B. MIEWEQ DË ËËMLANDÊU SNMAAKKRUIDEN KURKEN. PARAREE. Theemeufoe?era Keiijes advertesrsn Is steeds: winst vermeeren Dinsdag A September 1928 27e jaargang ivo. BUITENLANDSCH OVERZICHT A. v. d. WEG. LANGESTRAAT 23 VERGADERING VOLKENBOND VORMING VAN VERSCHILLENDE COMMISSIES A. H. VAN NIEÖWKERK Complete Woninginrichting in de nieuwste uitvoeringen. DE MOORD IN DE SKOEPSJTINA Concessis aan de radicalen BRITSCH VAKVEREE- NIGINGSCONGRES Groote politiemacht op de been KELLOGG VERLAAT IERLAND Een eenvoudig afscheid ABONNEMENTSPRIJS p®* maanden voor Amersfoort f 2.10. per maand f 0.75. per week (met gratis verzekering tegen ongelukken» f 0.171/* Binnen laad franco per post pet 3 maandeo f 3.- Afzonderlijke oommers i 0.05. POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERG 513 DIRECTEUR UITGEVER: J.VALftliOFf DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTIEN vaD k~**rc9e,s' 105 Inbegrip vat «S bcwiisoutnaw - e|ke regel rneei (0.25. Liefdadigheids-advertenflêr voor O» helft ven den prijs Kleine Advertentl&n _KEIT|ES' b|| vooruitbetaling - 5 regsli 5G cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen I.Bewijsnummer e*tr» 0XH BUREAU: ARNHEMSCHE P00RTWAL 2» Rusland en het poet van Kel logg". Moskou's antwoord nota aan Frankrijk. Wij hebben al met een enkel woord ver meld, dat ook Rusland is toegetreden tot het pact van Kellogg en dat deze bereidheid te kennen is gogeven in een antwoord, dat in ontvangst is genomen door Herbette, den Franschen gezant te Moskou. Het heeft stellig zin nader kennis te maken met den inhoud der nota, die er zich niet toe bepaalt j a te zeggen, maar integendeel veel kritische op merkingen bevat. De sovjetregeering deelt al lereerst mee, dat zij van 't begin van haar bestaan af heeft gewerkt voor het handhaven en waai borgen van den vrede en daarom el- ken str in deze richting toejuicht. Het eenige middel, waardoor oorlogen op werkzame wijze kunnen worden voorkomen, acht zij onder- tusschen een olgemcene en volledige ontwa pening, want in een atmosfeer van olge mcene koortsachtige bewapening leidt elke wedstrijd onvermijdelijk tot den oorlog, die te verwoestender zal zijn, naarmute het stelsel der bewapeningen volmaakter is. De voorstel len der sovjetregeering hadden echter niet den steun van de meerderheid der voorberei dende commissie van de ontwapeningsconfe rentie ontvangen en het ontwerp was van de hand gewezen. Daar do sovjetregeering geen kans onbenut wil laten om bij te drogen tot vermindering der bewapening, is zij op gekomen voor gedeeltelijke ontwapening, maar ook dit ontwerp kon niet de goedkeuring weg dragen. Hiermee, aldus de Russische nota, is de machteloosheid van den Volkenbond op het stuk der ontwapening aangetoond. Maar de sovjetregeering wijst er tevens op, dat zij al lang voor het ontstaan van het Kcllogg- pact ter verwerkelijking van haar vredes politiek zich tot de andere mogendheden heeft gewend met het voorstel bilaterale verdragen te sluiten en wel om niet slechts van den oorlog af te zien, maar ook eiken aanval op elkaar onmogelijk te maken. Enkele staten, zooals Duitschland, Turkije, Afghanistan, Per- zië en Litauen aanvaardden dit pact. Sommige gaven een ontwijkend antwoord en weer an dere wezen het voorstel af met de eigenaar dige motiveering, dat een onvoorwaardelijk afzien van aanvallen onvereenigbaar was met verplichtingen tegenover den Volkenbond. Dit is overigens aldus merkt de nota op voor diezelfde mogendheden geen beletsel ge weest het pact van Parijs te onderteekenen. Ondertusschen voert de Russische regeering bovenstaande feiten aan als bewijs, dat het denkbeeld van buiten-dc-wet-stelling van den oorlog de grondgedachte is van de buiten- landsche politiek der sovjetregeering. Desniet temin hebben de opstellers der Parijsche acte het niet noodig geacht de deelneming van dc sovjetregeering aan de onderhandelingen, die aan 't sluiten van 't pact vooraf zijn gegaan, mogelijk tc maken. Verder kritiseert de sovjetnota het feit, dat in het pact van Kellogg elke verplichting om te ontwapenen ontbreekt en daarin niet eens waarborgen worden geboden voor de beper king der steeds toenemende bewapeningen. Het pact is daarom, naar de Russen meenen, een doode letter zonder eenigen reëelen inhoud. De onlangs door enkele deelnemers aan t pact afgelegde verklaringen, dat verdere be wapeningen ook na de onderteckening onver mijdelijk zijn, bevestigen zulks. Nog sterker komt dit uit door de tegelijkertijd tot stand gekomen nieuwe groepeering der volkeren. Deze staat van zaken brengt daarom nog eer der de noodzaak mee op besliste wijze tot ont wapeningsmaatregelen over te gaan. Wat den eigenlijken tekst van het pact be treft, beschouwt de sovjetregeering het nood zakelijk in het eerste artikel op de onvoldoen de duidelijkheid te wijzen in de formuleering van het oorlogsverbod. De Russische nota stelt daarom voor ook oorlogshandelingen als inter ventie, blokkade en militaire bezetting van vreemd gebied of vreemde havens te verbie den. Het pact gewaagt van dc noodzaak alle internationale geschillen uitsluitend met vreed zame middelen te beslechten. De sovjetregee ring is in verband hiermee van meening, dat tot de vijandelijke maatregelen, die door het pact verboden zijn, ook moeten worden gere kend zoodanige, die b.v. het herstel van vreed zame betrekkingen afwijzen. Verder weidt de Russische nota uit over de Engelsche buitenlondsche politiek om te ein digen met de opmerking, dat in het pact de verplichtingen ontbreken, die dc ontwapening kenschetsen als het eenig belangrijk element ter verzekering van den vrede. Maar al heeft Rusland nog zooveel aan te merken, niette min is het bereid het pact van Parijs te onder teekenen, omdat het in elk geval den mogend heden zekere verplichtingen tegenover de openbare meening oplegt en de sovjetregee ring opnieuw de mogelijkheid biedt aan alle deelnemers van 't pact de voornaamste kwes tie, die voor den vrede van belang is, voor te leggen: het probleem der ontwapening. Het behoeft niet betoogt te worden, dat de Russische regeering haar nota vooral met pro pagandadoeleinden en voor binnenlandsch ge bruik heeft opgesteld. Ondertusschen hebben de Moskousche machthebbers de communis tische Humanité in een moeilijk parket ge bracht. Hoe zal dit blad zijn draai moeten nemen, nodot het op de onstuimigste manier het pact heef* aangevallen en de Frnnsche communisten heeft aangespoord tot indruk wekkende demonstraties tegen deze huiche larij en burgerlijke „democratie" LORD CUSHENDUN BIJ BALDWIN. Londen, 3 Sept. (V. D.) Lord Cushendun heeft Zondag een bezoek gebracht aan Bald win, die te Aix les Bains vertoeft. Procope opent (lc bijeenkomst me een rede Bizondt rhrden over Zakte's verkiezing tot voorzitter Genève, 3 Sept. (H.N.) De vergadering van den volkenbond is vanmorgen door den voorzitter van den raad. Procope (Finland), ge opend met een toespraak, waarin hij zijn vol doening uitsprak over het feit, dat Spanje voornemens is weer aan het werk van den volkenbond deel te nemen Hij sprak dc hoop uit, dat ook Brazilië en Costa Rica dit voor beeld zullen volgen en ook de republieken Bolivia en Peru tot den bond zullen toetreden Voorts wees hij erop, dat de Zuid-Amerikaan- sche republieken, die nog geen lid van den raad zijn, op steeds grootere schaal aan het werk van den volkenbond deelnemen. Daarna maakte hij melding van het Kelloggpact, dat voor het werk van den volkenbond van het grootste belang is hij waarschuwde echter tegen al te overdreven verwachtingen of te groot ongeduld, wat steeds een belemmering voor dc oplossing van internationale vraag stukken is Hij wenschte Kellogg en Briand geluk met het door hen tot stond gebrachte werk en betreurde in dit verband de afwe zigheid van dr. Stresemann en Chamberlain, daarbij de beste wenschen voor hun volledig herstel uitsprekend. De vergadering betuigde daarmede op hartelijke wijze haar instemming. Vervolgens werd een commissie van nrht le den voor het onderzoek der geloofsbrieven benoemd, waarna de vergadering voor korten tijd werd verdaagd. PROCOPE. Genève, 3 Sept. (V.D.) De vergadering van den volkenbond koos den Deen Herlof Zahle tot voorzitter van deze vergadering. De nieuw gekozen president hield een korte toe spraak, waarin hij voor de aan zijn land be wezen eer en het in hem gestelde vertrouwen dankte. Hij herdacht ook den overleden vice-presi dent van het permanente hof van internatio nale justitie te Den Haag André Weiss en sprak tegenover de Fransche regeering zijn deelneming uit met het verlies, dat zij door het noodlottig ongeval van den minister van handel Bokanowski heeft geleden. Zahle verklaarde ten slotte al zijn krachten te zullen inspannen, om de negende verga dering van den Volkenobnd tot een goed re sultaat te brengen. De besprekingen werden daarop tot den na middag verdaagd. Genève, 3 Sept. (V.D.) De verkiezing van den Deenschen gezant te Berlijn Herlof Zahle tot voorzitter van de Volkenbondsvcr- gadering geschiedde met 44 van de 50 stem men. Telegrammen werden gezonden aan dr. Stre semann en aan sir Austen Chamberlain, waarin hun een spoedig herstel wordt toegcwenscht en aon de Fransche regeering, waarin deel neming betuigd wordt met den dood van mi nister Bokanowski. Genève, 5 Sept. (VD.) De plenaire ver gadering van den Volkenbond heeft zich Maan dag bezig gehouden met de vorming van de zes commissies. Tot voorzitter van de eerste commissie, die voor de juridische kwesties, koos zij den Italiaanschen senator Scialcja, tot voorzitter van de tweede commissie, die voor organisatorisch-technische kwesties, het lid van den Zwitserschen bondsraad Gotthordt, tot voorzitter van de derde commissie, die voor kwesties van ontwapening, den Belgischen mi nister graaf Carton de AViort, tot voorzitter van de vierde commissie, die voor financieele kwesties, den Portugecschen afgevaard'gde en 'roegere minister-president Vasconcellos, tot voorzitter van de vijfde commissie, die voor sociale en hygiënische kwesties, den afgevaar digde Matos. tot voorzitter van dc zesde com missie, die voor politieke kwesties, den Zuid- Slavischen minister van buitenlandsche zakeï» Marinkowitsj. Tot vice-voorzitters van de ple naire vergadering zijn gekozen rijkskanselier Muller met 38 stemmen, Briand met 38 stem men, lord Cushendun met 37 stemmen, de Canadecsche minister-president Mackenzie King met 33 stemmen, graaf Adatsji met 30 stemmen, Seipcl met 24 stemmen. Deze zes vice-voorzitters vormen tezamen met de zes voorzitters van de commissies en_ den voorzit ter van de plenaire vergadering, benevens den voorzitter van de commissie voor de agenda, den fgevaardigde van Paraguay, Cabnllero, het bureau van de plenaire vergadering, dal Dinsdagmiddag te twaalf uur bijeen komt in de vertrekken van het secretariaat-generaal von den Volkenbond Ook de commissies zul len Dinsdagmorgen een aanvang maken met hun werkzaamheden. De plenaire vergadering zal Dinsdagmiddag te viei uur geopend wor den met het algemeen*dcbnt over het rap port van den secretaris-generaal. De aankomst der delegaties. Het schouwspel van de aankomst der dele gaties voor de openingszitting had ook dit jaar weer een talrijk publick gelokt, dot in de Rc- formatiezaal zelf met geestdrift de onderlinge begroeting der delegaties waarnam. De Duil- sche delegatie verscheen als één der eerste Zij begaf zich dodelijk naar haar plaatsen, die zich links vlak voor de sprekerstribune be vinden. Staatssecretaris von Schubert stelde den rijkskanselier Muller voor, die na aan komst der Fransche delegatie Briand opzocht en dezen zijn deelneming betuigde met den dood van den Franschen minister van handel, Bokanowski, nadat von Schubert reeds Zondag avond een bezoek aan de Fransche delegatie gebracht had. Talrijke delegatiel Vrs en delegaties, o. o. lord Cushendun en mgr. Seipel, houden even Stil bij de banken van de Duitsche delegatie, om den rijkskanselier te groeten. Ook op de banken van de andere delegaties drukt men elkaar de hand Met bijzondere vreugde worden de leden der Sponnsche delegatie en haar lei der Quinones de Leon begroet, die in het na jaar von 1925 de vergadering voor het laatst heeft bijgewoond Onder de T59 I.oofdgedele- geerden van dit jaar bevinden zich 5 minister presidenten en T8 ministers van buitenlandsche zaken. Nederlanders in de commissies. De Nederlundsche delegatie in de Volken bondsvergadering heeft zich op de volgende wijze over de zes groote commissies der ver gadering verdeeld: eerste commissie (juridische vraagstukken) mr. Limburg; tweede commissie (economische en technische vraagstukken) de heer Heldring en voor bijzondere onderwerpen graaf van Limburg Stirum; derde commissie (ontwapeningskwesties) de heer Loudon- vier de commissi (budgetairc kwesties) prof. van Eysinga; vijfde commissie (sociale en humani taire kwestie) prof. Francois; zesde commissie (politieke kwestie) graaf van Limburg Cj' m. De Engelsche vertegenwoordiging bij den Volkenbond. De plaatsvervangende minister van buiten landsche zaken heeft Godfrey Locker Lamp- son aangewezen om Hilton Young, die ziek is, te vervangen als een der gedelegeerden in de Volkenbondsvergadering. DE ONTZAGLIJKE OVERSTROOMINGEN IN KOREA. Troepen bieden hu'p. Tokio, 3 Sept. (V D.) De overstrcomin- gen in Japan nemen neg grooteren omvang 24 dorpen staan onder water. De watermassa s komen zóó snel, dyt in een der dorpen een school tijdens de lessen verrast werd Troepen zijn voor het reddingswerk naar Korea ge zonden. EEN NOODLOTTIG ONGEVAL. Aschaffenburg, 3 Scpt (V.D.)) In een van dt kolenmijnen in de amgeving van Aschaf fenburg is heden een ernstig ongeluk gebeurd Drie arbeiders waren bezig met werkzaamhe den tan een bovengrondsche leiding en ston den daarvoor op een werktuigwapen, toen plot seling een locomotief tegen deze wagen op reed. Door den schonk werden de arbeiders van den wagen geworpen. Een van hen viel voor de wielen van de locomotief en werd oven eden en gedood. Van een jjSnder is het linkerbeen af gereden. terwijl de derde met den schrik vrij kwam De gedoode werkman laat zever, kin deren na. JEUGDDEMONSTRATIE TE MOSKOU. Moskou, 3 Sept. (V. DGisteren heeft te Moskou op het Roode Plein ter gelegenheid van den stichtingsdag der Jeugdinternationale een demonstratie plaats gehad, waaraan door 150.000 personen werd deelgenomen. ALDEGONDESTRAAT 133-105-107 TEL. 543. GROOTE SORTEERING CLUBFAUTEUILS en THEEMEUBELErd voorheen Langcstraat. L. BERGSTRAAT 13. TEL 462 Ticce afgevaardigden gearresteerd De radicale afgevaardigde Popowitsj en de democratische afgevaardigde Jowanowitsj, dc beide medeplichtigen aan den moord in de Skocpsjtina op 20 Juni j.lzijn gisterochtend door den rechter vaninstructie gehoord cn onmiddellijk daarop gearresteerd. Deze arrestaties hebben in politieke kringen groote opschudding veroorzaakt. Men acht deze arrestaties de eerste concessie tegenover de Kroatcn. Mislukte betooging der communisten Londen, 3 Sept. (V. D.) Het zc-stigste Britsche vakvereenigingscongres is heden te Swansea geopend onder voorzitterschap van don veteraan-leider Ben Turner. Zeshonderd en twintig gedelegeerden wuren aanwezig. Het aantal vertegenwoordigde leden bedraagt iets minder dan vier milüoen, hetgeen 280.000 minder is dan het vorige jaar. Het congres nam een motie aan tct uitsluiting van den na- tionalen zceüedenbond. Londen, 3 Sept. (IT. N.) Daar de com munisten aangekondigd hadden, dat zij ter ge legenheid van het jubileum van het vakveree nigingscongres een betooging zouden houden cn 20.000 werkloozen uit Zuid-Wales zouden doen optrekken, had de Londensche politir- buitengeworc maatregelen tot handhaving van de orde getroffen. Alle bijeenkomsten be halve de twee, waarvoor verlof was gegeven, waren verboden. Zoodra de werkloozen aan kwamen, werden zij onder geleide von dc politie naar verschillende kwartieren gebracht, zoodat er van de demonstratie der communis ten niet veel kwam. Het parlementslid Saklatvala was uit Berlijn te Londen aangeko men om dc massa toe te spreken, doch het aantal toehoorders was lang niet zoo groot als waarop dc communisten gerekend hadden. DE INSTRUCTIE TEGEN HUGO STINNES. Diens beschuldigingen slechts fantasie B e r 1 ij n, 3 Sept. (V.D.) Het rijksministerk- van financiën heeft aan den officier van justitie materiaal ter beschikking gesteld om ophelde ring tc verschaffen over de beschuldigingen, die Hugo Stinnes tegen den rijkscommissaris dr. Hemzmann heeft ingebracht in verband niet rie poging tot geldafpersing van het voorma lige Fransche pnil rrentslid Calmon. De offi cier van justitie zal zich met dit ond-rzock bezig houden en dan zal blijken of Calmon weikeiijk in staat is geweest, donk zij zijn be trekkingen tot offirkcle bureaux in Duitsch land het ♦ogen Hugo Stinnes dreigende proces te doen staken. Maandag zijn de getuigenver hoor» te Monbit voortgezet. De beide verde digers van Stinnes, de advocaten dr. Alsberg en dr. Friedmann, hebben Zaterdag *c Aix-les- Bains een onderhoud met elkaar gehad, waarin zij tot volledige ovcrcen-stcmming zijn geko men wat betreft de wijze, waarop dc verdedi ging gevoerd zal worden. HET WEER VAN M0RC5N Hoogste barometerstand770.0 Weenen. Laagste barometerstand: 712.0 Bcykjavik. Verwachting tot den avond 5 Sept. Zwakke tot matige Zuidelijke tot Zuid-Westelijke wind, meest licht tot half bewolkt, wéinig of geen regen, iets warmer overdag. HET VERDRAG VAN PARIJS EN DE ONTWAPENINGSCOMMISSIE. Het bericht omlrcnt den brief vun jhr. Loudon tegengespro ken. De correspondent van het Vad. te Genève meldt In verbond met de berichten, die dc vorige weck Zaterdag door een telegraofngentschap in dc Nederlandsche pers zijn verspreid, als zou de heer Loudon als voorzitter der com- Jhr. LOUDON. missie van voorbereiding der ontwapenings conferentie een brief hebben gericht tot de groote mogendheden in verband met de on- derteekoning van het verdrag van Kellogg en het weder bijeenkomen van de voorbereidings commissie heeft jhr Loudon mij gemachtigd te verklaren, dat dit bericht van iedcrcn grond ontbloot is. Inderdaad zou het geheel voor barig zijn geweest, indien de heer Loudon weinige dagen voor het bijeenkomen der Vol- kenbondsvcgadcring een dergclijken brief of een van soortgelijken aard omtrent het tijd stip van het bijeenkomen zijner commissie tot de groote mogendheden of tot andere mogend heden, wélke dan ook, zou gericht hebben. Men mag immers vertrouwen, dut dc Volken- bondsvergadering in de derde commissie het ontwapeningsvraagstuk grondig bespreken zal en niet zal nalaten besliste wenschen omtrent de voortzetting der werkzaamheden der com missie Loudon kenbaar te maken. Via Cherbourg naar Amerika Londen, 3 Sept. (H. N.) Het bezoek van stuntssecretaris Kellogg aan den Iersohen Vrijstaat is geëindigd en Kellogg heeft zich vandaag te Dublin weer aan boord van den kruiser begeven, waarmede hij naar Cher bourg terugkeert om zich don op de Leviathan voor de terugreis naur Amerika in te schepen Volgens zijn wcnsch had het vertrek met zoo weinig mogelijk ceremonieel plaats. Een muziekcorps van het Iersche leger speelde bij zijn vertrek het Amerikuansche volkslied, ter wijl een ecre-gardo de militaire eerbewijzen bracht. President Cosgrave en twee leden van het kabinet deden Kellogg uitgeleide. Voorts waren bij het vertrek de Amerikoansche ge zant met zijn vrouw en eenige leden van het personeel der legatie tegenwoordig. Mevrouw Cosgrave bood mevrouw Kellogg bij het ver trek een boeket bloemen aan. Redevoeringen werden niet gehouden. Alleen dankte Kellogg president Cosgrave ii. warme bewoordingen voor de hartelijke ontvangst, die hem in Ier land ten deel is gevallen. De auto van don ^merikaonschen gezant, die Zaterdagavond bij het Abbey Theater gestolen was, is weer te recht. De politie heeft haar eenigen tijd later onbeheerd en onbeschadigd gevonden. DE UITVINDER VAN TAXAMETERS GESTORVEN. Na een korte ongesteldheid stierf in Zwit serland, waar hij herstel vnn zijn geschokte gezondhei 1 zocht, Lazare Weilier, lid ven den Franschen senaat Weil!er s'udcerde in Parijs en Oxford en heeft als uitvinder room ge maakt. Hij was de iritvi-der taxnmet°rs en een der eersten, d e de .telcfo^ in Frank rijk invoerde. Ree's in T890 hield hij in dc Academie eert voordracht over televisie.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1928 | | pagina 1