DE EEMLANDEU Draisma Valkenburg Levertraan Linsdag 31 Januari DR. STRESEMANN VOERT HET WOORD IN DEN DUITSCHEN RIJKSDAG Medicinale Levertraan per vierk. flacon 60 cent. A. v. d. WEG. LANGESTRAAT 23. «3 kbe Jaaigai g «>0. io2 OOST-INDIE BINNENLAND ABONNEMENTSPRIJS per 3 taaandeo voor Amersfoort f 2.10. per maand f 0.75. per mmmam week (met gratia verzekering tegen ongelukken) f 0.I71/* Blnnealaad franco per post per 3 maanden f3.-. Afzonderlijke oammers f 0.05. POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC 513 DIDECTQJR - UITGEVER.' J.VALKIiOff DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTIEN V,B 1-4 IT9el' ,oi <nt' inbtflrip vu ten be<vl|linnr. elke regel meer f0 25 Liefdadlghelda-advertentü® voor <4? helft van den prijs. Kletne Advertenflên „KEITJES' bij vooruitbetaling 1—4 regelt 50 cent elke regel meer 10 cent driemaal plaatsen I I.— Bewijsnummer extra 005 BUREAU: ARNHEMSCHE P00RTWAL 2» DUITSCHLAND EN DE OPLOSSING VAN HET VEILJGHE/DSVRAAGST UK T)E MINISTER KRITISEERT HET FRANSCH i VERLANGEN NAAR MEER VElLlOHbID Berlijn, 30 Jan. (H. N.) De behandeling V8n de begrooting van buitenlandsche raken begon vandaag 'n den rijksdag met een red: van dr. Stresemann. die in dc eerste phots melding maakte van het Duitsche memorah dum betreffende de veiligheid, dat dozet da gen aan de rapporteurs van het veiligheids comité der voorbereidende ontwapening?»- commissie toegezonden is. Geen stoet heep meer of zooveel tot oplossing van her veilig hcidsvraagstuk bijgedragen dnn of als Duitsrh land. Duitschland heeft ontwapend, dc ver dragen van Loearno gesloten, zich or.de*wor pen aan het international gerechtshof te 's- Gravenhage voor alle juridisch-? conflir**». en ten slotte een bijna alles omvattend net van arbitregeverdragen gesloten. Door zié geografische ligging en zijn voiledige ontwa pening heeft Duitschlnnd er het aller ootstf belang bij. dat het geweld in de Internationa le politiek uitgeschakeld wordt. Vervolgens wees di Stresemann op het tot stand komen van de handelsverdragen in het afgeloopen jaar met Frankrijk, Japan en Zu»d- Slavië Sedert Duitischland zijn economische vrijheid tegenover hel buitenland heeft ver kregen, dus bijna sedert drie jaar. is men vol gens een vast plan te werk g gaan In hei eerste tijdvak zijn verdrogen met de 2 groot ste economische stoten, met Engeland en met de Vereenigde Staten, gesloten Verleden jaar is de tweede periode afgesloten, waarin dc economische betrekkingen met het Westen en het Zuiden en tevens met Nederland en Scandinavië geregeld zijn. Thans naderi dc- derde periode, die der regeling van de eco nomisch betrekkingen met het Oosten, haa- einde. Met Griekonland slaat men op he» punt een verdrag te sluiten Met Tsjecho-Slo- wakije. Polen en Litouen worden onderhande lingen gevoerd, terwijl onderhandelingen mot Oostenrijk en Hongarije od komst zijn Voor al het sluiten van een handelsverdrag mei Zuid-Slnviië heeft veel reden tot voldoening gegeven en naar ik hoop zal ook de Roe meensche regeering zich voor eer handels veidrag laten vinden Door nieuwe onderhan delingen met Rusland moeten de tekortko mingen en gebrekrp vün het bpstaarde ver drag worden verholpen. Het Du tsche econo mische leven is over de ontwikkeling van het verkeer met Rusland, zoonis dit tot nu toe plaats had. niet geheel tevreden De binten- londschc handel van Duitschland werkt in de richting van een vergelijk voor het economi sche leven van de wereld, wat ook voor d< vredespolitiek gunstig is. Vervolgens maakt Dr. Stresemann gewag van de onderhandelingen met Litauen. die een verdere strekkiing hebben dan het sluiten van een arb'trogeverdrag en waarbij ook reeds op vele punten overet.oiomming is bereikt, o.a. in de vraagstukken betreffende het Memelge- bied Over een economische oveieenslemming met Polen wordt reeds sedert 2 jaar onder handeld, waarbij in het bijzonder rekening moet worden gehouden met de belangen van den Duitschen landbouw, in het bijzorder met die van Oost-Pruisen Tegenóver de betoo gingen van den landbond, die zich in bet al gemeen tegen een har delsverdrag met Polei heeft verklaard, wees Stresemann er op, dat alle regceringspartijen voor het sluiten van een verdrag met Polen zijn. Duitschland ver keert niet in den gelukk'gen toestand, dat het zich op economisch gebied zelfvoldaan kan isolceren. Voor het tot stand komen van een verge- ijk met Frankrijk is de voortduing van de Rijnlandbezetting nog steeds een belemme ring Het veidrag van Loearno heeft vol doende zekerheid geschapen en deze zeker heid wordt bovendien door Engeland gewaar borgd Indien Frankrijk dus meer zekerheid verlangt dan Loearno geeft, moet het uitgaan vnn de gedachte, dot zoowel Duitschland als Engelard hun woord zullen breken Het moet eindelijk eens worden gezegd, dut de leuze, dat tegenover Duitschland meer veiligheid voor Frankrijk noodzakelijk is, voor een ge deelte huichelachtig is. wat de openbare mee ning der wereld niet langer zal verdragen Duitschlord zal in beginsel een debat over een controle op het grensgebied tot den of- locp van den bij het vredesvedrog astgc- «•telde termijn voor de bezetting niet Drinci pieol weigeren. Duitschlord kan echter dt- verkorting van don bezett'ngstermijn nier koopen met maatregelen van duvrzomen aard die verder gaon dan het vredesverdrag er. door het eeuwig laten voortbestaan van het wantrouwen een werkelijke vredespolitiek zouden verhinderen. Bij het debat verklaarde de soc'onl-demo* erotische afgevaardigde, dr Breitscheid, dat zijn partij over het algemeen accoord gcat mot de wijze, wanrop de bu mnlandsche po litiek van Duitschland wordt geleid Hii klaagde er echter ovet, dat het ministerie van buitenlandsche zaken zich al te zeer afzon dert en bij het opkweeken van nieuwe krach ten vooral de voorkeur geeft aan personen von bezit en adel. De politiek van een goede verstandho'id'ng met Frankrijk wordt voort gezet, thuns met medewerkirg van de Duitsrh nationalen. Duitschland heeft aanspraken op de ontru:ming van het Rijnland en cp de ontwapening van de overige staten. Vervol gens voerden ook vertegenwoordigers van de Duitsch-nationalen en van andere partijen het woord. DE CHINEESCHE BURGEROORLOG. Pel Tsoeng Hsi, die het bevel voert te Hnn kou, heeft verkTaard, dat hij op 25 Januari vier legers van Hoenon verslagen heeft, Tsjangsju heeft ingenomen, 15.000 gevangenen heeft ge maakt en zich meester gemaakt heeft van 12.000 geweren, 20 stukken veldgeschut en 50 mitrailleuses. De overwonnen legers, die al plunderend terugtrokken op Tsjoensjau en Hungtsjaufoe werden gevormd door dc Iroepen uit Hoe- nan, die op 14 November Honkau ontruimden, toen de troepen uit Nanking op deze stad aan rukten. De verslagen legers stonden onder be vel van generaal Hotsjien, die het commondo op zich nam na de vlucht van Tang Seng Tsji, den oud-commandant van Hankau. MAARSCHALK JOFFRE „DAKLOOS". De maatschappij, eigenares van het apparte ment, dat maarschalk Joffre sedert zeven jaar te Parijs bewoont, heeft den maarschalk mede gedeeld den huurprijs aanmerkelijk te zullen verhoogen. Dit convenieert Joffre niet, die nu op zoek is naar een andere woning De bladen spreken schande over dit geval Het eene blad beweeit, dat de maatschappij tegenover een man als Joffre niet aldus mag op treden; het andere meent, dat een woningmnet - 6choppij zich niet behoeft op te offeren, oindnt de staat in gebreke is gebleven het noodige vqor zijn nationale helden te doen. De Echo de Paris zegt: „Het is gewoonweg afschuwelijk, dat de eerste der Franschc maarschalken een dak moet gaan zoeken om zijn ouden dag tc slijten fn afwachting van het Panthéon of de Invalides, of woningbureau* moet gaan naloopen om een ^troisième ou un quatrième sur la cour te vinden 1" ZIGEUNFK-.TAAG IN NOORD- VLAANI}EREN. Het Noorden van de provincie Oost-VIaan- deren wordt naar men uit Brussel de N R. Ct. meldt, door oen aanzienlijke groep Zigeuners sedert geruimen tijd onveilig gemaakt Deze ongewensebte gasten, welke door de Neder- landsche grenspolitie in Noord-Brabant over de Belgische grens blijken te zijn gejaagd maakten zich reeds schuld g aan een zeer groot aantal di fstallen. In één hunner woonwa gens-vond de politie niet minder dan 200 ge stolen koffiemolens en allerlei ander ontvreemd goed. De bende zwerft van het eene dorp naar bet andere of vlucht, bij achtervolging dooi de politie, in de bosschen Thans bevindt zij aich in de omgeving van Eeclóo EEN TERRORISTISCHE ORGANISATIE IN BESSARABIË ONTDEKT. In Bessarabië is een terroristische organi satie ontdekt, die naar het schijnt wapens en munitie, ja zelfs vergiften uit Rusland kreeg Een onderzoek wordt ingesteld. Het schijnt, dut twee der leiders zijn gearresteerd. DE BETALINGEN GESTAAKT. Een passief van 3 millioen francs. Een bekend wissclogent uit Luik heeft zijn betalingen gestaakt. Het passi f zou 3 millioen fruncs bedragen. Mislukte speculatie a la bais se blijkt dc oorzaak te zijn van dezen krach, waarvan een groot aantal arbeiders en kleine burgers het slachtoffer zouden zijn. EEN NIEUWE INVAL DER WAHABIETEN IN IRAK Een troepenmacht van den stom der Wuha- bietcn onder bevel van sjeik Ibn Akhwan en omvattende 300 meharisten (kameelruiters) en KX) ruiters, heeft op 27 Januari bij Jahara een inval gedaan in het gebied van Koweit, een groot aantal inwoners gedood en zich van komeelcn, vee en onderen buit meester ge maakt. Een troepenmacht uit Koweit, be staande uit een groot aantal meharisten, rui ters en militairen in 30 auto's, he^ft de Wahn- oieten ingehaald en aangevallen. Na een hevig gevecht, waarbij aan beide zijden groote ver liezen werden geleden, behaalden troepen van Koweit de overwinning en namen zij den buit terug. Drie leden der regeerende familie van Koweit werden gewond; één hunner be zweek aan zijn wonden. DE ONDERHANDELINGEN OVER EEN RUSSISCH-POOLSCH HANDELS VERDRAG Een kink in den kabel De Poolsche gedelegeerden die te Moskou waren aangekomen om te onderhandelen o\ei een Russisch-Poolsch handelsvidrng, zijn gisteren weer naar Warschau vertrokken I^oar het sovjet-telegraafagentschap uit be trouwbare bron verneemt, hebben de Poolsche gedelegeerden m 't geheel niet met de sovjet vertegenwoordigers onderhandeld en hebben ze zich zeifs niet op het commis«f«rina4 van bu fenlandsche zaken vertoond Dit feit heef te Meskou groote verbaziing gewekt dan»- nog op 28 Januari Zalcskj, de Poo'sche nvinistei von buitenlandsche zaken, aan Russischen gezant te Warschau verklaarde, dat hij op dracht had gegeven om de onderhandelingen onmiddellijk te doen aanvangen. CORSET BAND VELDMAARSCHALK LORD HAIG ZIJN LOOPBAAN Het bericht van het overlijden ven veldmaai schalk lord Douglas Haig, dat pos in den loop van den ochtend bekend werd, heeft dc Engel- sche natie diep geschokt. Zijn dood was het gevolg van een hartverlamming, waaraan geep ziekte was voorafgegaan Tot Zaterdag j.l. trad hij nog als officier naa buiten op bij een inspectie van het 20ste Rich mond, zijn padvindersorganisatie. Dit was hei natste verschijnen in het openbaar van dezen grootcn militair, die na het einde van den we reldoorlog zijn belangstelling verdeelde tus- schen het lot van de gedemobi iseerde soldaten en de aanmoediging der padvinderij. Hnig zoi in de geschiedenis zijn plaats vinden nis bevel hebber van de Britsche strijdkrachten in Frank rijk gedurende den grootsten oorlog, welke de menschheid gekend heeft. Van 1915 af, toen hi| wijlen lord French opvolgde, tot het einde van den oorlog, voerde hij het bevel over het Brit sche expeditiecorps Zijn bekwaamheid, onbe grensd vertrouwen en sympathieke persoonlijk heid wisten de onder hem dienende miüioenen manschappen te bezielen en hiermede bij te Iragen tot de uiteindelijke overwinning. Hnig Jie den ouderdom van 66 jaar bereikte, was in het begin von zijn bitterende carrière be- 'end als een verdienstelijk covalerie-officiei Hij werd in I90T belast met het bevel over hei T7clanciers en in 1903 ging hij naar Indië nis inspecteur der cavalerie. Een jaar later werd hij benoemd tot gonerool-majoor en in 1914 tot luitenant-generaal. Bij het uitbreken vat. den wereldoorlog was hij opperbevelhebber von het Aldershot Command; kort daarop vertrok hij oTs commandant van het eerste legerkorps met het expeditiekorps naar Frankrijk. In hei tweede oorlogsjaar volgde Haig lord French op. Bij het beëindigen van dp vijandelijkheden werd Haig tot lord verheven. Engeland en de andere geallieerde mogendheden verleenden hem hooge onderscheidingen. Londen, 30 Jan. (H. N. Draadloos). Naa» vernomen wordt, is de groote inspanning, dit de oorlog van hem vorderde, de oorzoak van den dood vnn lord Haig geweest. Haig was van Edinburg naar Londen gekomen om daa den Zaterdag en Zondag door te brengen en Zatermiddag een vergadering van pudvinders bij te wonen. Hij werd bewusteloos, terwijl hi zich Zondagnacht in het huis van rijn zwagc-. te Londen uitkleedde en stierf spoedig daarop Men verwacht, dat de veldmaarschalk in de S' °aul-kathedranl zal worden begraven, waar d- hertog van Wellington, Melson. lord Robert 'ord Welseley en andere groote soldaten be graven zijn. Men acht het mogelijk, dat veld maarschalk Foch de begrafenis zal bijwonen Wellicht zal ook koning Albert van België di' loen. Lloyd George, Clemenceau en Peinlevi' hebben uitvoerige telegrammen gezonden, waarin zij hulde aan de nagedachtenis van lord Haig brengen cn hun deelneming betuigen. DE HONGERSNOOD IN CHINA EEN ZEER ERNSTIGE TOESTANE De internationale steuncommissic voor dc siuchtoffers van den hongersnood in Chinn deelt mee, dat de toestand in Sjantoeng en Zuid-Tsjili met den dug etgcr wordt. De dor pelingen sloopen de huizen en verkoopen hel materiaal om aan voedsel te komen. Dt emigratie naar Mandsjocrije gaat op groote schaal voort. Ia sommige distriéten is dc helft der bevolking geëmigreerd. HET NOODLOTTIG EINDE VAN EEN PARACHUTIST. Door haaien opgegeten. Londen, 30 Jan. (Hl. N.). Uit- Melbourne wordt gemeld, dat de vliegerluitenant Quille», die als specialist gold voor het springen uit een vliegtuig met een valscherm, op noodlot tige wijze om: het leven is gekomen. Hij deed in de buurt van Sydney boven de zee weer een sprong uit hei vliegtuig. Een boot was spo»- dig ter plaatse, waar hij terecht moet zijn ge komen, om hem op te pikken. Da 12.000 toe schouwers wachtten echter tevergeefs op zijn terugkomst. Haaien, die daar ter plaatse zeei talrijk zijn, hadden Quiller verorberd. DE STRIJD OM DE 'DUITSCHE SCHOOLWET MARX EN STRESEMANN VOEREN BESPREKINGEN B e r 1 ij u 3 0 J a n. (H. N.) Naar vernomen wordt, zijn de laatste dagen besprekingen ge voerd tusschen dr. Marx en dr. Stresemann over de schoolwet, waarbij dr. Marx de opvat tingen van zijn partij te kennen heeft gegeven, evenals de wenschen van zijn partij ten op zichte van sommige punten, waaraan nog niet is voldoon. Dr. Stresemann heeft tc kennen ge geven, dot ook de Duitsche volkspartij veel be lang bij het tot stond komen van een rijks schoolwet heeft en alles zal doen om het tot stand komen van deze wet te bevorderen. Hij noemde de bewering onjuist, dat zijn partij op zettelijk moeilijkheden schept. Bij de bespre kingen is gebleken, dat art. 20 de voornaamste moeilijkheden oplevert. Overeenstemming daaromtrent is tot nu toe niet bereikt Vermoe delijk zullen, behalve de beide partijleiders, ook besprekingen tusschen de beide fracties plaats hebben. Wat de vooruitzichten voor deze be sprekingen aangaat, kon slechts worden vast gesteld, dat beide partijen met nadruk oon hun principieel standpunt vasthouden. DE MÉXICAANSCHE ONRUST BLOEDIGE EOTSINGEN MET OPSTANLELINCEN DE ACTIE TEGEN DE KATHOLIEKEN Londen, 30 Jan. (H. N.) Noor de Times meldt, zijn bij een botsing tusschen katholieke opstandelingen en Mexicoansche regeerings- troepen in den staat Jalisco de regeeringstroe- pen nagenoeg in den pan gehokt. Slechts 20 soldaten zouden zijn ontkomen. Een bericht uit Néw-York meldt nog, dot dit gevecht plaats heeft gehad in de buurt van La Barca. Dr Mexicnansche troepen stonden onder bevel von generaal Figurroa en zijn waarschijnlijk in een inderlaag gelokt. Van Mexicoansche zijde is nog geen bevestiging van dit bericht ontvan gen. Volgens een bericht van den Amerikoan- schcn consul te Mazatlan hebben er ook in den staat Sinaloa botsingen tusschen de regee- ringstrocpen en cpstandelingen plaats gehad Uit Mexico stad wordt gemeld, dut dc politie verschillende personen, o.a. een priester en 4 vrouwen in hechtenis heeft genomen, die van verstandhouding met de opstandelingen wor den verdacht. Voorts heeft de politie getracht den bisschop van San Luis Polosi te arrestee ren, die zich echter tijdig in het huis van een vriend wist te verschuilen De katholieken ont kennen ten stelligste, dat de bisschop iets mei de rebellen had uit te staan. De bureaux dei katholieke liga zijn door de politie doorzoch: en vervolgens gesloten. Dei tig nonnen zijn we gens overtreding van de wet betreffende de kerkelijke vercenigingen over de grens gezel GROOTE BRAND TWEE MILLIOEN DOLLAR SCHADE Londen, 3 0 Jan. (H. N.) Volgens een be richt uit New-York is de univeisiteit van Villa nova in den staat Pennsylvanië door -ren brand geheel verwoest. Ook kapel, die in de buurt der universiteitsgebouwen gelegen was, werd door het vuur verwoest. De schade wordt op 2 millioen dollar geraamd EEN VOORGENOMEN AANSLAG OP MAC NEILL GEWELDDADEN VAN IERSCHE REPUBLIKEINEN Londen, 30 Jan. (H. N.) Volgens de Lon- densche bladen is de politie te Dublin een or ganisatie op het spoor gekomen, die een aan slag op Mac Neill, den nieuwen gouverneur- generaal van den Ierschen vrijstaat, had be raamd. Wanneer James Mac Neill heden van Lon den naar Dublin ver trekt om den post van gouverneur-gene raal te bezetten, za» hij op zijn reis verge zeld worden door eet gewapende macht. Bij zijn aankomst te Du blin zal hij door eet. wacht van de Iersrhe politie worden be waakt, terwijl zijn huis tc Londen Zon dag eveneens onder bewaking heeft ge staan. In de afgeloopen week zijn er nieuwe gewelddaden door de re- blikeinen gepleegd. De hoofdbewaker van de Montjoygevangenis werd door een schot ge wond; een Iersch detective werd aangevallen door twee gewapende mannen, von wie er een doodgeschoten wer^ MAC NEILL. WEERBERICHT 31 JAN. KC Hoogste barometerstand 767,3 te la /SÊ Coruna. Laagste barometerstand 734,1 te w Vestmanocr. Zwakke tot matige later wellicht toenemende Z. \V. tot Z. win t, nc- ja/ velig tot half of zwaar bewolkt. weinig of geen regen, weinig ver- andering in temperatuur. COSGRAVE'S TREIN ONTSPOORD DE MA CHINIST EN STOKER CEC COD DE IERSCHE PRESIDENT ONGEDEERD De speciale trein, die den president van den le.schcn Vrijstaat Cosgrovc naar Ottowa bracht uit de Vereenigde Staten, is 40 K M. ten O. van Ottowa ontspoord. De machinist en do stoker werden gedood. De wagon van den president bleef overeind staan. Niemand van zijn gevolg is gewond. Andere berichten zeggen, dot geen persoon* lijke ongelukken plaats hadden en dot de ont sporing misschien aan een aanslag moet wor den geweten. NAAR ZEE AFGEDREVEN. Zestfg sleden op ijsschotse». B t r 1 ij n, 3 0 Jan. (H. N.) Volgens een be richt uit Moskou zijn bij een storm in de zeo van Azof 60 sleden met menschen en paarden op ijsschotsen naar zee gedreven. DE THEEMS WAST WEER. Londen, 3 0 J a n. (H. N.) Tengevolge van d* hevige regens der laatste 36 uur is de l'hecms weer gestegen, zoodat op verschalen de plaatsen in het Thcemsdal weer overstroo mingen voorgekomen zijn. Op sommige punten is de waterstand 2 M. boven normaal. MIJNRAMP HEVIGE BRAND IN DE MISAWARASO 35 PERSONEN GESTIKT MIJNRAMP. Sowahloento. 20 Jan. (Ancta.) Een ha. vife brand is uitgebroken in dc steenkolen, mijn Sawaraso, waarin 50 personen werkzaana waren. 35 hunner zijn gestikt en 24 konden worden gered. De lijken vao 5 politieoppaS' sers von den mijnopzienet R. Pur.vis on van 5 contractanten zijn reeds gevonden. DE KRAKATAU. De werking neemt lang zaam toe. Batavia, 30 J 8 n. (Aneta). De werking van den Kiakatau neemt langzaam weder toe. ONTPLOFFING TE HEERLEN. Drie personen vrij ernstig gewond Gistermiddag ontstond in de woning van den heer Jansen aan het Wilhelminaplein te Hoens- broek een vrij ernstige ontploffing. Een mon teur der A T. I. P. was ter plaatse bezig onder druk den gasmder en -leiding te maken, toen eensklops een doffe knol werd vernomen, *en gevolge van een gasontploffing De monteur werd wonder boven wonder niet gewond, maar dc echtgenoote van den hoer Jansen, die in het vertrek aanwezig was, kreeg brandwonden aan gelaat en handen, terwijl ook het hoofdhaar werd geschroeid. In haar angst vluchtte de viouw naar de achterkamer, waar zich nog eenige personen bevonden. Door den en or men luchtdruk werden twee van hen niet minder d* een T5-fal meters weggeslingerd, waardoor zij been- en armfracturen bekwamen. De politie stelt een onderzoek in. De slachtoffers werden in het R.-K. Ziekenhuis verbonden. De ontploffing is, naar aan de Tel. gemeld wordt, geschied doordat uitstroomend gas in aanraking is gekomen met een brandende kachcL Eenige muren zijn licht beschadigd. De verwoesting binnenshuis is echter aanzien lijk. Door afsluiten van de hoofdkraan kon brand nog voorkomen. EEN WERKMAN VERPLETTERD. Gistermiddag Is achter hef gebouw Olympïa aan den Kirderhuissingel te Haarlem een ern stig ongeluk gebeurd Men was bezig een draaischijf op te vijzelen. Op een gegeven oogenblik viel de schijf naar beneden en kwam terecht op de borst van den werkman Van Dijk. De man was bijna dadelijk dood. Hii was ongeveer 30 jaar oud,

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1928 | | pagina 1