UIT DE STAATSCOURANT
HOFHOUDING
INSTELLING VAN EEN
DEPARTEMENT VAN
DEFENSIE
RIJBEWIJZEN VOOR
AUTOMOBILISTEN
LEERPLICHT- EN
ARBEIDSWET
OOST TEGEN WEST
BEROOVING VAN
EEN REIZIGSTER
9
Bevorderd tot officier in dc Oranje-Nassau-
orde J. C. Koster, lrat.-kolonel der infanterie
van het N-ï. leger, met de bepaling, dat het
versiersel der orde zei rijn met de zwaarden!
Benoemd tot officier in dc orde van Oranje-
Nassau H. A. Linclaen Westenberg, assistent
resident te Serang, residentie Bantam der pro»-
vindo West-Java.
Toegekend dc ccrc-medaille <Jer Oranjc-
Ncssau-orde in zilver aan P. dc Bruijn, ser
geant der infanterie van het N. I. leger, met
de bepaling dat het versiersel zal rijn met do
zwaarden.
Benoemd tot lid van de commissie bedoeld
in art. 7 der Stoomwet Ir. A. Korving, oud
hoofdingenieur, chef van het veiligheidstoezicht
in Ned.-Indië te sGravenhage.
Toegekend de aan de orde van Oranje-Nas-
satr verbonden ecrc-medaille in goud aan F. S.
J Otterspoor, chef-machinist bij de N.V. Bier
brouwerij de Krans te Utrecht; in brons aan
mej. A. v. d. Kaa, dienstbode bij den heer S.
iM. Hugo van Gijn tc Dordrecht.
Op verzoek is eervol ontslag verleend aan
den directeur van het spoorwegpostkantoor
Mo. I te Amsterdam A. P. de Key Mestdogh
en aan den adjunct-inspecteur der P. en T.,
J. G. Dhont.
Benoemd tot borgt meester van Loppeisum
J. D. van der Munnik.
Op verzoek eervol ontslagen met dank M
G. J. Kempers als burgemeester ven Harder
wijk.
Bij beschikking van den Minister van Bin-
nenlandsche Zaken en Landbouw is wederom
benoemd tot assistent bij het Leboratorium
voor Bloembollenonderzock tc Lisse. verbon
den aan de Landbouwhoogeschool tc Wagc-
ningen, Ds. J. J. Beyer te Lisse.
'10-JARIG JUBILEUM VAN DEN
EERSTEN HOFMEESTER
EEN HULDIGING IN HET
PALEIS NOORDEINDE
Men meldt ons uit den Hoog:
Gisteren was het 40 jaar geleden dat de
heer J. C. van Kempen, thans ecrstc-hofmees-
tcr in dienst dor Koningin, bij dc Kon. Hof
houding in dienst trad.
In die betrekking is hij dc verantwoordelijke
persoon voor alles wat betreft de aangelegen
heden der Pnlcis-kcuken.
De Koningin ontbood den jubilaris bij zich en
wcnschte hem geluk met dezen dag. Daarop
werd de heer Van Kempen gehuldigd in de
feestelijk versierde eetzaal der officianten, waar
in de eerste plaats dc Prins aanwezig was, cn
voorts de familieleden van den heer Van Kem
pen, de opperhofmaarschalk der Koningin jhr.
Boreel, onder wien dc jubilaris, toen dc hee*-
Boreel nog hofmaarschalk was, werkte; de
tegenwoordige hofmuarscholk, baron De Smeth,
enige ter Paieize dienstdoende leden van Hr.
Ms. hofhouding, de ambtenaren van het depar
tement van den hofmaarschalk, de officianten
en het overige beambtenpcrsoneel enz.
Do Prins sprak den jubilaris waardecrcnd toe
en eindigde met de mcdcdceling. dat de Ko
ningin hem het zilveren Kruis der Huisorde
van Oranje heeft verleend.
Daarna werd de jubilaris achtereenvolgens
toegesproken door baron Dc Smeth, hofmaar
schalk; door den opperhofmaarschalk jhr. Bo
reel, door den heer Pcrgerin, tweede hofmees
ter, die namens collega's, officianten en verder
personeel een geschenk aanbood, door den
heer Verhoef, waern. hoffourier, ook namens
de beambten op Het Loo, die mede tot het ge
schenk hadden bijgedragen, door den heer
Beekes, concierge van het Paleis to 's Graven-
hoge, en door den tamboer, den heer Snel.
Bij zijn 25-jarig jubileum ontving dc heer
Van Kempen reeds de gouden medaille der
Huisorde van Oranje. Hij is ook begiftigd rvet
verschillende buitcnlandschc medailles.
JOURNALISTIEK.
40-jarig jubileum van den lieer
C. Schlick.
Men meldt ons uit Amsterdam:
Gistermorgen heeft in intiemen kring dc hul
diging plaats gehad van den heer C Schlick,
directeur-hoofdredacteur van het Reuter-
bureau, die heden zijn 40-jarige journalistieke
icopbaan herdacht.
De jubilaris ontving van het personeel een
gtootc gekleurde ets van Francois, een louwcr-
krans benevens een gecalligrafccrde oorkonde,
waarbij do heer Novo, als oudste redacteur,
een toepasselijk woord heeft gesproken.
Gistermiddag werd receptie gehouden en
ontving de jubilaris dc persoonlijke gelukwcn-
schen van verschillende autoriteiten en voor
aanstaande persoonlijkheden, w.o. de heer G
Kiveron, directeur van het Rijkstelegraafkan
toor, en mr. Sasse, lid van het hoofdbestuur
van P. T. T.
Verder kwam het bestuur der Amstcrdam-
sche Pers den jubilaris officieel gelukwcnschen
De Kouwcnaar schetste in oen toespraak
in treffende bewoordingen dc werkzaamheid
van den heer Schlick, zijn journalistieke loop
baan en wees op de goede verstandhouding,
die tusschen den jubilaris en zijn pers-collega's
immer heeft bestaan.
Van talrijke zijden waren bewijzen van be
langstelling binnengekomen. Hot bestuur van
den Ncdcrlandschcn Journalistenkring en do
Amsterdamsche Pers hadden prachtige bloem
stukken gezonden.
Van de zijde der dagbladen en van verschil
lende andere persburcaux waren verschillcndo
betuigingen van hulde ingekomen.
Onder de talrijke binnengekomen gelukwcn
schen noemen we nog een schrijven van beu on
.Van Geen, den secretaris von H. M.
DE MOORD TE SCHIEVERSHEIDE.
De rechtbank te Maastricht deed uitspraak en
veroordeelde K. d. V., die op 28 Augustus 27
zijn vroegeren kostbaas Rcimersdo< mei: een
revolverschot doodde, terzake van doodslag
roet voorbedachten rede tot tien jaren gevan
genisstraf. Het O. M. gaat in hooger beroep.
MEMORIE VAN ANTWOORD AAN
DE EERSTE KAMER
DE MINISTER WEERLEGT
VERSCHILLENDE BEZWAREN
Aan de Mem. v. Antwoord op het Voorl.
Verslag over het wetsontwerp betreffende dc
samenvoeging der departementen van oorlog
en marine wordt het volgende ontleend
Dc min. v. oorlog en van marine ad. stelt
zich op het standpunt, dat wij moeten bezitv
ten een weermacht, voldoende aan de eischcn,
door 's lands veiligheid gesteld, en die even
tueel ook den tweeden plicht op zich kan ne
men, dien wij als lid van den Volkenbond heb
ben te vervullen, terwijl zij tevens beperkt
moet blijven tot het strikt noodzakelijke met
als dringenden eisch, dat de organisatie een
zoo groot mogelijk rendement verzekert van
do voor dit doel gevoteerde gelden. Uitslui
tend dit is de aanleiding geweest tot het indie
nen van het wetsontwerp.
Bij de bestudeering van het personeelvraagv
stuk bleek den minister dat in 1925 in Indië
slechts 1500 man Europ. beroepspersoneel
aanwezig was, terwijl men in Nederland niet
minder dan 4000 man in dienst had. Dit was
ontoelaatbaar. Toen echter kwam vast te
staan, dat in Indië met een sterkte van rond
2000 man Europ. beroepspersoneel zou kun
nen worden volstaan, terwijl de sterkte in Ne
derland tot ongeveer 2800 man beroepsperso
neel met uitzondering van dat in opleiding
kon worden teruggebracht zonder dat de af
lossing van in Indië dienend personeel gevaar
liep, bleek splitsing van personeel niet meeT
noodig.
De samenvoeging der beide departementen
is door den min. aan de orde gesteld in de
overtuiging, dat splitsing der marine niet zou
geschieden. T. a. v. de Indische maritieme ver
dediging verandert in wezen door samenvoe
ging der beide departementen niets. Dc verde
diging van het rijk in Europa, zal ten zeerste
door de samenvoeging zijn gebaat. Immers,
onze landsverdediging is het best gediend dooi
eenhoofdige leiding, die zoowel in zaken van
voorbereiding als van uitvoering net grootste
rendement waarborgt. Het is noodzakelijk, dat
alle voor de defensie beschikbare gelden door
één hand worden beheerd. Aangezien de mo
derne oorlog ten bate van beide deelon dcT
weermacht militaire, economische en indus»
trieele voorbereiding vordert, is eenheid van
opvatting en uitwerking vcreischt. De samen
voeging geeft vereenvoudiging in het beheer
Hoewel de voornaamste drijfveer voor de
ontworpen samenvoeging is het streven naar
het bezit van een deugdelijke weermacht, be
heerd op doeltreffende cn economische wijze,
vestigt dc min. ook do aandacht op het feit.
dat samenvoeging uiteraord bezuiniging zal
geven.
Noch in de verhouding van den min. van
koloniën tot den gouv.'-genoraai, noch in die
van den min. van marine (ev. min. van defen
sie) tot de vloot in Indië, zooals die zijn vast
gelegd in de Wet op de Staatsinrichting van
Nederlandsch-Indië, komt door aanneming
van dit wetsontwerp eenige wijziging.
Alleen die af deelingen of bureaux, die zon
der bezwaar, doch wèl met voordeel kunnen
samenvloeien, worden samengevoegd, n.l. die,
welke aangelegenheden behandelen betreffen
de comptabiliteit, zaken van juridischen aard,
dienstplicht, pensioenen, burgerambtenaren cn
waarschijnlijk voor een groot deel de inten
dance. Deze verceniging zal veelal eerst ge
leidelijk kunnen worden doorgevoerd.
De minister voert verschillende argumenten
aan tegen het aanstellen van twee directeuren-
generaal. In de practijk is dc». minister geble
ken, dat het instituut van adviseurs, voor zoo
lang dat noodig is, aan alle eischen voldoet. In
dien de geheelo reorganisatie van het beheer
en de daarmee samenhangende problemen is
voltooid, zal dit instituut als onderdeel van het
beheersmechanick waarschijnlijk kunnen won
den gemist.
Er is geen enkele reden om aan te nemen,
dat hij, die tot het ambt van minister van de
fensie wordt geroepen, zijn verantwoordelijk
heid voor het eene deel van zijn taak anders
zou opvatten dan voor het andere.
De minister handhaaft ten volle zijn inzicht,
dat watervliegtuigen uit de oorlogsformatie hier
te lande behooren te vervallen, maar n. a. v.
het advies vair den toenmaligen commandant
der Zeemacht cn van diens aangewezen opvol
ger, die kort tevoren de functie had bekleed
van chef van den staf der Zeemacht in Ncd.-
Indië, heeft dc minister besloten, m vredestijd
cenige watervliegtuigen hier te lande aan te
houden met het oog op opleiding van perso
neel voor den vliegdienst in Ned.-Indië, voor
oefeningen, en tot het volgen van de technische
ontwikkeling der watervliegtuigen, een en an
der uitsluitend in verband met de behoefte der
Indische defensie. Aan het princïpieele stand
punt dat watervliegtuigen voor de defensie
van het moederled onnoodig en dus onge-
wenscht zij^, is Mets veranderd.
Hoe overigens de reorganisatie der militaire
viiegdiertsten zal plaats hebben, is nog niet
besloten.
De opmerking in het V. V., dat de gewezen
opperbevelhebber nooit last heeft gehod van
een minder goede samenwerking, tast geens
zins de stelling van den minister aan, dat de
samenvoeging der beide departementen een
nog betere samenwerking zal geven. Doch
maatregelen, die voor het geheel als gTOot be
lang worden erkend, worden dikwijLs niet ge
nomen als een der onderdeelen een offer zou
moeten brengen ten behoeve van dat geheel.
Het achterwege blijven van zulke maatregelen
blijkt ruet naar buiten en toch schuilt veelal
daarin een groote verspilling van energie en
kapitaal.
Juist in hetgeen achterwege blijft, ligt dc
zwakke steê van een meerhoofdige leiding.
Het dagclijksch beheer over dc vloot in Indië
wordt niet gevoerd door den minister, doch
door het dep. der Marine te Batavia, waarvan
hoofd is de commandant der zeemacht in Ned.-
Indië onder de bevelen van den G.-G
De verhouding van den minister van Marine
tot den commandant der zeemacht is wellicht
het beste geschetst als men laatstgenoemde
autoriteit ziet als den man, waarin de minister
van Marine, wiens medewerking tot het doen
der voordracht tot benoeming wordt vcreischt,
pr-i volkomen vertrouwen stelt en dl*» e© dien
grondslag doch overigens zonder gezagsver
houding tot den genoemden minister onder den
G.-G. de vloot in Indië beheert en comman
deert. De zorgen van den minister van Marina
voor de vloot in Indië bepalen zich in hoofd
zaak tot hetgeen hier te lande geschiedt en
tot de voorziening in personeel en materieel
De definitieve regeling zal eerst tot stand
kunnen komen.
Vrees dat de nieuwe regeling niet zal vol
doen, behoeft niet te bestaan. Terugkeer tot den
ouden toestand zal echter uiteraard mogelijk
blijven.
Bij aanneming van het wetsontwerp zal at
naar worden gestreefd, de instelling van het
dep. van defensie te doen ingaan op I Sep
tember a.s.
Do eerste zorg zal moeten zijn, iemand te
kiezen die door zijn antecedenten den meester»
waarborg biedt voor een goede ambtsvervul
ling, onverschillig of hij een militair der zee- ol
landmacht dan wel een burger is. Naar 's mi
nisters meening moet het hoofd van het depar
tement in de eerste plaats de groote b'jnen van
beheer zien en kunnen organiseeren; voor de
uitwerking zijner denkbeelden staan hem vol
doende krachten Ier beschikking.
De naam dep. van Defensie berust op den
tekst van het Kon. besluit van 21 Sept. 1920,
waarin de Kroon het in te stellen departement
aldus heeft genoemd.
Het komt den minister voor, dat die naam
mede gebaseerd op den tekst van het Vlllste
Hoofdstuk der Grondwet, juist is gekozen.
DE WERKZAAMHEID VAN HET
CENTRAAL BUREAU VOOR HET
AFNEMEN VAN RIJPROEVEN
RUIM 27500 RIJPROEVEN
AFGELEGD
„Sedert 21 September 1927, den dog, waar
op voor de eerste maal de „rijbewijscxamcns'
werden afgenomen, zijn er ongeveer 27.500
examinandi onder het mes geweest", vertelde
de heer J. G. van Turenhout, dc leider van het
Centraal Bureau voor de afgifte van bewijs
stukken van rijvaardigheid, aan de Tel.
„En daarvan zijn ruim 4 mannelijko en
bijna 7% vrouwelijke condidaten „gezakt",
oldus de heer Van Turenhout. „Dit lijkt niet
zooveel, maar toch komt het neer op ongeveer
1400 afgewezenen. Aanvankelijk vooral in de
eerste weken van October in deze maer.d
had ons bureau 19.000 aanvragen te ver
werken was het percentage van hen, over
wie wij een ongunstig advies moesten uitbren
gen, veel hooger, zelfs ver boven dc 10
Toen men echter begon te beseffen, dat dc
rijproeven geen wassen neus waren, maar dat
men, behalve het kunnen autorijden, ook nog
iets van de regels van den weg diende tc
weten, ging het allengs beter, vooral daar velen
thans er zich speciaal voor gaan oefenen.
Het meerendeel, dat dc proef niet kan door
staan, struikelt over het achteruitrijden, een
belangrijk onderdeel dat men bij het parkee-
ren, bij verkecrscomplicaties en het posscertn
op smalle wegen goed onder de knie behoort
te hebben.
Intusschen zijn er onder dc honderden ge
zakte candidatcn enkele, die zich niet door
twee, drie keer „zakken" laten afschrikken, en
onverstoorbaar om de acht of veertien dogen
terugkomen, hetgeen hun natuurlijk telkens op
4 te staan komt. Eén hunner, die het nooit
leert, bood royaal aan 100 in eens te stor
ten. Wanneer hij dan geslaagd was bij
twijfelde zelf of dit ooit zou gebeuren kon
het eventueele overschot hem wel gerestitueerd
worden.
Ofschoon het op het oogenblik vrij rustig is
met het afnemen der rijproeven, wacht het
Centraal Bureau nog oen zware taak, welke
groolcndeels vóór 1 Juli a.s. fcchoort te zijn
afgedaan. Met vrij groote zekerheid meent de
heer Van Turenhout te kunnen rekenen op een
oantal aanvragen tusschen 40 en 45.000,
welke in het tijdperk van heden tot 30 Juni
a.s. moeten worden behandeld. Tusschen 1 Mei
1924 en I November 1927 zijn 156.500 rijbe
wijzen afgegeven, waarvan 68.760 in het tijd
perk 1 Mei 1924—1 November 1925. En dat
zijn juist degenen, die na 1 Juli a.s. niet meer
zonder een door een geslaagde rijproef be
krachtigd rijbewijs mogen „tuffen". Van deze
68.000 hebben wij er thans ongeveer 14.000
afgewerkt, zoodat ons. wanneer men dc rest
roet een 30 zij, die niet meer in aanmer
king wenschen te komen vermindert, een
flinke 40.000 examinandi wachten. Dit zou dus
neerkomen op een dagelijksch quantum van
cc* kleine 300. Het is nu maar te hopen, zcido
o«.ze zegsman, dat men niet tot het laatste
moment zal wachten met het aanvragen. Niet
dat het Centraal Bureau op volle kracht
werkende tegen 500 aanvragen per dag
opziet cr zijn wel dagen van ver boven de
600 voorbij gegaan doch een kleine
stagnatie kan voor de belanghebbenden de on
aangenaamste gevolgen hebben. Daarbij komt
nog, dat men niet gereed is met de vooibe-
reidselen door het „Rijbewijzenburcau" ge
troffen. De afgifte van het document zelf be
rust bij de griffie, hetgeen, wanneer daar geen
gelijke tred met het Centraal Bureau wordt
gehouden, ook tot vertraging aanleiding kan
geven. De Commissaris van de Koningin in
Zuid-Holland heeft reeds medegedeeld, dat
dengenen, die niet vóór 1 Maart a.s. werk van
hun rijbewijs zullen hebben gemaakt, het bezit
van dit document per 7 Juli a.s. niet kan ge-
garondeerd worden. Indien dc categorie auto
mobilisten en moterrijders, welke in het bezit is
van oude rijbewijzen gedagteekend tusschen
I Mei 1924 en 1 November 1925, er prijs op
stelt na 30 Juni a.s. ongehinderd tc kunnen
rijden, dan dient deze categorie, wil zij niet
voor het telt komen tc staan voor korteren of
langoren tijd na'dezen datum wegens het niet
bezitten van een rijbewijs van onze wegen var-
siooten te worden, zich zoo spoedig mogelijk tc
laten inschrijven voor het rrjbewijsexomen. Men
zij dus gewaarschuwd.
SCHOUT BU NACHT MR. J. C. JAGER.
Schout bij Nacht mr. J. C Jager, chef van
den marinestaf, is thnn9 zoover hersteld no de
door hem ondergane operatie, dot hij zijn
werkzaamheden geleidelijk weder kan hervat
ten.
Hedenochtend was hij voor de eerste maal
weder aan het departement werkzaam in dc
JONGENS BENEDEN 14 JAAR
IN FABRIEKEN
EEN ADRES
DER ONDERWIJSCENTRALE
Dc Ondenvijs-Centrale (federatie van het
Nederlondsche Onderwijzers-Genootschap, de
Unie van Christelijke Onderwijzers en On
derwijzeressen, de Verceniging van Hoofden
van Scholen in Nederland, dc Verceniging
voor M.UL.O., den Nedcrlandschen Bond van
Leeraren en Lecrarcssen bij het Nijverheids
onderwijs en den Bond van Onderwijzeressen
bij het Voorbereidend Onderwijs) heeft aan dc
Tweede Kamer ccn adres gezonden, waarin
zij meedeelt,
dat de Centrale met belangstelling heeft ken
nis genomen van het ontwerp van wet tot
wijziging van artikel 88 der Arbeidswet 1919,
benevens van de daarbij behoorende Memorie
van Toelichting;
dat zij het te werk stellen van jongens be
neden den veertien jarigen leeftijd in fabrieken,
werkplaatsen of ateliers ongewenscht acht, niet
alleen uit ove-wegingen van morcelen aard,
doch ook omdat het overgroote deel van deze
jongens voor dien arbeid nog niet lichame
lijk geschikt is, waarbij dan nog komt, dat de
beroepskeuze »róór den veertienjarigen leeftijd,
dus te vroeg, moet geschieden, en
als haar meening uitspreekt, mede op grond
van de overwegingen in een bijgaande me
morie van toelichting aangegeven, dat do
voorgestelde wijziging van artikel 88 der Ar
beidswet 1919 mitsdien geen aanbeveling ver
dient
Daarom verzoekt zij genoemd collego drin
gend met de voorgestelde wijziging niet ac-
coord te gaan.
NATIONALISME
IN NEDERLANDSCH-IND1E
EEN ANDERE
REGELING GEWENSCHT
Van de hand van dr. D. J. Hulshoff Poll
is bij de firma H. D. Tjeenk Willink
Zoon tc Haarlem, een brochure verschenen
onder den titel Nationalisme in Neder-
land-Indië. Reeds twee brochures zijn doox
hem geschreven, waarin er op werd ge
wezen, dat het onzen plicht is de Azia
tische bewoners van ons Koloniaal Rijk de
politieke, economische cn geestelijke ontwikke
ling te brengen, die zij zelf wenschen, welke
taak praktisch kan worden verwezenlijkt door
de Inlanders, door eigen adat-hoofden te doen
regecrcn, zij het onder toezicht der ambtena
ren.
In dit derde geschriftje wordt de weg aan
gegeven waarlangs het mogelijk zal zijn te
gemoet te komen aan het nationalisme, zoowel
van het Oosten, als van het Westen.
Nadat de schrijver een overzicht gegeven
heeft van de bestuurshervormingen in Indië,
staat hij stil bij de actie der inlandsche bevol
king. In T906 werd de vereeruging Boedi
Oetomo opgericht, die ten doel had de mate-
rieelc ontwikkeling der op Java wonende in
landers tc bevorderen. In den strijd om de
emancipatie werd steeds minder rekening ge
houden met dc Regeering en op het congTes
In Juni 1926 kwam bet zelfs tot heftige rede
voeringen tegen het gouvernement. De Sarikat
Islam kreeg in den loop der jaren een socialis
tisch karakter. „Niet onderen zullen over den
Inlander hebben te waken, hij zelf zal dat heb
ben te doen." Dit werd de geest dien deze ver-
eenigingen ademden.
Dr. Hulshoff stelt nu de vraag, hoe wij het
best aan dien opkombenden storm 't hoofd zul
len bieden en het Oostersch en Westersch ele
ment verzoenen. Tot nu toe, zoo schrijft hij,
hebben de Europeanen öf met groote onverschil
ligheid alles aan zich laten voorbijgaan, óf zij
hebben den ontwikkelingsgang gesteund, die bij
den Inlander het nationaal bewustzijn wakker
schudde. Nu op eens verzetten zij zich tegen
voorsteilen, die slechts te beschouwen zijn als
een voortzetting van den reeds sedert reeksen
van jaren ingeslagen weg. Het meest voor de
hand liggende zou zijn om voort te gaan op
dezen weg, in dien zin, dat Inlanders en Euro
peanen in alle regeeringslichamen blijven
samenwerken. Dit coöpereeren wordt echter
steeds moeilijker, nu zich een nieuw element
in den strijd heeft gemengd en welhet natio
nalisme van den Nederlander in Indië. Het
Oosten cn het Westen beginnen zich vfjondig
tegenover elkaar te plaatsen. Wanneer nu
samenwerking niet mogelijk is tusschen beide
groepen, hoe moot dan het nationalisme van
beide landen worden bevredigd. Wat de In
lander betreft, gaf de schrijver reeds in andere
brochures in ©vei weging overal, waar zulks
mogelijk zou zijn, het Inlandsch adatbestuur
te herstellen of nieuw in te voeren. De Inlan
ders zullen don onder toezicht onzer ambtena
ren, over eigen landgenooten hebben tc heer-
schen.
Hierna komt de schrijver tot het Nederland-
sche Nationalisme. Ook hieraan kan ten volle
worden voldaan. Zoodra toch den Inlander hei
„zelf-regecren" geschonken is en hij dus beseft
dat geen onzer er naar streeft, hem in zijn
nationale aspiraties te kort te doen, is dc tijd
daar hem duidelijk te doen worden, dat ook
dc Nederlanders zich zelf wenschen te re-
geeren.
Ten slotte wordt deze gedachte door prak
tische voorstellen uitgewerkt. De feiten bewij
zen dat „een geheele omkeer zich langzaam aan
voltrkf in de opvattingen in Indië, en dat het
daarheen goat, dat de adat in eere wordt het-
steld en het Oosten ziin eigen rechten eischt.
In dc zelfbesturen de staten zal men grondbe
lasting moeten betelen aan den regeerenden
vorst. Het bestuur zal niet alleen rusten in
handen van den vorst, maar een Rijksraad zal
hem daarbij ter zijde moeten staan, uitsluitend
uit Inlanders samengesteld. De Europeanen
zollen zich tot de Europecsche provinciale en
gemeenteraden hebben te bepalen. Verder rul
len de regeerende adat-hoofden onder onze
leiding voor hun taak berekend moeten, wor
den gemaakt.
ONDER BEDREIGING MET EEN PISTOOL
EEN MARKTKOOPMAN
VOOR DE RECHTBANK
Op 15 November 1.1. zat de studente A. H. H.
in een coupé van een trein, die even over cenen
van het station Amsterdam C. S. naar Bussum
zou vertrekken. Even vóór het vertrek van den
trein stond opeens een man, met een pistool
dreigend, voor het meisje en ontrukte haar een
handtaschje, waarin een zilverbon van f 2.50
en een spoorabonr.ement zich bevonden. Of
schoon het meisje zeer ontsteld was, was het
aan haar cordaat optreden te danken, dat de
man, die het perron van het Centraalstation,
afholde, op het Stationsplein door twee agen
ten werd gevat.
Het bleek, dat het pistool een gewoon kirw
derpistool was, maar in den eersten schrik had
mej. H. dit niet bemerkt.
De verdachte bekende op de zitting der Am-
sterdamsche rechtbank, het feit te hebben ge
pleegd. Hij verklaardb, dat hij die week zijn.
heelen marktvoorraad, waarmee hij behoorlijk
zijn brood wist te verdienen, aan een kameraad
had overgedaan en toen aan 't zwerven was
geslagen. De revolver had hij al eenigen tijd
geleden, zonder eenige bedoeling, gekocht
Het gebeurde hem vaker, dat hij, zondei
eenige naspeurlijke oorzaak was gaan zwerven
en dan daden had gepleegd, waarvan hij de
onontwijkbare gevolgen volkomen besefte. Maar
op die momenten was zijn wilskracht volko-*
men verdwenen.
De psychiater-deskundige achtte verdachte
wel toerekeningsvatbaar, maar was van oor
deel, dat dc^ sexueele aanleg van verdachte
veel invloed op zijn daden oefende.
Het O. M., waargenomen door mr. Van Ar-*
kei, was van meening, dat men hier wel te doen
heeft met iemand van algemeen-psychopati-
schc constitutie, maar dot, waar verdachte wel
toerekeningsvatbaar is en hij ol jaren in de
gevangenis heeft doorgebracht, een zware straf,
gezien den ernst van het feit, noodig is. Hij
eischt derhalve een gevangenisstraf van 2 jaar
en 6 maanden.
De verdediger, mr. Muller Massis, wees er
op, dot verdachte èn voor groote èn voor klei
ne delicten is veroordeeld, dot hij zich in de
gevangenis steeds kalm had gedragen en ook
bekend stond als een rustig marktkoopman.
Maar het staat vast, dat deze soort menschen,
na korten tijd normaal te hebben geleefd, weer
aan het zwerven moeten gaan. Regelmaat is
onbestaanbaar voor iemand als verdachte en
't is niet uit te maken of deze man werkelijk
remkracht heeft. Korter of langer gevangenis
straf helpt niets.
Do billijkheid zou meebrengen, dat, zoolong
voor menschen van zijn mentaliteit geen ge
stichten bestaan, deze man in een krankzinni
gengesticht zou worden ondergebracht.
PI. beveelt verdachte in de clementie der
rechtbank aan.
HET NIEUWE ZIEKENHUIS TL ARNHEM.
De plannen vrijwel gereed.
Naar vernomen wordt, zijn de plannen voor
den bouw van een nieuw Ziekenhuis te Arnhem
vrijwel gereed en zullen zij op een ven de eerst
volgende raadsvergaderingen aan de orde ko
men. Het plan tot het bouwen van een afzon
derlijk pavillioen, dat zeer kostbaar was, is
thans geheel losgelaten. Men zal nu komen tot
een geheel geconcentreerde bouwwijze, zooals
deze o.a. is toegepast te Alkmaar en te Zaan
dam.
DE RHEA-AFFAIRE.
Indertijd zijn twee directeuren en een wal
kapitein der sleepbootmaatschappij Rhea te
Dordrecht gearresteerd in verband met de hoog
gedeclareerde en ontvangen bedragen voor
schadevorderingen. Sedert zijn de drie perso
nen in vrijheid gesteld en hebben de Fransche
maatschappij, waarvan de Rhea een onderdeel
uitmaakt en de Fransche verzekeringsmaat
schappij een overeenkomst getroffen. Thans is
de justieele vervolging wegens onvoldoende
aanwijzing van schuld tegen het drietal inge
trokken, omdat de Fransche maatschappijen
weigeren getuigenverklaring af te leggen en
daartoe niet kunnen worden, gedwongen.
(Hi.bl.).
HET AARDEWERK WETJE.
Blijkens het Verslag over het wetsontwerp
tot tijdelijke verhooging van het invoerrecht
op huishoudelijk aardewerk, porselein en glos-
werk en op enkele soorten tegels vraagt de
Commissie van Rapporteurs nog nadere cij
fers betreffende de werkloosheid tc Maastricht,
met verdeeling der werkloozen naar hun be
roepen, voor zooveel de keramische en glas
industrie betreft, alsmede betreffende de aan
tallen arbeiders.
GENERAAL BOOTH.
De nu ook reeds zeventig jarige zoon van
den Stichter van het Leger des Heils, Gene
raal Bramwell Booth bezoekt deze maand ons
land en zal op Woensdag 8 dezer in de groote
zaal van het Concertgebouw twee openbare
diensten leiden, t.w. des namiddags om 3 uur
een zendingsdienst cn des avonds te 7.30 uur
een openbare heflsbijeenkomst.
In den middagdienst zal het uitgebreide zen
dingswerk van het Leger naar voren gebracht
worden. Twee officieren, 'Afrikaansche inboor
lingen, zullen den Generaal ir verband daar
mee vergezellen.
Ook de in ons land zoo welbekende kolonel
B. Vlas, die aan het hoofdkwartier te Londen
do functie van internationaal secretaris voor
Europa bekleedt, zal met den generaal mee
komen cn in de diensten assisteeren.
Dc oudste zoon van Generaal Booth leidt de
volgende week te 's Gravenhage en Utrecht
een reeks openbare bijeenkomsten en zal ook
te Amsterdam deelnemen arm de bijeenkom
sten.
Kommnr.dant Howard ontbiedt in verband
met dit Nationaal Congres alle Officieren uit
Nederland nsar Amsterdam, waar zij, behalve
dat zij aan de openbare diensten op Woens
dag deelnemen op Donderdag cn Vrijdag irf i
besloten vergaderingen in den Werkenden"
