WIJNHANDEL A. J. SCHOTERMAN &Zn. UTR.STRAAT 17 Gevestigd 1878 Gewas 1923 POUJEAUX MOÜLSS Gewas 1920 St. EMILIO^ - TELEFOON 145 fl- 140.- f 1.40 f56.- VOOR WANHOOP GEEN REDEN De A.-R. Partij geen schuld MINISTER WASZINK'S BELEID AFGEKEURD TE WEINIG VOORTVARENDHEID Te veel professoren? HET DOK VOOR SINGAPORE Sensationeele reis NIEUWE WETSONTWERPEN ARTILLERIE INRICHTINGEN Onteigeningen Humor-hoekje BIJZONDER AANBEVOVEN Per flesch Per anker De Amers fooit sche landheélkundige Polikliniek Bergstraat hoek Utrechtscheweg Tel. 294 Geopend op Kerkdagen van 9—12 uur Dinsdag Vrijdag -8 uur Vast tarief Nog altijd de nacht van Kersten De Standaard driestart: Aon de verwijdering" tusschen dc Christe lijke partijen, die het gebeurde op II November 1925 ons bracht, heeft on2e Antirevolutionaire Partij geen'schuld. Van haar kan geen actie tot herceniging uitgaan, al wordt met belangstelling gevolgd al hetgeen dat tot toenadering kan leiden. Voor de pessimistische gedachte, dot de bondgenooten van weleer voor goed uit elkaar zijn, bestaat geen reden. Vroeg of loot zal de nood der tijden hen veer bijeenbrengen. Harde woorden, die over en weer zijn ge sproken, zullen daarvoor geen blijvende be lemmering vormen. De parlementaire historie is in dit opzicht leeizaam. Het begin der negentiger jaren van dc vorige eeuw rijst voor onzen geest. Ons „kostelijk" Ministerie, het eerste Chris telijk Kabinet, had de teugels van het bewind in handen genomen, dat alleen reeds door het geen het op onderwijsgebied deed, bij ieder Christen in dankbare herinnering zal olijven. No de afhandeling der Schoolwet wekte de Legerwet van den Roomsch-Katholiek minister Bergansius met haar afschaffing van den per soonlijken dienstplicht, niet het minst in het Roomsch-Katholickc kamp, een tegenstand, die het innerlijk partijleven verscheurde. Toen deden de „Brabantsche heeren", de be- stuurderen van den Bond van Roomsch-Kotho- lieke Kiesvereenigingcn in Brabant, verschijnen hun berucht manifest, waarin zij elke gemeen schap met voorstanders der Legerwet ontrieden. Toen werd dr. Schoepman, die Bergansius trouw terzijde stond, in den ban gedaan. Toen liepen de kapelaans in Wijk bij Duur stede zich do zolen stuk om de herkiezing van dr. Schacpman te verhinderen. Toen viel dr. Schaepman, om plaats te ma ken voor jhr. W. H. de Beaufort, tot wiens overwinning de kapelaans zich de ijverigste propagandisten betoonden. Toen verklaarde de oude heer Hafmans, dat hij zoo blij was als „de engeltjes in den hemel", dat de samenwerking was verbroken Toen moest dr. Schaepman getuigen: „Van beide zijden heeft men alles gedaan en niets ongedaan gelaten wat de gestaakte samenwer king tot eene besliste scheuring en scheiding maken kon". Na deze ellende kwam nog de misère van het booze electorale vraagstuk, dat ook in de anti-revolutionaire gelederen bittere scheiding- werkte. En toch, enkele jaren later was het leed vergeten en door de hechte samenwerking der Christelijke partijen ving met het ministeric- Kuyper een periode aan, getuigend van zegen rijke kracht. Voor wanhopen geen redenl MEVR. DE BOER—VAN RIJK. Huldiging te Leiden. Na de opvoering van „Een Moeder" vooi een uitverkocht huis werd gisteravond mevr De BoerVan Rijk in den Leidschen Schouw burg ter gelegenheid van haar jubileum op hartelijke wijze gehuldigd In de eerste plaats door het schouwburgbestuur bij monde vun den voorzitter prof. Meyer, die na een rede een couvert aanbood. Vervolgens sprak mevrouw Van Itallie-van Embden, die de jubilaresse een werk van Albert Htihn aanbood. Namens den Schouwburg en het Leidsch Studentencorps sprak de heer Drcsselhuys en namens de vereeniging voor Vrouwelijke Studenten mej De Blécouvt Bei den boden bloemen aan De heer Goedkoop sloot de rij der sprekers. Nadat mevr, Dc Boer op eenvoudige wijze voor dc haar gebrachte hulde had bedankt, bracht het publiek haar langdurige ovaties. WIJZIGING DER ARBEIDSWET 1919. Een adres van het verbond van Nederlandschc Werkgevers jon de Jweede Kamer, inzake dc de legatie van wetgevende macht. Het Verbond van Nederlandsche Werkgevers heelt neai aanleiding van de verschenen memo rie van Antwoord met nota van wijziging inzake* het Wetsontwerp tot wijziging van dc arbeids wet 1919 in een uitvoerig adres tot de leden van de Tweede Kamer der Staten Generaal ge wend. In dit adres wijzen adressanten er op dat de Minister bereid is bij nadere overweging terug te nemen het voorstel tot het openen van de mogelijkheid, dat ambtenaren bindende regels kunnen stellen, waaraan de ondernemers zich onder strafbedreiging en zonder beroep op den rechter moeten houden, over onderwerpen bij algemeenen maatregel van bestuur te noemen. De Minister wenscht evenwel deze wetgeven de bevoegdheid van ambtenaren te behouden, wanneer dc algemeene maatregel niet volstaat met het noemen van een onderwerp, doch reeds zelve een meer algemeen geldende norrn geeft, waarvan dc nadere voorschriften van den des- betreffenden ambtenaar (art. 98 quater, nieuw). Het standpunt van den Minister komt hierop neer, dat vervallen zullen bepalingen a!s b.v art. 52 van het arbeidsbesluit 1920 onder no. 8, waarin geregeld is wat wij gemakshalve zullen noemen dc onderwerp-delegatie van wetgeven de macht aan ambtenaren, terwijl behouden blijven bepalingen als b.v. art. 50 van het ar beidsbesluit waarin de z.g. norm-delegatie op genomen is. Hieruit volgt, dat de mogelijkheid van delegatie op ambtenaren behouden blijft. Hiertegen richt zich het verzet van adressan ten: te eer daar beide soorten delegatie, hoe wel schijnbaar zeer verschillend, practisch vrijwel op hetzelfde neerkomen. Het verschil tusschen beide kan practisch tot nihil worden teruggebracht. In beide ge vallen kan men aan de betrokken ambtenaren vrijwel onbeperkte macht geven. Adressanten achten dc argumenten vóór het in het leven roepen eener delegatie-mogelijk heid op ambtenaren niet van zoodanig gewicht, dat alleen reeds daarom het verleenen van een vrijwel onbeperkte macht aan ambtenaren gc- rechtvaardigd zou zijn en het beroep van deze laatste op de rechterlijke macht zou moeten worden uitgeschakeld. Wenscht een ondernemers de aanwijzing van de arbeidsinspectie tot naleving van een norm in den algemeenen maatregel niet op te vol gen, welnu, dan kan dc arbeidsinspecteur pro- cerverbaal opmaken en komt-de zaak voor den rechter. Dc rechter zal dan uitmaken of de aan wezige inrichtingen al dan niet voldoen aan de norm van den algemeenen maatregel en dc ondernemer krijgt een behoorlijke kans om te genover een onpartijdigen derde de doeltref fendheid van den door hem genomen maat regel aan te toonén. Door adressanten voorgestane methode be vordert zoodoende om een scherp en nauw keurig omschreven wetgeving. Zij is wellicht iets minder gemakkelijk cn eenvoudig, maar zij dient de rechtszekerheid. Zij meenen daarom, dot door deze methode de belangen der burgers en de bevoegdheid der administratie in behoorlijk evenwicht worden gehouden, en dat het doel van den wetgever voorkoming van gevaarlijken en ongezonden arbeid aldus volkomen wordt bereikt, waar om zij zich veroorloven derhalve de Tweede Kamer te verzoeken wel te willen bevorderen, dat de verschillende wijzigingsvoorstellen, die betrekkiqg heben op de delegatie, alsnog zul len worden tergggenomen. ON DERWIJS BEGROOTING Slechts de vervroegde invoering van de 7-jarige leerplicht is onder 's ministers bewind tot stand gekomen Onderhoud met kapitein Person MIN. WASZINK. Kasgeld voor den Indischen dienst Een wetsontwerp is ingediend tot verklaring van het algemeen nut der onteigening, noo- dig voor verbreeding en verlegging van den weg van Dijkhuizen naar Rogat (verbindings weg tusschen dc gemeenta Rumerwold en De AVijk) tc Ruinerwold- Artillerie-inrichtingen. Ingediend is een wetsontwerp tot aanwijzing van den tak van Rijksdienst, omvattende dc Artillerie-inrichtingen, voor ccn beheer, als bedoeld in art. 88 der Comptabiliteitswet. Door dezo aanwijzing worden de bepalingen der bedrijvenwet op dien diensttak van toe passing. Kosgeld voor den Indischen dienst Ingediend is een wetsontwerp tot voorzie ning in de behoefte aan kasgeld voor den Indischen dienst hier te lande gedurende het jaar 1929. Dit ontwerp strekt tot regeling van de voorziening in dc behoefte aan kasgeld hier te lande voor den Indischen dienst gedurende 1929 op denzelfden voet als de regeling welke voor het loopende jaar werd vastge steld bij do wet van 30 December 1927. Volgens de aanhangige Indische begrooting zal in 1929 hier te lande een tekort te dek ken zijn v, n rond 169.000.000. In aanmer king genomen zegt de toelichting voor eerst, dat onder evengemeld bedrag begrepen is een bedrag van 29.000.000, benoodigd voor de betaling van de rente van do Ned.- Ind. dollor- en ponden sterling-leeningcn, wel ke betalin'g van Batavia uit geschiedt, en wij ders, dat op ultimo December 1928 dc In dische dienst hier te lande waarschijnlijk geen ongedekt tekort zal aanwijzen, kan het totale tekort hier te lande op het einde van 1929 geraamd worden op f 140.000.000 Dekking van die som zal voornamelijk plaats vinden door rcmittcering uit Indie van gel den, vooreerst uit het overschot van ruim f 86.000.0CO, dat naar verwachting de mid delen d lar te lande boven dc uitgaven zul len opleveren, vervolgens uit daar te plaatsen schatkistpapier en ten slotte uit bij dc Java- echo Bank tc nemen gelden. Voor het geval de uitgaven de raming mochten overtreffen, of de middelen minder ruim mochten vloeien don geraamd was, zou eventueel nog kunnen worden overgegaan tot de uitgifte van schuldbewijzen tot een reëel bedrag van ruim 36.G00.C00, 2ijnde het restant van de som van 300.000.000, welke krachtens de Ncd.» Ind, Leeningswet 1923 mocht worden uitge geven. Met he. oog op de mogelijkheid, dat hel overschót van den dienst in Indië beneden het geraamde bedrag blijft cn de Indische remises dientengevolge niet steeds ten volle in de behoeften van den dienst hier te lande kunnen voorzien, meent de regecring het hier tc lande uit 's Rijks schatkist voor kasgeld be schikbaar te stellen bodrag veiligheidshalve te moeten bepalen <op 5Q.OOO.GOO. Aan het voorloopig verslag over hoofdstuk VI (Onderwijs, Kunsten cn Wetenschappen) der Rijksbegrooting is het volgende ontleend: Het beleid van den Minister vond bij vele leden scherpe afkeu ring. Geklaagd werd over zijn geringe voortvarendheid cn over zijn gebrek aan initiatief. Verder dan plannen maken komt het bij dezen be windsman niet. Wat onder het bewind van den Minister tot stond is gekomen, is eigenlijk niets anders dan de vervroegde invoering van den 7- jarigen leerplicht, eerst na herhaalden aan drong uit de Kamer en anderhalf jaar te laat. Ook in het komende jaar heeft men blijk baar niets te verwachten, gezien het opzien barende feit, dat in de Troonrede met geen woord over het onderwijs gerept wordt. Vooral ten aanzien van het nijverheidson derwijs is veel achterstand, art. 25 van de Nijverheidsonderwijswet bleek ondanks her haalden aandrang, buiten werking gesteld, ter wijl verwacht had mogen worden, dat nu dc middelen ruimer vloeiden, vóór alles de be- 'emmeringen van de stopwetten, zoowel voor het nijverheids- als voor het middelbaar- en voorbereidend hooger onderwijs zouden won den opgeheven. Voorts kon het buitengewoon 'ager enderwijs, tengevolge van nict-uitvoe- ring van dc regeling der wet van 1920, zich niet vrijelijk ontwikkelen. Voor de lichamelijke opvoeding wordt niets gedaan, evenmin aan een behoorlijke rege> 'ing van het handelsonderwijs. De verbetering van de opleiding der leeraren laat op zich wachten. Andere leden merkten op, dat de begroo ting weer met IA millioen is gestegen, ter wijl niet is komen vast te staan, dat het nut tig- effect van het ondewijs is toegenomen, j Van andere zijde werden deze opmerkin gen weersproken. Opgemerkt werd, dat het voorbarig is thans reeds een eindoordeel over i het beleid uit te spreken, daar juist het vierde jaar vaak ccn vruchtbaar jaar blijkt te zijn. Vele leden zouden het in tusschen buitenge meen bedenkelijk vinden, indien ten opzichte «-•an het aanvullend onderwijs niets geschied de, terwijl de Minister toch ten opzichte van dit onderwijs in een zeer gunstige positie ver keert. Mocht de Minister in deze zaak tekort schieten, don zouden ook deze leden moe- Een vertegenwoordiger van de „Times of Ceylon" had, naar het Hbld. meldt, een on derhoud met kapitein N. Person, den leider van het ccnvooi Nederlandschc sleepbooten, die het eerste gedeelte van het voor Singapore bestemde dok naar zijn bestemming sleepte, en de wakkere-gezagvoerder van dc „Roodc Zee" deed een interessant relaas van zijn reis van of de Tync tot aan Colombo, welke tocht 118 dogen had geduurd. Een verhaal, waaruit duidelijk blijkt met hoe vele moeilijkheden onzo zeevaarders te kampen hadden. Het Hbld. treft ecnige tot dusver onbekende bijzonderheden aan. Zoo leest het, dat een deel van het dok in j het Suez-kanaal aan den g-rond liep en een ramp ternauwernood werd vermeden. Juist de reis door het kanaal was het meest merkwaar- 1 dige deel van den tocht. Omdat de voort door het kanaal voor andere schepen gedurende den doortocht van het dok niet werd gesloten. Elk deel van het dok werd in het kanaal per dag gedurende zes uren gesleept, waarbij on geveer veertig K.M. werd afgelegd, waarna het werd vastgelegd gedurende den verderen dag op speciale ankerplaatsen. Dc reis door het kanaal duurde vier dogen en was daarom zoo sensationeel omdat het zijn de eigen woorden van den gezagvoerder „een deel van het dok voor drie kwart van de lengte aan i den grond liep". Gelukkig kon juist op tijd een sleepboot ingrijpen „and disaster was aver ted". Op de vraag van den verslaggever hoe de bemanningen den tijd doodden op een zoo lange reis, antwoordde de kapitein, dat zij zooveel te doen hadden met tc letten op dc sleepkabels (trossen van 50 c.M. en acht met staaldraad versterkte manilla-trossen) dat er weinig tijd overbleef voor recreatie. De man nen op het dok hadden het echter aongena- mer en ruimte genoeg om te voetballen, ter- ten erkennen, dat zijn beleid een. groote te- wijl zij zooveel miilen per dag konden wande- leurstciling was geweest, len als zij maar wilden. Maar soms hadden 1 i~j— soms ook zij het druk met het dok schoon te houden en te schilderen, ten einde roesten tc voorko men. Een aardige bijzonderheid is nog* deze toen de sleep nog 340 mijlen van Colombo verwij derd was, stoomden twee der vier sleepboo ten naar die haven om brandstof en voorraden in te nemen, terwijl de beide andere vaartui gen de reis met het dok voortzetten. Zoo gauw mogelijk stoomden de beide booten dan terug- om de twee andere in de gelegenheid te stel len dc haven aan te doen. Een woord van lof voor onze zeevaarders ontbreekt niet. De tocht wordt genoemd „een der merkwaardigste sleepreizen der geschiede nis". GEEN SAMENVOEGING VAN BUSSUM EN NAARDEN. Een ministcricelc Gedeputeerden. brief aan Sommige leden meenden, dat indien het den Minister mocht gelukken nog in dit zit tingjaar een wet op het middelbaar en voor bereidend hooger onderwijs en een wet op het aanvullend onderwijs in het Staatsblad te brengen, niet gezegd zou kunnen worden dat zijn bewind onvruchtbaar is geweest. Eenige leden achtten het zeer goed mo gelijk, dat nog tot stand komen een regeling der rechten waarop het volgen van de les sen aan een H.B.S. A aanspraak geeft, een wettelijke regeling voor de lycea en dc sub- sidiccring der middelbare meisjesscholen. Enkele leden waven ontevreden over de eenzijdige benoeming van zooveel mogelijk roomsch-katholieken tot professor of lid van examen-commissies. Verscheidene leden kwa men hier tegen op. Een duidelijke uitspraak werd gevraagd over 's Ministers voornemen ten aanzien van de regeling van het spellingvraagstuk. Met nadruk werd er opgewezen, dat ons land in de verzorging van zijn onderwijs- 1 ment als de Staten-Generaal de gegevens, die vaak van het meeste belang zijn voor hot voorbereiden van wetsontwerpen en voor do juiste berekening van de aan de uitvoering' verbonden kosten. Het kwam verder enkele leden voot, dat her* ziening der Hooger-Onderwijswet ter regeling zoowel van de stichting V3n nieuwe acade mies als van het instituut der bijzondere leer- stoelen en faculteiten noodzakelijk is. Eenige leden spraken hun bezorgdheid uit over do te groote uitbreiding van het getal professoren. Er is te veel specialiseering en differentieering bij het hooger onderwijs, wat niet in het belang van de wetenschap kan zijn. Eenige leden drongen opnieuw aan op de in stelling van een herstel in dc homoeopathie aan een der Rijksuniversiteiten. Te lage hoogleeraarstraktementeru Verder achten eenige leden het traktement der hoogleeraren te laag, terwijl eveneens werd geklaagd over de ten eenenmale onvol doende regeling van het pensioen van de we duwen der hoogleerarcn. Betreurd werd, dat de voor het laboratorium van prof. Keesom hoog noodige verbeteringen niet zijn aangebracht. Waar het hier een zaak! van wereldvermaardheid betreft, drong men op aan, dat tot die verbeteringen alsnog spoedig zou worden overgegaan. Sommige leden hadden met verbazing ver* nomen, dat een hoogleeraar aan de Techni sche Hoogeschool een assistent-ingenieur, die gedurende 20 jaren in functie is geweest, fei telijk had gedwongen om een derde deel van zijn tractement af te staan ten behoeve van een tweeden assistent, dien deze hoogleeraar meende noodig te hebben. Toen hieraan was voldaan, werd bedoelde assistent niet voor her benoeming voorgedragen, en verdween de tweede assistent. Deze leden merkten op, dat dergelijke praktijken tegenover een verdienste lijk ambtenaar in hoogc mate afkeurenswaar dig- zijn en een hoogleeraar zich van dergelijk machtsmisbruik behoort to onthouden. Door verschillende leden werd bezwaar ge maakt tegen den post van 10.000 als sub sidie aan de R.K. Handelshoogeschool te Til burg. Men wenschte eerst een wettelijken. grondslag- voor deze handelshoogescholen, voordat tot verdere subsidieering werd over gegaan. Eenige leden uitten hun ontstemming ovei* het feit, dat ten behoeve van het Voorberei dend Hooger en Middelbaar Onderwijs ruim een half millioen meer is uitgetrokken dan op de begrooting van het loopende jaar. Het aantal hoogere burgerscholen neemt sterk toe, terwijl do geslaagden met het einddiplo ma in den zak op straat staan, er wordt veel tc weinig gelet op het gebrek aan werk voor de intellectueel en. Door sommige leden werd geklaagd over de nog altijd slechte aansluiting van het lager en het middelbaar onderwijs. Door verschillende leden werd gevraagd, waarom aan 't Leidensch cn Residentie-or kest wel een subsidie werd verleend en niet aan rt Amsterdamsch. statistiek ver den. Daardoor achter missen staat bij andere lan- zoowel het departe- JOH. MUTTERS Jr. 1 De viering van zijn 70«n verjaardag. De bekende architect Joh. Mutters Jr., direc teur van het Park „De Kieviet" te Wassenaar,, vierde gisteren zijn 70sten verjaardag. Van zeer vele zijden ontving de jubilaris! reeds in den ochtend bloemstukken en gelak- wensohen. Zoo deden de vereeniging tot ver edeling van het ambacht, waarvan de heer Mut ters voorzitter is, oud-minister dr. De Visser, het Park De Kieviet e.a. door het zenden van bloemstukken van hun sympathie blijken. Schriftelijke gelukwenschen ontving de 70-jarige o.a. van dr. Bcrlage en den Rijksbouwmeester Bremer e.a., telegrafische van verscheidene col lega's, ook vele uit het buitenland, verder van de Academie van Beeldende Kunsten enz. Het personeel van zijn architectenbureau bood hem een geschenk aan. In den loop van den dag ontving architect Joh. Mutters nog bloemstukken o.a. van de! Academie van Beeldende Kunsten, van r.De Porceleyne Fles", van mr. Bik, van mr. Hirsch- mann, commissaris van het Zuid-Hollandscch' Koffiehuis, zoomedo een foto van dat gebouw van de directie, en vele telegrammen, o.w. eeni van burgemeester Patijn. De receptie te zijnen huize werd bezocht o.a. door oud-minister dr. De Visser, prof. Sluyter- man Van Wijk namens „Arti et Industrial", mr. Zillesen, oud-griffier Eerste Kamer e.a. Dc minister van binnenland sche zaken heeft tot Ged. staten van Noord-Holland een brief gericht, waarin hij mededeelt, dat hij lot het inzicht is gekomen, dat vooralsnog van het doen van verdere stoppen tot samenvoeging der beide gemeenten afgezien wordt. De mi nister voegt hieraan toe, dat naar het hem voorkomt veeleer gestuurd moet worden op het verkrijgen van samenwerking dezer ge meenten, en oplossing van die vraagstukken moet worden gezocht die het belang van beide gemeenten raken. Ged. Staten hebben heden hiervan de ge meente Naarden in kennis gesteld en voegen er aan toe, dot zij het onder de gegeven om standigheden niet wenschelijk achten verdere stappen te doen. Naar men weet waren G"d. Staten van Noord-Holland wel genegen tot samenvoeging van Bussum en Naarden. GEEN VREDELIEVEND SPEL. Een algemeene vechtpartij op hel voetbolveld. Zondagmiddag heeft zich te Deventer na af loop van den voetbalwedstrijd Sallandia-Wijhe voor de 4e klasse N.V.B, een ernstig incident voorgedoan. Enkele minuten voor het einde kre gen een speler van Sallandia en een van Wyho een woordenwisseling, waarbij de laatste zijn tegenstander een hevigen slag tegen het hoofd gaf. In een minimum van tijd waren bijna alle aanwezigen, ongeveer 50 personen, met elkaar slaags geraakt. Een der Deventer spelers werd in ,den nek gebeten, J i j lMM\ i i j 4 Vrouw ,.En heb je gevonden wat er niet In orde was. toen je her uit elkaar had gehaald Man „Ja. eD nu beD ik öezjg na te gaaD ot er tets ln orde Is, sinds Ik het weeT ln elkaar heb gezet".

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1928 | | pagina 6