DUIM BURGER DE ËÊMLANDEQ INMAAKKRUIDEN KURKEN. PARAFINE. WILLEM GROENHUIZEN t-""IGESTB»aT - «i^oo. GOUDEN EN ZILVEREN VULPOTLOODEN. F* L. A. A.v« H AHERSVELQ LUXE AUTOVERHUUR Pull-overs en Vesten i Zaterdag 18 Augustus 1928 27e jaargang No. 42 Nieuws modellen Najaarsmantels ARNHEMSCHEWEG 26 Opruiming der nog voorradige Zomerartikelen, DAMES MODEZAAK RADIO-MISBRUIK BUITENLANOSCH OVERZICHT A. v. d. WEG. LANGESTRAAT 23 BUITENLAND. OMVANGRIJKE OPLICHTINGEN Een proces te Harburg SÜ utb'ïTÏX&t jFirma M. A. Ramselaarj groote sorteering. FRANSCHE MINISTER RAAD Belangrijke besprekingen verwacht CHINA EN DE MOGENDHEDEN Nanking geeft krimp AMERSF00R15CH DAGBLAD ABONNEMENTSPRIJS per 3 maandeo voor Amersfoort f2.10, per maand f 0.75, per wceit (mcl gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.17x/r Btnaenland franco per post per 3 maanden f3*-» Afzonderlijke nummers f 0.05. POSTREKENING 47910 TELEFOON 1NTERG 513 DIBECTEUR UITG EVER.' J.VALKMOFP PRIJS DER ADVERTENTIEN van 1—4 regels f 1.05 mei inbegrip vao «co Oewijsnumceet. rege| meer f0.25. Llcfdadlghelds-odvertentièo voor da helft van den prijs. Kleine Advertentlin kKElT|ES" b|J vooruitbetaling I—-3 regelt 50 cent, elke regel meer 10 cent, drlemoal plaatsen I 1.Bewijsnummer esttra I OM BUREAU: ARNHEMSCHE P00RTWAL 2' 0 n (Nadruk verboden). GeHjk men uit woning en woninginrich ting onmiddellijk den bewoner leert kennen, vei schalt ook het nieuwste huis-meubel, de radjo, ons gelegenheid tot een onbedrieg lijk inzicht in het wezen van zijn bezitter. Het gebruik, dat wij van de dingen ma ken, stempelt onze persoonlijkheid. De auto's, die ons voorbijrijden, openbaren ons de levenshouding van den bestuurder, ook al ontwaren wij geen trek van zijn gelaat De hoffelijke, ordelijke, maatschappelijk aangelegde, die zich stipt aan de verkeers regels houdt, geen onnoodig rumoer of overtodigen last veroorzaakt, égards heeft voor minder toegeruste genooten als voet gangers en fietsers, verraadt den man of de vidmv van beschaving. Van innerlijke be schaving, bedoel ik natuurlijk, al is deze nadeie omschrijving overbodig, daar er geen uiterlijke beschaving zonder innerlijke be schaving bestaat. Omgekeerd zal zelfs de fijnste en duurste auto het kenmerk der barbaarsch- heid dragen, zco de bestuurder zonder zich om iets of iemand te bekommeren het ver keer in beslag neemt en door heel zijn gedrag aantoont, dat het eenige wapen en de eenige deugd, waarop hij zich kan be roepen, zijn bruutheid is. Merkwaardig is in onzen tijd het wel zeer losse verband tusschen werktuig en werker. In. bijna de meeste gevallen treft ons een onevenredigheid tusschen de ingewikkeld heid en fijnbesAaerdheid ven het toestel en de eenvoudigheid en grofheid van den ge bruiker. Bij de ouderwetsche techniek openbaar de zich hier een harmonisch verband. Een zeeman op een zeilschip was op de hoogte met elk onderdeeltje van de tuigage en zelfs nog een machinist op de locomotief van een stoomtrein kon zijn vak niet rich- tig uitoefenen zonder in de techniek der; ma chine volkomen te zijn ingewijd. De allermodernste vindingen echter ver gen het mum van kennis en vaardigheid. Gelijk de ouderwetsche draaiorgelman de moeilijkste opera afdraaide zonder zelf ook maar een noot muziek te kennen, draait de moderne film-ondernemer heele tragedies af zonder dat hij van regie of tooneelspel zeU ook maar het minste verstand heeft. Het goedkoopste en hierdoor ook alge- me ene middel om kunst in den veelvuldig- sten vorm te reproduceeren, is wel de radio. Door een eenvoudige handgreep kan ook de grootste botterik zich tot concert-dirigent, impressario van wetenschappelijke en artis tieke voordrachten, zelifs tot voorganger van een godsdienstoefening promoveeren. Alles wat gansch het aardrijk aan kennis, kunst en idealen oplevert, krijgt hij in den letter leken zin thuisbezorgd. Het ziin sterke beenen, welke ook deze weelde -kunnen dragen. Laten we inplaats van aan de beenen in dit verband liever denken asn geest en gemoed. Niet ieders innerlijke gesteldheid is tegen een dergelij- ken aanval bestand. Waaraan ligt het, dat vele overigens ver standige en bezadigde menschen een af keer van radio hebben? Wanneer men hen VIaagt, waarom ook z'.j zich niet het genot van deze vinding willen verzekeren, geven zij toe, dat de radio een verbluffend geniale vondst is, maar tevens verklaren zij, dat dit welk tuig onrust en wansmaak gebracht heeft ia het tevoren althans rustige en waardige huiselijk leven. Hiermee doelen zij op de nog steeds vrij iahiike gezinnen, welke de rad'io genieten louter om de technische puzzles, die hij ter oplossing voorlegt of om het lawaai dat hij maakt. Voor deze gezinnen is het toe stel geen middel, maar doel <op zichzelf. De voldoening om het vinden van steeds nieuwe en moeilijk te krijgen stations is begrijpelijk en het ligt voor de hand, dat \ooral technisch aangelegde jongelui zich aan deze sport gaarne wijden. Doch voor velen blijft het hij deze sport en hetgeen deze stations aan kunst-reproducties en be langwekkende mededeeiingen uitzenden, last hen koud- Zoo vult de radio een der gelijk gezin met een voortdurende onrusi vc.n steeds onderbroken fragmenten en dit onwelluidende mengelmoes drukt het stem pel van stijlloosheid en slordigheid op het gezin. Behalve om de sportieve voldoening, welke het oplossen van technische puzzles veroorzaakt, gebruiken velen de radio louter om het lawaai. Ze zetten het toestel des morgens aan en laten het gansch den dag aan het woord, tot middernacht toe. Hun is het niet om den inhoud van het gezon dene te doen. De radio vervult in hun mid den dc- taak, welke vroeger de kanarie ver vulde. Men luisterde niet naar het lied der kanarie, maar vond het alleen maar gezel lig, dal hij wat klank in de kamer bracht. Niemand der huisgenooten trekt zich een zier aan van hetgeen de steeds wisselende reeks politieberichten, lunch- en diner- strijkjes, kinder- en zieken-uu.rtjes, zangers, p.reekers en voordragers ten beste geeft. Ze hooren het niet eens meer. De radio is hun geworden als het tikken van de klok, als het snorren van de machine, als het kletteren van den regen tegen de ruiten. Eerst als het toestel zwijgt, trekt het hun opmerk zaamheid. Dan haasten zij zich, een station op te zoeken, waar ze nieuw lawaai kunnen vinden. Op zichzelf zou ook dit een onschuldige liefhebberij zijn, zoo niet twee schadepos ten het gevolg van deze dwaasheid waren Ln de eerste plaats maakt.een dergelijk misbruik het betrokken gezin onvatbaar voor luisteren. De radio, die juist zulk een ontzeglijken dienst voor de volksopvoeding kan hebben, bederft het gehoor. Luisteren is toch ïeeds een moeilijke kunst om te lee- ren. Het volgen van een spreker vergt aan dacht; het genieten van een muziekstuk op lettendheid. Voor beiden moet een ont vankelijke stemming zijn. Nu is het merkwaardige, dat men voor het ontvangen het toestel tot in dc kleinste or.derdeelen voorbereidt, doch den men- schelijken geest, die toch tenslotte het eigenlijke ontvangtoestel voor het gehoorde moet zijn, vergeet „in te stellen". Wat geeft het, wanneer een concert of een toe spraak, dank zij de nauwlettende zorg aan het mechanische stelsel besteed, nog zoo moei over komt, wanneer men door onvol doende oriënteering en afstemming de ge hoorgangen der menschenziel afsluit? Gelijk een banketbakker het genot van zoet niet meer proeft, is de klakkelooze luisteraar beu van klanken. Het roerendste woord doet hem niets en de fijnste muziek mcikl hij niet op. Het radio-misbruik heeft zijn gehoor bedorven. Maar wat het nog meer bederft, is de natuurlijke eerbied, die ook den eenvoudig- sten mensdh kenmerkt jegens de uitingen ven den geest. Men babbelt, zingt, fluit, hamert, maakt ruzie, onderwijl een concert ven Beethoven of een toespraak van Albert Sthweizer door het vertrek galmt- Zelfs een Heilige Mis of een kerkdienst ontwijdt men zonder zich hiervan bewust te zijn. Door dit misbruik werkt het prachtige middel, dat de volksopvoeding in de radio t- r beschikking gekregen heeft, averechts. Er bestaat een woord, dat in het technische taaleigen door radioliefhebbers om den haverklap wordt gebezigd: het woord „selec tief' Welnu, de goede radio-gebruiker moet met het kiezen van zijn dajelijksch reper toire en met de wijze, waarop hii dit ont vangt, uiterst selectief te werk gaan. Uit sluitend hetgeen hem waarlijk belang in boezemt, late hij in zijn huiskamer toe, maar hij ontvange den kunstenaar of den speler, dien hij te gast noodt, dan ook met da wellevendheid, welke de beschaafde niensch jegens zijn gasten in adht neemt. Inzonderheid wanneer het gasten betreft die hem uit de volheid van hun schatkamer het beste en mooiste in huis brengen. H. G. CANNEGIETER. Kellogg's anti-oorlogspact. Waarcleercnde woorden van Coolidge. Een toespraak tot het American Legion. Met een enkel woord hebben wij rc-eds mel ding gemaakt van dc rede, die de president der Vcr'eonigde Stoten, Coolidge, Woensdag te Wausau in den staat Wisconsin heeft gehou den tci gelegenheid van de bijeenkomst aldaar der leden van het American Legion den bond vun Amerikaonsche strijders aan het front. In zijn toespraak legde Coolidge den nadruk op het f« it, dot de internationale betrekkingen na den oorlog thans aanmerkelijk verbeterd zijn en dc staten tegen over elkaar hoe langer hoe meer een tegemoetkomende houding aanne men. Natuurlijk prees hij vooral het pact aan, dat ontwoipen is door den Amerikaanschen minis ter van buitenlandsche zaken, Kellogg. Zoo zeer liep hij weg met dit verdrag, dat hij zelfs verklaarde, dat de wereldoorlog waar schijnlijk voorkomen had kunnen worden, wanneer er in 1914 een dergelijke over eenkomst had be staan. Verder wees hij op het in 1921 te Was hington gesloten ver drag ter beperking van den vlootaan- bouw, hetwelk het censtcmige besluit behelsde aanvalsoorlogen te verhinderen en tusschen de staten onderling b< trekkingen aan te kweeken, welke bevorde- lijk zijn voor den vrede. In 1927 en 1928 is er COOLIDGE. JUWELIER GEDIPL. HORLOGEMAKER GEVESTIGD 1885 ernstig naar gestreefd dit principe nog mee: ingang te doen vinden: de Vereenigdc Staten hadden zich de instemming weten te verzeke ren van veertien vooraanstaande landen met betrekking tot het sluiten eener overeenkomst, waarbij dc oorlog als instrument der nationale politiek buiten de wet wordt gesteld. De staten, waarmee men over het sluiten van dit verdrag hcoft onderhandeld, hebben de ver plichting aangegaan onderlinge geschillen aücen op te lossen, door gebruik te maken van vreedzame middelen Coolidge uitte in dit ver band de hoop, dot andere naties zich nader hand bij deze beweging zouden aansluiten en verklaarde in aansluiting hierop: „lei wijl wij de leiding bij het opstellen van ctze overeenkomst op ons hadden genomen, een overeenkomst, die zooveel verwachtingen vooi den vooruitgang der mcnschheid in zich bergt, lieten wij heel de wereld weten, dat de vet klaring, dot wij onze bewapening niet voo: een aanvalsoorlog, maar alleen voor onze ver dediging handhaafden, oprecht gemeend is en dal wij bereid zijn onze woorden door dader, te steven. Het verdrag is niet in het minst een beletsel voor onze rechten en plichten om cei» macht op de been te houden, sterk genoc-g vooi onze nationale verdediging; de andere mogend heden, die onderteekenen, hebben hetzelfde recht. Maar wij nemen in dit verdrag op ens de medc-onderteekenaars niet aan te vallen en rij op hun beurt verplichten zich ons niet ann te vallen. Alle naties, die zich bij dit verdrag hebber, aangesloten, moeten hun geschillen op vn-edzame wijze bijleggen." Coolidge waarschuwde er ondei tusschen tegen nu nog niet dadelijk te meenen, dut de oe» 'ogen thans definitief van de baan waren Wel heeft men echter thans te maken met een eeilijk en verstandig streven om tockomstigen coriogcn nieuwe en belangrijke hinder nissen in den weg te leggen. Volgens den Amcrikaan- scher> president leidde het pact var» Kellogg eer. zeer vérstrekkende wijziging der betrokkin gen tusschen de stoten onderling in; het bergt grooter verwachtingen voor een duur/amen wereldvrede in zich dan welk ander verdrag ook, hetwelk tot dusver tot stond kwam Aon her slot van zijn rede verklaarde Coolidge met klem, dat het pact van 'Kellogg zou blijken te zijn: „een der grcotsche zegeningen, die dc- menschhcid ooit ten deel is gevallen." TREINBOTSING IN ENGELAND. Twee dooden en verscheidene gewonden. Dc* passagierstrein van Cambridge naar Lon den is gisterochtend bij Hitchin op een kruis punt met een lorrie in botsing gekomen. Dc stoker van dc locomotief en de machinist var. de lorrie zijn gedood, de machinist van de lo comotief is zwaar gewond. De trein is ont spoord en enkele passagiers hebben kwetsuren opgeloopcn. ONGELUK IN EEN MUN. Uit Leoben in Stiermarken wordt gemeld, dat daar gisterochtend vroeg in een der mij nen een liftkooi in de diepte gestort is. Vier mijnwerkers zijn omgekomentwee zwaar ge wond. Een zonderlinge woningbouzo- verëenigirig H a L u r g, 17 Aug. (H. N.) Voor dc v.hepenrcchtbnnk te Harburg hebben zich dc Pcolsche koopman Mojcski, de architect Jo dium en de huizenmakelaar Hiittasch wegens omvangrijke oplichtingen op het gebied van woningbouw te verantwoorden gehad. Beklaag den hadden in 1926 een coöperatieve woning bouwvereniging opgericht en een 100-tnI wo ningzoekenden weten te bewegen tot deze vcr- eeniging toe te treden. Van ieder lid werd een intieegc.ld van 50 Mk. verlangd, terwijl voorts vcischcidcnè personen tot het geven van voor schotten op dc bouwkosten werden bewogen De geïncasseerde bedragen wisselden van 200 tot 1000 Mk. Van het bouwer} kwam echter i\:ctr en de leden der vereeniging werden onder allerlei voorwendsels aan het lijntje gehouden, lo'dnt eindelijk dc justitie ingreep Majeskj ver delgde zich bij het proces door te verklaren, dat hij met Poolschc bonken te Warschau over de financiering van de plannen had onderhan deld, doch voorts had hij zich ook tot de vroe- gtin regeerende vorsten orn-hulp gewend. O.a. had hij ook naar Doorn geschreven, doch van daar het antwoord ontvangen, dat het den v-ccgeren keizer buitengewoon slecht ging en d« ze daarom niet in staat was om te helpen. De voorlezing van dit schrijven wekte in de Z'iui groote vroolijkheid. De officier van justitie ciscKte tegen Majeski 2K-, tegen Jochum een jaar en tegen Hiittasch 3 maanden gevangenis- straf. EEN ENGELSCH DIPLOMAAT BESTOLEN. Juwcclen geroofd. M n c h e n 17 Aug. (V. D.) Een En- gelsch diplomaat cn zijn moeder zijn in een hotel alhier het slachtoffer geworden van een diefstal. Dc dief had voor het plegen van zijn daad do avonduren uitgekozen, toen de kamer bewoners zich in een theater bevonden. Hij opende dc kamerdeuren met valsche sleutels, doorzocht dc aanwezige koffers en ont vreemdde een aantal kostbare juwcclen, tot een gezamenlijke waarde van Mk. 60.000. De poli'ie stelt een onderzoek in. Nadere bijzon derheden ontbreken voor het oogenblik. TTUSSCHENTIJDSCHE VERKIEZING TE ABERDEEN. Kapitein Wedgwood gekozen. Bij de tusschentijdsche verkiezing te Aber- deen-Noord is dc arbeiderscandidaut kapitein Wedgwood Bonn gekozen. Hij kreeg 10,646 stemmen. Dr. Sandeman (conservatief) kreeg er 4696; Ferguson (communist) '2618 cn de liberaal J. R. Rutherford slechts 2337. Laatst genoemde candidaat verliest de gestorte borg som, daar er te weinig stemmen voor hem zijn uitgebracht. De communist heeft slechts en kele stemmen boven het vcreischte minimum. BEL! PlIlllllUllllllllllllllllllllllllUI HET WEER VAM fflORCEN Hoogste barometerstand: 77G.G te Mum-hen. Laagste barometerstand: 751.6 te Vestmanoer. Verwachting tot den avond van 19 Aug. Zwakke tot matige Westelijke tot Zuidelijke, in het Zuiden, Zuirf-Oostelijko wind waarschijn licht tot half bewolkt, droog weer, warmer vooral in het Zuiden Krommestr. 4-6-8 Lanqestr. 52 TEL. 341 TEL: 523 Een buitengewone bijeenkomst Met betrekking lot den tegen dc volgende week bijeengeroepen ministerraad verneemt de Information, dat ter gelegenheid van de cn- derteekening van het Kellogg-pact op 27 Augustus te Parijs noodzakelijkerwijs belang rijke besprekingen zullen plaats hebben. In den loop van dc voorgenomen drie groote ontvangsten, n.l. door den president der repu bliek te Rambouillc-t, den minister-president cn dén minister van buitenlandsche zaken, zullen een aantal belangrijke kwesties besproken wor den. Is het overigens, zoo vraagt het blad, niet de eerste keer na den wereldoorlog, dat een Duitsch minister van buitenlandsche zaken in Frankrijk ontvangen vyerdt Strescmann, die evenals Briand aanhanger is van dc doelbewuste Fronsch-Duitsche toena deringspolitiek, zal zender twijfel tegenover Poincoré zijn ideeën uiteenzetten betreffende een kwestie, die hem bijzonder aan hel hart ligt, n.l. die van de ontruiming van den linkcr- Rijnoevcr. Het schijnt logisch, dat dc schulden- kwestie met Kellogg eveneens besproken zal worden Ondanks alles is het immers ondenk baar, dat twee bevriende schuldenaars en cre diteuren urenlang van gedachten wisselen zon der een hun nauw aan het hari liggend onder werp aan te roeren. De Frnnsc'ne regeering moet in verband met deze samenkomst wel degelijk het oog gericht houden op alle be langrijke vraagstukken, die in den loop der besprekingen behandeld zouden kunnen wor den Het blad besluit Hot is ongetwijfeld aan dc hand van deze cn dergelijke overwegingen, dat Poincaré zijn collega's verzocht heeft reeds op 23 Augustus, in plaats van cp 1 September een minister raad te houden en wel te Parijs in plaats van te Sampigny, gelijk aanvankelijk besloten was. Dc moeilijkheden met Japan Londen, 17 Aug. (H. N.) Uit Tokio wordt gemeld, dat de Chineesche gezant aldaar gisteravond een bezoek aan den Japansthen minister van buitenlandsche zaken heeft ge bracht om hem mede te deelen, dat de Non- kingregeering voorloopig van de opzegging van de tusschen Japon en China gesloten ver drogen afziet en onderhandelingen over de her ziening wenscht te voeren. Klaarblijkelijk is China dus voor den druk van Japon gezwich:, dat met scherpe maatregelen had gedreigd, in dien China bij de opzegging van de verdragen volhardde. HET FRANSCH-ENGELSCH VLOOTVERGELIJK. De indruk in Amerika. Een bezoek van admiraal Hughes, het hoofd von den Amerikaanschen marinedienst, aan president Coolidge in diens zomerverblijf geeft den Amerikaanschen bladen stol tot beschou wingen over het Fransch-Engelsche vlootverge- lijk. Dc New York Times stelt de mogelijkheid van moeilijkheden ter zijde en zegt, dat het zeker is, dot Londen geen maatregelen zal nc* men, die verzet van de Vereenigde Staten zou den uitlokken.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1928 | | pagina 1