Eleclrische Gas- en
Petroleumkachels.
DÉ EEMIANDER
DIPEfJEUe UTOEVEC: J.VALKHOff
Vrijdag 11 Januari 1929
27e Jaargang Ko. 163
SU.TcNLANDSGH OVERZICHT
EEN STAD IN
GELDNOOD
DES KONINGS
STAATSGREEP
Herroepen ontbindings-
besluit
PAUL MAILLEFER
Opmerkelijke parlemen
taire figuur
Kaarden, Kachels en
Fornuizen.
N.V. MIDDENSTANDS-BANK
Langegraeht No. 4 - Telefoon 304
AMERSFOORT
Deskundige voorlichting bij
den aan- en verkoop
van Effecten.
Verhuring van Lips safe-loketten
Verzilveren van coupons
Handelscredieten
Incasseer ingen
Spaar-deposito's rente 4
HITTEGOLF IN
AUSTRALIË
Heldhaftige redding
MEXICAANSCH MINIS
TER GEDOOD
RUZIE TUSSCHEN VAK-
VEREENIGINGS LEDEN
DE OPSTAND IN
AFGHANISTAN
DE DUITSCHE
SPOORWEGEN
FOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS voor Ae*r*foort f 2.10. per maand f 0.75. per
weele 'roet gr at te verzekering tegen ongelukken* f 0.17V*
Bi&neolaod tranco per post per 3 maanden f3»-. Aizonderltjke oom teers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON IN TERG 511
PRIJS DER ADVERTENTIEN van-I —4 regels i I 04 «net totjrtp van een oeua|snurome>.
elke regel meer 10 25 Liefdadigheids-advettentlgp vooi de
helft, .van den prijs. - Kleine Advertentie ..KEITIES bli vooruitbetaling «—4 regels
50 cent elke regel meer 10 cenL driemaal pluatüen I.— Bewijsnummer eitra 0 0$
Dreigende crisis In Frankrijk,
v De radicalen legon het kabi-
uet-Polncaró.
De radicaal eocialistischo Kamergroep in
Frankrijk heeft een belangrijke beslissing
genomen zij heeft besloten tegen 't kabi-,
net Poincaré te stemmen. Dit ziet er voor
de regeering niet al te gunstig uit, omdat
de grootste en invloedrijkste Kamerfractie
thans den strijd tegen het huidige bewind
openlijker dan ooit heeft aangebonden.
Het tegenwoordige kabinet-Poincaró be
staat nog maar een paar maanden zooals
men zich herinnert, 2ijn daarin geen radi
calen opgenomen Poincaré heeft indertijd
wel een beroep op hen gedaan, maar oen
weigerend antwoord ontvangen. Aanvan
kelijk namen de radicaal-socialisten een
afwachtende houding aan, doch dit onzij
digheidsstandpunt hebben zij thans volko
toen verlaten do radicaal socialisten heb
ben Dinsdag don oorlog verklaard. Dit ge
schiedde or> een drukbezochte pnrtijverga-
doring, waarbij het de aandacht trok, dat
zelfs de gematigde fractieleden, die bij
vroegere gelegenheden gewoon waren hot
voor den minister president op te nemen,
zich ditmaal aansloten hij de overwegondo
meerderheid der radicaal socialistische Ka
mergroep. Door geen enkel lid werd het
kabinet in bescherming genomen. Over het
algemeen neernt men aan, dat dit een uit
vloeisei Is van de omstandigheid, dat de
radicaal socialistische fractie, waarin an
dors dikwijls onecnigheid heerscht, als ge
heel zich gekwetst voelt, wijl de regeering
in het geheel niet optreedt tegen de recht
sche pertijen, die momenteel een zeer le
vendige campagne voeren tegen hot parle
ment en het parlementaire stelsel. De ra
dicaal socfalistcn hebben vastgesteld de
Pa rij sch e correspondent der Fr. Ztg. wees
er Woensdag nog op dat de partijen, die
in het land bij voortduring het aanzien
van het parlement próbeeren te schaden,
In de regeering vertegenwoordigend zijn en
dat deze de pers, die op haar hand is, toe
gestaan heeft dergelijke aanvallen op het
parlement to publiceeren. Ondertusschen
laten de radicaal-socialisten uitkomen, dat
het door hen genomen besluit niet gericht
is tegen Poincaré zelf, maar tegen het ka
binet, waarvan h!J do leider is en waarvan
één der leden, de minister van blnnen-
landsch» zaken Tardieu, vooral wegens zijn
reactionaire staatkunde zich bij de oppo
sitie gehaat heeft, gemankt.
Eon vermakelijke' geschiedkundige bizon-
defhéid mag niet onvermeld blijven de
motie. die de radicaal-sociolistlscho Kamer
fractie Dinsdag na afloop der discussies ih
do Kamer wil indienen, is in precies de
zelfde bewoordingen opgesteld nis de mo
tie, die in Juni JOH uitliep op den val van
het kabinet Ribot, dnt, welgesteld, twee da
gen aan bet bewind is geweest. Dit kabi
net werd na de verkiezingen van 1914,
waarbij links de overwinning behaalde, on
danks het protest der links zich oriontee-
rende partijen, gevormd, maar kon zich
niet handhaven tegen de oppositie, die één
lijn trok. Overigens is de toestand nu wel
ietwat anders, daar men in de tegenwoor
dige Komer nauwelijks rekenen kan op een
werkelijke meerderheid van links. In elk
geval koesteren de radicaal-socialisten de
hoop, dat do regeering bij de stemming
over de motie van vertrouwen zoo'n onbe-
teeVoneride meerderheid krijgt, dat zij niet
langer aan 't bewind kan of wil blijven.
Tot dusver is n niet bekend, hoo Poin
caré zal reageeron, wanneer hij geen ferm
aantaal stemmen op z'ch wéefc te vereoni-
gen. Er heeft al verluid, dat hij zal heen
gaan. wanneer hij niet bijna heel de'natie
achter zich heeft, doch het kan ook gebeu
ren, dat hij aanblijft ondanks de vijand
schap eener krachtige oppositie, temeer
daar belangrijke vraagstukken op een op
lossing wachtenmen derke slechts aan
de regeling van Duitschlands herstelschuld
Zij verkoopt haar openbare
gebouwen.
Het stadje Stèyr ln Ópper-Oostenrijk, een
Manstrilk industriecentrum en tevens een
middelpunt van het vreemdelingenverkeer,
verkeert sinds eenilmen tijd in ernstige
flnancieele moeilijkheden. De voornaam
ste inkomsten der uemeente bestonden uit
de beiastingpennireen enz. van de wanen
fabriek, die hear oorsnronkelllk bedrijf
echter na den oorioa heeft moeien staken
en Ihens een bescheiden machinetahriekje
is r>« eemeente heeft op het oogenblik een
schuld van 314 milliocn schilling, wat neer
komt op 180 per hoofd. Alle pogineen, om
«leun.te krijgen ven de bonds of de pro
vinciale receerlnc. ziin mislukt. Oe^ ge
meente moet per laar meer dan 250 000
schilling rente betalen. Het gemeentebe
stuur heeft nu besldten^ een aantal ge
mSentepebouwen. w.o. een kazerne, een
HBS. en een ambachtsschool, aan den
meestbiedende te verknopen. Voorts besloot
m-n met eonparige stemmen alle gemeen
telljke belastingen zeer aanzienlijk te ver
boogen.
WINTER IN GRIEKENLAND.
Telle koude.
Parijs. 10 Januari (V.D) Naar uit Athe
ne wordt gemeld, heerscht in geheel Grie
kenland een buitengewoon strenge koude,
.vooral ln Macedonië valt veel sneeuw.
De positie der politieke partijen.
Naar verluidt, willen Spaho, onder den
naam van Zuid-Slavische volkspartij, en
Korosetaj een nieuwe partij stichten, maar
men verwacht, dat deze pogingen niet veel
succes zullen hebben, omdat, onder de wet
tot bescherming van den staat, nieuwe par
tijen alleen met toestemming van hooger-
hnrid opgericht kunnen worden. Wanneer
de op te richten partij na verloop van één
maand geen toestemming gekregen heeft,
staat dit gelijk met oen afwijzende be
schikking.
De districtsgouverneur van Subotica
(Maria Theresiopel) hééft den voorzitter
van de Hongaarsche partij doen weten, dat
zij overeenkomstig de nieuwe wet moest
worden ontbonden. De voorzitter teekende
hiertegen verzet aan cu verklaarde ^en
dergelijke interpretatie van de nieuwe wet
voor foutief. Zijn opvatting is bevestigd na
ruggespraak met Belgrado De gód verbeur
heeft het ontbindingabeslult herroepen.
TREINRAMP IN CHINA.
Bijna zestig dcoden en ge
wonden.
Peking, 10 Dcc. (V. D.) Op hét station
Soeko op den spoorweg Poking—Kalgan
kwamen twc-e personentreinen met elkaar
in botsing. Do locomotieven on do eerste
•vagens van belde treinen werden in elkaar
gedrukt. Er.moeten 17 dooden en 38 ge
wonden zijn.
AM ER IK A'S GRIEPEPIDEMIE.
Dafzenden slachtoffers.
Washington, 10 Januari (V. D.). !n
do tiende >vóek van de griop-epjdomie
heeft dc influon2ozlcjv nog uitgelid tot
de Midden-Westelijke. Atlantische en
Noord Oostelijke staten. Volgens de berich
ten uit-39 steden bedroeg het aantal sterf
gevallen tengevolge van do griep dé 11
tegen 1273 sterfgevallen in de voorafgaan-
do week.
Persona ingrata bij de Zwitser:
sersche Socialisten.
Uit Geneve wordt d.d. 9 Jan. aan de N.
R. CL gemeld
Te Lausanne is vandaag na een korte on
jestldhéid op 66-j:arigen leeftijd overleden
een der bekendste politieke personen van
Zwitserland, n.l. bet Kamerlid Paul Maille
zer, oud-voorzitter van do Tweede Kamer
en gewezen burgemeester van Lausanne.
Maillefer, die de leider der Fransch-Zwit-
Jérschê vrijzinnigen was, heeft tweemaal
Je aïgemeene aandacht in do politiek tot
zlcli getrokken. In 1919 was hij bij de ver-
'tiezing vóór een nieuw lid der Zwitsersche
regeering de officieelo candidaat van alle
burgerlijke partijen, doch zijn al te scherpe
•»nti-Duitsche uitingen tijdens den wereld
oorlog waren de oorzaak ervan, dat tal van
DuUach-Zwitsersché kamerleden ondanks
le officieels candidaatstelling van Mallle-
'er hun stem niet op hem wilden uitbren
gen. zoodat het na. tal van stemmingen on
mogelijk bleek de Volstrekte meerderheid
voor Maillefer te verkrijgen. Zijn partijge
noot Cbuard, eveneens uit het kanton
Waadtlend, werd tenslotte gekozen. Het was
een eenig feit, uit de Zwitsersche politieke
reschiedenie, dat een officieels candidaat
der burgerlijke partijen bli een geheime
stemming niet de meerderheid kon bëhalen.
Ondanks dit zeer onaangename on krenken
de parlementaire échec van 1919 is Maille
fer voortgegaan zijn Kamerarbeid ru6tig te
verrichten op de gewone wjjze, hetgeen hem
veel sympathieën heeft bezorgd. Hij kreeg
lan ook ln 1926 een eervolle rehabilitatie
door de Tweede Kamer, toen deze hem tot
haar voorzitter koos en daardoor de verkie
zing van den onder-voorzitter, den beken-
'en revolutionairensocialist Grimm, tot
voorzitter verhinderde. Maillefer bewees
toen het land een grooten diehst door zich
voor het voorzitterschap beschikbaar te
itellen en daardoor natuurlijk'voor zljrt
heele verdere parlementaire loopbaan een
^ersoba ingrata bij de socialisten te wórden.
Ilj heeft zïln voorzitterschap der Kaïher
•chter zoo uitstekend vervuld, d^t hXJ waar-
•chljniljk dit jaar als opvolger van Chuard
ot minister van binnenlandsche zaken zou
•Ijii gekozon, indien hij niet gemeend had
^p grond van zijn reeds betrekkelijk hooger
«eftljd zich niet beschikbaar te kunnen
•.tellen.
F-en der meest opmerkelijke -figuren ui«
iet Zwitsersche parlement Is !n ieder geval
net den overleden Paul Maillefer heenga
gaan.
P.Nierop
<JLVC£XU. QOJht.268
voot Amersfoort en Oms. reken
Directie: A. H. MARTENS.
Hevige boschbranden richten
schade aan.
Eon verzengende hittegolf, die gisteren de
temperatuur te Sydney deed stijgen tot' 108
graden, had verscheidene boschbranden in
Ié voorsteden^ tot gévolg. .Ecu tiental hui-
:.un werdon..,verwoedt. F.cn dulzond stuks
Mulmvee en een paar'stuks groot vee kwa
men om. Aan de wijngaarden en oogsten
werd schado berokkend.
Een hevige brand woedde ln het militair
gebied te Liverpool, in Nieuw Zuid-Woles.
De troepen bestreden dag en nacht onver
moeid de vlammen, die door een krachti-
gen wind werden aangewakkerd cn.het
vroegere' Dultsch'a gevangenenkamp omsin
gelden, waar ile gezinnen van soldaten
werden verrast' Een afdeellng cavalerie
reed in galop door de vla men en bracht
twee vrouwen nn vier kinderen ongedeerd
te voorschijn. Zes cavaleristen kregen
brandwondenaan de armen doordat bun
uniformen in brand vlogen
Verscheidene groote branden woeden
meer landwaarts ln, waar het terrein bui
tengewoon droog is. Twee personen vonden
•Jen dood tengevolge van een zonnesteek.
BRITSCH-INDISCHE SOLDATEN IN
ARMOEDE.
Setooging te Lahore.
Drieduizend-Britsch-Indische oud-soldaten
zijn hier Woensdagavond te Lahore aange
komen om htm armoede te demonstreeen,
die zij toeschrijven aan het gebrek aan
werk'en het niet verdeelen vau bouwland.
De'politie verhinderde, dat de betoogers
zich naar de Tegeeringsgebouwen begaven,
waarop de oud-soldateh dreigden in hon
gerstaking té zzullen gaan.
DE DUITSCHE ARBEIDSCONFLICTEN.
Arbitrale uitspraak.
Halle.'D Jun. (V.D.) Hedenavond is de
arbitrale uitspraak voor de Middel-Duit-
«cfae metaalindustrie gevallen. Zij behelst
een loonsvÊfhooging van 2 Pfennig per
uur. De bodonkingstermijn loopt 10 Jan.
a-s. af.
Ook twee zijner aanhangers
vermoord.
De Meviceansche minister van landbouw,
die candidaat was gesteld voor de functie
van gouverneur van den staat Hidalgo. Is
bif een botsing met politieke tegenstanders»
gedood. Ook twee van zijn aanhangers kwa
men daarbij om het leven.
IJSVORMING OP DE ELBE.
De IJsbrekers er niet legen-
opgewassen.
Hamburg, 10 Jan. fH.N.). Uit Lauert-
bürg wordt gemeld, dat het Ijs op de Elbe
fch bij Honsdorf heeft vastgezet. Er is een
opstuwing van het water merkbaar, dat
Woensdagmorgen 88 C-M. was gestegen. D*
isbrékers. die uitgezonden waren, konden
niét meer tot Hamburg komen en hebben
»f?ti toevlucht in de haven van LaüenbuKZ.
gezocht.
SCHIP IN NOOD.
De reddingboot van Eastbourne is giste
ren don geheelon dag en nacht op zee ge
weest om don motorlogger Britannia te
zoeken, die in den mist in nood is geraakt
en om hulp gevraagd had De reddingboot
heeft het schip echter niet kunnen vinden.
AARDSCHOKKEN EN TEMPERATUURS-
DAL1NG IN ITALIË.
j Rome, 9 Jan. (V.D). In de omgeving
van Sione zijn sedert eenige dagen aard
schokken gevoeld. De temperatuur in go-
heel Italiö is zeer gedaald.
ERNSTIGE MISHANDELINO.
Dortmund, 10 Jan. (H.N.). Maandag
avond is te Selra-Beifang een 50-jarige
mijnwerker, die bij zijn aldaar wonenden
zoon op bezoek was, door vior onbekenden
overvallen en tegen don grond geslagen.
Zijn zoon, dio in zijn gezelschap was, nam
ie vlucht. Ook oen dienstmeisje werd ge
.veld aangedaan, terwijl zij bovendien ern
dig mishandeld werd. De mijnwerker ls
lan volgenden dag in het ziekenhuis over
eden zonder meer tot het bewustzijn te zijn
rakomen. Do daders zijn opgespoord en
naar het huis van bewaring overgebracht.
Iet zijn vier mijnwerkers, van wie er enka
a reeds vroeger wegens mishandeling ver
mrdoeld zijn.
AMERIKA'S NIEUWE BEWIND.
Hoover neemt Mellon ovor.
Londen, 10 Jan. (V. D.) De nieuwe pre
ildent van do Vereenigde Staten Hoover had
gisteren een langdurig onderhoud met den
kanselier voor de schatkist Mellon, waarbij
lussohen hen volledige overeenstemming
werd bereikt over de toekomstige positie
van Mellon ln de regeering van Hoover.
MELLON
In welingelichte kringen te Washington
gelooft men, dat Hoover Mellon uitgenoo-
digd heeft zijn functie te blijven vervullen
en dat Mellon hierin hoeft toegestemd.
Eert fatale worp.
De Duitsche verkeersbond had te Ber
lijn met den- bond van metaalarbeiders en
den bond van stokers en machinisten een
vergadering belegd in het lokaal der vak-
vereenjgingen, om oen bespreking te heb
ben over het voorstel van het nieuwe ar
beidscontract, dat dezer dagen aan de di
i'actie van den Inch (spoorweg zal worden
overhandigd Het communistische gemeen
tpraadslid Deter, leider der jongste sta
king bij den luehtspoorueg die kort gele
den met vijf andere arbeiders van da
„Hochbahn" uit de vakvereeniging geslo
ten was, varschoen in de vergadering met
vele aanhangers; dezen trachtten de uitge-
slotcnen weer als lid te laten opnemen.
Men wierp oa. den leider der vergadering.
Koch. voor de voeten, dat hij niet bekwaam
was om^da arbeiders ta vertegenwoordigen.
Koch sloot de zitting, toen plotseling een
aantal partijgangers van Detei rn hem los
stormden en met bierglazen nna» L«m
gooiden. Eé.n der glazen trof Koel» zoo on
gelukkig aan den linkerslaap, dat hij be
wusteloos in elkaar zonk. De daders sloe
gen op de vlucht en konden niet gevat
wordon.
EEN BELANGRIJKE
AMERIKAANSCHE GIFT.
Het Bockefellerfonds te New-York beeft
aan het physlsch chemisch laboratorium
van de universiteit te Upsala vijftigduizend
dollar geschonken. Directeur van het la-
boifttorium is de Nobelprijswinnaar prof.
Sveldberg.
SLACHTOFFER VAK
GASVERGIFTIGING.
F.en invalide uit Krefeld die dakloos Was.
had zich in den kelder van een huis te
slapen gelegd Daar de gasleiding, die door
den kelder loopt, lek was, kroeg de inva
lide .een gasvergiftiging on werd 's och
tends dood gevonden,
HET WEER VAN MORGEN.
Hoogste barometerstand: 784.8
Lerwick;
Laagste barometerstand: 747.7
Vardö.
Verwachting tot don avond van
12 Januari.
Matige tot zwakke N. O.'tot Z. O.
wind nevelig tot licht of half be-
woikt, droog weer, matige tot lichte
vorst
VALSCHE BESCHULDIGINGEN.
Amerikaenscho senatoren belas*
terd.
Do senaatscommissie tot onderzoek van
ae documenten^ waaruit meest blijken dat
de Amorikaaosche-scnatoren Borob en Nor-
ris elk 100.000 dollar aan eteekponnin'gon uit
Husland hadden ontvangon, heeft verklaard,
«lat deze documenten vaisch waren.
DOOR DE MARSEPEIN VERRADEN.
De politie te Kopenhagen heeft op ceu
mèrkwoardige manier oen bekentenis losge-
gekregen van den leider eener grobte die-
venorganisatle, aldus de Tel. Toen do dief
onlangs in een pastorie in een provlheie-
olaats inbrak, zng hij een stuk marsepein
-iggen cn hij kon de. verleiding
niet weerstaan er oen flink stuk af te bijten.
Daardoor kwam in het overblijvende stuk
marsepein de afdruk van 'smans gebit to
staan, waaraan twee tanden ontbraken.
Toen do politie dezen afdruk vergeleek met
het gebit van den dief, hlpek dat er over
eenstemming bestond. Door deze ontdek
king was de dief zoo verbaasd, dot hij een
ylock niet kon onderdrukken en 'zljh be
wondering uitsprak voor do buitengewone
handigheid der politie.
Russische vliegers gedood.
Maandag is een Afghaansch vlieertutg
brandend omland gestort. Do piloot, een
Rus, werd gedood en de waarnemer, even
eens een Rus. werd gewond. Een andere
Russische piloot, die onlangs gewond werd
bij een bombardement van de rebellen, is
aan zijn verwondingen bezweken.
VATZCAAN EN QUIRINAAL.
Regeling de; Romeinsche
kwestie.
L.onden, 10 Januari (V. D.). De Ro
meinsche correspondent van do Daily News
meent te weten, dat do paus tegenover
het geheime cousislorie der kardlnalcD de
hoop op een spoedige overeenkomst mot
de ItallnanRChn regeering heeft uit>-«»spro-
kon. Do overeenkomst zal na de ratifi
catie door het Itnlinnnscho parlement den.
volkenbond der registratie worden voor
gelegd en daardoor een internationaal ka-
raktor gaan dragen. Italië zal na het flui
ten van de overeenkomst een ambassa
deur bij het Valicann benoemen cn ook
het Vatloaan 2al zich bij do .regeering te
Rome laten vertegenwoordigen.
LÜNDBORG TE ROME.
Do iedder van Nobllle voor
de commissie van ondorzoek.
Kapitein Lundborg, do redder van gene
raal Nobile, werd Dinsdag bij zijn aan
komst te Ronie aan het station, naar men
do N. R. C. meldt, door het publiek
herkend en hartelijk toeegejuicht De
auto van het Zweedsche gezantschap,
waarmede hij naar het hotel word gebracht»
kon zich slechts met moeite een weg door
de menigte banen. Lundhorg weigerde de
vertegenwoordigers van de perft to woord
te staan. Gisteren zou hij voor de commis
sie van onderzoek verschljneh orn daarna.
terstond de terugreis te aanvaarden.
Sprekende kostt7:*cijfe73.
De Duitsche minister voor verat*»rewe-
zen heeft Dinsdag de raming van d« kostoti
der rijksspoorwegen in'1929 openbf \r ge
maakt.. Het gezamenlijk personeel edraagt
707.000 man en wel 300 000 ambtenaren en
iOÖÖOO arbeiders; loonón en pensioenen zuW
len 2952.7 millioen kosten F.r is '5J4 'dui
zend man personeel meer dan fn 1928, die
te znmah 50 miiliocm mark zullen verdle*
nen. De spoorwegen hebben 13 millioen ton
«teenkool noodig, die 3"0 millioen mark
zullen kosten De konten ven weg en wer
ken zullen 283.3millioen mark bedragen;
hierin zijn 175 000 ton llzer voor nieuw©
fails en 5.9 millioen ton hout voor dwnrg-
liffgers begrepen Onderhoud van weg
werken, herstel van locomotieven onz. zal
evenéens 150 - millioen mark. eisehenr j
