DE EEMLANDED
Gewone en luxe Wekkers
S. DUÏJKER
Piano's
Orgels
Radio
A. H. VAN NIEUWKERK
PIANOHANDEL
DIRECTEUR -UITGEVER: J.VALKHOEP
Donderdag 10 Januari 1929
27e Jaargang Mg. 162
BUITENLAMDSCH OVERZICHT
OPLOSSING DER RO-
MEINSCHE KWESTIE
WilI FM GRGFNHU17EM LA^QSSTRAAT - telefoon SSZ
Complete Woninginrichting
Speciale aanbieding CLUBFAUTEUILS
HAVIK 29
Gors- en Kallmann
DE CRISIS IN 'T
HEILSLEGER
ERNSTIG AUTO
ONGELUK
DE OPSTAND IN
MEXICO
CHINEESCH
BANDITISME
STORM IN DE
ZWARTE ZEE
DE OPSTAND IN
AFGHANISTAN
De Vrede thans in zicht?
HET ONGELUK BIJ
ASHCHURCH
Opruimingswerk zeer
moeilijk
DE GRIEP IN
KOPENHAGEN
DE VULCANISCHE
WERKING IN CHILI
ABONNEMENTSPRIJS 3 maanden voor Amersfoort f2.10. per maand 1 0.75. per
1 week (met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.l7J/r
Binnenland franco per post per 3 maaoden t 3.-. Afzondeill|ke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC 515
PRIJS DER ADVERTEHTIEH van 1—4 regels f I 05 met inbegrip van eeD bcwijsnumncr.
elke regel meer f0 25 Liefdadlgheids-advcricntitn voor de
helft van den prijs. - Kleine AdvertentlëD ..KEITJES bi) vooruitbetaling i—5 regel?»
50 cent. elke regel meer 10 cent, driemaal plaatseD Bewijsnummer extra 0 05
De nieuwe toestand in ZuicI-
Slavië. De houding der
oppositie.
Nu in Zuid-Slavie eon koninklijke dicta
tuur bestaat en do rechten der staatsbur
gers ten sterkste zijn besnoeid, hetgeen
onder meer blijkt uit het feit, dat de bladen
zich van kritiek op de nieuwe situatie moe
ten onthouden en bij overtreding van dit
gebod in beslag zullen worden genomen,
mag men met belangstelling aftvachten, hoe
de nieuwe toestanden zich zullen ontwik
kelen.
Een feit is in elk geval, dat de militairen
momenteel den boventoon voeren en ter
stond gewapenderhand zal worden ingegre
pen. hetzij wanneer de Servcn buiten hun
boek ie gaan, hetzij wanneer de Kroaten, het
zoo lang onderdrukte volksgedeelte, hun
bezwaren uiten op een voor de staatsecn-
heid bedenkelijke wijze. Niet voor niemen
dal heeft Koning Alexander den generaal
Sivkowitsj behalve met het premierschap
met de leiding van 't departement van bin-
nenlandsche zaken belast. Het gevaar, dat
het koninkrijk der Serven, Kroaten en Slo-
vencn den laatsten tijd bedreigde, kwam
niet van hui ten af, maar school in de be
roering, die het uitvloeisel was van de felle
rassentegenstellingen.
De eerste berichten omtrent de gezind
heid der oppositie luidden nog al gerust
stellend cn zelfs optimistisch cn gaven te
verstaan, dat de Kroaten met den gang van
zaken zeer content waren, omdat het niet
uitgesloten was, dat hun aspiraties binnen
afzicnbaren tijd zouden worden verwer
kelijkt.
Dit optimisme draagt echter momenteel
nog slechts een gematigd karakter cn voor
al de leider der Kroaten. Matsjek, die Stefan
Raditsj indertijd opvolgde, is minder te
vreden dan men aanvankelijk aannam. De
voorzitter der Kroatische boerenpartij toch
heeft het noodig geoordeeld vast te stellen,
dat de drie Kroaten. die tot de regeering-
Sivkowitsj zijn toegetreden, zulks niet heb
ben gedaan op zijn aanraden. Volgens
Matsjek had de zaak zich een ietsje anders
toegedragen: toen één der drie bewuste
ministers zich over de aangelegenheid met
Matsjek verstond, gaf deze ten antwoord,
dat hij het toetreden der Kroaten lot het
kabinet niet alleen zou goedkeuren, maar
zelfs daartoe adviseeren. op voorwaarde
echter, dat de regeering een volkomen
onpolitiek karakter zou dragen en al haar
best zou doen een staatsreconstruclie te
bewerkstelligen iti een geest, die de ver
wezenlijkirig meebracht van de politieke
verlangens der Kroaten.
Naar Matsjek van oordeel is, voldoet de
thans bestaande regeering niet aan deze
eischen: zij is niet neutraal, aangezien het
thans tot stand gebracht kabinet vertegen
woordigers ielt van drie der vier partijen,
waarvan leden zitting hadden in 't heen
gegane ministerie. Bovendien laat het zich
aanzien, dat ook een lid der vierde partij
spoedig tot het kabinet-Sivkowitsj zal toe
treden. Het bezwaar van Matsjek geldt nu
de omstandigheid, dat de partijen, wier ver-
tègenwoordigers deel uitmaken van het
kabinet, reeds eerder zich gekant hebben
tegen inwilliging van de vérstrekkende
eischen der Kroaten. zoodat er geen enkele
garantie bestaat, dat een hervorming dei-
staatsinstellingen plaats zal vinden in dier
voege dat Je Kroaten in den vervolge te
vreden zullen worden gesteld; ullecn hield
Matsjek nog rekening met de mogelijkheid,
dat de bedoelde partijen inmiddels hun
zienswijze aan een revisie haddén onder
worpen Doch dit zal pas mettertijd blijken.
Dat de Kroaten er ondertusschcn niet aan
denken den strijd op te geven en voor
nemens zijn vol te houden, tot zij de zege
hebben behaald, kan afgeleid worden uit
Matsjeks verklaring, dat de Kroalitischê
boerenpartij, in vereeniging met de verdere
oppositie, voornemens is geen haarbreed af
te wijken van baar tot dusver ingenomen
standpunt cn vast te houden aan haar
oude eischen
Ontwerpovereenkomst aan den
paus voorgelegd.
Uit betrouwbare bron wordt vernomen,
aldus een United Press-telegram aan de
Tel., dat de onlwcrp-overeenkomst tot op
lossing van de Romeinsche kwestie zich
thans op 's pausen tafel bevindt, ten einde
door hein aan een onderzoek te worden on
derworpen. Vernomen wordt, dat in het
gebied, hetwelk de regeering aan het Va-
ticran zou afstaan, tusschen de 11.000 en
15.00b morsten wonen, waarover de paus
in naxm de souvereiniteit zou hebben, of
schoon deze in werkelijkheid bij de regee
ring b.ijft berusten. Voorts verluidt, dat,
als hel accoord tusschen paus en regeering
tot stand komt, aanjJen Heiligen Vader de
keus zal worden gelaten aangaande tijd cn
vorm van de officieele mecledeeling aan-
de overeenkomst.
DE ANTWERPSCHE HAVENSTAKING.
De staking van de bootwerkers te Antwer
pen schijnt in omvang toe te nemen. Zij
hebben het werk neergelegd aan boord van
twee verdere schepen.
WVILLXIVI UnUM«rBUfl£.tn jjjvïliïr qedipl. horlogemaker
GEVESTIGD 1885
aldegondestraat 103-105-107
tel 543.
groote sorteering
CLUBFAUTEUILS en
THEEMEUBELEN
Perzina
Grand
Kohier
Aeolian
Hörügel
Sinus wisselstr.
toestel geheel
compleet f 250.-
De toestand van Booth.
De algemeene raad van het Leger des
IIoils is gisteren' te Sunbury on Thames bij
eengekomen. Commandant Haig uit Nieuw
Zeeland werd tot voorzitter verkozen waar
na de afgevaardigden drie kwartier kregen
om onderling te beraadslagen of ten voor
stel tot vervanging van generaal Booth als
leider zal ingediend worden
Het communiqué van den grooten raad
van het Leger des Heils zegt, dat verschil
lende commissies gevormd zijn en een sym
pathiebetuiging 'aan generaal Booth ge
stuurd is. De raad zet zijn werkzaamheden
vandaag voort.
Men meldt nog uit Londen aan de N.R.C.:
De gisteravond plotseling uitgeschreven
doktersverklaring omtrent de gezondheids
toestand van generaal Booth wordt alge
meen beschouwd als een manoeuvre tegen
diegenen uit bet bestuur, die den hoogen
raad hebben bijeengeroepen. De verklaring
moet de feiten volstrekt niet overdreven
voorstellen. Uit goede bron vernemen wij,
dat de generaal alleen in den crisistijd van
ziekte niet in staat was de documenten te
hegrijpen on te teekenen, maar dat overi
gens zijn geestvermogens niet in het minst
zijn gestoord. Het is belangrijk, dat de dok
toren verklaren, dat de generaal op weg is
naar een algemeen herstel en zijn bezig
heden zal kunnen hervatten.
TREINBOTSING IN ENGELAND.
Verscheidene gewonden.
Vele reizigers werden gewond bij een bot
sing tusschen een personen- en een goede
rentrein op de LondenMidlandScottish
Railway te Ashchurh bij Cheltenham in
Gloucestershire
EEN ONTAARD VADER.
Op den straatweg van Passau naar Linz
werden gistermorgen twee knapen, tien cn
dertien jaar oud, half bevroren gevonden
Zij vertelden, dat zij waren komen loopcn
van Schindlau-Rohi bach een aanzienlijke
afstand. Hun ouders hadden daar een
croote boerderij, maar hun moeder was
onlangs gestorven, hun vacler had zijn be
drijf van de hand gedaan cn hun verteld,
dat hij hen niet meer kon gebruiken, zoo
dat zij maar moesten trachten zelf hun
brood te verdienen. Met een stuk brood
als eenig bezit gingen ze op stap. Veertien
dagen lang hadden zij met bedelen m hun
onderhoud voorzien, totdat men hen hier
aan den weg vond.
Vijf dooden.
Parijs, S Jan. (V.D.) Een met vijf jonge
lieden bezette auto sloeg op den weg van
St. Hyppolyte naar Saive over den kop en
viel van een hooge heling. Alle inzittenden
werden gedood.
Een leider onderwerpt zich.
Volgens een telegram aan de Excelsior
heeft de opstandelingenleider Benjamin
Mendoza zich met 110 volgelingen overgege
ven. Hij opereerde in den staat Morelo.
Koovers overvallen een trein.
Dertig bandieten hebben in een klein
station bij Nanking een trein aangevallen,
zich van de gewapende macht meester ge
maakt en den trein leeggeroofd. Troepen
achtervolgen de roovers, die de vlucht heb
ben genomen.
Verscheidene schepen in nood
Boekarest, 9 Januari (V. D.). Tenge
volge van de hevige stormen in de Zwarte
zee ligt het verkeer in de haven van Con-
stonza geheel stil. Te Constanza zijn zeer
veel S.O.S.-signalen ontvangen, maar tenge
volge van de hooge zeeën kan geen enkel
schip voor het verleenen van hulp uitvaren
Het Engelsche stoomschip Owen More vyerd
in de haven van zijn anker geslagen en
liep zware schade op.
TERUGKEER VAN DE RUST IN
NAM AQ ALAND.
Officieel wordt verklaard dat verschillen
de onruststokers Port Nolloth verlaten heb
ben en dat talrijke inwoners toegestemd
heben om onder de regee rings voor waard en
te werken.
De geruchten inzake Lawrence
Londen, 9 Jan. (H. N.) Volgens berich
ten uit Indië moet koning Arnanoellah van
verschillende henormingen hebben afge
zien, o.a. van de invoering van den alge-
meenen dienstplicht cn van het verbod tot
toelating van buitenlandsclie priesters in
Afghanistan. Kolonel Lawrence, die als ge
woon soldaat bij het Indische vliegercorps
dienst doet, is naar zijn standplaats in En
geland teruggeroepen. Hij moet reeds naai
Karachi onderweg zijn. De Daily Herald
schrijft, dat de Engelsche regeering zelf de
schuld draagt voor de geruchten, dat Law
rence ten gunste van de opstandelingen in
Afghanistan werkzaam is geweest, doordien
zij Lawrence, die in den wereldoorlog den
afval van Arabië van Turkije heeft georga
niseerd, naar de grens van Afghanistan
heeft gezonden. Voorts wordt gemeld, dat
nieuwe gevechten in Afghanistan hebben
plaats gehad tusschen do regeeringstroepen
en de opstandelingen onder leiding van
Basjai Sakao. De troepen van den koning
moeten daarbij aan de winnende hand zijn
gebleven.
Londen, 9 Jan. (II. N.) Volgens be
richten uit Pesjawar zijn de onderhande
lingen van KoningArnanoellah met de
Sjinwari's thans met succes bekroond. De
koning heeft aan de stammen van de Noh-
inands cn Khugihni's aanzienlijke bedra
gen in goud betaald, waarop deze twee
stammen op een samenkomst der leiders
in een verzoening met den koning hebben
toegesteld. Deze twee stammen zouden
reeds uit het gebied van Jellalabad weg
getrokken zijn en het gebied uitsluitend
aan de Sjinwari's hebben overgelaten. Op
grond van deze gebeurtenissen verwacht
men in Pesjawar, dat de verbindingsweg
met Kaboel binnenkort weer vrij zal zijn.
Woensdag is te Pesjawar reeds een ka
meelenkaravaan aangekomen, die een
kostbare lading bij zich had en twee maan
don te Jellalabad opgehouden is. De Euro
peanen in dienst van de Afghaansche re
ccering. die te Pesjawar opgehouden wer
den. hebben thans verlof gekregen om naar
Kaboel te kornen. Ondanks deze voor de
\fghaansche regeering belangrijke succes
sen is de algemeene toestand nog niet dui
delijk, aangezien de berichten ,dat In an
dere streken de vijandelijkheden zijn her
vat en ook in buurt van Kaboel gevechten
worden geleverd, worden bevestigd. Het
gaat hier om een aanval van den benden-
leider Bnchai Saquao, die ten noordwesten
van Kaboel begonnen is cn sedert Maandag
onafgebroken voortduurt. De regeerings
troepen moeten zich echter in een betere
positie bevinden. De zomerresidentie van
den koning, die een tijdlang in handen van
de opstandelingen is geweest is echter
weer aan een vertegenwoordiger van den
koning overgedragen.
Constantinopel, 9 Jan. (V. D.) Uit
Kaboel wordt officieel bevestigd, dat de
opstandelingen een fort in de nabijheid
vnn de hoofdstad hebben bezet. De opstan
delingen ondernamen Dinsdag een aanval
op Kaboel, welke echter door de regee
ringstroepen werd afgeslagen.
GRENSINCIDENT IN ZUID-SLAVIE.
Drie Bulgaarsche boeren
geschoten.
dood-
W e e n e n, 9 Jan. (H. B.) Uit .Sofia wordt
gemeld, dat aan de grens van Zuid-Sla\iè
en Bulgarije een incident heeft plaats ge
had. Drie Bulgaarsche boeren, die tenge
volge van het Orthodoxe Kerstfeest een be
zoek aan hun ouders wilden brengen op het
Zuid-Slavisch gebied gelegen gedeelte van
het dorp Strazimirovtzi, zijn door de Zuid-
Slavische grenswachten doodgeschoten, zij
hadden toestemming van den Zuid-Slavi
sche overhpid om dit gebied te betreden.
Het dorp wordt namelijk door de schei
dingslijn in 2 stukken verdeeld, waarvan
het ecne in Bulgarije het ander in Zuid-
Slavic ligt.
DE EERSTE INTERNATIONALE LUCHT-
DIENST INGEWIJD.
New York, 9 Jan. (I-T. R.) Vandaag is de
eerste Internationale Luchtdienst, waardoor
vijf verschillende landen verbonden worden
ingewijd, met het vertrek van vier vlieg
tuigen, voor het vervoer van passagier® en
post bestemd. De vliegtuigen hebben tot be
stemming Cuba, San Domingo, de Bahama
eilanden en Porto Rico. De Postmaste-Gene-
ral der Ver. Staten maakt de eerste reis
naar San Juan mede. De lijn wordt geëx
ploiteerd door de Pan American Airways
Inc.
HET WEER IN ZWITSERLAND.
Bern. 9 Jan. De temperatuur in gi\
Cels., de weersgesteldheid en de hoogte der
meeuw in c.M. waren in de volgende plaat
*en resp. Adelboden 7, zeer rnooi. 40—
"0: Andermatt —15, idem, m. d. 1 M.: Arosa
—6. idem, m. d. 1 M.: Les Avants, —10, idem,
""O—.30; Caub ob Montreux —10. idem; 5—10;
T.b.Heau-d'Oex —13, idem, 4050; Davos
—14, idem. 5075; Engelberg —13, idem 50—
75; Flims-Waldhaus 9, idem m. d. 1 M.*
Grindlewnld 11, idem 50—75; Gstaad —li
klem, 4050; Gurnigel 7, idem, 40—50;
'Candersteg —13. idem 50—75; Kleine Schci-
legg —9, idem, m. d. 1 M.: Klosters —11. id.
75100; Lenzerheide-Parpan 18, idem
"0—75; Montana-Vermala —5, idem, 50—75-
Mürren 7, idem. 5075; Pontrc^ina 15,
idem, 50—75; Rigi-Kaltbad —8, idem, SO
TS; Ste.Croix I.es Rasscs 10. idem, 50—75
St. Moritz —16, idem. 50—75; Villars-Che
sières idem. 5075: Wen gen 9. idem.
75100; Zermatt 11. idem, 5075; Zwei
simmen 15. idem. 40—50.
KOLENDAMPVERGIFTIGING.
M n ch en, 9 Jan. (V. DJ Bij den bouw
van een crematorium werden 6 arbeiders
door ontsnappende kolendamp vergiftigd,
en moesten in het ziekenhuis worden opge
nomen. De toestand van 3 hunner is ernstig.
DE TOESTAND VAN DEN KONING.
Een rusiigen dag.
Londen, 9 Jan. V. D Het bulletin van
hedenavond luidt: De koning heeft een
rustige» dng gehad en de plaatselijke toe
stand maakt regelmatig vorderingen. De
koning is iets in krachten toegenomen
Voorloopig zal het bulletin slechts eiken
avond worden uitgegeven.
Aantal dooden reeds tot zes
gestegen Vijhendwintig
verkecren in levens*
gevaar
Londen, 9 Jan. (II. N.) Het aantal bij
het spoorwegongeluk in het Zuiden van
Engeland bij Ashchurch om het leven ge
komencn is tot zes gestegen. Men vreest
dat zich nog andere slachtoffers onder de
puinhoopen bevinden. Van de gewonden
verkeeren 25 in levensgevaar. Het oprui
mingswerk gaat met groole moeilijkheden
gepaard.
Hoogste barometerstand: 7S3.1 te
Karlstadt.
Langste barometerstand: 762.0 te
Vardö.
Verwachting tot den avond van
II Januari:
Zwakke tot matige O. tot wind,
nevelig tot licht of half bewolkt,
waarschijnlijk droog weer, matige
tot strenge vorst des nachts, over
dag lichts tot matige vorst.
BOERENOPSTAND IN CHIFOE.
40 personen gedood en ge
wond.
Berlijn, 9 J a n. (V. D.) De Berlijnsche
avondbladen vernemen uit Osaka, dat in
de provincie Chifoe hevige onlusten zijn
uitgebroken in verband met de kwestie
der irrigatie werken. Voor het gouverne
mentgebouw to Chifoe kwam het tot. hef
tige manifestaties, waartegen do politie
maatregelen nam. Uit Tsoeroega werden
troepen ter assistentie ontboden cn bij den
strijd, die zich daarop ontspon werden 10
personen gedood of gewond. Het verzet
was gericht tegen de irrigntirwerken m
het Sainnikowa dal, die oen groote opper
vlakte zullen bevloeien maar door welke
werken aan do eigendommen der dorps
bewoners nog al wat schade wordt toege
bracht
Ernstige uitbreiding
Kopenhagen. 9 Jan. (V. D.) De griop
heeft zich gedurende den laatsten lijd zeer
uitgebreid. In de nfgeloopcn week hebben
zich meer dan duizend gevallen voorge
gaan. Dagelijks worden 130 tot 200 nieuw*
gevalcn gemeld. De ziekto heeft evenwel
een goedaardig karakter.
WINTER IN ZWEDEN.
Belemmering der scheepvaart.
Tengevolge van de hevige vorst zijn thans
ook ann de Westkust van Zuid-Zweden
moeilijkheden voor de scheepvaart ont
staan.
Twee kleine stoomschepen zijn ernstig
door het ijs beschadigd. Eén is gezonken,
de opvarenden konden worden gered.
HET DEENSCHE KONINGSPAAR
NAAR SPANJE.
Kopenhagen, 9 Januari (V.D) Het
Deensche koningspaar zal in het begin van
Februari een officieel bezoek brengen aan
het Spaanscho hof. in antwoord op het
bezoek van koning Alphonso in het laatste
\oorjaar aan Denemarken.
HOOGE PRIJS VOOR EEN ZETEL
OP DE NEW-YORKSCHE BEURS.
New York, 9 Jan. (V. D) Voer een
zetel op de New Yorksche beurs werd op
nieuw een record-bedrag betaald. Kon ze-
lel werd namelijk verkocht voor zeshon
derd duizend dollar. Tot nu toe was het
hoogste bedrag 595.000 dollar.
BOTSING TUSSCHEN SOCIALISTEN EN
COMMUNISTEN.
Londen, 9 Jan. (H. N) In een verga
dering van arbeiders in oen gemeente in
de buurt van Glasgow, waar oud minister
Henderson het woord zou voeren is het tot
een hevige hotsing met de communisten
gekomen, zoodat de politie moest ingrij
pen die zeven personen arresteerde. Do
vertegenwoordigers der communisten ver
lieten daarop bij wijze van protest de zaal.
TOT LEVENSLANG VEROORDEELD.
Graiie verleening.
New York, 9 Januari (V.D). Naar uit
Lansing gemeld wordt, heeft dc Gouver
neur van Michigan een moeder van 10 kin
deren, die, Wegens overtreding van de
drankwet voor de vierde maal, tot levcns-
lnnge gevangenisstraf was veroordeeld,
gratie verleend.
Vermoedelijk der^g slathts
offers.
Na de ontdekking van vijf lijken onder
•Ie nuinlvopen, veroorzaakt door de jongste
uitbarsting van den Chileenschen vulkaan
Cahuro en het bericht, dat \ijf gezinnen
door den bnastroom verrast zijn, verwacht
men. dat het aantal slachtoffers van de
eruntie circa 30 zal bedragen. Verscheidene
overlevenden ziin door hun redders in roei-
booten 30 iniil ver over het meer gebracht.
De paniek neemt af.
