DE MIJNRAMP TE
BRUNSSUM
PROF. DR. H. M. VAN NES
DE BEGRAFENIS VAN ROTTERDAM'S BURGEMEESTER MR. DR. J. WYTEMA. Voor het Stadliuis aan den Cool-
singel hadden zich de leden van den Gemeenteraad opgesteld en werd een krans op de baar gelegd.
EEN UITEENZETTING VAN
DE ZIJDE DER DIRECTIE
Het volgend communiqué wordt uitgegeven
door de directie der Staatsmijnen:
Op Vrijdag 13 Juli omstreeks 2.40 uur nam.,
terwijl de ochtenddienst naar boven ging en
de namiddagdienst afdaalde, kwam van de 401
M. verdieping de telefonische mcdedecling, dat
uil de afdeelingen S en B rookwolken op
stegen, welke zouden kunnen wijzen op een
brand of een ontploffing in afdeeling S in laag
Vlf. Daar zich in genoemde afdeeling zoowel
personen van den ochtenddienst als van den
namiddagdienst konden bevinden, werd onmid
dellijk de reddingsbrigade opgeroepen, die na
koiten tijd zich naar de drie verdiepingen be
gaf waarlangs de afdeelingen S en B te be
reiken zijn. Tegelijkertijd werd opdracht gege
ven de mijn te ontruimen, behoudens de per
sonen belast met het reddingswerk.
Intusschen was reeds aan den voet van tus-
^chenschacht 103 op de 537 meter verdieping
een houwer, Robek genaamd, in bewusteloozer.
toestond gevonden, die door toepassing van
kunstmatige ademhaling spoedig weer tot be
wustzijn kwam. Hoogerop in de tusschen-
uchacht vond men den hulpbouwcr Heidens be
kneld tusschcn afgestorte laddervloeren en
ladders. Heidens bleek een schedelbreuk te
hebben, waaraan hij den volgenden dag in het
ziekenhuis te Heerlen is overleden.
Daar verder doordringen zonder zuurstof
apparaten ondoenlijk was, werd gewacht op de
komst van den eersten reddingstroep, die zeer
spoedig ter plaatse aankwam. Bij het opklim
men in de tusschenschocht bleken de ladder-
viocren weggeslagen te zijn cn de laddeis af
gestort. Met groote moeite langs de ijzeren
betimmeringen opklimmende, gelukte het den
reddingstroep de tusschengolerij te bereiken.
verdieping in den zuidelijke hoofdsteengang
tot aan het tusschenschachtje, waar de lucht
van de afdeelingen S en B werd afgevoerd,
op onderzoek was uitgestuurd, vond drie men
schen bewusteloos in de steen gang liggen. Pa-
gingen tot opwekking der levensgeesten har
den bij den dienstdoend-hulpopzichter Jongen
helaas geen resultaat meer. Het mocht geluk
ken de beide anderen na korten tijd weder tor
bewustzijn te brengen.
Nadat geconstateerd was, dat zich op geen
der bereikbare punten nog menschen bevonden
ïn dot geen giftige gassen meer aanwezig wa
ren, zoodat alle gevaar was geweken, werd
besloten de nachtploeg op de gewone wijze
tot de mijn toe te laten. In de twee betrok
ken afdeelingen werden echter geen arbeiders
toegelaten dan die met het opruimingswerK
waren belast. Intusschen was vastgesteld, del
nog vier menschen werden vermis», die als
veiioren moesten worden beschouwd. Het zijn
de houwers Campers, de tusschenschacht-
seingever Lentink, de schiethouwcr Skovronski
en de hulphouwer Strach. Aangenomen moet
worden, dat de eerste drie gedood zijn in de
omgeving van den ontploffingshaard en de
vierde op zijn terugweg naar de tusschen
schocht 105 onder neervallend gesteente is be
dolven.
Het opsporingswerk wordt dag en nacht met
voile kracht voortgezet.
Omtrent dc vermoedelijke oorzaak is thans
nog niets bekend. Voordat hierover iets met
eenigc zekerheid kan worden vastgesteld, moet
worden gewacht totdat de ontploffingshaard
toegankelijk is. Daar de weg hierheen echter
over een afstand van pl.m. 100 meter is ver
sperd, wordt verwacht dat dit pas over ecnige
dogen mogelijk zal zijn.
In aansluiting hierop verneemt de Msb. nog.
dal het lijk van Strach Maandagmiddag is naor
boven gebracht.
DE BEGRAFENIS
DER SLACHTOFFERS
keurig, in leder gebonden, album, bevattende
niet alleen de namen van hen, die U hierdooT
aan hun gevoelens van sympathie uiting heb
ben willen geven, doch tevens de foto's van de
gebouwen, waarin gij gedurende deze 40 jaren
werkzaam zijt geweest. Het album is vervaar
digd door de firma Mulder te Leiden en de
foto's door den heer Ramcan. Hierbij heeft
het comité gemeend nog oen geschenk te moe
ten voegen, geleverd door een naamgenoot van
den heer Mulder, die in dezelfde straat tegen
over hem woont, namelijk een radio-installatie.
Wij hadden namelijk gemerkt dat U neiging
vertoondet in uw huis een radio-installatie aan
to leggen en meenden aldus u in staat te stel
len, contact te krijgen met de groote wereld.
Met de beste wenschen voor den jubilaris en
zijn familie besloot spr. (Applaus).
Nadat prof. Van Nes het album had door
bladerd, zei de hij, dat hij thans ecu beetje
perplexed stond omdat hij niet wist, welke
woorden hij zou gebruiken om aan zijn ge
voelens van dankbaarheid uiting te geven. Ik
zie hier, aldus prof. Van Nes, behalve een
radio, een album met foto's van gebouwen, die
mij lief zijn geweest en nog zijn. Hij dankte
hiervoor het comité, voorzoover aanwezig,
onder welks leden hij ook gaarne hier zou
hebben gezien ds. Dc Heer uit Rotterdam, wien
het echter, zooals hij hem had bericht, moeilijk
viel om tusschen twee preeken door naar Lei
den te komen.
Dat er heden iets zou gebeuren, komt door
iets, dat hij liever in intiemen kring had ge
zegd, buiten tegenwoordigheid van de pers.
Doch deze is er nu eenmaal bij en moet het
dan ook maar hooren. Couranten zijn soms
vervelende dingen. Want men had natuurlijk
spr. heden een verrassing willen bereiden. Hij
wist dan ook van een commissie en haar plan
nen voor het eerst iets uit de courant. En toen
hij het eenmaal wist, hebben zijn hirisgenooten,
als er later weer iets in de courant stond, deze
voor hem achtergehouden, wat zij anders nooit
deden. Hierdoor wist hij, dat er over hem weer
iets in stond. (Gelach).
Wat er echter komen zou, dat wist hij niet.
Dit is zorgvuldig geheim gebleven.
Zich tot dr. Ricmens richtende, zeide spr.,
dot hij hem voor de woorden, tot hem gespro
ken, zeer erkentelijk was. Dat deze een gunstig
oordeel had over sprekers homiletische oefe
ningen, begreep spreker, want dr. Rauws had
zich vroeger hierover ook reeds meermalen ge
uit, evenals zijn ambtgenoot prof. Knappert, de
deskundige bij uitnemendheid op dit gebied.
Ik heb, aldus prof. Van Nes, nu op 3 plaat
sen gepredikt. Doch, daaraan wil hij even her
inneren, zooals hij hedenmorgen ook in de Pie
terskerk gedaan heeft, slechts 17 van de 40
jaren als predikant. In dit verband meende hij
er aan te moeten herinneren, dat eenigen tijd
geleden, toen hij dr. Rauws bij zijn zilveren
jubileum toesprak, deze 17 van de 25 jaren
zendeling was geweest.
Na opgemerkt te hebben, dat dit de eerste
Huldiging in zijn leven is geweest, doch ook
wel dc laatste zal zijn, zeide spr. dat hij die
hulde gaarne heeft aanvaard, omdat hij zijn ar
beid steeds heeft mogen verrichten in den
dienst van God. Spr. vindt het aangenaam dat
men door deze huldiging heeft willen tc ken
nen geven: Er is iets in je te waardeeren, doch
dit willen we je zeggen bij je leven en daar
mede willen wij niet wachten tot aan je graf.
Want eerst maakt God ons tot Zijn werk
en later tot Zijn medewerkers, door wie hij
Zijn werk doet. Later begraaft God zijn arbei
ders en zet Zijn eigen werk voort, zooals ook
op den grafsteen van Wesley staat. En dan is
het voor ons een groote eer in Zijn dienst te
hebben gearbeid. Wij zijn gebrekkige instru
menten, maar Hij doet toch iets goeds met
ons, omdat Hij zelf de groote werker is.
Spr. besloot met in herinnering te brengen
de woorden, die Jonker bij het 100-jairg be
staan van het Zendingsgenootschap heeft ge-
sprokenï Steek et den brand maar in en Loot
de vlammen knetteren. Hout, hooi, stoppelen,
alles verbrandt. Maar er blijft over goud en
zilver, gelouterd Moge in het leven van ieder
onzer, als de brand er in gestoken wordt, blij
ken, dat er dan waardevol metaal is overge
bleven, dot waarde heeft voor de Eeuwigheid.
(Applaus).
Hiermede werd de huldiging besloten.
HULDIGING BIJ ZIJN 40 JARIG
PREDIKANTSJUBILEUM
AANBIEDING
VAN EEN GESCHENK MET ALBUM
BUURTGEMEENTEN IN DE NED. HERV.
KERK.
Een schrijven aan dc Alg. Synode.
Ds. P. Bruining, N?d. Herv. predikant te
Krommenie, heeft den leden der Algem. Syno
de der Ned. Herv. Kerk een omzendbrief ge
zonden, waaraan het volgende is ontleend
Voor het godsdienstig-zedelijk bestaan, en
dus voor heel het leven, van ons volk is ui
terst schadelijk, o.a. dat in de Ned. Herv. Kerk
menigte (dorps- zoowel als stads-) gemeente,
bij sterke uitbreiding van het zielental, den pre
dikant (of den predikanten) boven het hoofd
is gegroeid. Om tot verbetering te gerolien is
mede noodig dat dergelijke gemeenten verdeeld
worden in kleinere (Buurtgemeenten) van b.v.
omstreeks 500 gezinnen, die elk voor zich een
pred. moeten zien te krijgen. Dezen en eigen
kerkeraad moeten zij op den duur uit de dooi
de kerk bevoegd verklaarden zelf kunnen kie
zen, krachtens het Protcstantsch beginsel vol
gens hetwelk de lidmaten zooveel mogelijk zei
ven moeten kunnen beslissen door wie zij in
godsd .-zedelijk opzicht zullen worden geleid.
Zoolang de aldus te crcëeren Buurtgemeenten
niet ieder een eigen voorganger hebben, zal de
leiding van meerdere tegelijk opgedragen kun
nen wezen (het zou haast kunnen heeten (blij
ven") aan voorgangers die in functie zijn.
Ieder pred. immers zou vooreerst zijn wijk,
verdeeld in Buurtgemeenten met eigen kerke
raden kunnen behouden.
Zeker zal het treffen van een goede regeling
groote moeilijkheden opleveren, maar met het
oog op den precairen toestand waarin het
godsd.-zede lijk leven en de Vaderlandsche kerk
verkeeren moet men zich daar niet door laten
afschrikken. Vanwege bedoelde moeilijkheden
zal bij het ontwerpen van een regeling niet
onmiddellijk in alle opzichten het rechte kun
nen worden getroffen, maar dit zal meer en
meer benaderd kunnen worden door geleidelijk
een Ontwerp-Rcglement, naar aanleiding van
deugdelijke.kritiek te wijzigen cn aan te vullen.
DE NENUTO.
Het bezoek der Koningin-Moeder.
Het dagelijksch bestuur van de Nenijto
1928, ontving hedenmorgen telegrafisch be
richt, dat H. M. de Koningin Moeder Dinsdag
aanstaande een bezoek aan dc tentoonstelling
zal brengen.
Hier bleek aan de Oostzijde de weg ver
sperd door een zwaie instorting. Aan dc West
zijde vond men op korten afstand van de
tusschenschacht den houwer Latawic, die
zwaar gewond, en ecnige meters verder den
houwer Rademakers, die dood was; beiden
waren met brandwonden overdekt. Latawic
werd zoo spoedig mogelijk naar de veiband-
kamer getransporteerd, waar hij direct na aan
komst overleed.
Bij het verder vooruitgaan naar de westzijde
stootte men ook hier op een zwareinstorting.
Deze verhinderde een verder vooruitkomen van
den reddingstroep, die vanuit de 537 M. ver
dieping tot den ontploffingshaard trachtte door
te dringen. Nadat was vastgesteld, dat er zich
geen kooloxyd meer in den luchtstroom be
vond, werden de rcddingstoestellen afgelegd en
werd met het opruimingswerk begonnen.
De tweede reddingstroep begaf zich naar de
4C1 M.-verdieping, waar reeds het volgende
gebeurd was. De dienstdoende hulpopzichter
van den namiddagdienst van afdeeling S ont
dekte bij het gaan naar zijn afdeeling dichte
zwarte rookwolken. Hij waarschuwde de ar
beiders van den namiddagdienst cn verbood
hun de galerij te betreden. Hij vernam toen,
dat reeds ecnige arbeiders vooruit waren ge
gaan cn zich in de rookgassen bevonden.
Geholpen door enkele arbeiders gelukte het
hem vier personen, die zich in de galerij be
vonden, na zeer korten tijd uit de rookgassen
te halen. Deze personen kwamen na toepas
sing van kunstmatige ademhaling spoedig tot
bewustzijn. Bij het verder onderzoek werden
nog twee personen in bewusteloozcn toestand
aangetroffen. Beiden werden ten spoedigste in
den verschen luchtstroom gebracht, waar men
unstmatige ademhaling toepaste. Terwijl de
eene arbeider weder tot bewustzijn kon wor
den gebracht, hadden deze pogingen bij den
houwer Schmitz geen resultaat. Hij werd naar
de verbandkamer getransporteerd, waar de
kunstmatige ademhaling nog langen tijd werd
voortgezet, doch tevergeefs.
Inmiddels was de tweede reddingstroep aan
gekomen, die langs een kolenpijler trachtte af
te dalen, doch den weg verspert vond door
een instorting. Na ook hier te hebben gecon
troleerd, dat de lucht geheel zuiver was, wer
den de zuurstofapparaten afgedaan en bleek
het mogelijk zonder apparaten dc instorting
te passeeren. Men vond de drie houwers Rau-
tcit, Hartman, Huisman en den hulphouwer
Lunenburg onder in den pijler, blijkbaar door
vergiftige gassen gedood.
De derde reddingstroep, die op de 316 M.
Men meldt ons uit Heeren
Te Brimssum worden vier katholieke slacht*
offers begraven, n.l. Jongen. Rademakers,
Heidens en Latowitc. De Heilige Mis van
Requim zal hier te negen uur plaats hebben.
Te Nieuwcnhagen worden twee katholieken
Huisman en Rauters ter aard besteld. De
Heilige Mis heeft te acht uur p'.aats.
Te Heerlerheide heeft om 8 uur de begra
fenis plaats van den katholiek \V. Schmitzy
terwijl tegen 10 uur te Treebeek de pro-
testantsche omgekomenen Lunenburg en Hart
man naar hun laatste rustplaats zullen worden
gebracht.
Aan de graven zullen toespraken worden
gehouden. Er wordt groote belangstelling ver
wacht, daar de mijnwerkers van de mijn Hen
drik Dinsdag vsrlof hebben met behoud van
loon.
Eerst Dinsdagmorgen zullen de lijkkisten
naar dc bovenvermelde plaatsen worden over
gebracht.
JHR. J. D. SIX. f
Oud-raadadviseur aan koloniën.
In den ouderdom van 81 jaar is in het ge
meente-ziekenhuis tc Zutphen overleden jhr.
J D. Six, staatsraad i. b. d., oud-raadadviseur
aan het departement van koloniën. De thans
ontslapene was ridder in de orde van den
Nederlandschen Leeuw cn commandeur in de
Orde van Oranje-Nassau.
De teraardebestelling van het stoffelijk over
schot zal plaats hebben Woensdag a.s. op de
begraafplaats Oud Eik en Duinen te 's Graven-
hagc.
DE MINISTER V-AN JUSTITIE EN DE
NOTARISBENOEMINGEN.
Naar aanleiding van de artikelen in de Nieu
we Rotterdamsche Courant van 13 en 14 Juli
j.l. over vermeende bevoorrechting door den
tegenwoordinen minister van juistitie van A.-
R. en Gereformeerden" bij notarisbenoemin
gen, deelt men ons van bevoegde zijde mede,
dat onder het bewind van minister Donner tot
dusverre hebben plaats gehad 16 overplaat
singen en 93 benoemingen van notarissen en
dat daarvan betrekking hadden op „a.-r. en
gereformeerden" onderscheidenlijk 4 (van de
16) en 5 (van de 93).
Ter gelegenheid van het feit, dat prof. dr.
H. M. van Nes Zondag 40 jaar geleden te
Woudenberg tot predikant werd bevestigd, is
bij Zondagmiddag te zijnen huize in de Vree-
wijkstraat gehuldigd door de commissie, welke
zich met het oog hierop onder voorzitterschap
van ir. J. Riemens had gevormd. In de kamer,
waarin de huldiging plaats had, prijkten tal
van keurige bloemstukken, den jubilaris van
verschillende zijden toegezonden, o.a. uit zijn
eerste standplaats Woudenberg en zijn latere
gemeenten, Rotterdam en den Haag. Onder
hen, die bij deze huldiging aanwezig waren,
bevonden zich o.m. prof. Knappert, prof. Eek
hof, ds. Rauws, secretaris cn de heer Sasse,
penningmeester van het comité; ds. Nauta,
ds. Groot Enzcrink, ds. Boissevain, dr. Fok-
kema, directeur van de Zendingsschool te
Oegstgeest Honneman, zendeling, de oud-
wethouder van onderwijs te Leiden J. B. Meij-
nen, ds. Molenaar uit den Haag, die driemaal
door prof. Van Nes was bevestigd, de eme
ritus-predikant ds. Roos uit Bloemcndaol, en
verschillende anderen, dames zoowel als hee
ren. Het geheele gezin van prof. Van Nes
was bij deze plechtigheid tegenwoordig.
De voorzitter van het comité, dr. J. Rie
mens, sprak namens de leden prof. Van Nes
toe.
Toen, aldus dr. Riemens, de dag nabij
kwam, dat U er aan herinnerd zoudt worden,
dat het 40 jaar geleden was, dat wijlen dr. Gun
ning U als Evangeliedienaar te Woudenberg
inwijdde, heeft ds. Rauws, die altijd goede
dingen in de verte ziet aankomen, het initiatief
genomen tot het vormen van een comité, om
dat hij begreep dat er in ons vaderland velen
zijn, die wilden laten blijken hoezeer zij uwen
arbeid, doch vooral uw evangeliearbeid, waar
deeren, en tevens hoezeer zij waardeering koes
teren voor uw persoon.
Persoonlijk, als gym
nasiast te Rotterdam,
heeft hij veel malen
het genoegen mogen
smoken prof. Van
Nes als prediker te
hooren. Steeds was
hij vol bewondering
voor wat betreft de
structuur, den opbouw
van prof. Van Nes'
preeken, en ook vol
bewondering voor zijn
als spr. het zoo noe
men mag, architecto-
nische uiteenzetting.
In Woudenberg hebt
Prof. Dr. Homerus wakker
H. W. VAN NES. gemaakt in wat be
treft den opbouw van
de preek. Bij U heeft in dit opzicht de goede
Homerus spr. haalde blijkbaar Homerus hier
aan omdat de dissertatie van prof. Van Nes
bij zijn promotie tot doctor in de letteren han
delde over dezen dichter nooit gesluimerd
noch in Woudenberg, noch elders.
Spr. wil hieraon toevoegen nog een ander
woord, namelijk van den apostel Paulus: Uw
rede zij in ellen tijde in aangenaamheid met
zout gekruid. Dat woord haalt spr. aar», om
dat de preken van dr. Van Nes aan den eenen
kant steeds ware* aangenaam en vriende««jk,
en aan den anderen kant met zout besprengd.
Waardoor, aldus spr., komt het dat honder
den in den lande u zoo innig dankbaar zijn
Dat komt, omdat, waar gij gepredikt hebt,
nooit Van Nes op den voorgrond kwam. doch
Christus, en daarvoor is het, dat het geheele
vaderland U dankbaar is.
Moge gij, aldus besloot spreker, nog vele
jaren in dienst van het Evangelie werkzaam
zijn, op dezelfde wijze, waarop gij nog heden
morgen in de Pieterskerk het Evangelie hebt
gepredikt, en op dezelfde wijze, waarop steeds
uw werk in dienst van het Evanglie heeft ge
staan.
Naast dit woord, aldus spr. past ook een
daad, een daad om, in stoffelijken zin, aan
onze gevoelens jegens U uiting te geven. Na
mens het comité bied ik u hierbij aan eer
uverzicht yan de Staatsmijn ?>Hendnk waar bij de ramp zoovelen den dood .vonden#
(Foto K, L. M.)l
