Gouden- en Zilveren Manchetknoopen
RADIO
E EEMLANDEü
B. NIEWEG
Theemeubelen
S. DUUKER
ÖECTEXJR - UITG &VEQ. J.VALKhOFF
Dfcrt trtac ktlcvirrtthtikb
BUITENLANDSCH OVERZICHT
BUITENLAND.
twee hondert
dooden
Tienduizend daklo^a
parlement 0ntra
regeerig
WILLEM GROENHUIZEN JUWELIER GEDIPL. HORLOGEMAKER
GEVESTIGD 1885
in de nieuwste uitvoeringen
A. H. VAN NIEUWKERK
Complete Woninginrichting
Speciale aanbieding CLUBFAUTEUILS
Nieuwe {rijd?
GEEN ACCU
GEEN ANNODEBATTERIJ
EDISON
spoorwegongeluk
15 reizigers ernstig gewond
de pseudo-pr1nses
TYPHUS TE LYON
Duizenden zieken
Het getuigenverhoor
hoe de storm
oedde
liiiuNiiiiiiiniDiiiiinn
Vioolrectial Joh. Blok.
Schepen in nood
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maande» voor Amersfoort f 2.10. per maand f 0.75. per
week (mei gratti verzekering tegen ongelukken) f 0.171/#.
Binnenland franco per post per 3 maandeD f 3.-. Afzonderlijke oumraers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERG 515
DAGBLAD
PRIJS OER AOVERTENTIEN van 1—4 regels f 1-03 met inbegrip van een oewi|snummer
11 1 elke regel meer f0.25 Liefdadighcids-advertcntiëo voor d»
helft van deD prijs. Kleine Adverterttfcn „KEITIES' bi) vooruitbetaling —4 «egels
50 cent elke regel meer 10 cent» drlessal plaatsen 1 I.— Rewijsnummer extra 0C5
.UREAU: ARNHEMSCHE P00RTWAL 2»
27e Jaarpang uo. >29
Op weg naar dc grootc coalitie
in Duitschland, Prrncipicele
goedkeuring dooie dc rcgeerings-
partijen. De Duitschc herstel-,
schuld. Dc rol der Commissie
van Herstel.
Dinsdag zijn in den Duitschen rijksdag dc be
sprekingen over de vorming der groote coali
tie begoncn. Behalve Hermann Müller, de
rijkskanselier, alsmede de parlementaire leden
van 't kabinet, namen aan de onderhandelingen
leel dr. Haas voor de democraten, dr.
Breitscheid cn Wcls voor dc sociaol-democia-
ten. dr. Scholz voor de Duiische Volkspartij
an Stegerwald voor 't centrum.
Reeds bij voorbaat had men er rekening mer
gehouden, dat deze eerste bespreking nog niet
zou leiden tot definitieve uitkomsten. Het betrof
Dinsdag veeleer een dicussie over de princi-
piecle gezichtspunten, waarbij bleek, dat a'.le
leiders der politieke groepen bereid waren om
te komen tot een stabiele aaneengesloten
meerderheid op den grondslag der groote
coalitie.
Dr. Scholz deed aan de hand de belangrijk
ste financiecle, fiscale en sociale vraagstukken
na te gaan, maar bedoelde daarmee niet pro
grammatische onderhandelingen in te leiden
tusschen de partijen, gelijk aan die, welke in
Juni wekenlang zijn gevoerd, zonder dot men
tot een resultaat kwam. Het afspreken van be
paalde richtlijnen of een nieuwe regecrings-
verklaring werd door alle deelnemers aan de
bijeenkomst van de hand gewezen in plaats
daarvan kwam algemeen de wensch tot uiting,
dat het kabinet zelf voorloopig bepaalde finan-
cieele en economische kwesties zou bestudee-
ren en de resultaten daarvan meedeelen aan de
interfractioncele commissie.
Van de zijde der Duitschc Volkspartij werd
ook de kwestie aangeroerd, of de nieuwe coa
litie ook niet tot Pruisen diende te worden uit
gebreid. Als iets vanzelfsprekends beschouwde
men het, dat over de hervorming van 't Pruisi
sche kabinet zou worden gepraat, wanneer
men eerst in het zijk zelf het to dezer zaka
eens was geworden.
Door het centrum werd de reorganisatie van
't rijkskabinet ter sprake gebracht, maar allen
•deelnemers kwam het Dinsdag voor, dat hot
tijdstip nog niet was aangebroken voor een
bespreking „personeller Wünsche". Overeen
gekomen werd voorts, dat a.s. Vrijdag de zaak
opnieuw een punt van overweging zal uitma
ken.
Ondertusschen stemmen allo Berlijnsche be
richten hierin overeen, dat de indruk, dien do
conferentie heeft gemaakt, zeer gunstig was
Men neemt daarom ook als zeker aan, dat de
vorming der groote coalitie noch in 't rijk, noch
in Pruisen op moeilijkheden zal stuiten. Even
wel heerscht de opvatting, dat pas definitieve
besluiten kunnen worden genomen, als het par
tijcongres van 't centrum, dot op 8 Decembei
te Keulen begint, zal zijn ofgeloopcn.
Een gevolg van den storm fe
Philippijnen.
Londen, 28 Nov, (H.N.) O1' dcn
omvang van de ramp, door den w'storm
veroorzaakt, die hel einde van do'?c week
de Phillippijnen heeft geteisterd'in t^onr'
nadere bijzonderheden ontvangt 'n
zijn twee honderd menschen, v<zoovor Le
kend, om het leven gekomen ^tontel dok-
loozen op een der eilanden "«ff* rceds
TO.OCO. De oogst is bijna gJ verwoest.
voorheen Langestraat.
L. BERGSTRAAT t3. TEL. 4S2
ALDEGOiMDESTRAAT 103-105-107
TEL 543.
GROOTE SORTEERIIMG
CLUBFAUTEUILS en
THEEMEU8ELEIV,
Zooals men weet, heeft dc Franschc minister
van binnenlondsche zaken Maandag aangekon
digd, dat misschien van de Commissie van
Herstel gebruik zal worden gemaakt ten be
hoeve van de procedure bij de oplossing van
het vraagstuk der Duitschc schadevergoe-
dingsschuld. De Duitsche pers wil er niet van
weten, dot de Commissie van Herstel, een uit
sluitend geallieerde instelling, thans opnieuw
een rol zal spelen, Dc reactie in Duitschland
was heftiger dan men in Frankrijk had ver
wacht. In laatstgenoemd land zegt men nu.
dat er voor dc Duitsche opwinding werkelijk
geen voldoende aanleiding bestaat. Zoo ver
klaart men, dat het hier louter en alleen gaat
om een voorstel, dat tot niets verplicht en
slechts verwerkelijkt kan worden, wanneer allp
regeeringen, die bij dc onderhandelingen zijn
betrokken, er haar goedkeuring aan hechten.
De Fransche regeering zoo wordt verder
betoogd heeft een en ander aan dc hand
gedaan, omdut tot dusver van geenerlei zijde
het initiatief is genomen tot het bijeenroepen
der conferentie van deskundigen en cr einde
lijk toch iets moet gebeuren, om dc machine
op gang te brengen.
Dc Franschen meenen, dat dc Commissie
van Herstel een heel geschikt instituut is, daar
zij krachtens het vredesverdrag tot taak heef»
het Duitschc betaalvermogen van tijd tot tüd
na te gaan en, zoo noodig, nadat de Duitsche
regeering is gehoord, de betalingsmodaiitei-
len te wijzigen.
Naar de Parijsche correspondent der Voss
Ztg. meldt, wordt aan den anderen kant toe
gegeven, dat het tegenwoordige initiatief nog
wel wat verschilt van dat van 1023, toen het
door de Commissie van Herstel bijeengeroepen
comité ran experts slechts bestond uit geal
lieerde deskundigen, terwijl ditmaal Duitsch
land op dc conferentie zal zijn «vertegenwoor
digd op voet van gelijkheid met do andere
mogendheden.
In elk geval hecht men te Parijs aan de aan
gelegenheid geenerlei politieke beteekcnis en
beschouwt men dc zaak slechts als een forma
liteit. Reeds nu maakt men er op attent, dat,
wanneer Duitschland de voorgestelde proce
dure van de hand wijst, het taak der Duitsche
regeering wordt het initiatief te nemen voo»
de bijeenroep'ng der conferentie.
Ook de onderhandelingen met Amerika ovei
de deelneming van deskund'gen der Vereenig-
de Staten aan de conferentie schijnt men te
Parijs liever aan de Duitsche regeering te
willen overlaten. Sommige Fransche bladen
beweren zelfs, dat de Duitsche gezant te
Washington met goedkeuring der geallieerde
kabinetten waarschijnlijk een stap in deze rich
ting zal doen.
Opzienbarende verkling in den
Sejm.
Het Poolsche parlcmcn'heeft indertijd den
minister van binnenland'he zaken, geferool
Sklodkowski, als teeken «n protest levn de
houding van de regeeng tijdens drt ver
kiezingsstrijd een te zijn- beschikkingstaand
fonds op de begrooting otnomen. Ondaks dii
votum van wantrouwen iigeneraal Skkikowski
niet afgetreden.
Dinsdag heeft dc generaal in d» begro
tingscommissie van den landdag ve^aard, dol
de ministerraad hem het fonds op^jn voot-
stel weer ter beschikking heeit gejdd.
Deze verklaring van den niinisf vaa bin-
nenlondsche zaken heeft m b parlement
groot opzien gewekt. Zelfs afgev/digden, die
tot het blok van Pilsoedski belVrcn* konden
hun ontstemming niet verhelen, aarbij er op
gewezen werd, dot deze vcrkl^ff scherpe
tegenstelling staat met de aeondipring van
den premier Bartel dezer doge dat dc regee
ring zich zou onderwerpen a' dc finoncicele
controle van het parlement.
Ook voor
is Uw adres
Pianohandel
Algehsele wisselstroomtoestellen
Vert. Crystalphone
Havik 29 - Tel. 773
Een uit Belgrado komende pas-
sagiersfrein rijdt op een
goederentrein
Belgrado, 28 Nov. (V. D.) In den afgc-
loopcn nacht heeft voor het station Obucani
(Kroatië) een ernstig spoorwegongeluk plaats
gehad. Dc uit Belgrado komende passagiers-
trein reed op VA K.M. afstand van het station
op een goederentrein in. tengevolge waarvan dc
'ocomotieven zwaar beschadigd werden en 15
reizigers ernstig letsel bekwamen.
Verbluffende staaltjes van goed
geloovigheid
KONING GEORGf ZIEKTE.
De terugkeerJn den kroonprins.
Londen, 28 Nov. (H-) Naar de Engel-»
schc ochtendbladen me^n» is de toestand
van den koning niet £cr geworden. De
prins van Wales, die arx minister-president
Balduin een telegram lCeH gezonden, mel
dende, dat hij met zi broer naar Engeland
terugkeert, is gistere opgebroken uit het
oerwoud, dat 250 K van bet naaste spoor
wegstation is verwijfd, om den Tanganyko-
spoorweg te bereik'- Dc admiraliteit heeft
den kruiser Enterp>e lost gegeven van Aden
naar Dor~es-salenv° gnan om zich ter be
schikking- van der prins te stellen. De krui
ser zal den prinsna°r Brindisi brengen, van
waar hij zijn rei^aar Engeland met den trein
zal voortzetten, b reis zal TO h 14 dagen du-
DE p.VDHUI SSCH AND ALEN.
Een vcroordceling.
Gistermidóg is le Berlijn het tweede proces
tegen Glasé, den eigenaar van een particu
liere pandtyisbunk, die ook met Bergmann ge
knoeid ha/, begonnen. Dc bank is in Decem
ber van h-t vorig jaar gesloten en het tekort
bedraagt ruim een kwart milliocn mark. Glasei
zelf zit sinds Januari preventief. Dc boeken,
die aanvankelijk onvindbaar waren, ziin bij een
huiszoeking gevonden. Do medcdceling van
dit feit aait den beklaagde maakt op Glaser
een vcrpLtierenden indruk. Hij wordt beschul
digd van oplichting, vcrvalsching- van offici-
eclc bescheiden en bedrog.
Nader wordt gemeld, dat Glüser tot een jaar
gevangenisstraf is veroordeeld.
SNEEUWVAL L\T BEIEREN
Münchee, 23 Nov. (H.N.) In Opper-
Beieren is de temperatuur sterk gedaald, zoo
dat op het oogenblik sneeuw valt In do bergen
is de versche sneeuwlaag op sommige punten
40 c.M. hoog.
DE RAMP VAN R7E.
Het fonds voor de omgeko
men bemanning.
De inzameling voor het fonds van de nage
laten betrekkingen der bij de ramp van de
reddingboot van Rye omgekomen zeelieden is
gisteren gesloten met een totaal van 27,750
terwijl nog enkele toegezegde giften moeten
inkomen De burgemeester heeft alle weldoe
ners hartelijk bedankt en er aan toegevoegd,
dat de opbrengst voldoende is om de onge
veer TOO nabestaanden der 17 slachtoffers af
doende te helpen. Een deel van het ingekomen
bedrag zal voor de onmondige kinderen af
gezonderd worden om hen een vok te laten
leeren»
Een besmette waterleiding.
Wij meldden reeds de veroordeeiing van do
pscudo-prinses Martha Barth. Uit Erfurt meldt
V.D. omtrent het getuigenverhoor tijdens het
proces tegen Maitho Barth, dat deze zich had
uitgegeven voor prinses Morgarete van Prui
sen Het verhoor leverde, behalve een aantal
voor do beklaagde bezwarende verklaringen,
nog een aantal verbluffende staaltjes op van
do goedgeloovigheid der meeste menschen,
tot zelfs in de hoogste kringen De verklarin
gen van een te Erfurt gevestigd practiseerend
geneesheer, die eenigen tijd met beklaagde
verloofd was baarden groot opzien. Hij moest
bekennen,^dat hij aanvankelijk niet aan hoor
vorstelijke afkomst getwijfeld had. De hotel
houder van AuerTurhn bij Stützenbaoh be
schreef, hoe niet alleen de bewoners der
streek zich om Mortho Barth verdrongen,
maa« hoe ook de Berlijnsche badgasten alles
deden, om bij haar in de gunst te komen
Volgens de verklaringen der deskundigen was
beklaagde een psychopatc, van wie een ze
kere fascinatie uitging, zoodat haar meeste
slachtoffers in een soort waanzin geraakten
Zij was ongetwijfeld intelligent, maar had
somstijds lost van bepaalde storingen en kon
in menig opzicht als infantiel worden be
schouwd.
P a r ij s, 28 Nov. (H.N.) Het aantal typhus-
gevallen te Lyon bedraagt thans volgens de
officieele opgaaf 1300, doch zal in werkelijk
heid vermoedelijk aanmerkelijk hoogei zijn
Tot nu toe zijn 12 sterfgevallen voorgekomen.
In de ziekenhuizen worden 642 patiënten ver
pleegd. De Fransche minister van arbeid heef'
gisteren in het parlemcn» medegedeeld, dat
volgens den uitslag van het ingestelde on
derzoek de waterleiding bij dc laatste over
strooming besmet is geraakt, daar in een der
reservoires afvalwater is gekomen.
GRUWELIJKE VIERVOUDIGE MOORD.
Madrid, 27 Nov. (V.D.) Te Salamanca
is een Portugees gearresteerd, die zijn vrouw
en drie kinderen doodde door hun dc lede
maten af te snijden.
WINTER IN ZWITSERLAND.
Mc-t de heftige stormen der laatste dagen is
in het Zwitserschc middel- en hooggebergte dc
winter ingetreden. De sneeuw ligt gemiddeld
50 cM. hoog.
WINTER IN SAVOIE
Voigcns een bericht uit Chnmbéry, volt se
dert vier degen zonder ophouden een stortre
gen over dc heele streek, terwijlde sneeuw
in overvloed daalt in dc hooger gelegen ge
deelten. Op zekere plaatsen liet de sneeuw
reeds 2 M. hoog. Alle bergpassen zijn afge
sneden. De bergbeken zijn buitefi de oevers
getreden. De spoorwegverbinding Pnrijs-R^me
is opnieuw door een aardstorting verbroken.
Een honderdtal telegraafpalen zijn omgewaaid.
GENERAAL BOOTH
Zijn toestand verbeterd.
Naar verluidt, hebben de artsen verklaard,
dat generaal Booth buiten gevaar is. Zij hou
den rekening met zijn volledig herstel.
DE BOMAANSLAGEN TE MELBOURNE.
Versterking van de politie.
In verband met de Jongste staking te Mel
bourne en de bomaanslagen aldaar heeft de
nieuwe regeering van den staat Victoria be
sloten de politie te versterken en tevens een
wet in te dienen, volgens welke het gebruik
en in voorraad hebben van ontplofbare stoffen
wordt verboden.
IPIIllllllllllllMlllllllllliUI
HET WEER VAN MORGEN
Hoogsto barometerstand 775,5
te La Coruna.
Laagste barometerstand 747.0
tc Acureyri.
Verwachting tot den avond van
30 November:
Matige tot zwakke wind uit Wcs
tcliike richtingen, zwaar bewolkt
tot betrokken, waarschijnlijk oenige
regen, iets zachter.
IV) OR GE IV, AlvilCITIA 8 UUR
AAN DEN VLEUGEL
JAN COUVÊE
Ook Spanje be /.och'
Madrid, 27 Nov. (V.D.). De door den
storm aan d© kust van Spanje veroorzaakte
schade neemt ccn steeds grooter omvang aan.
Verschillende schepen zijn in nood. Te San
Sebastian is een doel der kade door den vloed
vernield. In dc Pyreneeën is meer dan 20
c.M. sneeuw gevallen.
Perpigno, 27 Nov. (VD.) In den afgeloo-
pen nacht heeft een hevige storm gewoed bo
ven dc oostelijke Pyreneeën, waardoor 't trein
verkeer vertraging ondervond. Op verschillen
de plaatsen is de telefonische en telegrafische
verbinding verbroken, terwijl te Perpignan de
verlichting gestoord werd. Dc wind heeft aan
zienlijke schade aangericht aan daken, boo-
men, enz. Verscheidene personen zijn gewond
Het spoorwegongeluk bij Lud-
wigshafen gevolg van den
storm.
Naar de spoorwegdirectie te Ludwigshafen
mededeelt, is bij het officieele onderzoek naar
de oorzaak van hel spoorwegongeluk bij
Odernheini gebleken, dat de rails op de brug
over do Glan volkomen intact waren. Vastge
steld is, dat kort voor het ongeluk in het Glan
dal een orkaan heeft gewoed, waarbij van een
voetbrug naast de rails een stuk van 3 m.
lengte en I m. breedte met een gewicht van
88 k.g. was losgerukt cn op dc rails gewor
pen. De locomotief van den even later pas-
secrenden trein liep op de hindernis, ontspoor
de, schoot nog een stuk langs dc rails voort,
doorbrak toen de leuning der brug en stortte
met de tender op den oever der Glan.
De vermiste machinist is thans dood onder
de locomotief gevonden. De kwetsuren van den
stoker zij niet levensgevaarlijk.
Hoe het in Fronkrijk spookte.
Het weer in Frankrijk was gisteren nog niet
beter geworden. Des middags omstreeks 12
uur heeft boven Parijs een hevig onweer ge
woed.
De regenval houdt aan. Tengevolge hiervan
is het gevaar voor hoog water aan de Garon
ne en haar zijrivieren groot.
Uit Cherbourg wordt gemeld, dat de storm
aan de kust erger is geworden. Een vracht
boot van 4000 ton, die op 21 Nov uit Bilbao
was vertrokken met bestemming Duinkerken,
heeft tengevolge van den storm averij gekre
gen en moest ook wegens kolengebrek, in Lo-
rient binncnloopcn.
Van dc kust van Bretagne, met name uit St.
Malo en Douorncncz, komen berichten over
hevige onweders en stormen.
Gemeld wordt uit Brest, dat als gevolg van
den storm de sleepboot Iroise, die de vracht
boot Amiral Conty op sleeptouw heeft, aan
leiding heeft gegeven een tweede groote sleep
boot te hulp te roepen, die gisteren is uitge-
loopen.
Uit Bordeaux wordt gemeld, dat aan do
monding van de Gironde, nadat de storm daar
wat was gaan liggen, gisterochtend weer zeer
hevige stormen heerschten Terwijl eenige
schepen reeds konden uitvaren, wachten daat
reeds verscheiden schepen op dc recde op bin
nenvaren in de haven.
De oversrtoomingen in België.
Uit Gent wordt d.d. 27 Nov gomeld. dat do
overstroonv'ngen in het gebied van Dender-
monde in den afgeloonen nacht nog zijn toe
genomen. De dorpen Grembergen en Moerbe-
ke staan geheel order water: dit bereikt op
sommige plaatsen een diepte van 1,70 M Do
voedingsmiddelen in het gebied van Dender-
monde worden schaorsch. De gouverneur van
dc- provincie heeft maatregelen getroffen om
snel d»» Scheldedijken te herstellen en de be
voorrading der bevolking tc verzekeren.
Wild weer ann Fronkrijks kust.
P a r ij s, 28 Nov. (H.N.) Aan de Fransche
kust is de storm met verdubbelde heftigheid
opgestoken Een Zweedsch stoomschip, dat
met moeite de hoven van Calais bereikte,
heeft twee leden van de bemanning verloren
Een ander stoomschip kon wegens dc hooge
golven dc heven niet binnenloopen en moest
naar zee tcrugkccrcn.
Een Grieksch schip vergaan
Moskou, 28 Nov. (V.D.) De storm in
de Zwarte Zee duurt voort. Volgens nog niet
bevestigde berichten is een Grieksch stoom
schip gezonken. Een visschersvaartuig met 40
opvarenden wordt vermist. Men vreest, dat het
vergaan is.
Val der Duitschc bovenrivieren.
Keulen, 28 Nov. (V.DDe Rijn wast
nog T c.M. per uur. Om TO uur hedenmorgen
was de waterstand te Keulen 5.51 Mdoch men
verwacht spoedig stilstond van het water.
De Moezel bij Trier valt Ook de Lahn en de
Sieg wassen niet meer en dc vol schiint te zijn
ingetreden. Ook van den boven-Rijn bij Hoen-
ningen en Kchl wordt val gemeld
De toestand aan de Duitsche kusten
verbeterd.
Hamburg, 28 Nov. (H.N.) Nadat de
storm gisteren was bedaard, zijn uit Cuxhaven
TOO schepen uitgeloopen. De schepen, die bin
nenkomen, zijn over het algemeen zeer be
schadigd
Zes zeelieden verdronken.
Kopenhagen, 28 Nov. (V.DDe
vorige week is tijdens den storm aan dc noord
kust van Lollend een schip gezonken, welks
nationaliteit onbekend was. Thans is uit het
onderzoek gebleken, dat het schip een Deensch
motorschip is, met een loding briketten onder
weg von Stettin. De zes leden der bemanning
zijn verdronken.
SIR AUSTEN CHAMBERLAIN.
Na een afwezigheid van 4 maan
den weer in het Lagerhuis.
Londen, 28 Nov. (H. N. Draadloos). Sir
Austen Chamberlain is vandoag na een afwe
zigheid van vier maanden voor het eerst weer
in het Lagerhuis gekomen. Het bleek, dat hij
van zijn ziekte geheel is hersteld. Bij zijn bin
nenkomst werd hij hartelijk toegejuicht De
leiders van alle drie partijen namen hartelijk
deel aan de betooging. welke van alle zijden
van het huis aan Chamberlain ton deel vieL
De minister beantwoordde daarop een reeks
van vragen.
