VLAA'S
AM ERSFQORÏS CH DAGBtAB
TWEEDE BLAD
Vrijdag 10 Februari 1928
PFOF. DR. H. A. LORENTZ -F
MAISON DE JAGER
FEUILLETON.
IVartin's Verjongingskuur.
26e FAARGANG -DE EEMIANDER" No. 19|
DE UITVAART VAN EEN GROOT MAN
ZIJN WERK OVERBRUGDE TALLOOZE KLOVEN EN
SCHIEP EEN KLASSIEK GEHEEL
REDEVOERINGEN VAN INTERNATIONALE GELEERDEN
Ontzaglijk groot was gisteren de belangstel
ling, toen in Nooid-Holland's hoofdstad een
der grootste Nederlanders. Prof Lorentz, werd
ter aarde besteld Heel de stad leefde met deze
droevige plechtigheid mede. Van tal van open
bare en particuliere gebouwen waaide de vlag
hafstok, terwijl het Gemeentebestuur van Haar»
lem de lantarens langs den weg, dien de rouw
stoet zou volgen, had doen aansteken, en met
rouwfloers omhangen. Toen omstreeks II uur
de droeve stoet van hel sterfhuis aan de
Julianaiaan vertrok, luidden van alle kerktorens
de klokken als een laatsten groet aan een van
die mannen, die een klein land groot kunnen
maken. Langs den weg- stonden duizenden
Haarlemmers geschaard, die getuigen wilden
zijn van den laatsten gang van Lorentz naar
dc plaats, waar zijn stoffelijk overschot aan den
schoot der aarde zou worden toevertrouwd. Als
de lijkkoets voorbij kwam, ontblootte men eer
biedig de hoofden.
De Haarlemsche politie had keurige orde
maatregelen getroffen, zoowel op straat als op
de begraafplaats aan den Schoterweg, waar de
belangstelling uit den aard der zaak enorm
gioot was. Het is ondoenlijk, om een nauw
keurig gespecificeerde opgave te geven van
allen, die op het kerkhof bijeen waren. Wij
zullen daarvan slechts een enkele greep doen
^oools reeds eerder is bericht, werd H M de
Koningin vertegenwoordigd door Haar opper
kamerheer jhr. mr. J. W. G. Boreel van Hoge-
landen, en Z. K. H. de Prins door Zijn adjudant,
den luitenant ter zee J. W. Termijtelen. Voorts
waren aanwezig: mr. dr. F. A. C graaf van
Lynden van Sqndenburg, opperkamerheer van
H. M. de Koningin, en de ministers Waszink,
De Geer, v. d. Vegte, Donner en Beeluerts \an
Blokland. Het spreekt vanzelf, dat alle Hooge-
scholen in den lande vertegenwoordigd waren,
de Academische Senaten zoowel als de Colle
ges van Curatoren. Van de Leidsche Universi
teit waren nagenoeg alle hoogleeraren aanwe
zig, benevens de Academische Senaat, het Col
lege en Curatoren, de besturen en senaten dor
Studentenorganisaties, het personeel der Hoo-
geschool, enz. Uit Utrecht merkten wij op de
hoogleeroren Went en Rutten (die in den
fomlliestoet meekwamen). Kernkamp, Ernst
Cohen, Vening Meinesz, Ornstein, Van Ever-
dingen en Winkler. De onderwijsraad was ver
tegenwoordigd door prof. B Zeeman, uit Gro
ningen, en prof. J. Dijxhoorn, uit Delft. Voorts
waren aanwezig: een afvaardiging van het Ba-
taofsch Genootschap voor Proefondervindelijke
Wijsbegeerte te Rotterdam, het College van
Burg. en Weth. van Leiden en Haarlem, de bur
gemeester van Arnhem, de heer De Monchy,
dr C. Lely namens het Kon. Instituut van In
genieurs en namens den Zuiderzeeraad, een
deputatie van de Nederl. Chemische verecni»
ging, oud-minister Rutgers, de heer W. Wesfer-
man uit Rotterdam namens de Nederlandsch-
Amerikaansche Fundatie, en vele oud-lcerlingen
van prof. Lorentz, bekende physici in den
lande. Voorts werd nog opgemerkt madame
Curie uit Parijs. Prof. Rutten kwam als voor
zitter van het Prov. Utr. Genootschap, prol
Went als voorzitter der Kon. Academie voor
Wetenschappen.
Prof. dr. P. Ehrenfest uit Leiden, be
trad hel spreekgestoelte, toen dc liikkist langs
de dichte rijen belangstellenden het kerkhof
was rondgedragen, en in de groeve was neer
gelaten. „Het was de wensch der familie, dat
Langstraat 56 Telef. 115.
ik als eenige spreker uit Nederland het woord
zou voeren. Ik spreek dus niet alleen namens
de Koninklijke Academie voor Wetenschap
pen, en namens den Senaat der Leidsche Aca
demie, maar ook uit naam van alle weten
schappelijke vercenigingen en instellingen, difc
hier vertegenwoordigd zijn Lorentz is dood
Dat de dood de oogen van Lorentz vermocht
te sluiten de oude twijfel rijst weer in ons
hprt, en de oude vraag wat kan dan toch
de zin van het leven zijn Wij peinzen over
het leven van Lorentz, en ons hart wordt
bewogen, en we voelen groeien een verras
send gevoel van zekerheid. Wij durven het
ons niet te bekennen, en vragen ons afvan
waar komt dot gevoel van rustige zekerheid
hij dit graf? Het is een eervolle plaats, die
het Vaderland aan Lorentz hccfl toegewezen;
rijk zijn de eerbewijzen geweest, die hem ge
worden zijn oprechte waardeering heeft hem
steeds begeleid, en oprechte liefde. Toch
moeten wij dieper zoeken noer de bron van
onze zekerheid Dc onderzoeker en leermees
ter Lorentz zet het werk van den grooten
meester voort, en zijn vindingen hebben over
brugd talrijke kloven, die nog tusschen al
lerlei theorieën gaapten, zoodat een afgerond
klassiek geheel kon ontstaan.
Zijne scherpe, critischc geest, die steeds naar
eerlijkheid streefde, liet ons steeds de diepe
raadselen voelen, dLic onopgelost bleven. Maar
zijn werk is een schitterende bron voor de
jongeren, die in hem den grooten meester eeren
en liefhebben. Lees zijn geschriften en zijn
leerboeken, en er rijst voor u op het beeld van
een werkplaats met groote romen, doorstraald
van de ochtendzon. De meester, die erin ar
beidt, heeft zijn werktuigen lief. 't Liefst heeft
hij het eenvoudige, simpele werktuig, maar ook
de zeldzaamste fijne precisie-instrumentcn ziet
u staan. Ze blinken, ondanks dngelijksch ge
bruik, gedurende lange jaren. De meester kan
met zooveel liefde vertellen, welke werktuigen
van Huygens zijn, en welke van andere groo
ten. Maar wij moeten gissen wat hij zelf heeft
gebouwd en geslepen. Dat zegt hij niet. Wij
verliezen ons dieper in beschouwingen over
deze volmaakt gerijpte harmonie. In allés open
baart z:ch zijn geheele persoonlijkheid. Hier
kunnen we niet meer lijn van lijn scheiden: we
willen het ook niet. In zijn leven vermogen we
niet meer te scheiden liefde en trouwe plichts
vervulling Denk eens aan zijn 8 jnren Zuider
zeewerk. Lorentz was trouw, en die trouw is
gerijpt in ons geweten.
Dot wij in zuiverheid ons best doen, naar
de mate van onze kracht, en in ons onderzoek
naar de grootste klaarheid streven. Juist dan
zullen we het besef behouden, dat de natuur
alle menschelij'ke begrippen te boven gaat, en
dot we worstelen moeten tegen de verleiding,
om onszelf te zoeken. Lorentz is trouw in alle
dingen. Hij geniet van de schoonheid van Cali-
fornië en van Zwitserland, maar thuis voelt
hij zich op eenzame wandelingen met zijn
vrouw.
Zoo is het op de Voluwe en in de duinen,
zoo gaat het hem met de klonken cn de woor
den zijner moedertaal, Lorentz, den wereld
burger. Zijn geest is trouw aan zichzelve, van
daar zijn diep ontzag voor de persoonlijkheid
vanz 2ijn medemenschen, voor 'n dirp-doorleef-
dc overtuiging. Tegenover dwang en sluw
heid zien we hem echter zijn kalmte verlie
zen, cn die niet spoedig herwinnen. Zoo leidt
hij ons tot verdruagzaamhoid tusschen de men-
schen en tusschen de volkeren En Lorentz
bliift tot laatste toe in zijn vrome trouw de
helper in den nood en de verkwikkende troos
ter in bitter verdriet. Hij, wiens hart in het
werk het jongste en wiens geest het krachtig
ste is, hij slaat met de kalmte van de nijver
heid tegenover den dood, als de dood een wel
besteed leven komt opeischen Wij bulgen ons
met eerbied voor de smart van hen die door
nauwe bandon met hem waren verbonden, wii
denken met liefde aan zijn kleinkinderen. De
vreugde over hen, heeft den avond van zijn
leven zeer verrijkt. Zij zullen eens dieper
dan wij ooit in dit rijke leven kunnen lezen".
Prof. Rutherford, uit Cambridge, voer
de het woord namens de Engelsche weten
schappelijke centra. Engeland, zoo betoogde
hij, heeft reeds vroeg de groote verdiensten
van Lorentz erkend, en de Royal Society heeft
hem alle eer gegeven, die hem toekwam. Wij
hebben altijd hoogclijk geapprecieerd de sym
pathie van Lorentz voor de Britsche weten-
schop, en die sympathie was wedem'jds. In Lo
rentz heeft Engelond ook steeds geëerd den
man met een ongekende grootheid van karak
ter, waarvan ieder gewaagde, die met hem in
aanraking kwam Met hem is heengegaan een
van de grootste internationale wetenschappe
lijke) menschen, die door zijn krachtige per
soonlijkheid een machtigen invloed heeft ge
had, niet het minst ten aanzien van de broeder-
schapsgedochto tusschen de geleerden van al
lerlei natie. Zijn nagedachtenis zal in hooge
eere blijven bfj zijn vrienden, die hij in alle lan
den telde.
Prof. L o n g e v i n uit Pavys vertolkte de
govoelens, in de Fransche wetenschap gewekt
door het overlijdensbericht van Lorentz.
Spreker bracht een laatste groet aan de na
gedachtenis van professor Lorentz uit naam
van Frankrijk en het Fransche volk. Hij druk
te zyn gevoelens van smart uit voor het
groote verlies, dat zyn land heeft getroffen
en waaronder ook de wetenschappelijke wereld
lijdt. Professor Longevin ziet voor don geest
het beeld van professor Lorentz, de vele malen,
dat hij te Parijs kwam om daar deel te nemen
aan de bijeenkomsten van het Institute de Co
operation Intellectuelle. Spr. bracht een eer
biedigen groet ook van het College de France,
dat sedert vier eeuwen openstaat voor alle
geestelijke en wetenschappelijke stroomingen
des tijds en waarvan professor Lorentz nu
reeds sedert zestien jaar lid was. Het was tel
kens weer een ongekend genoegen de lessen,
die professor Lorentz er ontelbare malen heeft
gegeven te mogen bijwonen. Zijn wetenschap
pelijke betoogen waren immer helder en klaar
en spreker prees de zuiverheid v*n taal, waar
mede hij in het Fransch doceerde.
Ook namens het Comité de Physique van het
Institute Solvey, waarvan hij op onvergetelijke
wijze, na eerst deelgenomen te hebben aan het
tot stand komen daarvan, het voorzitterschap
op zich genomen heeft, brengt spreker een
roerend woord van hulde en eerbied. Om de vijf
jaar kwam hij daar in het midden der vele ge
leerden. Nog den laatsten. tijd was hij er ge
weest ter gelegenheid van de vijfde Assemblee
der Natuurkundigen van alle landen. In pro
fessor Lorentz verliest het Institute Solvey
zijn stichter en hooggeachten leider en voor
zitter, die steeds bereid gevonden werd, hij die
een zoo grondige kennis bezat van de levende
talen, om de lessen van de geleerden te verta
Ion op zoo'n wijze, alsof zij in de oorspronke
lijke taal waren gedacht. Daar werkte profes
sor Lorentz in innige gemeenschap met alle
groote geleerden der wereld, daar was het dat
wij hem in al zyn grootheid maar ook in al
zijn ontróerenden eenvoud hebben leeren ken
nen als een der grootste figuren van do weten
schappelijke wereld.
Spreker bracht in herinnering wat professor
Lorentz als mensch ten behoeve van de ontel
bare vluchtelingen, die van alle windstreken
tijdens den oorlog in zyzn land zijzn gekomen
om toevlucht te zoeken heeft gedaan. Zyn beeld
zal steeds voor ons blyven leven als een tee-
dere herinnering aan allen die hem hebben ge
kend en bemind.
-
Prof. E e i n s t e i n beeit ten slotte een ge
voelig woord van afscheid gesproken uit naam
van de wetenschap van Duitschland en dc lan
den, waar de Duitsche taal gesproken wordt,
tevens als leerling en vereerder van den groo
ten Lorentz. „Wij staan aan dc groeve van een
onzer grootste en edelste tijdgenooten. Zijn
verlichte geest heeft ons den weg gewezen
naar de oplossing van tal van moeilijke vraag
stukken. zijn geest heeft de wetenschap ge
bracht belangrijke bouwsteenen en nieuwe, ge
wichtige methoden. Zijn zin voor gerechtigheid
cn billijkheid maakte hem tot den leider. Ieder
een boog zich dan ook voor zijn leiding, maar
iedereen wist ook, dat Lorentz niet heerschen
wilde, zonder tegelijk te dienen. En dienen
heeft hij zijn geheele leven gedaan, dc weten
schap zoowel als de menschheid. Mogen er ve
le jongeren worden gevonden, die zijn schitte
rend en lichtend voorbeeld zullen volgen."
Prof. Lorentz' zoon heeft daarna allen dank
gezegd voor de getoonde belangstelling, spe
ciaal van H.M. de Koningin en Z.K.H. den Prins
Op dc kist zijn ten laatste bloemen gestrooid,
bloemen als dank, liefde en afscheid van een
erkentelijk nageslacht.
UIT DE STAATSCOURANT
Benoemd tot Jld van het Algemeen Col
lege van Toezicht, Bijsland en Advies voor
liet, Rijkstucht- en opvoedingswezen: Mr. G
Kirberger, Raadsheer in den I-Ioogen Raad,
wonende 's-Gravenhage.
Alphabetlsche aanbevelingslijst voor Grif
fier de Rechtbank te Tiel: Mrs. C. \V. An
drcre; G. F. A. Koevoets; D. Roessingh, allen
Substituut-Griffier bij de Rechtbank, res
pectievelijk te Groningen, Zwolle cn Assen.
Aan Herman Thooft tc Ncuilly sur Seine
is verlof verleend om dc betrekking te aan
vaarden van Kanselier bij dc Legatie van
Liberia te Parijs.
Met ingang van I Maart 1928 is, op het
daartoe door hen gedaan verzoek, een eer
vol ontslag uit den militairen dienst ver
leend aan de Reserve-Kolonels van het Wa
nen der Infanterie A. S. de Jongh, G. II. C.
Cramer, J. L. van der Moer en G. K. Mül-
Ier.
Met ingang van 1 Maart 1928 zijn be
noemd:
bij hot reserve-personeel der landmacht,
bij bet wapen der infanterie, bij den staf
van het wapen, tot reserve-kolonel, de ro-
servp-luttenant-koloncls J A. Jansen, I.. C.
A. Marchnnt, H. M. Brouwer en F. J. Bi;
voet, respectievelijk van dien staf, van dien
staf, van het 6de Regiment Infanterie en
van dien staf.
DE DISCONTOEANK VOOR
CREDIETINSTELLINGEN
HET FAILLISSEMENT
UITGESPROKEN
De Hnagscho Rechtbank heeft heden hot fail
lissement uitgesproken van dc Dicontobank
voor Credietinstellingen, met benoeming van
mr A. B. Bommezijn tot rechter-commissaris
en mr. G. S. Salm en mr. A. S. van Nierop tot
curatoren.
FAILLISSEMENT VAN
ESCH EN CO.
DE UITDEELINCENLIJST
15.1 UITKEERING
Blijkens de door den Rechter-Commissorls
goedgekeurde uitdeelingslijst in het faillisse
ment van de Bankiersfirma Van Esch Co. tc
Zwolle zal aan de crediteuren worden uitge
keerd 151 van geverifieerde bediagen De
vordering der crediteuren bedraagt in totaal
1,724,360.58, tewijl de totaol-iritkeering be
draagt 261.384.50 «4
KINDERDOODSLAG.
Een dienstbode gearresteerd.
Door de politie te Den Haag is gearresteerd
de I9-jarige dienstbode L B„ als verdacht van
doodslag op haar posgeboren kind.
Het meisje was als dagdienstbode bij een fa
milie tc Den Hang in betrekking. In den nacht
van 20 op 21 Januari is zij bevallen ten huize
harer ouders. Zij verborg het kinderlijkje en
ging den volgenden ochtend gewoon naar haar
betrekking. Haar toestand was echter van dien
aard, dat zij dicnzclfden dag nog in het zie
kenhuis moest worden opgenomen.
Gistoren werd zij als hersteld ontslagen,
maar door de politie gearresteerd.
KOLONEL G. RIESZ. f
In den ouderdom van 84 jnren gisteren
te Wassenaar overleden dc heer G. J. D. A.
Riesz. oud^-kolonel der infanterie.
RADIO-PROGRAMMA
Zaterdag II Februari.
Da vent ry (Exp. station), 401.8 M.
3.50. Kamermuziek door het Birm. Strijk-
ot kost.
4 50. Dansmuz. door de Watson Brothers
Dance Band.
5.05. Kinderuurtje.
6.50. Tijds., weer-, nieuwsber.
7,10. Licht Concert door het Victor Olof
Sextet.
8.20. Dansmuz. J. d. London Radio Dane©
Bond.
10.20. Weer- er nieuwsber. Sportberichten
von Birmingham,
10.40—11.35. Orktst Concert d, hut versterkt
Birm. Studio Orkest.
Hilversum IC60 M.
12.00 Politieberichten.
12.50. Lunchmuziok door het Radio Trio.
3.003.45. Handelswetcnschappelijke lezin
gen. Spreker Dr. A. Sternhcim Ond.„De
economische toestand van Europa".
4.00. Italioonsche les door Giovonnj Rizzini.
4.30. Fransche les door Raymond Lafont.
5.15 Duitsche les door Edgor Briinn.
6.00 Vooravond concert door het Omroep
Orkest o.l.v. Niro Treep.
7.15. Tuinbouwhalfuurtje. Spreker: J. F. Ch.
Dix tc Heemstede. Onderwerp „Do in het na"
jaar geplante bollen
7.45. Politieberichten.
8.10. Aansluiting van het Flora Difracn thea
ter te Amsterdam Hallo 1 Californië.
10.00. Persberichten van Vaz Dias.
Huizen, 1050 M. (v 4—6 1840 M.)
12.30—1.30. Lunch muziek.
3.004 00 K.R.O Kinderuurtje.
5 00—6 00. Dinermuziek gramofoonplaten.
6.00—6.30. Spr. Ed. A. Scrrarens te Roer
mond Nieuwe perspectieven in den moder
nen roman.
6.307.00 Dinermuzick.
7 00—7 30 K R O-cursus Hollandsch.
7.30—8.00 KRO R.K. Staatspartij door
Mr F Vorstman Het Rijk en zijne inwoners.
8.00. K.R.O Uitzending uit Vanls. Mannen-
zangver. St. Coecilia en mannenzongver. Licv
dcrtafel en violisten.
10.30. Persberichten.
Longenberg, 469 M.
12.251.50. Middagconcert door dc Kapel
Envin Rrbicek.
4.506.20. Concert door het Boedopester
Strijkkwartet.
7.35. Auf Besuch Bei Zoosens. Vroolijko
Avond. DaarnaLaatste berichten, sportbe
richt tot 12.20. Dansmuz o.l.v. Eysoldt.
Londen cn Daventry, 1600 M,
10.35. Een korte kerkdienst.
10.50 (alleen Dav.) Tijdsein en weerbericht.
1 202.20. Het Carlton Octet.
3.50. Militair Orkest Cncert door het Radio
Militair Orkest.
6.20. Ballade Concert.
6.50. Tijds., weer-, nieuwsber.
7.10. Verv. Ballude-Conccrt.
7.35. Do grondslagen d. Muziek Mendels
sohn's Orgelsonatcn.
8.05. Opera-Concert. Het Radio Orkest.
9.20. Weer-, nieuwsberichten.
9.50. Plaatselijk nieuws (alleen Dav.)
Scheepsberichten.
10.50—12.20. Dansmuziek door do Savoy
Orphcons en Fred Elizaldc en zijn Muziek. De
Savoy Tango Band, van Savoy Hotel.
4.05. Concert.
5.05. Cyril Whittle, bariton
6.20. Frank Westfield's Orkest, uit de Princo
of Wales Play House.
6.50. Tijdsein, weerbernieuwsberichten.
7.05. Vervolg Frank Westfield's orkest.
7.35. De grondslagen der muziek. Mendels
sohn's orgelsonaten.
8.05. Vocaal concert door Vivien Lambelet,
sopr. en Dorothy Lebish, alt
Het is beter door de liefde te-lijden, dan niet
te lijden moor ook niet tc beminnen.
Door RAFAEL SABATIN1.
Uit bet Engelsch door C. M G d. W
14
Zoo was het ook nu. Hij zweeg slechts een
oogenblik. Maar in dat oogenblik ging zijn
ijzige kalmte van zooeven over in woede. De
verandering was ziohtbaer in den gloed op rijn
gelaat, de schitterende oogen en de overeind
staande bakkebaarden. Een ondeelbaar oogen
blik trachtte hij zijn woede te beheerschen
hij had een flauwe herinnering van de nood
zakelijkheid voorzichtig en diplomatisch te we
zen te midden van dc duisternis van toorn die
op hem neerdaalde. En toen zonder eenige ver
dere waarschuwing barstte hij los.
Hij kneep zijn gespierde, sterke hand samen
en deed die met een plof op de tafel neerdalen,
zoodat de wijnflesch omviel en een stroom wijn
over de tafel liep en neeidroop in plasjes aan
de voeten von Valéric. Verschrikt keken zij hem
allen aan, het meest verschrikt van de drie was
mademoiselle.
„Madame", riep hij met donderende stem,
„ik heb nu long genoeg dansles von u ontvan
gen. Het wordt nu dunkt mij tijd om met een
gewone pas te gaan loopen, anders komen wij
niet verder op den weg dien ik van plan ben
op te gaan, en dat is de weg naar Parijs met
medemoiselle tot gezelschap.
„Mijnheer, mijnheerriep de markiezin ver-
schrikt, terwijl zij stoutmoedig voor hem ging
staan Marias maakte zich ongerust over haar,
want do man scheen zoo driftig te zijn, dal
haar zoon bang was, dat hij haar zou slaan
„Ik heb genoeg gehoord", brulde hij. „Geen
woord meer I van niemand in Condillac I Ik
neem deze dame dadelijk, op stoanden voet
meeen als iemand een vingeT uitsteekt om
mij weerstand te bieden, dan za.l het de laatste
weerstand wezen, dien hij ooit meer biedt aan
iemand ter wereld, dat verzeker ik u, de hemel
zij mijn getuige Als er een hand naar mij wordt
uitgestoken, of oen zwaard uit de scheede ge
haald, dan zweer ik madame, dot jk terug kom
en dit nest van opstand en verzet lot den laat
sten steen zal verbranden."
In de verblinding van zijn toorn was al de
schoone scherpte van geest naar den wind, zijn
waakzaamheid, waaraan niets ontging, werd
verstikt door den toorn die zijn hersens over
meesterde. Hij zag niet, dat madame haar zoon
een wenk gaf, hij merkte niet op, dat Marius
naar de deur sloop.
En terwijl in zijn verwoede stem een satirieke
klank was, ging hij voort „ja, 't is goed cn
wel, elkaar met honigzoete woordjes te vleien,
met glimlachjes en grimassen. Maar dnar schei
den wij nu mee uit, madame" Hij stak, met
zijn woedend gezicht, vlak voor haar, een eind
boven haar uit en schudde zijn vinger dreigend
vlak voor haar gezicht „Daar scheiden .vij nu
mee uit Wij zullen tot daden overgaan."
„Mijnheer", antwoordde zij op koelen toon,
spottend met zijn woede, „er zullen daden ge
noeg volgen om aan uw hevig verlangen te
voldoen."
Die koele, spottende toon, had iets dreigends
en was als een hand van ijs op zijn oververhitte
hersenen Die toon bracht hem dadelijk tot
kalmte. Hij richtte zich in zijn volle lengte op
cn keek om zich heen Hij zag, dat Marius ver
dwenen was en dat mademoiselle was opge
staan en hem met bijzonder smeekende oogen
aanzag.
Hij beet op zijn lippen vol inwendig zelfver
wijt. Hij vervloekte zich zelf en noemde zich
een dwaas en een domkop des te pijnlijker,
daar hij zich zelf als slimmer beschouwde dan
de meesten. Was hij bedaard gebleven, had hij
zijn houding volgehouden en zich zelf blijven
voordoen als een slaaf aan dc bevelen die hij
ontvangen had als een machine dan zou
hij misschien zijn doel hebben bereikt door
stoutmoedigheid alleen De terugtocht zou dan
voor hem opengebleven zijn, hij had kunnen
vertrekken en een onderen dag terugkomen met
gewapende mannen bij zich.
Maar nu was dat mooie ventje, die zoon van
haar, de kamer zeker uitgezonden om hulp te
h n. Hij ging naar Valérie.
„Is u klaar, mademoiselle hoe weinig hoop
hij had er zich door heen te slaan, toch moest
hij zijn best doen de schade, die hij berokkend
had, goed te maken
Zij 7.ag, dat de driftbui voorbij was. en werd
bezield met den plotseling opkomenden moed
der wanhoop dien zijn vraag opwekte.
„Ik ben gereed, mijnheer", zei ze en haar
jongensachtige stem had een stoutmoedigen
klank. „Ik zal, zooals ik nu ben, met u mee
gaan."
„Laten WÜ <^an. in Godsnaam, vertrekken."
Zij Hepen samen in de Tichting van de deur,
zonder een oog te werpen op de douairière,
dien den hond op den kop stond te kloppen
het dier was opgestaan en stond naast haar
Stilzwijgend zag zij hen na, met een onheil-
spellenden glimlach op haar mooi ivoorkleurig
gelaat.
Toen hoorde men een geluld van voetstappen
en stemmen in de aangrenzende kamer. De
deur werd met geweld opengeworpen en een
half dozijn manschappen met blanke sabels in
de hond viel de kamer binnen, met Marias in
do achterhoede.
Met een kreet van angst week Valérie achter
uit tegen den wand, met de hondjes voor hel
gezicht en groote oogen van schrik.
Gornoche haalde zijn knarsende degen uit.
een vloek ontsnapte aan zijn samengeperste
tanden en hij nam een ofwochtende houding
aon. De mannen stonden stil en zagen hem aan.
zij nomen zijn gestalte op. Marius hitste hen
op, alsof het een troep jachthonden waren
„Vooruit", riep hij en wees naar Garnache,
zijn mooie oogen schoten vuur van woede
„Sla hem neer".
•Zij kwamen vooruit, maar mademoiselle be
woog zich op dat zelfde oogenblik Zij sprong
vooruit en plaatste zich tusschen hun degens
en hun prooi
„Dat zult ge niet doen, ge zult het niet doen!"
liep zij uit met verwrongen geloot en waan
zinnige oogen. „Het is een moord een
moord, ellendelingen!" En de herinnering hoe
dnt teere jonge meisje onversaagd voor zoo
veel ontbloote degens stond om hem voor zijn
moordenaars te beschermen, zou Garnache
steeds voor den geest blijven.
„Mademoiselle", zei hij met kalme stem, „als
u een beetje op zij wilt gaan. zal ik er eerst
een puar dooden."
Maar zij verroerde zich niet. Marius klemde
de handen samen, hij wo9 woedend over het
oponthoud. De douairière stond toe te kijken
en glimlachte e* streelde den hond op den
kop Nu wendde mademoiselle zich tot haar.
„Madame", riep zij uit, „dat zult u toch niet
veroorloven. U zult zc dat toch niet laten
doen. Verzoek hun de degens in de scheede te
steken Bedenk dat mijnheer de Garnache hier
Is als gezant van de koningin."
Dat bedacht madame maar al te wel. Gar
nache hoefde zich zelf niet te plagen met zelf
verwijt, dat hij aan zijn drift* alleen dit alles
te donken had Die drift had de zaak alleen
bespoedigd. Het was wel mogelijk, dat vriende
lijkheid hem eenige kans had geschonken; maar
van het oogenblik af aun, dnt hij op zijn. stuk
had gestaan in zijn besluit om mademoiselle
mee naar Parijs te nemen, was zijn lot beslist.
Madame zou hem nooit goedschiks uit Con
dillac levend laten vertrekken, want zij begreep
heel goed, dot hij in dat geval moeilijkheden
genoeg zou veroorzaken en hen vogelvrij ver
klaren Hij moest hier sterven en vergeten
worden, i Als er later naar hem geïnformeerd
werd, wist Condillac nergens van.
„Mijnheer do Garnache heeft ons beloofd,
dat hij ons zijn heldendaden vertoonen zou",
zei ze spottend. „Daar geven wij hem nu de
gelegenheid voor. Als dit nog niet genoeg is
voor zijn buitengewone dapperheid, dan zijn
er nog wel meer manschappen, die wij roepen
kunnen."
Een gevoel van medelijden met Valérie
misschien alleen uit v.elvocgelijkheid geboren
kwam plotseling op bij Marius» Hij deed een
schrede vooruit en zeide:
„Valérie, het is niet zooals het hoort, dat Je
hier blijft."
„Ja, breng haar weg", verzocht zijn moeder
met een glimlach. „Haar tegenwoordigheid ont
moedigt onzen beschaafden Parijzenanr."
Marius wenschte niets liever dan dat. Hij
passeerde zijn gewapende monschappcn, totdat
hij een paar schreden van het jonge meisje ver
wijderd was en precies buiten bereik von een
plotselingen uitval van Garnache en zijn zwaard.
"Wordt vervolgd.)
