Uw Wensah
staar moose tSegetifke
DE EEMLANDEÜ
WINTERJAS of ULSTER
B. NIEWEG
Viijdao 19 October 1928
BUITENLAND.
NIEUW E BOUWRAMP
27e Jaargang No. 94
Drie dooden
POOLSCHE STAKINGS
ACTIE
De communisten
roeren zich
Duitsch-Roemeensche
onderhandelingen
Een Roemeensche leening
kiïeesSinsg voor lage prijs
wordt vervuld door bij gsss iekoopen
9-, 11.-. 13.15.-, 17.20 -, 23.-, 26.-
H.V. MIDDENSTANDS-BANK
Deskundige vooiTcMing bij
den aan- en verkoop
van Effecten.
Verhuring van Lips safe-lokotten
Verzilveren van coupons
Handelscredieten
Incasseeiingsn
Spaar-öeposlis's rente 4
A. H. VAN NIEUWKERK
Complete Woninginrichting
Speciale aanbieding CLU2FA0TEUILS
Luxe Glaswerk en Drinkserviezen
uit de Glasfabriek „Leeidam"
Ontwerpen DE BAZEL, DE
LOR3V1. COPIER, enz.
SEIPEL CONTRA
BETHLEN"
Een „Anschluss '-rede
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maande» voor Amersfoort f 2.10. per maand f 0.75. per
Week (met gratia verzekering tegen ongelukken) f 0.171/»»
Binnenland franco per post per 3 maanden f 3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFCON INTERC 513
DIRECTEUR UITG EVEGi J.VALKHOFf
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIEN van 1—4 regels I 1.05 met Inbegrip van eeo bewijsnummer.
elke regel meer f 0.25. Liefdadlghcid.vedvcrteatlëo voor de
helft van den Kleine AdvertertlCn „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 regels
50 cent, elke regel meer 10 cent, drleasal plaatsen I t.Bewijsnummer extra 0.05
BUREAU: ARNHEMSCHE P00RTWAL 2»
Ongeveer zestien arbeiders te
Vinccnnes onder puin
bedolven
P a r ij s, 18 O c t. (H. N.) Vanmiddag is in
een voorstod von Parijs ccn in aanbouw zijnd
huis van 6 verdiepingen ingestort. Dc onge
veer 25 arbeiders die daarbij werkzoam wa
ren, werden onder de puinhocpcn bedekt. Ook
de straat werd onder puin begraven. Slechts
de eerste verdieping is staande gebleven. Men
vreest, dat ook de eigenoor van het hues,
die op de eerste verdieping rce^s een wondng
had betrokken, onder de puinhoopen begra
ven is Tot nu toe zijn door de brandweer zes
arbeiders geborgen, van wie er twee dool en
vier ernstig gewond waren. Politie en Genie
soldaten nemen 09n het reddingswerk doel.
Een ander telegram spreekt dot bij deze
ramp te Vinccnnes zestien arbeiders werden
bedol\ en.
Nadere belichten roeiden, dut liet ingestorte
huis reeds tot de zesde verdieping was opgc-
tiokkën. teen het plotseling mot donderend
geraas ineenstortte. De straat en de omliggen
de terreinen werden met steenklompen bc-
zecid. Alleen de benedenverdieping staat nog
overeind.
De reddingsmanschappon kenden zich met
een endcr de puinhoop liggenden arbeider
in verbinding stellen die mededeelde, dat
raast hem drie bewusteloczc kameroden la
gen. Het gelukte aun de brandweer hem dooi
ccn slang cenige rum toe te dienen Drie lijken
zijn reeds gevonden, ailen van Italianen. De
meeste aan het huis werkzame arbeiders waren
Italianen. Men geloofde toen dit bericht afge
zonden weid, rot er neg vijftien of zestien
arbeideis onder de puinhoopen lagen.
Twee slotenmakers konden zich icdden dcox
uit de vensters te springen. Eén arbeider kon
met lichte verwondingen vluchten.
D^ architect, die in de gelijks tiaatsche ver
dieping reeds een woning voor zichzelf hnd
doen gereed maken bevond zich op het
©ogenblik van het ongeluk niet zooals eerst
weid gcloofa in hot huis, z.;n vrouw echter
wel, doch het gelukte haar zich te redden. De
architect bevindt zich op de plaats des on-
he'ls, maar kon nog niet opgegeven hoeveel
arbeiders hij in dienst had.
De oorzaak van het ongeluk is nog onbe
kend.
zoo nu cn dan in het land toegestaan zal wor
den eenige niet-offirieelo hulp te vcrleenen.
Ten slotte geeft de heengaande minister aan
Baldwin te kennen, dot diens persoonlijkheid
een kabinet, cat bijeen kwam op een krater
van cenige bittere cn recente herinneringen,
heeft gewijzigd in een groep van broeders.
Hij verlaat hen met ontroering cn als hij het
zeggen mag met genegenheid.
In zijn antwoord betuigt Baldwin groot leed
wezen over het heengaan van Birkenhead, dae
in donkere dagen een toren van kracht was
en zich een edelmoedig collega cn loyaal
vriend betoonde. Baldwin is overtuigd, dat de
hedendaagschc geschiedschrijvers Birkenhead
recht zullen doen wedervaren.
Dc koning heeft Birkenhead benoemd tot
Knight Grand Commander of the Star of
India.
Gedeeltelijke werkhervatting
Berlijn, 18 Oct. (H. N.) Volgens een be
richt uit Warschau schijnt de staking in hei
district van Lcdz in omvang af te nemen. Ie
Petrikau en Czcnstcchnu is vandaag het werk
gedeeltelijk hervat. Ook tc Lodz zijn in enkclt
kleine bedrijven en openbare lokalen de arbei
ders weer aan het werk gegaan. Dc communis
ten verscherpen hun propaganda, om de sta
king nog tc rekken. De besprekingen, die van
daag op het ministerie van tabc'd zijn gevoerd
hebben voorloopig nog g-?oa icsulmnt opge
leverd, daar beide partijen aan hen s'endpur.t
vasthouden. Er bestaat gevaar voor sympathie-
stakingen der textielarbeiders in andere steden.
Volgens een nader bericht besloten te Pe
trikau de arbeiders pas dan wec-r te staken,
wanneer een algemecne staking over gehee'
Polen uitbreekt
Een gunstig verhop
ENGELAND'S VERKIEZINGEN.
In geen geval op Zondag.
Londen, 18 Oct. (V. D.) Dc eerste minis
ter heeft in een brief aan den secretaris van dc
Lords Day Observance Society medegedeeld,
dat de datum van de algemecne verkiezingen
r.og niet is vustgcstcld, doch dat de verkiezin
gen onder geen omstandigheden op Zondag
zullen plaats hebben.
LORD PEEL OPVOLGER VAN
BIRKENHEAD.
De voorspelling, dat Lord Peel de opvolger
zou zijn van Lord Birkenhead, is, vcilgens
het Hbld., juist gebleken. Zijn plaats als mi
nister van openbare werken zal worden inge
nomen door lord Londonderry, die eerst ge
doodverfd werd als minister van Indië.
De Britschc draadlooze dienst publiceert don
tekst der brieven, die tusschen Birkenhead bij
zijn heengaan en Baldwin gewisseld zijn. Bir
kenhead dankt den
premier, dat deze hem
op een vroegeren da
tum van zijn ver
plichtingen heeft ont
slagen dan eenige
maanden geleden tus
schen hen werd be
sproken. Hij zou er
niet om gevraagd
hebben, als er niet
,,some balance of
prvatc convenience",
den premier bekend,
tusschenbeide geko
men was. En te min
der zou hij het heb
ben gedaan, als er ook
maar het geringste vooruitzicht was geweest,
dat hii lang genoeg aan het bewind zou ge
bleven zijn om deel te nemen aan de be
sprekingen en besluiten inzake het verslag dei
commissic-Simcn.
Birkenhead noemt de vier jaren, door hom
aan het ministerie van Indië doorgebracht, de
gelukkigste en belangwekkendste van zijn le
ven Bescheidenlijk geeft hij te kennen, dat
hij het openbare leven niet wil verlaten met
iets wat op eigen lof lijkthij wil daarom
alleen zeggen dot hij, na vier jaren attorney
general en bijna even lang lord chancellor ge
weest te zijn, niet gelooft dat de laatste vier
jaren inter de onvruchtbaarste van zijn leven
zullen worden genoemd. Hij verklaart de offi-
cieele politiek voor goed le verlaten, maar hij
gaat heen met de volste sympathie voor den
premier en diens collega's en hij koestert dc
hoop, dat hem zoowel in het Hoogcrhuis als
Boekarest, 18 Oct. (V. D.) In den ml»
nisterraad heeft minister Bratianu Donderdag
gesproken over de onderhande'irifcei» in Bel
lijn. Naar verluidt, heeft Bratianu verklaard, dat
de Duitsche vertegenwoordigers dezer dogen t,
o. v. Roemenië nieuwe ssentieele tegemoetko
mingen voorgesteld hebben, zooiat het cinac
der onderhandelingen thans zeker was.
Bratianu zou verder medegedeeld hebben,
dat nog in het begin van de volgende maand
de gevolmachtigden van h-»t bankconsorliun»
de onderhandelingen betreffende een lotning
te Boekarest zullen besluiten en dot dc leening
don begin December voor inschrijving geopend
zal worden: In Boekorest zijn fihancieele des
kundigen onder leiding van den door het Da-
wcsplan bekenden Leven e aangekomen, welke
tczomen met de in Boekarest vertoevende Ame-
rikacnsche deskundigen de reorganisatie van de
Roemeensche spoorwegen zullen bespreken.
ONZE PRIJZEN ZIJN:
I en II rij
en hooger
BIRKENHEAD.
DUITSCHLAND EN DE DOODSTRAF.
De minister viln justitie over
de afschaffing.
B e r 1 ij n, 18 Oct. (V. D.) De strafrecht-
commissie van den Rijksdag houdt zich op het
oogenblik bezig met de kwestie van de af
schaffing van de doodstraf.
Heden heeft dc rijksminister van justitie Koch
in de commissie een rede gehouden, in welke
hij zeide voorstander van de afschaffing van
de doodstraf te zijn. De strijd gaat slechts
om de vraag of het huidige tijdperk voor de
afschaffing van de doodstrni reeds rijp is.
Dat echter de gëKcele evolutie er toe dringt,
blijkt reeds uit het feit, dot de doodstraf in
dc middeleeuwen nog voor dc meeste delicten
nocdig geoordeeld weid, terwijl dit thans
slechts voor enkele misdrijven het geval is.
Volgens het gedane voorstel behoeft de dood
stint niet eens meer voor eiken moord ge
vraagd tc worden. Het uitvoeren van de dood
straf tegen een onschuldige, hetgeen zelfs bij
de beste wijze van procedccren cn bij de beste
rechters niet uitgesloten is, moet als een
vreesclijk ongeluk beschouwd worden, daar het
op geen enkele wijze hersteld kon worden. Bij
do overweging van dc vraag, of de tijd vooi
do afschaffing van de doodstraf reeds geko
men is, moet men zich niet laten leiden door
de enkele gevallen van afschuwelijke misdrij
ven, die steeds voorgekomen zijn en steeds
zullen blijven voorkomen. Dc meening. dat de
doodstraf afschrikwekkend werkt, is niet vol
doende. Om de maatschappij tegen dergelijke
misdadigers te beschermen, biedt het ontwerp
betere en humanere nieuwe mi Idelen dan de
doodstraf. Een voorbehoud moest spreker ma
ken om niet v»hn onoprechtheid beschuldigd te
worden. Voor tijden van buitengewone gevaren
kan d" stact niet afzien van de doodstraf.
Geen staat ter wereld heeft voor dergelijke ge
vallen geheel en al van de doodstraf afstand
gedaan.
vor Amersfoort en Omstreken
Lang egracht No. 4 - Telefoon 304
AMERSFOORT
ALDEGONDESTRAAT 103-105-107
TEL. 543.
GROOTE SORTEERING
CLUBFAUTEUILS en
TMEEIV3EU3ELEN
voorbeen Langcstraat.
L. BERGSTRAAT 13. TEL. 462
IIET GESCHIL IN DE TEXTIELINDUSTRIE
TE MÜNCHEN—GLADBACH.
Essen, 18 Oct. (V. D.) De West-Duitsche
han'ielsd'ienst verneemt, dat de op 17 October
gedane arbitrale iritsprauk voor de textiel-in-
dustrie in het district München—Gladbach
door dc werkgevers-organisatie is afgewezen.
De houding der vakvcrccnigingen is nog onze
ker en zal pas worden vastgesteld op de heden
tc houden conferentie tc München—Gladbach.
ONGELUK IN EEN KALI-MIJN.
Een docde en vier zwaar ge
wonden.
Freiburg im Breisgau, 18 Oct. (V.
D.) In de groote Badensche kali-mijn Buggin
gen had door instorting van een mijngang een
droevig ongeluk plaats. Zes orbeiders werden
bedolven, waarvan een onmiddellijk gedood
werd. Vier o.bciders werden zwaar gewond.
HET BOUWONGELUK TE PRAAG.
Tot nu toe 4G dcoden.
Praag, 1 8 O c t. (V. D.) De bergingswerk-
zaamhedm op de plaats des onheils worden
thar.s reeds onder de oppervlakte van de straal
uitgevoerd. Donderdag werd het 46ste lijk ge
borgen. De werkzaamheden worden voortgezet
door middd van kranen, daar men aanneemt,
dat er nog meer lijken onder de puinhopen
bedolven zijn. Het resultaat der tot nu toe in
gekomen gaven voor de achtergeblevenen der
slachtoffers bedraagt 859,776 kronen.
DE ZAAK-STINNES.
Een nieuwe arrestatie.
W'eenen, 18 Oct. (V. D.) In verband met
de zoak-Stinnes arresteerde de Weensche pc-
'•itie kort na zijn terugkeer uit het buitenland
den 31-jnrigen uit Galicië afkomstige Salomon
Dunkclblurn, in opdracht van het Berlijnsche
gerechtshof. Tegen Salomon Dunkclblurn, die
zich in Duitschland en Nederland valschelijk
Siegfried Dunkclblurn noemde, was een bevel
tot arrestatie uitgevaardigd. Dunkclblurn werd
in 1919 voor 5 jaar uit Oostenrijk uitgewezen.
Hoogste barometerstand: 7GS.2
Marseille.
Laagste barometerstand: 720.S
Thorslian en Lerwick.
Verwachting tot den avond van
20 Oct.
Matige tot krachtige Zuid-Weste
lijke wind, meest zwaar bewolkt,
later betrokken met regenbuien,
weinig verandering in temperatuur
Hongarije ziet in het protocol van
Venetië niet den afstand
van Burgen/and
In antwoord op twee vragen in den Oostcn-
rijkschcn Nationalen Raad in verband met de
door den Hongoarschcn premier grauf Bethlen
te Ocdcnburg gehouden rede verklaarde
bondskanselier dr. Seipel o.o.
Met betrekking tot de jongste opmerkingen
van Bethlen kan ik olleen vaststellen, dnt ik
geen kans zie aan het protocol van Venetië in
zake de Burgenlandsche kwestie een andere
interpretatie tc geven, dun dat deze anngele-
heid definitief is geregeld. Wij zijn van mee
ning, dat een verdrag, vooral wanneer uitdruk
kelijk wordt bcpoald, dat het bij onderling
overleg wordt gesloten, definitief is.
De bondskanselier deelde voorts mede, dat
de Oostenrijksche gezant tc Boedapest, ter
stond na het bekend worden der rede, naar
aanleiding daarvan stoppen heeft gedaan bij
het Hongaarschc departement vun buitenland-
sche zaken.
Heden, aldus spreker, is een verklaring van
de Hongaarschc regeering ontvangen, hierop
neerkomende, dot zij, na een nauwkeurige» lev
zing van het protocol van Venetië tot dc over
tuiging is gekomen, dat daarin geen bepaling
voorkomt, welke ccn uitdrukkelijken afstand
van het Burgenland behelst.
Graaf Bethlen had in zijn te Oedenburg ge
houden rede slechts uitvoerig uiteengezet, dat
Hongarije de gebieden, welke het krachtens het
verdrag von Trianon moest afstaan, niet heelt
opgegeven door er van of te zien. Bethlen hnd
er echter geen oogenblik aan gedocht de Bur
genlandsche kwestie als een actueel vraagstuk
op den voorgrond te brengen.
Ik moet, verklaarde Seipel, deze verklarin
gen, zooals ik ze heb ontvangen, ter kennis
brengen, dus mededeclcn, dat dc Hongaarsche
regecring nog niet heeft verklaard van het
Burgenland of te zien.
Juist opgevat is de rede van graaf Bethicn
eigenlijk een „Anschluss"~rcdc. Bethlen wendt
zich n.l. niet rechtstreeks tot ons, maar tot do
zeven millioen Duitschers. Zoo pleegt men te
spreken, als men de Duitschers van Oosten» ijk
en de Duitschers van hot Rijk als één volk in
de betcckcnis van éé-n staat beschouwt. Daar
mede is een uiting, die in de Hongaarschc ver
klaringen vervat is, in den vollen zin des woords
bevestigd, n.l. dat het geen actueelo kwestie is.
De rode van graof Bethlen is feitelijk ook
een pacifistische rede. In zijn verklaringen
hoort men duidelijk het afzien van geweldda
dige militaire maatregelen. Indien graaf Beth
len echter gelooft, dat een nieuwe volksstem
ming het Burgenland weer oan Hongarije zou
terugbrengen, don vergist hij zich. Wij kennen
het land en weten, dnt zijn bevolking vast be
sloten is bij Oostenrijk te blijven.
CHAMBERLIN TE KOTTBUS.
De Oceaanvlieger Chamberlin, die verleden
jaar Pinksteren, na zijn tocht over den Oceaan
met Lcvine te Kóttbus landde, heeft gisteren
weer een bezoek ean deze stad gebracht en
wel in gezelschap van zijn vrouw cn de be
kende vliegster Thca Rosche.
ITALIANEN IN FRANKRIJK
GEARRESTERD.
Wegens spionnage.
Do politie arresteerde oan het station te Mar
seille twee Itolinnnsche onderdanen. Sandini en
Montefiorc, die onderscheidenlijk tc Nice en te
Marseille woonden er», die reeds enkele "dasraV
in het oog werden gehouden. Zij worden aan
gehouden, toen zij zich goroed mankten om met
valschc passen en in het bezit van zekere do
cumenten naar het buitenland te vertrekken.
Mcntcfiore moet bij zijn verhoor door den
recht er-commissaris hebben bekend voor een
buitcnlnndsche mogendheid spionnage tc heb
ben gepleegd
ROEMEENSCH COMMUNISTENPROCES.
Het groote proces tegen dc geheime com
munistische organisatie voor den krijgsraad te
Klauscnburg is geëindigd met de vrijspraak van
33 beklaagden, o.u. den communist Victor Ara-
di 23 beklaagden kregen gevangenisstraffen
van 15 dagen tot 8 jaar. Dertien veroordee
lingen werden bij verstek uitgesproken Het
proces toonde aan, dat de veroordeelden ren
volutionnaire plannen gesmeed hadden, dat do
leden dor organisatie in betrekking tot het bui
ten land gestaan hadden en buitenlandsch geld
aan de Roemeensche vokvereenieingen ver
strekt hadden voor propagandistische doelein
den.