Kantoorklokken,
B. NIEWEG
DE EEMLANDED
BUITENLAND.
SABATINI
„DE PORCELEYNE FLES"
DIRECTEUR - UITG EVEC! J.VALKIiOfT
Donderdag 6 September 1928
27e Jaargang No. 57
BUITENLANDSCH OVERZICHT
STORM EN HOOG
WATER IN JAPAN
Enorme schade
DE RAMP OP KOREA
Vliegtuigen brengen hulp
VERGADERING VAN
DEN VOLKENBOND
Minderheden en
ontwapening
WILLEM GROENHUIZEN
THEETUIN
AMERSFOORTSCHEBERG
Vertegenwoordiger van de
Delftsche Aardewerkfabriek
A. H. VAN NIEUWKERK
Complete Woninginrichting
BOKANOWSKI'S DOOD
Een ministerie
voor de luchtvaart
DE SLACHTOFFERS
DER L 55
Stille militaire hulde
ABONNEMENTSPRIJS ptt naaQdeD voor Amersfoort f2.10. per maand f 0.75. per
weck (mei gr «tl» verzekering tegen ongelukken) f 0.171/*
Binnenland franco per post per 3 maanden f 3.-. Afzonderlijke nummer» f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON 1NTERC 513
PRIJS DER ADVERTENTIEN van 1—4 regel» f 1.05 oei inbegrip vat» eea bewijsnummer.
elke regel meer f 0.25. Llcfdadlghelds-advtrtentlfio voor 6»
helft vsa deD prijs. Kleine AdverteotlëD „KEITJES" by vooruitbetaling 1—3 rogzlt
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f l.Oewijsouromer attr» f 0.03
BUREAU: ARNHEMSCHE P00RTWAL 2'
Koning der Albaneezen. De
regeering te Belgrado teckeni
verzet aan.
Wij hebben het bericht reeds gebracht Zn-
terdag is, nadat een desbetreffende wijziging
der grondwet had plaats gevonden, de repu
bliek Albanië veranderd in een monarchie, aun
het hoofd waarvan de tegenwoordige staats
president Achmed Zogoe I is komen te staan
Uit de aanvullende bepalingen der constitutie
blijktr dat nadrukkelijk de koning de hoogste
autoriteit van den staat wordt genoemd; hem
is het opperbevelhebberschap der bewapende
land-, zee- en luchtstrijdkrachten opgedragen,
welke macht hij rechtstreeks, overeenkomstig
de voorschriften der grondwet, uitoefent. Te
vens is bepaald, dat de koning niet kan wor
den vervangen cn ook geen verantwoordelijk
heid draagt. De ministers daarentegen zijn te
genover h<?m voor alles aansprakelijk. De ko
ning aldus wordt verder bepaald be
noemt den minister-president na zijn verkic-
zing.
Ook is vastgesteld welke titels Achmed Zo-
goe's verwanten zullen dragen de troonopvol
ger draagt den titel van „prins der Albanee-
zen", de moeder van den koning verkrijgt een
titel „hoogheid", de broeders van den koning
en zijn zoons den titel „prins", terwijl de zus
ters prinsessen worden.
De staat wordt geleid door een raad van mi
ters, welke afhankelijk is van den koning, die
de kabinetsleden en den minister-president
als hun voorzitter aanwijst. Het kabinet moet
binnen een week, gerekend van den dog zijner
benoeming af, zich aan de Kamer voorstellen
en een motie van vertrouwen vragen; anders
wordt aangenomen, dat het kabinet de goed
keuring niet wegdraagt. Wanneer de Kamer
niet bijeen is, moet de goedkeuring van het
kabinet plaats vinden in de eerste zitting van
het parlement. Het eerste kabinet der monar
chie krijgt de motie ven vertrouwen van de
constituante.
Afzonderlijk wordt nog vermeld, hetgeen
eigenlijk vanzelf spreekt, dat in alle staats
wetten en reglementen het woord repu
bliek door het woord koninkrijk cn het
woord president door het woord koning
wordt vervangen.
Ondertusschen heeft de kroningskwestie, die
de Italiaansche hartelijke instemming onver
wijld verwierf Italië erkende met bekwamen
spoed als eerste mogendheid het koninkrijk Al
banië reeds wrijving veroorzaakt met Zuid-
Slavië, Italië's tegenstander. Reeds voor de
kroning had Belgrado er verzet tegen eange-
teekend. dat Achmed Zogoe den titel zou af
nemen van koning aller Albaneezen. De nieu
we monarch heeft echter zich aan dit protest
niet gestoord en zich met niet minder don
vorenvermeldcn titel willen tevreden stellen.
Deze hardnekkigheid heeft Belgrado bewogen
tot een nieuw protest, dat verklaarbaar is, om-
dot Zuid-Slavië niet minder dan tweehonderd
duizend Albaneezen herbergt, die onder Zuid-
Slavische soevereiniteit staan.
Belgrado heeft zich echter niet tot protes
ten bepaald doch tevens den Zuid-Slavischun
gezant in de Albanecsche hoofdstad, Tirana,
teruggetrokken. Een en ander heeft op zijn
beurt de verontwaardiging van Albanië ge
wekt, dat zich in zijn wiek geschoten voelt,
omdat naar men te Tirana meent de hou
ding V8n Zuid-Slavië neerkomt op een onge
oorloofd zich bemoeien met louter Albanee-
•che aangelegenheden. En zooiets komt, zegt
Tnen, niet te pas, omdat Albanië een soeverei
ne staat is, die bovendien een monarchie is
geworden.
Konderden dooden
Londen, 4 Sept. (V. D.) Volgens thans
binnengekomen berichten heeft de taifoen, dia
op 30 Augustus vooral de streek van Kyushiu
teisterde, aanzienlijke schade aangericht. Ge
lukkig is echter met betrekking tot het door
den storm bestreken gebied het aantal dooden
niet zoo groot. Men schat het Aantal dooden
op 500.
Nadere berichten geven als het aantal van
de door storm en overstroomingen gedoode
personen 900 op. Ook de materieele schade
moet ontzaggelijk zijn.
M er dan duizend
dooden
Tokio, 5 Sept. (V. D.) De overstroo-
mingsromp op Korea breidt rich steeds meer
uit. De stad Genzon staat onder water. De
rijstvelden zijn nagenoeg alle verwoest. De
Japansche regeering heeft schepen gezonden
om de bevolking hulp te verleenen. Vliegtuigen
brengen de bevolking berichten omtrent den
stand van het water en zorgen voor den aan
voer van levensmiddelen. Volgens de laatste
bericht.en bedraagt het aanted dooden 1050.
Jlir. Bcelaerts van Blokland
aan 'i woord
Jhr. BEELAERTS VAN BLOELAND.
Genève, 5 Sept. (V. D.) Na de rede van
den Chineeschen gedelegeerde nam de Nedei-
lendsche minister van buitcnlandsohe zaken,
jhr. Beelaerts van Blokland, het woord.
Er bestond voor de rede van onz«n minister
van buitenlandsche zaken, die voor het laatst
zitting heeft in den Raad van den Volkenbond,
gxoote belangstelling.
Jhr. Beelaerts van Blokland hield een uit
voerige rede, waarin hij verklaarde, dat de
behandeling van de kwestie der bescherming
van minderheden door den Volkenbond on
getwijfeld van groote beteekenis is voor het
handhaven van den vrede in Europa. De in
stelling varv de commissie van drie van den
Raad van den Volkenbond in 1923, om tijdens
de bijeenkomsten van den Raad van den Vol
kenbond dè klachten der mindeiheden te be
handelen, is meermalen aan ernstige kritiek
onderworpen. Ofschoon deze kritiek gedeelte
lijk overdreven, voor een onder deel gegrond
was, is het toch noodzakelijk over dit systeem
na te denken en een poging te doen de onge
twijfeld groote moeilijkheden, welke zich voor
doen, uit den weg tc ruimen. De leden van den
Raad hebben gedurende de Raadszittingen
geen voldoenden tijd om nog aan de zittingen
van de commissie van drie deel te nemen.
Daarom zien zij zich meerroa'cn gedwongen
vertegenwoordigers te zenden. Voor de leden
van den Raad is het over het «'gemeen zeer
moeilijk geweest zich een juist oordeel te
vormen over de klachten der minderheden,
ondanks het feit, dat de minderheden-ofdee-
ling van het secretariaat-generaal van den
Volkenbond den Raad memoranda over de
betreffende kwesties heeft voorgelegd. Deze
memoranda waren edhter voornamelijk
schrifturen met het standpunt van de betrok
ken regeeringen. Het is niet de taak van het
secretariaat-generaal van den Volkenbond
den Raad voorstellen te doen. De gedachte aan
de instelling van een permanente commissie
voor de minderheden is onder deze omstan
digheden weer naor voren gekomen.
Jhr. Beelaerts van Blokland verklaarde ver
der niet het voornemen te hebben de Volken
bondsvergadering thans een voorstel te doen,
doch hij verzocht deze gedochte te overwe
gen, om de geheele kwestie tenslotte te kun
nen oplossen. De kwestie van de bescherming
der minderheden moet oprechi en eerlijk met
kennis der groote moeilijkheden ondeizochi
worden.
Dit gedeelte van de rede van den Neder-
lancschen gedelegeerde werd met applaus be
groet.
In het overige gedeelte van zijn bede gaf
jhr. Beelaerts van Blokland een overzicht over
de tot nu toe door den Volkenbond verrichte
werkzaamheden. Hij betoogde, dat de moei
lijkheden, welke het vorige jaar inzoke de o<nt«
wapeningskwestie bestonden, dit jaar niet in
zoo'n scherpte meer zijn waar te nemen. Hij
sprak de hoop uit, dat door de Eng-elsch-
Fransche vlootovereenkomst een bespoediging
van de ontwapeningswerkzaamheden van den
Volkenbond mogelijk zal zijn.
De onclerteelccning van het Kellogg-pnct
juichte spreker toe, daar thans niet langer de
rechtmatigheid van den oorlog kon worden
erkend.
Verder wees jhr. Beelaerts van Blokland op
het omvangrijke werkprogram op economisch
gebied van het adviseerend economisch comi
té van den Volkenbond Hij juichte het tot
stnndkomen van een zoo groot aantal handels
verdragen met de bepaling van meest-begun-
stigde notie, waardoor een vermindering der
douanerechten moet ontstaan, toe.
Na jhr. Beelaerts van BlokUnd sprak de
Zwecdsche professGT Unden. Deze verklaarde,
dat de voornaamste taak van dep Volkenbond
ligt op het gebied der ontwapening. Het Kel-
loggpact juichte hij toe als een versterking
van de vredcsgedachte. Hij betreurde, dat de
werkzaamheden van de ontwapeningscommis
sie zoo langzaam vorderen. Van de verwezen
lijking van de ontwapening hangt de toekomst
van den Volkenbond af.
Na de rede van Unden werd de vergade
ring tot Donderdagmorgen verdaagd.
Hedenmiddag zullen drie commissies met
haar werkzaamheden aanvangen.
LANQESTRAAT 43 TELEFOOM 852
JUWELIER GEDIPL. HORLOGEMAKER
GEVESTIGD 1885
in verband met het gun
stig weder is het strijkje
geprolongeerd tot 16 September a.s.
Middagconcert en des avonds dansen
De Directie
voorbeen LangcstraaL
L. BERGSTRAAT 13. TEL. (62.
ALDEGONDESTRAAT 103-105-107.
TEL. 543.
GROOTE SORTEERING
CLUBFAUTEUILS en
THEEIVIE U BELEN
Volgens een H. N.-tclegram betreurde onze
minister het, dat de onderhandelingen over de
controle der particuliere wapenindustrie geen
resultaten hebben opgeleverd. Nederland
hecht groote waarde oan het tot stand komep.
van een internationale conventie voor den han
del in wapenen. Ten slotte besprak hij de
economische wereldconferentie en drong aan
op een gemeenschappelijk optreden om de
hooge tariefmuren te doen verdwijnen.
Groote belangstelling voor
de bijzetting
Parijs, 5 Sept. (V. D.) Onder zeer groote
belangstelling vond hedenmorgen de bijzetting
plaats van het stoffelijk overschot van den bij
het vliegongeval bij Toul Zondag om het "le
ven gekomen minister van handel Bokanowski.
Reeds vroeg in den ochtend verzamelde zich
een groot aantal belangstellenden in den miu
van het ministerie. Te half twaalf werd de kist
op een catafalk geplaatst. Oovereenkomstig
den wensch van den overleden minister wer
den geen redevoeringen gehouden. Onder de
tonen van den treurmarsch van Chopin zette
de rouwstoet zich in beweging, voorafgegaan
door een infanterie- en vlieger-regiment. Vier
wagens met kransen en bloemen reden achtei
het lijk mede. In den stoet liepen de familiele
den van den overledene, een vertegenwoordigd
van den president der icpubliek, de leden van
het kabinet, de presidenten van Kamer en Se
naat en vele andere autoriteiten. Ook het corps
diplomatique was geheel aanwezig. De stoet
werd besloten met een groot aantal delegaties
van verschillende vereenigingen.
De bijzetting had plaats op Montmartre.
P a r ij s, 5 Sept. (V. D.) Woensdagmiddag
is de ministerraad onder voorzitterschap van
minister-president Poincaré bijeengekomen
Men hield zich bezig met de kwestie van do
oprichting van een zelfstandig ministerie vooi
de luchtvaart. In dezen zin hebben de minis*
ters een principieel besluit genomen. De be
noeming van den nieuwen minister van handel
en van den nieuwen minister van luchtvaart
zal in den volgenden ministerraad geschieden.
Deze zal 14 Sept. a.s. gehouden worden.
HET EUCHARISTISCH CONGRES TE
S7DNE7.
Sydney, 5 Sept. (V.D.) Hedenmorgen is
het 29e eucharistisch congres te Syney met de
voorlezing van de pauselijke bul door kardi
naal Ceretti officieel geopend.
ESTLANDSCH BEZOEK AAN ZWEDEN.
Stockholm, 5 Sept. (H.N.) De president
van Estland is, vergezeld van den minister van
buitenlandsche zaken, gisteren te Stockholm
aangekomen om een officieel bezoek aan den
koning van Zweden te brengen.
liet transport van 't
stofjelijk overschot
Londen, 5 Sept. (H. N. Draadloos).
Vandaag is te Portsmouth een stille hulde ge
bracht aan de officieren en manschappen van
de duikboot L 55, die negen jaar geleden in
dc Russische wateren is gezonken, Zooals be
kend, hebben de Russische autoriteiten dit
voorjaar de plaats vastgesteld, waar de duik
boot in dc buurt van Kroonstad is gezonken
Dc lijken zijn daarop met het Engelsche
stoomschip Truro naar Reval gebracht en van
daar door den Engclschen kruiser Champion
naar Portsmouth overgebracht. Vier duikboo-
ten van de H-klosse zijn van Fort Blockhouse,
het hoofdkwartier der duikbootvloot, uitge
varen om de Champion tegemoet te gaan
Twee duikbooten schaarden zich terzijde van
den kruiser en begeleidden,1 met dc vlag half
stok, de Champion naar de haven. Van alle
oorlogsschepen en inrichtingen te Portsmouth
hingen de vlaggen half-stok, terwijl ook dc-
koopvanrdijschepen en de voornaamste gebou
wen to Portsmouth en te Gosport bun vlaggen
bij het binnen komen van den kruiser lieten
dalen. De Champion stoomde langzaam op
naar het dok, waar hij aan den pier van dun
zuiderspoorweg meerde. Tegen zonsondergang
begon het overbrengen van de lijkkisten naar
Fort Blockhouse, waar de lijken tot Vrijdag
opgebaard blijven.
Vervolgens zullen zij op kanonnen, getooid
met de Union Jack, naar het kerkhof van
Haslar worden overgebracht om daar ter aarde
te worden besteld met volle militaire eerba-
BLOEDIG TREFFEN IN MEXICO.
Zeven en twintig opstandelingen
doodgeschoten.
Uit Mexico wordt gemeld, dat 27 rebellen,
onder wie zich een leider bevindt, door de
bondstroepen werden neergelegd in den stoat
Guanajuato.
HET ALBANEESCHE KONINGSCHAP.
Erkenning door Hongarije.
Berlijn, 5 Sept. (V.D.) Uit Milaan wordt
gemeld, dat ook Hongarije te Tirana heeft ver
klaard de Albaneesche monarchie te erken-
UIT HET BAGNO ONTSNAPT.
Uit Guyana wordt gemeld, dat dr. Pierre
Bougrat, die te Marseille den kassier Rumèbe
vermoord bad en het lijk verborgen en des
wege tot deportatie veroordeeld was, ont
snapt is.
DE EELGISCHE LEGERWET.
De vaststelling van den diensttijd.
Brussel, 5 Sept. (H. N.) De Kamoi
heeft het artikel van het wetsontwerp betref
fende de legeroganisatie goedgekeurd, waarbij
de militaire diensttijd voor de helft der recru»
ten op 8 maanden wordt vastgesteld, terwijl
een diensttijd van 12, 13 en 14 maanden zal
gelden voor de artillerie, de genie en de adspi-
rant-reserve-officieren. De manschappen, die
meer dan 8 maanden dienen, ontvangen ^cn
maondelijksche soldij van 400 franc. Een
motie, om den diensttijd op 6 maanden te be
palen, werd met 89 tegen 54 stemmen ver
worpen.
DE DENGUE-KOORTS.
Ook naar Turkije overgeslagen.
Verschillende gevallen van dengue-kooris
worden thans ook uit Smyrna gemeld.
Volgens een bericht uit Athene schijnt de
koorts-epidemie in Griekenland haar hoogte
punt te hebben bereikt. Het aantal zieken ver
mindert.
HET GERUCHT OMTRENT BIRKEN
HEAD'S AFTREDEN.
Londen, 5 Sept. (V.D.) Met betrekking
tot het bericht in één der bloden, dat lord
Birkenhead voornemens is zich uit het poli
tieke leven terug te trekken, wordt van dc
zijde van het bureau der conservatieve partij
medegedeeld, dat aldaar van een dergelijk
voornemen van lord Birkenhead niets bekend
Een ander bericht behelst, dat lord Birken
head, die na een tocht op zee tc Southampton
aangekomen is, weigerde het gerucht, volgens
hetwelk hij zich uit de regeering zou terug
trekken, teneinde zich in de f financiën te be
geven, tegen te spreken of te bevestigen.
DE TOESTAND VAN CHAMBERLAIN.
Omtrent den toestand van Chamberlain
wordt uit Londen vernomen, dot er geen en
kele reden is te veronderstellen, dat hij einde
November niet in. goede gezondheid zal terug-
keeren.
ulil
HET WEER VAN CIORGCN
Iloogstc barometerstand: 769.1
La Coruna. J
Laagste barometerstand: 751.3
ïngö.
Verwachting tot den avond van
7 Sept.
Krachtige later matige Weste
lijke tot Zuid-Westelijke wind,
zwaar tot half bewolkt, aanvanke
lijk nog kans op regenbuien, later
opklarend, koeler, vooral overdag.
EEN FRANSCHE VERPLEEGSTER DOOR
DEN DUITSCHEN GEZANT TE PARIJS
GEHULDIGD
P a r ij s, 5 Sept. (V. D.) De Duiische ge
zant te Parijs, von Hösch, heeft Woensdag
morgen in het gezantschapsgebouw te Parijs
aan de Fransche verpleegster Suzanne Simon-
net het eeretccken van het Duitschc Roodo
Kruis overhandigd. De verpleegster had ten be
hoeve van een Duitsche zieke tweemaal vrij
willig haar bloed ter beschikking gesteld voor
een transfusie.
DE AFGHAANSCHE HERVORMINGEN.
B e r 1 ij n, 5 Sept. (H. N.) )Naar uit Kaboel
wordt gemeld, is de groote vergadering, die
jaarlijks door den koning van Afghanistan
wordt bijeengeroepen, thans omgezet in een
permanente organisatie van 150 afgevaardig
den, wier mandaten drie jaren duren.
DE VOLKSSTEMMING OVER DEN
PANTSERKRUISER.
Het communistisch voorstel
ingediend.
Het communistisch voorstel tot het houden
van een volksstemming over den bouw van
den pantserkruiser is gisteren bij het ministe
rie van binnenlandsche zaken ingediend, voor
zien van de, in eersten aanleg, noodigc 5000
stemmen. Minister Severing heeft te beslissen,
of het voorstel verder in behandeling zal ko
men. Daarover heeft gistermiddag een bespre
king plaats gehad tusschen dc andere betrok
ken departementen van justitie, rijksweer en
financiën.
Voor het houden van een volksstemming
zijn, aldus wordt uit Berlijn aan de N. R. Ct.
gemeld, 10 percent der bij de laatste verkie
zingen voor den rijksdag afgegeven geldige
stemmen noodig, dus ongeveer 4.129.000. De
communistische partij bracht alleen 3.262 000
stemmen uit, zoodot nog ongeveer VK millioen
stemmen van ontevreden sociaal-democraten of
uit andere partijen zouden moeten komen. Bo
vendien moet de helft der ingeschreven kie
zers, dus 20millioen, aan de evcntucele
volksstemming deelnemen, anders is zij on
geldig.
De kosten van de laatst gehouden volks
stemming over de onteigening der vorstenhui
zen bedroegen in totaal ruim 2 millioen
mark.
V,
GRIEKSCH-ZUID-SLAVISCHB
TOENADERING.
Besprekingen in dc Volkenbondsstod.
De Grieksche minister van buitenlandsche
zaken Karapanos zal vandaag te Geneve met
zijn Zuid-Slavischen collego Morinkowitsj een
onderhoud hebben, waarin de actueele vraag
stukken, die beide landen aangaan, evenals de
Balkanproblemen over het algemeen, bespro
ken zullen worden. De vorming van een ste
vige parlementaire meerderheid en van een
regeering onder Venizelos hebben een nieu
wen toestand geschapen tusschen Griekenland
en Zuid-Slavië. De gedachte van een toenade
ring tusschen beide landen treedt opnieuw op
den voorgrond.
HET KELLOGG-PACT.
Nieuwe ondertcekenaors van het
Kellogg-pacl.
Washington, 5 Sept. (V.D.) Egypte,
Abessynië, Zweden, Portugal, Estland en Ve
nezuela hebben zich bereid verklaard het Kel-
logg-pact te onderteekenen.
Verklaringen van Borah.
New 7 o rk, 5 Sept. (H N.) Scna'oa
Borah heeft in een onderhoud met een verte
genwoordiger van de Associated Press erop
gewezen, dat het voorbehoud, hetwelF ver
schillende mogendheden ten opzicht van Vr
Kellogg-pact hebben gemaakt, in senaatskrin
gen levendig besproken wordt Senator Borah
is persoonlijk vnn opvatting, dat het pact in de
volgende zitting van het congres zal worden
geratificeerd. Voorts verklaarde Borah, dat de
interpretaties van het pact nie.t als een voor
behoud kunnen worden beschouwd, daar de
regeeringen slechts door datgene gebonden
zijn, wat zij onderteckend hebben.
De kwestie der ratificatie docr
den Amcrikaanschcn Senaat.
Londen, 5 Sept. (H. N.) Naar uit Was
hington aan de Chicago Tribune wordt ge
meld, is men in officieele kringen aldaar van
opvatting, dat de vraag, of dc Vér. Staten
evenals Engeland en Frankrijk hun belangen
door het maken van een voorbehoud bij het
Kelloggpact zullen moeten beschermen, de in
zet van den strijd om de ratificatie van
pact door den AmerikaanscRen senaat zal zijn.
Staatssecretaris Kellogg zelf gciooft, dot do
Amerikaansche belangen door den tegen woor-
digen inhoud van het poet voldoende be
schermd zijn. Het is mogelijk, dat de candidn-
ten voor het presidentschap in dezen strijd
betrokken zullen worden cn gedwongen zullen
zijn hun standpunt ten opzichte van de ratifi
catie kenbaar te maken.
