ZIJN
Zaterdag zegt het U
Wat heel Amersfooort intrigeert:
L. J. LUYCX Zn.
Corsetten
Corselettes
Buikbanden
'Vti&Uf
HOKHEMENTSPBUS !~.3,™ dï° ZJST
PRIJS DER ADVERTEHTlEü
„DE EEMLANDER"
WILLEM GROENHUIZEN Lan5es,jaalJ^EjE;e,efoon 582
Gouden Trouw- en Verlovingsringen.
itePFIE-HULSI®
26e Jaagang No. 101
rnm>. - ISSSg^.
loot» 2.10, jm muad f 0.75,
Una franco per peel f J.—per week (met gratia
tekeriag tegen ongelukken) f 0.17», aiionderlijke
a 1 C.0S. o m.
AMlTCFOOBTSCH dagblad
Donderdag 27 Oc'ober 1927
DIRECTEUR-UITGEVER: J. VALKHOFF. ^N„EMScHERpo^RTWAL 2A.
POSTREKENIMO N*. 4TSI0. Tfcu. INT S'3
DE FINANCIEN VAN HET
DUITSCHE RIJK
DR. KOHLER OPTIMIST
DE HANSABOND VRAAGT EEN
BEZUINIGINGSDICTATOR
Berlijn, 26 Oct (H.N.) In de begroo
tingscommissic van den rijksdag heelt dr.
Kohier, de rijksminister van financiën, bij de
behandeling van het voorstel tot verhooging der
ambtenaarssalarissen zijn aangekondigde rede
gehouden.
Hij begon met te verklaren, dat hij in ver
band met de bezorgdheid, welke zoowel in het
binnen- als in het buitenland merkbnar is ge
worden, cr waarde aan hechtte om de oorza
ken uiteen te zetten, welke tot de stijging der
uitgaven hebben geleid.
Deze oorzaken moeten voor het grootste ge
deelte worden beschouwd als de gevolgen van
een noodzakelijke ontwikkeling. De uitgaven
van het rijk hebben in 1024 4.3 milliard in
1925 4.05 milliard, in 1020 5.7 milliard be
dragen en zullen in 1027 5.76 milliard be-
loopen. t/-vo*
Do sterkste stijging is derhalve "an 102b op
1926 merkbaar geweest. Sedert 1924 staat
Duitschland in het teeken van den wederopbouw
van de goederen, die door den oorlog en de
inflatie vernietigd waren. Tot dezen herstel-
arbeid behoort ook de zorg voor het kostbaar
ste goed, dat aan Duitschland is gebleven, ni.
do arbeidskracht van het Duitsche volk. Het
herstelwerk heeft tot een stijging van de uit-
gaven gedwongen.
Ook de thans ingediende begrooting is een
deel van het werk van wederopbouw en eerst,
als dezo ontwikkelingsperiode ten einde loop.,
zal van een normale begrooting kunnen worden
gesproken, waarbij geen verdere stijging meer
toegelaten zal kunnen worden.
De uitgaven voor de soriale verzekering
de werkloosheid, die in 1924 165 mi hoen be
droegen, zijn voor 1927 op 615 milhoen ge
raamd. Niemand zal echter kunnen beweren
dat deze uitgaven onnoodig waren, gezien
ontzettende werkeloosheid.
De uitgaven voor rente en aflossing van
Staatsschuld zijn van 200 tot 486 ™lho» ge-
stegen. De betalingen voor de schadeve goe-
ding, die in 1924 nog niet bestonden, eischten
in 1927 831 millioen en de uitgaven voorpen
sioenen enz. zijn von 1 tot 1.47 milliard g
steden. Alleen voor deze 4 posten zijn op d
tegenwoordige begrooting 2 milbard meer noo-
'^Volge-ir9 Kbhler bestaat er echter niet de
minste reden tot ongerustheid.
De rijksinkomsten hebben dit jaar ruim 300
millioen meer opgeleverd dan men geraom
had, terwijl de uitgaven, hoofdzakelijk tenge
volge van het verminderen van het aantal
weritloozen, tenminste 200 millioen beneden
de raming zijn gebleven. Er is dus geld ge
noeg in kas om de in de suppletoire bcgroo
ting voorziene uitgaven te dekken.
In ieder geval zal het jaar 1927 dus met een
batig saldo van 200 millioen mark sluiten.
De minister kwam tot de conclusie, dat de
dekking van de uitgaven voor de ingediende
wetten zonder verhooging van belasting moge
lijk b. Bovendien kan er op het bestuursappa
raat. zoowel in het rijk als in de landen, be
langrijk wOTden bezuinigd. De begTOOting van
1928 zal volgens hem niet met een nadeelig
saldo sluiten.
Gezien den tegenwoordigen toestand der
geldmiddelen is do minister niet voornemens,
nieuwe leeningen uit te geven.
De minister sloot dit gedeelte van zijn rede
met de verzekering, dat Duitschland er eerlijk
naar streeft om de verplichtingen, welke het
bij het Dawesplan zijn opgelegd, na te komen.
Alvorens over te gaan tot het verdere ge.
deelte van zijn rede, waarin hij nadere bizon-
derheden met betrokking tot het memorandum
van den agent-generaal Parker Gilbert wilde
geven, verzocht de minister, dit vertrouwelijk
te mogen doen, waarop dc commissie besloot,
in geheime zitting over te gaan.
Berlijn, 26 Oct (V. D.) In aansluiting
op de door den rijksminister van financiën al-
gelegde vertrouwelijke verklaringen heelt do
huishoudelijke commissie uit den rijksdag be
sloten Donderdagochtend opnieuw bijeen te
komen Dc commissie wenscht, alvorens tot
een verklaring te komen, nog de zienswijze van
den rijksminister van economische aangele
genheden dr. Kurtius en den rijksbankpresident
dr. Schacht over den iinancieelen toestand te
vernemen.
Dc Hansobund roept om een
bezuinigingsdictator.
De Hansobund, die blijkbaar minder opti
mistisch gestemd is als de minister, hee t u.
verband met de tinancieele positie van Duitsch
land alsmede met den binnen- en buitcnland-
schen politieken toestand een memorandum
over den stand der rijksfinanciën opgesteld, dat
niet alleen een uitvoerign critiek op de rijks-
begrooting behelst, doch ook nauwkeurig om-
schreven voorstellen, ten oinde tot een gezon
financieel beleid te komen. Het memorandum
dat op grond van de financieele cischen, welke
aan henrijk worden gesteld, voor het vedgend
jaar een ongedekt tekort van 1100 millioen
mark verwacht, richt tot dc rijksregeermg het
verzoek, onmididellijk een rijkscommissaris te
benoemen ter voorbereiding van een alles om-
vattende financieele en administrate
ming. Voorgesteld wordt, dezen rijkscommissa
ris die dus een soort bezuinigingsdictator zou
zijn, vérstrekkende bevoegdheden te geven.
keitjes
Li S
NEGEN SCHEPEN VERGAAN
EEN STORMVLOED IN DEN
STILLEN OCEAAN
Tokio, 26 Oct. (VD.) Naar gemeld
wordt, heeft op den Stillen Oceaan een ge
weldige stormvloed gewoed, tengevolge waar
van ter hoogte van Kamschatska een negen
tal groote schepen is vergaan. De Japansche
regeering heeft de Japansche en buitcnland-
sche vaartuigen het verlaten van de Japan
sche havens verboden.
TREIN IN EEN RAVIJN GESTORT.
260 personen om 't leven gekomen.
Berlijn, 27 Oct. Volgens hier ont
vangen telegrammen heeft op den spoorweg
tusschcn Serajewo cn Mostar in Herzegowina
een vreeselijke ramp plaats gehad. Een trein
is door het instorten van een spoorwegbrug in
een 50 meter diepen afgrond gestort. Volgens
nog niet bevestigde berichten zouden 260
personen om 't leven zijn gekomen.
DE ENGELSCHE BELASTING OP
WEDDENSCHAPPEN.
De opbrengst bestemd voor de
uitkeering van pensioenen.
Churchill heeft gisteren in een rede met vol
doening in het Jicht gesteld dat de JB 3 mil
lioen tot 4 millioen welke de belasting op
weddenschappen dit jaar zou opbrengen, on
geveer precies voldoende zouden zijn om de
weduwepensioenen uit to betalen.
FASCISME EN ZIONISME.
Onderhoud met Mussolini.
Sokolof de bekende leider van het Zionis
tisch comité te Jeruzalem heeft een onderhoud
met Mussolini gehad. Volgons de Giornale d'
Italia zou Solokof hebben verklaard, dat het
Zionisme de grootste sympathie koestert voor
het geheel van anti-semitisme vrije Italië en
te kennen gegeven hebben, dat voor het geval
Italië van den Volkenbond de koloniale man
daten mocht verkrijgen, waarop het recht heeft
de Joodsc.ho financiers van Amerika het zeker
aan groote kapitalen zou helpen.
Het Italiaansche blad voegt er aan toe dat
Mussolini sympathie voor het Zionisme koes
tert als hoogste vertegenwoordiger van het
nationalisme verslaat hij de doeleinden van
het Zionisme zeer goed.
BOMAANSLAG.
Mislukte wraakneming.
Woensdagmorgen ontplofte een bom tegen
over het portaal van het huis van den assis-
tent-district-aittorney in Rochester (New-
York) Charles Mondo. De voorgevel van diens
huis werd zwaar beschadigd en alle vensters
uit den omtrek sprongen. Waarschijnlijk heeft
men hier te doen met een poging tot wraak
neming op Mondo voor de door dezen onlangs
ingesteld© vervolgingen. Mondo was echter
niet thuis.
KONING FOEAD BIJ CLEMENCEAU.
Koning Foead van Egypte heeft, vergezeld
door zijn gezant te Parijs, een bezoek gebracht
aan Clemenceau. Het bezoek heeft Hnacr dan
een uur geduurd.
Langestraai 49 - Tel. 190
Deskundige bediening.
Verhoogt Uw werkkracht en
energie 25 besparing,
spaart Uw beurs! A'dam, Tel.
24346, A'foort, Tel. 1200.
EEN SCHEEPSRAMP.
rT- VT-T 7
DE PARIJSCHE GIDSEN.
In TOeuvre heeft M. de la Fouchardière zich
beklaagd over de geringe kennis van de gidsen
tc Parijs. Ze zouden volgens hem speciaal
moeten worden uitgezocht en een toestemming
moeten hebben van het ministerie van schoo-
ne kunsten cn van den prefect van politie.
Het beroep van gids eischt in Parijs vol
gens hem een mate van historische en artis
tieke kennis, die maar al te vaak totaal afwe
zig is cn waarvoor in de plaats de meest
fantastische uitleggingen en mededeelingen
worden gegeven aan groote troepen van goed-
geloovige toeristen.
De gidsen zouden lid moeten zijn van een
bepaalde vokverecniging, onder corporatieve
controlee en discipline.
De schrijver geeft verschillende staaltjes van
de onkunde van de gidsen. Een gids, die aan
een troep Amerikanen dc beide eind-pavillioe-
ncn toonde van de Tuileriëen (waarvan het
middenstuk verbrandde in 167T tijdens de
Commune) zei, dot het hem speet, het mid
denstuk niet te kunnen laten zien, dat verbrand
was in 1789. Een ander vertoonde in het Lou-
vre-paleis ,,hct raam, waaruit Karei X op het
gepeupel vuurde op den St. Bartholomeus-
dag."
Het meest verbazingwekkende voorbeeld
gaf de gids. die, wijzende op dc Colonne Ven-
dómc, zei „hieronder liqt dc beroemde maar
schalk Pétain begraven."
HET MONTESSORI-ONDERWIJS IN
ITALIË.
Tlians zeven en veertig scholen.
Voor enkele jaren konden zij, die het Mon-
tessori-onderwijs in Italië wilden bestudeeren,
daar slechts enkele scholen vinden waar men
de methode toepaste.
Het „Internationaal Correspondentieblad
voor de Montessoribeweging" wijst ed in zijn
jongste nummer op dat de Italiaansche regee
ring in de laatste jaren Dr. Montessori krach
tig steunt. Zij heeft twee cursussen doen or-
ganiseeren, waaraan een groot aantal leer
krachten met ondersteuning hebben deelgeno„
men Tal van nieuwe scholen zijn in den laat-
sten tijd opgericht zoodal er thans in geheel
Italië 47 Montessori-scholen zijn.
-lil 5 Jggp..j
w-
Het Italiaansche s.s. Maf a Ida
op een klip geloopcn en ver
gaan. Aantal dooden 34.
Een van de modernst ingerichte passagiers
booten tusschen Italië en Zuid-Amerika, de
„Prinses Maf al da", een schip dat ongeveer
12.000 ton imhoud heeft, is Woensdagmiddag
op weg naar Rio de Janeiro tusschen Bahia
en Pemambuco vergaan. Het schip was op
IT October naar Genua vertrokken en werd
25 October in Rio de Janeiro verwacht. Men
docht eerst dat de boot op een onderzeesohe
klip was gestooten, later kwam het bericht dat
het op een oud wrak is geloopen. Onmiddel
lijk daarna schijnt een ketelontploffing te heb
ben plaats gehad, als gevolg waarvan het schip
met groote snelheid zonk. Onder de opvaren
den ontstond een vreeselijke paniek. Aangrij
pende worstelingen hadden plaats bij de red
dingbooten. Verschillende staaltjes worden ge
meld van den heldenmoed der bemanning, die
alles in 't werk stelde om de passagiers te
redden. Velen hadden do reddingbooten kun
nen bereiken, anderen dreven in zwemgordels
rond of hadden zich aan een drijvend wrakhout
-astgeklemd.
Gelukkig was vrij spoedig het Fransche
stoomschip „Formosa" in de buurt, dat een
groot aantal opvarenden van het zinkend voair
tuig kon overnemen.
Aap boord van de Prinses Mafalda bevonden
zich 1198 personen, van wie 720 door dc
„Formosa" werden opgenomen. Later snelden
nog andere vaartuigen te hulp o.a. het Engel-
sche stoomschip „Empire Star", het Neder<
landsche stoomschip „Alhena".
De eerste berichten luidde, dat bijna 500
passagiers waren vermist. De later binnenloo-
pende berichten meldden telkens nieuwe red
dingen, en hedenmorgen bedroeg het aantal
vermisten nog 34.
De Braziliaansche kruiser Rio Grande do
Sul is eveneens uitgeloopen om assistentie te
verleenen. Als een bizonderheid wordt nog
gemeld, dat 7 jaar geleden evens bericht werd,
dat het schip vergaan was. Het heette toen dat
van I -4 rcg«la LOi
met Inbegrip van tm
bewijsnummer, elke regel meer 0.25. dienstaanbie
dingen en Ueldadigbeida-adve tentiën voot de heUl
der prijs. Voor handel en bedrijf bestaan aner
voordecligc bepalingen eooe het adverteert». Ecne
circulaire, bevattende de voorwaarden, woedt Of
aanvraag toegezonden.
hot schip, dat destijds op reis van Buenos*
Ayres naar Italië was, op een mijn geloopen
en gezonken was en dot dounbij 700 personen
om gekomen zouden zijn. Destijds bleek het
bericht echter onjuist.
Een tragische omstandigheid is, dat de ca
tastrofe plaats had juist toen de passagiers
aan het diner zaten.
Aan boord bevonden zich o.a. de bekende Ita
liaansche tenor van dc Metropolitan Opera te
New York Gigli, de zusters van den Argen-
tijnschcn gezant in Frankrijk en de directeur
van het Circus Hagenbeek.
Verder waren er talrijke emigranten voor
Argentinië aan boord.
Dc Prinses Mofalda was toegerust met alle
veiligheidsinrichtingen waarover de moderne
schcepbouwkunde de beschikking heeft, had
een dubbele kiel, tien waterdichte schotten, die
van de scheepsbrug af behandeld konden wor
den; do reddingsbooten konden 1460 personen
bevatten.
Op het schip bevonden zich een wintertuin,
een kinderkamer, een bibliotheek, een bios
coopzaal en een drukkerij, welke eiken, dag
een blad uitgaf. In de hutten bevonden zich
marmoren waschtnfels met stroomend heet en
koud water.
EEN GESTRAFT OPPER-OFFICIER.
Gevolg van vrijmoedige critiek
Volgens een bericht uit Washington is vice*
admiraal Mogruder, commandant van do vier
de maritieme afdecling cn van do marinewerf
te Philadelphia, van zijn ambt ontheven. De
reden van dezo maatregel zou zijn dat de
vice-admiraol in artikelen critiek heeft ge
oefend op bet staatsdepartement.
VOOR VERMINDERING VAN HET AANTAL
JAARBEURZEN.
De raad van de Internationale Kamer van
Koophandel te Parijs heeft de maatregelen bc*
sproken om het aantal jaarbeurzen en interna
tionale tentoonstellingen te verminderen. Een
commissie van onderzoek voor deze aangele
genheid is door den raad benoemd.
DE VLAGGE-KWESTIE IN ZIHD-
AFRIKA OPGELOST.
Het wetsontwerp in tweede lezing
aangenomen.
Gistermiddag is in de Wetgevende Verga
dering te Kaapstad het wetsontwerp nopens
de vlag in tweede lezing aangenomen, waarna
het Huis werd verdaagd.
De premier Hertzog werd met een ovatie
in de Wetgevende Vergadering ontvangen toen
hij zijn officieele verklaring aflegde. Hij be
toogde dat de regeling algemcene voldoening
zou wekken, zij het ook niet bij iedereen. De
tot uiting gekomen geest is een goed voor
teeken voor de toekomst des lands en de ver*
zoening des volks.
Smuts zeide overtuigd te zijn, dat de rege
ling den grondslag vormt voor een duurza-
men vrede inzake de vlaggekwestie en een
eervoEe vrede.
Het wetsontwerp bepaalde dat de vlag voor*
het eerst zal worden ontplooid op 31 Me!,
den Union Day.
VIERVOUDIG FAMILIE-DRAMA'.
Een door gasten bedwelmd ge
zin vier dooden.
Gas van een nog niet bekenden aard ver*
oorzaakte een viervoudig familiedrama.
Toen 's morgens een der zoons uit een ge
zin in. Manchester naar zdji> werk wilde gaan,
bespeurde hij dasdompen, waarna hij zijn stief**
vader waarschuwde, dio de hoofdkraan, vani
het gas afdraaide. Intusschcn ging de zoon de
overige gezinsleden wekken, en een dame, did
in het huis op kamers woonde, doch hij vond
zijn zuster, twee halfzusters en laatstbedoelde
dame reeds overleden. De slachtoffers hadden'
den nacht in één kamer doorgebracht.
Do vrouw des huizes, zoo lezen we in het
Hbld., die in gevaarlijke mate aan longontste
king leed, had ernstig geleden door het in*
ademen van gas, doch kon worden bijgebracht.
Ook de zoon zelf, van wien reeds sproke was,
moest later op den dag naar het hospitaal
worden gebracht.
Eerst meende men dat het hier lichtgas be*
trof, doch' alle kranen waren dicht en alle fit
tings intact, terwijl ook de buitenleiding geen
gebreken vertoonde.
Toen werd, bij het verder onderzoek', de
straat over een aanzienlijke lengte opgebroken
waarbij werd geconstateerd dat een naast de
gasbuis liggende lichtkobel over een lnngte van
verscheidene meters was doorgebrand, en het
omhulsel van dien kabel verkoold. De hoofd
fout werd geconstateerd onder het plaveisel
juist beneden het vertrek, dien nacht bewoond
door de vier slachtoffers.
Het ik abel-omhulsel, bitumen, kan doode-
lijke gassen verspreiden, maar het staat nog
niet vost dat bitumen-vergiftiging de oorzaak
van de tragedie was. Een deskundige zal eer*
onderzoek instellen.
De vrouw des huizes kon den dood hare*
kinderen nog niet worden medegedeeld haar
toestand was te zorgwekkend.
Later op den dag werd een lek ontdekt in
een gasleiding buiten langs het huis loopende
terwijl een expert reeds als zijne meening te
kennen gaf dot bitumen dampen kan versprei
den, die iemand hoestend doen ontwaken, ter
wijl lichtgas de slachtoffers in hun slaap
doodt.
