B. NIEWEG DE EÊMLANDEK Verhuring van Lips safe-loketten Lampekappen DIRECTEUR - UITG EVER.' J.VALKHOFT Vrijdag 14 September 1928 BUITENLANDSCH OVERZICHT BUITENLAND. 27e Jaargang Mo. 64 DE TREINRAMP IN MORAVIE 'n Ministerieele verklaring PRIMO DE RIVERA'S DICTA! UUR Een feestelijke optocht N.V. MIDDENSTANDS-BANK Deskundige voorlichting bij den aan- en verkoop van Effecten. Verzilveren van coupons Handelscredieten Incasseeringen Spaar-dspasita's raitai Salon- en Schemerlampen A. H. VAN NIEUWKERK complete Woning nrichtini EEN NIEUWE ENCYCLIEK Voor de eenheid der kerk RIJNLAND ONTRUIMING Cushendun bemiddelaar lllVfllllll II PRESIDENTSVERKIE- ZING IN AMERIKA Er wordt voor millioenen gewed VOLKENBOND EN OPIUM Italiaansch pessimisme ABONNEMENTSPRIJS pci 3 maande» voor Amersfoort f 2.10, per maand 0.75, per wec'K (met gratis verzekering tegen ongelukken* I 0.17l/t» Binnenland franco per post per 3 maanden f3.-. Afzonderlijke nummers f,0.05. POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC 513 PRIJS OER ADVERTENTIEN van 1—4 regels f 1.05 met Inbegrip van een bewijsnummer, elke regel meer f 0.25 Liefdadigheids-advertentifcn voor de helft van den prijs. Kleine Advertertiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.— Bewijsnummer extra 0.05 BUREAU: ARNHEMSCHE P00RTWAL 2* Volkenbond en ontwapening;. Wonneer zal de eerste confe rentie worden gehouden Ernstige mccningsvcrschillen Ti- Genève is cr den laatsten tijd verbazend ve.cl over dc ontwapening gepraat, maar men krijgt niet den indruk, dat dc besprekingen hoopgevende verschieten -openen. Dit bleek ook gisteren weer, toen een zitting tan de derde Volkenbondscommissie, die voor ontwapening, werd gehouden. Zoowel voor- als tegenstanders cener onverwijlde ontwapening zijn aan het woord geweest. Tot de eerste gioep behoorde begrijpelijkerwijs ook gruaf Appoityi, dc Hongoarsche afgevaardigde. Zijn land is immers ontwapend en ligt vrijwel on beschermd temidden van staten, die tot dc tanden toegerust zijn Op grond van het vol- kenbr.ndsverdrog cn de vredesverdragen meen- de hl/, dat Hongarije het recht had erop aan te dringen, dat het voorbeeld van Hongorije's ontwapening met bekwamen spoed door de .andriL naties zou worden gevolgd Een overeenkomstig standpunt nam dc Duitschc graaf Bcrnstorff in, die zich geheel «lansloot bij Hermann Müller's betoog, het- weik de noodzaak bepleitte, dot de eenzijdige ontwapening der landen, die in den wereld oorlog de nederlaag hebben geleden, binnen afzienbaren tijd wordt gevolgd door de inkrim ping der weermacht van andere staten. Bern- siorfi wilde voortgang maken en achtte het ten zeerste wenschelijk, dat spoedig de datum zou worden bepaald voor de bijeenkomst der voor bereidende ontwapenings-commissie, welke dan zou moeten worden gevolgd door een alge- mcene ontwapeningsconferentie. Ei moet ein de'ijk eens, aldus de strekking van Bernstorff's uiteenzettingen, een begin met de ontwapening worden gemaakt. De Griek Politis gaf blijk var» minder voortvarendheid. Zooals men weet, heeft het Volkenbond-comité voor veiligheid ei*, ar- bitrage z.g. model verdragen opgesteld en de ondertcckening hiervan was z.i. noodig vóór het begin der ontwapeningsconferentie. Van Duitsche zijde was men ook van gevoelen, dat de aanvaarding dezor verdrogen .le veiligheid ten goede zou komen, moor tevens gaf men van Duitschc zijde te kennen, dat het feit dat dc verdrogen nog niet waren onderteckend, gt.cn motief mocht zijn om de ontwapenings- conlcicntie ad calcndas graecas uit te stclicn Verheugend was, dat de Duitschers van Fronschcn kart steun erlangden. Pon! Boncour toch was het geheel met Bernsiorff eens, dat de plenaire vergadering ei eindelijk toe moest overgaan het tijdstip vast te stellen, waarop de voorbereidende ontwape ningscommissie— Lcudon bijeenkomt, welke laatste tot taak heeft oen conventie op te stel len, die betrekking heeft op inkrimping der bewapening. De Fransche vertegenwoordiger meende, dat gedeeltelijke ontwapening momen teel stellig op hanr p'aats was, daar de tot dus ver gesloten verdragen, vooral dat van Lo carno, Europa ook reeds, dank zij reëele waar- bo.gen, een gedeeltelijke veiligheid hebben ge schonken. Mocht cr op dit stuk van zaken een Fronsch- Duitsche eensgezindheid bestaan, dc Engel- scllè vertegenwoordiger, lord Cushendun, zorg de er echter voor, dat het gewekte optimisme weer werd weggevaagd. Hij beweerde, dat ei op 't oogenblik nog allerlei moei'ijkhedcn aan dc ontwapening in den weg staan en dat, al acht Engeland ontwapening een onafwijsbare cisch, nochtans met overleg te werk moet wor den gegaan en elke overhaasting vermeden Leid Cushendun wilde het dan ook liever aan den voorzitter overlaten om de commissie, na dat voorzichtige voorbereidingen, die succes waarborgen, zijn getroffen, bijeen te roepen Principieel verzette de Engclsche gedelegeer de zich zoo nadrukkelijk mogelijk tegen do Frar.sch-Duitschc ontwapeningsideeën. Vermoe delijk zal de ontvangst van het Fransch-En- geische vlootvergelijk, die in Italië en Amerika zeer veel te wenschen overlaat, 'ord Cushen dun ertoe hebben bewogen zoo weinig tege moetkomend te zijn. De Engelsche minister toch heeft gisteren tc Genève meegedeeld, dat het tusschcn Parijs en Londen ges'oten marine- accoord „buitengewoon onaangenaam" werd ge-vonden door „zekere" partijen. Men ziet duste Genève schiet men niet op. Wantrouwen beheerscht de gemoederen. Er wordt veel gepraat, veel betoogd, Men beijvert zich uitvluchten te vinden. Maar de daad laat op zich wachten. Is het te verbazen, dat het groote publiek zijn geloof in het Genectsche instituut verliest ERNSTIGE OVERSTROOMINGEN IN CHINA. Veertig personen verdronken. Naar uit Moekden gemeld wordt, is de Amoer aan Chineesche zijde buiten haar oevers getreden. De stad Lahasussu is over stroomd. Veertig menschen zijn verdronken Het water is vier meter gestegen. De schade bedraagt meer dan een millioen dollar. ONDER EEN GRAFSTEEN VERPLETTERD. Op een kerkhof te Stockholm waren giste ren eenige jongens aan het spelen, toen plot seling een grafsteen van 300 K.G. gevicht omviel en den 15-jarigen zoon van een lan taarnopsteker veiplctterde. De knaap was on middellijk dood. Een vci 1 ighcidsinrieliting builen werking In het Tsjecho-Slovakische Huis van Afge vaardigden zijn gisteren eerst de slachtoffers van het spoorwegongeluk bij Saitz herdacht, waarop Najmann, de minister van spoorwegen, een verklaring over het ongeluk heeft afge legd. Daarin deelde hij o. a. mee, dat de wis sel, door welks overhalen het ongeluk geschied is, door een moderne clectrischc inrichting he- Veiligd wordt. Omdat er herstellingen aan de rails moesten geschieden, was deze automati sche beveiliging al enkele dogen voor het on geluk uitgeschakeld. Daarom had men den wissclwachtcr een man gegeven om op den wissel toe te zien. Desondanks is, door een on- gelukkigcn samenloop van omstandigheden, ten ongeluk niet te vermijden geweest. Maatregelen egen de vijanden van V regime De correspondent van het Berk Tngcbl. te Madrid seint volgens het Vad.. dat de Spaan- sche cictatuur, die g:steren haar vijfden ver jaardag vierde, van de gelegenheid gebruik heeft gemaakt om de bevolking opmerkzaam te maken op haar verdiensten en de noodzake lijkheid van haar voortbestaan. Dc Spanjaar den zien in dit eerste lustrum een gunstig tcc- ken voor een verder long leven van het ré gime. Dc tegenstanders van de dictatuur heb ben de psychologische waarde van het feest begrepen cn daarom ook gepoogd de feeste lijkheden te storen cn de spelers van het too- necl tc verdrijven neg vóór het begin van de voorstelling. Het is echter bij onderhandelin gen gebleven. Men zag in, dot dc tijd nog riet rijp was voor een actie van geweld. Wel woonden ook de militaire leiders de bespre kingen bij. Het leger, dat vijf jaar geleden den gene- raal-kopitein van Barcelona als min'ster-pre- sident nnnr Madrid zond, staat thans voor een belangrijk doel niet meer achter hem. wat echter nog niet beteekent, dat het bereid zou worden gevonden de leiders van den staats greep van 1923 met de bajonetten te verdrij ven. De regeering was van deze ontwikkeling reds lang op de hoogte, zij heeft rustig het gunstige oogenblik afgewacht om haar slag te slaan. Met de talrijke arrestaties der loat- ste dagen is dc kwestie natuurlijk nog niet afgedaan. Immers een aantal der meest ge zaghebbende leiders van de tegen d^ dictatuur gerichte beweging vertoeft in het buitenland Van beteekenis is. dat Primo de Rivera van plan schijnt te zijn bevel tot arrestatie van Sanchez Guerra, gewezen conservatief minis ter-president, te geven. Deze is een mar gele den vrijwillig nnnr Parijs gegaan. Hij wordt algemeen beschouwd als de gevaarlijkste te genstander van de dictatuur. Sanchez Guerra ziet echter de sterkte van zijn teenstanders dermate jn, dat hij het thans plicht acht dc ongeduldigen in toom te houden. De fcestoptocht van de Union Patrioticn, waaraan 100,000 personen zouden hebben deelgenomen, begon met een défilé voorbii het koninklijk slot. Op de binnenplaats hield Primo de Rivera een toespraak. Talrijke leden van de Union waren naer dc stad gekomen; de leiding had 40,000 bedden ♦er beschikking gesteld. In optocht marcheerden de gedelegeer den in de elfabct'sche volgorde der provin cies voorbij. Talrijke muzikanten in met vlag gen versierde wagens namen aan den optocht deel. De stoet had drie uur noodig om voorbij te trekken. De betoogers riepen als ze voor bij het paleis kwamen: Leve de koningl Leve Primo de Rivera I Alle openbare kantoren en olie zaken waren gesloten. INTERNATIONAAL DEMOCRATISCH VREDESCONGRES. Genève, 13 Sept. (V.D.) Heden is te Genève het achtste internationaal democratisch vredescongres geopend. Aan dit congres ne men vele bekende personen als professor Duidde, de Belgische senator Lafontaine, sir Willonghby Dickinson, Th. Zuyssen en mgr. Beoupin deel. VOLKENBOND EN RADIO. Genève, 13 Sept. (H. N) De devdc commissie van den volkenbond heeft beraad slaagd over het aanbod van de Zwitsersche regecring om een radiostation ter beschikking tc stellen, dat door de Zwitsersche radiomaot- schappij zal worden geëxploiteerd en in vre destijd onder het secretariaat van den volken bond zal ressorteeren. Zwitserland verlangt echter, dat in een tijd van crisis een Zwilsét- sche. waarnemer toezicht zal oefenen. De En gelsche gedelegeerde Cadogan verklaarde z'rh om fmancicele redenen tegen het aanbod, dat aan het initiatief van bondsraad Motta te don ken is. Na langdurige beraadslagingen is be sloten het voorstel naar een subcommissie, be staande uit Cadogan, Paul Boncour en Motto te verwijzen. vor Amersfoort en Omstreken Langegracht No. 4 - Telefoon 304 AMERSFOORT voorheeD Langcstraat. L. BERGSTRAAT 13. TEL 462 Bijzondere sorteering ALDEGONDESTRAAl 103-105-107 TEL 543. GROOTE SORTEERING CLUBFAUTEUILS en THEEMEUBELEIN. Itcrum Orientaliu Er is een nieuwe Encycliek „Rerum Oricn- tulium" verschenen, die eerst alles opsomt, wat sinds h-n concilie von Lyon tot het pon tificaat van Bcnccüctus XV gedaan is om do kei ken, die zich van de Roomsche hebben af gescheiden, weer met hoor tc vereenigen. Zij wijst vervolgens op het heerlijke werk van Bcnedictus XV voor de Oosterlingen en herinnert aan dc instelling en het succes van het Oostcrsch Instituut te Rome. Do enncvclick spoort de congregaties, welke priesters naar het Oosten uitzenden, aan om mannen te vormen, die in staat zijn do ware rechten der kerk cn haar eenheid te verdedi gen. De paus preekt van de noodzokelijkbeid om de bedienaren der altaren tegen dc hu'dige dwalingen betreffende do eenheid te harden en spoort de bisschoppen aan op dc groote seminaries speciale cursussen en aan dc uni versiteiten een specialen leerstoel betreffende do Oostersche aangelegenheden in tc stellen. DE ZOUTBELASTING IN CHINA. L o n d e ri, 13 Sept. (H. N. Draadloos.) De gezanten van Engeland, Japan en Frankrijk te Peking hebben een gemeenschappelijke nota aan de Nankingrcgeering gezonden, waarin cr bij de nationalistische regeering op aangedron gen wordt, dat de opbrengst van de zoutbe- lasting weer spoedig voor het oorspronkelijke doel zal worden bestemd. De Chineesche zoutbelasting is aangewezen als onderpand voor verschillende buitcnlandsche leeningen, hoewel na de reorganisatie van dezen dienst door sir Richard Dane de belasting ook be stemd is om Chino groote voordeden tc be zorgen. Na de vestiging van de nationalisti sche regeering te Nanking wordt verwacht, dat aan dc jongste ontwrichting van den dienst der zoutbelasting een einde zou wor den gemaakt, dcch tot nu toe hebben de autoriteiten tc Nanking nagelaten om in deze richting de noodige stappen te doen. CODIFICATIE VAN HET INTERNATIONALE RECHT. In dc eerste (juridische) commissie van den Volkenbond werd besloten de conferentie voor de pi ogressieve codificatie van het internatio- rale recht in 1929 in Den Hoog tc houden. HET AMERIKAANSCHE VLOOT- PROGRAM. Aan den Senaat voorgclegJ. De Ameriko'nnsche minister van marine Wilbur heeft verk'aard. dat hoewel hij nog steeds overtuigd is van de doeltreffendhe'd van hrt program van aanbouw van 71 schepen in tien jaar het departement van marine in December o.s. aan den senaat zou voorstellen het beperkte program goed te keuren, <^oor het Huis van Afgevaardigden in de efgeloo- pen zitt'ng aangenomen. Het Huis had het door het departement gevraagde program verminderd tot 15 kruiser*: van 10.000 ton en ren moederschip voor vliegtuigen. Bcvred igen de bcspreki ngen Te Genève heeft gisteren, zoools men weet, de tweede conferntie plaats ghad tusschen dc vertegenwooidigers der regeeringen, die in den land van gezanten zitting hebben cn die van Duitschla.nd. Men kwam gisterechtend kort nn 10 uur bijeen in het hotel Beau Rivage, wnftr dc Engclsche delegatie hoor intrek heeft genomen. Briond kwam het eerst in het hotel aan, kort doorop gevolgd door Hermann Mül- ler ep staatssecretaris von Schubert. Belgic werd vertegenwoordigd door senator Mon- cheur, daar Hymans naar Brussel was ver trokken. Over de besprekingen van gisterochtend wordt nog gemeld, dat men het resultaat, het welk tot dusver bereikt is, in goed ingelichte kringen bevredigend acht. Inzake het recht op ontruiming moet er in zoovcne een toenade ring zijn bereikt, dat volgens berichten uit Frensche bron Duitschland eventueel bereid zou zijn compensaties oan te bieden voor een tegemoetkoming van Frankrijk Den eisch van toezicht na de ontruiming wezen de Duitschers met beslistheid van de hand, waarbij zij dooi lord Cushendun gesteund weiden, die dc :ol van bemiddelaar trachtte te spelen. In afwachting van de volgende bijeenkomst zullen de Duitsche afgevaardigden de afzon derlijke besprekingen voortzetten In goed in gelichte kringen rekent men stellig op een resultaat, aldus een telegram uit Genève, vol gens hetwelk Briand bij den Fronschen minis terraad enkele voorstellen zal indienen, die het bereiken van overeenstemming moeten verge makkelijken. HET WEER VAN t503C2N barometerstand: 774.8 barometerstand: 716.3 Hoogste Hcrnösand. Laagste Isafjord. Verwachting tot den avond van 15 Sept. Zwakke tot matige Noord-Oos telijke tot Zuid-Oostelijke wind, helder tot licht bewolkt droog weer, iets warmer. INI Levendige campagne verwacht Ncdcrlandsch optimisme Telefonisch meldde een correspondent van het Hbl. gisteravond In de vijfde commissie der Volkcnbonds- vergndering zijn vandaag de beraadslagingen over het opiumvraagstuk begonnen. De Ne- derlondsche gedelegeerde, de heer Van Wet- tum, beschouwde den toestond als vrij hoop vol, do ar thans de opiumdonvcntic in werking zal treden. Hij vertrouwde, dat door samen werking van dc opiumcommissie en het nieu we centrale bureau een doeltreffende bestrij ding van het opiumkwaad zal kunnen plaats vinden. Cavazzoni, Italië, kon het optimisme van Van Wcttum niet dcelen, maar verklaarde dat do Italiaansche regeering desniettemin bereid is tot de nieuwe conventie toe tc treden om te zien of deze inderdaad nuttig zal werken Mocht dit binnen enkele jaren niet gelukken dan zal Italië andere maatregelen moeten voorstellen Cavazzoni meende, dut het slechts van den goeden wil der regeeringen der landen, die morfine en cocaïne produceeren. afhangt of het euvel uit den weg kan worden geruimd Indien de Volkenbond cp dit punt onmachtig zou blijken dan zou men daaruit bedenkelijke gevolgtrekkingen kunnen maken ten aanzien van den invloed van den Volkenbond ook op inderc gebieden. De gedelegeerden van Britsch-Indië en van Perzië wezen op de groote financieele offers, die hun landen reeds gebracht hebben doo» dc beperking van den aanbouw en den uit voer van opium. Dc beraadslagingen zullen morgen worden voortgezet. ZWITSERSCH JOURNALIST SPOORLOOS VERDWENEN. Tc Boedapest vermist. Boedapest, 13 Sept (H. N.). Naar de bladen melden, is de Zwitsersche journalist Julius Mantel, die twee dagen geleden met zijn vrouw tc Boedapest wa» aangekomen, se dert Woensdagmorgen spoorloos verdwenen. Mantel, die te Zurich geboren en 30 iaar oud is, had Woensdagmorgen zijn hotel verlaten om een chèque te gaan incasseeren. Sedert is hij niet meer teruggekeerd. Zijn vrouw heeft aangifte bij de politie gedaan, die thans een onderzoek instelt. F.EN TELEURGESTELDE SCHATGRAVER. Een schooljongen vond bij het graven in een tuin bij Muswei I Hill, Cranleigh, enkele weken geleden een urn met 652 zilveren Rorpeinsche munten, dagteekenend uit de eerste eeuw na Christus. Hij maakte zijn vondst wat luidruch tig bekend met het gevolg, dat de fiscus, op grond van de oude bepolingen nopens gevon- Grn schotten, dc urn met inhoud kwam op- cischcn. Gisteren zijn de munten door den rechter tot eigendom van de kroon verklaard "n tot „Z. Mojestcits beschikking gesteld" zoools de wettelijke term luidt. De arme schat- g.avcr heeft cr niet ééntje mogen behoudenl OVER DE MONT BLANC GEVLOGEN. C h a m o n i x, 13 Sept. (V. D.) De v ticger Tbci et is hedenmorgen over den Mont Blanc gevlogen. New York, 12 Sept. (H. N.) De verras* seiide meerderheid van naar schatting 80.000 stemmen in den staat Maine voor den republi- keinschcn gouverneur William Gardcre heeft tot dc voorspelling aanleiding gegeven, dat bij de verkiezingen in November in alle belang» rijke repubiikeinsche districten de overwinning zal worden behaald. De verkiezingen in den staat Maine zijn steeds als een barometer be schouwd. Het gevolg van den uitslag der ver* kiezingen in dezen staat was, dot in Wallstreet de weddenschappen ten gunste von Hoover op tegen 1 kwamen tc staan. De campagne is echter nog niet aan den gang, zoodat de weddenschappen nog geen grooten omvang aannemen Men roomt echter, dat in Novem ber te New York alleen voor ongeveer 15 millioen gewed zal worden. De verkiezings campagne begint eigenlijk goed dc volgende week, als Smith en Hoover den boer opgaan. Het hoogtepunt in de campagne zol tegen het einde von October worden beroid. Smith ver trekt Zondagavond in een extra-trein, bestaan de uit II wapens, van New York en zal eerst de z.g. farm-districten bezoeken. Dinsdagavond wordt hij te Omaha in den staat Nebraska ver wacht, waar hij zijn eerste groote redevoering zal houden. Hoover daarentegen zal het eerst de zuidelijke staten bezoeken. Het schijnt, dot de repubiikeinsche partij gebruik wil maken van de ontevredenheid, die daar moet bestaan, zoodot men in het zuiden een intensieve pro paganda wil voeren. BRITSCHE PRINSEN OP REIS. Hun aonkomst tc Cairo, Londen, 13 Sept. (H. N. Draadloos.) Do prins van Wales en zijn broeder, de hertog van Gloucester, zijn vandaag uit Alexandria te Cairo aangekomen. De prinsen reisden in een extrartrein, hun door de Egyptische regecring ter beschikking gesteld Ir» overeenstemming met den wensoh van den prins van Wales, om geen officieel© ontvangst te doen plaats hebben, was er geen cerewacht aanwezig, noch had een bijzondere ontvangstplechtigheid plaats. De gouverneur van Cairo ontving dc prinsen offioieel, ter wijl ook hooge Engelsche officieren en de En» geische consul aanwezig waren. De prinsen, die als gewone toeristen in grijze flanellen pakken waren gekleed, verlieten het station terstond. De prins van Wales begaf zich in een auto naar het kamp van het twaalfde re giment lanciers te Helmieh, terwijl de hertog van Gloucester zich per auto naor het jacht van koning Focad begaf, waarop de prinsen hun reis op den Nijl zullen maken. Het jacht is voor deze gelegenheid prachtig ingericht. De prins van Wales voegde zich later bij zijn broeder. ONGELUK BIJ MANOEUVRES. Veertig soldaten gewond. Toen op het cxccrcitieterrem van Borzesin, aldus wordt uit Krakau gemeld, een afdceling ruiterij bevel kreeg een regiment voetvolk oan te vallen, stopte zij niet, volgens voorschrift, op honderd meter vóór de infanterie, maar galoppeerde op deze los. Dc infanterie trachtte zich door de bajonet te beschermen en de commandant van de infanterie liet bom men werpen, om de kracht van den aanval tc verzwakken. Toch weiden 40 soldaten ge wond. HET CONFLICT IN DE AUSTRALISCHE HAVENS. Daar de recders geweigerd hebben met de bootwerkers te onderhondelen over een rege ling van de staking, hebben deze gisteren aldus wordt uit Melbourne bericht in een conferentie den eerste-minister Bruce verzocht zijn gezag aan te wonden om terstond een conferentie te beleggen. De reeders beweren, dat de bootwerkers onder den invloed staan der extremisten NOODLOTTIGE BRAND IN CANADA Zes kinderen omgekomen. Tengevolge van het gebruik van benzine om een vuur oan te maken is in Ontario een huis in brand gerookt. Zes kinderen zijn daarbij omgekomen. Een dienstbode kreeg ernstige brandwonden aan het gelaat De ouders en twee der kinderen konden gered worden.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1928 | | pagina 1