEN.
De rechtbank te Middelburg veroordeelde
lieden den 27-jarigcn landbouwer A. P. it !Si
Jan Steen, gedetineerd, die in den nacht van 2£
op 27 Juni j.l. zekeren A. Meesters met een
paal op het hoofd had geslagen, tengevolge
waarvan deze is overleden, tot een gevangenis
straf van twee jaren. Dc cisch was drie rare:»
geweest
EEN TRAGISCH ONGEVAL.
Paard cn rijtuig tc water; ccn
doodc.
Donderdagmiddag had te Horencarspcl een
ernstig ongeval plaats, dat aan een vrouw van
omstreeks 45 jaar het leven kostte.
Het echtpaar Molenaar zou met poqrd en kat
ter bruiloft guun en had daarvoor het tuigje
van dc buren geleend.
Nauwelijks was men het hek uitgereden of
alles lag in de sloot langs den weg. De kar
sloeg over den kop, de vrouw kwam er onder
teiecht cn werd eenige oogenblikkcn later
levenloos te voorschijn gehaald.
Het hcele geval speelde zich in enkele minu
ten af, zoodat de vrouw gestikt moet zijn.
