DE EEMLANDEU
BUITENLAND.
Crêpe Caid
Hoogere Meisjesschool
PRIJS DER AOVERTENTIEN van 1—4 regel» I 1.05 met inbegrip van een bcwPjnunuit*,
Woensdag 2 Mei 1928
26e Jaargang No. 259
AMERSFOORTSCHE SCHOOLVEREENIGING
Meldt THANS Uw kinderen
aan voor 't nieuwe leerjaar.
Firma M. A. Ramselaar
Amersfoortsche Schoolvereeniging
Joh. v. Oldenbarneveltlaan 23 - Tel. 888
Meldt THANS Uw kinderen aan
voor 't nieuwe leerjaar
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort f 2.10. per maand f 0.75, per
week (mei gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.171/»»
Binnenland franco per post per 3 maanden f 3,-> Afzonderlijke nummer» f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON 1NTERC 513
DlQECTEUR-mTGtVEBiJ.VALKHOfT
I DAGBLAD
c]^ metf f 0.25. Lieldadlgbclds-edvertenöên voor d«
helft van den prijs. Kleine Adverteotlëo „KEIT1ES" bij vooruitbetaling 1—3 repel»
50 cent. elke regel meer 10 cent, driemaal olaatsco I I.— Bewijsnummer atra f 0.05
BUREAU: ARNHEhISCHE P00RTWAL 2*
Joh. v. Oldebarneveldlaan 23 Tel. 888
iCnC9LVLDLLNIGIN(]^
AAHNLLDIMG V\W|j
ILLLPLIMGiLMbI
1.ÜIM CLPgJWBAPWEVEMTI'
HOE VORMT DE
EANDARBEIDER ZICH EEN
EIGEN BEDRIJF
.jüwïsv m, (siot).
tlit He verschillende vragen om inlichtin
gen 'betreffende de toepassing der Landar-
beiderswet in de pi;actijk blijkt mij, dat vele
belanghebbenden nog niet het juiste be
grip hebben van de hierbedoelde aange
legenheid.
Zoo vraagt men mij of het Rijk het
plaatsje of den grond aanwijst, dan wel of
de landarbeider zelf de aanwijzing kan
doen.
Ook omtrent de «financieele gevolgen zou
men gaarne nog iets meer vernemen.
Wat betreft de aanwijzing van het on
roerend goed zij meegedeeld, dat de land
arbeider zelf het plaatsje kan aanwijzen, dat
hij in eigendom kan verkrijgen. Wanneer
hij een plaatsje op het oog heeft, richt hij,
ter bekoming van het door hem benoodigd
'bedrag, een schriftelijke aanvrage tot het
bestuur der Vereeniging of tot Burgemees
ter en Wethouders.
Het komt voor, dat ter Secretarie geen
aanvraag-formulier voorhanden is; in zoo'n
geval kan men een formulier aanvragen
aan de Directie van den Landbouw te Den
Haag.
De landarbeider heeft dus zelF de keuze
wat betreft het bekomen van een plaatsje.
Omtrent de wijze, waarop aan hem het
Ibenoodigde geld zal worden verstrekt is
in de wet geen 'bepaling opgenomen. Vele
gevallen, die niet van te voren kunnen wor
den voorzien, kunnen zich voordoen en de
vereeniging of gemeente, die het risico
draagt, zal daarin moeten voorzien, evenals
een particulier, die geld uitleent. Zij zal er
wel voor zorgen, dat het geld in handen
van den verkooper of aannemer komt.
Het verkrijgen van -een plaatsje in erf
pacht is niet toegelaten. Het kan uitsluitend
in eigendom verkregen worden. Dit is ook
het meest gewenscht. „Het is er juist om
te doen," aldus zeide de Minister bij de
•Memorie van Toelichting, „den landarbei
der het blijvend genot van een plaatsje te
verschaffen en hem te laten profiteeren van
de waardevermeerdering, welke dit an
hoofdzaak wel altijd aan zijn arbeid zal heb
ben te danken". Er is destijds nog wel aan
gedacht om ook verkrijging in erfpacht toe
te laten, doch de minister voorzag groote
moeilijkheden bij het eindigen van het erf
pachter echt.
Wel heeft de landarbeider, die zulks
wenscht, het recht om ter voldoening van
ten hoogste 25 pet. van het verschuldigde
bedrag een jaarlijksche grondrente op het
plaatsje te vestigen. De grondrente wordt
berekend naar een rentevoet van 4 pet. Ze
is afkoopbaar, doch eerst na de geheele
aflossing van 'het overige gedeelte der
schuld.
Het losse land kan niet door den land
arbeider worden aangewezen Natuurlijk
kan hij wel de aandacht op een stuk gTond
vestigen, doch het College wijst het losse
land aan, welke het voor het beoogde doel
geschikt acht.
Zooals ik reeds een vorige maal schreef,
mogen de kosten van «en plaatsje niet
meer dan 4000 bedragen, waarvan de
arbeider zelf minstens 1/10 gedeelte, dus
400, moet kunnen betalen. Ik schrijf
minstens 1/10, omdat niet de gevolg
trekking mag worden gemaakt, dat in alle
gevallen door den landarbeider met een
bijpassen uit eigen middelen van 10 pet.
van de kosten van het plaatsje kan worden
volstaan. De regeering stelt zich op het
standpunt, dat de landarbeider een zoo
hoog mogelijke bijdrage behoort te storten.
Het is niet juist gezien, dat elke aanvrager
recht kan doen gelden op de toekenning
van het maximum—voorschot van 9/10 van
den prijs. Wie meer dan 1/10 kan betalen,
heeft geen behoefte aan het maximum
voorschot. Het spreekt van zelf, dat hij een
gedeelte van zijn bezit mag reserveeren
voor de inrichting van zijn woning en zijn
•bedrijfje. Doch overigens behoort de land
arbeider, zoowel in zijn eigen 'belang als in
dat der gemeente of vereeniging, zoovéél
mogelijk in zijn plaatsje te steken.
Hoewel in den regel niet meer dan
4000 voor het plaatsje mag worden uit
gegeven, kan in bijzondere gevallen de
Kroon toestaan, dat van het maximum van
4000 totaal-kosten wordt afgeweken.
Uit het gestelde maximum van f 4000
blijkt reeds, dat de wetgever een waarde-
grens heeft aangenomen en dus niet een
grens naar de oppervlakte, die naar mate
van de vruchtbaarheid van den bodem voor
de eene streek te hoog, voor de andere te
laag zou zijn. Dit is zeer juist gezien. Het
is de waarde en geenszins de gr o o t-
t e, waarin zich de productiviteit van een
perceel weerspiegelt. De waardegrens is
ruim gesteld om den landarbeider de ge
legenheid te geven, ook in streken, waar
de grondprijzen en bouwkosten hoog zijn,
een plaatsje overeenkomstig de bedoeling
van de regeling te verkrijgen. In sommige
gedeelten van ons land, inzonderheid op
het zand, zal die grens meestal niet behoe
ven te worden bereikt, maar het was bijna
ondoenlijk in elk bijzonder geval in verband
met plaatselijke omstandigheden te laten
vaststellen, hoever de landarbeider bij den
aankoop mag gaan. Het zal noodig zijn dat
met het oog op de financieele draagkracht
van den landarbeider, tusschen deze en
het College (Vereeniging of Gemeente)
overleg wordt gepleegd.
Een plaatsje op kleigrond zal in den regel
niet grooter behoeven te zijn dan 34 H.A.
In heidestreken zullen voor 4000 de
plaatsjes ettelijke Hectaren groot kunnen
zijn. De wet kan dan ook van groote betee-
kenis zijn voor streken, waar nog heide
grond is te ontginnen.
Stel dat de aanvrager aan een plaatsje
van 4000 wordt geholpen. 400 moet
hij dan zelf betalen. Van het overige be
drag ad 3000 moet hij dan gedurende ten
hoogste 3 jaren na het aangaan der schuld
4 pet. rente betalen, d. i. 144 per jaar.
Daarna geschiedt de betaling dezer rente
met de aflossing der schuld in 50 annuïtei
ten, ieder gTOot 5K pet. van genoemd be
drag, d. i. 208.80 per jaar.
Na dertig jaren is het plaatsje het eigen
dom van den aanvrager. Hij heeft voorzeker
hard moeten werken, maar hij zal zijn ar
beid bekroond zien met het verkregen on
roerend goed en met de zekerheid, dat hij
op zijn ouden dag niet aan de publieke
liefdadigheid zal ziin overgeleverd.
A\ OVER.
DE STRIJD IN CHINA
HET OPTREDEN VAN JAPAN
Het Japan sche departement van oorlog heelt
een telegram uit Tsinanfoc ontvangen, behel
zende, dat de Japansche troepen gedwongen
zijn geweest een bende van ongeveer 300 ban
dieten te verspreiden, die gebruik maakten van
den verwarden toestand en de Japansche
woonhuizen en winkels aanvielen. Eén der ban
dieten werd met de bajonet doorstoken. Tiet
bericht zegt verder, dat roovers en Noordelijke
troepen de naburige stéden en dorpen plunde
ren, maar wegens de aanwezigheid der Japan
sche troepen worden de Japanners ongemoeid
gelaten.
Uit Tsingtau wordt nog gemeld, dat de Ja
pansche troepen in volkomen overeenstemming
samenwerken met de Zuidelijken om de orde
te handhaven. De Zuidelijken hebben Posjau
bezet, dait 80 KJVI. ten O. van Tsinaiuoe ligt.
Talrijke Noordelijken zijn Tsingtau binnenge
komen, waar zij weerstand willen bieden.
Londen, 1 Mei. (H. N.) Draadloos.) Vol
gens de laatste berichten uit China zijn alle
troepen der Noordelijken in de provincie Sjan-
toeng ten Noorden van de Gele Rivier terug
getrokken. De Zuidelijke troepen zijn vandaag
Tsinanfoe binnengetrokken, nadat deze stad
door de troepen van Tsjang Tsoeng Tsjang was
ontruimd.
HET AUTONOMISTEN-
PROCES
ZORN VON BULACH
GEARRESTEERD
C o 1 m at, 1 Mei. (V. D.) In dc hedenmkb-
dag gehouden zitting- van het autonoirusten-
proces heeft dr. Ricklin 'verklaringen afgelegd
over zijn houding tijdens den oorlog van 1914
tot 1918, waarna de zitting tot morgen werd
verdaagd.
Morgen zal dr. Ricklin mededeelingen doen
over zijn rol als aanhanger van de autonomis-
tenbeweging in den Elzas van den wapenstil
stand af tot 1928.
Laat in den avond werd hier ter stede gear
resteerd baron Von Bulach, die als getuige zou
optreden in het autonomisten-proces hij had
heden ook de zitting bijgewoond.
Vermoed wordt, dat zijn arrestatie verband
houdt met het feit, dat Von Bulach een gevan
genisstraf moest uitzitten in verband met zijn
gezondheidstoestand was hij voorloopig op
vrije voeten g'esteld, echter onder dit beding,
dat hij de plaats, waar hij vertoefde, niet mocht
verlaten. De arrestatie heeft gToot opzien ge
baald.
BELASTINGKWESTIES IN T LAGERHUIS.
Londen, I Me. (H. N. Draadloos). Van
daag heeft het Lageihus beraadslaagd over de
amendementen op de belastingvoorstellen voor
het nieuwe dienstjaar. Barnes van de arbei
derspartij had voorgesteld om de belasting op
thee van 4 penny tot 1 penny per pond te
verminderen, waarbij hij er op wees, dat deze
belasting een der indirecte belastingen is, die
vooral door de armere klasse van de bevolking
wordt gevoeld. Samuel, de financieele secre
taris van de schatkist, bestreed het voorstel en
gaf als zijn meening te kennen, dat de thee
belasting- niet drukkend is, aangezien deze
slechts 2 shilling en 6 penny a 2 shilling en 7
penny per hoofd der bevolking per jaar uit
maakt, Bij deze gelegenheid deelde hij ook
mede, dat verleden jaar in Engeland 402 mil-
lioen pond thee zijn ingeklaard, waarvan
331.000.000 uit het rijk afkomstig was, terwijl
voor den oorlog dit cijfer gemiddeld
261.000.000 pond per jaar was. Van de thee,
die niet in het rijk is gekweekt, is 15 af
komstig van Java en slechts ongeveer 3 uit
China. Het voorstel, om de thee-belasting te
verlogen, werd verworpen.
Bij de behandeling van het voorstel om een
nieuw invoerrecht van 4 penny per gallon te
heffen van hydroearbonische oliën verklaarde
Churchill, de kanselier van de schatkist, dat hij
wilde voorstellen om kerosine van de belasting
vrij te stellen. Hij zeïde, dat hij hiertoe over
ging tengevolge van de betoogen, die tot hem
gericht zijn uit de landelijke districten, waar
gas en electriciteit niet beschikbaar zijn en waar
dientengevolge hoofdzakelijk kerosine voor ver
lichting- en de keuken wordt gebruikt. Door
deze vrijstelling zal de schatkist een bedrag van
5.000.000 derven. ChuTchill wilde, voordat
dc begrooting in tweede lezing wordt behandeld,
den hierdoor ontstancn toestand nader bcstu-
deeren.
CAIRO CONTRA LONDEN
EGYPTE STUURT AAN OP
EEN COMPROMIS
Londen, 1 Mei. (H. N.) Volgens een be
richt uic Cairo zal het antwoord der Egypti
sche regeering vanavond of morgenochtend
aan lord Lloyd, den hoogden Engelschcn com
missaris, worden overhandigd. Het Engclscho
kabinet zal terstond na ontvangst van de no
ta vergaderen, om over den inhoud daarvan
tc beraadslagen. Omtrent den inhoud van dc
nota wordt voorloopig nog niet veel meege
deeld. Wel staat vast, dat door het besluit
van dc Egyptische regeering, om van dc be
handeling van de wet in de tegenwoordige zit
ting van den senaat af tc zien. een ontspon
ning is ingetreden. Het is echter mogelijk, dat
de Egyptische nota door de Engelsöhc regee
ring nog niet als bevredigend wordt be
schouwd, indien niet bepaalde toezeggingen
worden gedaan.
Te Cairo, zoo meldt V.D. nader uit Lon
den, worden de gebeurtenissen nogal kalm op
genomen, ofschoon wel overal spanning be
staat. In de kringen van de Egyptische Kamer
wordt het optreden van de regeering goedge
keurd de senaat is evenwel voorzichtig?r en
wil het in ellen gevalle niet tot een gowapen-
derhand optreden van Groot-Britannië laten
komen.
Londen, 2 Mei. (V. D.) De minister van
bionenlandsche zaken, sir Joyson Hicks, heeft
gisteravond te Holborn een rede gehouden,
waarbij hij do Britsch-Egyptische betrekkingen
heeft besproken. De Egyptische regeering
heeft aldus dc minister een gevaarlijk
spel gedreven met Groot-Britannië. Men dien*
te beseffen, dat, wann'eer de regeering van
Groot-Britannië een ultimatum stelt, dit b^-
tcekent, dat Groot-Britannië weet, wat het
doet en dat ook het Bitsche voik het met zijn
regeering eens is.
In een rede tc Londen heel" lord Birkenhead
gezegd, dat h'et nutteloos is, dat Egypte alleen
maar de vereenigrngswet tot November uit
stelt. Engeland val volgens hem onder geen
enkele regeering ooit een dergelijke wet goed
keuren.
In 't Lagerhuis weigerde Chamberlain te
antwoorden op een vraag betreffende berich
ten, welke gepubliceerd zijn omtrent de zen
ding van Britsche oorlogsschepen naar Egyp
te. Hij zeide te mcenen, dat het hoffelijker was
niets te zeggen, olvorens aan de Egyptische re-
geering ten minste de gelegenheid was gege
ven om te antwoorden.
In het Lagerhuis vroeg de communist Sak-
latvola nog, of de> geheimzinnigheid met de
zending der schepen soms bctcckende, dat de
regeering bang was, dat dc publieke opnrrdo
dit dreigement met machtsvertoon niet 20U
goedkeuren.
Chamberlain antwoordde op luiden toon:
„Neen volstrekt niet, maar wij hebben ons
onze v rijh-eid van handelen voorbehouden
voor geval zékere door ons gestelde voor
waarden niet zouden vervuld worden. Ik kan
Over het al of niet aannemen dier voorwaar
den niet oordeelen, vocudat ik het antwoord
der Egyptische regeering ontvangen heb en
ik verzoek nu zeer dringend niet geprest te
worden om nadere inlichtingen."
Na deze woorden werden geen nadere vta-*
gen meer gesteld.
Nader wordt uit Caïro bericht, dat den Brit-
schen hoogen commissaris gisteren het Egypti-
$5? WEERBERICHT 2 MEI.
ÏK Ilcogsto Barometerstand: 775.3
.'I a para n da.
Laagste Barometerstand: •ol.o w
Heanitz.
Verwachting tot den avond tan
ch S Mei. w
Matige tot zwakke N oord-Oost e- /N
Xft inke tot Oostelijke wind, gedeelte-
(z} lijk bewolkt, weinig ol geen regen w
weinig verandering in tcmuera
KROMMESTR. i—6—8
LANGESTR. 52.
Zuiver wollen
f 1.75 per El
in de nieuwste kleuren.
schc antwoord is ovcrh'andingd en dat bet
in zeer vriendelijke bewoordingen is gesteld-
Het zou betuigen, dal de Egyptische regee
ring niet kan toegeven, dat Engeland of een
andere mogendheid het recht heeft zich te
mengen in den wetgevenden arbeid van het
Egyptische parlement, maar ten einde dt»
vriendschappelijke betrekkingen niet te ver
storen, zol het wetsontwerp op de vergod-
ringen uitgesteld worden tot dc eerstvolgende
zitting. De Egyptische regeering hoopt dal
men in den tusschen lijd den grondslag' zal vin
den voor 'n. betere verstandhouding en zegt,
dat ter wille van de goede verstandhouding tus
schen beide landen, Egypte alles gedaan heef!
wat constitutioneel mogelijk is om de Britsche
eischen in te willigen door dc bcsjTrcking dei
wet op de vergaderingen uit to stellen tot do
volgende parlementaire zitting.
Over den inhoud van het EngelscKe ant
woord wordt nader aan de N. R. Ct. ge
meld
De Egyptische regéering begint met er op
te wijzen, dat zij het recht van. Engeland, o!
van eenigen anderen staat om zich' tc bemoeien
met oen aangelegenheid van zuiver binnen*
londschen aard, niet kon erkennen. Wel wil zij
aannemen, dat de Engelsclie regeering even
eens te goeder trouw is bij het vaststellen ven
haar standpunt, dat van do zienswijze dot
Egyptische regeering zoozeer verschilt. Om
nu een conflict, dat uit dit verschil van onval-
tingen kan voortkomen, in vlk geval' Te vet*
mijden, zal de Egyptische regeering de be
trokken wet in deze zitting van het parlement
niet meer indienen. Zij verwacht dan echter,
daE te.genover dit bewijs van den goeden wil
der Egyptische regeering, de Engclschc ook
haar best zal doen om in den tijd tusschen
nu en November, wanneer het nieuwe zittings
jaar geopend wordt, een compromis te vinden,
dat beide partijen zal bevredigen f
De Egyptische rcgcerig wenscht van gan-
scher harte tot een beter begrip van het En*
gelsche standpunt te komen, maar hoopt om
gekeerd hetzelfde en verwacht dot door nade
re gedachtcnwisseling de moeilijkheden oplos
baar zullen blijken.
ICDGEGC
AANMELDING VAN
LKLE.ELINC1KLN
JCtl.*4N ClUaf AMtVEU
IA4N
V