WIJNHANDEL J, A. SCHOTERMAN&Zn, COGNAC VIEUX XXX LH1RONDELLE 16'18 Langestraai OPRUIMING ch°OnfActE5 per flesch f 4.50. STADSNIEUWS. L. J. Lisycx Zn. Lampekappen. UTR.STRAAT 17 - Gevestigd 1878 TELEFOON 145 CARBID-TOESTEL ONTPLOFT De oorzaak nog onbekend PROF. DR. W. GEESINK Woensdag overleden RADIO-PROGRAMMA UIT DEN OMTREK. HERDENKING UNIE VAN UTRECHT Voordracht dr. Miedema „TIJDELIJAE AANEIEDING' Inmaakbrandewijn a t 3.50 per Liter bij S. H. MASSA DE STADSAUTOBUS DIENST Twee dooden op Jurgens' Olie fabrieken ie Zwijndrecht Gistermorgen heeft op het terrein van de Jurgens Oliefabrieken te Zwijndrecht een ernstig ongeval plaats gehad. Bij het ver richten van werkzaamheden is een carbid- toestel uit elkaar gesprongen. Twee perso nen, G. en van E. werden gedood. De oor zaak is nog onbekend. De slachtoffers van het ongeval zijn dc 30-jarige Goudsbloem uit Zwijndrecht en van Eyk uit Dordrecht. Bij een der slacht offers werd het hoofd van de romp ge scheiden. Omtrent de ontploffing op dc terreinen van Jurgens1 Oliefabrieken wordt ons nog nader gemeld: Drie arbeiders, lasscliers, waren heden morgen bezig met het schoonmaken van een verplaatsbaar carbid-gastoestel. Door tot hu toe onbekende oorzaak heeft in den ketel van dit toestel een ontploffing plaats gehad. De ketel vloog uit elkaar en de stuk ken vlogen tegen de hoofden van twee der arbeiders, den 33-jarigen- gehuwden arbei der Goudsbloem en den 30-jarigen gehuw den arbeiders Van Eyk. Beiden werden vrecselijk verminkt en óp slag gedood. De derde arbeider stond, toen de ontploffing plaats had, op eenigen afstand en bleef on gedeerd. De arbeidsinspectie en de politie hebben in den loop van den ochtend een onder zoek naar dc oorzaak van de ontploffing ingesteld. Oud--hoogleeraar aan de Vrije Universiteit Gisteravond is te Amsterdam na een kor te ongesteldheid in den ouderdom van 74 jaar overleden, Prof. Dr. W. Geesink, oud- hooglecraar aan de Vrije Universiteit. Pof. Geesinkwerd in 1854 te Amsterdam geboren. Hij promoveerde in 1879 te Utrecht tot doctor in de theologie op een proef schrift getiteld: „Gerard Zerbolt van Zut fen". Achtereenvolgens was hij predikant te Schipluiden en te Rotterdam, en werd in 1890 benoemd tot hoogleeraar aan de Vrije Universiteit. Zijn voornaamste wer ken zijn: „Voetius* Beginselen van Kerk recht", „Schets van de Gereformeerde Ge loofsleer", „Calvinisten in Holland", Men- schelijke wijsheid en Goddelijke dwaas heid" en: „De beteekenis van het leerstuk der oorspronkelijke gerechtigheid voor de Godgeleerde Zedekunde". 'Ttl c- LELY« t De teraardebestelling. Heï stoffelijk overschot van dr. Ir. C. Le- ly, oud-minister van Waterstaat, zal wor den ter aarde besteld a.s. Zaterdag op de Algeraeene Begraafplaats. De stoet vertrekt om half 2 van het sterfhuis aan de Neu- huiskade 10. Rouw bij de werken". „Zuiderzee- Van het gebouw der Zuiderzeewerken aan de Zeestraat te Den Haag woei heden de vlag half-stok naar aanleiding van het overlijden van dr. ir. C. Lelv, die voorzitter was van den Zuiderzeeraad. TWEE BROERTJES DOOR HET IJS GEZAKT EN VERDRONKEN. Tragisch ongeval te Schui- lenburg (Fr.). Twee zoontjes van den rietsnijder W. de Vries te Schuilenburg (Fr.), die hun vader zouden aihalen, zijn door het ijs gezakt en verdronken. (Tel.) DE „GAROET" OP SLEEPTOUW. Wordt door de „Menado" naar Malta gesleept. De „Garoet" van den Rolt. Lloyd, die, naar gemeld is, met machineschadó op de Mid- dellandsche Zee ronddreef, is door cle „Me- nado" van dezelfde maatschappij op sleep touw genomen en bevindt zich thans op weg naar Malta. Het weer is gunstig. Te Malta is gelegenheid tot reparatie. Kunst. DE REV. SOC. PARTIJ EN DE KAMERVERKIEZINGEN. De heer Stenhuis lijstaanvoerder. Naar het Volk verneemt zal het voor- loopig comité op de conferentie tot stichting eener revolutionnaire socialistische partij voorstellen aan de a.s. Kamerverkiezingen deel te nemen. De heer Stenhuis zal als aanvoerder van de lijst optreden, verder zullen bestuurders der revolutionnaire vak verenigingen er op voorkomen. De volgorde zal op de conferentie worden vastgesteld. Vrijdag 25 Januari. Huizen, 340,9 M. (Na 6 uur 1852 M.) 12.30. Tijdsein van de K.R.O. klok. 12.30—1.30. Lunchmuziek door het K. R O. Trio. Piet Lustenhouwer, piano Mein- rich Scholl, viool en Otto Hendriks, cello 3.00—4.00. Vrouwenuurtje door Mejuffr. N. Mens uit Leiden. 4.005.00 n.m. Gramafoonplalcnconcert (Alle platen „His Master's Voice). 5.00—6.45 n.m. Voor-avondconcert, door Fluit. Den heer P. van der Turk. Den heer W. Clemens. Den heer H. van Dopperen Den heer Joh. Koppert. Piano. Den heer Joh. Monissen. 6.45—7.00. Radiopraatje door don heer W. Peeters uit Amsterdam, over„Selec tiviteit". 7.00—7.30. Cursus Paedagogie door den Weled. Zeergel. Heer Dr. Jac. van Dael uit Amsterdam. Weekuitzending. SprekersDs. J. van Dorp, Enschedé. Klaas de Vries, Amster dam. Roel Houwink, Soesterberg. Muzikale medewerking: L. Hillebrand-Kets, sopraan T. Goddard—Lingbeek, mezzo-sopraan. S Bessem, mezzo-sopraan. A. Orobio de Cas tro, viool. Dr. G. Meyer, viool. H. Meyer— van der Woude, violoncel. H. Schouwman, piano. 7.35. V.P.R.O.-catechisatie. Oudo Testa ment. SprekerDs. J. van Dorp. Onder werp Het Joodsche Lied. 8.10. V.P.R.O. persberichten. 8.15. Concert van vóór-Bachsche muziek. 8.50. V.P.R.O.-lezing. SprekerKlaas do Vries. Onderwerp „Volksonderwijs" en ons volksonderwijs. 9.10. Concert van vóór-Bachsche muziek 10.00. SprekerRoel Houwink. Onder werpBoeken in 1928, belangrijk voor Vrijz. Protestanten. 10.20. Concert van vóór-Bachsche muziek Hilversum, 1060 M. 10.00. Tijdsein van de A.V.R.O.-klok. 10.00—10 15. Morgenwijding. 12.00. Politieberichten. 12.152.00. Lunchmuziek door het Bori9 Lensky-Trio. 2.05—2.45. Uitzending voor scholen. Spre ker A. F. J. Portielje, inspecteur levende Have van „Artis. OnderwerpHet zien naar vogels in de natuur. JJ.454.00. Aansluiting van het Rem brandt-Theater te Amsterdam. Uitzending van illustratieve filmmuziek. 4.00—4.30. Het A.V.R.O. halfuurtje v. d. Ned. Vereeniging van Huisvrouwen. Spre ker S. de Clercq. Onderwerp Rationeele woninginrichting. 4.30—5.30. Gramophoonmuziek. 5.30—6.00. Spreekuur van den Radio dok ter. Behandeling voor de microfoon van Radio-vraagpunten. 6.00. Tijdsein van de A.V.R.O.-klok. 6.00—7.15. Dinermuziek door het Boris Lensky-Trio. 7.15—7.45. Radio-cursus vanwege het On derwijsfonds voor de Binnenvaart. 7 45. Politieberichten. 8.00. Tijdsein der A.V.R.O.-klok. 8.01—8.30. Chopin Recital door Susie Min den, piano. 8.30 Concert door het Omroeporkest o. 1 v. Nico Treep. Jan van Riemsdijk en zijn gezelschap. 10.00. Persberichten. Potpourri's. 11.00 Sluiting. DE UNIE VAN UTRECHT Bijeenkomst Algemeen Ne- derlandscli Verbond. Aan het slot van do feestelijke herden king van de Unie van Utrecht had de af- deeling Utrecht en omstreken van het Alg. Ned. Verbond iri de Groote zaal van het ge bouw voor Kunsten eii Wetenschapen, wel ke tot berstens' tóe gevuld was, alhier een herdenkingsavond belegd, waar als spre kers zouden optreden Dr. P. II. Rittcr Jr. (Utrecht), Prof. Dr. F. C. Gerretson, hooglee raar aan de Universiteit te Utrecht, Dr. A. van der Poel en W. P." van Reede van Ouds hoorn, Zuld-Afrikaarisch student aan de Ned. Handelshoogescbool te Rotterdam. De voorzitter de heer E. Kroon deelde bij den aanvang mede, dat Dr. Bornis niet aan wezig kon zijn, in verband met ernstige on gesteldheid van zijn vader. Dr. P. II. Ritter was plotseling verhinderd zijn spreekbeurt tö houden. Wel was aanwezig René de Clercq, de bekende Vlaamsche activist, die aan het einde van den avond onder klim mend enthousiasme uit naam van Dr. Bornis in warme bewoordingen verklaarde, dat Nederland, Vlaanderen cn Zuid-Afrika één waren. De verschillende redevoeringen werden door langdurige toejuichingen ge groet en aan het slot zongen de aanwezigen staande het Wilhelmus, de Vlaamsche Leeuw en het Z. Afrikaansclie Volkslied. KENNISGEVING. B. cn W. van Amersfoort, Gelet op artikel 26 der Hinderwet, bren gen ter openbare kennis, dat het Departe ment van Defensie voornemens is in deze gemeento een aulogecnlaschtoestel op te richten op het perceel, gelegen aan de Flier- beek, kadastraal bekend gemeente Amers foort. De stukken, hierop betrekking hebbende, liggen op de Secretarie der gemeente ter in zage, terwijl op Donderdag, den liden Fe bruari 1929 van 11 uur tot WA uur des v.m. in het Sfadhuis te Amersfoort ten over staan van een Commissie uit Gedeputeerde Staten dezer provincie gelegenheid zal be staan bezwaren tegen het oprichten van het autogecnlaschtoestel in te brengen. Amersfoort, 24 Januari 1929. B. cn W. voornoemd, De Secretaris, De Burgemeester, K. KAAN Jzn. v. RANDWIJCK. DE UNIE VAN UTRECHT. Herdacht op dc scholen. Op verzoek van den Minister van Onder wijs is gisteren ook op de scholen de tot standkoming voor 350 jaar van de Unie van Utrecht herdacht. Door de vriendelijke me dewerking van de firma Lomans alhier, die een barer prachtige radiotoestellen koste loos in bruikleen had afgestaan, waren de leerlingen dei- Gemeentelijke Handelsschool in de gelegenheid de uitzending uit het groot-auditoriurn der Rijksuniversiteit te Utrecht, waar Prof. Dr. G. W. Kernkamp en de oud-minister Dr. J. Th. de Visser het woord voerden, te beluisteren. AMSTERDAM-BOVEN-RIJN. Het Geldersche Vallei-plan besproken op het departe ment. Jongstleden Maandag hebben de waarne mend Burgemeester van Amsterdam, de lieer J. Ter Haar Jr., de wethouder voor P. W. tijdelijk-eveneens wethouder voor de ge meentelijke Handelsinrichlingen de heer E. J. Abrahams cn de gemeente-secretaris, de heer J. J. Roovers met Waterstaatsautori teiten geconfereerd. De besprekingen, die een voorloopig karakter droegen, gingen over de financieele zijde van het Gelder sche vallei-plan, waaraan minister Van der Vegte de voorkeur heeft gegeven; alsmede over het deel der kosten, dat voor rekening van Amsterdam zal komen. De onderhande lingen over een en "ander, zullen worden voortgezet. De minister is van plan, na afloop van deze besprekingen, het desbetreffend wets ontwerp in te dieneu. (Hbld). VOLKSONDERWIJS. Radio-voordracht. Men schrijft ons: Betreffende de radio-voordracht op a.s. Vrijdagavond te 8.50, geannonceerd in dit nummer, zij vóór belangstellenden nog het volgende meegedeeld. Allen, die niet in eigen huis daarop zijn ingericht, vinden on getwijfeld in bevriende kringen gelegenheid te over om deze belangrijke rede mede aan te hooren. Waar Volksonderwijs immer voor de belangen van onze kinderen op de bres staat, wordt verzocht deze voordracht te beluisteren. Wie zich daarna wenscht op te geven als lid van Volksonderwijs, wende zich tot den secretaris der afd. Amersfoort, den heer A. Besteman, Weijerstraat 19. EEN NIEUW RESTAURANT OP DEN BERG. Op het terrein van de theetuin. Naar wij vernemen zal op het terrein van de theetuin tegenover het Berg-Hotel een nieuw restaurant worden gebouwd. Het kioskje van de bediening met de daar achter liggende toiletten zal verdwijnen, terwijl op deze plaats zal verrijzen een groote restauratiezaal van ongeveer 150 vierkante meter. Het ligt in de bedoeling dit restaurant met Juni a.s. in gebruik te nemen. Door den exploitant van hét Berg- Hotel, den heer Buczaczer, is de opdracht tot den bouw gegeven aan den heer W. van Gent, aannemer te dezer stede. Het aandeel dat Johan van Oldeiv barneveldt in de tot stand koming en handhaving heeft gehad In het gebouw der Theos. Vereen, in de Regentesselaan gaf dr. Miedema, voorzit ter der Volksuniversiteit voor de leden en andere belangstellenden een voordracht met lichtbeelden als herdenking der Unie en van den persoon van Johan van Ol denbarnevelt, gezien in zijn werk voor het stand komen en het handhaven der Unie. 't Is een daad van piëteit tegenover de zen grooten Amersfoorter. 't Is een der fi guren, die misverstand en onverstand eeuwen hebben bedekt gehouden. Vondels dichterlijk inzicht heeft hem echter benaderd met zijn „Vrijdom's stuf cn Hollands vaar". Zijn Palamedes tee kent hern te voeten uit zonder bevooroor- deeling. En weder een dichter, Albert Verwey, beeft hen in 1894 eere gegeven en diepe be wondering. Smaad en ellende is Oldenbar- nevelt bij leven cn nagedachtenis ten deel gevallen cn nog is er geen goede Holland- sclie biographie \an hem. De schade moet worden ingehaald cn de schuld ingelost. Daaraan wil spr. het zijne doen en uit dankbaarheid en als stille hulde de figuur naar voren brengen. Wat is Oldenbarnevelt's aandeel geweest in de totstandkoming der Linie? Van Deventer heeft Oldenbarnevelt's do cumenten in 1860 uitgegeven na het door worstelen van diens bijna onleesbaar schrift. Nog een macht documenten wach ten in het archief op bestudeering. Een allerbelangrijkst document is het Concept der Unie, vermoedelijk van Flo- ris Vis, pensionaris van Utrecht, voorzien van kantteekeningen van Oldenbarnevelt's hand. Wat in die randteekeningen staat is.in de Unie opgenomen en is van groote be teekenis. Prof Fruin betwijfelt wel, in te genspraak met van Deventer, of dit alles gedachten zijn van 01. en ziet er meer in uitkomst van besprekingen in de Staten van Holland en van Zeeland en verwijst daarvoor naar van der Spiegel. Zeker is echter, dat van Deventer wei degelijk v. d. Sp. heeft nageslagen. Maar dit alles is bijzaak, gezien het feit, dat Oldenbarnevelt de allergrootste is ge weest bij het ten uitvoer brengen van de principes in de Unie neergelegd. 30 jaar is dit aan hem toevertrouwd geweest in het allermoeilijkste tijdperk der constella tie van ons volksbestaan Spr. leest het concept voor van de In troductie der Unie en ecnige artikelen cn geeft de gewichtige randteekeningen door Oldenbarnevelt neergezet. Daaruit blijkt dat Oldenbarnevelt ook in- heemsche afbreuk doende machten oor- uitzag. Er blijkt zijn geest uit van vrijheid laten zooveel mogelijk. Hij heeft dan ook aan de Katholieken groote vrijheid ver leend, en dit is hem later zeer kwalijk genomen. Verwey's tooneelwerk „Oldenbar nevelt" laat uitkomen, dat dit „vrijheid van religie" zonder dat do eenheidsband schade behoefde te lijden, grondgedachte van de Unie was. In de uitwerking der Unie komt Olden barnevelt's geest weer naar voren „die Hol lands overwicht nastreeft". Bij de beraadslagingen over de Unie was het. ook volgens Fruin, Oldenbarnevelt die meer, dan wie ook, daaraan deelnam. Maar zijn groote werk voor de Unie is de handhaving daarna. Hij heeft gewerkt dag en nacht, was tergelijkertijd minister van Binncnlandsche zaken, van Buitcn- landsche zaken, van Financiën. De meeste missives naar het Buitenland zijn eigen handig door hein geschreven. Hij was bon dig in zijn stijl. De beste stijl voor een di plomaat is de waarheid zeggen zoo kort mogelijk dit waren zijn woorden. 1-Iij was de ineorporatie en de incarnatie der be ginselen, die de Unie hebben gedragen, de beginselen van een Willem den Zwijger, wiens rechterhand hij is geweest. Hij heeft moeten regeeren in de chaos na diens dood zijn beginselen hebben hem eedragen en hij is er door gevallen. De nu volgende reeks lichtbeelden, vele naar gravuren uit de Oldenbarnevelt's ver zameling in Flehite boden spr. telkens ge legenheid het reecis behandelde verder toe te lichten. Oldenbarnevelt staat hier inge schreven in het register der Groote Schole, het Gymnasium. Achtereenvolgens zien we het leven van Oldenbarnevelt cn ook de staatkundige ge schiedenis van zijn tijd op het doek pas- seeren. Enkele daarbij verstrekte gegevens geven we hier in losse zinnen weer. De meeste advocaten sloten zich in 1572 bij de Spaansche zijde aan; Oldenbarne velt echter voegde zich aan 's Prinsen zijde. Men schrikt als men de schennende panfletten leest tegen Oldenbarnevelt en diens echtgenoote, Maria van Utrecht, o.a. de z.g. „gouden legende" van Aartsen. 't is een vrouw geweest van trouw en toewij ding, die met volle recht mocht zeggen tegen Louise do Colligny, de weduwe van Willem den Zwijger, „Mijn man \raagt recht maar geen genade", Louise de Col ligny wist Oldenbarnevelt te waardeeren. Zoo ook Frederik Hendrik, die zich de Pa- laraedes van Vondel liet voorlezen. De Engelschen hebben Oldenbarnevelt nooit kunnen vergeven, dat hij Leycester had weten weg te werken, die hier de boel bedierf. Toch heeft hij door herhaald per soonlijk bezoek bij Elizabeth, koningin van Engeland veel weten te bereiken. Het was staatkunde in grootschen stijl. Evenals Oldenbarnevelt concentratie wist te bereiken in het staalkundige, heeft hij het bereikt op commercieel gebied door de geweldige daad der oprichting van do Oostindische Compagnie. LANGESTR. 49 - TEL. 190 Atelier voor het vervaardigen van Groote keuze Draadvormen en Fournituren. SLIJTERIJ - HAVIK 41 TELEFOON 292. Zijn aandringen tot de tocht, die uitliep op cle overwinning van Nieuwpoort had tot grond zoowel Engeland als Frankrijk tot andere gedachten te brongen, die wei felden orn ons verder te steunen tegenover Spanje. Bij de platen over de actie tijdens het Bestand tegenover de Remonstranten wees spr. er op dat dit remonstrantenge- schrift rustte op de echte beginselen der Unie. De toen uitgebrachte Aurea Libertas (gulden vrijheid) toont lieden nog bij het doorlezen mildheid van ziel en fijnheid van geest. Spr. eindigt met de opmerkingen dat het beeld van Oldenbarnevelt nog lang niet gezien wordt in het zuivere licht; dat zijn beteekenis nog niet genoeg wordt gekend cn erkend. Exploitatie autobusstads diensten. Subsidieverlee- ning A. Donckers te Rot terdam. B. cn W. schrijven den Raad: Aan 't slot van ons voorstel tot subsidie- verleening aan N. Hilversum, autobusex ploitant alhier, verwezen wij, voor wat de voortzetting van de autobusdiensten nè. Maart a.s. aangaat, naar ons voorstel tot subsidieverlening aan den heer A.Donckers te Rotterdam, welk voorstel wij bij dezen doen. Met den heer Donckers, die een aauvraag tot het in bedrijfstellcn van autobusdiensten bij ons indiende en die ook dergelijke dien sten te Gouda cn Zwolle blijkens aldaar ingewonnen inlichtingen tot genoegen ex ploiteert, zijn terzake uitvoerige besprekin gen gehouden. Als resultaat daarvan kunnen wij U me- decïeelcn, dat de heer Donckers zich bereid heeft verklaard een 3-lal lijnen t.w één lijn Soest erkwar tierStationVarkensmarkt; één lijn VarkensmarktRandenbroekerweg —Varkensmarkt U trechtsche weg—Oranje- laan; één lijn BorneopleinVarkensmarkt Station—Frisia, te exploiteeren, mits hem van gemeentewege een subsidie wordt toe gekend ten bedrage van 10.000 's-jaars. Voorshands zouden wij deze subsidie voor 5 jaren toegekend willen zien. Tijdig vóór afloop van dien termijn kan worden bezien in hoeverre voor verdere subsidieverleening behoefte bestaat. Bijgevoegd concept-besluit bevat de ver schillende voorwaarden, waaronder de sub sidie ware te verleenen. U zult daarin o.m. aantreffen bepalingen omtrent den rijtijd; de werktijden en loonen van de chauffeurs; de regeling van de wet telijke aansprakelijkheid jegens derden; cle ziekteverzekering der chauffeurs; het in uniform gekleed zijn van deze enz. enz. Van onze zijde zijn wij bereid den heer Donckers, met uitsluiting van derden, ge durende tien achtereenvolgende jaren stand plaatsvergunning te verleenen. Een, concept dezer vergunning is voor U ter inzage gelegd. Wij stellen U voor aan den heer A. Don ckers, van wien wij verwachten dat hij, evenals dit te Gouda cn Ie Zwolle het geval is, ook hier cle autobusdiensten tot tevre denheid zal exploiteeren, do boven reecis ge noemde subsidie ad 10.000 voor het daarbij genoemd aantal jaren te verleenen onder de in het concept-raadsbesluit gestelde voorwaarden cn mitsdien het concept besluit aldus vast te stellen. POLITIENIEUW*, Korte berichten. Een wielrijder is bekeurd, die in een bocht niet de rechterzijde van den weg hield. Eveneens werd een fietser bekeurd, we gens het berijden van een fiets zonder bel. Terzake het rijden zonder licht werd gis teravond een wielrijder verbaliseerd. GEVAARLIJK. Een touw over het trottoir. Een dame liep met een kinderwagen op het trottoir aan den Soesterweg toen zij plotseling tegen een touw opliep, dat van het hek van een voortuintje naar een boom, dwars over het trottoir was gespannen. De kap van cle kinderwagen werd totaal ver nield, waardoor zij een aanzienlijke schade kreeg. Door de politie wordt een onderzoek ingesteld. DIEFSTAL. Van goud en zilver. Door de politie is proces-verbaal opge maakt tegen een meisje, dat zich had schul dig gemaakt aan diefstal van gouden en zilveren voorwerpen.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1929 | | pagina 2