DE eemlandeu 3. NIEWEG „De Porceleyne Fles", Maandag 24 September 1S28 27e Jawgang No. 72 BUITENLANDSE OVERZICHT BUITENLAND. FELLE SCHOUWBURG BRAND Een ramp te Madrid Vertegenwoordiger van de Delftsche Aardewerkfabriek VERKIEZINGEN IN ZWEDEN Conservatieve winst A. H. VAN MIEUWKERK Complete Woning nrickitin g Voor Haarden S3£EDG3na SARWAT PASJA f Te Parijs overleden RUSLANDS POLITIEK Worosjilof spreekt CHINEESCH BANDITISME Bevrijdingspogingen POLITIEKE HARTS TOCHTEN Harde klappen uitgedeeld AARDVERSCHUIVING OP WIGHT Eeuwenoude eiken omgeworpen iniHllllliiililllilllilli ■lil NEGER ONTVOERD Hoog losgeld geëischt DE STORMRAMP Gedeeltelijke werkhervatting LUCHTVAART DE POSTVLUCHT NAAR IND1E Het t"reede naar Karachi ABONNEMENTSPRIJS pc' 3 ®aandeB voor Amersfoort f 2.10. per maand f 0.75. per week (met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.17Vs* Binnenland (ranco per post oer 3 maanden f 3.-. AfzondcrlijKc nummers f 0.05. POSTRKKt'NING 47910 TELEFOON INTERC 513 DIRECTEUR -UITG EVER! J.VALKHOFf 1 DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTIEN van 1—4 regels f 1.05 mei inbegrip van een bewijsnummer. 1 elke regel meer f 0.25 Liefdadighcids-ndvcrtentiën voor de helft van den prijs. Kleine AdvertertiöD ..KEITJES' bi) vooruitbetaling 5 regels 50 cent. elke regel meer 10 cent, driemaal plaatseD f I.— Bewijsnummer extra 0.05 BUREAU: ARNHEMSCHE P00RTWAL 2* Het Fransch-Britsch vlootver- gelijk. Een Amerikaanse!» blaj gc^ft den inhoud weer. Het Fransch-Britsch vlootvergelijk, waarvan de werkelijke inhoud tot dusver niet bekend was geworden, heeft ai heel wat pennen in beweging gebracht en wij behoeven slechts in herinnering te brengen, dat het bereikte accos*d den Amerikanen met name zeer on* welgevaJiig was lfinns komt een Amerikaanse!) blad voor cTen dag rnet een samenvatting vati hetgeen de tu-schen Parijs en Lcn_en gesloten overeenkomst behelst. Voor de publicatie put het Amerikat.nsche blad, n ar het zegt, uit een brief, dim het Fransche ministerie van buitenlandsche z«kcn heeft gericht tot Fransche d ploma'ieke ver- tegenwoordigingen. Van Brilsche offtcieeie zijde wordt er nu met klem cp gewezen, dat van het openbaar maken der gesloten Fmnsch- Bngelsche ovcrc-enkomrt op marincgebi°d is afgezien, omdat eerst diende afgewacht :o worden hoe de andere groote mogendheden, wien de tekst van 't accoord was meege deeld, zouden reageeren het commentaar van deze zijde zou misschien kunnen dienen ft'.s basis voor de onderhandelingen in de voor bereidende ontwapeningscommissie van den Volkenbond Zooals men weet, heeft dikwijls het hard nekkige gerucht de ronde gedaan, dat aan de betrokken staten Amerika. Italië en Japan maar een deel van 't vei gelijk is mecgc- dee'd Van Engelsche zijde betoogt men thans opnieuw, dat aan genoemde mogendheden de volledige bepalingen van 't accocrd ter ken nis zijn gebracht. Hieraan voegt men toe, dat Tokio en Rome geneigi zijn een gunstiger» indruk te krijgen van de voorstellen als grond slag voor dc besprekingen. Dit is een me:k- waardige mcdedecling, dear tot dusver de mcenlng zich overal had post gevat, dat Italië ten scherpste tegen het vergelijk was gekant. Met zekerheii was dit echter alleen bekend van Amerika, dat nog steedr de be antwoording der voorstellen achterwege heeft gelaten Overeenkomstig dc gebruikelijke pro cedure is men neg niet tot cpenbaai making van 't vergelijk overgegaan, omdat het Amc- rikeansch antwoord nog niet binnen 's Van Britsche zijde wordt-het betreur', dat deze normale procedure ditmaal het aanzijn heeft gegeven aan talrijke geruchten, die, naar men te Londen zegt, een geheel ave- rechtschen uitleg gaven, zoowel wat dc strek king a's den omvang dr overeenkomst betreft. Wat zijn de werkelijke feit.-n Volgens de Engelsohe uiteenzettingen waren geruiinen 'ji'J in de voorbereidende ontv.wpcnmgscommissic- geen vorderingen te maken, omdat de opvat tingen van Frankrijk en Engeland ten zeerste uiteenliepen, wat de berekening der ronnen- maat betreft. Deze meeningsverschillen kwa men hoofdzakelijk hierop neer, dat de Engel- schen voor een berekening volgens 'le cate gorieën der vloot opkwamen, terwijl de Frnn- schen de vaststelling bepleitten eener globale tonnenmaat, die de verschillende mogendheden r.e»ar eigen believen kenden indcclcn Frank rijk en Engclond hebben naderhand contact gezocht en de uitkomst dezer besprekingen is een vergelijk geweest, dat er het zijne, naar men aannam, toe zou kunnen bijdrager» om meer schot te breng?n in de onderhande lingen ter zitting van de voorbereidende ont wapeningscommissie. Er war. echter eer» groo te man r. Het accocrd zou de goedkeuring moeten wegdragen der voornaamste maritieme- mogendheden Dnnrom werd het dezen ter stond meegedeeld, maar lord Cushtendun, die Chamberlain tijdens diens ziekte vervang», heeft duidelijk te verstaan gegeven, dat, wan neer het vergelijk onaannemelijk was voor de andere mogendheden, het automatisch zijn belang zou verliezen In dat geval zou moei ten worden geprobeerd :n de voorbereidende ontwapeningscommissie andere wegén te be wandelen, teneinde tot overeenstemming te geroken. Merkwaardig is, dat de autoriteiten tc Lom den toegeven, dat de bizon derheden-, welke de Amerüeaansche krant heeft gebracht over het accoord juist zijn. Alleen is in de mede- deellngcn van het blad een fout geslopen, ivat de tonnenmaat der <-iepzecdei1 booten be treftonderzeëers worden tot deze categorie gerekend, wanneer zij de 600 ten te boven gaan en niet, zocals het Amerikaansche blad het liet voorkomen, dc 60C0 ton. Ondertusschon zal de overeenkom, t neg wel meer stof doen opjagen, voorol nu het Amcrikoansche publ'ek 'eer de publicatie v-:j goed is ingelicht over da strekking daarvan. Het onthaal, dat het accocrd in Amerika te beurt volt, wordt er niet gunstiger op en men blijft beweren, dat de overeenkomst tegen Amerika Is gericht. Verwacht wordt don ook, dat Coolidgc eerlang den Euron- ^chcn mogendheden ervan zal verwit1 gen, dor Ame rika onmogelijk zijn instemmmg kan betui gen met de voorst.Ton, vervat in t Engelrch» Fransch vlootvergclijk. EEN VRIENDSCHAPSVERDRAG TUSSCHEN GRIEKENLAND EN ALBANIË Londen, 2 5 Sept. (V. D.) Nou; aanl i- ding van de onderteèkcning van hot vriend schapsverdrag tusschen Italië en Griesen.and vernemen wij, dat men in Athene aangekon digd heeft, dat een dergelijk verdrag tusschen Griekenland en Albanië in voorbereiding is. 'De onderteekening hiervan zou m dc volgen de maand plaats vinden. De betrekkingen tus schen Griekenland en Albanië zijn s'.nds ee erkenning van het nieuwe regiem aanmcike- lïjk vriendschoppelijker geworden. Honderden dooden cn gewonden voorheen Langestraat L BERGSTRAAT 13. TEL. <62. Madrid, 24 Sept. (VD.) In het Revue- theater Tcatro Novedades is Zondagavond even voor het einde der middagvoorstelling door kortsluiting brand ontstaan. Het vuur verbreidde zich met ongehoorde snelheid over het gehcele gebouw. Onder dc ongeveer 500 locschouwers brak een paniek uit. Tot nu toe zijn drie dooden cn ongeveer 200 gewonden, van wie 60 ernstig, geteld Londen, 24 Sept. (V.D.) Over den enor- men theaterbrand te Madrid worden de vol gende bizonderheden gemeld Het Tcatro Novedades ligt in 't dichtstbe volkt^ gedeelte der stad en was een oud hou ten gebouw, geheel tusschen de huizen inge bouwd. Tegen 't einde der laatste voorstelling sprong plotseling een greote vlam van het tooneel in de zaal In weinig oogenblikken ston den alle houten voorwerpen in brand. De toeschouwers, die het theater tot de laatste plaats bezetten, stormden naar de geheel on voldoende uitgangen, waarbij talrijke perso ren onder de voet werden gcloopen. Het or kest deed nog een poging om door muziek de rust te herstellen, doch vergeefs. Behalve de brandweer namen alle beschikbare politie agenten cn een afdecling infanterie aan het reddingswerk deel. De brandweer trachtte den brand lot den haard te beperken, doch was machteloos. Niet alleen het theater, maar ook nog een blok huizen om het theater brandde af. Iri de reddingsstations bevonden zich bij 't afzenden van dit bericht 200 gewonden, van wie 80 zeer ernstig. Het aantal dooden is nog niet bekend, doch men rekent op eenige honderden. Allen, die dc plaatsen op de boven rangen bezet hielden, zouden om het leven zijn gekomen Volgens een vin Parijs uit Madrid ontvan gen bericht zou het aantal slachtoffers on geveer 500 bedragen. Primo dc Rivera en de burgemeester van Madrid waren te middernacht op de plaats der ramp. C/CLOON IN BRAZILIË. Groote schade aangericht. Londen, 23 Sept. (V. D.) Boven Porto A'.egre in Brazilië is volgens berichten uit B.jenos-Aires een zware cycloon, die een schade van drie millioen aanrichtte, losgebroken; 8 personen werden gedood, terwijl een groot aantal verwond werd. Honderden vluchtelingen oeken beschutting in kerken. Door de over-- stroonu'ng van de rivier Guahyba, die 5 M steeg, werd aanzienlijke schade aangericht. Dc socialisten gaan achteruit Stockholm, 22 Sept. (H. N.) De uit slag van de verkiezingen voor de Tweede Ka mer in Zweden is, dat dc sociaal-democraten, d'e CO zetels verkrijgen, 15 zetels verliezen en de liberalen I zetel, zoodat zij in de nieuwe Kamer over 32 zetels zullen beschik ken. De conservatieven wonnen 6 zetels en komen daardoor op 73 zetels, terwijl de boe renbond en de communisten elk 4 zetels win nen en résp. 28 cn 8 zetels verkrijgen. HET KONINKRIJK ALBANIË. Erkenning door Engeland en Roemenië. T i r a n a, 2 3 Sept. (V D.) Zaterdag heeft de Engelsche zaakgelastigde te Tirana den Al bum eschen minister-president een schrijven overhandigd, waarin de Engelsche regeering mededeelt, dat zij het koninkrijk Albanië ër- kent^ Denzc-lfden dag werd den minister-president ook een schrijven overhandigd van de Roe- meensche regecring, waarin deze haar geluk- wënschen aanbiedt me t de verandering van Albanië in een koninkrijk en met de troonsbe stijging van Achmed Zogoc. GRIEKSCH-ITALIAANSCH VRIENDSCIIAPSVERDR AG. Gisteren getcekcnd. Rome, 2 3 Sept. (V. D.) Heden werd te Rome het Grieksch-Italiaansch nonagressic- viiendschapsverdrag ondertcekend dooi Mussolini cn Venizelos. ALD EGOIMDESTRflfll 103-105-107 TEL 543. GROOTE SORTEERIIMG CLUBFAUTEUILS en THEEIVIEUBELEN EECHT DTSERINCK FRISIA E. M. JAARSMA JAN JAARSMA BACKERS CxjucExnn. QOJbL.280 Oud-prem er van Egypte P a r ij s, 2 3 S e p t (V D.) De vroegere Egyptische minister president Sarwat pas ja is Zaterdag te Pa rijs overleden. Onder het minister- presidentschap van Sarwat pasja had in 1923 de onafhanke lijkheidsverklaring van F'ypte plaats. Nog in hetzelfde jaar trad Sarwat pas ja af en tot 1926 hield hij zich buiten de politiek. Toen werd hij in het ministerie SARWAT PASJA. van Adiy pasja mi nister van buitenland- sche zaken. Het vorige jaar vergezelfde hij koning Foead van Egypte op diens reis door Frankrijk. De vredelievendheid, der sov iet-unie Na afloop van de manoeuvres heeft Wo rosjilof, de Russische volkscommissaris van oorlog, in de stedelijke sovjet vun Kief een rede gehouden, waarin hij erop wees, dat de betrekkingen der sovjet-unie met Roemenie en Polen de laatste jaren gespannen gebleven zijn. Slechts door een stelsel van vriendschap pelijke maatregelen is de sovjct-rcgcering erin geslaagd een zekere ontspanning teweeg te brengen. De sovjet-Oekraine is reeds sinds vele jaren het meest gezochte object van agressieve begeerten geweest. Het bestaan van een z.. Oekrainische regeering op Poolsch gebied, die ongetwijfeld uit de Poolsche staats kas gesteund is, bewijst, dat men deze hoop zal trachten te verwerkelijken. In dc betrek kingen tusschen Duitschlar.d en de sovjet-unie is een verbetering ingetreden. Door de toe treding van de sovjet-unie tol het verdrag- Kellogg heeft de sovjet-i cgeering bewijzen van hoar oprechten wil tot vrede gegeven en daar mee, naar zij hoopte, met succes eindelijk de mogelijkheid, om met de kwestie von een rood imperialisme te speculeercn, uitgeschakeld. Engelsche zendelinge ontvoerd Officieel wordt gemeld, dat een Engelsche, miss Tobin, lid van oen zendingsgenootschap der Anglikaonsche kerk, door roovers in het bergachtige gebied bij Tsjinpirg is gevangen genomen, toen zij zich van Kanton naar Kwei- lin begaf. Haar gezellin, miss Wotkins, werd niet ontvoerd. De Britsche en de Chinccschc overheden nemen maatregelen, teneinde haar bevrijding te verkrijgen. Botsing ivsschen Stahlhclm cn Rcich-sbanner De grond in hevige beweging Londen, 22 Sept. (H. N.) Omtrent de aardverschuiving, welke Donderdagnacht op het eiland Wight tusschen Ventnor en Black- gang begon cn Vrijdag den geheelen dag voortduurde, wordt nog gemeld, dot de bewe ging in den grond zoo krachtig is, dat gcheele rotsen ufbreken. Een oppervlakte van ruim 60 acres is in beweging en schuift langzaam naar zee toe. Een gedeelte van het bosch, dat zich op deze oppervlakte bevindt, is reeds ver nield en eeuwenoude eiken zijn ontworteld. De hoofdweg is door de massa, die daarop geval len is, versperd. Ook de bodem van de zee bij het eiland vertoont veranderingen aan. Londen, 23 Sept. (V. D.) Met betrek king tot het voortduren van de aardverschui vingen op het eiland Wight vernemen wij nog het volgende: de gouverneur van het eiland is er van overtuigd, dat men op het oogenblik niets kan doen en dat verscheidene maanden zullen voorbijgaan, voordat de onderoardsche bewegingen ophouden Het wordt waarschijn lijk geacht, dat verdere ernstige aardverschui vingen zullen plaats vinden. Een vertegen woordiger van het Engelsche ministerie van 'ffcnsport en de leider ven den wegendienst hebben onderzoekingen gedaan, die nog niet ten einde zijn. Door de aardverschuivingen is een beboscht gebied gedeeltelijk begraven. B e r l ij n, 2 3 Sept. (V. D.) Naar de Mon- tag bericht, kwam het in den nacht van Za terdag op Zondag in Falkensee tot een ern stige botsing tusschen de leden van de Reichs- banner en die van de Stahlhelm. De Stahlhelmer, ongeveer 8 tct 10 man, hadden een vergadering gehouden en waren op weg naar huis. Toen zij dc Borsigstraut door kwamen, vlogen uit een huis ongeveer 100 Reichsbanncrlcden dc straat cp en vielen de Stahlhelmlieden aan Deze verdedigden zich, doch konden tegen de overmacht niets uit richten en werden deels zwaar gewond. De dok ter uit Falkensee, dr Hesse, werd tegen den grond geslagen en met de voeten bewerkt. Hit liep zware verwondingen op Een ander Stahl- hclm-rnon werd door een pistoolschot ver wond Toen het den Stahlhelmlieden gelukte zich terug te trekken in het stotionsrestaurant, volgden hen de Reichsbanners. In het restau rant kwam het toen tot een verdere vecht partij, in het verloop waarvan het geheclc meubilair volslagen verwoest werd. De gealar meerde politic vond op het terrein van den strijd geen enkele der strijders meer aanwezig. OPTREDEN TEGEN COMMUNISTEN IN RUSLAND. K o f n o, 2 2 Sept. (V. D.) Uit Moskou wordt officieel gemeld, dat in het dorp Dobryje Gory in het gouvernement Witebsk eeh aantal bcc-icn dc plaatselijke communisten overvallen hebben. Zij vernielden alles wat aan dc sovjets herinnerde. De oorzaak van dc relletjes was het p'on der communisten de dorpskerk te sluiten. Eerst toen een ofdeeling van de Gcpoe ter plaatse kwam, gelukte het het opstootje mees te, te worden. Deze plaatselijke boerenopstand wijst er op, dat de anti-religiruse beweging in de dorpen geen weerklank vindt. DE MOORD IN DEN TREIN. Berlijn, 22 Sept. (V D.) Uit Mainz wordt gemeld, dat het vaststaat, dat Hojp r«a den moord cp directeur Nordmann nog eenige andere misdrijven hooft geploegd. Men heeft op hem vier ringen gevonden, twee trouwrin gen en twee ringen, waarvan de ecne «ersierd is met een zeer mooie ha'fcdeistcon Verder eer. medaillon met een kostbaren briljant. In een portefeuille heeft men verschillende "oto's en brieven gevonden, rie mog.-üjk dienst kun nen doen om deze laatrle zaak op ie helde ren. DOOR STERKSTROOM GEDCCD. Berlijn, 23 Sept. (V. D.) Een ernstig ongeluk had, naar dc Montng bericht. Zondag middag in de telefconfubriek Berliner A. G. "in Steglitz plaats. Aldaar kwamen de 42-jarige technicus Paul Kr&usc i-.t Lichtenberg en de 4I-jarige smid August Rutzen uit Weissensec met de sterkstroomloiding in aanraking en werden hierdoor op slag gedood. DE STAKING IN DE FRANSCHE TEXTIELNIJVERHEID. Uitbreiding. P a r ij s, 2 2 Sept. (H. N.) De staking in de textielnijverheid in Noord-Frankrijk heeft zich nog uitgebreid. Men schat het aantal sta kers op 15,000. De politie is overal versterkt Incidenten hebben zich tot nu toe niet vooige- daan. il|j|!H! HET WEER VAN WORGEN Hoogste barometerstand: 769.5 te Reykjavik. Laagste barometerstand: 751.15 tc Dansig. Matige tot krachtige, later afnc mende Zuid-Wcstclijkc tot Noord Westelijke wind, betrokken of zwaar bewolkt mot tijdelijke opkla ring, waarsclv/nlijk nog regen buien, weinig verandering in tem peratuur. Ycrgecfsche reddingspoging van zijn chaujfcur Uit New-York wordt aan dc Cout. ge- meld: Vier blanken hebben Vrijdagavond Kaspor Hoistein, een rijken neger, ontvoerd Zij grepen hem, terwijl hij oven na middernacht zijn wo ning \crliet, die gelegen is in de omsticcks dtr uur nog zeer drukke New-Yorkschc wijk Harlem. Dc bandientcn wierpen Holstein in een auto en reden in volle vaart weg. Hoewel de chauffeur van Holstein hen nazette in den groo- ten auto van zijn meester, kon de limousine dc straathoeken niet zoo snel nemen als de ontvoerders in hun kleinen wagen, zoodat hij spoedig het spoor bijster raakte. Dc ontvoerders hebben met ccn club, waar- vun Holstein president is, getelefoneerd en een losgeld gcëischt von I7.COO dollar, dat zij '««iter verhoogden tot 50.000 dollar. Bijna dertienhonderd dooden op Guadeloupe P a r ij s, 2 3 S e p t. (V D.) Volgens een te legram van den gouverneur van Guadeloupe heeft de tornado op Guadeloupe 1270 dooden gevorderd. Het opruimingswerk is nog in vol len gang. Dc arbeid is gedeeltelijk hervat Ilct eerste postvliegtuig te Medan aangekomen en thans op weg naar Palembang Dc speciale correspondent aan boord van het eeistc vliegtuig seint d.d. 22 dezer uit Sen- gora aan Ancta/Vaz Dius: Wij zijn na een goede reis hier aangeko men De landing geschiedde vlot. Wij hadden last van den regen. Er was veel belangstvlling op het vliegveld. De afstand van Rangoon is in 7 uur afgelegd Morgen gaan wij naar Me dan. Te Bangkok kon niet worden geland, daar het vliegveld door dc vele regens onder water stond. De bijzondere coriespondent seint d-d. 23 Sopt. uit Mcdan aan Ancta-Vaz Dins: Wij zijn na een goede leis hier aangekomen Do landing geschiedde vlot. Goduiende de vlucht hadden wij mooi weer. Op het terrein was veel belangstelling. Dc afstand van Sengkhlo (Sengora) werd in 2% uur afgelegd. Morgen vertrekken wij naar Pniembang De Times verneemt uit Rangoon, dat de ont vangst van het Nedcr'nndschc postvliegtuig ook naar hartelijk is geweest. De brieven voor Rangoon met de 'uchtpostzegels werden on middellijk afgeleverd. Uil Constantinopel wordt d.d. 22 dezer ge- meid: Het Ncderlandsche vliegtuig is om b u. 2U naar Aleppo vertrokken, waar het benzine zal innemen vóór het naar Bagdad vertrekt. Uit Bagdad wordt d.d. 23 Sept gemeld: Het hier aangekomen tweede Nederlandsche postvliegtuig is vandaag weder vertrokken en hoopt morgen Karachi te bereiken Dal het publiek in het algemeen «rcrote be langstelling aan den dog legt voor dc lucht- voibinding tusschen Nederland en Koloniën bleek wel duidc'ijk Zondagmiddag uh groei en toeloop van niet minder dar 6000 menschen, die dc vliegtuigen gereed voor de 'fis naar Indic op Schiphol kwamen bezichti gen. Op het Amsterdnmsche vliegterrein heersch- te den geheelen middag een gezellige drukte,

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1928 | | pagina 1